Тхыгъэр къыздрахар Википсалъалъэ
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- зэ- + е- + [кӀу] + -э + -н
Глагол лъэмыӏэс "зекӏуэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар) |
|
щыӀэныгъэ: |
зекӀуэн
|
щымыӀэныгъэ: |
земыкӀуэн
|
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
щыӀэныгъэ: |
сызекӀуэн |
узекӀуэн |
зекӀуэн |
дызекӀуэн |
фызекӀуэн |
зекӀуэн(хэ)
|
щымыӀэныгъэ: |
сыземыкӀуэн |
уземыкӀуэн |
земыкӀуэн |
дыземыкӀуэн |
фыземыкӀуэн |
земыкӀуэн(хэ)
|
унафэ наклоненэ |
уэ |
фэ
|
щыӀэныгъэ: |
зекӀуэ! |
фызекӀуэ!
|
щымыӀэныгъэ: |
уземыкӀуэ! |
фыземыкӀуэ!
|
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
щыӀэныгъэ: |
сызрекӀуэ |
узрекӀуэ |
зрекӀуэ |
дызрекӀуэ |
фызрекӀуэ |
зрекӀуэ
|
щымыӀэныгъэ: |
сызремыкӀуэ |
узремыкӀуэ |
зремыкӀуэ |
дызремыкӀуэ |
фызремыкӀуэ |
зремыкӀуэ
|
ЗэраӀуатэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
ит зэман – щыӀэныгъэ: |
сызокӀуэ(р) |
узокӀуэ(р) |
зокӀуэ(р) |
дызокӀуэ(р) |
фызокӀуэ(р) |
зокӀуэ(хэ)(р)
|
ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызекӀуэркъым |
узекӀуэркъым |
зекӀуэркъым |
дызекӀуэркъым |
фызекӀуэркъым |
зекӀуэ(хэ)ркъым
|
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: |
сызекӀуэрт |
узекӀуэрт |
зекӀуэрт |
дызекӀуэрт |
фызекӀуэрт |
зекӀуэ(хэ)рт
|
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сызекӀуэртэкъым |
узекӀуэртэкъым |
зекӀуэртэкъым |
дызекӀуэртэкъым |
фызекӀуэртэкъым |
зекӀуэ(хэ)ртэкъым
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
сызекӀуащ |
узекӀуащ |
зекӀуащ |
дызекӀуащ |
фызекӀуащ |
зекӀуа(хэ)щ
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
сызекӀуакъым |
узекӀуакъым |
зекӀуакъым |
дызекӀуакъым |
фызекӀуакъым |
зекӀуа(хэ)къым
|
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: |
сызекӀуат |
узекӀуат |
зекӀуат |
дызекӀуат |
фызекӀуат |
зекӀуа(хэ)т
|
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сызекӀуатэкъым |
узекӀуатэкъым |
зекӀуатэкъым |
дызекӀуатэкъым |
фызекӀуатэкъым |
зекӀуа(хэ)тэкъым
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: |
сызекӀуэгъащ |
узекӀуэгъащ |
зекӀуэгъащ |
дызекӀуэгъащ |
фызекӀуэгъащ |
зекӀуэгъа(хэ)щ
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызекӀуэгъакъым |
узекӀуэгъакъым |
зекӀуэгъакъым |
дызекӀуэгъакъым |
фызекӀуэгъакъым |
зекӀуэгъа(хэ)къым
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: |
сызекӀуэгъат |
узекӀуэгъат |
зекӀуэгъат |
дызекӀуэгъат |
фызекӀуэгъат |
зекӀуэгъа(хэ)т
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызекӀуэгъатэкъым |
узекӀуэгъатэкъым |
зекӀуэгъатэкъым |
дызекӀуэгъатэкъым |
фызекӀуэгъатэкъым |
зекӀуэгъа(хэ)тэкъым
|
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: |
сызекӀуэщ |
узекӀуэщ |
зекӀуэщ |
дызекӀуэщ |
фызекӀуэщ |
зекӀуэ(хэ)щ
|
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: |
сызекӀуэкъым |
узекӀуэкъым |
зекӀуэкъым |
дызекӀуэкъым |
фызекӀуэкъым |
зекӀуэ(хэ)къым
|
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: |
сызекӀуэт |
узекӀуэт |
зекӀуэт |
дызекӀуэт |
фызекӀуэт |
зекӀуэ(хэ)т
|
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: |
сызекӀуэтэкъым |
узекӀуэтэкъым |
зекӀуэтэкъым |
дызекӀуэтэкъым |
фызекӀуэтэкъым |
зекӀуэ(хэ)тэкъым
|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызекӀуэнщ |
узекӀуэнщ |
зекӀуэнщ |
дызекӀуэнщ |
фызекӀуэнщ |
зекӀуэн(хэ)щ
|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызекӀуэнкъым |
узекӀуэнкъым |
зекӀуэнкъым |
дызекӀуэнкъым |
фызекӀуэнкъым |
зекӀуэн(хэ)къым
|
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызекӀуэнущ |
узекӀуэнущ |
зекӀуэнущ |
дызекӀуэнущ |
фызекӀуэнущ |
зекӀуэну(хэ)щ
|
