зэпэпсэлъэжын

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

• IPA [zɐpɐpsɐɬɐ'ᶎǝn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

• зэ- + пэ- + [псэлъ] + -э + -ж + -ы + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэмыӏэс "зэпэпсэлъэжын"-м и спряженэ

Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:	зэпэпсэлъэжын
щымыӀэныгъэ:	зэпэмыпсэлъэжын

Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжын	узэпэпсэлъэжын	зэпэпсэлъэжын	дызэпэпсэлъэжын	фызэпэпсэлъэжын	зэпэпсэлъэжын(хэ)
щымыӀэныгъэ:	сызэпэмыпсэлъэжын	узэпэмыпсэлъэжын	зэпэмыпсэлъэжын	дызэпэмыпсэлъэжын	фызэпэмыпсэлъэжын	зэпэмыпсэлъэжын(хэ)

унафэ наклоненэ	уэ	фэ
щыӀэныгъэ:	зэпэпсэлъэж!	фызэпэпсэлъэж!
щымыӀэныгъэ:	узэпэмыпсэлъэж!	фызэпэмыпсэлъэж!

Ре-кӀэ унафэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сызэпрепсэлъэж	узэпрепсэлъэж	зэпрепсэлъэж	дызэпрепсэлъэж	фызэпрепсэлъэж	зэпрепсэлъэж
щымыӀэныгъэ:	сызэпремыпсэлъэж	узэпремыпсэлъэж	зэпремыпсэлъэж	дызэпремыпсэлъэж	фызэпремыпсэлъэж	зэпремыпсэлъэж

ЗэраӀуатэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпопсэлъэж(ыр)	узэпопсэлъэж(ыр)	зэпопсэлъэж(ыр)	дызэпопсэлъэж(ыр)	фызэпопсэлъэж(ыр)	зэпопсэлъэж(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжыркъым	узэпэпсэлъэжыркъым	зэпэпсэлъэжыркъым	дызэпэпсэлъэжыркъым	фызэпэпсэлъэжыркъым	зэпэпсэлъэжы(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэж(ыр)т	узэпэпсэлъэж(ыр)т	зэпэпсэлъэж(ыр)т	дызэпэпсэлъэж(ыр)т	фызэпэпсэлъэж(ыр)т	зэпэпсэлъэж(ыр)т / зэпэпсэлъэжхэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэж(ыр)тэкъым	узэпэпсэлъэж(ыр)тэкъым	зэпэпсэлъэж(ыр)тэкъым	дызэпэпсэлъэж(ыр)тэкъым	фызэпэпсэлъэж(ыр)тэкъым	зэпэпсэлъэж(ыр)тэкъым / зэпэпсэлъэжхэ(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжащ	узэпэпсэлъэжащ	зэпэпсэлъэжащ	дызэпэпсэлъэжащ	фызэпэпсэлъэжащ	зэпэпсэлъэжа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжакъым	узэпэпсэлъэжакъым	зэпэпсэлъэжакъым	дызэпэпсэлъэжакъым	фызэпэпсэлъэжакъым	зэпэпсэлъэжа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжат	узэпэпсэлъэжат	зэпэпсэлъэжат	дызэпэпсэлъэжат	фызэпэпсэлъэжат	зэпэпсэлъэжа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжатэкъым	узэпэпсэлъэжатэкъым	зэпэпсэлъэжатэкъым	дызэпэпсэлъэжатэкъым	фызэпэпсэлъэжатэкъым	зэпэпсэлъэжа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжыгъащ	узэпэпсэлъэжыгъащ	зэпэпсэлъэжыгъащ	дызэпэпсэлъэжыгъащ	фызэпэпсэлъэжыгъащ	зэпэпсэлъэжыгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжыгъакъым	узэпэпсэлъэжыгъакъым	зэпэпсэлъэжыгъакъым	дызэпэпсэлъэжыгъакъым	фызэпэпсэлъэжыгъакъым	зэпэпсэлъэжыгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжыгъат	узэпэпсэлъэжыгъат	зэпэпсэлъэжыгъат	дызэпэпсэлъэжыгъат	фызэпэпсэлъэжыгъат	зэпэпсэлъэжыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжыгъатэкъым	узэпэпсэлъэжыгъатэкъым	зэпэпсэлъэжыгъатэкъым	дызэпэпсэлъэжыгъатэкъым	фызэпэпсэлъэжыгъатэкъым	зэпэпсэлъэжыгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжщ	узэпэпсэлъэжщ	зэпэпсэлъэжщ	дызэпэпсэлъэжщ	фызэпэпсэлъэжщ	зэпэпсэлъэж(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжкъым	узэпэпсэлъэжкъым	зэпэпсэлъэжкъым	дызэпэпсэлъэжкъым	фызэпэпсэлъэжкъым	зэпэпсэлъэж(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжт	узэпэпсэлъэжт	зэпэпсэлъэжт	дызэпэпсэлъэжт	фызэпэпсэлъэжт	зэпэпсэлъэж(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжтэкъым	узэпэпсэлъэжтэкъым	зэпэпсэлъэжтэкъым	дызэпэпсэлъэжтэкъым	фызэпэпсэлъэжтэкъым	зэпэпсэлъэж(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжынщ	узэпэпсэлъэжынщ	зэпэпсэлъэжынщ	дызэпэпсэлъэжынщ	фызэпэпсэлъэжынщ	зэпэпсэлъэжын(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжынкъым	узэпэпсэлъэжынкъым	зэпэпсэлъэжынкъым	дызэпэпсэлъэжынкъым	фызэпэпсэлъэжынкъым	зэпэпсэлъэжын(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжынущ	узэпэпсэлъэжынущ	зэпэпсэлъэжынущ	дызэпэпсэлъэжынущ	фызэпэпсэлъэжынущ	зэпэпсэлъэжыну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжынукъым	узэпэпсэлъэжынукъым	зэпэпсэлъэжынукъым	дызэпэпсэлъэжынукъым	фызэпэпсэлъэжынукъым	зэпэпсэлъэжыну(хэ)къым

ЗэрыупщӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжрэ	узэпэпсэлъэжрэ	зэпэпсэлъэжрэ	дызэпэпсэлъэжрэ	фызэпэпсэлъэжрэ	зэпэпсэлъэж(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжыркъэ	узэпэпсэлъэжыркъэ	зэпэпсэлъэжыркъэ	дызэпэпсэлъэжыркъэ	фызэпэпсэлъэжыркъэ	зэпэпсэлъэжыркъэ / зэпэпсэлъэжхэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэж(ыр)т	узэпэпсэлъэж(ыр)т	зэпэпсэлъэж(ыр)т	дызэпэпсэлъэж(ыр)т	фызэпэпсэлъэж(ыр)т	зэпэпсэлъэж(ыр)т / зэпэпсэлъэжхэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэж(ыр)тэкъэ	узэпэпсэлъэж(ыр)тэкъэ	зэпэпсэлъэж(ыр)тэкъэ	дызэпэпсэлъэж(ыр)тэкъэ	фызэпэпсэлъэж(ыр)тэкъэ	зэпэпсэлъэж(ыр)тэкъэ / зэпэпсэлъэжхэ(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжа	узэпэпсэлъэжа	зэпэпсэлъэжа	дызэпэпсэлъэжа	фызэпэпсэлъэжа	зэпэпсэлъэжа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжакъэ	узэпэпсэлъэжакъэ	зэпэпсэлъэжакъэ	дызэпэпсэлъэжакъэ	фызэпэпсэлъэжакъэ	зэпэпсэлъэжа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжат	узэпэпсэлъэжат	зэпэпсэлъэжат	дызэпэпсэлъэжат	фызэпэпсэлъэжат	зэпэпсэлъэжа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжатэкъэ	узэпэпсэлъэжатэкъэ	зэпэпсэлъэжатэкъэ	дызэпэпсэлъэжатэкъэ	фызэпэпсэлъэжатэкъэ	зэпэпсэлъэжа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжыгъа	узэпэпсэлъэжыгъа	зэпэпсэлъэжыгъа	дызэпэпсэлъэжыгъа	фызэпэпсэлъэжыгъа	зэпэпсэлъэжыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжыгъакъэ	узэпэпсэлъэжыгъакъэ	зэпэпсэлъэжыгъакъэ	дызэпэпсэлъэжыгъакъэ	фызэпэпсэлъэжыгъакъэ	зэпэпсэлъэжыгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжыгъат	узэпэпсэлъэжыгъат	зэпэпсэлъэжыгъат	дызэпэпсэлъэжыгъат	фызэпэпсэлъэжыгъат	зэпэпсэлъэжыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжыгъатэкъэ	узэпэпсэлъэжыгъатэкъэ	зэпэпсэлъэжыгъатэкъэ	дызэпэпсэлъэжыгъатэкъэ	фызэпэпсэлъэжыгъатэкъэ	зэпэпсэлъэжыгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэж	узэпэпсэлъэж	зэпэпсэлъэж	дызэпэпсэлъэж	фызэпэпсэлъэж	зэпэпсэлъэж(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжкъэ	узэпэпсэлъэжкъэ	зэпэпсэлъэжкъэ	дызэпэпсэлъэжкъэ	фызэпэпсэлъэжкъэ	зэпэпсэлъэж(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжт	узэпэпсэлъэжт	зэпэпсэлъэжт	дызэпэпсэлъэжт	фызэпэпсэлъэжт	зэпэпсэлъэж(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжтэкъэ	узэпэпсэлъэжтэкъэ	зэпэпсэлъэжтэкъэ	дызэпэпсэлъэжтэкъэ	фызэпэпсэлъэжтэкъэ	зэпэпсэлъэж(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжын	узэпэпсэлъэжын	зэпэпсэлъэжын	дызэпэпсэлъэжын	фызэпэпсэлъэжын	зэпэпсэлъэжын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжынкъэ	узэпэпсэлъэжынкъэ	зэпэпсэлъэжынкъэ	дызэпэпсэлъэжынкъэ	фызэпэпсэлъэжынкъэ	зэпэпсэлъэжын(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжыну	узэпэпсэлъэжыну	зэпэпсэлъэжыну	дызэпэпсэлъэжыну	фызэпэпсэлъэжыну	зэпэпсэлъэжыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжынукъэ	узэпэпсэлъэжынукъэ	зэпэпсэлъэжынукъэ	дызэпэпсэлъэжынукъэ	фызэпэпсэлъэжынукъэ	зэпэпсэлъэжыну(хэ)къэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжмэ	узэпэпсэлъэжмэ	зэпэпсэлъэжмэ	дызэпэпсэлъэжмэ	фызэпэпсэлъэжмэ	