Тхыгъэр къыздрахар Википсалъалъэ
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
Глагол лъэмыӏэс "зэдэпсэун"-м и спряженэ
| Инфинитив (масдар) |
|
| щыӀэныгъэ: |
зэдэтхэн
|
| щымыӀэныгъэ: |
зэдэмытхэн
|
| Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэн |
узэдэтхэн |
зэдэтхэн |
дызэдэтхэн |
фызэдэтхэн |
зэдэтхэн(хэ)
|
| щымыӀэныгъэ: |
сызэдэмытхэн |
узэдэмытхэн |
зэдэмытхэн |
дызэдэмытхэн |
фызэдэмытхэн |
зэдэмытхэн(хэ)
|
| унафэ наклоненэ |
уэ |
фэ
|
| щыӀэныгъэ: |
зэдэтхэ! |
фызэдэтхэ!
|
| щымыӀэныгъэ: |
узэдэмытхэ! |
фызэдэмытхэ!
|
| Ре-кӀэ унафэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| щыӀэныгъэ: |
сызэдретхэ |
узэдретхэ |
зэдретхэ |
дызэдретхэ |
фызэдретхэ |
зэдретхэ
|
| щымыӀэныгъэ: |
сызэдремытхэ |
узэдремытхэ |
зэдремытхэ |
дызэдремытхэ |
фызэдремытхэ |
зэдремытхэ
|
| ЗэраӀуатэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэдотхэ(р) |
узэдотхэ(р) |
зэдотхэ(р) |
дызэдотхэ(р) |
фызэдотхэ(р) |
зэдотхэ(хэ)(р)
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэркъым |
узэдэтхэркъым |
зэдэтхэркъым |
дызэдэтхэркъым |
фызэдэтхэркъым |
зэдэтхэ(хэ)ркъым
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэ(р)т |
узэдэтхэ(р)т |
зэдэтхэ(р)т |
дызэдэтхэ(р)т |
фызэдэтхэ(р)т |
зэдэтхэ(хэ)(р)т
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэ(р)тэкъым |
узэдэтхэ(р)тэкъым |
зэдэтхэ(р)тэкъым |
дызэдэтхэ(р)тэкъым |
фызэдэтхэ(р)тэкъым |
зэдэтхэ(хэ)(р)тэкъым
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхащ |
узэдэтхащ |
зэдэтхащ |
дызэдэтхащ |
фызэдэтхащ |
зэдэтха(хэ)щ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэтхакъым |
узэдэтхакъым |
зэдэтхакъым |
дызэдэтхакъым |
фызэдэтхакъым |
зэдэтха(хэ)къым
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхат |
узэдэтхат |
зэдэтхат |
дызэдэтхат |
фызэдэтхат |
зэдэтха(хэ)т
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэтхатэкъым |
узэдэтхатэкъым |
зэдэтхатэкъым |
дызэдэтхатэкъым |
фызэдэтхатэкъым |
зэдэтха(хэ)тэкъым
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэгъащ |
узэдэтхэгъащ |
зэдэтхэгъащ |
дызэдэтхэгъащ |
фызэдэтхэгъащ |
зэдэтхэгъа(хэ)щ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэгъакъым |
узэдэтхэгъакъым |
зэдэтхэгъакъым |
дызэдэтхэгъакъым |
фызэдэтхэгъакъым |
зэдэтхэгъа(хэ)къым
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэгъат |
узэдэтхэгъат |
зэдэтхэгъат |
дызэдэтхэгъат |
фызэдэтхэгъат |
зэдэтхэгъа(хэ)т
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэгъатэкъым |
узэдэтхэгъатэкъым |
зэдэтхэгъатэкъым |
дызэдэтхэгъатэкъым |
фызэдэтхэгъатэкъым |
зэдэтхэгъа(хэ)тэкъым
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэщ |
узэдэтхэщ |
зэдэтхэщ |
дызэдэтхэщ |
фызэдэтхэщ |
зэдэтхэ(хэ)щ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэкъым |
узэдэтхэкъым |
зэдэтхэкъым |
дызэдэтхэкъым |
фызэдэтхэкъым |
зэдэтхэ(хэ)къым
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэт |
узэдэтхэт |
зэдэтхэт |
дызэдэтхэт |
фызэдэтхэт |
зэдэтхэ(хэ)т
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэтэкъым |
узэдэтхэтэкъым |
зэдэтхэтэкъым |
дызэдэтхэтэкъым |
фызэдэтхэтэкъым |
зэдэтхэ(хэ)тэкъым
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэнщ |
узэдэтхэнщ |
зэдэтхэнщ |
дызэдэтхэнщ |
фызэдэтхэнщ |
зэдэтхэн(хэ)щ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэнкъым |
узэдэтхэнкъым |
зэдэтхэнкъым |
дызэдэтхэнкъым |
фызэдэтхэнкъым |
зэдэтхэн(хэ)къым
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэнущ |
узэдэтхэнущ |
зэдэтхэнущ |
дызэдэтхэнущ |
