шыр
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
-
быбыщ шыр -
мыщэ шыр
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [ʂǝr]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- [шыр]
СКЛОНЕНЭ
| Закъуэ бжыгъэ | Куэд бжыгъэ | |||
|---|---|---|---|---|
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | шыр | шырыр | -- | шырхэр |
| Эргативнэ: | шыр | шырым | -- | шырхэм |
| Послеложнэ: | шыркӀэ | шырымкӀэ | шырхэкӀэ | шырхэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | шыру | шырырауэ | шырхэу | шырхэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- И анэм ипӀ псэущхьэ (хьэкӀэкхъуэкӀэ ныбжьыщӀэ), джэдкъазхэм (джэдыр хэмыту), къуалэбзухэм я бын; щӀэжьей.
ЩАПХЪЭХЭР
- Бабыщ анэжьым къришащ бабыщ шыр къом. Нало Заур
- Вындыжь и шыр фӀэдахэщ. Псалъэжьхэр
Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
| Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь, | «Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984 | нап. 23 |
|---|---|---|
| адыгэбзэ | урысыбзэ/русский | инджылыбзэ/English |
| Нунэ егъашхэ бабыщ шырхэр. | Нуна кормит утят. | Nuna is feeding the ducklings. |
| нап. 40 | ||
| Бажэ шырхэр дахэщ. | Лисята красивые. | The baby foxes are pretty. |
| нап. 41 | ||
| Бабыщ шырхэри дахэщ. | И утята красивые. | The baby ducks are also beautiful. |
| Бабыщ анэм и шырхэр псым ишащ. | Мать-утка повела своих утят на реку. | The mother duck has taken her ducklings to the river. |
| нап. 50 | ||
| Щыхь шырри жэрщ. | Оленёнок тоже быстроногий. | The fawn is also fleet-footed. |
| нап. 54 | ||
| Гуэгуш анэм и шырхэр хадэм ешэ. | Мать-индейка ведет своих индюшат в сад. | The mother-turkey takes (leads) her babies to the garden. |
| Гуэгуш шырхэр машхэ. | Индюшата едят. | The baby turkeys are eating. |
| нап. 73 | ||
| Джэду анэжьым шыр иӀэщ. | У старой мать-кошки котята. | The old mother cat has got kittens. |
| Джэрий джэду шырхэм шэ иритащ. | Джарий дал котятам молоко. | Jari is giving the kittens some milk. |
| Джэду шырхэм шэ ирафащ. | Котята выпили молоко. | The kittens have drunk some milk. |
| Джэду шырхэр джэду анэм доджэгу. | Котята играют с мать-кошкой. | The kittens are playing with the mother cat. |
| Джэду шырхэм шэ ираф. | Котята пьют молоко. | The kittens are drinking some milk. |
| нап. 76 | ||
| Ди къазхэм къаз шыр куэд кърашащ. | Наши гуси вывели много гусят. | Our geese have hatched a lot of goslings. |
| Къаз анэжьхэм я шырхэр псым яшащ. | Мать-гуси повели своих гусят на реку. | The mother geese have taken their goslings to the river. |
| нап. 85 | ||
| Абыхэм къуаргъ шырхэр исщ. | В них сидят воронята. | There are baby crows (sitting) in them. |
| Къуаргъ шырхэр иджыри лъатэркъым. | Воронята еще не летают. | The baby crows don’t fly yet. |
| нап. 99 | ||
| ТхьэкӀумэкӀыхьым и шырхэр шэкӀэ егъашхэ. | Заяц кормит своих зайчат молоком. | The hare feeds its babies on milk. |
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Мыщэ шыр.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- шыр: a baby animal or bird; cub; pup, chick, etc.
- Мыщэ шыр: a baby bear, a bear cub
УРЫСЫБЗЭ
- шыр: детёныш; птенец
- Мыщэ шыр: медвежонок
БИБЛИОГРАФИЕ
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: МЕЖДОМЕТИЕ
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [ʂǝr]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- [шыр]
СКЛОНЕНЭ
| Закъуэ бжыгъэ | Куэд бжыгъэ | |||
|---|---|---|---|---|
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | шыр | шырыр | -- | шырхэр |
| Эргативнэ: | шыр | шырым | -- | шырхэм |
| Послеложнэ: | шыркӀэ | шырымкӀэ | шырхэкӀэ | шырхэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | шыру | шырырауэ | шырхэу | шырхэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Бабыщ зэрыӀуагъэщтыкӀ, абы зэрыхуилъ макъ.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- шыр: a cry used to chase away ducks: shoo!
УРЫСЫБЗЭ
- шыр: возглас, которым отгоняют уток
БИБЛИОГРАФИЕ