зэпэпсэлъэж(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпэмыпсэлъэжмэ	узэпэмыпсэлъэжмэ	зэпэмыпсэлъэжмэ	дызэпэмыпсэлъэжмэ	фызэпэмыпсэлъэжмэ	зэпэмыпсэлъэж(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжамэ	узэпэпсэлъэжамэ	зэпэпсэлъэжамэ	дызэпэпсэлъэжамэ	фызэпэпсэлъэжамэ	зэпэпсэлъэжа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэпэмыпсэлъэжамэ	узэпэмыпсэлъэжамэ	зэпэмыпсэлъэжамэ	дызэпэмыпсэлъэжамэ	фызэпэмыпсэлъэжамэ	зэпэмыпсэлъэжа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжыгъамэ	узэпэпсэлъэжыгъамэ	зэпэпсэлъэжыгъамэ	дызэпэпсэлъэжыгъамэ	фызэпэпсэлъэжыгъамэ	зэпэпсэлъэжыгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэпэмыпсэлъэжыгъамэ	узэпэмыпсэлъэжыгъамэ	зэпэмыпсэлъэжыгъамэ	дызэпэмыпсэлъэжыгъамэ	фызэпэмыпсэлъэжыгъамэ	зэпэмыпсэлъэжыгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжынмэ	узэпэпсэлъэжынмэ	зэпэпсэлъэжынмэ	дызэпэпсэлъэжынмэ	фызэпэпсэлъэжынмэ	зэпэпсэлъэжын(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпэмыпсэлъэжынмэ	узэпэмыпсэлъэжынмэ	зэпэмыпсэлъэжынмэ	дызэпэмыпсэлъэжынмэ	фызэпэмыпсэлъэжынмэ	зэпэмыпсэлъэжын(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжынумэ	узэпэпсэлъэжынумэ	зэпэпсэлъэжынумэ	дызэпэпсэлъэжынумэ	фызэпэпсэлъэжынумэ	зэпэпсэлъэжыну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпэмыпсэлъэжынумэ	узэпэмыпсэлъэжынумэ	зэпэмыпсэлъэжынумэ	дызэпэмыпсэлъэжынумэ	фызэпэмыпсэлъэжынумэ	зэпэмыпсэлъэжыну(хэ)мэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжтэмэ	узэпэпсэлъэжтэмэ	зэпэпсэлъэжтэмэ	дызэпэпсэлъэжтэмэ	фызэпэпсэлъэжтэмэ	зэпэпсэлъэж(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпэмыпсэлъэжтэмэ	узэпэмыпсэлъэжтэмэ	зэпэмыпсэлъэжтэмэ	дызэпэмыпсэлъэжтэмэ	фызэпэмыпсэлъэжтэмэ	зэпэмыпсэлъэж(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжатэмэ	узэпэпсэлъэжатэмэ	зэпэпсэлъэжатэмэ	дызэпэпсэлъэжатэмэ	фызэпэпсэлъэжатэмэ	зэпэпсэлъэжа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэпэмыпсэлъэжатэмэ	узэпэмыпсэлъэжатэмэ	зэпэмыпсэлъэжатэмэ	дызэпэмыпсэлъэжатэмэ	фызэпэмыпсэлъэжатэмэ	зэпэмыпсэлъэжа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжыгъатэмэ	узэпэпсэлъэжыгъатэмэ	зэпэпсэлъэжыгъатэмэ	дызэпэпсэлъэжыгъатэмэ	фызэпэпсэлъэжыгъатэмэ	зэпэпсэлъэжыгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэпэмыпсэлъэжыгъатэмэ	узэпэмыпсэлъэжыгъатэмэ	зэпэмыпсэлъэжыгъатэмэ	дызэпэмыпсэлъэжыгъатэмэ	фызэпэмыпсэлъэжыгъатэмэ	зэпэмыпсэлъэжыгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжынтэмэ	узэпэпсэлъэжынтэмэ	зэпэпсэлъэжынтэмэ	дызэпэпсэлъэжынтэмэ	фызэпэпсэлъэжынтэмэ	зэпэпсэлъэжын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпэмыпсэлъэжынтэмэ	узэпэмыпсэлъэжынтэмэ	зэпэмыпсэлъэжынтэмэ	дызэпэмыпсэлъэжынтэмэ	фызэпэмыпсэлъэжынтэмэ	зэпэмыпсэлъэжын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжынутэмэ	узэпэпсэлъэжынутэмэ	зэпэпсэлъэжынутэмэ	дызэпэпсэлъэжынутэмэ	фызэпэпсэлъэжынутэмэ	зэпэпсэлъэжыну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпэмыпсэлъэжынутэмэ	узэпэмыпсэлъэжынутэмэ	зэпэмыпсэлъэжынутэмэ	дызэпэмыпсэлъэжынутэмэ	фызэпэмыпсэлъэжынутэмэ	зэпэмыпсэлъэжыну(хэ)тэмэ

сослагательнэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжынт	узэпэпсэлъэжынт	зэпэпсэлъэжынт	дызэпэпсэлъэжынт	фызэпэпсэлъэжынт	зэпэпсэлъэжын(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжынтэкъым	узэпэпсэлъэжынтэкъым	зэпэпсэлъэжынтэкъым	дызэпэпсэлъэжынтэкъым	фызэпэпсэлъэжынтэкъым	зэпэпсэлъэжын(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжынут	узэпэпсэлъэжынут	зэпэпсэлъэжынут	дызэпэпсэлъэжынут	фызэпэпсэлъэжынут	зэпэпсэлъэжыну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжынутэкъым	узэпэпсэлъэжынутэкъым	зэпэпсэлъэжынутэкъым	дызэпэпсэлъэжынутэкъым	фызэпэпсэлъэжынутэкъым	зэпэпсэлъэжыну(хэ)тэкъым

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжми	узэпэпсэлъэжми	зэпэпсэлъэжми	дызэпэпсэлъэжми	фызэпэпсэлъэжми	зэпэпсэлъэж(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпэмыпсэлъэжми	узэпэмыпсэлъэжми	зэпэмыпсэлъэжми	дызэпэмыпсэлъэжми	фызэпэмыпсэлъэжми	зэпэмыпсэлъэж(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжами	узэпэпсэлъэжами	зэпэпсэлъэжами	дызэпэпсэлъэжами	фызэпэпсэлъэжами	зэпэпсэлъэжа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэпэмыпсэлъэжами	узэпэмыпсэлъэжами	зэпэмыпсэлъэжами	дызэпэмыпсэлъэжами	фызэпэмыпсэлъэжами	зэпэмыпсэлъэжа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжыгъами	узэпэпсэлъэжыгъами	зэпэпсэлъэжыгъами	дызэпэпсэлъэжыгъами	фызэпэпсэлъэжыгъами	зэпэпсэлъэжыгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэпэмыпсэлъэжыгъами	узэпэмыпсэлъэжыгъами	зэпэмыпсэлъэжыгъами	дызэпэмыпсэлъэжыгъами	фызэпэмыпсэлъэжыгъами	зэпэмыпсэлъэжыгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжынми	узэпэпсэлъэжынми	зэпэпсэлъэжынми	дызэпэпсэлъэжынми	фызэпэпсэлъэжынми	зэпэпсэлъэжын(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпэмыпсэлъэжынми	узэпэмыпсэлъэжынми	зэпэмыпсэлъэжынми	дызэпэмыпсэлъэжынми	фызэпэмыпсэлъэжынми	зэпэмыпсэлъэжын(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжынуми	узэпэпсэлъэжынуми	зэпэпсэлъэжынуми	дызэпэпсэлъэжынуми	фызэпэпсэлъэжынуми	зэпэпсэлъэжыну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпэмыпсэлъэжынуми	узэпэмыпсэлъэжынуми	зэпэмыпсэлъэжынуми	дызэпэмыпсэлъэжынуми	фызэпэмыпсэлъэжынуми	зэпэмыпсэлъэжыну(хэ)ми

