Тхыгъэр къыздрахар Википсалъалъэ
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- къэ- + гъэ- + [хуэб] + -э + -н
Глагол лъэӏэс "къэгъэхуэбэн"-м и спряженэ
| Инфинитив (масдар) |
|
| щыӀэныгъэ: |
къэгъэхуэбэн
|
| щымыӀэныгъэ: |
къэмыгъэхуэбэн
|
| Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбэн |
къэбгъэхуэбэн |
къигъэхуэбэн |
къэдгъэхуэбэн |
къэвгъэхуэбэн |
къагъэхуэбэн
|
| щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэхуэбэн |
къыумыгъэхуэбэн |
къимыгъэхуэбэн |
къэдмыгъэхуэбэн |
къэвмыгъэхуэбэн |
къамыгъэхуэбэн
|
| Унафэ наклоненэ |
уэ |
фэ
|
| щыӀэныгъэ: |
къэгъэхуабэ! |
къэвгъэхуабэ!
|
| щымыӀэныгъэ: |
къыумыгъэхуабэ! |
къэвмыгъэхуабэ!
|
| Ре-кӀэ унафэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| щыӀэныгъэ: |
сыкърегъэхуабэ |
укърегъэхуабэ |
кърегъэхуабэ |
дыкърегъэхуабэ |
фыкърегъэхуабэ |
кърегъэхуабэ
|
| щымыӀэныгъэ: |
сыкъремыгъэхуабэ |
укъремыгъэхуабэ |
къремыгъэхуабэ |
дыкъремыгъэхуабэ |
фыкъремыгъэхуабэ |
къремыгъэхуабэ
|
| ЗэраӀуатэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къызогъэхуабэ(р) |
къыбогъэхуабэ(р) |
къегъэхуабэ(р) |
къыдогъэхуабэ(р) |
къывогъэхуабэ(р) |
къагъэхуабэ(р)
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуабэркъым |
къэбгъэхуабэркъым |
къигъэхуабэркъым |
къэдгъэхуабэркъым |
къэвгъэхуабэркъым |
къагъэхуабэркъым
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуабэрт |
къэбгъэхуабэрт |
къигъэхуабэрт |
къэдгъэхуабэрт |
къэвгъэхуабэрт |
къагъэхуабэрт
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуабэртэкъым |
къэбгъэхуабэртэкъым |
къигъэхуабэртэкъым |
къэдгъэхуабэртэкъым |
къэвгъэхуабэртэкъым |
къагъэхуабэртэкъым
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбащ |
къэбгъэхуэбащ |
къигъэхуэбащ |
къэдгъэхуэбащ |
къэвгъэхуэбащ |
къагъэхуэбащ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбакъым |
къэбгъэхуэбакъым |
къигъэхуэбакъым |
къэдгъэхуэбакъым |
къэвгъэхуэбакъым |
къагъэхуэбакъым
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбат |
къэбгъэхуэбат |
къигъэхуэбат |
къэдгъэхуэбат |
къэвгъэхуэбат |
къагъэхуэбат
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбатэкъым |
къэбгъэхуэбатэкъым |
къигъэхуэбатэкъым |
къэдгъэхуэбатэкъым |
къэвгъэхуэбатэкъым |
къагъэхуэбатэкъым
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбэгъащ |
къэбгъэхуэбэгъащ |
къигъэхуэбэгъащ |
къэдгъэхуэбэгъащ |
къэвгъэхуэбэгъащ |
къагъэхуэбэгъащ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбэгъакъым |
къэбгъэхуэбэгъакъым |
къигъэхуэбэгъакъым |
къэдгъэхуэбэгъакъым |
къэвгъэхуэбэгъакъым |
къагъэхуэбэгъакъым
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбэгъат |
къэбгъэхуэбэгъат |
къигъэхуэбэгъат |
къэдгъэхуэбэгъат |
къэвгъэхуэбэгъат |
къагъэхуэбэгъат
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбэгъатэкъым |
къэбгъэхуэбэгъатэкъым |
къигъэхуэбэгъатэкъым |
къэдгъэхуэбэгъатэкъым |
къэвгъэхуэбэгъатэкъым |
къагъэхуэбэгъатэкъым
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуабэщ |
къэбгъэхуабэщ |
къигъэхуабэщ |
къэдгъэхуабэщ |
къэвгъэхуабэщ |
къагъэхуабэщ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуабэкъым |
къэбгъэхуабэкъым |
къигъэхуабэкъым |
къэдгъэхуабэкъым |
къэвгъэхуабэкъым |
къагъэхуабэкъым
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуабэт |
къэбгъэхуабэт |
къигъэхуабэт |
къэдгъэхуабэт |
къэвгъэхуабэт |
къагъэхуабэт
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуабэтэкъым |
къэбгъэхуабэтэкъым |
къигъэхуабэтэкъым |
къэдгъэхуабэтэкъым |
къэвгъэхуабэтэкъым |
къагъэхуабэтэкъым
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбэнщ |
къэбгъэхуэбэнщ |
къигъэхуэбэнщ |
къэдгъэхуэбэнщ |
къэвгъэхуэбэнщ |
къагъэхуэбэнщ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбэнкъым |
къэбгъэхуэбэнкъым |
къигъэхуэбэнкъым |
къэдгъэхуэбэнкъым |
къэвгъэхуэбэнкъым |
къагъэхуэбэнкъым
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбэнущ |
къэбгъэхуэбэнущ |
къигъэхуэбэнущ |
къэдгъэхуэбэнущ |
