гъатхэ
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
-
гъатхэ -
гъатхэ
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA ['ʁɑ:txɐ]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- [гъатх] + -э
СКЛОНЕНЭ
| Закъуэ бжыгъэ | Куэд бжыгъэ | |||
|---|---|---|---|---|
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | гъатхэ | гъатхэр | -- | гъатхэхэр |
| Эргативнэ: | гъатхэ | гъатхэм | -- | гъатхэхэм |
| Послеложнэ: | гъатхэкӀэ | гъатхэмкӀэ | гъатхэхэкӀэ | гъатхэхэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | гъатхэу | гъатхэрауэ | гъатхэхэу | гъатхэхэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- ЩӀымахуэм къыкӀэлъыкӀуэу гъэм и лъэхъэнэ.
ЩАПХЪЭХЭР
- Гъатхэ дыгъэ си нысэ къытипси, бжьыхьэ дыгъэр сипхъу къытипсэ. Псалъэжьхэр
Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
| Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь, | «Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984 | нап. 82 |
|---|---|---|
| адыгэбзэ | урысыбзэ/русский | инджылыбзэ/English |
| Гъатхэр къихьащ. | Наступила весна. | Spring has come. |
| Псоми гъатхэ лэжьыгъэм зыхуагъэхьэзыр. | Все готовятся к весенним работам. | Everybody is getting ready for their spring labours. |
| Гъатхэр гъэмахуэм япэ ит зэманщ. | Весна – время, предшествующее лету. | Spring is the season that comes before summer. |
| Гъатхэм жыгхэр къогъагъэ. | Весной деревья цветут. | In spring, the trees blossom. |
| Гъатхэм дунейр сыт хуэдэ? | Какова погода весной? | What is the weather like in spring? |
| нап. 83 | ||
| Гъатхэр еух. | Весна заканчивается. | Spring is ending. |
| нап. 90 | ||
| Бадзэр бжьыхьэм деж мэжейри гъатхэм къоушыж. | Осенью мухи засыпают и просыпаются весной. | Flies go to sleep in autumn and in spring they wake up. |
| нап. 104 | ||
| Гъатхэр къосри, удзхэр къокӀ. | Наступает весна, травы растут. | Spring arrives, the plants are growing. |
| нап. 107 | ||
| Гъатхэм хадэ ящӀэ. | Весной занимаются огородом. | In spring people work in the garden. |
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- гъатхэфӀ
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- гъатхэ: spring (season)
- гъатхэфӀ: a nice, kind spring
УРЫСЫБЗЭ
- гъатхэ: весна
- гъатхэфӀ: хорошая, добрая весна
псалъафэ зэпыщӀахэр
Гъатхэ техьэн[зэгъэзэхуэжын]
Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
Инджылыбзэ: to successfully spend or survive the winter.
Урысыбзэ: благополучно перезимовать.
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