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызекӀуэнукъым |
узекӀуэнукъым |
зекӀуэнукъым |
дызекӀуэнукъым |
фызекӀуэнукъым |
зекӀуэну(хэ)къым
|
ЗэрыупщӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
ит зэман – щыӀэныгъэ: |
сызекӀуэрэ |
узекӀуэрэ |
зекӀуэрэ |
дызекӀуэрэ |
фызекӀуэрэ |
зекӀуэ(хэ)рэ
|
ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызекӀуэркъэ |
узекӀуэркъэ |
зекӀуэркъэ |
дызекӀуэркъэ |
фызекӀуэркъэ |
зекӀуэ(хэ)ркъэ
|
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: |
сызекӀуэрт |
узекӀуэрт |
зекӀуэрт |
дызекӀуэрт |
фызекӀуэрт |
зекӀуэ(хэ)рт
|
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сызекӀуэртэкъэ |
узекӀуэртэкъэ |
зекӀуэртэкъэ |
дызекӀуэртэкъэ |
фызекӀуэртэкъэ |
зекӀуэ(хэ)ртэкъэ
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
сызекӀуа |
узекӀуа |
зекӀуа |
дызекӀуа |
фызекӀуа |
зекӀуа(хэ)
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
сызекӀуакъэ |
узекӀуакъэ |
зекӀуакъэ |
дызекӀуакъэ |
фызекӀуакъэ |
зекӀуа(хэ)къэ
|
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: |
сызекӀуат |
узекӀуат |
зекӀуат |
дызекӀуат |
фызекӀуат |
зекӀуа(хэ)т
|
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сызекӀуатэкъэ |
узекӀуатэкъэ |
зекӀуатэкъэ |
дызекӀуатэкъэ |
фызекӀуатэкъэ |
зекӀуа(хэ)тэкъэ
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: |
сызекӀуэгъа |
узекӀуэгъа |
зекӀуэгъа |
дызекӀуэгъа |
фызекӀуэгъа |
зекӀуэгъа(хэ)
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызекӀуэгъакъэ |
узекӀуэгъакъэ |
зекӀуэгъакъэ |
дызекӀуэгъакъэ |
фызекӀуэгъакъэ |
зекӀуэгъа(хэ)къэ
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: |
сызекӀуэгъат |
узекӀуэгъат |
зекӀуэгъат |
дызекӀуэгъат |
фызекӀуэгъат |
зекӀуэгъа(хэ)т
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сызекӀуэгъатэкъэ |
узекӀуэгъатэкъэ |
зекӀуэгъатэкъэ |
дызекӀуэгъатэкъэ |
фызекӀуэгъатэкъэ |
зекӀуэгъа(хэ)тэкъэ
|
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: |
сызекӀуэ |
узекӀуэ |
зекӀуэ |
дызекӀуэ |
фызекӀуэ |
зекӀуэ(хэ)
|
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: |
сызекӀуэкъэ |
узекӀуэкъэ |
зекӀуэкъэ |
дызекӀуэкъэ |
фызекӀуэкъэ |
зекӀуэ(хэ)къэ
|
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: |
сызекӀуэт |
узекӀуэт |
зекӀуэт |
дызекӀуэт |
фызекӀуэт |
зекӀуэ(хэ)т
|
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: |
сызекӀуэтэкъэ |
узекӀуэтэкъэ |
зекӀуэтэкъэ |
дызекӀуэтэкъэ |
фызекӀуэтэкъэ |
зекӀуэ(хэ)тэкъэ
|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызекӀуэн |
узекӀуэн |
зекӀуэн |
дызекӀуэн |
фызекӀуэн |
зекӀуэн(хэ)
|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызекӀуэнкъэ |
узекӀуэнкъэ |
зекӀуэнкъэ |
дызекӀуэнкъэ |
фызекӀуэнкъэ |
зекӀуэн(хэ)къэ
|
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызекӀуэну |
узекӀуэну |
зекӀуэну |
дызекӀуэну |
фызекӀуэну |
зекӀуэну(хэ)
|
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызекӀуэнукъэ |
узекӀуэнукъэ |
зекӀуэнукъэ |
дызекӀуэнукъэ |
фызекӀуэнукъэ |
зекӀуэну(хэ)къэ
|
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
ит зэман – щыӀэныгъэ: |
сызекӀуэмэ |
узекӀуэмэ |
зекӀуэмэ |
дызекӀуэмэ |
фызекӀуэмэ |
зекӀуэ(хэ)мэ
|
ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыземыкӀуэмэ |
уземыкӀуэмэ |
земыкӀуэмэ |
дыземыкӀуэмэ |
фыземыкӀуэмэ |
земыкӀуэ(хэ)мэ
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
сызекӀуамэ |
узекӀуамэ |
зекӀуамэ |
дызекӀуамэ |
фызекӀуамэ |
зекӀуа(хэ)мэ
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
сыземыкӀуамэ |
уземыкӀуамэ |
земыкӀуамэ |
дыземыкӀуамэ |
фыземыкӀуамэ |
змыкӀуа(хэ)мэ
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
сызекӀуэгъамэ |
узекӀуэгъамэ |
зекӀуэгъамэ |
