Тхыгъэр къыздрахар Википсалъалъэ
зэбгъэдэсын
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- зэ- + бгъэдэ- + [с] + -ы + -н
Глагол лъэмыӏэс "зэбгъэдэсын"-м и спряженэ
| Инфинитив (масдар) |
|
| щыӀэныгъэ: |
зэбгъэдэсын
|
| щымыӀэныгъэ: |
зэбгъэдэмысын
|
| Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсын |
узэбгъэдэсын |
зэбгъэдэсын |
дызэбгъэдэсын |
фызэбгъэдэсын |
зэбгъэдэсын(хэ)
|
| щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэмысын |
узэбгъэдэмысын |
зэбгъэдэмысын |
дызэбгъэдэмысын |
фызэбгъэдэмысын |
зэбгъэдэмысын(хэ)
|
| Унафэ наклоненэ |
уэ |
фэ
|
| щыӀэныгъэ: |
зэбгъэдэс! |
фызэбгъэдэс!
|
| щымыӀэныгъэ: |
узэбгъэдэмыс! |
фызэбгъэдэмыс!
|
| Ре-кӀэ унафэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдрес |
узэбгъэдрес |
зэбгъэдрес |
дызэбгъэдрес |
фызэбгъэдрес |
зэбгъэдрес(хэ)
|
| щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдремыс |
узэбгъэдремыс |
зэбгъэдемыс |
дызэбгъэдремыс |
фызэбгъэдремыс |
зэбгъэдремыс(хэ)
|
| ЗэраӀуатэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсщ |
узэбгъэдэсщ |
зэбгъэдэсщ |
дызэбгъэдэсщ |
фызэбгъэдэсщ |
зэбгъэдэс(хэ)щ
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэскъым |
узэбгъэдэскъым |
зэбгъэдэскъым |
дызэбгъэдэскъым |
фызэбгъэдэскъым |
зэбгъэдэс(хэ)къым
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэст |
узэбгъэдэст |
зэбгъэдэст |
дызэбгъэдэст |
фызэбгъэдэст |
зэбгъэдэс(хэ)т
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэстэкъым |
узэбгъэдэстэкъым |
зэбгъэдэстэкъым |
дызэбгъэдэстэкъым |
фызэбгъэдэстэкъым |
зэбгъэдэс(хэ)тэкъым
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсащ |
узэбгъэдэсащ |
зэбгъэдэсащ |
дызэбгъэдэсащ |
фызэбгъэдэсащ |
зэбгъэдэса(хэ)щ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсакъым |
узэбгъэдэсакъым |
зэбгъэдэсакъым |
дызэбгъэдэсакъым |
фызэбгъэдэсакъым |
зэбгъэдэса(хэ)къым
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсат |
узэбгъэдэсат |
зэбгъэдэсат |
дызэбгъэдэсат |
фызэбгъэдэсат |
зэбгъэдэса(хэ)т
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсатэкъым |
узэбгъэдэсатэкъым |
зэбгъэдэсатэкъым |
дызэбгъэдэсатэкъым |
фызэбгъэдэсатэкъым |
зэбгъэдэса(хэ)тэкъым
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсыгъащ |
узэбгъэдэсыгъащ |
зэбгъэдэсыгъащ |
дызэбгъэдэсыгъащ |
фызэбгъэдэсыгъащ |
зэбгъэдэсыгъа(хэ)щ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсыгъакъым |
узэбгъэдэсыгъакъым |
зэбгъэдэсыгъакъым |
дызэбгъэдэсыгъакъым |
фызэбгъэдэсыгъакъым |
зэбгъэдэсыгъа(хэ)къым
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсыгъат |
узэбгъэдэсыгъат |
зэбгъэдэсыгъат |
дызэбгъэдэсыгъат |
фызэбгъэдэсыгъат |
зэбгъэдэсыгъа(хэ)т
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсыгъатэкъым |
узэбгъэдэсыгъатэкъым |
зэбгъэдэсыгъатэкъым |
дызэбгъэдэсыгъатэкъым |
фызэбгъэдэсыгъатэкъым |
зэбгъэдэсыгъа(хэ)тэкъым
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсщ |
узэбгъэдэсщ |
зэбгъэдэсщ |
дызэбгъэдэсщ |
фызэбгъэдэсщ |
зэбгъэдэс(хэ)щ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэскъым |
узэбгъэдэскъым |
зэбгъэдэскъым |
дызэбгъэдэскъым |
фызэбгъэдэскъым |
зэбгъэдэс(хэ)къым
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэст |
узэбгъэдэст |
зэбгъэдэст |
дызэбгъэдэст |
фызэбгъэдэст |
зэбгъэдэс(хэ)т
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэстэкъым |
узэбгъэдэстэкъым |
зэбгъэдэстэкъым |
дызэбгъэдэстэкъым |
фызэбгъэдэстэкъым |
зэбгъэдэс(хэ)тэкъым
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсынщ |
узэбгъэдэсынщ |
зэбгъэдэсынщ |
дызэбгъэдэсынщ |
фызэбгъэдэсынщ |
зэбгъэдэсын(хэ)щ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсынкъым |
узэбгъэдэсынкъым |
зэбгъэдэсынкъым |
дызэбгъэдэсынкъым |
фызэбгъэдэсынкъым |
зэбгъэдэсын(хэ)къым
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсынущ |
узэбгъэдэсынущ |
