зэпрыщтыкӏын

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

IPA [zɐprǝɕtǝ'tʹʂǝn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

зэ- + пры- + [щт] + -ы + -кӀ + -ы + -н

СПРЯЖЕНЭ[зэгъэзэхуэжын]

Глагол лъэмыӏэс "зэпрыщтыкӏын"-м и спряженэ

Инфинитив (масдыар)
щыӀэныгъэ:	зэпрыщтыкӀын
щымыӀэныгъэ:	зэпрымыщтыкӀын

Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀын	узэпрыщтыкӀын	зэпрыщтыкӀын	дызэпрыщтыкӀын	фызэпрыщтыкӀын	зэпрыщтыкӀын(хэ)
щымыӀэныгъэ:	сызэпрымыщтыкӀын	узэпрымыщтыкӀын	зэпрымыщтыкӀын	дызэпрымыщтыкӀын	фызэпрымыщтыкӀын	зэпрымыщтыкӀын(хэ)

унафэ наклоненэ	уэ	фэ
щыӀэныгъэ:	зэпрыщтыкӀ!	фызэпрыщтыкӀ!
щымыӀэныгъэ:	узэпрымыщтыкӀ!	фызэпрымыщтыкӀ!

Ре-кӀэ унафэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сызэпрырещтыкӀ	узэпрырещтыкӀ	зэпрырещтыкӀ	дызэпрырещтыкӀ	фызэпрырещтыкӀ	зэпрырещтыкӀ
щымыӀэныгъэ:	сызэпрыремыщтыкӀ	узэпрыремыщтыкӀ	зэпрыремыщтыкӀ	дызэпрыремыщтыкӀ	фызэпрыремыщтыкӀ	зэпрыремыщтыкӀ

ЗэраӀуатэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпрощтыкӀ(ыр)	узэпрощтыкӀ(ыр)	зэпрощтыкӀ(ыр)	дызэпрощтыкӀ(ыр)	фызэпрощтыкӀ(ыр)	зэпрощтыкӀ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀыркъым	узэпрыщтыкӀыркъым	зэпрыщтыкӀыркъым	дызэпрыщтыкӀыркъым	фызэпрыщтыкӀыркъым	зэпрыщтыкӀы(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀырт	узэпрыщтыкӀырт	зэпрыщтыкӀырт	дызэпрыщтыкӀырт	фызэпрыщтыкӀырт	зэпрыщтыкӀырт / зэпрыщтыкӀхэрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀыртэкъым	узэпрыщтыкӀыртэкъым	зэпрыщтыкӀыртэкъым	дызэпрыщтыкӀыртэкъым	фызэпрыщтыкӀыртэкъым	зэпрыщтыкӀыртэкъым / зэпрыщтыкӀхэртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀащ	узэпрыщтыкӀащ	зэпрыщтыкӀащ	дызэпрыщтыкӀащ	фызэпрыщтыкӀащ	зэпрыщтыкӀа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀакъым	узэпрыщтыкӀакъым	зэпрыщтыкӀакъым	дызэпрыщтыкӀакъым	фызэпрыщтыкӀакъым	зэпрыщтыкӀа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀат	узэпрыщтыкӀат	зэпрыщтыкӀат	дызэпрыщтыкӀат	фызэпрыщтыкӀат	зэпрыщтыкӀа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀатэкъым	узэпрыщтыкӀатэкъым	зэпрыщтыкӀатэкъым	дызэпрыщтыкӀатэкъым	фызэпрыщтыкӀатэкъым	зэпрыщтыкӀа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀыгъащ	узэпрыщтыкӀыгъащ	зэпрыщтыкӀыгъащ	дызэпрыщтыкӀыгъащ	фызэпрыщтыкӀыгъащ	зэпрыщтыкӀыгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀыгъакъым	узэпрыщтыкӀыгъакъым	зэпрыщтыкӀыгъакъым	дызэпрыщтыкӀыгъакъым	фызэпрыщтыкӀыгъакъым	зэпрыщтыкӀыгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀыгъат	узэпрыщтыкӀыгъат	зэпрыщтыкӀыгъат	дызэпрыщтыкӀыгъат	фызэпрыщтыкӀыгъат	зэпрыщтыкӀыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀыгъатэкъым	узэпрыщтыкӀыгъатэкъым	зэпрыщтыкӀыгъатэкъым	дызэпрыщтыкӀыгъатэкъым	фызэпрыщтыкӀыгъатэкъым	зэпрыщтыкӀыгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀщ	узэпрыщтыкӀщ	зэпрыщтыкӀщ	дызэпрыщтыкӀщ	фызэпрыщтыкӀщ	зэпрыщтыкӀ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀкъым	узэпрыщтыкӀкъым	зэпрыщтыкӀкъым	дызэпрыщтыкӀкъым	фызэпрыщтыкӀкъым	зэпрыщтыкӀ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀт	узэпрыщтыкӀт	зэпрыщтыкӀт	дызэпрыщтыкӀт	фызэпрыщтыкӀт	зэпрыщтыкӀ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀтэкъым	узэпрыщтыкӀтэкъым	зэпрыщтыкӀтэкъым	дызэпрыщтыкӀтэкъым	фызэпрыщтыкӀтэкъым	зэпрыщтыкӀ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀынщ	узэпрыщтыкӀынщ	зэпрыщтыкӀынщ	дызэпрыщтыкӀынщ	фызэпрыщтыкӀынщ	зэпрыщтыкӀын(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀынкъым	узэпрыщтыкӀынкъым	зэпрыщтыкӀынкъым	дызэпрыщтыкӀынкъым	фызэпрыщтыкӀынкъым	зэпрыщтыкӀын(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀынущ	узэпрыщтыкӀынущ	зэпрыщтыкӀынущ	дызэпрыщтыкӀынущ	фызэпрыщтыкӀынущ	зэпрыщтыкӀыну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀынукъым	узэпрыщтыкӀынукъым	зэпрыщтыкӀынукъым	дызэпрыщтыкӀынукъым	фызэпрыщтыкӀынукъым	зэпрыщтыкӀыну(хэ)къым

ЗэрыупщӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀрэ	узэпрыщтыкӀрэ	зэпрыщтыкӀрэ	дызэпрыщтыкӀрэ	фызэпрыщтыкӀрэ	зэпрыщтыкӀ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀыркъэ	узэпрыщтыкӀыркъэ	зэпрыщтыкӀыркъэ	дызэпрыщтыкӀыркъэ	фызэпрыщтыкӀыркъэ	зэпрыщтыкӀыркъэ / зэпрыщтыкӀхэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀырт	узэпрыщтыкӀырт	зэпрыщтыкӀырт	дызэпрыщтыкӀырт	фызэпрыщтыкӀырт	зэпрыщтыкӀырт / зэпрыщтыкӀхэрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀыртэкъэ	узэпрыщтыкӀыртэкъэ	зэпрыщтыкӀыртэкъэ	дызэпрыщтыкӀыртэкъэ	фызэпрыщтыкӀыртэкъэ	зэпрыщтыкӀыртэкъэ / зэпрыщтыкӀхэртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀа	узэпрыщтыкӀа	зэпрыщтыкӀа	дызэпрыщтыкӀа	фызэпрыщтыкӀа	зэпрыщтыкӀа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀакъэ	узэпрыщтыкӀакъэ	зэпрыщтыкӀакъэ	дызэпрыщтыкӀакъэ	фызэпрыщтыкӀакъэ	зэпрыщтыкӀа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀат	узэпрыщтыкӀат	зэпрыщтыкӀат	дызэпрыщтыкӀат	фызэпрыщтыкӀат	зэпрыщтыкӀа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀатэкъэ	узэпрыщтыкӀатэкъэ	зэпрыщтыкӀатэкъэ	дызэпрыщтыкӀатэкъэ	фызэпрыщтыкӀатэкъэ	зэпрыщтыкӀа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀыгъа	узэпрыщтыкӀыгъа	зэпрыщтыкӀыгъа	дызэпрыщтыкӀыгъа	фызэпрыщтыкӀыгъа	зэпрыщтыкӀыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀыгъакъэ	узэпрыщтыкӀыгъакъэ	зэпрыщтыкӀыгъакъэ	дызэпрыщтыкӀыгъакъэ	фызэпрыщтыкӀыгъакъэ	зэпрыщтыкӀыгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀыгъат	узэпрыщтыкӀыгъат	зэпрыщтыкӀыгъат	дызэпрыщтыкӀыгъат	фызэпрыщтыкӀыгъат	зэпрыщтыкӀыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀыгъатэкъэ	узэпрыщтыкӀыгъатэкъэ	зэпрыщтыкӀыгъатэкъэ	дызэпрыщтыкӀыгъатэкъэ	фызэпрыщтыкӀыгъатэкъэ	зэпрыщтыкӀыгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀ	узэпрыщтыкӀ	зэпрыщтыкӀ	дызэпрыщтыкӀ	фызэпрыщтыкӀ	зэпрыщтыкӀ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀкъэ	узэпрыщтыкӀкъэ	зэпрыщтыкӀкъэ	дызэпрыщтыкӀкъэ	фызэпрыщтыкӀкъэ	зэпрыщтыкӀ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀт	узэпрыщтыкӀт	зэпрыщтыкӀт	дызэпрыщтыкӀт	фызэпрыщтыкӀт	зэпрыщтыкӀ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀтэкъэ	узэпрыщтыкӀтэкъэ	зэпрыщтыкӀтэкъэ	дызэпрыщтыкӀтэкъэ	фызэпрыщтыкӀтэкъэ	зэпрыщтыкӀ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀын	узэпрыщтыкӀын	зэпрыщтыкӀын	дызэпрыщтыкӀын	фызэпрыщтыкӀын	зэпрыщтыкӀын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀынкъэ	узэпрыщтыкӀынкъэ	зэпрыщтыкӀынкъэ	дызэпрыщтыкӀынкъэ	фызэпрыщтыкӀынкъэ	зэпрыщтыкӀын(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀыну	узэпрыщтыкӀыну	зэпрыщтыкӀыну	дызэпрыщтыкӀыну	фызэпрыщтыкӀыну	зэпрыщтыкӀыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀынукъэ	узэпрыщтыкӀынукъэ	зэпрыщтыкӀынукъэ	дызэпрыщтыкӀынукъэ	фызэпрыщтыкӀынукъэ	зэпрыщтыкӀыну(хэ)къэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀмэ	узэпрыщтыкӀмэ	зэпрыщтыкӀмэ	дызэпрыщтыкӀмэ	фызэпрыщтыкӀмэ	зэпрыщтыкӀ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпрымыщтыкӀмэ	узэпрымыщтыкӀмэ	зэпрымыщтыкӀмэ	дызэпрымыщтыкӀмэ	фызэпрымыщтыкӀмэ	зэпрымыщтыкӀ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀамэ	узэпрыщтыкӀамэ	зэпрыщтыкӀамэ	дызэпрыщтыкӀамэ	фызэпрыщтыкӀамэ	зэпрыщтыкӀа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэпрымыщтыкӀамэ	узэпрымыщтыкӀамэ	зэпрымыщтыкӀамэ	дызэпрымыщтыкӀамэ	фызэпрымыщтыкӀамэ	зэпрымыщтыкӀа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀыгъамэ	узэпрыщтыкӀыгъамэ	зэпрыщтыкӀыгъамэ	дызэпрыщтыкӀыгъамэ	фызэпрыщтыкӀыгъамэ	зэпрыщтыкӀыгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэпрымыщтыкӀыгъамэ	узэпрымыщтыкӀыгъамэ	зэпрымыщтыкӀыгъамэ	дызэпрымыщтыкӀыгъамэ	фызэпрымыщтыкӀыгъамэ	зэпрымыщтыкӀыгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀынмэ	узэпрыщтыкӀынмэ	зэпрыщтыкӀынмэ	дызэпрыщтыкӀынмэ	фызэпрыщтыкӀынмэ	зэпрыщтыкӀын(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпрымыщтыкӀынмэ	узэпрымыщтыкӀынмэ	зэпрымыщтыкӀынмэ	дызэпрымыщтыкӀынмэ	фызэпрымыщтыкӀынмэ	зэпрымыщтыкӀын(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀынумэ	узэпрыщтыкӀынумэ	зэпрыщтыкӀынумэ	дызэпрыщтыкӀынумэ	фызэпрыщтыкӀынумэ	зэпрыщтыкӀыну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпрымыщтыкӀынумэ	узэпрымыщтыкӀынумэ	зэпрымыщтыкӀынумэ	дызэпрымыщтыкӀынумэ	фызэпрымыщтыкӀынумэ	зэпрымыщтыкӀыну(хэ)мэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀтэмэ	узэпрыщтыкӀтэмэ	зэпрыщтыкӀтэмэ	дызэпрыщтыкӀтэмэ	фызэпрыщтыкӀтэмэ	зэпрыщтыкӀ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпрымыщтыкӀтэмэ	узэпрымыщтыкӀтэмэ	зэпрымыщтыкӀтэмэ	дызэпрымыщтыкӀтэмэ	фызэпрымыщтыкӀтэмэ	зэпрымыщтыкӀ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀатэмэ	узэпрыщтыкӀатэмэ	зэпрыщтыкӀатэмэ	дызэпрыщтыкӀатэмэ	фызэпрыщтыкӀатэмэ	зэпрыщтыкӀа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэпрымыщтыкӀатэмэ	узэпрымыщтыкӀатэмэ	зэпрымыщтыкӀатэмэ	дызэпрымыщтыкӀатэмэ	фызэпрымыщтыкӀатэмэ	зэпрымыщтыкӀа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀыгъатэмэ	узэпрыщтыкӀыгъатэмэ	зэпрыщтыкӀыгъатэмэ	дызэпрыщтыкӀыгъатэмэ	фызэпрыщтыкӀыгъатэмэ	зэпрыщтыкӀыгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэпрымыщтыкӀыгъатэмэ	узэпрымыщтыкӀыгъатэмэ	зэпрымыщтыкӀыгъатэмэ	дызэпрымыщтыкӀыгъатэмэ	фызэпрымыщтыкӀыгъатэмэ	зэпрымыщтыкӀыгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀынтэмэ	узэпрыщтыкӀынтэмэ	зэпрыщтыкӀынтэмэ	дызэпрыщтыкӀынтэмэ	фызэпрыщтыкӀынтэмэ	зэпрыщтыкӀын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпрымыщтыкӀынтэмэ	узэпрымыщтыкӀынтэмэ	зэпрымыщтыкӀынтэмэ	дызэпрымыщтыкӀынтэмэ	фызэпрымыщтыкӀынтэмэ	зэпрымыщтыкӀын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀынутэмэ	узэпрыщтыкӀынутэмэ	зэпрыщтыкӀынутэмэ	дызэпрыщтыкӀынутэмэ	фызэпрыщтыкӀынутэмэ	зэпрыщтыкӀыну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпрымыщтыкӀынутэмэ	узэпрымыщтыкӀынутэмэ	зэпрымыщтыкӀынутэмэ	дызэпрымыщтыкӀынутэмэ	фызэпрымыщтыкӀынутэмэ	зэпрымыщтыкӀыну(хэ)тэмэ

сослагательнэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀынт	узэпрыщтыкӀынт	зэпрыщтыкӀынт	дызэпрыщтыкӀынт	фызэпрыщтыкӀынт	зэпрыщтыкӀын(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀынтэкъым	узэпрыщтыкӀынтэкъым	зэпрыщтыкӀынтэкъым	дызэпрыщтыкӀынтэкъым	фызэпрыщтыкӀынтэкъым	зэпрыщтыкӀын(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀынут	узэпрыщтыкӀынут	зэпрыщтыкӀынут	дызэпрыщтыкӀынут	фызэпрыщтыкӀынут	зэпрыщтыкӀыну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀынутэкъым	узэпрыщтыкӀынутэкъым	зэпрыщтыкӀынутэкъым	дызэпрыщтыкӀынутэкъым	фызэпрыщтыкӀынутэкъым	зэпрыщтыкӀыну(хэ)тэкъым

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀми	узэпрыщтыкӀми	зэпрыщтыкӀми	дызэпрыщтыкӀми	фызэпрыщтыкӀми	зэпрыщтыкӀ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпрымыщтыкӀми	узэпрымыщтыкӀми	зэпрымыщтыкӀми	дызэпрымыщтыкӀми	фызэпрымыщтыкӀми	зэпрымыщтыкӀ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀами	узэпрыщтыкӀами	зэпрыщтыкӀами	дызэпрыщтыкӀами	фызэпрыщтыкӀами	зэпрыщтыкӀа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэпрымыщтыкӀами	узэпрымыщтыкӀами	зэпрымыщтыкӀами	дызэпрымыщтыкӀами	фызэпрымыщтыкӀами	зэпрымыщтыкӀа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀыгъами	узэпрыщтыкӀыгъами	зэпрыщтыкӀыгъами	дызэпрыщтыкӀыгъами	фызэпрыщтыкӀыгъами	зэпрыщтыкӀыгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэпрымыщтыкӀыгъами	узэпрымыщтыкӀыгъами	зэпрымыщтыкӀыгъами	дызэпрымыщтыкӀыгъами	фызэпрымыщтыкӀыгъами	зэпрымыщтыкӀыгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀынми	узэпрыщтыкӀынми	зэпрыщтыкӀынми	дызэпрыщтыкӀынми	фызэпрыщтыкӀынми	зэпрыщтыкӀын(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпрымыщтыкӀынми	узэпрымыщтыкӀынми	зэпрымыщтыкӀынми	дызэпрымыщтыкӀынми	фызэпрымыщтыкӀынми	зэпрымыщтыкӀын(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀынуми	узэпрыщтыкӀынуми	зэпрыщтыкӀынуми	дызэпрыщтыкӀынуми	фызэпрыщтыкӀынуми	зэпрыщтыкӀыну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпрымыщтыкӀынуми	узэпрымыщтыкӀынуми	зэпрымыщтыкӀынуми	дызэпрымыщтыкӀынуми	фызэпрымыщтыкӀынуми	зэпрымыщтыкӀыну(хэ)ми

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀтэми	узэпрыщтыкӀтэми	зэпрыщтыкӀтэми	дызэпрыщтыкӀтэми	фызэпрыщтыкӀтэми	зэпрыщтыкӀ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпрымыщтыкӀтэми	узэпрымыщтыкӀтэми	зэпрымыщтыкӀтэми	дызэпрымыщтыкӀтэми	фызэпрымыщтыкӀтэми	зэпрымыщтыкӀ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀатэми	узэпрыщтыкӀатэми	зэпрыщтыкӀатэми	дызэпрыщтыкӀатэми	фызэпрыщтыкӀатэми	зэпрыщтыкӀа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэпрымыщтыкӀатэми	узэпрымыщтыкӀатэми	зэпрымыщтыкӀатэми	дызэпрымыщтыкӀатэми	фызэпрымыщтыкӀатэми	зэпрымыщтыкӀа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀыгъатэми	узэпрыщтыкӀыгъатэми	зэпрыщтыкӀыгъатэми	дызэпрыщтыкӀыгъатэми	фызэпрыщтыкӀыгъатэми	зэпрыщтыкӀыгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэпрымыщтыкӀыгъатэми	узэпрымыщтыкӀыгъатэми	зэпрымыщтыкӀыгъатэми	дызэпрымыщтыкӀыгъатэми	фызэпрымыщтыкӀыгъатэми	зэпрымыщтыкӀыгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀынтэми	узэпрыщтыкӀынтэми	зэпрыщтыкӀынтэми	дызэпрыщтыкӀынтэми	фызэпрыщтыкӀынтэми	зэпрыщтыкӀын(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпрымыщтыкӀынтэми	узэпрымыщтыкӀынтэми	зэпрымыщтыкӀынтэми	дызэпрымыщтыкӀынтэми	фызэпрымыщтыкӀынтэми	зэпрымыщтыкӀын(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀынутэми	узэпрыщтыкӀынутэми	зэпрыщтыкӀынутэми	дызэпрыщтыкӀынутэми	фызэпрыщтыкӀынутэми	зэпрыщтыкӀыну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпрымыщтыкӀынутэми	узэпрымыщтыкӀынутэми	зэпрымыщтыкӀынутэми	дызэпрымыщтыкӀынутэми	фызэпрымыщтыкӀынутэми	зэпрымыщтыкӀыну(хэ)тэми

гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀаи	узэпрыщтыкӀаи	зэпрыщтыкӀаи	дызэпрыщтыкӀаи	фызэпрыщтыкӀаи	зэпрыщтыкӀаи
щымыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀакъыми	узэпрыщтыкӀакъыми	зэпрыщтыкӀакъыми	дызэпрыщтыкӀакъыми	фызэпрымШаблон:псалъэпкъ}акъыми	зэпрыщтыкӀакъыми

фӀэфӀыныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀащэрэт	узэпрыщтыкӀащэрэт	зэпрыщтыкӀащэрэт	дызэпрыщтыкӀащэрэт	фызэпрыщтыкӀащэрэт	зэпрыщтыкӀащэрэт
щымыӀэныгъэ:	сызэпрымыщтыкӀащэрэт	узэпрымыщтыкӀащэрэт	зэпрымыщтыкӀащэрэт	дызэпрымыщтыкӀащэрэт	фызэпрымыщтыкӀащэрэт	зэпрымыщтыкӀащэрэт

