гъэмахуэ
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
[зэгъэзэхуэжын]ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ
[зэгъэзэхуэжын]ЭТИМОЛОГИЕ
[зэгъэзэхуэжын]КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
[зэгъэзэхуэжын]- IPA [ʁɐ'mɑ:xʷɐ]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
[зэгъэзэхуэжын]- [гъ] + -э + [маху] + -э
СКЛОНЕНЭ
[зэгъэзэхуэжын]| Закъуэ бжыгъэ | Куэд бжыгъэ | |||
|---|---|---|---|---|
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | гъэмахуэ | гъэмахуэр | -- | гъэмахуэхэр |
| Эргативнэ: | гъэмахуэ | гъэмахуэм | -- | гъэмахуэхэм |
| Послеложнэ: | гъэмахуэкӀэ | гъэмахуэмкӀэ | гъэмахуэхэкӀэ | гъэмахуэхэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | гъэмахуэу | гъэмахуэрауэ | гъэмахуэхэу | гъэмахуэхэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
[зэгъэзэхуэжын]- Илъэсым и нэхъ хуабэгъуэ мазищ (июнь, июль, август).
ЩАПХЪЭХЭР
[зэгъэзэхуэжын]- «КӀыгуугум пщӀащэкӀэ зигъэнщӀыжащ», «Ӏэщыр зэбзеижащ» жаӀэрт, гъатхэр ӀукӀуэту гъэмахуэр къыщихьэ зэману зэрыщытым и нэщэнэу. ЩакӀуэ Талъостэн
Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
| Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь, | «Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984 | нап. 82 |
|---|---|---|
| адыгэбзэ | урысыбзэ/русский | инджылыбзэ/English |
| Гъатхэр гъэмахуэм япэ ит зэманщ. | Весна – время, предшествующее лету. | Spring is the season that comes before summer. |
| нап. 83 | ||
| Гъэмахуэр къос. | Лето начинается. | Summer is arriving. |
| Гъэмахуэр хуабэщ. | Лето теплое. | The summer is warm. |
| Дэ гъэмахуэм дыгъэм зыдогъажьэ, псым дыхэсщ. | Летом мы загораем на солнце, сидим в воде | In summer we sunbathe and sit in the water. |
| Къытхуеблагъэ, ди гъэмахуэ! | Добро пожаловать к нам, наше лето! | Welcome, our (dear) summer! |
| Гъэмахуэм дунейр сыт хуэдэ? | Какова погода летом? | What is the weather like in summer? |
| нап. 84 | ||
| Гъэмахуэ пщэдджыжь дахэщ. | Летнее утро красивое. | The summer morning is beautiful. |
| нап. 88 | ||
| Гъэмахуэ хъупӀэ. | Летнее пастбище. | Summer pasture |
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
[зэгъэзэхуэжын]- Гъэмахуэ хуабэ.
- Гъэмахуэр икӀащ.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
[зэгъэзэхуэжын]ИНДЖЫЛЫБЗЭ
[зэгъэзэхуэжын]- гъэмахуэ: summer
- Гъэмахуэ хуабэ: a hot summer
- Гъэмахуэр икӀащ: summer came to an end.
УРЫСЫБЗЭ
[зэгъэзэхуэжын]- гъэмахуэ: лето
- Гъэмахуэ хуабэ: жаркое лето
- Гъэмахуэр икӀащ: лето закончилось
псалъафэ зэпыщӀахэр
гъэмахуэ шылэ
[зэгъэзэхуэжын] Мыхьэнэ: Гъэмахуэм и нэхъ хуабэгъуэ зэман.
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
Инджылыбзэ: the hottest period of summer (July and the beginning of August)
Урысыбзэ: самое жаркое время лета (которое приходится на июль и начало августа).
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
Гъэмахуэ шылэт, Ӏэщым жьауапӀэ къалъыхъуэрт. ӀуэрыӀуатэ, фольклор
Гъэмахуэ шылэм Аббас-Мирза Тавриз къалэ къыдоӀэпхъукӀри сэреим щопсэу. Шортэн Аскэрбий
БИБЛИОГРАФИЕ