къэвгъэхуэбэнущ |
къагъэхуэбэнущ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбэнукъым |
къэбгъэхуэбэнукъым |
къигъэхуэбэнукъым |
къэдгъэхуэбэнукъым |
къэвгъэхуэбэнукъым |
къагъэхуэбэнукъым
|
| ЗэрыупщӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуабэрэ |
къэбгъэхуабэрэ |
къигъэхуабэрэ |
къэдгъэхуабэрэ |
къэвгъэхуабэрэ |
къагъэхуабэрэ
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуабэркъэ |
къэбгъэхуабэркъэ |
къигъэхуабэркъэ |
къэдгъэхуабэркъэ |
къэвгъэхуабэркъэ |
къагъэхуабэркъэ
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуабэрт |
къэбгъэхуабэрт |
къигъэхуабэрт |
къэдгъэхуабэрт |
къэвгъэхуабэрт |
къагъэхуабэрт
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуабэртэкъэ |
къэбгъэхуабэртэкъэ |
къигъэхуабэртэкъэ |
къэдгъэхуабэртэкъэ |
къэвгъэхуабэртэкъэ |
къагъэхуабэртэкъэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэба |
къэбгъэхуэба |
къигъэхуэба |
къэдгъэхуэба |
къэвгъэхуэба |
къагъэхуэба
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбакъэ |
къэбгъэхуэбакъэ |
къигъэхуэбакъэ |
къэдгъэхуэбакъэ |
къэвгъэхуэбакъэ |
къагъэхуэбакъэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбат |
къэбгъэхуэбат |
къигъэхуэбат |
къэдгъэхуэбат |
къэвгъэхуэбат |
къагъэхуэбат
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбатэкъэ |
къэбгъэхуэбатэкъэ |
къигъэхуэбатэкъэ |
къэдгъэхуэбатэкъэ |
къэвгъэхуэбатэкъэ |
къагъэхуэбатэкъэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбэгъа |
къэбгъэхуэбэгъа |
къигъэхуэбэгъа |
къэдгъэхуэбэгъа |
къэвгъэхуэбэгъа |
къагъэхуэбэгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ: |
къэзгъэхуэбэгъакъэ |
къэбгъэхуэбэгъакъэ |
къигъэхуэбэгъакъэ |
къэдгъэхуэбэгъакъэ |
къэвгъэхуэбэгъакъэ |
къагъэхуэбэгъакъэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбэгъат |
къэбгъэхуэбэгъат |
къигъэхуэбэгъат |
къэдгъэхуэбэгъат |
къэвгъэхуэбэгъат |
къагъэхуэбэгъат
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбэгъатэкъэ |
къэбгъэхуэбэгъатэкъэ |
къигъэхуэбэгъатэкъэ |
къэдгъэхуэбэгъатэкъэ |
къэвгъэхуэбэгъатэкъэ |
къагъэхуэбэгъатэкъэ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуабэ |
къэбгъэхуабэ |
къигъэхуабэ |
къэдгъэхуабэ |
къэвгъэхуабэ |
къагъэхуабэ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуабэкъэ |
къэбгъэхуабэкъэ |
къигъэхуабэкъэ |
къэдгъэхуабэкъэ |
къэвгъэхуабэкъэ |
къагъэхуабэкъэ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуабэт |
къэбгъэхуабэт |
къигъэхуабэт |
къэдгъэхуабэт |
къэвгъэхуабэт |
къагъэхуабэт
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуабэтэкъэ |
къэбгъэхуабэтэкъэ |
къигъэхуабэтэкъэ |
къэдгъэхуабэтэкъэ |
къэвгъэхуабэтэкъэ |
къагъэхуабэтэкъэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбэн |
къэбгъэхуэбэн |
къигъэхуэбэн |
къэдгъэхуэбэн |
къэвгъэхуэбэн |
къагъэхуэбэн
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбэнкъэ |
къэбгъэхуэбэнкъэ |
къигъэхуэбэнкъэ |
къэдгъэхуэбэнкъэ |
къэвгъэхуэбэнкъэ |
къагъэхуэбэнкъэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбэну |
къэбгъэхуэбэну |
къигъэхуэбэну |
къэдгъэхуэбэну |
къэвгъэхуэбэну |
къагъэхуэбэну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбэнукъэ |
къэбгъэхуэбэнукъэ |
къигъэхуэбэнукъэ |
къэдгъэхуэбэнукъэ |
къэвгъэхуэбэнукъэ |
къагъэхуэбэнукъэ
|
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуабэмэ |
къэбгъэхуабэмэ |
къигъэхуабэмэ |
къэдгъэхуабэмэ |
къэвгъэхуабэмэ |
къагъэхуабэмэ
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэхуабэмэ |
къыумыгъэхуабэмэ |
къимыгъэхуабэмэ |
къэдмыгъэхуабэмэ |
къэвмыгъэхуабэмэ |
къамыгъэхуабэмэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбамэ |
къэбгъэхуэбамэ |
къигъэхуэбамэ |
къэдгъэхуэбамэ |
къэвгъэхуэбамэ |
къагъэхуэбамэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэхуэбамэ |
къыумыгъэхуэбамэ |
къимыгъэхуэбамэ |
къэдмыгъэхуэбамэ |
къэвмыгъэхуэбамэ |
къамыгъэхуэбамэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбэгъамэ |
къэбгъэхуэбэгъамэ |
къигъэхуэбэгъамэ |
