зэкӏэлъежэкӏын

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

• IPA [zɐtʹʂɐɬe:ᶎɐ'tʹʂǝn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

• зэ- + кӏэ- + лъе- + [ж] + -э + -кӏ + -ы + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэмыӏэс "зэкӏэлъежэкӏын"-м и спряженэ

Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:	зэкӏэлъежэкӏын
щымыӀэныгъэ:	зэкӏэлъемыжэкӏын

Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏын	узэкӏэлъежэкӏын	зэкӏэлъежэкӏын	дызэкӏэлъежэкӏын	фызэкӏэлъежэкӏын	зэкӏэлъежэкӏын(хэ)
щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъемыжэкӏын	узэкӏэлъемыжэкӏын	зэкӏэлъемыжэкӏын	дызэкӏэлъемыжэкӏын	фызэкӏэлъемыжэкӏын	зэкӏэлъемыжэкӏын(хэ)

унафэ наклоненэ	уэ	фэ
щыӀэныгъэ:	зэкӏэлъежэкӏ!	фызэкӏэлъежэкӏ!
щымыӀэныгъэ:	узэкӏэлъемыжэкӏ!	фызэкӏэлъемыжэкӏ!

Ре-кӀэ унафэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлърежэкӏ	узэкӏэлърежэкӏ	зэкӏэлърежэкӏ	дызэкӏэлърежэкӏ	фызэкӏэлърежэкӏ	зэкӏэлърежэкӏ
щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъремыжэкӏ	узэкӏэлъремыжэкӏ	зэкӏэлъремыжэкӏ	дызэкӏэлъремыжэкӏ	фызэкӏэлъремыжэкӏ	зэкӏэлъремыжэкӏ

ЗэраӀуатэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъожэкӏ(ыр)	узэкӏэлъожэкӏ(ыр)	зэкӏэлъожэкӏ(ыр)	дызэкӏэлъожэкӏ(ыр)	фызэкӏэлъожэкӏ(ыр)	зэкӏэлъожэкӏ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏыркъым	узэкӏэлъежэкӏыркъым	зэкӏэлъежэкӏыркъым	дызэкӏэлъежэкӏыркъым	фызэкӏэлъежэкӏыркъым	зэкӏэлъежэкӏ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏ(ыр)т	узэкӏэлъежэкӏ(ыр)т	зэкӏэлъежэкӏ(ыр)т	дызэкӏэлъежэкӏ(ыр)т	фызэкӏэлъежэкӏ(ыр)т	зэкӏэлъежэкӏ(ыр)т / зэкӏэлъежэкӏхэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏ(ыр)тэкъым	узэкӏэлъежэкӏ(ыр)тэкъым	зэкӏэлъежэкӏ(ыр)тэкъым	дызэкӏэлъежэкӏ(ыр)тэкъым	фызэкӏэлъежэкӏ(ыр)тэкъым	зэкӏэлъежэкӏ(ыр)тэкъым / зэкӏэлъежэкӏхэ(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏащ	узэкӏэлъежэкӏащ	зэкӏэлъежэкӏащ	дызэкӏэлъежэкӏащ	фызэкӏэлъежэкӏащ	зэкӏэлъежэкӏа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏакъым	узэкӏэлъежэкӏакъым	зэкӏэлъежэкӏакъым	дызэкӏэлъежэкӏакъым	фызэкӏэлъежэкӏакъым	зэкӏэлъежэкӏа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏат	узэкӏэлъежэкӏат	зэкӏэлъежэкӏат	дызэкӏэлъежэкӏат	фызэкӏэлъежэкӏат	зэкӏэлъежэкӏа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏатэкъым	узэкӏэлъежэкӏатэкъым	зэкӏэлъежэкӏатэкъым	дызэкӏэлъежэкӏатэкъым	фызэкӏэлъежэкӏатэкъым	зэкӏэлъежэкӏа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏыгъащ	узэкӏэлъежэкӏыгъащ	зэкӏэлъежэкӏыгъащ	дызэкӏэлъежэкӏыгъащ	фызэкӏэлъежэкӏыгъащ	зэкӏэлъежэкӏыгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏыгъакъым	узэкӏэлъежэкӏыгъакъым	зэкӏэлъежэкӏыгъакъым	дызэкӏэлъежэкӏыгъакъым	фызэкӏэлъежэкӏыгъакъым	зэкӏэлъежэкӏыгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏыгъат	узэкӏэлъежэкӏыгъат	зэкӏэлъежэкӏыгъат	дызэкӏэлъежэкӏыгъат	фызэкӏэлъежэкӏыгъат	зэкӏэлъежэкӏыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏыгъатэкъым	узэкӏэлъежэкӏыгъатэкъым	зэкӏэлъежэкӏыгъатэкъым	дызэкӏэлъежэкӏыгъатэкъым	фызэкӏэлъежэкӏыгъатэкъым	зэкӏэлъежэкӏыгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏщ	узэкӏэлъежэкӏщ	зэкӏэлъежэкӏщ	дызэкӏэлъежэкӏщ	фызэкӏэлъежэкӏщ	зэкӏэлъежэкӏ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏкъым	узэкӏэлъежэкӏкъым	зэкӏэлъежэкӏкъым	дызэкӏэлъежэкӏкъым	фызэкӏэлъежэкӏкъым	зэкӏэлъежэкӏ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏт	узэкӏэлъежэкӏт	зэкӏэлъежэкӏт	дызэкӏэлъежэкӏт	фызэкӏэлъежэкӏт	зэкӏэлъежэкӏ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏтэкъым	узэкӏэлъежэкӏтэкъым	зэкӏэлъежэкӏтэкъым	дызэкӏэлъежэкӏтэкъым	фызэкӏэлъежэкӏтэкъым	зэкӏэлъежэкӏ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏынщ	узэкӏэлъежэкӏынщ	зэкӏэлъежэкӏынщ	дызэкӏэлъежэкӏынщ	фызэкӏэлъежэкӏынщ	зэкӏэлъежэкӏын(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏынкъым	узэкӏэлъежэкӏынкъым	зэкӏэлъежэкӏынкъым	дызэкӏэлъежэкӏынкъым	фызэкӏэлъежэкӏынкъым	зэкӏэлъежэкӏын(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏынущ	узэкӏэлъежэкӏынущ	зэкӏэлъежэкӏынущ	дызэкӏэлъежэкӏынущ	фызэкӏэлъежэкӏынущ	зэкӏэлъежэкӏыну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏынукъым	узэкӏэлъежэкӏынукъым	зэкӏэлъежэкӏынукъым	дызэкӏэлъежэкӏынукъым	фызэкӏэлъежэкӏынукъым	зэкӏэлъежэкӏыну(хэ)къым

ЗэрыупщӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏрэ	узэкӏэлъежэкӏрэ	зэкӏэлъежэкӏрэ	дызэкӏэлъежэкӏрэ	фызэкӏэлъежэкӏрэ	зэкӏэлъежэкӏ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏыркъэ	узэкӏэлъежэкӏыркъэ	зэкӏэлъежэкӏыркъэ	дызэкӏэлъежэкӏыркъэ	фызэкӏэлъежэкӏыркъэ	зэкӏэлъежэкӏыркъэ / зэкӏэлъежэкӏхэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏ(ыр)т	узэкӏэлъежэкӏ(ыр)т	зэкӏэлъежэкӏ(ыр)т	дызэкӏэлъежэкӏ(ыр)т	фызэкӏэлъежэкӏ(ыр)т	зэкӏэлъежэкӏ(ыр)т / зэкӏэлъежэкӏхэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏ(ыр)тэкъэ	узэкӏэлъежэкӏ(ыр)тэкъэ	зэкӏэлъежэкӏ(ыр)тэкъэ	дызэкӏэлъежэкӏ(ыр)тэкъэ	фызэкӏэлъежэкӏ(ыр)тэкъэ	зэкӏэлъежэкӏ(ыр)тэкъэ / зэкӏэлъежэкӏхэ(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏа	узэкӏэлъежэкӏа	зэкӏэлъежэкӏа	дызэкӏэлъежэкӏа	фызэкӏэлъежэкӏа	зэкӏэлъежэкӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏакъэ	узэкӏэлъежэкӏакъэ	зэкӏэлъежэкӏакъэ	дызэкӏэлъежэкӏакъэ	фызэкӏэлъежэкӏакъэ	зэкӏэлъежэкӏа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏат	узэкӏэлъежэкӏат	зэкӏэлъежэкӏат	дызэкӏэлъежэкӏат	фызэкӏэлъежэкӏат	зэкӏэлъежэкӏа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏатэкъэ	узэкӏэлъежэкӏатэкъэ	зэкӏэлъежэкӏатэкъэ	дызэкӏэлъежэкӏатэкъэ	фызэкӏэлъежэкӏатэкъэ	зэкӏэлъежэкӏа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏыгъа	узэкӏэлъежэкӏыгъа	зэкӏэлъежэкӏыгъа	дызэкӏэлъежэкӏыгъа	фызэкӏэлъежэкӏыгъа	зэкӏэлъежэкӏыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏыгъакъэ	узэкӏэлъежэкӏыгъакъэ	зэкӏэлъежэкӏыгъакъэ	дызэкӏэлъежэкӏыгъакъэ	фызэкӏэлъежэкӏыгъакъэ	зэкӏэлъежэкӏыгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏыгъат	узэкӏэлъежэкӏыгъат	зэкӏэлъежэкӏыгъат	дызэкӏэлъежэкӏыгъат	фызэкӏэлъежэкӏыгъат	зэкӏэлъежэкӏыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏыгъатэкъэ	узэкӏэлъежэкӏыгъатэкъэ	зэкӏэлъежэкӏыгъатэкъэ	дызэкӏэлъежэкӏыгъатэкъэ	фызэкӏэлъежэкӏыгъатэкъэ	зэкӏэлъежэкӏыгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏ	узэкӏэлъежэкӏ	зэкӏэлъежэкӏ	дызэкӏэлъежэкӏ	фызэкӏэлъежэкӏ	зэкӏэлъежэкӏ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏкъэ	узэкӏэлъежэкӏкъэ	зэкӏэлъежэкӏкъэ	дызэкӏэлъежэкӏкъэ	фызэкӏэлъежэкӏкъэ	зэкӏэлъежэкӏ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏт	узэкӏэлъежэкӏт	зэкӏэлъежэкӏт	дызэкӏэлъежэкӏт	фызэкӏэлъежэкӏт	зэкӏэлъежэкӏ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏтэкъэ	узэкӏэлъежэкӏтэкъэ	зэкӏэлъежэкӏтэкъэ	дызэкӏэлъежэкӏтэкъэ	фызэкӏэлъежэкӏтэкъэ	зэкӏэлъежэкӏ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏын	узэкӏэлъежэкӏын	зэкӏэлъежэкӏын	дызэкӏэлъежэкӏын	фызэкӏэлъежэкӏын	зэкӏэлъежэкӏын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏынкъэ	узэкӏэлъежэкӏынкъэ	зэкӏэлъежэкӏынкъэ	дызэкӏэлъежэкӏынкъэ	фызэкӏэлъежэкӏынкъэ	зэкӏэлъежэкӏын(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏыну	узэкӏэлъежэкӏыну	зэкӏэлъежэкӏыну	дызэкӏэлъежэкӏыну	фызэкӏэлъежэкӏыну	зэкӏэлъежэкӏыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏынукъэ	узэкӏэлъежэкӏынукъэ	зэкӏэлъежэкӏынукъэ	дызэкӏэлъежэкӏынукъэ	фызэкӏэлъежэкӏынукъэ	зэкӏэлъежэкӏыну(хэ)къэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏмэ	узэкӏэлъежэкӏмэ	зэкӏэлъежэкӏмэ	дызэкӏэлъежэкӏмэ	фызэкӏэлъежэкӏмэ	зэкӏэлъежэкӏ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъемыжэкӏмэ	узэкӏэлъемыжэкӏмэ	зэкӏэлъемыжэкӏмэ	дызэкӏэлъемыжэкӏмэ	фызэкӏэлъемыжэкӏмэ	зэкӏэлъемыжэкӏ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏамэ	узэкӏэлъежэкӏамэ	зэкӏэлъежэкӏамэ	дызэкӏэлъежэкӏамэ	фызэкӏэлъежэкӏамэ	зэкӏэлъежэкӏа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъемыжэкӏамэ	узэкӏэлъемыжэкӏамэ	зэкӏэлъемыжэкӏамэ	дызэкӏэлъемыжэкӏамэ	фызэкӏэлъемыжэкӏамэ	зэкӏэлъемыжэкӏа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏыгъамэ	узэкӏэлъежэкӏыгъамэ	зэкӏэлъежэкӏыгъамэ	дызэкӏэлъежэкӏыгъамэ	фызэкӏэлъежэкӏыгъамэ	зэкӏэлъежэкӏыгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъемыжэкӏыгъамэ	узэкӏэлъемыжэкӏыгъамэ	зэкӏэлъемыжэкӏыгъамэ	дызэкӏэлъемыжэкӏыгъамэ	фызэкӏэлъемыжэкӏыгъамэ	зэкӏэлъемыжэкӏыгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏынмэ	узэкӏэлъежэкӏынмэ	зэкӏэлъежэкӏынмэ	дызэкӏэлъежэкӏынмэ	фызэкӏэлъежэкӏынмэ	зэкӏэлъежэкӏын(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъемыжэкӏынмэ	узэкӏэлъемыжэкӏынмэ	зэкӏэлъемыжэкӏынмэ	дызэкӏэлъемыжэкӏынмэ	фызэкӏэлъемыжэкӏынмэ	зэкӏэлъемыжэкӏын(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏынумэ	узэкӏэлъежэкӏынумэ	зэкӏэлъежэкӏынумэ	дызэкӏэлъежэкӏынумэ	фызэкӏэлъежэкӏынумэ	зэкӏэлъежэкӏыну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъемыжэкӏынумэ	узэкӏэлъемыжэкӏынумэ	зэкӏэлъемыжэкӏынумэ	дызэкӏэлъемыжэкӏынумэ	фызэкӏэлъемыжэкӏынумэ	зэкӏэлъемыжэкӏыну(хэ)мэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏтэмэ	узэкӏэлъежэкӏтэмэ	зэкӏэлъежэкӏтэмэ	дызэкӏэлъежэкӏтэмэ	фызэкӏэлъежэкӏтэмэ	зэкӏэлъежэкӏ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъемыжэкӏтэмэ	узэкӏэлъемыжэкӏтэмэ	зэкӏэлъемыжэкӏтэмэ	дызэкӏэлъемыжэкӏтэмэ	фызэкӏэлъемыжэкӏтэмэ	зэкӏэлъемыжэкӏ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏатэмэ	узэкӏэлъежэкӏатэмэ	зэкӏэлъежэкӏатэмэ	дызэкӏэлъежэкӏатэмэ	фызэкӏэлъежэкӏатэмэ	зэкӏэлъежэкӏа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъемыжэкӏатэмэ	узэкӏэлъемыжэкӏатэмэ	зэкӏэлъемыжэкӏатэмэ	дызэкӏэлъемыжэкӏатэмэ	фызэкӏэлъемыжэкӏатэмэ	зэкӏэлъемыжэкӏа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏыгъатэмэ	узэкӏэлъежэкӏыгъатэмэ	зэкӏэлъежэкӏыгъатэмэ	дызэкӏэлъежэкӏыгъатэмэ	фызэкӏэлъежэкӏыгъатэмэ	зэкӏэлъежэкӏыгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъемыжэкӏыгъатэмэ	узэкӏэлъемыжэкӏыгъатэмэ	зэкӏэлъемыжэкӏыгъатэмэ	дызэкӏэлъемыжэкӏыгъатэмэ	фызэкӏэлъемыжэкӏыгъатэмэ	зэкӏэлъемыжэкӏыгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏынтэмэ	узэкӏэлъежэкӏынтэмэ	зэкӏэлъежэкӏынтэмэ	дызэкӏэлъежэкӏынтэмэ	фызэкӏэлъежэкӏынтэмэ	зэкӏэлъежэкӏын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъемыжэкӏынтэмэ	узэкӏэлъемыжэкӏынтэмэ	зэкӏэлъемыжэкӏынтэмэ	дызэкӏэлъемыжэкӏынтэмэ	фызэкӏэлъемыжэкӏынтэмэ	зэкӏэлъемыжэкӏын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏынутэмэ	узэкӏэлъежэкӏынутэмэ	зэкӏэлъежэкӏынутэмэ	дызэкӏэлъежэкӏынутэмэ	фызэкӏэлъежэкӏынутэмэ	зэкӏэлъежэкӏыну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъемыжэкӏынутэмэ	узэкӏэлъемыжэкӏынутэмэ	зэкӏэлъемыжэкӏынутэмэ	дызэкӏэлъемыжэкӏынутэмэ	фызэкӏэлъемыжэкӏынутэмэ	зэкӏэлъемыжэкӏыну(хэ)тэмэ

сослагательнэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏынт	узэкӏэлъежэкӏынт	зэкӏэлъежэкӏынт	дызэкӏэлъежэкӏынт	фызэкӏэлъежэкӏынт	зэкӏэлъежэкӏын(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏынтэкъым	узэкӏэлъежэкӏынтэкъым	зэкӏэлъежэкӏынтэкъым	дызэкӏэлъежэкӏынтэкъым	фызэкӏэлъежэкӏынтэкъым	зэкӏэлъежэкӏын(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏынут	узэкӏэлъежэкӏынут	зэкӏэлъежэкӏынут	дызэкӏэлъежэкӏынут	фызэкӏэлъежэкӏынут	зэкӏэлъежэкӏыну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏынутэкъым	узэкӏэлъежэкӏынутэкъым	зэкӏэлъежэкӏынутэкъым	дызэкӏэлъежэкӏынутэкъым	фызэкӏэлъежэкӏынутэкъым	зэкӏэлъежэкӏыну(хэ)тэкъым

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏми	узэкӏэлъежэкӏми	зэкӏэлъежэкӏми	дызэкӏэлъежэкӏми	фызэкӏэлъежэкӏми	зэкӏэлъежэкӏ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъемыжэкӏми	узэкӏэлъемыжэкӏми	зэкӏэлъемыжэкӏми	дызэкӏэлъемыжэкӏми	фызэкӏэлъемыжэкӏми	зэкӏэлъемыжэкӏ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏами	узэкӏэлъежэкӏами	зэкӏэлъежэкӏами	дызэкӏэлъежэкӏами	фызэкӏэлъежэкӏами	зэкӏэлъежэкӏа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъемыжэкӏами	узэкӏэлъемыжэкӏами	зэкӏэлъемыжэкӏами	дызэкӏэлъемыжэкӏами	фызэкӏэлъемыжэкӏами	зэкӏэлъемыжэкӏа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏыгъами	узэкӏэлъежэкӏыгъами	зэкӏэлъежэкӏыгъами	дызэкӏэлъежэкӏыгъами	фызэкӏэлъежэкӏыгъами	зэкӏэлъежэкӏыгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъемыжэкӏыгъами	узэкӏэлъемыжэкӏыгъами	зэкӏэлъемыжэкӏыгъами	дызэкӏэлъемыжэкӏыгъами	фызэкӏэлъемыжэкӏыгъами	зэкӏэлъемыжэкӏыгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏынми	узэкӏэлъежэкӏынми	зэкӏэлъежэкӏынми	дызэкӏэлъежэкӏынми	фызэкӏэлъежэкӏынми	зэкӏэлъежэкӏын(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъемыжэкӏынми	узэкӏэлъемыжэкӏынми	зэкӏэлъемыжэкӏынми	дызэкӏэлъемыжэкӏынми	фызэкӏэлъемыжэкӏынми	зэкӏэлъемыжэкӏын(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏынуми	узэкӏэлъежэкӏынуми	зэкӏэлъежэкӏынуми	дызэкӏэлъежэкӏынуми	фызэкӏэлъежэкӏынуми	зэкӏэлъежэкӏыну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъемыжэкӏынуми	узэкӏэлъемыжэкӏынуми	зэкӏэлъемыжэкӏынуми	дызэкӏэлъемыжэкӏынуми	фызэкӏэлъемыжэкӏынуми	зэкӏэлъемыжэкӏыну(хэ)ми

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏтэми	узэкӏэлъежэкӏтэми	зэкӏэлъежэкӏтэми	дызэкӏэлъежэкӏтэми	фызэкӏэлъежэкӏтэми	зэкӏэлъежэкӏ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъемыжэкӏтэми	узэкӏэлъемыжэкӏтэми	зэкӏэлъемыжэкӏтэми	дызэкӏэлъемыжэкӏтэми	фызэкӏэлъемыжэкӏтэми	зэкӏэлъемыжэкӏ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏатэми	узэкӏэлъежэкӏатэми	зэкӏэлъежэкӏатэми	дызэкӏэлъежэкӏатэми	фызэкӏэлъежэкӏатэми	зэкӏэлъежэкӏа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъемыжэкӏатэми	узэкӏэлъемыжэкӏатэми	зэкӏэлъемыжэкӏатэми	дызэкӏэлъемыжэкӏатэми	фызэкӏэлъемыжэкӏатэми	зэкӏэлъемыжэкӏа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏыгъатэми	узэкӏэлъежэкӏыгъатэми	зэкӏэлъежэкӏыгъатэми	дызэкӏэлъежэкӏыгъатэми	фызэкӏэлъежэкӏыгъатэми	зэкӏэлъежэкӏыгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъемыжэкӏыгъатэми	узэкӏэлъемыжэкӏыгъатэми	зэкӏэлъемыжэкӏыгъатэми	дызэкӏэлъемыжэкӏыгъатэми	фызэкӏэлъемыжэкӏыгъатэми	зэкӏэлъемыжэкӏыгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏынтэми	узэкӏэлъежэкӏынтэми	зэкӏэлъежэкӏынтэми	дызэкӏэлъежэкӏынтэми	фызэкӏэлъежэкӏынтэми	зэкӏэлъежэкӏын(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъемыжэкӏынтэми	узэкӏэлъемыжэкӏынтэми	зэкӏэлъемыжэкӏынтэми	дызэкӏэлъемыжэкӏынтэми	фызэкӏэлъемыжэкӏынтэми	зэкӏэлъемыжэкӏын(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏынутэми	узэкӏэлъежэкӏынутэми	зэкӏэлъежэкӏынутэми	дызэкӏэлъежэкӏынутэми	фызэкӏэлъежэкӏынутэми	зэкӏэлъежэкӏыну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъемыжэкӏынутэми	узэкӏэлъемыжэкӏынутэми	зэкӏэлъемыжэкӏынутэми	дызэкӏэлъемыжэкӏынутэми	фызэкӏэлъемыжэкӏынутэми	зэкӏэлъемыжэкӏыну(хэ)тэми

гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏаи	узэкӏэлъежэкӏаи	зэкӏэлъежэкӏаи	дызэкӏэлъежэкӏаи	фызэкӏэлъежэкӏаи	зэкӏэлъежэкӏаи
щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏакъыми	узэкӏэлъежэкӏакъыми	зэкӏэлъежэкӏакъыми	дызэкӏэлъежэкӏакъыми	фызэкӏэлъежэкӏакъыми	зэкӏэлъежэкӏакъыми

фӀэфӀыныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏащэрэт	узэкӏэлъежэкӏащэрэт	зэкӏэлъежэкӏащэрэт	дызэкӏэлъежэкӏащэрэт	фызэкӏэлъежэкӏащэрэт	зэкӏэлъежэкӏащэрэт
щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъемыжэкӏащэрэт	узэкӏэлъемыжэкӏащэрэт	зэкӏэлъемыжэкӏащэрэт	дызэкӏэлъемыжэкӏащэрэт	фызэкӏэлъемыжэкӏащэрэт	зэкӏэлъемыжэкӏащэрэт