фызэдэтхэнущ |
зэдэтхэну(хэ)щ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэнукъым |
узэдэтхэнукъым |
зэдэтхэнукъым |
дызэдэтхэнукъым |
фызэдэтхэнукъым |
зэдэтхэну(хэ)къым
|
| ЗэрыупщӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэрэ |
узэдэтхэрэ |
зэдэтхэрэ |
дызэдэтхэрэ |
фызэдэтхэрэ |
зэдэтхэ(хэ)рэ
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэркъэ |
узэдэтхэркъэ |
зэдэтхэркъэ |
дызэдэтхэркъэ |
фызэдэтхэркъэ |
зэдэтхэ(хэ)ркъэ
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэ(р)т |
узэдэтхэ(р)т |
зэдэтхэ(р)т |
дызэдэтхэ(р)т |
фызэдэтхэ(р)т |
зэдэтхэ(хэ)(р)т
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэ(р)тэкъэ |
узэдэтхэ(р)тэкъэ |
зэдэтхэ(р)тэкъэ |
дызэдэтхэ(р)тэкъэ |
фызэдэтхэ(р)тэкъэ |
зэдэтхэ(хэ)(р)тэкъэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
сызэдэтха |
узэдэтха |
зэдэтха |
дызэдэтха |
фызэдэтха |
зэдэтха(хэ)
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэтхакъэ |
узэдэтхакъэ |
зэдэтхакъэ |
дызэдэтхакъэ |
фызэдэтхакъэ |
зэдэтха(хэ)къэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхат |
узэдэтхат |
зэдэтхат |
дызэдэтхат |
фызэдэтхат |
зэдэтха(хэ)т
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэтхатэкъэ |
узэдэтхатэкъэ |
зэдэтхатэкъэ |
дызэдэтхатэкъэ |
фызэдэтхатэкъэ |
зэдэтха(хэ)тэкъэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэгъа |
узэдэтхэгъа |
зэдэтхэгъа |
дызэдэтхэгъа |
фызэдэтхэгъа |
зэдэтхэгъа(хэ)
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэгъакъэ |
узэдэтхэгъакъэ |
зэдэтхэгъакъэ |
дызэдэтхэгъакъэ |
фызэдэтхэгъакъэ |
зэдэтхэгъа(хэ)къэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэгъат |
узэдэтхэгъат |
зэдэтхэгъат |
дызэдэтхэгъат |
фызэдэтхэгъат |
зэдэтхэгъа(хэ)т
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэгъатэкъэ |
узэдэтхэгъатэкъэ |
зэдэтхэгъатэкъэ |
дызэдэтхэгъатэкъэ |
фызэдэтхэгъатэкъэ |
зэдэтхэгъа(хэ)тэкъэ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэ |
узэдэтхэ |
зэдэтхэ |
дызэдэтхэ |
фызэдэтхэ |
зэдэтхэ(хэ)
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэкъэ |
узэдэтхэкъэ |
зэдэтхэкъэ |
дызэдэтхэкъэ |
фызэдэтхэкъэ |
зэдэтхэ(хэ)къэ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэт |
узэдэтхэт |
зэдэтхэт |
дызэдэтхэт |
фызэдэтхэт |
зэдэтхэ(хэ)т
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэтэкъэ |
узэдэтхэтэкъэ |
зэдэтхэтэкъэ |
дызэдэтхэтэкъэ |
фызэдэтхэтэкъэ |
зэдэтхэ(хэ)тэкъэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэн |
узэдэтхэн |
зэдэтхэн |
дызэдэтхэн |
фызэдэтхэн |
зэдэтхэн(хэ)
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэнкъэ |
узэдэтхэнкъэ |
зэдэтхэнкъэ |
дызэдэтхэнкъэ |
фызэдэтхэнкъэ |
зэдэтхэн(хэ)къэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэну |
узэдэтхэну |
зэдэтхэну |
дызэдэтхэну |
фызэдэтхэну |
зэдэтхэну(хэ)
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэнукъэ |
узэдэтхэнукъэ |
зэдэтхэнукъэ |
дызэдэтхэнукъэ |
фызэдэтхэнукъэ |
зэдэтхэну(хэ)къэ
|
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэмэ |
узэдэтхэмэ |
зэдэтхэмэ |
дызэдэтхэмэ |
фызэдэтхэмэ |
зэдэтхэ(хэ)мэ
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэмытхэмэ |
узэдэмытхэмэ |
зэдэмытхэмэ |
дызэдэмытхэмэ |
фызэдэмытхэмэ |
зэдэмытхэ(хэ)мэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхамэ |
узэдэтхамэ |
зэдэтхамэ |
дызэдэтхамэ |
фызэдэтхамэ |
зэдэтха(хэ)мэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэмытхамэ |
узэдэмытхамэ |
зэдэмытхамэ |
дызэдэмытхамэ |
фызэдэмытхамэ |
