Тхыгъэр къыздрахар Википсалъалъэ
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- къы- + хэ- + [бж] + -ы + -кӏ + -ы + -н
Глагол лъэӏэс "къыхэбжыкӏын"-м и спряженэ
| Инфинитив (масдар) |
|
| щыӀэныгъэ: |
къыхэбжыкӏын
|
| щымыӀэныгъэ: |
къыхэмыбжыкӏын
|
| Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏын |
къыхэббжыкӏын |
къыхибжыкӏын |
къыхэдбжыкӏын |
къыхэвбжыкӏын |
къыхабжыкӏын
|
| щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбжыкӏын |
къыхыумыбжыкӏын |
къыхимыбжыкӏын |
къыхэдмыбжыкӏын |
къыхэвмыбжыкӏын |
къыхамыбжыкӏын
|
| Унафэ наклоненэ |
уэ |
фэ
|
| щыӀэныгъэ: |
къыхэбжыкӏ! |
къыхэвбжыкӏ!
|
| щымыӀэныгъэ: |
къыхыумыбжыкӏ! |
къыхэвмыбжыкӏ!
|
| Ре-кӀэ унафэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| щыӀэныгъэ: |
сыкъыхребжыкӏ |
укъыхребжыкӏ |
къыхребжыкӏ |
дыкъыхребжыкӏ |
фыкъыхребжыкӏ |
къыхребжыкӏ
|
| щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхремыбжыкӏ |
укъыхремыбжыкӏ |
къыхремыбжыкӏ |
дыкъыхремыбжыкӏ |
фыкъыхремыбжыкӏ |
къыхремыбжыкӏ
|
| ЗэраӀуатэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхызобжыкӏ(ыр) |
къыхыбобжыкӏ(ыр) |
къыхебжыкӏ(ыр) |
къыхыдобжыкӏ(ыр) |
къыхывобжыкӏ(ыр) |
къыхабжыкӏ(ыр)
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏыркъым |
къыхэббжыкӏыркъым |
къыхибжыкӏыркъым |
къыхэдбжыкӏыркъым |
къыхэвбжыкӏыркъым |
къыхабжыкӏыркъым
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏырт |
къыхэббжыкӏырт |
къыхибжыкӏырт |
къыхэдбжыкӏырт |
къыхэвбжыкӏырт |
къыхабжыкӏырт
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏыртэкъым |
къыхэббжыкӏыртэкъым |
къыхибжыкӏыртэкъым |
къыхэдбжыкӏыртэкъым |
къыхэвбжыкӏыртэкъым |
къыхабжыкӏыртэкъым
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏащ |
къыхэббжыкӏащ |
къыхибжыкӏащ |
къыхэдбжыкӏащ |
къыхэвбжыкӏащ |
къыхабжыкӏащ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏакъым |
къыхэббжыкӏакъым |
къыхибжыкӏакъым |
къыхэдбжыкӏакъым |
къыхэвбжыкӏакъым |
къыхабжыкӏакъым
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏат |
къыхэббжыкӏат |
къыхибжыкӏат |
къыхэдбжыкӏат |
къыхэвбжыкӏат |
къыхабжыкӏат
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏатэкъым |
къыхэббжыкӏатэкъым |
къыхибжыкӏатэкъым |
къыхэдбжыкӏатэкъым |
къыхэвбжыкӏатэкъым |
къыхабжыкӏатэкъым
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏыгъащ |
къыхэббжыкӏыгъащ |
къыхибжыкӏыгъащ |
къыхэдбжыкӏыгъащ |
къыхэвбжыкӏыгъащ |
къыхабжыкӏыгъащ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏыгъакъым |
къыхэббжыкӏыгъакъым |
къыхибжыкӏыгъакъым |
къыхэдбжыкӏыгъакъым |
къыхэвбжыкӏыгъакъым |
къыхабжыкӏыгъакъым
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏыгъат |
къыхэббжыкӏыгъат |
къыхибжыкӏыгъат |
къыхэдбжыкӏыгъат |
къыхэвбжыкӏыгъат |
къыхабжыкӏыгъат
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏыгъатэкъым |
къыхэббжыкӏыгъатэкъым |
къыхибжыкӏыгъатэкъым |
къыхэдбжыкӏыгъатэкъым |
къыхэвбжыкӏыгъатэкъым |
къыхабжыкӏыгъатэкъым
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏщ |
къыхэббжыкӏщ |
къыхибжыкӏщ |
къыхэдбжыкӏщ |
къыхэвбжыкӏщ |
къыхабжыкӏщ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏкъым |
къыхэббжыкӏкъым |
къыхибжыкӏкъым |
къыхэдбжыкӏкъым |
къыхэвбжыкӏкъым |
къыхабжыкӏкъым
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏт |
къыхэббжыкӏт |
къыхибжыкӏт |
къыхэдбжыкӏт |
къыхэвбжыкӏт |
къыхабжыкӏт
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏтэкъым |
къыхэббжыкӏтэкъым |
къыхибжыкӏтэкъым |
къыхэдбжыкӏтэкъым |
къыхэвбжыкӏтэкъым |
къыхабжыкӏтэкъым
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏынщ |
къыхэббжыкӏынщ |
къыхибжыкӏынщ |
къыхэдбжыкӏынщ |
къыхэвбжыкӏынщ |
къыхабжыкӏынщ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏынкъым |
къыхэббжыкӏынкъым |
къыхибжыкӏынкъым |
къыхэдбжыкӏынкъым |
къыхэвбжыкӏынкъым |
къыхабжыкӏынкъым
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏынущ |
къыхэббжыкӏынущ |
къыхибжыкӏынущ |
къыхэдбжыкӏынущ |
къыхэвбжыкӏынущ |
къыхабжыкӏынущ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏынукъым |
къыхэббжыкӏынукъым |
къыхибжыкӏынукъым |
къыхэдбжыкӏынукъым |
къыхэвбжыкӏынукъым |
къыхабжыкӏынукъым
|
| ЗэрыупщӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏрэ |
къыхэббжыкӏрэ |
къыхибжыкӏрэ |
къыхэдбжыкӏрэ |
къыхэвбжыкӏрэ |
къыхабжыкӏрэ
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏыркъэ |
къыхэббжыкӏыркъэ |
къыхибжыкӏыркъэ |
къыхэдбжыкӏыркъэ |
къыхэвбжыкӏыркъэ |
къыхабжыкӏыркъэ
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏырт |
къыхэббжыкӏырт |
къыхибжыкӏырт |
къыхэдбжыкӏырт |
къыхэвбжыкӏырт |
къыхабжыкӏырт
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏыртэкъэ |
къыхэббжыкӏыртэкъэ |
къыхибжыкӏыртэкъэ |
къыхэдбжыкӏыртэкъэ |
къыхэвбжыкӏыртэкъэ |
къыхабжыкӏыртэкъэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏа |
къыхэббжыкӏа |
къыхибжыкӏа |
къыхэдбжыкӏа |
къыхэвбжыкӏа |
къыхабжыкӏа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏакъэ |
къыхэббжыкӏакъэ |
къыхибжыкӏакъэ |
къыхэдбжыкӏакъэ |
къыхэвбжыкӏакъэ |
къыхабжыкӏакъэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏат |
къыхэббжыкӏат |
къыхибжыкӏат |
къыхэдбжыкӏат |
къыхэвбжыкӏат |
къыхабжыкӏат
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏатэкъэ |
къыхэббжыкӏатэкъэ |
къыхибжыкӏатэкъэ |
къыхэдбжыкӏатэкъэ |
къыхэвбжыкӏатэкъэ |
къыхабжыкӏатэкъэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏыгъа |
къыхэббжыкӏыгъа |
къыхибжыкӏыгъа |
къыхэдбжыкӏыгъа |
къыхэвбжыкӏыгъа |
къыхабжыкӏыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ: |
къыхэзбжыкӏыгъакъэ |
къыхэббжыкӏыгъакъэ |
къыхибжыкӏыгъакъэ |
къыхэдбжыкӏыгъакъэ |
къыхэвбжыкӏыгъакъэ |
къыхабжыкӏыгъакъэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏыгъат |
къыхэббжыкӏыгъат |
къыхибжыкӏыгъат |
къыхэдбжыкӏыгъат |
къыхэвбжыкӏыгъат |
къыхабжыкӏыгъат
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏыгъатэкъэ |
къыхэббжыкӏыгъатэкъэ |
къыхибжыкӏыгъатэкъэ |
къыхэдбжыкӏыгъатэкъэ |
къыхэвбжыкӏыгъатэкъэ |
къыхабжыкӏыгъатэкъэ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏ |
къыхэббжыкӏ |
къыхибжыкӏ |
къыхэдбжыкӏ |
къыхэвбжыкӏ |
къыхабжыкӏ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏкъэ |
къыхэббжыкӏкъэ |
къыхибжыкӏкъэ |
къыхэдбжыкӏкъэ |
къыхэвбжыкӏкъэ |
къыхабжыкӏкъэ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏт |
къыхэббжыкӏт |
къыхибжыкӏт |
къыхэдбжыкӏт |
къыхэвбжыкӏт |
къыхабжыкӏт
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏтэкъэ |
къыхэббжыкӏтэкъэ |
къыхибжыкӏтэкъэ |
къыхэдбжыкӏтэкъэ |
къыхэвбжыкӏтэкъэ |
къыхабжыкӏтэкъэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏын |
къыхэббжыкӏын |
къыхибжыкӏын |
къыхэдбжыкӏын |
къыхэвбжыкӏын |
къыхабжыкӏын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏынкъэ |
къыхэббжыкӏынкъэ |
къыхибжыкӏынкъэ |
къыхэдбжыкӏынкъэ |
къыхэвбжыкӏынкъэ |
къыхабжыкӏынкъэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏыну |
къыхэббжыкӏыну |
къыхибжыкӏыну |
къыхэдбжыкӏыну |
къыхэвбжыкӏыну |
къыхабжыкӏыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏынукъэ |
къыхэббжыкӏынукъэ |
къыхибжыкӏынукъэ |
къыхэдбжыкӏынукъэ |
къыхэвбжыкӏынукъэ |
къыхабжыкӏынукъэ
|
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏмэ |
къыхэббжыкӏмэ |
къыхибжыкӏмэ |
къыхэдбжыкӏмэ |
къыхэвбжыкӏмэ |
къыхабжыкӏмэ
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбжыкӏмэ |
къыхыумыбжыкӏмэ |
къыхимыбжыкӏмэ |
къыхэдмыбжыкӏмэ |
къыхэвмыбжыкӏмэ |
къыхамыбжыкӏмэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏамэ |
къыхэббжыкӏамэ |
къыхибжыкӏамэ |
къыхэдбжыкӏамэ |
къыхэвбжыкӏамэ |
къыхабжыкӏамэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбжыкӏамэ |
къыхыумыбжыкӏамэ |
къыхимыбжыкӏамэ |
къыхэдмыбжыкӏамэ |
къыхэвмыбжыкӏамэ |
къыхамыбжыкӏамэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏыгъамэ |
къыхэббжыкӏыгъамэ |
къыхибжыкӏыгъамэ |
къыхэдбжыкӏыгъамэ |
къыхэвбжыкӏыгъамэ |
къыхабжыкӏыгъамэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбжыкӏыгъамэ |
къыхыумыбжыкӏыгъамэ |
къыхимыбжыкӏыгъамэ |
къыхэдмыбжыкӏыгъамэ |
къыхэвмыбжыкӏыгъамэ |
къыхамыбжыкӏыгъамэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏынмэ |
къыхэббжыкӏынмэ |
къыхибжыкӏынмэ |
къыхэдбжыкӏынмэ |
къыхэвбжыкӏынмэ |
къыхабжыкӏынмэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбжыкӏынмэ |
къыхыумыбжыкӏынмэ |
къыхимыбжыкӏынмэ |
