гъэсэн
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [ʁɐ'sɐn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- гъэ- + [с] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
[зэгъэзэхуэжын]Глагол лъэӏэс "гъэсэн"-ым и спряженэр
МЫХЬЭНЭ
- Зыгуэрым хьэл-щэн гуэрхэр зыхегъэлъхьэн.
- Зыгуэр ӀэщӀагъэ гуэрым хуегъэджэн, ӀэщӀагъэ гуэр етын.
- Зыгуэр Ӏэсэ, жыӀэщӀэ щӀын (хьэкӀэкхъуэкӀэм нэхъ хужаӀэ).
- Шы, вы емылыджыр щӀэпщӀэ е утес хъууэ Ӏэсэ щӀын.
ЩАПХЪЭХЭР
- ЛӀыжьым и къуэр, езым хуэдэу, гъукӀэ Ӏэзэу игъэсэну мурад ищӀат. ӀуэрыӀуатэ, фольклор
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- ЦӀыкӀухэр гъэсэн.
- Дзэр гъэсэн.
- ЩӀалэр пхъащӀэу гъэсэн.
- Хъыджэбзыр дэрбзэру гъэсэн.
- Хьэр гъэсэн.
- Мыщэр гъэсэн.
- Нэбгъэфыр гъэсэн.
- ВыщӀэр гъэсэн.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- гъэсэн: 1. train, rear, bring up, educate, foster 2. teach, instruct, train, tutor sb (a profession, to be a soldier, etc.) 3. tame, train (wild animals) 4. break, train (a horse, ox)
- ЦӀыкӀухэр гъэсэн: bring up, educate children
- Дзэр гъэсэн: train the troops
- ЩӀалэр пхъащӀэу гъэсэн: teach a boy to be a carpenter (joiner)
- Хъыджэбзыр дэрбзэру гъэсэн: train a girl to be a tailor (dressmaker)
- Хьэр гъэсэн: train a dog
- Мыщэр гъэсэн: tame a bear
- Нэбгъэфыр гъэсэн: train a 1- or 2-year old colt.
- ВыщӀэр гъэсэн: train a young ox.
УРЫСЫБЗЭ
- гъэсэн: 1. воспитывать кого-л. 2. обучать кого-л. (ремеслу, военному делу и т. п.) 3. дрессировать (диких животных) 4. объездить (коня, вола)
- ЦӀыкӀухэр гъэсэн: воспитывать детей
- Дзэр гъэсэн: обучать солдат
- ЩӀалэр пхъащӀэу гъэсэн: обучать мальчика плотничьему делу.
- Хъыджэбзыр дэрбзэру гъэсэн: обучать девушку быть (швеей)
- Хьэр гъэсэн: учить собаку.
- Мыщэр гъэсэн: дрессировать медведь
- Нэбгъэфыр гъэсэн: объездить жеребёнка.
- ВыщӀэр гъэсэн: объездить вола
БИБЛИОГРАФИЕ
гъэсэн
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [ʁɐ'sɐn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- гъэ- + [с] + -э + -н
СКЛОНЕНЭ
| Закъуэ бжыгъэ | Куэд бжыгъэ | |||
|---|---|---|---|---|
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | гъэсэн | гъэсэныр | -- | гъэсэнхэр |
| Эргативнэ: | гъэсэн | гъэсэным | -- | гъэсэнхэм |
| Послеложнэ: | гъэсэнкӀэ | гъэсэнымкӀэ | гъэсэнхэкӀэ | гъэсэнхэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | гъэсэну | гъэсэнырауэ | гъэсэнхэу | гъэсэнхэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Ӏуэху, ӀэщӀагъэ гуэрым ӀэкӀуэлъакӀуэ хуащӀ, кӀэлъагъэплъ, хурагъаджэ (ныбжьыщӀэ).
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- ГъукӀэ гъэсэн.
- Дэрбзэр гъэсэн.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- гъэсэн: trainee, apprentice, intern
- ГъукӀэ гъэсэн: apprentice blacksmith
- Дэрбзэр гъэсэн: apprentice tailor, dressmaker
УРЫСЫБЗЭ
- гъэсэн: ученик; подмастерье
- ГъукӀэ гъэсэн: кузнец-подмастерье
- Дэрбзэр гъэсэн: портной-подмастерье
БИБЛИОГРАФИЕ