зэбгъэдэсынущ |
дызэбгъэдэсынущ |
фызэбгъэдэсЫнущ |
зэбгъэдэсэну(хэ)щ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсынукъым |
узэбгъэдэсынукъым |
зэбгъэдэсынукъым |
дызэбгъэдэсынукъым |
фызэбгъэдэсынукъым |
зэбгъэдэсэну(хэ)къым
|
| ЗэрыупщӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэс |
узэбгъэдэс |
зэбгъэдэс |
дызэбгъэдэс |
фызэбгъэдэс |
зэбгъэдэс(хэ)
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэскъэ |
узэбгъэдэскъэ |
зэбгъэдэскъэ |
дызэбгъэдэскъэ |
фызэбгъэдэскъэ |
зэбгъэдэс(хэ)къэ
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэст |
узэбгъэдэст |
зэбгъэдэст |
дызэбгъэдэст |
фызэбгъэдэст |
зэбгъэдэс(хэ)т
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэстэкъэ |
узэбгъэдэстэкъэ |
зэбгъэдэстэкъэ |
дызэбгъэдэстэкъэ |
фызэбгъэдэстэкъэ |
зэбгъэдэс(хэ)тэкъэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэса |
узэбгъэдэса |
зэбгъэдэса |
дызэбгъэдэса |
фызэбгъэдэса |
зэбгъэдэса(хэ)
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсакъэ |
узэбгъэдэсакъэ |
зэбгъэдэсакъэ |
дызэбгъэдэсакъэ |
фызэбгъэдэсакъэ |
зэбгъэдэса(хэ)къэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсат |
узэбгъэдэсат |
зэбгъэдэсат |
дызэбгъэдэсат |
фызэбгъэдэсат |
зэбгъэдэса(хэ)т
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсатэкъэ |
узэбгъэдэсатэкъэ |
зэбгъэдэсатэкъэ |
дызэбгъэдэсатэкъэ |
фызэбгъэдэсатэкъэ |
зэбгъэдэса(хэ)тэкъэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсыгъа |
узэбгъэдэсыгъа |
зэбгъэдэсыгъа |
дызэбгъэдэсыгъа |
фызэбгъэдэсыгъа |
зэбгъэдэсыгъа(хэ)
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсыгъакъэ |
узэбгъэдэсыгъакъэ |
зэбгъэдэсыгъакъэ |
дызэбгъэдэсыгъакъэ |
фызэбгъэдэсыгъакъэ |
зэбгъэдэсыгъа(хэ)къэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсыгъат |
узэбгъэдэсыгъат |
зэбгъэдэсыгъат |
дызэбгъэдэсыгъат |
фызэбгъэдэсыгъат |
зэбгъэдэсыгъа(хэ)т
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсыгъатэкъэ |
узэбгъэдэсыгъатэкъэ |
зэбгъэдэсыгъатэкъэ |
дызэбгъэдэсыгъатэкъэ |
фызэбгъэдэсыгъатэкъэ |
зэбгъэдэсыгъа(хэ)тэкъэ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэс |
узэбгъэдэс |
зэбгъэдэс |
дызэбгъэдэс |
фызэбгъэдэс |
зэбгъэдэс(хэ)
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэскъэ |
узэбгъэдэскъэ |
зэбгъэдэскъэ |
дызэбгъэдэскъэ |
фызэбгъэдэскъэ |
зэбгъэдэс(хэ)къэ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэст |
узэбгъэдэст |
зэбгъэдэст |
дызэбгъэдэст |
фызэбгъэдэст |
зэбгъэдэс(хэ)т
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэстэкъэ |
узэбгъэдэстэкъэ |
зэбгъэдэстэкъэ |
дызэбгъэдэстэкъэ |
фызэбгъэдэстэкъэ |
зэбгъэдэс(хэ)тэкъэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсын |
узэбгъэдэсын |
зэбгъэдэсын |
дызэбгъэдэсын |
фызэбгъэдэсын |
зэбгъэдэсын(хэ)
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсынкъэ |
узэбгъэдэсынкъэ |
зэбгъэдэсынкъэ |
дызэбгъэдэсынкъэ |
фызэбгъэдэсынкъэ |
зэбгъэдэсын(хэ)къэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсыну |
узэбгъэдэсыну |
зэбгъэдэсыну |
дызэбгъэдэсыну |
фызэбгъэдэсыну |
зэбгъэдэсыну(хэ)
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсынукъэ |
узэбгъэдэсынукъэ |
зэбгъэдэсынукъэ |
дызэбгъэдэсынукъэ |
фызэбгъэдэсынукъэ |
зэбгъэдэсыну(хэ)къэ
|
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсмэ |
узэбгъэдэсмэ |
зэбгъэдэсмэ |
дызэбгъэдэсмэ |
фызэбгъэдэсмэ |
зэбгъэдэс(хэ)мэ
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэмысмэ |
узэбгъэдэмысмэ |
зэбгъэдэмысмэ |
дызэбгъэдэмысмэ |
фызэбгъэдэмысмэ |
зэбгъэдэмыс(хэ)мэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсамэ |
узэбгъэдэсамэ |
зэбгъэдэсамэ |
дызэбгъэдэсамэ |
фызэбгъэдэсамэ |
зэбгъэдэса(хэ)мэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэмысамэ |
узэбгъэдэмысамэ |
зэбгъэдэмысамэ |
дызэбгъэдэмысамэ |
фызэбгъэдэмысамэ |