мытха(хэ)мэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэгъамэ |
узэдэтхэгъамэ |
зэдэтхэгъамэ |
дызэдэтхэгъамэ |
фызэдэтхэгъамэ |
зэдэтхэгъа(хэ)мэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэмытхэгъамэ |
узэдэмытхэгъамэ |
зэдэмытхэгъамэ |
дызэдэмытхэгъамэ |
фызэдэмытхэгъамэ |
зэдэмытхэгъа(хэ)мэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэнмэ |
узэдэтхэнмэ |
зэдэтхэнмэ |
дызэдэтхэнмэ |
фызэдэтхэнмэ |
зэдэтхэн(хэ)мэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэмытхэнмэ |
узэдэмытхэнмэ |
зэдэмытхэнмэ |
дызэдэмытхэнмэ |
фызэдэмытхэнмэ |
зэдэмытхэн(хэ)мэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэнумэ |
узэдэтхэнумэ |
зэдэтхэнумэ |
дызэдэтхэнумэ |
фызэдэтхэнумэ |
зэдэтхэну(хэ)мэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэмытхэнумэ |
узэдэмытхэнумэ |
зэдэмытхэнумэ |
дызэдэмытхэнумэ |
фызэдэмытхэнумэ |
зэдэмытхэну(хэ)мэ
|
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэтэмэ |
узэдэтхэтэмэ |
зэдэтхэтэмэ |
дызэдэтхэтэмэ |
фызэдэтхэтэмэ |
зэдэтхэ(хэ)тэмэ
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэмытхэтэмэ |
узэдэмытхэтэмэ |
зэдэмытхэтэмэ |
дызэдэмытхэтэмэ |
фызэдэмытхэтэмэ |
зэдэмытхэ(хэ)тэмэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхатэмэ |
узэдэтхатэмэ |
зэдэтхатэмэ |
дызэдэтхатэмэ |
фызэдэтхатэмэ |
зэдэтха(хэ)тэмэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэмытхатэмэ |
узэдэмытхатэмэ |
зэдэмытхатэмэ |
дызэдэмытхатэмэ |
фызэдэмытхатэмэ |
зэдэмытха(хэ)тэмэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэгъатэмэ |
узэдэтхэгъатэмэ |
зэдэтхэгъатэмэ |
дызэдэтхэгъатэмэ |
фызэдэтхэгъатэмэ |
зэдэтхэгъа(хэ)тэмэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэмытхэгъатэмэ |
узэдэмытхэгъатэмэ |
зэдэмытхэгъатэмэ |
дызэдэмытхэгъатэмэ |
фызэдэмытхэгъатэмэ |
зэдэмытхэгъа(хэ)тэмэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэнтэмэ |
узэдэтхэнтэмэ |
зэдэтхэнтэмэ |
дызэдэтхэнтэмэ |
фызэдэтхэнтэмэ |
зэдэтхэн(хэ)тэмэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэмытхэнтэмэ |
узэдэмытхэнтэмэ |
зэдэмытхэнтэмэ |
дызэдэмытхэнтэмэ |
фызэдэмытхэнтэмэ |
зэдэмытхэн(хэ)тэмэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэнутэмэ |
узэдэтхэнутэмэ |
зэдэтхэнутэмэ |
дызэдэтхэнутэмэ |
фызэдэтхэнутэмэ |
зэдэтхэну(хэ)тэмэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэмытхэнутэмэ |
узэдэмытхэнутэмэ |
зэдэмытхэнутэмэ |
дызэдэмытхэнутэмэ |
фызэдэмытхэнутэмэ |
зэдэмытхэну(хэ)тэмэ
|
| сослагательнэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэнт |
узэдэтхэнт |
зэдэтхэнт |
дызэдэтхэнт |
фызэдэтхэнт |
зэдэтхэн(хэ)т
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэнтэкъым |
узэдэтхэнтэкъым |
зэдэтхэнтэкъым |
дызэдэтхэнтэкъым |
фызэдэтхэнтэкъым |
зэдэтхэн(хэ)тэкъым
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэнут |
узэдэтхэнут |
зэдэтхэнут |
дызэдэтхэнут |
фызэдэтхэнут |
зэдэтхэну(хэ)т
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэнутэкъым |
узэдэтхэнутэкъым |
зэдэтхэнутэкъым |
дызэдэтхэнутэкъым |
фызэдэтхэнутэкъым |
зэдэтхэну(хэ)тэкъым
|
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэми |
узэдэтхэми |
зэдэтхэми |
дызэдэтхэми |
фызэдэтхэми |
зэдэтхэ(хэ)ми
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэмытхэми |
узэдэмытхэми |
зэдэмытхэми |
дызэдэмытхэми |
фызэдэмытхэми |
зэдэмытхэ(хэ)ми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхами |
узэдэтхами |
зэдэтхами |
дызэдэтхами |
фызэдэтхами |
зэдэтха(хэ)ми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэмытхами |
узэдэмытхами |
зэдэмытхами |
дызэдэмытхами |
фызэдэмытхами |
зэдэмытха(хэ)ми
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэгъами |
узэдэтхэгъами |
зэдэтхэгъами |
дызэдэтхэгъами |
фызэдэтхэгъами |
зэдэтхэгъа(хэ)ми
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэмытхэгъами |
узэдэмытхэгъами |
зэдэмытхэгъами |
дызэдэмытхэгъами |
фызэдэмытхэгъами |
зэдэмытхэгъа(хэ)ми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэнми |
узэдэтхэнми |
зэдэтхэнми |
дызэдэтхэнми |
фызэдэтхэнми |
зэдэтхэн(хэ)ми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэмытхэнми |
узэдэмытхэнми |
зэдэмытхэнми |
дызэдэмытхэнми |
фызэдэмытхэнми |
зэдэмытхэн(хэ)ми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэнуми |
узэдэтхэнуми |
зэдэтхэнуми |
дызэдэтхэнуми |
фызэдэтхэнуми |
зэдэтхэну(хэ)ми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэмытхэнуми |
узэдэмытхэнуми |
зэдэмытхэнуми |
дызэдэмытхэнуми |
фызэдэмытхэнуми |
зэдэмытхэну(хэ)ми
|
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэтэми |
узэдэтхэтэми |
зэдэтхэтэми |
дызэдэтхэтэми |
фызэдэтхэтэми |
зэдэтхэ(хэ)тэми
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэмытхэтэми |
узэдэмытхэтэми |
зэдэмытхэтэми |
дызэдэмытхэтэми |
фызэдэмытхэтэми |
зэдэмытхэ(хэ)тэми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхатэми |
узэдэтхатэми |
зэдэтхатэми |
дызэдэтхатэми |
фызэдэтхатэми |
зэдэтха(хэ)тэми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэмытхатэми |
узэдэмытхатэми |
зэдэмытхатэми |
дызэдэмытхатэми |
фызэдэмытхатэми |
зэдэмытха(хэ)тэми
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэгъатэми |
узэдэтхэгъатэми |
зэдэтхэгъатэми |
дызэдэтхэгъатэми |
фызэдэтхэгъатэми |
зэдэтхэгъа(хэ)тэми
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэмытхэгъатэми |
узэдэмытхэгъатэми |
зэдэмытхэгъатэми |
дызэдэмытхэгъатэми |
фызэдэмытхэгъатэми |
зэдэмытхэгъа(хэ)тэми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэнтэми |
узэдэтхэнтэми |
зэдэтхэнтэми |
дызэдэтхэнтэми |
фызэдэтхэнтэми |
зэдэтхэн(хэ)тэми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэмытхэнтэми |
узэдэмытхэнтэми |
зэдэмытхэнтэми |
дызэдэмытхэнтэми |
фызэдэмытхэнтэми |
зэдэмытхэн(хэ)тэми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхэнутэми |
узэдэтхэнутэми |
зэдэтхэнутэми |
дызэдэтхэнутэми |
фызэдэтхэнутэми |
зэдэтхэну(хэ)тэми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сызэдэмытхэнутэми |
узэдэмытхэнутэми |
зэдэмытхэнутэми |
дызэдэмытхэнутэми |
фызэдэмытхэнутэми |
зэдэмытхэну(хэ)тэми
|
| гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхаи |
узэдэтхаи |
зэдэтхаи |
дызэдэтхаи |
фызэдэтхаи |
зэдэтхаи
|
| щымыӀэныгъэ: |
сызэдэмытхаи |
узэдэмытхаи |
зэдэмытхаи |
дызэдэмытхаи |
фызэдэмытхаи |
зэдэмытхаи
|
| фӀэфӀыныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхащэрэт |
узэдэтхащэрэт |
зэдэтхащэрэт |
дызэдэтхащэрэт |
фызэдэтхащэрэт |
зэдэтхащэрэт
|
| щымыӀэныгъэ: |
сызэдэмытхащэрэт |
узэдэмытхащэрэт |
зэдэмытхащэрэт |
дызэдэмытхащэрэт |
фызэдэмытхащэрэт |
зэдэмытхащэрэт
|
| шэч къытехьэныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхагъэнщ |
узэдэтхагъэнщ |
зэдэтхагъэнщ |
дызэдэтхагъэнщ |
фызэдэтхагъэнщ |
зэдэтхагъэнщ
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
сызэдэтхагъэнкъым |
узэдэтхагъэнкъым |
зэдэтхагъэнкъым |
дызэдэтхагъэнкъым |
фызэдэтхагъэнкъым |
зэдэтхагъэнкъым
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхагъэнт |
узэдэтхагъэнт |
зэдэтхагъэнт |
дызэдэтхагъэнт |
фызэдэтхагъэнт |