шэч къытехьэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏагъэнщ	узэкӏэлъежэкӏагъэнщ	зэкӏэлъежэкӏагъэнщ	дызэкӏэлъежэкӏагъэнщ	фызэкӏэлъежэкӏагъэнщ	зэкӏэлъежэкӏагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏагъэнкъым	узэкӏэлъежэкӏагъэнкъым	зэкӏэлъежэкӏагъэнкъым	дызэкӏэлъежэкӏагъэнкъым	фызэкӏэлъежэкӏагъэнкъым	зэкӏэлъежэкӏагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏагъэнт	узэкӏэлъежэкӏагъэнт	зэкӏэлъежэкӏагъэнт	дызэкӏэлъежэкӏагъэнт	фызэкӏэлъежэкӏагъэнт	зэкӏэлъежэкӏагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏагъэнтэкъым	узэкӏэлъежэкӏагъэнтэкъым	зэкӏэлъежэкӏагъэнтэкъым	дызэкӏэлъежэкӏагъэнтэкъым	фызэкӏэлъежэкӏагъэнтэкъым	зэкӏэлъежэкӏагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏагъэн	узэкӏэлъежэкӏагъэн	зэкӏэлъежэкӏагъэн	дызэкӏэлъежэкӏагъэн	фызэкӏэлъежэкӏагъэн	зэкӏэлъежэкӏагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏагъэнкъэ	узэкӏэлъежэкӏагъэнкъэ	зэкӏэлъежэкӏагъэнкъэ	дызэкӏэлъежэкӏагъэнкъэ	фызэкӏэлъежэкӏагъэнкъэ	зэкӏэлъежэкӏагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏагъэнт	узэкӏэлъежэкӏагъэнт	зэкӏэлъежэкӏагъэнт	дызэкӏэлъежэкӏагъэнт	фызэкӏэлъежэкӏагъэнт	зэкӏэлъежэкӏагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏагъэнтэкъэ	узэкӏэлъежэкӏагъэнтэкъэ	зэкӏэлъежэкӏагъэнтэкъэ	дызэкӏэлъежэкӏагъэнтэкъэ	фызэкӏэлъежэкӏагъэнтэкъэ	зэкӏэлъежэкӏагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏагъэнжэкӏ	узэкӏэлъежэкӏагъэнжэкӏ	зэкӏэлъежэкӏагъэнжэкӏ	дызэкӏэлъежэкӏагъэнжэкӏ	фызэкӏэлъежэкӏагъэнжэкӏ	зэкӏэлъежэкӏагъэнжэкӏ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏагъэнукъым	узэкӏэлъежэкӏагъэнукъым	зэкӏэлъежэкӏагъэнукъым	дызэкӏэлъежэкӏагъэнукъым	фызэкӏэлъежэкӏагъэнукъым	зэкӏэлъежэкӏагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏагъэнут	узэкӏэлъежэкӏагъэнут	зэкӏэлъежэкӏагъэнут	дызэкӏэлъежэкӏагъэнут	фызэкӏэлъежэкӏагъэнут	зэкӏэлъежэкӏагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏагъэнутэкъым	узэкӏэлъежэкӏагъэнутэкъым	зэкӏэлъежэкӏагъэнутэкъым	дызэкӏэлъежэкӏагъэнутэкъым	фызэкӏэлъежэкӏагъэнутэкъым	зэкӏэлъежэкӏагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏагъэну	узэкӏэлъежэкӏагъэну	зэкӏэлъежэкӏагъэну	дызэкӏэлъежэкӏагъэну	фызэкӏэлъежэкӏагъэну	зэкӏэлъежэкӏагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏагъэнукъэ	узэкӏэлъежэкӏагъэнукъэ	зэкӏэлъежэкӏагъэнукъэ	дызэкӏэлъежэкӏагъэнукъэ	фызэкӏэлъежэкӏагъэнукъэ	зэкӏэлъежэкӏагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏагъэнут	узэкӏэлъежэкӏагъэнут	зэкӏэлъежэкӏагъэнут	дызэкӏэлъежэкӏагъэнут	фызэкӏэлъежэкӏагъэнут	зэкӏэлъежэкӏагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъежэкӏагъэнутэкъэ	узэкӏэлъежэкӏагъэнутэкъэ	зэкӏэлъежэкӏагъэнутэкъэ	дызэкӏэлъежэкӏагъэнутэкъэ	фызэкӏэлъежэкӏагъэнутэкъэ	зэкӏэлъежэкӏагъэнутэкъэ

Причастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сызэкӏэлъежэкӏ	узэкӏэлъежэкӏ	зэкӏэлъежэкӏ	дызэкӏэлъежэкӏ	фызэкӏэлъежэкӏ	зэкӏэлъежэкӏ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сызэкӏэлъемыжэкӏ	узэкӏэлъемыжэкӏ	зэкӏэлъемыжэкӏ	дызэкӏэлъемыжэкӏ	фызэкӏэлъемыжэкӏ	зэкӏэлъемыжэкӏ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэкӏэлъежэкӏа	узэкӏэлъежэкӏа	зэкӏэлъежэкӏа	дызэкӏэлъежэкӏа	фызэкӏэлъежэкӏа	зэкӏэлъежэкӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэкӏэлъемыжэкӏа	узэкӏэлъемыжэкӏа	зэкӏэлъемыжэкӏа	дызэкӏэлъемыжэкӏа	фызэкӏэлъемыжэкӏа	зэкӏэлъемыжэкӏа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэкӏэлъежэкӏыгъа	узэкӏэлъежэкӏыгъа	зэкӏэлъежэкӏыгъа	дызэкӏэлъежэкӏыгъа	фызэкӏэлъежэкӏыгъа	зэкӏэлъежэкӏыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэкӏэлъемыжэкӏыгъа	узэкӏэлъемыжэкӏыгъа	зэкӏэлъемыжэкӏыгъа	дызэкӏэлъемыжэкӏыгъа	фызэкӏэлъемыжэкӏыгъа	зэкӏэлъемыжэкӏыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэкӏэлъежэкӏын	узэкӏэлъежэкӏын	зэкӏэлъежэкӏын	дызэкӏэлъежэкӏын	фызэкӏэлъежэкӏын	зэкӏэлъежэкӏын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэкӏэлъемыжэкӏын	узэкӏэлъемыжэкӏын	зэкӏэлъемыжэкӏын	дызэкӏэлъемыжэкӏын	фызэкӏэлъемыжэкӏын	зэкӏэлъемыжэкӏын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэкӏэлъежэкӏыну	узэкӏэлъежэкӏыну	зэкӏэлъежэкӏыну	дызэкӏэлъежэкӏыну	фызэкӏэлъежэкӏыну	зэкӏэлъежэкӏыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэкӏэлъемыжэкӏыну	узэкӏэлъемыжэкӏыну	зэкӏэлъемыжэкӏыну	дызэкӏэлъемыжэкӏыну	фызэкӏэлъемыжэкӏыну	зэкӏэлъемыжэкӏыну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сызэрызэкӏэлъежэкӏ	узэрызэкӏэлъежэкӏ	зэрызэкӏэлъежэкӏ	дызэрызэкӏэлъежэкӏ	фызэрызэкӏэлъежэкӏ	зэрызэкӏэлъежэкӏ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрызэкӏэлъемыжэкӏ	узэрызэкӏэлъемыжэкӏ	зэрызэкӏэлъемыжэкӏ	дызэрызэкӏэлъемыжэкӏ	фызэрызэкӏэлъемыжэкӏ	зэрызэкӏэлъемыжэкӏ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэрызэкӏэлъежэкӏа	узэрызэкӏэлъежэкӏа	зэрызэкӏэлъежэкӏа	дызэрызэкӏэлъежэкӏа	фызэрызэкӏэлъежэкӏа	зэрызэкӏэлъежэкӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрызэкӏэлъемыжэкӏа	узэрызэкӏэлъемыжэкӏа	зэрызэкӏэлъемыжэкӏа	дызэрызэкӏэлъемыжэкӏа	фызэрызэкӏэлъемыжэкӏа	зэрызэкӏэлъемыжэкӏа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэрызэкӏэлъежэкӏыгъа	узэрызэкӏэлъежэкӏыгъа	зэрызэкӏэлъежэкӏыгъа	дызэрызэкӏэлъежэкӏыгъа	фызэрызэкӏэлъежэкӏыгъа	зэрызэкӏэлъежэкӏыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрызэкӏэлъемыжэкӏыгъа	узэрызэкӏэлъемыжэкӏыгъа	зэрызэкӏэлъемыжэкӏыгъа	дызэрызэкӏэлъемыжэкӏыгъа	фызэрызэкӏэлъемыжэкӏыгъа	зэрызэкӏэлъемыжэкӏыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэрызэкӏэлъежэкӏын	узэрызэкӏэлъежэкӏын	зэрызэкӏэлъежэкӏын	дызэрызэкӏэлъежэкӏын	фызэрызэкӏэлъежэкӏын	зэрызэкӏэлъежэкӏын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрызэкӏэлъемыжэкӏын	узэрызэкӏэлъемыжэкӏын	зэрызэкӏэлъемыжэкӏын	дызэрызэкӏэлъемыжэкӏын	фызэрызэкӏэлъемыжэкӏын	зэрызэкӏэлъемыжэкӏын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэрызэкӏэлъежэкӏыну	узэрызэкӏэлъежэкӏыну	зэрызэкӏэлъежэкӏыну	дызэрызэкӏэлъежэкӏыну	фызэрызэкӏэлъежэкӏыну	зэрызэкӏэлъежэкӏыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрызэкӏэлъемыжэкӏыну	узэрызэкӏэлъемыжэкӏыну	зэрызэкӏэлъемыжэкӏыну	дызэрызэкӏэлъемыжэкӏыну	фызэрызэкӏэлъемыжэкӏыну	зэрызэкӏэлъемыжэкӏыну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыщызэкӏэлъежэкӏ	ущызэкӏэлъежэкӏ	щызэкӏэлъежэкӏ	дыщызэкӏэлъежэкӏ	фыщызэкӏэлъежэкӏ	щызэкӏэлъежэкӏ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыщызэкӏэлъемыжэкӏ	ущызэкӏэлъемыжэкӏ	щызэкӏэлъемыжэкӏ	дыщызэкӏэлъемыжэкӏ	фыщызэкӏэлъемыжэкӏ	щызэкӏэлъемыжэкӏ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщызэкӏэлъежэкӏа	ущызэкӏэлъежэкӏа	ущызэкӏэлъежэкӏа	дыщызэкӏэлъежэкӏа	фыщызэкӏэлъежэкӏа	щызэкӏэлъежэкӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщызэкӏэлъемыжэкӏа	фыщизэкӏэлъемыжэкӏа	щызэкӏэлъемыжэкӏа	дыщызэкӏэлъемыжэкӏа	фыщызэкӏэлъемыжэкӏа	щызэкӏэлъемыжэкӏа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщызэкӏэлъежэкӏыгъа	ущызэкӏэлъежэкӏыгъа	щызэкӏэлъежэкӏыгъа	дыщызэкӏэлъежэкӏыгъа	фыщызэкӏэлъежэкӏыгъа	щызэкӏэлъежэкӏыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщызэкӏэлъемыжэкӏыгъа	ущызэкӏэлъемыжэкӏыгъа	