дызекӀуэгъамэ |
фызекӀуэгъамэ |
зекӀуэгъа(хэ)мэ
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сыземыкӀуэгъамэ |
уземыкӀуэгъамэ |
земыкӀуэгъамэ |
дыземыкӀуэгъамэ |
фыземыкӀуэгъамэ |
земыкӀуэгъа(хэ)мэ
|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызекӀуэнмэ |
узекӀуэнмэ |
зекӀуэнмэ |
дызекӀуэнмэ |
фызекӀуэнмэ |
зекӀуэн(хэ)мэ
|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыземыкӀуэнмэ |
уземыкӀуэнмэ |
земыкӀуэнмэ |
дыземыкӀуэнмэ |
фыземыкӀуэнмэ |
земыкӀуэн(хэ)мэ
|
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызекӀуэнумэ |
узекӀуэнумэ |
зекӀуэнумэ |
дызекӀуэнумэ |
фызекӀуэнумэ |
зекӀуэну(хэ)мэ
|
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыземыкӀуэнумэ |
уземыкӀуэнумэ |
земыкӀуэнумэ |
дыземыкӀуэнумэ |
фыземыкӀуэнумэ |
земыкӀуэну(хэ)мэ
|
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
ит зэман – щыӀэныгъэ: |
сызекӀуэтэмэ |
узекӀуэтэмэ |
зекӀуэтэмэ |
дызекӀуэтэмэ |
фызекӀуэтэмэ |
зекӀуэ(хэ)тэмэ
|
ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыземыкӀуэтэмэ |
уземыкӀуэтэмэ |
земыкӀуэтэмэ |
дыземыкӀуэтэмэ |
фыземыкӀуэтэмэ |
земыкӀуэ(хэ)тэмэ
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
сызекӀуатэмэ |
узекӀуатэмэ |
зекӀуатэмэ |
дызекӀуатэмэ |
фызекӀуатэмэ |
зекӀуа(хэ)тэмэ
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
сыземыкӀуатэмэ |
уземыкӀуатэмэ |
земыкӀуатэмэ |
дыземыкӀуатэмэ |
фыземыкӀуатэмэ |
земыкӀуа(хэ)тэмэ
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
сызекӀуэгъатэмэ |
узекӀуэгъатэмэ |
зекӀуэгъатэмэ |
дызекӀуэгъатэмэ |
фызекӀуэгъатэмэ |
зекӀуэгъа(хэ)тэмэ
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сыземыкӀуэгъатэмэ |
уземыкӀуэгъатэмэ |
земыкӀуэгъатэмэ |
дыземыкӀуэгъатэмэ |
фыземыкӀуэгъатэмэ |
земыкӀуэгъа(хэ)тэмэ
|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызекӀуэнтэмэ |
узекӀуэнтэмэ |
зекӀуэнтэмэ |
дызекӀуэнтэмэ |
фызекӀуэнтэмэ |
зекӀуэн(хэ)тэмэ
|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыземыкӀуэнтэмэ |
уземыкӀуэнтэмэ |
земыкӀуэнтэмэ |
дыземыкӀуэнтэмэ |
фыземыкӀуэнтэмэ |
земыкӀуэн(хэ)тэмэ
|
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызекӀуэнутэмэ |
узекӀуэнутэмэ |
зекӀуэнутэмэ |
дызекӀуэнутэмэ |
фызекӀуэнутэмэ |
зекӀуэну(хэ)тэмэ
|
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыземыкӀуэнутэмэ |
уземыкӀуэнутэмэ |
земыкӀуэнутэмэ |
дыземыкӀуэнутэмэ |
фыземыкӀуэнутэмэ |
земыкӀуэну(хэ)тэмэ
|
сослагательнэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызекӀуэнт |
узекӀуэнт |
зекӀуэнт |
дызекӀуэнт |
фызекӀуэнт |
зекӀуэн(хэ)т
|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызекӀуэнтэкъым |
узекӀуэнтэкъым |
зекӀуэнтэкъым |
дызекӀуэнтэкъым |
фызекӀуэнтэкъым |
зекӀуэн(хэ)тэкъым
|
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызекӀуэнут |
узекӀуэнут |
зекӀуэнут |
дызекӀуэнут |
фызекӀуэнут |
зекӀуэну(хэ)т
|
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызекӀуэнутэкъым |
узекӀуэнутэкъым |
зекӀуэнутэкъым |
дызекӀуэнутэкъым |
фызекӀуэнутэкъым |
зекӀуэну(хэ)тэкъым
|
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
ит зэман – щыӀэныгъэ: |
сызекӀуэми |
узекӀуэми |
зекӀуэми |
дызекӀуэми |
фызекӀуэми |
зекӀуэ(хэ)ми
|
ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыземыкӀуэми |
уземыкӀуэми |
земыкӀуэми |
дыземыкӀуэми |
фыземыкӀуэми |
земыкӀуэ(хэ)ми
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
сызекӀуами |
узекӀуами |
зекӀуами |
дызекӀуами |
фызекӀуами |
зекӀуа(хэ)ми
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
сыземыкӀуами |
уземыкӀуами |
земыкӀуами |
дыземыкӀуами |
фыземыкӀуами |
земыкӀуа(хэ)ми
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
сызекӀуэгъами |