зэдэтхагъэнт
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
сызэдэтхагъэнтэкъым |
узэдэтхагъэнтэкъым |
зэдэтхагъэнтэкъым |
дызэдэтхагъэнтэкъым |
фызэдэтхагъэнтэкъым |
зэдэтхагъэнтэкъым
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхагъэн |
узэдэтхагъэн |
зэдэтхагъэн |
дызэдэтхагъэн |
фызэдэтхагъэн |
зэдэтхагъэн
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
сызэдэтхагъэнкъэ |
узэдэтхагъэнкъэ |
зэдэтхагъэнкъэ |
дызэдэтхагъэнкъэ |
фызэдэтхагъэнкъэ |
зэдэтхагъэнкъэ
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхагъэнт |
узэдэтхагъэнт |
зэдэтхагъэнт |
дызэдэтхагъэнт |
фызэдэтхагъэнт |
зэдэтхагъэнт
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
сызэдэтхагъэнтэкъэ |
узэдэтхагъэнтэкъэ |
зэдэтхагъэнтэкъэ |
дызэдэтхагъэнтэкъэ |
фызэдэтхагъэнтэкъэ |
зэдэтхагъэнтэкъэ
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхагъэнущ |
узэдэтхагъэнущ |
зэдэтхагъэнущ |
дызэдэтхагъэнущ |
фызэдэтхагъэнущ |
зэдэтхагъэнущ
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
сызэдэтхагъэнукъым |
узэдэтхагъэнукъым |
зэдэтхагъэнукъым |
дызэдэтхагъэнукъым |
фызэдэтхагъэнукъым |
зэдэтхагъэнукъым
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхагъэнут |
узэдэтхагъэнут |
зэдэтхагъэнут |
дызэдэтхагъэнут |
фызэдэтхагъэнут |
зэдэтхагъэнут
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
сызэдэтхагъэнутэкъым |
узэдэтхагъэнутэкъым |
зэдэтхагъэнутэкъым |
дызэдэтхагъэнутэкъым |
фызэдэтхагъэнутэкъым |
зэдэтхагъэнутэкъым
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхагъэну |
узэдэтхагъэну |
зэдэтхагъэну |
дызэдэтхагъэну |
фызэдэтхагъэну |
зэдэтхагъэну
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
сызэдэтхагъэнукъэ |
узэдэтхагъэнукъэ |
зэдэтхагъэнукъэ |
дызэдэтхагъэнукъэ |
фызэдэтхагъэнукъэ |
зэдэтхагъэнукъэ
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
сызэдэтхагъэнут |
узэдэтхагъэнут |
зэдэтхагъэнут |
дызэдэтхагъэнут |
фызэдэтхагъэнут |
зэдэтхагъэнут
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
сызэдэтхагъэнутэкъэ |
узэдэтхагъэнутэкъэ |
зэдэтхагъэнутэкъэ |
дызэдэтхагъэнутэкъэ |
фызэдэтхагъэнутэкъэ |
зэдэтхагъэнутэкъэ
|
| Причастиехэр |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| Зылэжь (субъектнэ) причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
сызэдэтхэ |
узэдэтхэ |
зэдэтхэ |
дызэдэтхэ |
фызэдэтхэ |
зэдэтхэ(хэ)
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
сызэдэмытхэ |
узэдэмытхэ |
зэдэмытхэ |
дызэдэмытхэ |
фызэдэмытхэ |
зэдэмытхэ(хэ)
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сызэдэтха |
узэдэтха |
зэдэтха |
дызэдэтха |
фызэдэтха |
зэдэтха(хэ)
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сызэдэмытха |
узэдэмытха |
зэдэмытха |
дызэдэмытха |
фызэдэмытха |
зэдэмытха(хэ)
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сызэдэтхэгъа |
узэдэтхэгъа |
зэдэтхэгъа |
дызэдэтхэгъа |
фызэдэтхэгъа |
зэдэтхэгъа(хэ)
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сызэдэмытхэгъа |
узэдэмытхэгъа |
зэдэмытхэгъа |
дызэдэмытхэгъа |
фызэдэмытхэгъа |
зэдэмытхэгъа(хэ)
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
сызэдэтхэн |
узэдэтхэн |
зэдэтхэн |
дызэдэтхэн |
фызэдэтхэн |
зэдэтхэн(хэ)
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
сызэдэмытхэн |
узэдэмытхэн |
зэдэмытхэн |
дызэдэмытхэн |
фызэдэмытхэн |
зэдэмытхэн(хэ)
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
сызэдэтхэну |
узэдэтхэну |
зэдэтхэну |
дызэдэтхэну |
фызэдэтхэну |
зэдэтхэну(хэ)
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