къыхэдмыбжыкӏынмэ |
къыхэвмыбжыкӏынмэ |
къыхамыбжыкӏынмэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏынумэ |
къыхэббжыкӏынумэ |
къыхибжыкӏынумэ |
къыхэдбжыкӏынумэ |
къыхэвбжыкӏынумэ |
къыхабжыкӏынумэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбжыкӏынумэ |
къыхыумыбжыкӏынумэ |
къыхимыбжыкӏынумэ |
къыхэдмыбжыкӏынумэ |
къыхэвмыбжыкӏынумэ |
къыхамыбжыкӏынумэ
|
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏтэмэ |
къыхэббжыкӏтэмэ |
къыхибжыкӏтэмэ |
къыхэдбжыкӏтэмэ |
къыхэвбжыкӏтэмэ |
къыхабжыкӏтэмэ
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбжыкӏтэмэ |
къыхыумыбжыкӏтэмэ |
къыхимыбжыкӏтэмэ |
къыхэдмыбжыкӏтэмэ |
къыхэвмыбжыкӏтэмэ |
къыхамыбжыкӏтэмэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏатэмэ |
къыхэббжыкӏатэмэ |
къыхибжыкӏатэмэ |
къыхэдбжыкӏатэмэ |
къыхэвбжыкӏатэмэ |
къыхабжыкӏатэмэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбжыкӏатэмэ |
къыхыумыбжыкӏатэмэ |
къыхимыбжыкӏатэмэ |
къыхэдмыбжыкӏатэмэ |
къыхэвмыбжыкӏатэмэ |
къыхамыбжыкӏатэмэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏыгъатэмэ |
къыхэббжыкӏыгъатэмэ |
къыхибжыкӏыгъатэмэ |
къыхэдбжыкӏыгъатэмэ |
къыхэвбжыкӏыгъатэмэ |
къыхабжыкӏыгъатэмэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбжыкӏыгъатэмэ |
къыхыумыбжыкӏыгъатэмэ |
къыхимыбжыкӏыгъатэмэ |
къыхэдмыбжыкӏыгъатэмэ |
къыхэвмыбжыкӏыгъатэмэ |
къыхамыбжыкӏыгъатэмэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏынтэмэ |
къыхэббжыкӏынтэмэ |
къыхибжыкӏынтэмэ |
къыхэдбжыкӏынтэмэ |
къыхэвбжыкӏынтэмэ |
къыхабжыкӏынтэмэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбжыкӏынтэмэ |
къыхыумыбжыкӏынтэмэ |
къыхимыбжыкӏынтэмэ |
къыхэдмыбжыкӏынтэмэ |
къыхэвмыбжыкӏынтэмэ |
къыхамыбжыкӏынтэмэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏынутэмэ |
къыхэббжыкӏынутэмэ |
къыхибжыкӏынутэмэ |
къыхэдбжыкӏынутэмэ |
къыхэвбжыкӏынутэмэ |
къыхабжыкӏынутэмэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбжыкӏынутэмэ |
къыхыумыбжыкӏынутэмэ |
къыхимыбжыкӏынутэмэ |
къыхэдмыбжыкӏынутэмэ |
къыхэвмыбжыкӏынутэмэ |
къыхамыбжыкӏынутэмэ
|
| сослагательнэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏынт |
къыхэббжыкӏынт |
къыхибжыкӏынт |
къыхэдбжыкӏынт |
къыхэвбжыкӏынт |
къыхабжыкӏынт
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏынтэкъым |
къыхэббжыкӏынтэкъым |
къыхибжыкӏынтэкъым |
къыхэдбжыкӏынтэкъым |
къыхэвбжыкӏынтэкъым |
къыхабжыкӏынтэкъым
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏынут |
къыхэббжыкӏынут |
къыхибжыкӏынут |
къыхэдбжыкӏынут |
къыхэвбжыкӏынут |
къыхабжыкӏынут
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏынутэкъым |
къыхэббжыкӏынутэкъым |
къыхибжыкӏынутэкъым |
къыхэдбжыкӏынутэкъым |
къыхэвбжыкӏынутэкъым |
къыхабжыкӏынутэкъым
|
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏми |
къыхэббжыкӏми |
къыхибжыкӏми |
къыхэдбжыкӏми |
къыхэвбжыкӏми |
къыхабжыкӏми
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбжыкӏми |
къыхыумыбжыкӏми |
къыхимыбжыкӏми |
къыхэдмыбжыкӏми |
къыхэвмыбжыкӏми |
къыхамыбжыкӏми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏами |
къыхэббжыкӏами |
къыхибжыкӏами |
къыхэдбжыкӏами |
къыхэвбжыкӏами |
къыхабжыкӏами
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбжыкӏами |
къыхыумыбжыкӏами |
къыхимыбжыкӏами |
къыхэдмыбжыкӏами |
къыхэвмыбжыкӏами |
къыхамыбжыкӏами
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏыгъами |
къыхэббжыкӏыгъами |
къыхибжыкӏыгъами |
къыхэдбжыкӏыгъами |
къыхэвбжыкӏыгъами |
къыхабжыкӏыгъами
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбжыкӏыгъами |
къыхыумыбжыкӏыгъами |
къыхимыбжыкӏыгъами |
къыхэдмыбжыкӏыгъами |
къыхэвмыбжыкӏыгъами |
къыхамыбжыкӏыгъами
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏынми |
къыхэббжыкӏынми |
къыхибжыкӏынми |
къыхэдбжыкӏынми |
къыхэвбжыкӏынми |
къыхабжыкӏынми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбжыкӏынми |
къыхыумыбжыкӏынми |
къыхимыбжыкӏынми |
къыхэдмыбжыкӏынми |
къыхэвмыбжыкӏынми |
къыхамыбжыкӏынми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏынуми |
къыхэббжыкӏынуми |
къыхибжыкӏынуми |
къыхэдбжыкӏынуми |
къыхэвбжыкӏынуми |
къыхабжыкӏынуми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбжыкӏынуми |
къыхыумыбжыкӏынуми |
къыхимыбжыкӏынуми |
къыхэдмыбжыкӏынуми |
къыхэвмыбжыкӏынуми |
къыхамыбжыкӏынуми
|
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏтэми |
къыхэббжыкӏтэми |
къыхибжыкӏтэми |
къыхэдбжыкӏтэми |
къыхэвбжыкӏтэми |
къыхабжыкӏтэми
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбжыкӏтэми |
къыхыумыбжыкӏтэми |
къыхимыбжыкӏтэми |
къыхэдмыбжыкӏтэми |
къыхэвмыбжыкӏтэми |
къыхамыбжыкӏтэми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏатэми |
къыхэббжыкӏатэми |
къыхибжыкӏатэми |
къыхэдбжыкӏатэми |
къыхэвбжыкӏатэми |
къыхабжыкӏатэми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбжыкӏатэми |
къыхыумыбжыкӏатэми |
къыхимыбжыкӏатэми |
къыхэдмыбжыкӏатэми |
къыхэвмыбжыкӏатэми |
къыхамыбжыкӏатэми
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏыгъатэми |
къыхэббжыкӏыгъатэми |
къыхибжыкӏыгъатэми |
къыхэдбжыкӏыгъатэми |
къыхэвбжыкӏыгъатэми |
къыхабжыкӏыгъатэми
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбжыкӏыгъатэми |
къыхыумыбжыкӏыгъатэми |
къыхимыбжыкӏыгъатэми |
къыхэдмыбжыкӏыгъатэми |
къыхэвмыбжыкӏыгъатэми |
къыхамыбжыкӏыгъатэми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏынтэми |
къыхэббжыкӏынтэми |
къыхибжыкӏынтэми |
къыхэдбжыкӏынтэми |
къыхэвбжыкӏынтэми |
къыхабжыкӏынтэми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбжыкӏынтэми |
къыхыумыбжыкӏынтэми |
къыхимыбжыкӏынтэми |
къыхэдмыбжыкӏынтэми |
къыхэвмыбжыкӏынтэми |
къыхамыбжыкӏынтэми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏынутэми |
къыхэббжыкӏынутэми |
къыхибжыкӏынутэми |
къыхэдбжыкӏынутэми |
къыхэвбжыкӏэнутэми |
къыхабжыкӏэнутэми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбжыкӏынутэми |
къыхыумыбжыкӏынутэми |
къыхимыбжыкӏынутэми |
къыхэдмыбжыкӏынутэми |
къыхэвмыбжыкӏынутэми |
къыхамыбжыкӏынутэми
|
| гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏаи |
къыхэббжыкӏаи |
къыхибжыкӏаи |
къыхэдбжыкӏаи |
къыхэвбжыкӏаи |
къыхабжыкӏаи
|
| щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏакъыми |
къыхэббжыкӏакъыми |
къыхибжыкӏакъыми |
къыхэдбжыкӏакъыми |
къыхэвбжыкӏакъыми |
къыхабжыкӏакъыми
|
| фӀэфӀыныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏащэрэт |
къыхэббжыкӏащэрэт |
къыхибжыкӏащэрэт |
къыхэдбжыкӏащэрэт |
къыхэвбжыкӏащэрэт |
къыхабжыкӏащэрэт
|
| щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбжыкӏащэрэт |
къыхыумыбжыкӏащэрэт |
къыхимыбжыкӏащэрэт |
къыхэдмыбжыкӏащэрэт |
къыхэвмыбжыкӏащэрэт |
къыхамыбжыкӏащэрэт
|
| шэч къытехьэныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏагъэнщ |
къыхэббжыкӏагъэнщ |
къыхибжыкӏагъэнщ |
къыхэдбжыкӏагъэнщ |
къыхэвбжыкӏагъэнщ |
къыхабжыкӏагъэнщ
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏагъэнкъым |
къыхэббжыкӏагъэнкъым |
къыхибжыкӏагъэнкъым |
къыхэдбжыкӏагъэнкъым |
къыхэвбжыкӏагъэнкъым |
къыхабжыкӏагъэнкъым
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏагъэнт |
къыхэббжыкӏагъэнт |
къыхибжыкӏагъэнт |
къыхэдбжыкӏагъэнт |
къыхэвбжыкӏагъэнт |
къыхабжыкӏагъэнт
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏагъэнтэкъым |
къыхэббжыкӏагъэнтэкъым |
къыхибжыкӏагъэнтэкъым |
къыхэдбжыкӏагъэнтэкъым |
къыхэвбжыкӏагъэнтэкъым |
къыхабжыкӏагъэнтэкъым
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏагъэн |
къыхэббжыкӏагъэн |
къыхибжыкӏагъэн |
къыхэдбжыкӏагъэн |
къыхэвбжыкӏагъэн |
къыхабжыкӏагъэн
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏагъэнкъэ |
къыхэббжыкӏагъэнкъэ |
къыхибжыкӏагъэнкъэ |
къыхэдбжыкӏагъэнкъэ |
къыхэвбжыкӏагъэнкъэ |
къыхабжыкӏагъэнкъэ
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏагъэнт |
къыхэббжыкӏагъэнт |
къыхибжыкӏагъэнт |
къыхэдбжыкӏагъэнт |
къыхэвбжыкӏагъэнт |
къыхабжыкӏагъэнт
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏагъэнтэкъэ |
къыхэббжыкӏагъэнтэкъэ |
къыхибжыкӏагъэнтэкъэ |
къыхэдбжыкӏагъэнтэкъэ |
къыхэвбжыкӏагъэнтэкъэ |
къыхабжыкӏагъэнтэкъэ
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏагъэнущ |
къыхэббжыкӏагъэнущ |
къыхибжыкӏагъэнущ |
къыхэдбжыкӏагъэнущ |
къыхэвбжыкӏагъэнущ |
къыхабжыкӏагъэнущ
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏагъэнукъым |
къыхэббжыкӏагъэнукъым |
къыхибжыкӏагъэнукъым |