къэдгъэхуэбэгъамэ |
къэвгъэхуэбэгъамэ |
къагъэхуэбэгъамэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэхуэбэгъамэ |
къыумыгъэхуэбэгъамэ |
къимыгъэхуэбэгъамэ |
къэдмыгъэхуэбэгъамэ |
къэвмыгъэхуэбэгъамэ |
къамыгъэхуэбэгъамэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбэнмэ |
къэбгъэхуэбэнмэ |
къигъэхуэбэнмэ |
къэдгъэхуэбэнмэ |
къэвгъэхуэбэнмэ |
къагъэхуэбэнмэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэхуэбэнмэ |
къыумыгъэхуэбэнмэ |
къимыгъэхуэбэнмэ |
къэдмыгъэхуэбэнмэ |
къэвмыгъэхуэбэнмэ |
къамыгъэхуэбэнмэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбэнумэ |
къэбгъэхуэбэнумэ |
къигъэхуэбэнумэ |
къэдгъэхуэбэнумэ |
къэвгъэхуэбэнумэ |
къагъэхуэбэнумэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэхуэбэнумэ |
къыумыгъэхуэбэнумэ |
къимыгъэхуэбэнумэ |
къэдмыгъэхуэбэнумэ |
къэвмыгъэхуэбэнумэ |
къамыгъэхуэбэнумэ
|
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуабэтэмэ |
къэбгъэхуабэтэмэ |
къигъэхуабэтэмэ |
къэдгъэхуабэтэмэ |
къэвгъэхуабэтэмэ |
къагъэхуабэтэмэ
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэхуабэтэмэ |
къыумыгъэхуабэтэмэ |
къимыгъэхуабэтэмэ |
къэдмыгъэхуабэтэмэ |
къэвмыгъэхуабэтэмэ |
къамыгъэхуабэтэмэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбатэмэ |
къэбгъэхуэбатэмэ |
къигъэхуэбатэмэ |
къэдгъэхуэбатэмэ |
къэвгъэхуэбатэмэ |
къагъэхуэбатэмэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэхуэбатэмэ |
къыумыгъэхуэбатэмэ |
къимыгъэхуэбатэмэ |
къэдмыгъэхуэбатэмэ |
къэвмыгъэхуэбатэмэ |
къамыгъэхуэбатэмэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбэгъатэмэ |
къэбгъэхуэбэгъатэмэ |
къигъэхуэбэгъатэмэ |
къэдгъэхуэбэгъатэмэ |
къэвгъэхуэбэгъатэмэ |
къагъэхуэбэгъатэмэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэхуэбэгъатэмэ |
къыумыгъэхуэбэгъатэмэ |
къимыгъэхуэбэгъатэмэ |
къэдмыгъэхуэбэгъатэмэ |
къэвмыгъэхуэбэгъатэмэ |
къамыгъэхуэбэгъатэмэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбэнтэмэ |
къэбгъэхуэбэнтэмэ |
къигъэхуэбэнтэмэ |
къэдгъэхуэбэнтэмэ |
къэвгъэхуэбэнтэмэ |
къагъэхуэбэнтэмэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэхуэбэнтэмэ |
къыумыгъэхуэбэнтэмэ |
къимыгъэхуэбэнтэмэ |
къэдмыгъэхуэбэнтэмэ |
къэвмыгъэхуэбэнтэмэ |
къамыгъэхуэбэнтэмэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбэнутэмэ |
къэбгъэхуэбэнутэмэ |
къигъэхуэбэнутэмэ |
къэдгъэхуэбэнутэмэ |
къэвгъэхуэбэнутэмэ |
къагъэхуэбэнутэмэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэхуэбэнутэмэ |
къыумыгъэхуэбэнутэмэ |
къимыгъэхуэбэнутэмэ |
къэдмыгъэхуэбэнутэмэ |
къэвмыгъэхуэбэнутэмэ |
къамыгъэхуэбэнутэмэ
|
| сослагательнэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбэнт |
къэбгъэхуэбэнт |
къигъэхуэбэнт |
къэдгъэхуэбэнт |
къэвгъэхуэбэнт |
къагъэхуэбэнт
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбэнтэкъым |
къэбгъэхуэбэнтэкъым |
къигъэхуэбэнтэкъым |
къэдгъэхуэбэнтэкъым |
къэвгъэхуэбэнтэкъым |
къагъэхуэбэнтэкъым
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбэнут |
къэбгъэхуэбэнут |
къигъэхуэбэнут |
къэдгъэхуэбэнут |
къэвгъэхуэбэнут |
къагъэхуэбэнут
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбэнутэкъым |
къэбгъэхуэбэнутэкъым |
къигъэхуэбэнутэкъым |
къэдгъэхуэбэнутэкъым |
къэвгъэхуэбэнутэкъым |
къагъэхуэбэнутэкъым
|
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуабэми |
къэбгъэхуабэми |
къигъэхуабэми |
къэдгъэхуабэми |
къэвгъэхуабэми |
къагъэхуабэми
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэхуабэми |
къыумыгъэхуабэми |
къимыгъэхуабэми |
къэдмыгъэхуабэми |
къэвмыгъэхуабэми |
къамыгъэхуабэми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбами |
къэбгъэхуэбами |
къигъэхуэбами |
къэдгъэхуэбами |
къэвгъэхуэбами |
къагъэхуэбами
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэхуэбами |
къыумыгъэхуэбами |
къимыгъэхуэбами |
къэдмыгъэхуэбами |
къэвмыгъэхуэбами |
къамыгъэхуэбами
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбэгъами |
къэбгъэхуэбэгъами |
къигъэхуэбэгъами |
къэдгъэхуэбэгъами |