узекӀуэгъами |
зекӀуэгъами |
дызекӀуэгъами |
фызекӀуэгъами |
зекӀуэгъа(хэ)ми
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сыземыкӀуэгъами |
уземыкӀуэгъами |
земыкӀуэгъами |
дыземыкӀуэгъами |
фыземыкӀуэгъами |
земыкӀуэгъа(хэ)ми
|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызекӀуэнми |
узекӀуэнми |
зекӀуэнми |
дызекӀуэнми |
фызекӀуэнми |
зекӀуэн(хэ)ми
|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыземыкӀуэнми |
уземыкӀуэнми |
земыкӀуэнми |
дыземыкӀуэнми |
фыземыкӀуэнми |
земыкӀуэн(хэ)ми
|
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызекӀуэнуми |
узекӀуэнуми |
зекӀуэнуми |
дызекӀуэнуми |
фызекӀуэнуми |
зекӀуэну(хэ)ми
|
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыземыкӀуэнуми |
уземыкӀуэнуми |
земыкӀуэнуми |
дыземыкӀуэнуми |
фыземыкӀуэнуми |
земыкӀуэну(хэ)ми
|
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
ит зэман – щыӀэныгъэ: |
сызекӀуэтэми |
узекӀуэтэми |
зекӀуэтэми |
дызекӀуэтэми |
фызекӀуэтэми |
зекӀуэ(хэ)тэми
|
ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыземыкӀуэтэми |
уземыкӀуэтэми |
земыкӀуэтэми |
дыземыкӀуэтэми |
фыземыкӀуэтэми |
земыкӀуэ(хэ)тэми
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
сызекӀуатэми |
узекӀуатэми |
зекӀуатэми |
дызекӀуатэми |
фызекӀуатэми |
зекӀуа(хэ)тэми
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
сыземыкӀуатэми |
уземыкӀуатэми |
земыкӀуатэми |
дыземыкӀуатэми |
фыземыкӀуатэми |
земыкӀуа(хэ)тэми
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
сызекӀуэгъатэми |
узекӀуэгъатэми |
зекӀуэгъатэми |
дызекӀуэгъатэми |
фызекӀуэгъатэми |
зекӀуэгъа(хэ)тэми
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сыземыкӀуэгъатэми |
уземыкӀуэгъатэми |
земыкӀуэгъатэми |
дыземыкӀуэгъатэми |
фыземыкӀуэгъатэми |
земыкӀуэгъа(хэ)тэми
|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызекӀуэнтэми |
узекӀуэнтэми |
зекӀуэнтэми |
дызекӀуэнтэми |
фызекӀуэнтэми |
зекӀуэн(хэ)тэми
|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыземыкӀуэнтэми |
уземыкӀуэнтэми |
земыкӀуэнтэми |
дыземыкӀуэнтэми |
фыземыкӀуэнтэми |
земыкӀуэн(хэ)тэми
|
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызекӀуэнутэми |
узекӀуэнутэми |
зекӀуэнутэми |
дызекӀуэнутэми |
фызекӀуэнутэми |
зекӀуэну(хэ)тэми
|
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыземыкӀуэнутэми |
уземыкӀуэнутэми |
земыкӀуэнутэми |
дыземыкӀуэнутэми |
фыземыкӀуэнутэми |
земыкӀуэну(хэ)тэми
|
гъэщӀэгъкӀуэныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
щыӀэныгъэ: |
сызекӀуаи |
узекӀуаи |
зекӀуаи |
дызекӀуаи |
фызекӀуаи |
зекӀуаи
|
щымыӀэныгъэ: |
сызекӀуакъыми |
узекӀуакъыми |
зекӀуакъыми |
дызекӀуакъыми |
фызекӀуакъыми |
зекӀуакъыми
|
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
щыӀэныгъэ: |
сызекӀуащэрэт |
узекӀуащэрэт |
зекӀуащэрэт |
дызекӀуащэрэт |
фызекӀуащэрэт |
зекӀуащэрэт
|
щымыӀэныгъэ: |
сыземыкӀуащэрэт |
уземыкӀуащэрэт |
земыкӀуащэрэт |
дыземыкӀуащэрэт |
фыземыкӀуащэрэт |
земыкӀуащэрэт
|
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
сызекӀуагъэнщ |
узекӀуагъэнщ |
зекӀуагъэнщ |
дызекӀуагъэнщ |
фызекӀуагъэнщ |
зекӀуагъэнщ
|
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
сызекӀуагъэнкъым |
узекӀуагъэнкъым |
зекӀуагъэнкъым |
дызекӀуагъэнкъым |
фызекӀуагъэнкъым |
зекӀуагъэнкъым
|
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
сызекӀуагъэнт |
узекӀуагъэнт |
зекӀуагъэнт |
дызекӀуагъэнт |
фызекӀуагъэнт |
зекӀуагъэнт
|
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
сызекӀуагъэнтэкъым |
узекӀуагъэнтэкъым |
зекӀуагъэнтэкъым |
дызекӀуагъэнтэкъым |
фызекӀуагъэнтэкъым |
зекӀуагъэнтэкъым
|
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