зэбгъэдэмыса(хэ)мэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсыгъамэ |
узэбгъэдэсыгъамэ |
зэбгъэдэсыгъамэ |
дызэбгъэдэсыгъамэ |
фызэбгъэдэсыгъамэ |
зэбгъэдэсыгъа(хэ)мэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэмысыгъамэ |
узэбгъэдэмысыгъамэ |
зэбгъэдэмысыгъамэ |
дызэбгъэдэмысыгъамэ |
фызэбгъэдэмысыгъамэ |
зэбгъэдэмысыгъа(хэ)мэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсынмэ |
узэбгъэдэсынмэ |
зэбгъэдэсынмэ |
дызэбгъэдэсынмэ |
фызэбгъэдэсынмэ |
зэбгъэдэсын(хэ)мэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэмысынмэ |
узэбгъэдэмысынмэ |
зэбгъэдэмысынмэ |
дызэбгъэдэмысынмэ |
фызэбгъэдэмысынмэ |
зэбгъэдэмысын(хэ)мэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсынумэ |
узэбгъэдэсынумэ |
зэбгъэдэсынумэ |
дызэбгъэдэсынумэ |
фызэбгъэдэсынумэ |
зэбгъэдэсыну(хэ)мэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэмысынумэ |
узэбгъэдэмысынумэ |
зэбгъэдэмысынумэ |
дызэбгъэдэмысынумэ |
фызэбгъэдэмысынумэ |
зэбгъэдэмысыну(хэ)мэ
|
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэстэмэ |
узэбгъэдэстэмэ |
зэбгъэдэстэмэ |
дызэбгъэдэстэмэ |
фызэбгъэдэстэмэ |
зэбгъэдэс(хэ)тэмэ
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэмыстэмэ |
узэбгъэдэмыстэмэ |
зэбгъэдэмыстэмэ |
дызэбгъэдэмыстэмэ |
фызэбгъэдэмыстэмэ |
зэбгъэдэмыс(хэ)тэмэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсатэмэ |
узэбгъэдэсатэмэ |
зэбгъэдэсатэмэ |
дызэбгъэдэсатэмэ |
фызэбгъэдэсатэмэ |
зэбгъэдэса(хэ)тэмэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэмысатэмэ |
узэбгъэдэмысатэмэ |
зэбгъэдэмысатэмэ |
дызэбгъэдэмысатэмэ |
фызэбгъэдэмысатэмэ |
зэбгъэдэмыса(хэ)тэмэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсыгъатэмэ |
узэбгъэдэсыгъатэмэ |
зэбгъэдэсыгъатэмэ |
дызэбгъэдэсыгъатэмэ |
фызэбгъэдэсыгъатэмэ |
зэбгъэдэсыгъа(хэ)тэмэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэмысыгъатэмэ |
узэбгъэдэмысыгъатэмэ |
зэбгъэдэмысыгъатэмэ |
дызэбгъэдэмысыгъатэмэ |
фызэбгъэдэмысыгъатэмэ |
зэбгъэдэмысыгъа(хэ)тэмэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсынтэмэ |
узэбгъэдэсынтэмэ |
зэбгъэдэсынтэмэ |
дызэбгъэдэсынтэмэ |
фызэбгъэдэсынтэмэ |
зэбгъэдэсын(хэ)тэмэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэмысынтэмэ |
узэбгъэдэмысынтэмэ |
зэбгъэдэмысынтэмэ |
дызэбгъэдэмысынтэмэ |
фызэбгъэдэмысынтэмэ |
зэбгъэдэмысын(хэ)тэмэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсынутэмэ |
узэбгъэдэсынутэмэ |
зэбгъэдэсынутэмэ |
дызэбгъэдэсынутэмэ |
фызэбгъэдэсынутэмэ |
зэбгъэдэсыну(хэ)тэмэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэмысынутэмэ |
узэбгъэдэмысынутэмэ |
зэбгъэдэмысынутэмэ |
дызэбгъэдэмысынутэмэ |
фызэбгъэдэмысынутэмэ |
зэбгъэдэмысыну(хэ)тэмэ
|
| сослагательнэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсынт |
узэбгъэдэсынт |
зэбгъэдэсынт |
дызэбгъэдэсынт |
фызэбгъэдэсынт |
зэбгъэдэсын(хэ)т
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсынтэкъым |
узэбгъэдэсынтэкъым |
зэбгъэдэсынтэкъым |
дызэбгъэдэсынтэкъым |
фызэбгъэдэсынтэкъым |
зэбгъэдэсын(хэ)тэкъым
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсынут |
узэбгъэдэсынут |
зэбгъэдэсынут |
дызэбгъэдэсынут |
фызэбгъэдэсынут |
зэбгъэдэсыну(хэ)т
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсынутэкъым |
узэбгъэдэсынутэкъым |
зэбгъэдэсынутэкъым |
дызэбгъэдэсынутэкъым |
фызэбгъэдэсынутэкъым |
зэбгъэдэсыну(хэ)тэкъым
|
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсми |
узэбгъэдэсми |
зэбгъэдэсми |
дызэбгъэдэсми |
фызэбгъэдэсми |
зэбгъэдэс(хэ)ми
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэмысми |
узэбгъэдэмысми |
зэбгъэдэмысми |
дызэбгъэдэмысми |
фызэбгъэдэмысми |
зэбгъэдэмыс(хэ)ми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсами |
узэбгъэдэсами |
зэбгъэдэсами |
дызэбгъэдэсами |
фызэбгъэдэсами |
зэбгъэдэса(хэ)ми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэмысами |
узэбгъэдэмысами |
зэбгъэдэмысами |
дызэбгъэдэмысами |
фызэбгъэдэмысами |
зэбгъэдэмыса(хэ)ми
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсыгъами |
узэбгъэдэсыгъами |
зэбгъэдэсыгъами |
дызэбгъэдэсыгъами |
фызэбгъэдэсыгъами |
зэбгъэдэсыгъа(хэ)ми
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэмысыгъами |
узэбгъэдэмысыгъами |
зэбгъэдэмысыгъами |
дызэбгъэдэмысыгъами |
фызэбгъэдэмысыгъами |
зэбгъэдэмысыгъа(хэ)ми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсынми |
узэбгъэдэсынми |
зэбгъэдэсынми |
дызэбгъэдэсынми |
фызэбгъэдэсынми |
зэбгъэдэсын(хэ)ми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэмысынми |
узэбгъэдэмысынми |
зэбгъэдэмысынми |
дызэбгъэдэмысынми |
фызэбгъэдэмысынми |
зэбгъэдэмысын(хэ)ми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсынуми |
узэбгъэдэсынуми |
зэбгъэдэсынуми |
дызэбгъэдэсынуми |
фызэбгъэдэсынуми |
зэбгъэдэсыну(хэ)ми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэмысынуми |
узэбгъэдэмысынуми |
зэбгъэдэмысынуми |
дызэбгъэдэмысынуми |
фызэбгъэдэмысынуми |
зэбгъэдэмысыну(хэ)ми
|
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэстэми |
узэбгъэдэстэми |
зэбгъэдэстэми |
дызэбгъэдэстэми |
фызэбгъэдэстэми |
зэбгъэдэс(хэ)тэми
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэмыстэми |
узэбгъэдэмыстэми |
зэбгъэдэмыстэми |
дызэбгъэдэмыстэми |
фызэбгъэдэмыстэми |
зэбгъэдэмыс(хэ)тэми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсатэми |
узэбгъэдэсатэми |
зэбгъэдэсатэми |
дызэбгъэдэсатэми |
фызэбгъэдэсатэми |
зэбгъэдэса(хэ)тэми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэмысатэми |
узэбгъэдэмысатэми |
зэбгъэдэмысатэми |
дызэбгъэдэмысатэми |
фызэбгъэдэмысатэми |
зэбгъэдэмыса(хэ)тэми
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсыгъатэми |
узэбгъэдэсыгъатэми |
зэбгъэдэсыгъатэми |
дызэбгъэдэсыгъатэми |
фызэбгъэдэсыгъатэми |
зэбгъэдэсыгъа(хэ)тэми
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэмысыгъатэми |
узэбгъэдэмысыгъатэми |
зэбгъэдэмысыгъатэми |
дызэбгъэдэмысыгъатэми |
фызэбгъэдэмысыгъатэми |
зэбгъэдэмысыгъа(хэ)тэми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсынтэми |
узэбгъэдэсынтэми |
зэбгъэдэсынтэми |
дызэбгъэдэсынтэми |
фызэбгъэдэсынтэми |
зэбгъэдэсын(хэ)тэми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэмысынтэми |
узэбгъэдэмысынтэми |
зэбгъэдэмысынтэми |
дызэбгъэдэмысынтэми |
фызэбгъэдэмысынтэми |
зэбгъэдэмысын(хэ)тэми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсынутэми |
узэбгъэдэсынутэми |
зэбгъэдэсынутэми |
дызэбгъэдэсынутэми |
фызэбгъэдэсынутэми |
зэбгъэдэсыну(хэ)тэми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэмысынутэми |
узэбгъэдэмысынутэми |
зэбгъэдэмысынутэми |
дызэбгъэдэмысынутэми |
фызэбгъэдэмысынутэми |
зэбгъэдэмысыну(хэ)тэми
|
| гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсаи |
узэбгъэдэсаи |
зэбгъэдэсаи |
дызэбгъэдэсаи |
фызэбгъэдэсаи |
зэбгъэдэсаи
|
| щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэмысаи |
узэбгъэдэмысаи |
зэбгъэдэмысаи |
дызэбгъэдэмысаи |
фызэбгъэдэмысаи |
зэбгъэдэмысаи
|
| фӀэфӀыныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсащэрэт |
узэбгъэдэсащэрэт |
зэбгъэдэсащэрэт |
дызэбгъэдэсащэрэт |
фызэбгъэдэсащэрэт |
зэбгъэдэса(хэ)щэрэт
|
| щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэмысащэрэт |
узэбгъэдэмысащэрэт |
зэбгъэдэмысащэрэт |
дызэбгъэдэмысащэрэт |
фызэбгъэдэмысащэрэт |
зэбгъэдэмыса(хэ)щэрэт
|
| шэч къытехьэныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсагъэнщ |
узэбгъэдэсагъэнщ |
зэбгъэдэсагъэнщ |
дызэбгъэдэсагъэнщ |
фызэбгъэдэсагъэнщ |
зэбгъэдэсагъэн(хэ)щ
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсагъэнкъым |
узэбгъэдэсагъэнкъым |
зэбгъэдэсагъэнкъым |
дызэбгъэдэсагъэнкъым |
фызэбгъэдэсагъэнкъым |
зэбгъэдэсагъэн(хэ)къым
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсагъэнт |
узэбгъэдэсагъэнт |
зэбгъэдэсагъэнт |
дызэбгъэдэсагъэнт |
фызэбгъэдэсагъэнт |
зэбгъэдэсагъэн(хэ)т
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсагъэнтэкъым |
узэбгъэдэсагъэнтэкъым |
зэбгъэдэсагъэнтэкъым |
дызэбгъэдэсагъэнтэкъым |
фызэбгъэдэсагъэнтэкъым |
зэбгъэдэсагъэн(хэ)тэкъым
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсагъэн |
узэбгъэдэсагъэн |
зэбгъэдэсагъэн |
дызэбгъэдэсагъэн |
фызэбгъэдэсагъэн |
зэбгъэдэсагъэн(хэ)
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсагъэнкъэ |
узэбгъэдэсагъэнкъэ |
зэбгъэдэсагъэнкъэ |
дызэбгъэдэсагъэнкъэ |
фызэбгъэдэсагъэнкъэ |
зэбгъэдэсагъэн(хэ)къэ
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсагъэнт |
узэбгъэдэсагъэнт |
зэбгъэдэсагъэнт |
дызэбгъэдэсагъэнт |
фызэбгъэдэсагъэнт |
зэбгъэдэсагъэн(хэ)т
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсагъэнтэкъэ |
узэбгъэдэсагъэнтэкъэ |
зэбгъэдэсагъэнтэкъэ |
дызэбгъэдэсагъэнтэкъэ |
фызэбгъэдэсагъэнтэкъэ |
зэбгъэдэсагъэн(хэ)тэкъэ
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсагъэнущ |
узэбгъэдэсагъэнущ |
зэбгъэдэсагъэнущ |
дызэбгъэдэсагъэнущ |
фызэбгъэдэсагъэнущ |
зэбгъэдэсагъэну(хэ)щ
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсагъэнукъым |
узэбгъэдэсагъэнукъым |
зэбгъэдэсагъэнукъым |
дызэбгъэдэсагъэнукъым |
фызэбгъэдэсагъэнукъым |
зэбгъэдэсагъэну(хэ)къым
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсагъэнут |
узэбгъэдэсагъэнут |
зэбгъэдэсагъэнут |
дызэбгъэдэсагъэнут |
фызэбгъэдэсагъэнут |
зэбгъэдэсагъэну(хэ)т
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсагъэнутэкъым |
узэбгъэдэсагъэнутэкъым |
зэбгъэдэсагъэнутэкъым |
дызэбгъэдэсагъэнутэкъым |
фызэбгъэдэсагъэнутэкъым |
зэбгъэдэсагъэну(хэ)тэкъым
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсагъэну |
узэбгъэдэсагъэну |
зэбгъэдэсагъэну |
дызэбгъэдэсагъэну |
фызэбгъэдэсагъэну |
зэбгъэдэсагъэну(хэ)
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсагъэнукъэ |
узэбгъэдэсагъэнукъэ |
зэбгъэдэсагъэнукъэ |
дызэбгъэдэсагъэнукъэ |
фызэбгъэдэсагъэнукъэ |
зэбгъэдэсагъэну(хэ)къэ
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсагъэнут |
узэбгъэдэсагъэнут |
зэбгъэдэсагъэнут |
дызэбгъэдэсагъэнут |
фызэбгъэдэсагъэнут |
зэбгъэдэсагъэну(хэ)т
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
сызэбгъэдэсагъэнутэкъэ |
узэбгъэдэсагъэнутэкъэ |
зэбгъэдэсагъэнутэкъэ |
дызэбгъэдэсагъэнутэкъэ |
фызэбгъэдэсагъэнутэкъэ |
зэбгъэдэсагъэну(хэ)тэкъэ
|
| Зэлэжь (объектнэ) причастие |
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
зызэбгъэдэс
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
зызэбгъэдэмыс
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
зызэбгъэдэса
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
зызэбгъэдэмыса
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
зызэбгъэдэсыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
зызэбгъэдэмысыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
зызэбгъэдэсын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
зызэбгъэдэмысын
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
зызэбгъэдэсыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
зызэбгъэдэмысыну
|
| Зылэжь (субъектнэ) причастие |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
сызэбгъэдэс |
узэбгъэдэс |
зэбгъэдэс |
дызэбгъэдэс |
фызэбгъэдэс |
зэбгъэдэс(хэ)
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
сызэбгъэдэмыс |
узэбгъэдэмыс |
зэбгъэдэмыс |
дызэбгъэдэмыс |
фызэбгъэдэмыс |
зэбгъэдэмыс(хэ)
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сызэбгъэдэса |
узэбгъэдэса |
зэбгъэдэса |
дызэбгъэдэса |
фызэбгъэдэса |
зэбгъэдэса(хэ)
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сызэбгъэдэмыса |
узэбгъэдэмыса |
зэбгъэдэмыса |
дызэбгъэдэмыса |
фызэбгъэдэмыса |
зэбгъэдэмыса(хэ)
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сызэбгъэдэсыгъа |