сызэдэмытхэну |
узэдэмытхэну |
зэдэмытхэну |
дызэдэмытхэну |
фызэдэмытхэну |
зэдэмытхэну(хэ)
|
| Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
сызэрызэдэтхэ |
узэрызэдэтхэ |
зэрызэдэтхэ |
дызэрызэдэтхэ |
фызэрызэдэтхэ |
зэрызэдэтхэ(хэ)
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
сызэрызэдэмытхэ |
узэрызэдэмытхэ |
зэрызэдэмытхэ |
дызэрызэдэмытхэ |
фызэрызэдэмытхэ |
мызэрызэдэтхэ(хэ)
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сызэрызэдэтха |
узэрызэдэтха |
зэрызэдэтха |
дызэрызэдэтха |
фызэрызэдэтха |
зэрызэдэтха(хэ)
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сызэрызэдэмытха |
узэрызэдэмытха |
зэрызэдэмытха |
дызэрызэдэмытха |
фызэрызэдэмытха |
зэрызэдэмытха(хэ)
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сызэрызэдэтхэгъа |
узэрызэдэтхэгъа |
зэрызэдэтхэгъа |
дызэрызэдэтхэгъа |
фызэрызэдэтхэгъа |
зэрызэдэтхэгъа(хэ)
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сызэрызэдэмытхэгъа |
узэрызэдэмытхэгъа |
зэрызэдэмытхэгъа |
дызэрызэдэмытхэгъа |
фызэрызэдэмытхэгъа |
зэрызэдэмытхэгъа(хэ)
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
сызэрызэдэтхэн |
узэрызэдэтхэн |
зэрызэдэтхэн |
дызэрызэдэтхэн |
фызэрызэдэтхэн |
зэрызэдэтхэн(хэ)
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
сызэрызэдэмытхэн |
узэрызэдэмытхэн |
зэрызэдэмытхэн |
дызэрызэдэмытхэн |
фызэрызэдэмытхэн |
зэрызэдэмытхэн(хэ)
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
сызэрызэдэтхэну |
узэрызэдэтхэну |
зэрызэдэтхэну |
дызэрызэдэтхэну |
фызэрызэдэтхэну |
зэрызэдэтхэну(хэ)
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
сызэрызэдэмытхэну |
узэрызэдэмытхэну |
зэрызэдэмытхэну |
дызэрызэдэмытхэну |
фызэрызэдэмытхэну |
зэрызэдэмытхэну(хэ)
|
| Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
сыщызэдэтхэ |
ущызэдэтхэ |
щызэдэтхэ |
дыщызэдэтхэ |
фыщызэдэтхэ |
щызэдэтхэ(хэ)
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
сыщызэдэмытхэ |
ущызэдэмытхэ |
щызэдэмытхэ |
дыщызэдэмытхэ |
фыщызэдэмытхэ |
щызэдэмытхэ(хэ)
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сыщызэдэтха |
ущызэдэтха |
щызэдэтха |
дыщызэдэтха |
фыщызэдэтха |
щызэдэтха(хэ)
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыщызэдэмытха |
ущызэдэмытха |
щызэдэмытха |
дыщызэдэмытха |
фыщызэдэмытха |
щызэдэмытха(хэ)
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сыщызэдэтхэгъа |
ущызэдэтхэгъа |
щызэдэтхэгъа |
дыщызэдэтхэгъа |
фыщызэдэтхэгъа |
щызэдэтхэгъа(хэ)
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыщызэдэмытхэгъа |
ущызэдэмытхэгъа |
щызэдэмытхэгъа |
дыщызэдэмытхэгъа |
фыщызэдэмытхэгъа |
щызэдэмытхэгъа(хэ)
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
сыщызэдэтхэн |
ущызэдэтхэн |
щызэдэтхэн |
дыщызэдэтхэн |
фыщызэдэтхэн |
щызэдэтхэн(хэ)
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
сыщызэдэмытхэн |
ущызэдэмытхэн |
щызэдэмытхэн |
дыщызэдэмытхэн |
фыщызэдэмытхэн |
щызэдэмытхэн(хэ)
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
сыщызэдэтхэну |
ущызэдэтхэну |
щызэдэтхэну |
дыщызэдэтхэну |
фыщызэдэтхэну |
щызэдэтхэну(хэ)
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
сыщызэдэмытхэну |
ущызэдэмытхэну |
щызэдэмытхэну |
дыщызэдэмытхэну |
фыщызэдэмытхэну |
щызэдэмытхэну(хэ)
|
| ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
сыздэзэдэтхэ |
уздэзэдэтхэ |
здэзэдэтхэ |
дыздэзэдэтхэ |
фыздэзэдэтхэ |
здэзэдэтхэ(хэ)
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
сыздэзэдэмытхэ |
уздэзэдэмытхэ |