сызекӀуагъэн |
узекӀуагъэн |
зекӀуагъэн |
дызекӀуагъэн |
фызекӀуагъэн |
зекӀуагъэн
|
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
сызекӀуагъэнкъэ |
узекӀуагъэнкъэ |
зекӀуагъэнкъэ |
дызекӀуагъэнкъэ |
фызекӀуагъэнкъэ |
зекӀуагъэнкъэ
|
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
сызекӀуагъэнт |
узекӀуагъэнт |
зекӀуагъэнт |
дызекӀуагъэнт |
фызекӀуагъэнт |
зекӀуагъэнт
|
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
сызекӀуагъэнтэкъэ |
узекӀуагъэнтэкъэ |
зекӀуагъэнтэкъэ |
дызекӀуагъэнтэкъэ |
фызекӀуагъэнтэкъэ |
зекӀуагъэнтэкъэ
|
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
сызекӀуагъэнущ |
узекӀуагъэнущ |
зекӀуагъэнущ |
дызекӀуагъэнущ |
фызекӀуагъэнущ |
зекӀуагъэнущ
|
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
сызекӀуагъэнукъым |
узекӀуагъэнукъым |
зекӀуагъэнукъым |
дызекӀуагъэнукъым |
фызекӀуагъэнукъым |
зекӀуагъэнукъым
|
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
сызекӀуагъэнут |
узекӀуагъэнут |
зекӀуагъэнут |
дызекӀуагъэнут |
фызекӀуагъэнут |
зекӀуагъэнут
|
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
сызекӀуагъэнутэкъым |
узекӀуагъэнутэкъым |
зекӀуагъэнутэкъым |
дызекӀуагъэнутэкъым |
фызекӀуагъэнутэкъым |
зекӀуагъэнутэкъым
|
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
сызекӀуагъэну |
узекӀуагъэну |
зекӀуагъэну |
дызекӀуагъэну |
фызекӀуагъэну |
зекӀуагъэну
|
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
сызекӀуагъэнукъэ |
узекӀуагъэнукъэ |
зекӀуагъэнукъэ |
дызекӀуагъэнукъэ |
фызекӀуагъэнукъэ |
зекӀуагъэнукъэ
|
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
сызекӀуагъэнут |
узекӀуагъэнут |
зекӀуагъэнут |
дызекӀуагъэнут |
фызекӀуагъэнут |
зекӀуагъэнут
|
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
сызекӀуагъэнутэкъэ |
узекӀуагъэнутэкъэ |
зекӀуагъэнутэкъэ |
дызекӀуагъэнутэкъэ |
фызекӀуагъэнутэкъэ |
зекӀуагъэнутэкъэ
|
Причастиехэр |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
Зылэжь (субъектнэ) причастие |
|
|
|
|
|
|
ит зэман - щыӀэныгъэ |
сызекӀуэ |
узекӀуэ |
зекӀуэ |
дызекӀуэ |
фызекӀуэ |
зекӀуэ(хэ)
|
ит зэман - щымыӀэныгъэ |
сыземыкӀуэ |
уземыкӀуэ |
земыкӀуэ |
дыземыкӀуэ |
фыземыкӀуэ |
земыкӀуэ(хэ)
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сызекӀуа |
узекӀуа |
зекӀуа |
дызекӀуа |
фызекӀуа |
зекӀуа(хэ)
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыземыкӀуа |
уземыкӀуа |
земыкӀуа |
дыземыкӀуа |
фыземыкӀуа |
земыкӀуа(хэ)
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сызекӀуэгъа |
узекӀуэгъа |
зекӀуэгъа |
дызекӀуэгъа |
фызекӀуэгъа |
зекӀуэгъа(хэ)
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыземыкӀуэгъа |
уземыкӀуэгъа |
земыкӀуэгъа |
дыземыкӀуэгъа |
фыземыкӀуэгъа |
земыкӀуэгъа(хэ)
|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
сызекӀуэн |
узекӀуэн |
зекӀуэн |
дызекӀуэн |
фызекӀуэн |
зекӀуэн(хэ)
|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
сыземыкӀуэн |
уземыкӀуэн |
земыкӀуэн |
дыземыкӀуэн |
фыземыкӀуэн |
земыкӀуэн(хэ)
|
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
сызекӀуэну |
узекӀуэну |
зекӀуэну |
дызекӀуэну |
фызекӀуэну |
зекӀуэну(хэ)
|
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
сыземыкӀуэну |
уземыкӀуэну |
земыкӀуэну |
дыземыкӀуэну |
фыземыкӀуэну |
земыкӀуэну(хэ)
|
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
ит зэман - щыӀэныгъэ |
сызэрызекӀуэ |
узэрызекӀуэ |
зэрызекӀуэ |
дызэрызекӀуэ |
фызэрызекӀуэ |
зэрызекӀуэ(хэ)
|
ит зэман - щымыӀэныгъэ |
сызэрыземыкӀуэ |
узэрыземыкӀуэ |
зэрыземыкӀуэ |
дызэрыземыкӀуэ |
фызэрыземыкӀуэ |
зэрыземыкӀуэ(хэ)
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сызэрызекӀуа |
узэрызекӀуа |