узэбгъэдэсыгъа |
зэбгъэдэсыгъа |
дызэбгъэдэсыгъа |
фызэбгъэдэсыгъа |
зэбгъэдэсыгъа(хэ)
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сызэбгъэдэмысыгъа |
узэбгъэдэмысыгъа |
зэбгъэдэмысыгъа |
дызэбгъэдэмысыгъа |
фызэбгъэдэмысыгъа |
зэбгъэдэмысыгъа(хэ)
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
сызэбгъэдэсын |
узэбгъэдэсын |
зэбгъэдэсын |
дызэбгъэдэсын |
фызэбгъэдэсын |
зэбгъэдэсын(хэ)
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
сызэбгъэдэмысын |
узэбгъэдэмысын |
зэбгъэдэмысын |
дызэбгъэдэмысын |
фызэбгъэдэмысын |
зэбгъэдэмысын(хэ)
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
сызэбгъэдэсыну |
узэбгъэдэсыну |
зэбгъэдэсыну |
дызэбгъэдэсыну |
фызэбгъэдэсыну |
зэбгъэдэсыну(хэ)
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
сызэбгъэдэмысыну |
узэбгъэдэмысыну |
зэбгъэдэмысыну |
дызэбгъэдэмысыну |
фызэбгъэдэмысыну |
зэбгъэдэмысыну(хэ)
|
| Обстоятельственнэ причастиехэр |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
сызэрызэбгъэдэс |
узэрызэбгъэдэс |
зэрызэбгъэдэс |
дызэрызэбгъэдэс |
фызэрызэбгъэдэс |
зэрызэбгъэдэс(хэ)
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
сызэрызэбгъэдэмыс |
узэрызэбгъэдэмыс |
зэрызэбгъэдэмыс |
дызэрызэбгъэдэмыс |
фызэрызэбгъэдэмыс |
зэрызэбгъэдэмыс(хэ)
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сызэрызэбгъэдэса |
узэрызэбгъэдэса |
зэрызэбгъэдэса |
дызэрызэбгъэдэса |
фызэрызэбгъэдэса |
зэрызэбгъэдэса(хэ)
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сызэрызэбгъэдэмыса |
узэрызэбгъэдэмыса |
зэрызэбгъэдэмыса |
дызэрызэбгъэдэмыса |
фызэрызэбгъэдэмыса |
зэрызэбгъэдэмыса(хэ)
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сызэрызэбгъэдэсыгъа |
узэрызэбгъэдэсыгъа |
зэрызэбгъэдэсыгъа |
дызэрызэбгъэдэсыгъа |
фызэрызэбгъэдэсыгъа |
зэрызэбгъэдэсыгъа(хэ)
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сызэрызэбгъэдэмысыгъа |
узэрызэбгъэдэмысыгъа |
зэрызэбгъэдэмысыгъа |
дызэрызэбгъэдэмысыгъа |
фызэрызэбгъэдэмысыгъа |
зэрызэбгъэдэмысыгъа(хэ)
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
сызэрызэбгъэдэсын |
узэрызэбгъэдэсын |
зэрызэбгъэдэсын |
дызэрызэбгъэдэсын |
фызэрызэбгъэдэсын |
зэрызэбгъэдэсын(хэ)
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
сызэрызэбгъэдэмысын |
узэрызэбгъэдэмысын |
зэрызэбгъэдэмысын |
дызэрызэбгъэдэмысын |
фызэрызэбгъэдэмысын |
зэрызэбгъэдэмысын(хэ)
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
сызэрызэбгъэдэсыну |
узэрызэбгъэдэсыну |
зэрызэбгъэдэсыну |
дызэрызэбгъэдэсыну |
фызэрызэбгъэдэсыну |
зэрызэбгъэдэсыну(хэ)
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
сызэрызэбгъэдэмысыну |
узэрызэбгъэдэмысыну |
зэрызэбгъэдэмысыну |
дызэрызэбгъэдэмысыну |
фызэрызэбгъэдэмысыну |
зэрызэбгъэдэмысыну(хэ)
|
| Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
сыщызэбгъэдэс |
ущызэбгъэдэс |
щызэбгъэдэс |
дыщызэбгъэдэс |
фыщызэбгъэдэс |
щызэбгъэдэс(хэ)
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
сыщызэбгъэдэмыс |
ущызэбгъэдэмыс |
щызэбгъэдэмыс |
дыщызэбгъэдэмыс |
фыщызэбгъэдэмыс |
щызэбгъэдэмыс(хэ)
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сыщызэбгъэдэса |
ущызэбгъэдэса |
щызэбгъэдэса |
дыщызэбгъэдэса |
фыщызэбгъэдэса |
щызэбгъэдэса(хэ)
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыщызэбгъэдэмыса |
ущызэбгъэдэмыса |
щызэбгъэдэмыса |
дыщызэбгъэдэмыса |
фыщызэбгъэдэмыса |
щызэбгъэдэмыса(хэ)
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сыщызэбгъэдэсыгъа |
ущызэбгъэдэсыгъа |
щызэбгъэдэсыгъа |
дыщызэбгъэдэсыгъа |
фыщызэбгъэдэсыгъа |
щызэбгъэдэсыгъа(хэ)
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыщызэбгъэдэмысыгъа |
ущызэбгъэдэмысыгъа |
щызэбгъэдэмысыгъа |
дыщызэбгъэдэмысыгъа |
фыщызэбгъэдэмысыгъа |
щызэбгъэдэмысыгъа(хэ)
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
сыщызэбгъэдэсын |