къэвгъэхуэбэгъами |
къагъэхуэбэгъами
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэхуэбэгъами |
къыумыгъэхуэбэгъами |
къимыгъэхуэбэгъами |
къэдмыгъэхуэбэгъами |
къэвмыгъэхуэбэгъами |
къамыгъэхуэбэгъами
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбэнми |
къэбгъэхуэбэнми |
къигъэхуэбэнми |
къэдгъэхуэбэнми |
къэвгъэхуэбэнми |
къагъэхуэбэнми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэхуэбэнми |
къыумыгъэхуэбэнми |
къимыгъэхуэбэнми |
къэдмыгъэхуэбэнми |
къэвмыгъэхуэбэнми |
къамыгъэхуэбэнми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбэнуми |
къэбгъэхуэбэнуми |
къигъэхуэбэнуми |
къэдгъэхуэбэнуми |
къэвгъэхуэбэнуми |
къагъэхуэбэнуми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэхуэбэнуми |
къыумыгъэхуэбэнуми |
къимыгъэхуэбэнуми |
къэдмыгъэхуэбэнуми |
къэвмыгъэхуэбэнуми |
къамыгъэхуэбэнуми
|
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуабэтэми |
къэбгъэхуабэтэми |
къигъэхуабэтэми |
къэдгъэхуабэтэми |
къэвгъэхуабэтэми |
къагъэхуабэтэми
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэхуабэтэми |
къыумыгъэхуабэтэми |
къимыгъэхуабэтэми |
къэдмыгъэхуабэтэми |
къэвмыгъэхуабэтэми |
къамыгъэхуабэтэми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбатэми |
къэбгъэхуэбатэми |
къигъэхуэбатэми |
къэдгъэхуэбатэми |
къэвгъэхуэбатэми |
къагъэхуэбатэми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэхуэбатэми |
къыумыгъэхуэбатэми |
къимыгъэхуэбатэми |
къэдмыгъэхуэбатэми |
къэвмыгъэхуэбатэми |
къамыгъэхуэбатэми
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбэгъатэми |
къэбгъэхуэбэгъатэми |
къигъэхуэбэгъатэми |
къэдгъэхуэбэгъатэми |
къэвгъэхуэбэгъатэми |
къагъэхуэбэгъатэми
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэхуэбэгъатэми |
къыумыгъэхуэбэгъатэми |
къимыгъэхуэбэгъатэми |
къэдмыгъэхуэбэгъатэми |
къэвмыгъэхуэбэгъатэми |
къамыгъэхуэбэгъатэми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбэнтэми |
къэбгъэхуэбэнтэми |
къигъэхуэбэнтэми |
къэдгъэхуэбэнтэми |
къэвгъэхуэбэнтэми |
къагъэхуэбэнтэми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэхуэбэнтэми |
къыумыгъэхуэбэнтэми |
къимыгъэхуэбэнтэми |
къэдмыгъэхуэбэнтэми |
къэвмыгъэхуэбэнтэми |
къамыгъэхуэбэнтэми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбэнутэми |
къэбгъэхуэбэнутэми |
къигъэхуэбэнутэми |
къэдгъэхуэбэнутэми |
къэвгъэхуэбэнутэми |
къагъэхуэбэнутэми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэхуэбэнутэми |
къыумыгъэхуэбэнутэми |
къимыгъэхуэбэнутэми |
къэдмыгъэхуэбэнутэми |
къэвмыгъэхуэбэнутэми |
къамыгъэхуэбэнутэми
|
| гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбаи |
къэбгъэхуэбаи |
къигъэхуэбаи |
къэдгъэхуэбаи |
къэвгъэхуэбаи |
къагъэхуэбаи
|
| щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбакъыми |
къэбгъэхуэбакъыми |
къигъэхуэбакъыми |
къэдгъэхуэбакъыми |
къэвгъэхуэбакъыми |
къагъэхуэбакъыми
|
| фӀэфӀыныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбащэрэт |
къэбгъэхуэбащэрэт |
къигъэхуэбащэрэт |
къэдгъэхуэбащэрэт |
къэвгъэхуэбащэрэт |
къагъэхуэбащэрэт
|
| щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэхуэбащэрэт |
къыумыгъэхуэбащэрэт |
къимыгъэхуэбащэрэт |
къэдмыгъэхуэбащэрэт |
къэвмыгъэхуэбащэрэт |
къамыгъэхуэбащэрэт
|
| шэч къытехьэныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбагъэнщ |
къэбгъэхуэбагъэнщ |
къигъэхуэбагъэнщ |
къэдгъэхуэбагъэнщ |
къэвгъэхуэбагъэнщ |
къагъэхуэбагъэнщ
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбагъэнкъым |
къэбгъэхуэбагъэнкъым |
къигъэхуэбагъэнкъым |
къэдгъэхуэбагъэнкъым |
къэвгъэхуэбагъэнкъым |
къагъэхуэбагъэнкъым
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбагъэнт |
къэбгъэхуэбагъэнт |
къигъэхуэбагъэнт |
къэдгъэхуэбагъэнт |
къэвгъэхуэбагъэнт |
къагъэхуэбагъэнт
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбагъэнтэкъым |
къэбгъэхуэбагъэнтэкъым |
къигъэхуэбагъэнтэкъым |
къэдгъэхуэбагъэнтэкъым |
къэвгъэхуэбагъэнтэкъым |
къагъэхуэбагъэнтэкъым
