къупщхьэ
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
-
къупщхьэ
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA ['qʹʷǝpɕħɐ]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- [къупщхь] + -э
СКЛОНЕНЭ
Закъуэ бжыгъэ | Куэд бжыгъэ | |||
---|---|---|---|---|
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | къупщхьэ | къупщхьэр | -- | къупщхьэхэр |
Эргативнэ: | къупщхьэ | къупщхьэм | -- | къупщхьэхэм |
Послеложнэ: | къупщхьэкӀэ | къупщхьэмкӀэ | къупщхьэхэкӀэ | къупщхьэхэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | къупщхьэу | къупщхьэрауэ | къупщхьэхэу | къупщхьэхэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- ЦӀыхум, псэущхьэм я пкъым щыщу лыр зыкӀэрылъ пкъыгъуэ быдэ зэрыӀыгъхэр.
ЩАПХЪЭХЭР
- Хъуэжэ шы пэхужьым и къупщхьэ фӀэкӀа зыри игъуэтыжакъым. Къэбэрдей ӀуэрыӀуатэ, сборник
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- къупщхьэ: bone
УРЫСЫБЗЭ
- къупщхьэ: кость
псалъафэ зэпыщӀахэр
Къупщхьэ гуащэ[зэгъэзэхуэжын]
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр: Инджылыбзэ: beauty, doll Урысыбзэ: красавица, куколка. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
Къупшхьэ хужь[зэгъэзэхуэжын]
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр: Инджылыбзэ: blue blood, white-boned (about a person of noble descent) Урысыбзэ: белая кость, голубая кровь (о человеке знатного происхождения). Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр: А сыт мыгъуэр си дуней, уджыназ лъэпкъщ, къупщхьэ хужьым уащыщщ, дауэ мыгъуэ уи дуней Ӏыхьэр дэпхъыну пщылӀ лъэпкъым къыхэкӀам. КӀыщокъуэ Алим
Къупщхьэ хъун[зэгъэзэхуэжын]
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр: Инджылыбзэ: become the perpetuator of a bloodline Урысыбзэ: стать продолжателем рода. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр: — ХьэжыщӀ сыкӀуэрэ псапэ сщӀэмэ, си гуэныхьыр тхьэм сщхьэщихынщи, си лъэпкъым къупщхьэ хуэхъуну, къуэ къызитынщ, — жиӀэри Янус Мэккэ кӀуащ. КӀыщокъуэ Алим
[И] къупщхьэм щӀэфын[зэгъэзэхуэжын]
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр: Инджылыбзэ: exploit sb, live at sb’s expense Урысыбзэ: эксплуатировать кого-л., жить за счет кого-л. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр: Уэ узэрыпсэур сэ схуэдэхэм я къупщхьэм ущӀэфущ. Къашыргъэ ХьэпащӀэ
Къупщхьэр и тэмакъым тенэн[зэгъэзэхуэжын]
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр: Инджылыбзэ: pay dearly for sth (for a misdeed) Урысыбзэ: поплатиться за что-л. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр: Щэрданхэ я мылъку зышхым къупщхьэр и тэмакъ тенэнщ. КӀыщокъуэ Алим
къупщхьэ куцӀ[зэгъэзэхуэжын]
Мыхьэнэ: Къупщхьэ ку гъуанэм илъ куцӀ. НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр: Инджылыбзэ: bone marrow Урысыбзэ: костный мозг Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр: Лыр ишха иужь, лӀыжьым мэл лъэдийр икъутэри къупщхьэ куцӀыр кърихащ. ӀуэрыӀуатэ, фольклор
къупщхьэ уз[зэгъэзэхуэжын]
Мыхьэнэ: Къупщхьэм къефыкӀ узхэм ироджэ. НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр: Инджылыбзэ: bone disorders, osteological diseases Урысыбзэ: костные болезни Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