адакъэ

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

адакъэ

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

IPA [ɐ'dɑ:qʹɐ]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

[адакъ] + -э

СКЛОНЕНЭ

	Закъуэ бжыгъэ		Куэд бжыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	адакъэ	адакъэр	--	адакъэхэр
Эргативнэ:	адакъэ	адакъэм	--	адакъэхэм
Послеложнэ:	адакъэкӀэ	адакъэмкӀэ	адакъэхэкӀэ	адакъэхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	адакъэу	адакъэрауэ	адакъэхэу	адакъэхэрауэ

МЫХЬЭНЭ

Джэдхэм яхэт хъу.

ЩАПХЪЭХЭР

Джэдым адакъэ я тхьэмадэщ. Псалъэжьхэр

Ӏуэн щӀэзыдза адакъэхэм я макъыр зэ къуажэкӀэм, зэ къуажапщэм, зэми псым адрыщӀкӀэ къыщыӀурт. ХьэхъупащӀэ Хьэжбэчыр

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

адакъэ: rooster, cock, cockerel

УРЫСЫБЗЭ

адакъэ: петух

псалъафэ зэпыщӀахэр

Адакъэ лъэджажэ[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: about a small, short man who pretends to be dignified (lit. a rooster with spurs).
     Урысыбзэ: о невзрачном низкорослом человеке, который претендует на солидность (букв. петух со шпорами).
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:
     Адакъэ лъэджажэ ухъужауэ зыбгъэхъуу укъэсащ. КӀэрашэ Тембот, Акъсырэ Залымхъан

АдакъэкӀэу къэгъэшын[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: to bend in an arc like a rooster’s tail.
     Урысыбзэ: согнуть дугой (букв. согнуть как петушиный хвост).
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

Адакъэ-анэщӀэр зэхэкӀын[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: to become different (about chicks - to be able to tell the roosters from the young hens).
     Урысыбзэ: стать различимыми (о цыплятах — дорасти до момента, когда различаются курочки и петушки).
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

Адакъэ Ӏуэгъуэ[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: dawn (lit. the time when the rooster crows).
     Урысыбзэ: рассвет (букв. время пения петухов).
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

Адакъэ Ӏуэн[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: crow
     Урысыбзэ: петь (о петухе).
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:
     [Сосрыкъуэ:] Бжыхьым сыдэлъейри адакъэу сыӀуэу щӀэздзащ.  Нартхэр

     Япэ адакъэхэм Ӏуэн яуха нэужькӀэщ ахэр щыжеижар.  КӀэрашэ Тембот

БИБЛИОГРАФИЕ

Библиографием еплъын