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбагъэн |
къэбгъэхуэбагъэн |
къигъэхуэбагъэн |
къэдгъэхуэбагъэн |
къэвгъэхуэбагъэн |
къагъэхуэбагъэн
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбагъэнкъэ |
къэбгъэхуэбагъэнкъэ |
къигъэхуэбагъэнкъэ |
къэдгъэхуэбагъэнкъэ |
къэвгъэхуэбагъэнкъэ |
къагъэхуэбагъэнкъэ
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбагъэнт |
къэбгъэхуэбагъэнт |
къигъэхуэбагъэнт |
къэдгъэхуэбагъэнт |
къэвгъэхуэбагъэнт |
къагъэхуэбагъэнт
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбагъэнтэкъэ |
къэбгъэхуэбагъэнтэкъэ |
къигъэхуэбагъэнтэкъэ |
къэдгъэхуэбагъэнтэкъэ |
къэвгъэхуэбагъэнтэкъэ |
къагъэхуэбагъэнтэкъэ
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбагъэнущ |
къэбгъэхуэбагъэнущ |
къигъэхуэбагъэнущ |
къэдгъэхуэбагъэнущ |
къэвгъэхуэбагъэнущ |
къагъэхуэбагъэнущ
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбагъэнукъым |
къэбгъэхуэбагъэнукъым |
къигъэхуэбагъэнукъым |
къэдгъэхуэбагъэнукъым |
къэвгъэхуэбагъэнукъым |
къагъэхуэбагъэнукъым
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбагъэнут |
къэбгъэхуэбагъэнут |
къигъэхуэбагъэнут |
къэдгъэхуэбагъэнут |
къэвгъэхуэбагъэнут |
къагъэхуэбагъэнут
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбагъэнутэкъым |
къэбгъэхуэбагъэнутэкъым |
къигъэхуэбагъэнутэкъым |
къэдгъэхуэбагъэнутэкъым |
къэвгъэхуэбагъэнутэкъым |
къагъэхуэбагъэнутэкъым
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбагъэну |
къэбгъэхуэбагъэну |
къигъэхуэбагъэну |
къэдгъэхуэбагъэну |
къэвгъэхуэбагъэну |
къагъэхуэбагъэну
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбагъэнукъэ |
къэбгъэхуэбагъэнукъэ |
къигъэхуэбагъэнукъэ |
къэдгъэхуэбагъэнукъэ |
къэвгъэхуэбагъэнукъэ |
къагъэхуэбагъэнукъэ
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбагъэнут |
къэбгъэхуэбагъэнут |
къигъэхуэбагъэнут |
къэдгъэхуэбагъэнут |
къэвгъэхуэбагъэнут |
къагъэхуэбагъэнут
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэхуэбагъэнутэкъэ |
къэбгъэхуэбагъэнутэкъэ |
къигъэхуэбагъэнутэкъэ |
къэдгъэхуэбагъэнутэкъэ |
къэвгъэхуэбагъэнутэкъэ |
къагъэхуэбагъэнутэкъэ
|
| Зылэжь (субъектнэ) причастие |
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къэзыгъэхуабэ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзымыгъэхуабэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къэзыгъэхуэба
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзымыгъэхуэба
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къэзыгъэхуэбэгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзымыгъэхуэбэгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къэзыгъэхуэбэн
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзымыгъэхуэбэн
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къэзыгъэхуэбэну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзымыгъэхуэбэну
|
| Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту) |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къэзгъэхуабэ |
къэбгъэхуабэ |
къигъэхуабэ |
къэдгъэхуабэ |
къэвгъэхуабэ |
къагъэхуабэ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзмыгъэхуабэ |
къыумыгъэхуабэ |
къимыгъэхуабэ |
къэдмыгъэхуабэ |
къэвмыгъэхуабэ |
къамыгъэхуабэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къэзгъэхуэба |
къэбгъэхуэба |
къигъэхуэба |
къэдгъэхуэба |
къэвгъэхуэба |
къагъэхуэба
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзмыгъэхуэба |
къыумыгъэхуэба |
къимыгъэхуэба |
къэдмыгъэхуэба |
къэвмыгъэхуэба |
къамыгъэхуэба
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къэзгъэхуэбэгъа |
къэбгъэхуэбэгъа |
къигъэхуэбэгъа |
къэдгъэхуэбэгъа |
къэвгъэхуэбэгъа |
къагъэхуэбэгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзмыгъэхуэбэгъа |
къыумыгъэхуэбэгъа |
къимыгъэхуэбэгъа |
къэдмыгъэхуэбэгъа |
къэвмыгъэхуэбэгъа |
къамыгъэхуэбэгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къэзгъэхуэбэн |
къэбгъэхуэбэн |
къигъэхуэбэн |
къэдгъэхуэбэн |
къэвгъэхуэбэн |
къагъэхуэбэн
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзмыгъэхуэбэн |
къыумыгъэхуэбэн |
къимыгъэхуэбэн |
къэдмыгъэхуэбэн |
къэвмыгъэхуэбэн |
къамыгъэхуэбэн
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къэзгъэхуэбэну |
къэбгъэхуэбэну |
къигъэхуэбэну |
къэдгъэхуэбэну |
къэвгъэхуэбэну |
къагъэхуэбэну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзмыгъэхуэбэну |
къыумыгъэхуэбэну |
къимыгъэхуэбэну |
къэдмыгъэхуэбэну |
къэвмыгъэхуэбэну |
къамыгъэхуэбэну
|
| Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ) |
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къэгъэхуабэ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къэмыгъэхуабэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къэгъэхуэба
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къэмыгъэхуэба
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къэгъэхуэбэгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къэмыгъэхуэбэгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къэгъэхуэбэн
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къэмыгъэхуэбэн
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къэгъэхуэбэну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къэмыгъэхуэбэну
|
| Обстоятельственнэ причастиехэр |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрызгъэхуабэ |
къызэрыбгъэхуабэ |
къызэригъэхуабэ |
къызэрыдгъэхуабэ |
къызэрывгъэхуабэ |
къызэрагъэхуабэ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрызмыгъэхуабэ |
къызэрумыгъэхуабэ |
къызэримыгъэхуабэ |
къызэрыдмыгъэхуабэ |
къызэрывмыгъэхуабэ |
къызэрамыгъэхуабэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрызгъэхуэба |
къызэрыбгъэхуэба |
къызэригъэхуэба |
къызэрыдгъэхуэба |
къызэрывгъэхуэба |
къызэрагъэхуэба
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрызмыгъэхуэба |
къызэрумыгъэхуэба |
къызэримыгъэхуэба |
къызэрыдмыгъэхуэба |
къызэрывмыгъэхуэба |
къызэрамыгъэхуэба
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрызгъэхуэбэгъа |
къызэрыбгъэхуэбэгъа |
къызэригъэхуэбэгъа |
къызэрыдгъэхуэбэгъа |
къызэрывгъэхуэбэгъа |
къызэрагъэхуэбэгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрызмыгъэхуэбэгъа |
къызэрумыгъэхуэбэгъа |
къызэримыгъэхуэбэгъа |
къызэрыдмыгъэхуэбэгъа |
къызэрывмыгъэхуэбэгъа |
къызэрамыгъэхуэбэгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрызгъэхуэбэн |
къызэрыбгъэхуэбэн |
къызэригъэхуэбэн |
къызэрыдгъэхуэбэн |
къызэрывгъэхуэбэн |
къызэрагъэхуэбэн
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрызмыгъэхуэбэн |
къызэрумыгъэхуэбэн |
къызэримыгъэхуэбэн |
къызэрыдмыгъэхуэбэн |
къызэрывмыгъэхуэбэн |
къызэрамыгъэхуэбэн
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрызгъэхуэбэну |
къызэрыбгъэхуэбэну |
къызэригъэхуэбэну |
къызэрыдгъэхуэбэну |
къызэрывгъэхуэбэну |
къызэрагъэхуэбэну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрызмыгъэхуэбэну |
къызэрумыгъэхуэбэну |
къызэримыгъэхуэбэну |
къызэрыдмыгъэхуэбэну |
къызэрывмыгъэхуэбэну |
къызэрамыгъэхуэбэну
|
| Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыщызгъэхуабэ |
къыщыбгъэхуабэ |
къыщигъэхуабэ |
къыщыдгъэхуабэ |
къыщывгъэхуабэ |
къыщагъэхуабэ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщызмыгъэхуабэ |
къыщумыгъэхуабэ |
къыщимыгъэхуабэ |
къыщыдмыгъэхуабэ |
къыщывмыгъэхуабэ |
къыщамыгъэхуабэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыщызгъэхуэба |
къыщыбгъэхуэба |
къыщигъэхуэба |
къыщыдгъэхуэба |
къыщывгъэхуэба |
къыщагъэхуэба
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщызмыгъэхуэба |
къыщумыгъэхуэба |
къыщимыгъэхуэба |
къыщыдмыгъэхуэба |
къыщывмыгъэхуэба |
къыщамыгъэхуэба
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыщызгъэхуэбэгъа |
къыщыбгъэхуэбэгъа |
къыщигъэхуэбэгъа |
къыщыдгъэхуэбэгъа |
къыщывгъэхуэбэгъа |
къыщагъэхуэбэгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщызмыгъэхуэбэгъа |
къыщумыгъэхуэбэгъа |
къыщимыгъэхуэбэгъа |
къыщыдмыгъэхуэбэгъа |
къыщывмыгъэхуэбэгъа |
къыщамыгъэхуэбэгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыщызгъэхуэбэн |
къыщыбгъэхуэбэн |
къыщигъэхуэбэн |
къыщыдгъэхуэбэн |
къыщывгъэхуэбэн |
къыщагъэхуэбэн
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщызмыгъэхуэбэн |
къыщумыгъэхуэбэн |
къыщимыгъэхуэбэн |
къыщыдмыгъэхуэбэн |
къыщывмыгъэхуэбэн |
къыщамыгъэхуэбэн
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыщызгъэхуэбэну |
къыщыбгъэхуэбэну |
къыщигъэхуэбэну |
къыщыдгъэхуэбэну |
къыщывгъэхуэбэну |
къыщагъэхуэбэну
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщызмыгъэхуэбэну |
къыщумыгъэхуэбэну |
къыщимыгъэхуэбэну |
къыщыдмыгъэхуэбэну |
къыщывмыгъэхуэбэну |
къыщамыгъэхуэбэну
|
| ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыздызгъэхуабэ |
къыздыбгъэхуабэ |
къыздигъэхуабэ |
къыздыдгъэхуабэ |
къыздывгъэхуабэ |
къыздагъэхуабэ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздызмыгъэхуабэ |
къыздумыгъэхуабэ |
къыздимыгъэхуабэ |
къыздыдмыгъэхуабэ |
къыздывмыгъэхуабэ |
къыздамыгъэхуабэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыздызгъэхуэба |
къыздыбгъэхуэба |
къыздигъэхуэба |
къыздыдгъэхуэба |
къыздывгъэхуэба |
къыздагъэхуэба
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздызмыгъэхуэба |
къыздумыгъэхуэба |
къыздимыгъэхуэба |
къыздыдмыгъэхуэба |
къыздывмыгъэхуэба |
къыздамыгъэхуэба
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыздызгъэхуэбэгъа |
къыздыбгъэхуэбэгъа |
къыздигъэхуэбэгъа |
къыздыдгъэхуэбэгъа |
къыздывгъэхуэбэгъа |
къыздагъэхуэбэгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздызмыгъэхуэбэгъа |
къыздумыгъэхуэбэгъа |
къыздимыгъэхуэбэгъа |
къыздыдмыгъэхуэбэгъа |
къыздывмыгъэхуэбэгъа |
къыздамыгъэхуэбэгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыздызгъэхуэбэн |
къыздыбгъэхуэбэн |
къыздигъэхуэбэн |
къыздыдгъэхуэбэн |
къыздывгъэхуэбэн |
къыздагъэхуэбэн
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздызмыгъэхуэбэн |
къыздумыгъэхуэбэн |
къыздимыгъэхуэбэн |
къыздыдмыгъэхуэбэн |
къыздывмыгъэхуэбэн |
къыздамыгъэхуэбэн
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыздызгъэхуэбэну |
къыздыбгъэхуэбэну |
къыздигъэхуэбэну |
къыздыдгъэхуэбэну |
къыздывгъэхуэбэну |
къыздагъэхуэбэну
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздызмыгъэхуэбэну |
къыздумыгъэхуэбэну |
къыздимыгъэхуэбэну |
къыздыдмыгъэхуэбэну |
къыздывмыгъэхуэбэну |
къыздамыгъэхуэбэну
|
| Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀызгъэхуабэ |
къыщӀыбгъэхуабэ |
къыщӀигъэхуабэ |
къыщӀыдгъэхуабэ |
къыщӀывгъэхуабэ |
къыщӀагъэхуабэ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀызмыгъэхуабэ |
къыщӀумыгъэхуабэ |
къыщӀимыгъэхуабэ |
къыщӀыдмыгъэхуабэ |
къыщӀывмыгъэхуабэ |
къыщӀамыгъэхуабэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀызгъэхуэба |
къыщӀыбгъэхуэба |
къыщӀигъэхуэба |
къыщӀыдгъэхуэба |
къыщӀывгъэхуэба |
къыщӀагъэхуэба
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀызмыгъэхуэба |
къыщӀумыгъэхуэба |
къыщӀимыгъэхуэба |
къыщӀыдмыгъэхуэба |
къыщӀывмыгъэхуэба |
къыщӀамыгъэхуэба
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀызгъэхуэбэгъа |
къыщӀыбгъэхуэбэгъа |
къыщӀигъэхуэбэгъа |
къыщӀыдгъэхуэбэгъа |
къыщӀывгъэхуэбэгъа |
къыщӀагъэхуэбэгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀызмыгъэхуэбэгъа |
къыщӀумыгъэхуэбэгъа |
къыщӀимыгъэхуэбэгъа |
къыщӀыдмыгъэхуэбэгъа |
къыщӀывмыгъэхуэбэгъа |
къыщӀамыгъэхуэбэгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀызгъэхуэбэн |
къыщӀыбгъэхуэбэн |
къыщӀигъэхуэбэн |
къыщӀыдгъэхуэбэн |
къыщӀывгъэхуэбэн |
къыщӀагъэхуэбэн
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀызмыгъэхуэбэн |
къыщӀумыгъэхуэбэн |
къыщӀимыгъэхуэбэн |
къыщӀыдмыгъэхуэбэн |
къыщӀывмыгъэхуэбэн |
къыщӀамыгъэхуэбэн
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀызгъэхуэбэну |
къыщӀыбгъэхуэбэну |
къыщӀигъэхуэбэну |
къыщӀыдгъэхуэбэну |
къыщӀывгъэхуэбэну |
къыщӀагъэхуэбэну
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀызмыгъэхуэбэну |
къыщӀумыгъэхуэбэну |
къыщӀимыгъэхуэбэну |
къыщӀыдмыгъэхуэбэну |
къыщӀывмыгъэхуэбэну |