къыхэдбжыкӏагъэнукъым |
къыхэвбжыкӏагъэнукъым |
къыхабжыкӏагъэнукъым
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏагъэнут |
къыхэббжыкӏагъэнут |
къыхибжыкӏагъэнут |
къыхэдбжыкӏагъэнут |
къыхэвбжыкӏагъэнут |
къыхабжыкӏагъэнут
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏагъэнутэкъым |
къыхэббжыкӏагъэнутэкъым |
къыхибжыкӏагъэнутэкъым |
къыхэдбжыкӏагъэнутэкъым |
къыхэвбжыкӏагъэнутэкъым |
къыхабжыкӏагъэнутэкъым
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏагъэну |
къыхэббжыкӏагъэну |
къыхибжыкӏагъэну |
къыхэдбжыкӏагъэну |
къыхэвбжыкӏагъэну |
къыхабжыкӏагъэну
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏагъэнукъэ |
къыхэббжыкӏагъэнукъэ |
къыхибжыкӏагъэнукъэ |
къыхэдбжыкӏагъэнукъэ |
къыхэвбжыкӏагъэнукъэ |
къыхабжыкӏагъэнукъэ
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏагъэнут |
къыхэббжыкӏагъэнут |
къыхибжыкӏагъэнут |
къыхэдбжыкӏагъэнут |
къыхэвбжыкӏагъэнут |
къыхабжыкӏагъэнут
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбжыкӏагъэнутэкъэ |
къыхэббжыкӏагъэнутэкъэ |
къыхибжыкӏагъэнутэкъэ |
къыхэдбжыкӏагъэнутэкъэ |
къыхэвбжыкӏагъэнутэкъэ |
къыхабжыкӏагъэнутэкъэ
|
| Зылэжь (субъектнэ) причастие |
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзыбжыкӏ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзымыбжыкӏ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзыбжыкӏа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзымыбжыкӏа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзыбжыкӏыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзымыбжыкӏыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзыбжыкӏын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзымыбжыкӏын
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзыбжыкӏыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзымыбжыкӏыну
|
| Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту) |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзбжыкӏ |
къыхэббжыкӏ |
къыхибжыкӏ |
къыхэдбжыкӏ |
къыхэвбжыкӏ |
къыхабжыкӏ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзмыбжыкӏ |
къыхыумыбжыкӏ |
къыхимыбжыкӏ |
къыхэдмыбжыкӏ |
къыхэвмыбжыкӏ |
къыхамыбжыкӏ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзбжыкӏа |
къыхэббжыкӏа |
къыхибжыкӏа |
къыхэдбжыкӏа |
къыхэвбжыкӏа |
къыхабжыкӏа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзмыбжыкӏа |
къыхыумыбжыкӏа |
къыхимыбжыкӏа |
къыхэдмыбжыкӏа |
къыхэвмыбжыкӏа |
къыхамыбжыкӏа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзбжыкӏыгъа |
къыхэббжыкӏыгъа |
къыхибжыкӏыгъа |
къыхэдбжыкӏыгъа |
къыхэвбжыкӏыгъа |
къыхабжыкӏыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзмыбжыкӏыгъа |
къыхыумыбжыкӏыгъа |
къыхимыбжыкӏыгъа |
къыхэдмыбжыкӏыгъа |
къыхэвмыбжыкӏыгъа |
къыхамыбжыкӏыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзбжыкӏын |
къыхэббжыкӏын |
къыхибжыкӏын |
къыхэдбжыкӏын |
къыхэвбжыкӏын |
къыхабжыкӏын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзмыбжыкӏын |
къыхыумыбжыкӏын |
къыхимыбжыкӏын |
къыхэдмыбжыкӏын |
къыхэвмыбжыкӏын |
къыхамыбжыкӏын
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзбжыкӏыну |
къыхэббжыкӏыну |
къыхибжыкӏыну |
къыхэдбжыкӏыну |
къыхэвбжыкӏыну |
къыхабжыкӏыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзмыбжыкӏыну |
къыхыумыбжыкӏыну |
къыхимыбжыкӏыну |
къыхэдмыбжыкӏыну |
къыхэвмыбжыкӏыну |
къыхамыбжыкӏыну
|
| Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ) |
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэбжыкӏ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэмыбжыкӏ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэбжыкӏа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэмыбжыкӏа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэбжыкӏыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэмыбжыкӏыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэбжыкӏын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэмыбжыкӏын
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэбжыкӏыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэмыбжыкӏыну
|
| Обстоятельственнэ причастиехэр |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрыхэзбжыкӏ |
къызэрыхэббжыкӏ |
къызэрыхибжыкӏ |
