бжэн
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
-
бжэн
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [bᶎɐn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- [бжэн]
СКЛОНЕНЭ
| Закъуэ бжыгъэ | Куэд бжыгъэ | |||
|---|---|---|---|---|
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | бжэн | бжэныр | -- | бжэнхэр |
| Эргативнэ: | бжэн | бжэным | -- | бжэнхэм |
| Послеложнэ: | бжэнкӀэ | бжэнымкӀэ | бжэнхэкӀэ | бжэнхэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | бжэну | бжэнырауэ | бжэнхэу | бжэнхэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Унэм щызэрахуэ Ӏэщ цӀыкӀу лъэпкъ.
ЩАПХЪЭХЭР
- Мэл зыхэва нэхърэ, бжэн зыхэпкӀа. Псалъэжьхэр
Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
| Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь, | «Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984 | нап. 56 |
|---|---|---|
| адыгэбзэ | урысыбзэ/русский | инджылыбзэ/English |
| Жэмри, шыри, мэлри, бжэнри Ӏэщщ. | Коровы, лошади, овцы, козы – скот. | Cows, horses, sheep and goats are livestock. |
| нап. 106 | ||
| Дэ бжэн диӀэщ. | У нас коза. | We’ve got a goat. |
| Бжэным чыцӀ щӀэсщ. | У козы козлёнок. | The goat has got a baby goat. |
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Бжэныр мэчачэ.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- бжэн: nanny goat, she-goat, mother goat
- Бжэныр мэчачэ: the goat is bleating
УРЫСЫБЗЭ
- бжэн: коза блеет.
- Бжэныр мэчачэ:
псалъафэ зэпыщӀахэр
бжэн зэщӀэс[зэгъэзэхуэжын]
Мыхьэнэ: Бжэнымрэ и щӀэжьеймрэ.
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
Инджылыбзэ: a goat with its kids
Бжэн зэщӀэс къэщэхун : buy a goat and its kids.
Урысыбзэ: коза с приплодом.
Бжэн зэщӀэс къэщэхун : купить козу с приплодом
Псалъэ зэпхахэр:
Бжэн зэщӀэс къэщэхун.
Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕ
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [bᶎɐn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- [бж] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ[зэгъэзэхуэжын]
Глагол лъэмыӀэс "бжэн"-ым и спряженэр
МЫХЬЭНЭ
- БжыгъэцӀэ гуэрхэр зэкӀэлъыкӀуэу къебжэкӀын.
- Тхьэусыхэурэ гъын.
ЩАПХЪЭХЭР
- ЦӀыкӀуи ини къуажэм дэсым гъыуэ, бжэуэ я щхьэр дахыр. КӀыщокъуэ Алим
Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
| Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь, | «Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984 | нап. 49 |
|---|---|---|
| адыгэбзэ | урысыбзэ/русский | инджылыбзэ/English |
| Мэрем мабжэ. | Марем занимается математикой. | Marem is doing Maths. |
| Дэри добжэ. | И мы занимается математикой. | We are doing Maths, too. |
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Щэм нэс бжэн.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- бжэн: 1. count (name the numbers in sequence). 2) lament for/over, bewail
- Щэм нэс бжэн: count to 100.
УРЫСЫБЗЭ
- бжэн: 1. считать (называть числа в последовательном порядке) 2. причитать
- Щэм нэс бжэн: досчитать до ста
БИБЛИОГРАФИЕ