ущызэбгъэдэсын |
щызэбгъэдэсын |
дыщызэбгъэдэсын |
фыщызэбгъэдэсын |
щызэбгъэдэсын(хэ)
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
сыщызэбгъэдэмысын |
ущызэбгъэдэмысын |
щызэбгъэдэмысын |
дыщызэбгъэдэмысын |
фыщызэбгъэдэмысын |
щызэбгъэдэмысын(хэ)
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
сыщызэбгъэдэсыну |
ущызэбгъэдэсыну |
щызэбгъэдэсыну |
дыщызэбгъэдэсыну |
фыщызэбгъэдэсыну |
щызэбгъэдэсыну(хэ)
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
сыщызэбгъэдэмысыну |
ущызэбгъэдэмысыну |
щызэбгъэдэмысыну |
дыщызэбгъэдэмысыну |
фыщызэбгъэдэмысыну |
щызэбгъэдэмысыну(хэ)
|
| ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
сыздэзэбгъэдэс |
уздэзэбгъэдэс |
здэзэбгъэдэс |
дыздэзэбгъэдэс |
фыздэзэбгъэдэс |
здэзэбгъэдэс(хэ)
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
сыздэзэбгъэдэмыс |
уздэзэбгъэдэмыс |
здэзэбгъэдэмыс |
дыздэзэбгъэдэмыс |
фыздэзэбгъэдэмыс |
здэзэбгъэдэмыс(хэ)
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сыздэзэбгъэдэса |
уздэзэбгъэдэса |
здэзэбгъэдэса |
дыздэзэбгъэдэса |
фыздэзэбгъэдэса |
здэзэбгъэдэса(хэ)
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыздэзэбгъэдэмыса |
уздэзэбгъэдэмыса |
здэзэбгъэдэмыса |
дыздэзэбгъэдэмыса |
фыздэзэбгъэдэмыса |
здэзэбгъэдэмыса(хэ)
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сыздэзэбгъэдэсыгъа |
уздэзэбгъэдэсыгъа |
здэзэбгъэдэсыгъа |
дыздэзэбгъэдэсыгъа |
фыздэзэбгъэдэсыгъа |
здэзэбгъэдэсыгъа(хэ)
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыздэзэбгъэдэмысыгъа |
уздэзэбгъэдэмысыгъа |
здэзэбгъэдэмысыгъа |
дыздэзэбгъэдэмысыгъа |
фыздэзэбгъэдэмысыгъа |
здэзэбгъэдэмысыгъа(хэ)
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
сыздэзэбгъэдэсын |
уздэзэбгъэдэсын |
здэзэбгъэдэсын |
дыздэзэбгъэдэсын |
фыздэзэбгъэдэсын |
здэзэбгъэдэсын(хэ)
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
сыздэзэбгъэдэмысын |
уздэзэбгъэдэмысын |
здэзэбгъэдэмысын |
дыздэзэбгъэдэмысын |
фыздэзэбгъэдэмысын |
здэзэбгъэдэмысын(хэ)
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
сыздэзэбгъэдэсыну |
уздэзэбгъэдэсыну |
здэзэбгъэдэсыну |
дыздэзэбгъэдэсыну |
фыздэзэбгъэдэсыну |
здэзэбгъэдэсыну(хэ)
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
сыздэзэбгъэдэмысыну |
уздэзэбгъэдэмысыну |
здэзэбгъэдэмысыну |
дыздэзэбгъэдэмысыну |
фыздэзэбгъэдэмысыну |
здэзэбгъэдэмысыну(хэ)
|
| Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
сыщӀэзэбгъэдэс |
ущӀэзэбгъэдэс |
щӀэзэбгъэдэс |
дыщӀэзэбгъэдэс |
фыщӀэзэбгъэдэс |
щӀэзэбгъэдэс(хэ)
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
сыщӀэзэбгъэдэмыс |
ущӀэзэбгъэдэмыс |
щӀэзэбгъэдэмыс |
дыщӀэзэбгъэдэмыс |
фыщӀэзэбгъэдэмыс |
щӀэзэбгъэдэмыс(хэ)
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сыщӀэзэбгъэдэса |
ущӀэзэбгъэдэса |
щӀэзэбгъэдэса |
дыщӀэзэбгъэдэса |
фыщӀэзэбгъэдэса |
щӀэзэбгъэдэса(хэ)
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыщӀэзэбгъэдэмыса |
ущӀэзэбгъэдэмыса |
щӀэзэбгъэдэмыса |
дыщӀэзэбгъэдэмыса |
фыщӀэзэбгъэдэмыса |
щӀэзэбгъэдэмыса(хэ)
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сыщӀэзэбгъэдэсыгъа |
ущӀэзэбгъэдэсыгъа |
щӀэзэбгъэдэсыгъа |
дыщӀэзэбгъэдэсыгъа |
фыщӀэзэбгъэдэсыгъа |
щӀэзэбгъэдэсыгъа(хэ)
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыщӀэзэбгъэдэмысыгъа |
ущӀэзэбгъэдэмысыгъа |
щӀэзэбгъэдэмысыгъа |
дыщӀэзэбгъэдэмысыгъа |
фыщӀэзэбгъэдэмысыгъа |
щӀэзэбгъэдэмысыгъа(хэ)
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
сыщӀэзэбгъэдэсын |
ущӀэзэбгъэдэсын |
щӀэзэбгъэдэсын |
дыщӀэзэбгъэдэсын |
фыщӀэзэбгъэдэсын |
щӀэзэбгъэдэсын(хэ)
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
сыщӀэзэбгъэдэмысын |
ущӀэзэбгъэдэмысын |
щӀэзэбгъэдэмысын |
дыщӀэзэбгъэдэмысын |
фыщӀэзэбгъэдэмысын |
щӀэзэбгъэдэмысын(хэ)
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
сыщӀэзэбгъэдэсыну |
ущӀэзэбгъэдэсыну |