къызэрыхэдбжыкӏ |
къызэрыхэвбжыкӏ |
къызэрыхабжыкӏ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрыхэзмыбжыкӏ |
къызэрыхыумыбжыкӏ |
къызэрыхимыбжыкӏ |
къызэрыхэдмыбжыкӏ |
къызэрыхэвмыбжыкӏ |
къызэрыхамыбжыкӏ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрыхэзбжыкӏа |
къызэрыхэббжыкӏа |
къызэрыхибжыкӏа |
къызэрыхэдбжыкӏа |
къызэрыхэвбжыкӏа |
къызэрыхабжыкӏа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрыхэзмыбжыкӏа |
къызэрыхыумыбжыкӏа |
къызэрыхимыбжыкӏа |
къызэрыхэдмыбжыкӏа |
къызэрыхэвмыбжыкӏа |
къызэрыхамыбжыкӏа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрыхэзбжыкӏыгъа |
къызэрыхэббжыкӏыгъа |
къызэрыхибжыкӏыгъа |
къызэрыхэдбжыкӏыгъа |
къызэрыхэвбжыкӏыгъа |
къызэрыхабжыкӏыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрыхэзмыбжыкӏыгъа |
къызэрыхыумыбжыкӏыгъа |
къызэрыхимыбжыкӏыгъа |
къызэрыхэдмыбжыкӏыгъа |
къызэрыхэвмыбжыкӏыгъа |
къызэрыхамыбжыкӏыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрыхэзбжыкӏын |
къызэрыхэббжыкӏын |
къызэрыхибжыкӏын |
къызэрыхэдбжыкӏын |
къызэрыхэвбжыкӏын |
къызэрыхабжыкӏын
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрыхэзмыбжыкӏын |
къызэрыхыумыбжыкӏын |
къызэрыхимыбжыкӏын |
къызэрыхэдмыбжыкӏын |
къызэрыхэвмыбжыкӏын |
къызэрыхамыбжыкӏын
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрыхэзбжыкӏыну |
къызэрыхэббжыкӏыну |
къызэрыхибжыкӏыну |
къызэрыхэдбжыкӏыну |
къызэрыхэвбжыкӏыну |
къызэрыхабжыкӏыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрыхэзмыбжыкӏыну |
къызэрыхыумыбжыкӏыну |
къызэрыхимыбжыкӏыну |
къызэрыхэдмыбжыкӏыну |
къызэрыхэвмыбжыкӏыну |
къызэрыхамыбжыкӏыну
|
| Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыщыхэзбжыкӏ |
къыщыхэббжыкӏ |
къыщыхибжыкӏ |
къыщыхэдбжыкӏ |
къыщыхэвбжыкӏ |
къыщыхабжыкӏ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщыхэзмыбжыкӏ |
къыщыхыумыбжыкӏ |
къыщыхимыбжыкӏ |
къыщыхэдмыбжыкӏ |
къыщыхэвмыбжыкӏ |
къыщыхамыбжыкӏ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыщыхэзбжыкӏа |
къыщыхэббжыкӏа |
къыщыхибжыкӏа |
къыщыхэдбжыкӏа |
къыщыхэвбжыкӏа |
къыщыхабжыкӏа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщыхэзмыбжыкӏа |
къыщыхыумыбжыкӏа |
къыщыхимыбжыкӏа |
къыщыхэдмыбжыкӏа |
къыщыхэвмыбжыкӏа |
къыщыхамыбжыкӏа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыщыхэзбжыкӏыгъа |
къыщыхэббжыкӏыгъа |
къыщыхибжыкӏыгъа |
къыщыхэдбжыкӏыгъа |
къыщыхэвбжыкӏыгъа |
къыщыхабжыкӏыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщыхэзмыбжыкӏыгъа |
къыщыхыумыбжыкӏыгъа |
къыщыхимыбжыкӏыгъа |
къыщыхэдмыбжыкӏыгъа |
къыщыхэвмыбжыкӏыгъа |
къыщыхамыбжыкӏыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыщыхэзбжыкӏын |
къыщыхэббжыкӏын |
къыщыхибжыкӏын |
къыщыхэдбжыкӏын |
къыщыхэвбжыкӏын |
къыщыхабжыкӏын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщыхэзмыбжыкӏын |
къыщыхыумыбжыкӏын |
къыщыхимыбжыкӏын |
къыщыхэдмыбжыкӏын |
къыщыхэвмыбжыкӏын |
къыщыхамыбжыкӏын
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыщыхэзбжыкӏыну |
къыщыхэббжыкӏыну |
къыщыхибжыкӏыну |
къыщыхэдбжыкӏыну |
къыщыхэвбжыкӏыну |
къыщыхабжыкӏыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщыхэзмыбжыкӏыну |
къыщыхыумыбжыкӏыну |
къыщыхимыбжыкӏыну |
къыщыхэдмыбжыкӏыну |
къыщыхэвмыбжыкӏыну |
къыщыхамыбжыкӏыну
|
| ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыздыхэзбжыкӏ |
къыздыхэббжыкӏ |
къыздыхибжыкӏ |
къыздыхэдбжыкӏ |
къыздыхэвбжыкӏ |
къыздыхабжыкӏ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздыхэзмыбжыкӏ |
къыздыхыумыбжыкӏ |
къыздыхимыбжыкӏ |
къыздыхэдмыбжыкӏ |
къыздыхэвмыбжыкӏ |
къыздыхамыбжыкӏ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыздыхэзбжыкӏа |
къыздыхэббжыкӏа |
къыздыхибжыкӏа |
къыздыхэдбжыкӏа |
къыздыхэвбжыкӏа |
къыздыхабжыкӏа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздыхэзмыбжыкӏа |
къыздыхыумыбжыкӏа |
къыздыхимыбжыкӏа |
къыздыхэдмыбжыкӏа |
къыздыхэвмыбжыкӏа |
къыздыхамыбжыкӏа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыздыхэзбжыкӏыгъа |
къыздыхэббжыкӏыгъа |
къыздыхибжыкӏыгъа |
къыздыхэдбжыкӏыгъа |
къыздыхэвбжыкӏыгъа |
къыздыхабжыкӏыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздыхэзмыбжыкӏыгъа |
къыздыхыумыбжыкӏыгъа |
къыздыхимыбжыкӏыгъа |