къыщӀамыгъэхуэбэну
|
| Деепричастиехэр |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къэзгъэхуэбэу |
къэбгъэхуабэу |
къигъэхуабэу |
къэдгъэхуабэу |
къэвгъэхуабэу |
къагъэхуабэу
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзмыгъэхуабэу |
къыумыгъэхуабэу |
къимыгъэхуабэу |
къэдмыгъэхуабэу |
къэвмыгъэхуабэу |
къамыгъэхуабэу
|
| блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къэзгъэхуэбауэ |
къэбгъэхуэбауэ |
къигъэхуэбауэ |
къэдгъэхуэбауэ |
къэвгъэхуэбауэ |
къагъэхуэбауэ
|
| блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзмыгъэхуэбауэ |
къыумыгъэхуэбауэ |
къимыгъэхуэбауэ |
къэдмыгъэхуэбауэ |
къэвмыгъэхуэбауэ |
къамыгъэхуэбауэ
|
| урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ |
къэзгъэхуабэурэ |
къэбгъэхуабэурэ |
къигъэхуабэурэ |
къэдгъэхуабэурэ |
къэвгъэхуабэурэ |
къагъэхуабэурэ
|
| урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ |
къэзмыгъэхуабэурэ |
къыумыгъэхуабэурэ |
къимыгъэхуабэурэ |
къэдмыгъэхуабэурэ |
къэвмыгъэхуабэурэ |
къамыгъэхуабэурэ
|
| ит зэман щыӀэныгъэ фащэ: подлежащэ + прямой дополненэ
|
|
|
|
|
|
|
| прямой дополненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| подлежащэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
|
укъызогъэхуабэ |
къызогъэхуабэ |
|
фыкъызогъэхуабэ |
къызогъэхуабэ(хэ)
|
| уэ |
сыкъыбогъэхуабэ |
|
къыбогъэхуабэ |
дыкъыбогъэхуабэ |
|
къыбогъэхуабэ(хэ)
|
| абы |
сыкъегъэхуабэ |
укъегъэхуабэ |
къегъэхуабэ |
дыкъегъэхуабэ |
фыкъегъэхуабэ |
къегъэхуаб э(хэ)
|
| дэ |
|
укъыдогъэхуабэ |
къыдогъэхуабэ |
|
фыкъыдогъэхуабэ |
къыдогъэхуабэ(хэ)
|
| фэ |
сыкъывогъэхуабэ |
|
къывогъэхуабэ |
дыкъывогъэхуабэ |
|
къывогъэхуабэ(хэ)
|
| абыхэм |
сыкъагъэхуабэ |
укъагъэхуабэ |
къагъэхуабэ |
дыкъагъэхуабэ |
фыкъагъэхуабэ |
къагъэхуабэ(хэ)
|
|
|
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъыуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[хуаб]э |
[хуаб]эр |
-- |
[хуаб]эхэр
|
| Эргативнэ: |
[хуаб]э |
[хуаб]эм |
-- |
[хуаб]эхэм
|
| Послеложнэ: |
[хуаб]экӀэ |
[хуаб]эмкӀэ |
[хуаб]эхэкӀэ |
[хуаб]эхэмкӀэ
|
| Обстоятельственнэ: |
[хуаб]эу |
[хуаб]эрауэ |
[хуаб]эхэу |
[хуаб]эхэрауэ
|
|
|
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъыуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[хуэб]а |
[хуэб]ар |
-- |
[хуэб]ахэр
|
| Эргативнэ: |
[хуэб]а |
[хуэб]ам |
-- |
[хуэб]ахэм
|
| Послеложнэ: |
[хуэб]акӀэ |
[хуэб]амкӀэ |
[хуэб]ахэкӀэ |
[хуэб]ахэмкӀэ
|
| Обстоятельственнэ: |
[хуэб]ауэ |
[хуэб]арауэ |
[хуэб]ахэу |
[хуэб]ахэрауэ
|
|
|
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъыуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[хуэб]эн |
[хуэб]эныр |
-- |
[хуэб]энхэр
|
| Эргативнэ: |
[хуэб]эн |
[хуэб]эным |
-- |
[хуэб]энхэм
|
| Послеложнэ: |
[хуэб]энкӀэ |
[хуэб]энымкӀэ |
[хуэб]энхэкӀэ |
[хуэб]энхэмкӀэ
|
| 'Обстоятельственнэ: |
[хуэб]эну |
[хуэб]энырауэ |
[хуэб]энхэу |
[хуэб]энхэрауэ
|
|
|
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъыуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[хуэб]эну |
[хуэб]энур |
-- |
[хуэб]энухэр
|
| Эргативнэ: |
[хуэб]эну |
[хуэб]энум |
-- |
[хуэб]энухэм
|
| Послеложнэ: |
[хуэб]энукӀэ |
[хуэб]энумкӀэ |
[хуэб]энухэкӀэ |
[хуэб]энухэмкӀэ
|
| Обстоятельственнэ: |
[хуэб]энууэ |
[хуэб]энурауэ |
[хуэб]энухэу |
[хуэб]энухэрауэ
|
МЫХЬЭНЭ
- къэхуэбэн псалъэм и каузатив.
ЩАПХЪЭХЭР
Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
| Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь, |
«Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984 |
нап. 82
|
| адыгэбзэ |
урысыбзэ/русский |
инджылыбзэ/English
|
| Дыгъэм дунейр къегъэхуабэ. |
Солнце греет землю. |
The sun is warming the earth.
|
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- къэгъэхуэбэн: causative for къэхуэбэн: warm, heat up
- Псыр къэгъэхуэбэн: warm up water
УРЫСЫБЗЭ
- къэгъэхуэбэн: куазатив к къэхуэбэн: нагреть, подогреть
- Псыр къэгъэхуэбэн: нагреть, подогреть воду
БИБЛИОГРАФИЕ
Библиографием еплъын