здэзэдэмытхэ |
дыздэзэдэмытхэ |
фыздэзэдэмытхэ |
здэзэдэмытхэ(хэ)
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сыздэзэдэтха |
уздэзэдэтха |
здэзэдэтха |
дыздэзэдэтха |
фыздэзэдэтха |
здэзэдэтха(хэ)
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыздэзэдэмытха |
уздэзэдэмытха |
здэзэдэмытха |
дыздэзэдэмытха |
фыздэзэдэмытха |
здэзэдэмытха(хэ)
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сыздэзэдэтхэгъа |
уздэзэдэтхэгъа |
здэзэдэтхэгъа |
дыздэзэдэтхэгъа |
фыздэзэдэтхэгъа |
здэзэдэтхэгъа(хэ)
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыздэзэдэмытхэгъа |
уздэзэдэмытхэгъа |
здэзэдэмытхэгъа |
дыздэзэдэмытхэгъа |
фыздэзэдэмытхэгъа |
здэзэдэмытхэгъа(хэ)
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
сыздэзэдэтхэн |
уздэзэдэтхэн |
здэзэдэтхэн |
дыздэзэдэтхэн |
фыздэзэдэтхэн |
здэзэдэтхэн(хэ)
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
сыздэзэдэмытхэн |
уздэзэдэмытхэн |
здэзэдэмытхэн |
дыздэзэдэмытхэн |
фыздэзэдэмытхэн |
здэзэдэмытхэн(хэ)
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
сыздэзэдэтхэну |
уздэзэдэтхэну |
здэзэдэтхэну |
дыздэзэдэтхэну |
фыздэзэдэтхэну |
здэзэдэтхэну(хэ)
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
сыздэзэдэмытхэну |
уздэзэдэмытхэну |
здэзэдэмытхэну |
дыздэзэдэмытхэну |
фыздэзэдэмытхэну |
здэзэдэмытхэну(хэ)
|
| Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
сыщӀызэдэтхэ |
ущӀызэдэтхэ |
щӀызэдэтхэ |
дыщӀызэдэтхэ |
фыщӀызэдэтхэ |
щӀызэдэтхэ(хэ)
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
сыщӀызэдэмытхэ |
ущӀызэдэмытхэ |
щӀызэдэмытхэ |
дыщӀызэдэмытхэ |
фыщӀызэдэмытхэ |
щӀызэдэмытхэ(хэ)
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сыщӀызэдэтха |
ущӀызэдэтха |
щӀызэдэтха |
дыщӀызэдэтха |
фыщӀызэдэтха |
щӀызэдэтха(хэ)
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыщӀызэдэмытха |
ущӀызэдэмытха |
щӀызэдэмытха |
дыщӀызэдэмытха |
фыщӀызэдэмытха |
щӀызэдэмытха(хэ)
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сыщӀызэдэтхэгъа |
ущӀызэдэтхэгъа |
щӀызэдэтхэгъа |
дыщӀызэдэтхэгъа |
фыщӀызэдэтхэгъа |
щӀызэдэтхэгъа(хэ)
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыщӀызэдэмытхэгъа |
ущӀызэдэмытхэгъа |
щӀызэдэмытхэгъа |
дыщӀызэдэмытхэгъа |
фыщӀызэдэмытхэгъа |
щӀызэдэмытхэгъа(хэ)
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
сыщӀызэдэтхэн |
ущӀызэдэтхэн |
щӀызэдэтхэн |
дыщӀызэдэтхэн |
фыщӀызэдэтхэн |
щӀызэдэтхэн(хэ)
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
сыщӀызэдэмытхэн |
ущӀызэдэмытхэн |
щӀызэдэмытхэн |
дыщӀызэдэмытхэн |
фыщӀызэдэмытхэн |
щӀызэдэмытхэн(хэ)
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
сыщӀызэдэтхэну |
ущӀызэдэтхэну |
щӀызэдэтхэну |
дыщӀызэдэтхэну |
фыщӀызэдэтхэну |
щӀызэдэтхэну(хэ)
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
сыщӀызэдэмытхэну |
ущӀызэдэмытхэну |
щӀызэдэмытхэну |
дыщӀызэдэмытхэну |
фыщӀызэдэмытхэну |
щӀызэдэмытхэну(хэ)
|
| Деепричастиехэр |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
сызэдэтхэу |
узэдэтхэу |
зэдэтхэу |
дызэдэтхэу |
фызэдэтхэу |
зэдэтхэ(хэ)у
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
сызэдэмытхэу |
узэдэмытхэу |
зэдэмытхэу |
дызэдэмытхэу |
фызэдэмытхэу |
зэдэмытхэ(хэ)у
|
| блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сызэдэтхауэ |
узэдэтхауэ |
зэдэтхауэ |
дызэдэтхауэ |
фызэдэтхауэ |
зэдэтхауэ / зэдэтха(хэ)у
|
| блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сызэдэмытхауэ |
узэдэмытхауэ |
зэдэмытхауэ |
дызэдэмытхауэ |
фызэдэмытхауэ |