къыздыхэдмыбжыкӏыгъа |
къыздыхэвмыбжыкӏыгъа |
къыздыхамыбжыкӏыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыздыхэзбжыкӏын |
къыздыхэббжыкӏын |
къыздыхибжыкӏын |
къыздыхэдбжыкӏын |
къыздыхэвбжыкӏын |
къыздыхабжыкӏын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздыхэзмыбжыкӏын |
къыздыхыумыбжыкӏын |
къыздыхимыбжыкӏын |
къыздыхэдмыбжыкӏын |
къыздыхэвмыбжыкӏын |
къыздыхамыбжыкӏын
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыздыхэзбжыкӏыну |
къыздыхэббжыкӏыну |
къыздыхибжыкӏыну |
къыздыхэдбжыкӏыну |
къыздыхэвбжыкӏыну |
къыздыхабжыкӏыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздыхэзмыбжыкӏыну |
къыздыхыумыбжыкӏыну |
къыздыхимыбжыкӏыну |
къыздыхэдмыбжыкӏыну |
къыздыхэвмыбжыкӏыну |
къыздыхамыбжыкӏыну
|
| Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀыхэзбжыкӏ |
къыщӀыхэббжыкӏ |
къыщӀыхибжыкӏ |
къыщӀыхэдбжыкӏ |
къыщӀыхэвбжыкӏ |
къыщӀыхабжыкӏ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀыхэзмыбжыкӏ |
къыщӀыхыумыбжыкӏ |
къыщӀыхимыбжыкӏ |
къыщӀыхэдмыбжыкӏ |
къыщӀыхэвмыбжыкӏ |
къыщӀыхамыбжыкӏ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀыхэзбжыкӏа |
къыщӀыхэббжыкӏа |
къыщӀыхибжыкӏа |
къыщӀыхэдбжыкӏа |
къыщӀыхэвбжыкӏа |
къыщӀыхабжыкӏа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀыхэзмыбжыкӏа |
къыщӀыхыумыбжыкӏа |
къыщӀыхимыбжыкӏа |
къыщӀыхэдмыбжыкӏа |
къыщӀыхэвмыбжыкӏа |
къыщӀыхамыбжыкӏа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀыхэзбжыкӏыгъа |
къыщӀыхэббжыкӏыгъа |
къыщӀыхибжыкӏыгъа |
къыщӀыхэдбжыкӏыгъа |
къыщӀыхэвбжыкӏыгъа |
къыщӀыхабжыкӏыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀыхэзмыбжыкӏыгъа |
къыщӀыхыумыбжыкӏыгъа |
къыщӀыхимыбжыкӏыгъа |
къыщӀыхэдмыбжыкӏыгъа |
къыщӀыхэвмыбжыкӏыгъа |
къыщӀыхамыбжыкӏыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀыхэзбжыкӏын |
къыщӀыхэббжыкӏын |
къыщӀыхибжыкӏын |
къыщӀыхэдбжыкӏын |
къыщӀыхэвбжыкӏын |
къыщӀыхабжыкӏын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀыхэзмыбжыкӏын |
къыщӀыхыумыбжыкӏын |
къыщӀыхимыбжыкӏын |
къыщӀыхэдмыбжыкӏын |
къыщӀыхэвмыбжыкӏын |
къыщӀыхамыбжыкӏын
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀыхэзбжыкӏыну |
къыщӀыхэббжыкӏыну |
къыщӀыхибжыкӏыну |
къыщӀыхэдбжыкӏыну |
къыщӀыхэвбжыкӏыну |
къыщӀыхабжыкӏэну
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀыхэзмыбжыкӏыну |
къыщӀыхыумыбжыкӏыну |
къыщӀыхимыбжыкӏыну |
къыщӀыхэдмыбжыкӏыну |
къыщӀыхэвмыбжыкӏыну |
къыщӀыхамыбжыкӏыну
|
| Деепричастиехэр |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзбжыкӏыу |
къыхэббжыкӏыу |
къыхибжыкӏыу |
къыхэдбжыкӏыу |
къыхэвбжыкӏыу |
къыхабжыкӏыу
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзмыбжыкӏыу |
къыхыумыбжыкӏыу |
къыхимыбжыкӏыу |
къыхэдмыбжыкӏыу |
къыхэвмыбжыкӏыу |
къыхамыбжыкӏыу
|
| блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзбжыкӏауэ |
къыхэббжыкӏауэ |
къыхибжыкӏауэ |
къыхэдбжыкӏауэ |
къыхэвбжыкӏауэ |
къыхабжыкӏауэ
|
| блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзмыбжыкӏауэ |
къыхыумыбжыкӏауэ |
къыхимыбжыкӏауэ |
къыхэдмыбжыкӏауэ |
къыхэвмыбжыкӏауэ |
къыхамыбжыкӏауэ
|
| урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ |
къыхэзбжыкӏыурэ |
къыхэббжыкӏыурэ |
къыхибжыкӏыурэ |
къыхэдбжыкӏыурэ |
къыхэвбжыкӏыурэ |
къыхабжыкӏыурэ
|
| урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ |
къыхэзмыбжыкӏыурэ |
къыхыумыбжыкӏыурэ |
къыхимыбжыкӏыурэ |
къыхэдмыбжыкӏыурэ |
къыхэвмыбжыкӏыурэ |
къыхамыбжыкӏыурэ
|
| ит зэман щыӀэныгъэ фащэ: подлежащэ + прямой дополненэ +
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
подлежащэ СЭ |
|
|
|
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| прямой дополненэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
|
|
|
|
|
|
| уэ |
|
|
укъыхызобжыкӏ |
|
|
укъахызобжыкӏ
|
| ар |
|
къыпхызобжыкӏ |
къыхызобжыкӏ |
|
къыфхызобжыкӏ |
къахызобжыкӏ
|
| дэ |
|
|
|
|
|
|
| фэ |
|
|
фыкъыхызобжыкӏ |
|
|
фыкъахызобжыкӏ
|
| ахэр |
|
къыпхызобжыкӏ(хэ) |
къыхызобжыкӏ(хэ) |
|
къыфхызобжыкӏ(хэ |
къахызобжыкӏ(хэ)
|
|
|
|
подлежащэ УЭ |
|
|
|
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| прямой дополненэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
|
|
сыкъыхыбобжыкӏ |
|
|
сыкъахыбобжыкӏ