зэрызекӀуа |
дызэрызекӀуа |
фызэрызекӀуа |
зэрызекӀуа(хэ)
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сызэрыземыкӀуа |
узэрыземыкӀуа |
зэрыземыкӀуа |
дызэрыземыкӀуа |
фызэрыземыкӀуа |
зэрыземыкӀуа(хэ)
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сызэрызекӀуэгъа |
узэрызекӀуэгъа |
зэрызекӀуэгъа |
дызэрызекӀуэгъа |
фызэрызекӀуэгъа |
зэрызекӀуэгъа(хэ)
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сызэрыземыкӀуэгъа |
узэрыземыкӀуэгъа |
зэрыземыкӀуэгъа |
дызэрыземыкӀуэгъа |
фызэрыземыкӀуэгъа |
зэрыземыкӀуэгъа(хэ)
|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
сызэрызекӀуэн |
узэрызекӀуэн |
зэрызекӀуэн |
дызэрызекӀуэн |
фызэрызекӀуэн |
зэрызекӀуэн(хэ)
|
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
сызэрыземыкӀуэн |
узэрыземыкӀуэн |
зэрыземыкӀуэн |
дызэрыземыкӀуэн |
фызэрыземыкӀуэн |
зэрыземыкӀуэн(хэ)
|
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
сызэрызекӀуэну |
узэрызекӀуэну |
зэрызекӀуэну |
дызэрызекӀуэну |
фызэрызекӀуэну |
зэрызекӀуэну(хэ)
|
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
сызэрыземыкӀуэну |
узэрыземыкӀуэну |
зэрыземыкӀуэну |
дызэрыземыкӀуэну |
фызэрыземыкӀуэну |
зэрыземыкӀуэну(хэ)
|
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
ит зэман - щыӀэныгъэ |
сыщызекӀуэ |
ущызекӀуэ |
щызекӀуэ |
дыщызекӀуэ |
фыщызекӀуэ |
щызекӀуэ(хэ)
|
ит зэман - щымыӀэныгъэ |
сыщыземыкӀуэ |
ущыземыкӀуэ |
щыземыкӀуэ |
дыщыземыкӀуэ |
фыщыземыкӀуэ |
щыземыкӀуэ(хэ)
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сыщызекӀуа |
ущызекӀуа |
щызекӀуа |
дыщызекӀуа |
фыщызекӀуа |
щызекӀуа(хэ)
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыщыземыкӀуа |
ущыземыкӀуа |
щыземыкӀуа |
дыщыземыкӀуа |
фыщыземыкӀуа |
щыземыкӀуа(хэ)
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сыщызекӀуэгъа |
ущызекӀуэгъа |
щызекӀуэгъа |
дыщызекӀуэгъа |
фыщызекӀуэгъа |
щызекӀуэгъа(хэ)
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыщыземыкӀуэгъа |
ущыземыкӀуэгъа |
щыземыкӀуэгъа |
дыщыземыкӀуэгъа |
фыщыземыкӀуэгъа |
щыземыкӀуэгъа(хэ)
|
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
сыщызекӀуэн |
ущызекӀуэн |
щызекӀуэн |
дыщызекӀуэн |
фыщызекӀуэн |
щызекӀуэн(хэ)
|
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
сыщыземыкӀуэн |
ущыземыкӀуэн |
щыземыкӀуэн |
дыщыземыкӀуэн |
фыщыземыкӀуэн |
щыземыкӀуэн(хэ)
|
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
сыщызекӀуэну |
ущызекӀуэну |
щызекӀуэну |
дыщызекӀуэну |
фыщызекӀуэну |
щызекӀуэну(хэ)
|
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
сыщыземыкӀуэну |
ущыземыкӀуэну |
щыземыкӀуэну |
дыщыземыкӀуэну |
фыщыземыкӀуэну |
щыземыкӀуэну(хэ)
|
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
ит зэман - щыӀэныгъэ |
сыздызекӀуэ |
уздызекӀуэ |
здызекӀуэ |
дыздызекӀуэ |
фыздызекӀуэ |
здызекӀуэ(хэ)
|
ит зэман - щымыӀэныгъэ |
сыздыземыкӀуэ |
уздыземыкӀуэ |
здыземыкӀуэ |
дыздыземыкӀуэ |
фыздыземыкӀуэ |
здыземыкӀуэ(хэ)
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сыздызекӀуа |
уздызекӀуа |
здызекӀуа |
дыздызекӀуа |
фыздызекӀуа |
здызекӀуа(хэ)
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыздыземыкӀуа |
уздыземыкӀуа |
здыземыкӀуа |
дыздыземыкӀуа |
фыздыземыкӀуа |
здыземыкӀуа(хэ)
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сыздызекӀуэгъа |
уздызекӀуэгъа |
здызекӀуэгъа |
дыздызекӀуэгъа |
фыздызекӀуэгъа |
здызекӀуэгъа(хэ)
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыздыземыкӀуэгъа |
уздыземыкӀуэгъа |
здыземыкӀуэгъа |
дыздыземыкӀуэгъа |
фыздыземыкӀуэгъа |
здыземыкӀуэгъа(хэ)
|
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
сыздызекӀуэн |
уздызекӀуэн |
здызекӀуэн |
дыздызекӀуэн |