щызэкӏэлъемыжэкӏыгъа	дыщызэкӏэлъемыжэкӏыгъа	фыщызэкӏэлъемыжэкӏыгъа	щызэкӏэлъемыжэкӏыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщызэкӏэлъежэкӏын	ущызэкӏэлъежэкӏын	щызэкӏэлъежэкӏын	дыщызэкӏэлъежэкӏын	фыщызэкӏэлъежэкӏын	щызэкӏэлъежэкӏын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщызэкӏэлъемыжэкӏын	ущызэкӏэлъежэкӏын	щызэкӏэлъемыжэкӏын	дыщызэкӏэлъемыжэкӏын	фыщызэкӏэлъемыжэкӏын	щызэкӏэлъемыжэкӏын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщызэкӏэлъежэкӏыну	ущызэкӏэлъежэкӏыну	щызэкӏэлъежэкӏыну	дыщызэкӏэлъежэкӏыну	фыщызэкӏэлъежэкӏыну	щызэкӏэлъежэкӏыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщызэкӏэлъемыжэкӏыну	ущызэкӏэлъемыжэкӏыну	щызэкӏэлъемыжэкӏыну	дыщызэкӏэлъемыжэкӏыну	фыщызэкӏэлъемыжэкӏыну	щызэкӏэлъемыжэкӏыну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыздызэкӏэлъежэкӏ	уздызэкӏэлъежэкӏ	здызэкӏэлъежэкӏ	дыздызэкӏэлъежэкӏ	фыздызэкӏэлъежэкӏ	здызэкӏэлъежэкӏ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыздызэкӏэлъемыжэкӏ	уздызэкӏэлъемыжэкӏ	здызэкӏэлъемыжэкӏ	дыздызэкӏэлъемыжэкӏ	фыздызэкӏэлъемыжэкӏ	здызэкӏэлъемыжэкӏ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыздызэкӏэлъежэкӏа	уздызэкӏэлъежэкӏа	здызэкӏэлъежэкӏа	дыздызэкӏэлъежэкӏа	фыздызэкӏэлъежэкӏа	здызэкӏэлъежэкӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыздызэкӏэлъемыжэкӏа	уздызэкӏэлъемыжэкӏа	здызэкӏэлъемыжэкӏа	дыздызэкӏэлъемыжэкӏа	фыздызэкӏэлъемыжэкӏа	здызэкӏэлъемыжэкӏа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыздызэкӏэлъежэкӏыгъа	уздызэкӏэлъежэкӏыгъа	здызэкӏэлъежэкӏыгъа	дыздызэкӏэлъежэкӏыгъа	фыздызэкӏэлъежэкӏыгъа	здызэкӏэлъежэкӏыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыздызэкӏэлъемыжэкӏыгъа	уздызэкӏэлъемыжэкӏыгъа	здызэкӏэлъемыжэкӏыгъа	дыздызэкӏэлъемыжэкӏыгъа	фыздызэкӏэлъемыжэкӏыгъа	здызэкӏэлъемыжэкӏыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыздызэкӏэлъежэкӏын	уздызэкӏэлъежэкӏын	здызэкӏэлъежэкӏын	дыздызэкӏэлъежэкӏын	фыздызэкӏэлъежэкӏын	здызэкӏэлъежэкӏын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыздызэкӏэлъемыжэкӏын	уздызэкӏэлъемыжэкӏын	здызэкӏэлъемыжэкӏын	дыздызэкӏэлъемыжэкӏын	фыздызэкӏэлъемыжэкӏын	здызэкӏэлъемыжэкӏын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыздызэкӏэлъежэкӏыну	уздызэкӏэлъежэкӏыну	здызэкӏэлъежэкӏыну	дыздызэкӏэлъежэкӏыну	фыздызэкӏэлъежэкӏыну	здызэкӏэлъежэкӏыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыздызэкӏэлъемыжэкӏыну	уздызэкӏэлъемыжэкӏыну	здызэкӏэлъемыжэкӏыну	дыздызэкӏэлъемыжэкӏыну	фыздызэкӏэлъемыжэкӏыну	здызэкӏэлъемыжэкӏыну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀызэкӏэлъежэкӏ	ущӀызэкӏэлъежэкӏ	щӀызэкӏэлъежэкӏ	дыщӀызэкӏэлъежэкӏ	фыщӀызэкӏэлъежэкӏ	щӀызэкӏэлъежэкӏ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀызэкӏэлъемыжэкӏ	ущӀызэкӏэлъемыжэкӏ	щӀызэкӏэлъемыжэкӏ	дыщӀызэкӏэлъемыжэкӏ	фыщӀызэкӏэлъемыжэкӏ	щӀызэкӏэлъемыжэкӏ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀызэкӏэлъежэкӏа	ущӀызэкӏэлъежэкӏӀежэкӏа	щӀызэкӏэлъежэкӏа	дыщӀызэкӏэлъежэкӏа	фыщӀызэкӏэлъежэкӏа	щӀызэкӏэлъежэкӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀызэкӏэлъемыжэкӏа	ущӀызэкӏэлъемыжэкӏа	щӀызэкӏэлъемыжэкӏа	дыщӀызэкӏэлъемыжэкӏа	фыщӀызэкӏэлъемыжэкӏа	щӀызэкӏэлъемыжэкӏа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀызэкӏэлъежэкӏыгъа	ущӀызэкӏэлъежэкӏыгъа	щӀызэкӏэлъежэкӏыгъа	дыщӀызэкӏэлъежэкӏыгъа	фыщӀызэкӏэлъежэкӏыгъа	щӀызэкӏэлъежэкӏыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀызэкӏэлъемыжэкӏыгъа	ущӀызэкӏэлъемыжэкӏыгъа	щӀызэкӏэлъемыжэкӏыгъа	дыщӀызэкӏэлъемыжэкӏыгъа	фыщӀызэкӏэлъемыжэкӏыгъа	щӀызэкӏэлъемыжэкӏыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀызэкӏэлъежэкӏын	ущӀызэкӏэлъежэкӏын	щӀызэкӏэлъежэкӏын	дыщӀызэкӏэлъежэкӏын	фыщӀызэкӏэлъежэкӏын	щӀызэкӏэлъежэкӏын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀызэкӏэлъемыжэкӏын	ущӀызэкӏэлъемыжэкӏын	щӀызэкӏэлъемыжэкӏын	дыщӀызэкӏэлъемыжэкӏын	фыщӀызэкӏэлъемыжэкӏын	щӀызэкӏэлъемыжэкӏын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀызэкӏэлъежэкӏыну	ущӀызэкӏэлъежэкӏыну	щӀызэкӏэлъежэкӏыну	дыщӀызэкӏэлъежэкӏыну	фыщӀызэкӏэлъежэкӏыну	щӀызэкӏэлъежэкӏыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀызэкӏэлъемыжэкӏыну	ущӀызэкӏэлъемыжэкӏыну	щӀызэкӏэлъемыжэкӏыну	дыщӀызэкӏэлъемыжэкӏыну	фыщӀызэкӏэлъемыжэкӏыну	щӀызэкӏэлъемыжэкӏыну(хэ)

Деепричастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ	сызэкӏэлъежэкӏыу	узэкӏэлъежэкӏыу	зэкӏэлъежэкӏыу	дызэкӏэлъежэкӏыу	фызэкӏэлъежэкӏыу	зэкӏэлъежэкӏыу / зэкӏэлъежэкӏхэу
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сызэкӏэлъемыжэкӏыу	узэкӏэлъемыжэкӏыу	зэкӏэлъемыжэкӏыу	дызэкӏэлъемыжэкӏыу	фызэкӏэлъемыжэкӏыу	зэкӏэлъемыжэкӏыу / зэкӏэлъежэкӏхэу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэкӏэлъежэкӏауэ	узэкӏэлъежэкӏауэ	зэкӏэлъежэкӏауэ	дызэкӏэлъежэкӏауэ	фызэкӏэлъежэкӏауэ	зэкӏэлъежэкӏауэ / зэкӏэлъежэкӏахэу
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэкӏэлъемыжэкӏауэ	узэкӏэлъемыжэкӏауэ	зэкӏэлъемыжэкӏауэ	дызэкӏэлъемыжэкӏауэ	фызэкӏэлъемыжэкӏауэ	зэкӏэлъемыжэкӏауэ / зэкӏэлъемыжэкӏахэу
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ	сызэкӏэлъежэкӏыурэ	узэкӏэлъежэкӏыурэ	зэкӏэлъежэкӏыурэ	дызэкӏэлъежэкӏыурэ	фызэкӏэлъежэкӏыурэ	зэкӏэлъежэкӏыурэ / зэкӏэлъежэкӏхэурэ зэкӏэлъежэкӏ(хэ)урэ
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ	сызэкӏэлъемыжэкӏыурэ	узэкӏэлъемыжэкӏыурэ	зэкӏэлъемыжэкӏыурэ	дызэкӏэлъемыжэкӏыурэ	фызэкӏэлъемыжэкӏыурэ	зэкӏэлъемыжэкӏыурэ / зэкӏэлъемыжэкӏхэурэ

Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ			Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Подлежащэ
сэ	--	сыпзэкӏэлъожэкӏ	сызэкӏэлъожэкӏ	--	сыфзэкӏэлъожэкӏ	сазэкӏэлъожэкӏ(хэ)
уэ	усзэкӏэлъожэкӏ	--	узэкӏэлъожэкӏ	утзэкӏэлъожэкӏ	--	уазэкӏэлъожэкӏ(хэ)
ар	сзэкӏэлъожэкӏ	пзэкӏэлъожэкӏ	зэкӏэлъожэкӏ	тзэкӏэлъожэкӏ	фзэкӏэлъожэкӏ	язэкӏэлъожэкӏ(хэ)
дэ	--	дыпзэкӏэлъожэкӏ	дызэкӏэлъожэкӏ	--	дыфзэкӏэлъожэкӏ	дазэкӏэлъожэкӏ(хэ)
фэ	фысзэкӏэлъожэкӏ	--	фызэкӏэлъожэкӏ	фытзэкӏэлъожэкӏ	--	фазэкӏэлъожэкӏ(хэ)
ахэр	сзэкӏэлъожэкӏ	пзэкӏэлъожэкӏ	зэкӏэлъожэкӏ	тзэкӏэлъожэкӏ	фзэкӏэлъожэкӏ	язэкӏэлъожэкӏ(хэ)

Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ			Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Подлежащэ
сэ	--	сыпзэкӏэлъе[жэкӏрэ]	сызэкӏэлъе[жэкӏрэ]	--	сыфзэкӏэлъе[жэкӏрэ]	сазэкӏэлъе[жэкӏ(хэ)рэ]
уэ	усзэкӏэлъе[жэкӏрэ]	--	узэкӏэлъе[жэкӏрэ]	утзэкӏэлъе[жэкӏрэ]	--	уазэкӏэлъе[жэкӏ(хэ)рэ]
ар	сзэкӏэлъе[жэкӏрэ]	пзэкӏэлъе[жэкӏрэ]	зэкӏэлъе[жэкӏрэ]	тзэкӏэлъе[жэкӏрэ]	фзэкӏэлъе[жэкӏрэ]	язэкӏэлъе[жэкӏ(хэ)рэ]
дэ	--	дыпзэкӏэлъе[жэкӏрэ]	дызэкӏэлъе[жэкӏрэ]	--	дыфзэкӏэлъе[жэкӏрэ]	дазэкӏэлъе[жэкӏ(хэ)рэ]
фэ	фысзэкӏэлъе[жэкӏрэ]	--	фыпъэзэкӏэлъе[жэкӏрэ]	фытзэкӏэлъе[жэкӏрэ]	--	фазэкӏэлъе[жэкӏ(хэ)рэ]
ахэр	сзэкӏэлъе[жэкӏрэ]	пзэкӏэлъе[жэкӏрэ]	зэкӏэлъе[жэкӏрэ]	тзэкӏэлъе[жэкӏрэ]	фзэкӏэлъе[жэкӏрэ]	язэкӏэлъе[жэкӏ(хэ)рэ]

		-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[жэкӏ]	[жэкӏ]ыр	--	[жэкӏ]хэр
Эргативнэ:	[жэкӏ]	[жэкӏ]ым	--	[жэкӏ]хэм
Послеложнэ:	[жэкӏ]кӀэ	[жэкӏ]ымкӀэ	[жэкӏ]хэкӀэ	[жэкӏ]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[жэкӏ]ыу	[жэкӏ]ырауэ	[жэкӏ]хэу	[жэкӏ]хэрауэ

		-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[жэкӏ]а	[жэкӏ]ар	--	[жэкӏ]ахэр
Эргативнэ:	[жэкӏ]а	[жэкӏ]ам	--	[жэкӏ]ахэм
Послеложнэ:	[жэкӏ]акӀэ	[жэкӏ]амкӀэ	[жэкӏ]ахэкӀэ	[жэкӏ]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[жэкӏ]ауэ	[жэкӏ]арауэ	[жэкӏ]ахэу	[жэкӏ]ахэрауэ

		-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[жэкӏ]ын	[жэкӏ]ыныр	--	[жэкӏ]ынхэр
Эргативнэ:	[жэкӏ]ын	[жэкӏ]ыным	--	[жэкӏ]ынхэм
Послеложнэ:	[жэкӏ]ынкӀэ	[жэкӏ]ынымкӀэ	[жэкӏ]ынхэкӀэ	[жэкӏ]ынхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:	[жэкӏ]ыну	[жэкӏ]ынырауэ	[жэкӏ]ынхэу	[жэкӏ]ынхэрауэ

		-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[жэкӏ]ыну	[жэкӏ]ынур	--	[жэкӏ]ынухэр
Эргативнэ:	[жэкӏ]ыну	[жэкӏ]ынум	--	[жэкӏ]ынухэм
Послеложнэ:	[жэкӏ]ынукӀэ	[жэкӏ]ынумкӀэ	[жэкӏ]ынухэкӀэ	[жэкӏ]ынухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[жэкӏ]ынууэ	[жэкӏ]ынурауэ	[жэкӏ]ынухэу	[жэкӏ]ынухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

1. ЗэкӀэлъхьэужьу зыгуэрым ежэкӀын.

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

• Шухэр бгы лъапэмкӀэ зэкӀэлъежэкӀащ.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

• зэкӏэлъежэкӏын: run around sth quickly, followiing each other
• Шухэр бгы лъапэмкӀэ зэкӀэлъежэкӀащ: following each other, the riders quickly ran around the foot of the mountain.

УРЫСЫБЗЭ

• зэкӏэлъежэкӏын: быстро обежать, объехать друг за другом что-л.
• Шухэр бгы лъапэмкӀэ зэкӀэлъежэкӀащ: следуя друг за другом, всадники быстро обегают подножие горы.

БИБЛИОГРАФИЕ

Библиографием еплъын