зэдэмытхауэ(хэ) / зэдэмытха(хэ)у
|
| жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ |
сызэдэтхэурэ |
узэдэтхэурэ |
зэдэтхэурэ |
дызэдэтхэурэ |
фызэдэтхэурэ |
зэдэтхэ(хэ)урэ
|
| жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ |
сызэдэмытхэурэ |
узэдэмытхэурэ |
зэдэмытхэурэ |
дызэдэмытхэурэ |
фызэдэмытхэурэ |
зэдэмытхэ(хэ)урэ
|
| Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ |
|
|
Прямой Дополненэ |
|
|
|
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| Подлежащэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
-- |
сыбзэдотхэ |
сызэдотхэ |
-- |
сывзэдотхэ |
сазэдотхэ(хэ)
|
| уэ |
уззэдотхэ |
-- |
узэдотхэ |
удзэдотхэ |
-- |
уазэдотхэ(хэ)
|
| ар |
ззэдотхэ |
бзэдотхэ |
зэдотхэ |
дзэдотхэ |
взэдотхэ |
язэдотхэ(хэ)
|
| дэ |
-- |
дыбзэдотхэ |
дызэдотхэ |
-- |
дывзэдотхэ |
дазэдотхэ(хэ)
|
| фэ |
фыззэдотхэ |
-- |
фызэдотхэ |
фыдзэдотхэ |
-- |
фазэдотхэ(хэ)
|
| ахэр |
ззэдотхэ |
бзэдотхэ |
зэдотхэ |
дзэдотхэ |
взэдотхэ |
язэдотхэ(хэ)
|
| Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ) |
|
|
Прямой Дополненэ |
|
|
|
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| Подлежащэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
-- |
сыбзэдэ[тхэрэ] |
сызэдэ[тхэрэ] |
-- |
сывзэдэ[тхэрэ] |
сазэдэ[тхэ(хэ)рэ]
|
| уэ |
уззэдэ[тхэрэ] |
-- |
узэдэ[тхэрэ] |
удзэдэ[тхэрэ] |
-- |
уазэдэ[тхэ(хэ)рэ]
|
| ар |
ззэдэ[тхэрэ] |
бзэдэ[тхэрэ] |
зэдэ[тхэрэ] |
дзэдэ[тхэрэ] |
взэдэ[тхэрэ] |
язэдэ[тхэ(хэ)рэ]
|
| дэ |
-- |
дыбзэдэ[тхэрэ] |
дызэдэ[тхэрэ] |
-- |
дывзэдэ[тхэрэ] |
дазэдэ[тхэ(хэ)рэ]
|
| фэ |
фыззэдэ[тхэрэ] |
-- |
фыбъэдэ[тхэрэ] |
фыдзэдэ[тхэрэ] |
-- |
фазэдэ[тхэ(хэ)рэ]
|
| ахэр |
ззэдэ[тхэрэ] |
бзэдэ[тхэрэ] |
зэдэ[тхэрэ] |
дзэдэ[тхэрэ] |
взэдэ[тхэрэ] |
язэдэ[тхэ(хэ)рэ]
|
|
|
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[тх]э |
[тх]эр |
-- |
[тх]эхэр
|
| Эргативнэ: |
[тх]э |
[тх]эм |
-- |
[тх]эхэм
|
| Послеложнэ: |
[тх]экӀэ |
[тх]эмкӀэ |
[тх]эхэкӀэ |
[тх]эхэмкӀэ
|
| Обстоятельственнэ: |
[тх]эуэ |
[тх]эрауэ |
[тх]эхэу |
[тх]эхэрауэ
|
|
|
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[тх]а |
[тх]ар |
-- |
[тх]ахэр
|
| Эргативнэ: |
[тх]а |
[тх]ам |
-- |
[тх]ахэм
|
| Послеложнэ: |
[тх]акӀэ |
[тх]амкӀэ |
[тх]ахэкӀэ |
[тх]ахэмкӀэ
|
| Обстоятельственнэ: |
[тх]ауэ |
[тх]арауэ |
[тх]ахэу |
[тх]ахэрауэ
|
|
|
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[тх]эн |
[тх]эныр |
-- |
[тх]энхэр
|
| Эргативнэ: |
[тх]эн |
[тх]эным |
-- |
[тх]энхэм
|
| Послеложнэ: |
[тх]энкӀэ |
[тх]энымкӀэ |
[тх]энхэкӀэ |
[тх]энхэмкӀэ
|
| 'Обстоятельственнэ: |
[тх]эну |
[тх]энырауэ |
[тх]энхэу |
[тх]энхэрауэ
|
|
|
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[тх]эну |
[тх]энур |
-- |
[тх]энухэр
|
| Эргативнэ: |
[тх]эну |
[тх]энум |
-- |
[тх]энухэм
|
| Послеложнэ: |
[тх]энукӀэ |
[тх]энумкӀэ |
[тх]энухэкӀэ |
[тх]энухэмкӀэ
|
| Обстоятельственнэ: |
[тх]энууэ |
[тх]энурауэ |
[тх]энухэу |
[тх]энухэрауэ
|
МЫХЬЭНЭ
- Зэгъусэу, зэщӀыгъуу тхэн
ЩАПХЪЭХЭР
Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
| Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь, |
«Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984 |
нап. 47
|
| адыгэбзэ |
урысыбзэ/русский |
инджылыбзэ/English
|
| Думэсарэрэ Тотрэшрэ зэдотхэ. |
Думасара и Тотраш вместе пишут. |
Dumasara and Totresh are both writing together.
|
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- зэдэтхэн: write together, sitting side by side
УРЫСЫБЗЭ
- зэдэтхэн: писать вместе, сидя рядом
БИБЛИОГРАФИЕ
Библиографием еплъын