фыздызекӀуэн |
здызекӀуэн(хэ)
|
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
сыздыземыкӀуэн |
уздыземыкӀуэн |
здыземыкӀуэн |
дыздыземыкӀуэн |
фыздыземыкӀуэн |
здыземыкӀуэн(хэ)
|
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
сыздызекӀуэну |
уздызекӀуэну |
здызекӀуэну |
дыздызекӀуэну |
фыздызекӀуэну |
здызекӀуэну(хэ)
|
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
сыздыземыкӀуэну |
уздыземыкӀуэну |
здыземыкӀуэну |
дыздыземыкӀуэну |
фыздыземыкӀуэну |
здыземыкӀуэну(хэ)
|
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
ит зэман - щыӀэныгъэ |
сыщӀызекӀуэ |
ущӀызекӀуэ |
щӀызекӀуэ |
дыщӀызекӀуэ |
фыщӀызекӀуэ |
щӀызекӀуэ(хэ)
|
ит зэман - щымыӀэныгъэ |
сыщӀыземыкӀуэ |
ущӀыземыкӀуэ |
щӀыземыкӀуэ |
дыщӀыземыкӀуэ |
фыщӀыземыкӀуэ |
щӀыземыкӀуэ(хэ)
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сыщӀызекӀуа |
ущӀызекӀуа |
щӀызекӀуа |
дыщӀызекӀуа |
фыщӀызекӀуа |
щӀызекӀуа(хэ)
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыщӀыземыкӀуа |
ущӀыземыкӀуа |
щӀыземыкӀуа |
дыщӀыземыкӀуа |
фыщӀыземыкӀуа |
щӀыземыкӀуа(хэ)
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сыщӀызекӀуэгъа |
ущӀызекӀуэгъа |
щӀызекӀуэгъа |
дыщӀызекӀуэгъа |
фыщӀызекӀуэгъа |
щӀызекӀуэгъа(хэ)
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыщӀыземыкӀуэгъа |
ущӀыземыкӀуэгъа |
щӀыземыкӀуэгъа |
дыщӀыземыкӀуэгъа |
фыщӀыземыкӀуэгъа |
щӀыземыкӀуэгъа(хэ)
|
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
сыщӀызекӀуэн |
ущӀызекӀуэн |
щӀызекӀуэн |
дыщӀызекӀуэн |
фыщӀызекӀуэн |
щӀызекӀуэн(хэ)
|
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
сыщӀыземыкӀуэн |
ущӀыземыкӀуэн |
щӀыземыкӀуэн |
дыщӀыземыкӀуэн |
фыщӀыземыкӀуэн |
щӀыземыкӀуэн(хэ)
|
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
сыщӀызекӀуэну |
ущӀызекӀуэну |
щӀызекӀуэну |
дыщӀызекӀуэну |
фыщӀызекӀуэну |
щӀызекӀуэну(хэ)
|
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
сыщӀыземыкӀуэну |
ущӀыземыкӀуэну |
щӀыземыкӀуэну |
дыщӀыземыкӀуэну |
фыщӀыземыкӀуэну |
щӀыземыкӀуэну(хэ)
|
Деепричастиехэр |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
ит зэман - щыӀэныгъэ |
сызекӀуэу |
узекӀуэу |
зекӀуэу |
дызекӀуэу |
фызекӀуэу |
зекӀуэ(хэ)у
|
ит зэман - щымыӀэныгъэ |
сыземыкӀуэу |
уземыкӀуэу |
земыкӀуэу |
дыземыкӀуэу |
фыземыкӀуэу |
земыкӀуэ(хэ)у
|
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сызекӀуауэ |
узекӀуауэ |
зекӀуауэ |
дызекӀуауэ |
фызекӀуауэ |
зекӀуауэ / зекӀуа(хэ)у
|
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыземыкӀуауэ |
уземыкӀуауэ |
земыкӀуауэ |
дыземыкӀуауэ |
фыземыкӀуауэ |
земыкӀуауэ(хэ) / земыкӀуа(хэ)у
|
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ |
сызекӀуэурэ |
узекӀуэурэ |
зекӀуэурэ |
дызекӀуэурэ |
фызекӀуэурэ |
зекӀуэ(хэ)урэ
|
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ |
сыземыкӀуэурэ |
уземыкӀуэурэ |
земыкӀуэурэ |
дыземыкӀуэурэ |
фыземыкӀуэурэ |
земыкӀуэ(хэ)урэ
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
|
|
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
|
|
|
|
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
Подлежащэ |
|
|
|
|
|
|
сэ |
-- |
сыбзокӀуэ |
сызокӀуэ |
-- |
сывзокӀуэ |
сазокӀуэ(хэ)
|
уэ |
уззокӀуэ |
-- |
узокӀуэ |
удзокӀуэ |
-- |
уазокӀуэ(хэ)
|
ар |
ззокӀуэ |
бзокӀуэ |
зокӀуэ |
дзокӀуэ |
взокӀуэ |
язокӀуэ(хэ)
|
дэ |
-- |
дыбзокӀуэ |
дызокӀуэ |
-- |
дывзокӀуэ |
дазокӀуэ(хэ)
|
фэ |
фыззокӀуэ |
-- |
фызокӀуэ |
фыдзокӀуэ |
-- |
фазокӀуэ(хэ)
|
ахэр |
ззокӀуэ |
бзокӀуэ |
зокӀуэ |
дзокӀуэ |
взокӀуэ |
язокӀуэ(хэ)
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
|
|
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
|
|
|
|
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