шэч къытехьэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀагъэнщ	узэпрыщтыкӀагъэнщ	зэпрыщтыкӀагъэнщ	дызэпрыщтыкӀагъэнщ	фызэпрыщтыкӀагъэнщ	зэпрыщтыкӀагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀагъэнкъым	узэпрыщтыкӀагъэнкъым	зэпрыщтыкӀагъэнкъым	дызэпрыщтыкӀагъэнкъым	фызэпрыщтыкӀагъэнкъым	зэпрыщтыкӀагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀагъэнт	узэпрыщтыкӀагъэнт	зэпрыщтыкӀагъэнт	дызэпрыщтыкӀагъэнт	фызэпрыщтыкӀагъэнт	зэпрыщтыкӀагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀагъэнтэкъым	узэпрыщтыкӀагъэнтэкъым	зэпрыщтыкӀагъэнтэкъым	дызэпрыщтыкӀагъэнтэкъым	фызэпрыщтыкӀагъэнтэкъым	зэпрыщтыкӀагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀагъэн	узэпрыщтыкӀагъэн	зэпрыщтыкӀагъэн	дызэпрыщтыкӀагъэн	фызэпрыщтыкӀагъэн	зэпрыщтыкӀагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀагъэнкъэ	узэпрыщтыкӀагъэнкъэ	зэпрыщтыкӀагъэнкъэ	дызэпрыщтыкӀагъэнкъэ	фызэпрыщтыкӀагъэнкъэ	зэпрыщтыкӀагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀагъэнт	узэпрыщтыкӀагъэнт	зэпрыщтыкӀагъэнт	дызэпрыщтыкӀагъэнт	фызэпрыщтыкӀагъэнт	зэпрыщтыкӀагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀагъэнтэкъэ	узэпрыщтыкӀагъэнтэкъэ	зэпрыщтыкӀагъэнтэкъэ	дызэпрыщтыкӀагъэнтэкъэ	фызэпрыщтыкӀагъэнтэкъэ	зэпрыщтыкӀагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀагъэнщтыкӀ	узэпрыщтыкӀагъэнщтыкӀ	зэпрыщтыкӀагъэнщтыкӀ	дызэпрыщтыкӀагъэнщтыкӀ	фызэпрыщтыкӀагъэнщтыкӀ	зэпрыщтыкӀагъэнщтыкӀ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀагъэнукъым	узэпрыщтыкӀагъэнукъым	зэпрыщтыкӀагъэнукъым	дызэпрыщтыкӀагъэнукъым	фызэпрыщтыкӀагъэнукъым	зэпрыщтыкӀагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀагъэнут	узэпрыщтыкӀагъэнут	зэпрыщтыкӀагъэнут	дызэпрыщтыкӀагъэнут	фызэпрыщтыкӀагъэнут	зэпрыщтыкӀагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀагъэнутэкъым	узэпрыщтыкӀагъэнутэкъым	зэпрыщтыкӀагъэнутэкъым	дызэпрыщтыкӀагъэнутэкъым	фызэпрыщтыкӀагъэнутэкъым	зэпрыщтыкӀагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀагъэну	узэпрыщтыкӀагъэну	зэпрыщтыкӀагъэну	дызэпрыщтыкӀагъэну	фызэпрыщтыкӀагъэну	зэпрыщтыкӀагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀагъэнукъэ	узэпрыщтыкӀагъэнукъэ	зэпрыщтыкӀагъэнукъэ	дызэпрыщтыкӀагъэнукъэ	фызэпрыщтыкӀагъэнукъэ	зэпрыщтыкӀагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀагъэнут	узэпрыщтыкӀагъэнут	зэпрыщтыкӀагъэнут	дызэпрыщтыкӀагъэнут	фызэпрыщтыкӀагъэнут	зэпрыщтыкӀагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сызэпрыщтыкӀагъэнутэкъэ	узэпрыщтыкӀагъэнутэкъэ	зэпрыщтыкӀагъэнутэкъэ	дызэпрыщтыкӀагъэнутэкъэ	фызэпрыщтыкӀагъэнутэкъэ	зэпрыщтыкӀагъэнутэкъэ

Причастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сызэпрыщтыкӀ	узэпрыщтыкӀ	зэпрыщтыкӀ	дызэпрыщтыкӀ	фызэпрыщтыкӀ	зэпрыщтыкӀ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сызэпрымыщтыкӀ	узэпрымыщтыкӀ	зэпрымыщтыкӀ	дызэпрымыщтыкӀ	фызэпрымыщтыкӀ	зэпрымыщтыкӀ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэпрыщтыкӀа	узэпрыщтыкӀа	зэпрыщтыкӀа	дызэпрыщтыкӀа	фызэпрыщтыкӀа	зэпрыщтыкӀа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэпрымыщтыкӀа	узэпрымыщтыкӀа	зэпрымыщтыкӀа	дызэпрымыщтыкӀа	фызэпрымыщтыкӀа	зэпрымыщтыкӀа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэпрыщтыкӀыгъа	узэпрыщтыкӀыгъа	зэпрыщтыкӀыгъа	дызэпрыщтыкӀыгъа	фызэпрыщтыкӀыгъа	зэпрыщтыкӀыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэпрымыщтыкӀыгъа	узэпрымыщтыкӀыгъа	зэпрымыщтыкӀыгъа	дызэпрымыщтыкӀыгъа	фызэпрымыщтыкӀыгъа	зэпрымыщтыкӀыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэпрыщтыкӀын	узэпрыщтыкӀын	зэпрыщтыкӀын	дызэпрыщтыкӀын	фызэпрыщтыкӀын	зэпрыщтыкӀын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэпрымыщтыкӀын	узэпрымыщтыкӀын	зэпрымыщтыкӀын	дызэпрымыщтыкӀын	фызэпрымыщтыкӀын	зэпрымыщтыкӀын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэпрыщтыкӀыну	узэпрыщтыкӀыну	зэпрыщтыкӀыну	дызэпрыщтыкӀыну	фызэпрыщтыкӀыну	зэпрыщтыкӀыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэпрымыщтыкӀыну	узэпрымыщтыкӀыну	зэпрымыщтыкӀыну	дызэпрымыщтыкӀыну	фызэпрымыщтыкӀыну	зэпрымыщтыкӀыну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сызэрызэпрыщтыкӀ	узэрызэпрыщтыкӀ	зэрызэпрыщтыкӀ	дызэрызэпрыщтыкӀ	фызэрызэпрыщтыкӀ	зэрызэпрыщтыкӀ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрызэпрымыщтыкӀ	узэрызэпрымыщтыкӀ	зэрызэпрымыщтыкӀ	дызэрызэпрымыщтыкӀ	фызэрызэпрымыщтыкӀ	зэрызэпрымыщтыкӀ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэрызэпрыщтыкӀа	узэрызэпрыщтыкӀа	зэрызэпрыщтыкӀа	дызэрызэпрыщтыкӀа	фызэрызэпрыщтыкӀа	зэрызэпрыщтыкӀа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрызэпрымыщтыкӀа	узэрызэпрымыщтыкӀа	зэрызэпрымыщтыкӀа	дызэрызэпрымыщтыкӀа	фызэрызэпрымыщтыкӀа	зэрызэпрымыщтыкӀа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэрызэпрыщтыкӀыгъа	узэрызэпрыщтыкӀыгъа	зэрызэпрыщтыкӀыгъа	дызэрызэпрыщтыкӀыгъа	фызэрызэпрыщтыкӀыгъа	зэрызэпрыщтыкӀыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрызэпрымыщтыкӀыгъа	узэрызэпрымыщтыкӀыгъа	зэрызэпрымыщтыкӀыгъа	дызэрызэпрымыщтыкӀыгъа	фызэрызэпрымыщтыкӀыгъа	зэрызэпрымыщтыкӀыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэрызэпрыщтыкӀын	узэрызэпрыщтыкӀын	зэрызэпрыщтыкӀын	дызэрызэпрыщтыкӀын	фызэрызэпрыщтыкӀын	зэрызэпрыщтыкӀын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрызэпрымыщтыкӀын	узэрызэпрымыщтыкӀын	зэрызэпрымыщтыкӀын	дызэрызэпрымыщтыкӀын	фызэрызэпрымыщтыкӀын	зэрызэпрымыщтыкӀын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэрызэпрыщтыкӀыну	узэрызэпрыщтыкӀыну	зэрызэпрыщтыкӀыну	дызэрызэпрыщтыкӀыну	фызэрызэпрыщтыкӀыну	зэрызэпрыщтыкӀыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрызэпрымыщтыкӀыну	узэрызэпрымыщтыкӀыну	зэрызэпрымыщтыкӀыну	дызэрызэпрымыщтыкӀыну	фызэрызэпрымыщтыкӀыну	зэрызэпрымыщтыкӀыну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыщызэпрыщтыкӀ	ущызэпрыщтыкӀ	щызэпрыщтыкӀ	дыщызэпрыщтыкӀ	фыщызэпрыщтыкӀ	щызэпрыщтыкӀ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыщызэпрымыщтыкӀ	ущызэпрымыщтыкӀ	щызэпрымыщтыкӀ	дыщызэпрымыщтыкӀ	фыщызэпрымыщтыкӀ	щызэпрымыщтыкӀ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщызэпрыщтыкӀа	ущызэпрыщтыкӀа	щызэпрыщтыкӀа	дыщызэпрыщтыкӀа	фыщызэпрыщтыкӀа	щызэпрыщтыкӀа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщызэпрымыщтыкӀа	фыщизэпрымыщтыкӀа	щызэпрымыщтыкӀа	дыщызэпрымыщтыкӀа	фыщызэпрымыщтыкӀа	щызэпрымыщтыкӀа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщызэпрыщтыкӀыгъа	ущызэпрыщтыкӀыгъа	щызэпрыщтыкӀыгъа	дыщызэпрыщтыкӀыгъа	фыщызэпрыщтыкӀыгъа	щызэпрыщтыкӀыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщызэпрымыщтыкӀыгъа	ущызэпрымыщтыкӀыгъа	