|
| уэ |
|
|
|
|
|
|
| ар |
къысхыбобжыкӏ |
|
къыхыбобжыкӏ |
къытхыбобжыкӏ |
|
къахыбобжыкӏ
|
| дэ |
|
|
дыкъыхыбобжыкӏ |
|
|
дыкъахыбобжыкӏ
|
| фэ |
|
|
|
|
|
|
| ахэр |
къысхыбобжыкӏ(хэ) |
|
къыхыбобжыкӏ(хэ) |
къытхыбобжыкӏ(хэ) |
|
къахыбобжыкӏ(хэ)
|
|
|
|
подлежащэ АБЫ |
|
|
|
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| прямой дополненэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
|
сыкъыпхебжыкӏ |
сыкъыхебжыкӏ |
|
сыкъыфхебжыкӏ |
сыкъахебжыкӏ
|
| уэ |
укъысхебжыкӏ |
|
укъыхебжыкӏ |
укъытхебжыкӏ |
|
укъахебжыкӏ
|
| ар |
къысхебжыкӏ |
къыпхебжыкӏ |
къыхебжыкӏ |
къытхебжыкӏ |
къыфхебжыкӏ |
къахебжыкӏ
|
| дэ |
|
дыкъыпхебжыкӏ |
дыкъыхебжыкӏ |
|
дыкъыфхебжыкӏ |
дыкъахебжыкӏ
|
| фэ |
фыкъысхебжыкӏ |
|
фыкъыхебжыкӏ |
фыкъытхебжыкӏ |
|
фыкъахебжыкӏ
|
| ахэр |
къысхебжыкӏ(хэ) |
къыпхебжыкӏ(хэ) |
къыхебжыкӏ(хэ) |
къытхебжыкӏ(хэ) |
къыфхебжыкӏ(хэ) |
къахебжыкӏ(хэ)
|
|
|
|
подлежащэ ДЭ |
|
|
|
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| прямой дополненэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
|
|
|
|
|
|
| уэ |
|
|
укъыхыдобжыкӏ |
|
|
укъахыдобжыкӏ
|
| ар |
|
къыпхыдобжыкӏ |
къыхыдобжыкӏ |
|
къыфхыдобжыкӏ |
къахыдобжыкӏ
|
| дэ |
|
|
|
|
|
|
| фэ |
|
|
фыкъыхыдобжыкӏ |
|
|
фыкъахыдобжыкӏ
|
| ахэр |
|
къыпхыдобжыкӏ(хэ) |
къыхыдобжыкӏ(хэ) |
|
къыфхыдобжыкӏ(хэ) |
къахыдобжыкӏ(хэ)
|
|
|
|
подлежащэ ФЭ |
|
|
|
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| прямой дополненэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
|
|
сыкъыхывобжыкӏ |
|
|
сыкъахывобжыкӏ
|
| уэ |
|
|
|
|
|
|
| ар |
къысхывобжыкӏ |
|
къыхывобжыкӏ |
къытхывобжыкӏ |
|
къахывобжыкӏ
|
| дэ |
|
|
дыкъыхывобжыкӏ |
|
|
дыкъахывобжыкӏ
|
| фэ |
|
|
|
|
|
|
| ахэр |
къысхывобжыкӏ(хэ) |
|
къыхывобжыкӏ(хэ) |
къытхывобжыкӏ(хэ) |
|
къахывобжыкӏ(хэ)
|
|
|
|
подлежащэ АБЫХЭМ |
|
|
|
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| прямой дополненэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
|
сыкъыпхабжыкӏ |
сыкъыхабжыкӏ |
|
сыкъыфхабжыкӏ |
сыкъахабжыкӏ
|
| уэ |
укъысхабжыкӏ |
|
укъыхабжыкӏ |
укъытхабжыкӏ |
|
укъахабжыкӏ
|
| ар |
къысхабжыкӏ |
къыпхабжыкӏ |
къыхабжыкӏ |
къытхабжыкӏ |
къыфхабжыкӏ |
къахабжыкӏ
|
| дэ |
|
дыкъыпхабжыкӏ |
дыкъыхабжыкӏ |
|
дыкъыфхабжыкӏ |
дыкъахабжыкӏ
|
| фэ |
фыкъысхабжыкӏ |
|
фыкъыхабжыкӏ |
фыкъытхабжыкӏ |
|
фыкъахабжыкӏ
|
| ахэр |
къысхабжыкӏ(хэ) |
къыпхабжыкӏ(хэ) |
къыхабжыкӏ(хэ) |
къытхабжыкӏ(хэ) |
къыфхабжыкӏ(хэ) |
къахабжыкӏ(хэ)
|
|
|
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[бжыкӏ] |
[бжыкӏ]ыр |
-- |
[бжыкӏ]хэр
|
| Эргативнэ: |
[бжыкӏ] |
[бжыкӏ]ым |
-- |
[бжыкӏ]хэм
|
| Послеложнэ: |
[бжыкӏ]кӀэ |
[бжыкӏ]ымкӀэ |
[бжыкӏ]хэкӀэ |
[бжыкӏ]хэмкӀэ
|
| Обстоятельственнэ: |
[бжыкӏ]ыу |
[бжыкӏ]ырауэ |
[бжыкӏ]хэу |
[бжыкӏ]хэрауэ
|
|
|
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[бжыкӏ]а |
[бжыкӏ]ар |
-- |
[бжыкӏ]ахэр
|
| Эргативнэ: |
[бжыкӏ]а |
[бжыкӏ]ам |
-- |
[бжыкӏ]ахэм
|
| Послеложнэ: |
[бжыкӏ]акӀэ |
[бжыкӏ]амкӀэ |
[бжыкӏ]ахэкӀэ |
[бжыкӏ]ахэмкӀэ
|
| Обстоятельственнэ: |
[бжыкӏ]ауэ |
[бжыкӏ]арауэ |
[бжыкӏ]ахэу |
[бжыкӏ]ахэрауэ
|
|
|
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[бжыкӏ]ын |
[бжыкӏ]ыныр |
-- |
[бжыкӏ]ынхэр
|
| Эргативнэ: |
[бжыкӏ]ын |
[бжыкӏ]ыным |
-- |
[бжыкӏ]ынхэм
|
| Послеложнэ: |
[бжыкӏ]ынкӀэ |
[бжыкӏ]ынымкӀэ |
[бжыкӏ]ынхэкӀэ |
[бжыкӏ]ынхэмкӀэ
|
| 'Обстоятельственнэ: |
[бжыкӏ]ыну |
[бжыкӏ]ынырауэ |
[бжыкӏ]ынхэу |
[бжыкӏ]ынхэрауэ
|
|
|
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[бжыкӏ]ыну |
[бжыкӏ]ынур |
-- |
[бжыкӏ]ынухэр
|
| Эргативнэ: |
[бжыкӏ]ыну |
[бжыкӏ]ынум |
-- |
[бжыкӏ]ынухэм
|
| Послеложнэ: |
[бжыкӏ]ынукӀэ |
[бжыкӏ]ынумкӀэ |
[бжыкӏ]ынухэкӀэ |
[бжыкӏ]ынухэмкӀэ
|
| Обстоятельственнэ: |
[бжыкӏ]ынууэ |
[бжыкӏ]ынурауэ |
[бжыкӏ]ынухэу |
[бжыкӏ]ынухэрауэ
|
МЫХЬЭНЭ
- Зыгуэр бжыгъэкӀэ зыщыщым къыхэхын, хэбжыкӀын.
- Зыгуэрхэр зыгуэрхэм къыхэгъэщхьэхукӀын (п. п. хъушэм Ӏэщ зыбжанэ), хэбжыкӀын.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- къыхэбжыкӏын: 1. count sth out. 2. choose, select sb or sth
УРЫСЫБЗЭ
- къыхэбжыкӏын: 1. отсчитать что-л. 2. отобрать, выбрать кого-что-л.
БИБЛИОГРАФИЕ
Библиографием еплъын