Подлежащэ |
|
|
|
|
|
|
сэ |
-- |
сыбзекӀуэрэ |
сызекӀуэрэ |
-- |
сывзекӀуэрэ |
сазекӀуэ(хэ)рэ
|
уэ |
уззекӀуэрэ |
-- |
узекӀуэрэ |
удзекӀуэрэ |
-- |
уазекӀуэ(хэ)рэ
|
ар |
ззекӀуэрэ |
бзекӀуэрэ |
зекӀуэрэ |
дзекӀуэрэ |
взекӀуэрэ |
язекӀуэ(хэ)рэ
|
дэ |
-- |
дыбзекӀуэрэ |
дызекӀуэрэ |
-- |
дывзекӀуэрэ |
дазекӀуэ(хэ)рэ
|
фэ |
фыззекӀуэрэ |
-- |
фызекӀуэрэ |
фыдзекӀуэрэ |
-- |
фазекӀуэ(хэ)рэ
|
ахэр |
ззекӀуэрэ |
бзекӀуэрэ |
зекӀуэрэ |
дзекӀуэрэ |
взекӀуэрэ |
язекӀуэ(хэ)рэ
|
|
|
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
Именительнэ: |
[кӀу]э |
[кӀу]эр |
-- |
[кӀу]эхэр
|
Эргативнэ: |
[кӀу]э |
[кӀу]эм |
-- |
[кӀу]эхэм
|
Послеложнэ: |
[кӀу]экӀэ |
[кӀу]эмкӀэ |
[кӀу]эхэкӀэ |
[кӀу]эхэмкӀэ
|
Обстоятельственнэ: |
[кӀу]эуэ |
[кӀу]эрауэ |
[кӀу]эхэу |
[кӀу]эхэрауэ
|
|
|
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
Именительнэ: |
[кӀу]а |
[кӀу]ар |
-- |
[кӀу]ахэр
|
Эргативнэ: |
[кӀу]а |
[кӀу]ам |
-- |
[кӀу]ахэм
|
Послеложнэ: |
[кӀу]акӀэ |
[кӀу]амкӀэ |
[кӀу]ахэкӀэ |
[кӀу]ахэмкӀэ
|
Обстоятельственнэ: |
[кӀу]ауэ |
[кӀу]арауэ |
[кӀу]ахэу |
[кӀу]ахэрауэ
|
|
|
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
Именительнэ: |
[кӀу]эн |
[кӀу]эныр |
-- |
[кӀу]энхэр
|
Эргативнэ: |
[кӀу]эн |
[кӀу]эным |
-- |
[кӀу]энхэм
|
Послеложнэ: |
[кӀу]энкӀэ |
[кӀу]энымкӀэ |
[кӀу]энхэкӀэ |
[кӀу]энхэмкӀэ
|
'Обстоятельственнэ: |
[кӀу]эну |
[кӀу]энырауэ |
[кӀу]энхэу |
[кӀу]энхэрауэ
|
|
|
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
Именительнэ: |
[кӀу]эну |
[кӀу]энур |
-- |
[кӀу]энухэр
|
Эргативнэ: |
[кӀу]эну |
[кӀу]энум |
-- |
[кӀу]энухэм
|
Послеложнэ: |
[кӀу]энукӀэ |
[кӀу]энумкӀэ |
[кӀу]энухэкӀэ |
[кӀу]энухэмкӀэ
|
Обстоятельственнэ: |
[кӀу]энууэ |
[кӀу]энурауэ |
[кӀу]энухэу |
[кӀу]энухэрауэ
|
МЫХЬЭНЭ
- КъэкӀухьын.
- Зежэн, есын, лъэтэн (машинэ, гу, сыт хуэдэхэм хужаӀэ).
- Хъеин, сысын, щэнэуэн.
ЩАПХЪЭХЭР
- ЛъакъуэкӀэ зекӀуэу щыплъагъукӀэ, а дахэм Псы хуэм ее къазу уӀуплъэрт. ЩоджэнцӀыкӀу Алий
Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь, |
«Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984 |
нап. 114
|
адыгэбзэ |
урысыбзэ/русский |
инджылыбзэ/English
|
КхъухьымкӀэ цӀыхухэр зокӀуэ, хьэлъэ зэрашэ, бдзэжьей къаубыд. |
Люди плавают, грузы возят, и рыбу ловят с помощью кораблей. |
People travel, transport cargoes and catch fish by ship.
|
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Автобус зокӀуэ.
- Лъэмыжыр жьы хъуащи, гу техьэм, зокӀуэ.
- щызекӀуэн (щызокӀуэ)
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- зекӏуэн: 1. walk, go (multiple time or directions) 2. travel, drive, sail, go, run, move (about transport) 3. shake, swing, sway (about sth)
- Автобус зокӀуэ: the bus goes (travels regularly)
- Лъэмыжыр жьы хъуащи, гу техьэм, зокӀуэ: the bridge is so old that, when a carriage crosses it, it starts swaying.
- щызекӀуэн (щызокӀуэ): travel, drive, sail, go, run, move (about transport) swh
УРЫСЫБЗЭ
- зекӏуэн: 1. ходить 2. двигаться, ехать, плыть, курсировать (о транспорте) 3. трястись, качаться (о чём-л.)
- Автобус зокӀуэ: автобус курсирует
- Лъэмыжыр жьы хъуащи, гу техьэм, зокӀуэ: мост такой старый, что когда когда едет бричка, он раскачивается
- щызекӀуэн (щызокӀуэ): двигаться, ехать, плыть, курсировать где-л. (о транспорте)
псалъафэ зэпыщӀахэр
Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
Инджылыбзэ: there are rumours going about, afloat.
Урысыбзэ: ходят слухи, разговоры
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
Инджылыбзэ: work, run (about a clock or watch)
Урысыбзэ: ходить (а часах)
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕ
Библиографием еплъын