щызэпрымыщтыкӀыгъа	дыщызэпрымыщтыкӀыгъа	фыщызэпрымыщтыкӀыгъа	щызэпрымыщтыкӀыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщызэпрыщтыкӀын	ущызэпрыщтыкӀын	щызэпрыщтыкӀын	дыщызэпрыщтыкӀын	фыщызэпрыщтыкӀын	щызэпрыщтыкӀын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщызэпрымыщтыкӀын	ущызэпрыщтыкӀын	щызэпрымыщтыкӀын	дыщызэпрымыщтыкӀын	фыщызэпрымыщтыкӀын	щызэпрымыщтыкӀын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщызэпрыщтыкӀыну	ущызэпрыщтыкӀыну	щызэпрыщтыкӀыну	дыщызэпрыщтыкӀыну	фыщызэпрыщтыкӀыну	щызэпрыщтыкӀыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщызэпрымыщтыкӀыну	ущызэпрымыщтыкӀыну	щызэпрымыщтыкӀыну	дыщызэпрымыщтыкӀыну	фыщызэпрымыщтыкӀыну	щызэпрымыщтыкӀыну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыздэзэпрыщтыкӀ	уздэзэпрыщтыкӀ	здэзэпрыщтыкӀ	дыздэзэпрыщтыкӀ	фыздэзэпрыщтыкӀ	здэзэпрыщтыкӀ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыздэзэпрымыщтыкӀ	уздэзэпрымыщтыкӀ	здэзэпрымыщтыкӀ	дыздэзэпрымыщтыкӀ	фыздэзэпрымыщтыкӀ	здэзэпрымыщтыкӀ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыздэзэпрыщтыкӀа	уздэзэпрыщтыкӀа	здэзэпрыщтыкӀа	дыздэзэпрыщтыкӀа	фыздэзэпрыщтыкӀа	здэзэпрыщтыкӀа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыздэзэпрымыщтыкӀа	уздэзэпрымыщтыкӀа	здэзэпрымыщтыкӀа	дыздэзэпрымыщтыкӀа	фыздэзэпрымыщтыкӀа	здэзэпрымыщтыкӀа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыздэзэпрыщтыкӀыгъа	уздэзэпрыщтыкӀыгъа	здэзэпрыщтыкӀыгъа	дыздэзэпрыщтыкӀыгъа	фыздэзэпрыщтыкӀыгъа	здэзэпрыщтыкӀыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыздэзэпрымыщтыкӀыгъа	уздэзэпрымыщтыкӀыгъа	здэзэпрымыщтыкӀыгъа	дыздэзэпрымыщтыкӀыгъа	фыздэзэпрымыщтыкӀыгъа	здэзэпрымыщтыкӀыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыздэзэпрыщтыкӀын	уздэзэпрыщтыкӀын	здэзэпрыщтыкӀын	дыздэзэпрыщтыкӀын	фыздэзэпрыщтыкӀын	здэзэпрыщтыкӀын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыздэзэпрымыщтыкӀын	уздэзэпрымыщтыкӀын	здэзэпрымыщтыкӀын	дыздэзэпрымыщтыкӀын	фыздэзэпрымыщтыкӀын	здэзэпрымыщтыкӀын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыздэзэпрыщтыкӀыну	уздэзэпрыщтыкӀыну	здэзэпрыщтыкӀыну	дыздэзэпрыщтыкӀыну	фыздэзэпрыщтыкӀыну	здэзэпрыщтыкӀыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыздэзэпрымыщтыкӀыну	уздэзэпрымыщтыкӀыну	здэзэпрымыщтыкӀыну	дыздэзэпрымыщтыкӀыну	фыздэзэпрымыщтыкӀыну	здэзэпрымыщтыкӀыну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀызэпрыщтыкӀ	ущӀызэпрыщтыкӀ	щӀызэпрыщтыкӀ	дыщӀызэпрыщтыкӀ	фыщӀызэпрыщтыкӀ	щӀызэпрыщтыкӀ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀызэпрымыщтыкӀ	ущӀызэпрымыщтыкӀ	щӀызэпрымыщтыкӀ	дыщӀызэпрымыщтыкӀ	фыщӀызэпрымыщтыкӀ	щӀызэпрымыщтыкӀ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀызэпрыщтыкӀа	ущӀызэпрыщтыкӀӀэщтыкӀа	щӀызэпрыщтыкӀа	дыщӀызэпрыщтыкӀа	фыщӀызэпрыщтыкӀа	щӀызэпрыщтыкӀа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀызэпрымыщтыкӀа	ущӀызэпрымыщтыкӀа	щӀызэпрымыщтыкӀа	дыщӀызэпрымыщтыкӀа	фыщӀызэпрымыщтыкӀа	щӀызэпрымыщтыкӀа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀызэпрыщтыкӀыгъа	ущӀызэпрыщтыкӀыгъа	щӀызэпрыщтыкӀыгъа	дыщӀызэпрыщтыкӀыгъа	фыщӀызэпрыщтыкӀыгъа	щӀызэпрыщтыкӀыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀызэпрымыщтыкӀыгъа	ущӀызэпрымыщтыкӀыгъа	щӀызэпрымыщтыкӀыгъа	дыщӀызэпрымыщтыкӀыгъа	фыщӀызэпрымыщтыкӀыгъа	щӀызэпрымыщтыкӀыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀызэпрыщтыкӀын	ущӀызэпрыщтыкӀын	щӀызэпрыщтыкӀын	дыщӀызэпрыщтыкӀын	фыщӀызэпрыщтыкӀын	щӀызэпрыщтыкӀын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀызэпрымыщтыкӀын	ущӀызэпрымыщтыкӀын	щӀызэпрымыщтыкӀын	дыщӀызэпрымыщтыкӀын	фыщӀызэпрымыщтыкӀын	щӀызэпрымыщтыкӀын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀызэпрыщтыкӀыну	ущӀызэпрыщтыкӀыну	щӀызэпрыщтыкӀыну	дыщӀызэпрыщтыкӀыну	фыщӀызэпрыщтыкӀыну	щӀызэпрыщтыкӀыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀызэпрымыщтыкӀыну	ущӀызэпрымыщтыкӀыну	щӀызэпрымыщтыкӀыну	дыщӀызэпрымыщтыкӀыну	фыщӀызэпрымыщтыкӀыну	щӀызэпрымыщтыкӀыну(хэ)

Деепричастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ	сызэпрыщтыкӀу	узэпрыщтыкӀу	зэпрыщтыкӀу	дызэпрыщтыкӀу	фызэпрыщтыкӀу	зэпрыщтыкӀ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сызэпрымыщтыкӀу	узэпрымыщтыкӀу	зэпрымыщтыкӀу	дызэпрымыщтыкӀу	фызэпрымыщтыкӀу	зэпрымыщтыкӀ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэпрыщтыкӀауэ	узэпрыщтыкӀауэ	зэпрыщтыкӀауэ	дызэпрыщтыкӀауэ	фызэпрыщтыкӀауэ	зэпрыщтыкӀауэ / зэпрыщтыкӀахэу
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэпрымыщтыкӀауэ	узэпрымыщтыкӀауэ	зэпрымыщтыкӀауэ	дызэпрымыщтыкӀауэ	фызэпрымыщтыкӀауэ	зэпрымыщтыкӀауэ / зэпрымыщтыкӀахэу
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ	сызэпрыщтыкӀурэ	узэпрыщтыкӀурэ	зэпрыщтыкӀурэ	дызэпрыщтыкӀурэ	фызэпрыщтыкӀурэ	зэпрыщтыкӀ(хэ)урэ
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ	сызэпрымыщтыкӀурэ	узэпрымыщтыкӀурэ	зэпрымыщтыкӀурэ	дызэпрымыщтыкӀурэ	фызэпрымыщтыкӀурэ	зэпрымыщтыкӀ(хэ)урэ

Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ			Прямой Дополненэ
	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Подлежащэ
сэ	--	сыбзэпрощтыкӀ	сызэпрощтыкӀ	--	сывзэпрощтыкӀ	сазэпрощтыкӀ(хэ)
уэ	уззэпрощтыкӀ	--	узэпрощтыкӀ	удзэпрощтыкӀ	--	уазэпрощтыкӀ(хэ)
ар	ззэпрощтыкӀ	бзэпрощтыкӀ	зэпрощтыкӀ	дзэпрощтыкӀ	взэпрощтыкӀ	язэпрощтыкӀ(хэ)
дэ	--	дыбзэпрощтыкӀ	дызэпрощтыкӀ	--	дывзэпрощтыкӀ	дазэпрощтыкӀ(хэ)
фэ	фыззэпрощтыкӀ	--	фызэпрощтыкӀ	фыдзэпрощтыкӀ	--	фазэпрощтыкӀ(хэ)
ахэр	ззэпрощтыкӀ	бзэпрощтыкӀ	зэпрощтыкӀ	дзэпрощтыкӀ	взэпрощтыкӀ	язэпрощтыкӀ(хэ)

Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)			Прямой Дополненэ
	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Подлежащэ
сэ	--	сыбзэпры[щтыкӀрэ]	сызэпры[щтыкӀрэ]	--	сывзэпры[щтыкӀрэ]	сазэпры[щтыкӀ(хэ)рэ]
уэ	уззэпры[щтыкӀрэ]	--	узэпры[щтыкӀрэ]	удзэпры[щтыкӀрэ]	--	уазэпры[щтыкӀ(хэ)рэ]
ар	ззэпры[щтыкӀрэ]	бзэпры[щтыкӀрэ]	зэпры[щтыкӀрэ]	дзэпры[щтыкӀрэ]	взэпры[щтыкӀрэ]	язэпры[щтыкӀ(хэ)рэ]
дэ	--	дыбзэпры[щтыкӀрэ]	дызэпры[щтыкӀрэ]	--	дывзэпры[щтыкӀрэ]	дазэпры[щтыкӀ(хэ)рэ]
фэ	фыззэпры[щтыкӀрэ]	--	фызэпры[щтыкӀрэ]	фыдзэпры[щтыкӀрэ]	--	фазэпры[щтыкӀ(хэ)рэ]
ахэр	ззэпры[щтыкӀрэ]	бзэпры[щтыкӀрэ]	зэпры[щтыкӀрэ]	дзэпры[щтыкӀрэ]	взэпры[щтыкӀрэ]	язэпры[щтыкӀ(хэ)рэ]

		-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[щтыкӀ]	[щтыкӀ]ыр	--	[щтыкӀ]хэр
Эргативнэ:	[щтыкӀ]	[щтыкӀ]ым	--	[щтыкӀ]хэм
Послеложнэ:	[щтыкӀ]кӀэ	[щтыкӀ]ымкӀэ	[щтыкӀ]хэкӀэ	[щтыкӀ]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[щтыкӀ]у	[щтыкӀ]ырауэ	[щтыкӀ]хэу	[щтыкӀ]хэрауэ

		-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[щтыкӀ]а	[щтыкӀ]ар	--	[щтыкӀ]ахэр
Эргативнэ:	[щтыкӀ]а	[щтыкӀ]ам	--	[щтыкӀ]ахэм
Послеложнэ:	[щтыкӀ]акӀэ	[щтыкӀ]амкӀэ	[щтыкӀ]ахэкӀэ	[щтыкӀ]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[щтыкӀ]ауэ	[щтыкӀ]арауэ	[щтыкӀ]ахэу	[щтыкӀ]ахэрауэ

		-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[щтыкӀ]ын	[щтыкӀ]ыныр	--	[щтыкӀ]ынхэр
Эргативнэ:	[щтыкӀ]ын	[щтыкӀ]ыным	--	[щтыкӀ]ынхэм
Послеложнэ:	[щтыкӀ]ынкӀэ	[щтыкӀ]ынымкӀэ	[щтыкӀ]ынхэкӀэ	[щтыкӀ]ынхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:	[щтыкӀ]ыну	[щтыкӀ]ынырауэ	[щтыкӀ]ынхэу	[щтыкӀ]ынхэрауэ

		-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[щтыкӀ]ыну	[щтыкӀ]ынур	--	[щтыкӀ]ынухэр
Эргативнэ:	[щтыкӀ]ыну	[щтыкӀ]ынум	--	[щтыкӀ]ынухэм
Послеложнэ:	[щтыкӀ]ынукӀэ	[щтыкӀ]ынумкӀэ	[щтыкӀ]ынухэкӀэ	[щтыкӀ]ынухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[щтыкӀ]ынууэ	[щтыкӀ]ынурауэ	[щтыкӀ]ынухэу	[щтыкӀ]ынухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

ЗэпхыкӀыу, и щӀэм нэсу щтын.

ЩАПХЪЭХЭР

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

зэпрыщтыкӏын: freeze through

УРЫСЫБЗЭ

зэпрыщтыкӏын: промёрзнуть насквозь

БИБЛИОГРАФИЕ

Библиографием еплъын