щӀэзэбгъэдэсыну |
дыщӀэзэбгъэдэсыну |
фыщӀэзэбгъэдэсыну |
щӀэзэбгъэдэсыну(хэ)
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
сыщӀэзэбгъэдэмысыну |
ущӀэзэбгъэдэмысыну |
щӀэзэбгъэдэмысыну |
дыщӀэзэбгъэдэмысыну |
фыщӀэзэбгъэдэмысыну |
щӀызэбгъэдэмысыну(хэ)
|
| Деепричастиехэр |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
сызэбгъэдэсу |
узэбгъэдэсу |
зэбгъэдэсу |
дызэбгъэдэсу |
фызэбгъэдэсу |
зэбгъэдэс(хэ)у
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
сызэбгъэдэмысу |
узэбгъэдэмысу |
зэбгъэдэмысу |
дызэбгъэдэмысу |
фызэбгъэдэмысу |
зэбгъэдэмыс(хэ)у
|
| блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сызэбгъэдэсауэ |
узэбгъэдэсауэ |
зэбгъэдэсауэ |
дызэбгъэдэсауэ |
фызэбгъэдэсауэ |
зэбгъэдэсауэ / зэбгъэдэсахэу
|
| блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сызэбгъэдэмысауэ |
узэбгъэдэмысауэ |
зэбгъэдэмысауэ |
дызэбгъэдэмысауэ |
фызэбгъэдэмысауэ |
зэбгъэдэмысауэ / зэбгъэдэмысахэу
|
| урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ |
сызэбгъэдэсурэ |
узэбгъэдэсурэ |
зэбгъэдэсурэ |
дызэбгъэдэсурэ |
фызэбгъэдэсурэ |
зэбгъэдэс(хэ)урэ
|
| урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ |
сызэбгъэдэмысурэ |
узэбгъэдэмысурэ |
зэбгъэдэмысурэ |
дызэбгъэдэмысурэ |
фызэбгъэдэмысурэ |
зэбгъэдэмыс(хэ)урэ
|
|
|
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[с] |
[с]ыр |
-- |
[с]хэр
|
| Эргативнэ: |
[с] |
[с]ым |
-- |
[с]хэм
|
| Послеложнэ: |
[с]кӀэ |
[с]ымкӀэ |
[с]хэкӀэ |
[с]хэмкӀэ
|
| Обстоятельственнэ: |
[с]у |
[с]ырауэ |
[с]хэу |
[с]хэрауэ
|
|
|
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[с]а |
[с]ар |
-- |
[с]ахэр
|
| Эргативнэ: |
[с]а |
[с]ам |
-- |
[с]ахэм
|
| Послеложнэ: |
[с]акӀэ |
[с]амкӀэ |
[с]ахэкӀэ |
[с]ахэмкӀэ
|
| Обстоятельственнэ: |
[с]ауэ |
[с]арауэ |
[с]ахэу |
[с]ахэрауэ
|
|
|
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[с]ын |
[с]ыныр |
-- |
[с]ынхэр
|
| Эргативнэ: |
[с]ын |
[с]ыным |
-- |
[с]ынхэм
|
| Послеложнэ: |
[с]ынкӀэ |
[с]ынымкӀэ |
[с]ынхэкӀэ |
[с]ынхэмкӀэ
|
| 'Обстоятельственнэ: |
[с]ыну |
[с]ынырауэ |
[с]ынхэу |
[с]ынхэрауэ
|
|
|
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[с]ыну |
[с]ынур |
-- |
[с]ынухэр
|
| Эргативнэ: |
[с]ыну |
[с]ынум |
-- |
[с]ынухэм
|
| Послеложнэ: |
[с]ынукӀэ |
[с]ынумкӀэ |
[с]ынухэкӀэ |
[с]ынухэмкӀэ
|
| Обстоятельственнэ: |
[с]ынууэ |
[с]ынурауэ |
[с]ынухэу |
[с]ынухэрауэ
|
МЫХЬЭНЭ
- Зыр зым бгъэдэсын, зэгъунэгъуу щысын.
- Зэдэпсэун, зэгъусэу зы бынунагъуэу псэун.
- Зэпэгъунэгъуу псэун.
ЩАПХЪЭХЭР
- ГуитӀщхьитӀу, гуфӀэнуми гуӀэнуми ямыщӀэу, анэмрэ пхъумрэ зыкъомыфӀрэ зэбгъэдэсащ, псалъэншэу. Теунэ Хьэчим
Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
| Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь, |
«Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984 |
нап. 108
|
| адыгэбзэ |
урысыбзэ/русский |
инджылыбзэ/English
|
| Надие сэрэ дызэбгъэдэсщ. |
Надия и я сидим рядом друг с другом. |
Nadia and I are sitting beside each other.
|
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Зэкъуэшхэр зэхэмыкӀауэ зэбгъэдэсщ.
- Дэ дызэгъунэгъущ, зы унэ фӀэкӀа димызэхуакуу дызэбгъэдэсщ.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- зэбгъэдэсын: 1. sit next to one another, side by side 2. live together as a single family 3. live nearby, be a neighbour
- Зэкъуэшхэр зэхэмыкӀауэ зэбгъэдэсщ: the brothers live together without separating.
- Дэ дызэгъунэгъущ, зы унэ фӀэкӀа димызэхуакуу дызэбгъэдэсщ: We are neighbours, we live only one house apart.
УРЫСЫБЗЭ
- зэбгъэдэсын: 1. сидеть друг возле друга 2. жить вместе, одной семьёй 3. жить рядом, по соседству
- Зэкъуэшхэр зэхэмыкӀауэ зэбгъэдэсщ: братья живут вместе, не отделяясь.
- Дэ дызэгъунэгъущ, зы унэ фӀэкӀа димызэхуакуу дызэбгъэдэсщ: Мы соседи, живем через дом друг от друга.
БИБЛИОГРАФИЕ
Библиографием еплъын