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжтэми	узэпэпсэлъэжтэми	зэпэпсэлъэжтэми	дызэпэпсэлъэжтэми	фызэпэпсэлъэжтэми	зэпэпсэлъэж(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпэмыпсэлъэжтэми	узэпэмыпсэлъэжтэми	зэпэмыпсэлъэжтэми	дызэпэмыпсэлъэжтэми	фызэпэмыпсэлъэжтэми	зэпэмыпсэлъэж(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжатэми	узэпэпсэлъэжатэми	зэпэпсэлъэжатэми	дызэпэпсэлъэжатэми	фызэпэпсэлъэжатэми	зэпэпсэлъэжа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэпэмыпсэлъэжатэми	узэпэмыпсэлъэжатэми	зэпэмыпсэлъэжатэми	дызэпэмыпсэлъэжатэми	фызэпэмыпсэлъэжатэми	зэпэмыпсэлъэжа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжыгъатэми	узэпэпсэлъэжыгъатэми	зэпэпсэлъэжыгъатэми	дызэпэпсэлъэжыгъатэми	фызэпэпсэлъэжыгъатэми	зэпэпсэлъэжыгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэпэмыпсэлъэжыгъатэми	узэпэмыпсэлъэжыгъатэми	зэпэмыпсэлъэжыгъатэми	дызэпэмыпсэлъэжыгъатэми	фызэпэмыпсэлъэжыгъатэми	зэпэмыпсэлъэжыгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжынтэми	узэпэпсэлъэжынтэми	зэпэпсэлъэжынтэми	дызэпэпсэлъэжынтэми	фызэпэпсэлъэжынтэми	зэпэпсэлъэжын(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпэмыпсэлъэжынтэми	узэпэмыпсэлъэжынтэми	зэпэмыпсэлъэжынтэми	дызэпэмыпсэлъэжынтэми	фызэпэмыпсэлъэжынтэми	зэпэмыпсэлъэжын(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжынутэми	узэпэпсэлъэжынутэми	зэпэпсэлъэжынутэми	дызэпэпсэлъэжынутэми	фызэпэпсэлъэжынутэми	зэпэпсэлъэжыну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэпэмыпсэлъэжынутэми	узэпэмыпсэлъэжынутэми	зэпэмыпсэлъэжынутэми	дызэпэмыпсэлъэжынутэми	фызэпэмыпсэлъэжынутэми	зэпэмыпсэлъэжыну(хэ)тэми

гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжаи	узэпэпсэлъэжаи	зэпэпсэлъэжаи	дызэпэпсэлъэжаи	фызэпэпсэлъэжаи	зэпэпсэлъэжаи
щымыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжакъыми	узэпэпсэлъэжакъыми	зэпэпсэлъэжакъыми	дызэпэпсэлъэжакъыми	фызэпэпсэлъэжакъыми	зэпэпсэлъэжакъыми

фӀэфӀыныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжащэрэт	узэпэпсэлъэжащэрэт	зэпэпсэлъэжащэрэт	дызэпэпсэлъэжащэрэт	фызэпэпсэлъэжащэрэт	зэпэпсэлъэжащэрэт
щымыӀэныгъэ:	сызэпэмыпсэлъэжащэрэт	узэпэмыпсэлъэжащэрэт	зэпэмыпсэлъэжащэрэт	дызэпэмыпсэлъэжащэрэт	фызэпэмыпсэлъэжащэрэт	зэпэмыпсэлъэжащэрэт

шэч къытехьэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжагъэнщ	узэпэпсэлъэжагъэнщ	зэпэпсэлъэжагъэнщ	дызэпэпсэлъэжагъэнщ	фызэпэпсэлъэжагъэнщ	зэпэпсэлъэжагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжагъэнкъым	узэпэпсэлъэжагъэнкъым	зэпэпсэлъэжагъэнкъым	дызэпэпсэлъэжагъэнкъым	фызэпэпсэлъэжагъэнкъым	зэпэпсэлъэжагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжагъэнт	узэпэпсэлъэжагъэнт	зэпэпсэлъэжагъэнт	дызэпэпсэлъэжагъэнт	фызэпэпсэлъэжагъэнт	зэпэпсэлъэжагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжагъэнтэкъым	узэпэпсэлъэжагъэнтэкъым	зэпэпсэлъэжагъэнтэкъым	дызэпэпсэлъэжагъэнтэкъым	фызэпэпсэлъэжагъэнтэкъым	зэпэпсэлъэжагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжагъэн	узэпэпсэлъэжагъэн	зэпэпсэлъэжагъэн	дызэпэпсэлъэжагъэн	фызэпэпсэлъэжагъэн	зэпэпсэлъэжагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжагъэнкъэ	узэпэпсэлъэжагъэнкъэ	зэпэпсэлъэжагъэнкъэ	дызэпэпсэлъэжагъэнкъэ	фызэпэпсэлъэжагъэнкъэ	зэпэпсэлъэжагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжагъэнт	узэпэпсэлъэжагъэнт	зэпэпсэлъэжагъэнт	дызэпэпсэлъэжагъэнт	фызэпэпсэлъэжагъэнт	зэпэпсэлъэжагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжагъэнтэкъэ	узэпэпсэлъэжагъэнтэкъэ	зэпэпсэлъэжагъэнтэкъэ	дызэпэпсэлъэжагъэнтэкъэ	фызэпэпсэлъэжагъэнтэкъэ	зэпэпсэлъэжагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжагъэнпсэлъэж	узэпэпсэлъэжагъэнпсэлъэж	зэпэпсэлъэжагъэнпсэлъэж	дызэпэпсэлъэжагъэнпсэлъэж	фызэпэпсэлъэжагъэнпсэлъэж	зэпэпсэлъэжагъэнпсэлъэж
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжагъэнукъым	узэпэпсэлъэжагъэнукъым	зэпэпсэлъэжагъэнукъым	дызэпэпсэлъэжагъэнукъым	фызэпэпсэлъэжагъэнукъым	зэпэпсэлъэжагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжагъэнут	узэпэпсэлъэжагъэнут	зэпэпсэлъэжагъэнут	дызэпэпсэлъэжагъэнут	фызэпэпсэлъэжагъэнут	зэпэпсэлъэжагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжагъэнутэкъым	узэпэпсэлъэжагъэнутэкъым	зэпэпсэлъэжагъэнутэкъым	дызэпэпсэлъэжагъэнутэкъым	фызэпэпсэлъэжагъэнутэкъым	зэпэпсэлъэжагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжагъэну	узэпэпсэлъэжагъэну	зэпэпсэлъэжагъэну	дызэпэпсэлъэжагъэну	фызэпэпсэлъэжагъэну	зэпэпсэлъэжагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжагъэнукъэ	узэпэпсэлъэжагъэнукъэ	зэпэпсэлъэжагъэнукъэ	дызэпэпсэлъэжагъэнукъэ	фызэпэпсэлъэжагъэнукъэ	зэпэпсэлъэжагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжагъэнут	узэпэпсэлъэжагъэнут	зэпэпсэлъэжагъэнут	дызэпэпсэлъэжагъэнут	фызэпэпсэлъэжагъэнут	зэпэпсэлъэжагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сызэпэпсэлъэжагъэнутэкъэ	узэпэпсэлъэжагъэнутэкъэ	зэпэпсэлъэжагъэнутэкъэ	дызэпэпсэлъэжагъэнутэкъэ	фызэпэпсэлъэжагъэнутэкъэ	зэпэпсэлъэжагъэнутэкъэ

Причастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сызэпэпсэлъэж	узэпэпсэлъэж	зэпэпсэлъэж	дызэпэпсэлъэж	фызэпэпсэлъэж	зэпэпсэлъэж(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сызэпэмыпсэлъэж	узэпэмыпсэлъэж	зэпэмыпсэлъэж	дызэпэмыпсэлъэж	фызэпэмыпсэлъэж	зэпэмыпсэлъэж(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэпэпсэлъэжа	узэпэпсэлъэжа	зэпэпсэлъэжа	дызэпэпсэлъэжа	фызэпэпсэлъэжа	зэпэпсэлъэжа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэпэмыпсэлъэжа	узэпэмыпсэлъэжа	зэпэмыпсэлъэжа	дызэпэмыпсэлъэжа	фызэпэмыпсэлъэжа	зэпэмыпсэлъэжа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэпэпсэлъэжыгъа	узэпэпсэлъэжыгъа	зэпэпсэлъэжыгъа	дызэпэпсэлъэжыгъа	фызэпэпсэлъэжыгъа	зэпэпсэлъэжыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэпэмыпсэлъэжыгъа	узэпэмыпсэлъэжыгъа	зэпэмыпсэлъэжыгъа	дызэпэмыпсэлъэжыгъа	фызэпэмыпсэлъэжыгъа	зэпэмыпсэлъэжыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэпэпсэлъэжын	узэпэпсэлъэжын	зэпэпсэлъэжын	дызэпэпсэлъэжын	фызэпэпсэлъэжын	зэпэпсэлъэжын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэпэмыпсэлъэжын	узэпэмыпсэлъэжын	зэпэмыпсэлъэжын	дызэпэмыпсэлъэжын	фызэпэмыпсэлъэжын	зэпэмыпсэлъэжын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэпэпсэлъэжыну	узэпэпсэлъэжыну	зэпэпсэлъэжыну	дызэпэпсэлъэжыну	фызэпэпсэлъэжыну	зэпэпсэлъэжыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэпэмыпсэлъэжыну	узэпэмыпсэлъэжыну	зэпэмыпсэлъэжыну	дызэпэмыпсэлъэжыну	фызэпэмыпсэлъэжыну	зэпэмыпсэлъэжыну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сызэрызэпэпсэлъэж	узэрызэпэпсэлъэж	зэрызэпэпсэлъэж	дызэрызэпэпсэлъэж	фызэрызэпэпсэлъэж	зэрызэпэпсэлъэж(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрызэпэмыпсэлъэж	узэрызэпэмыпсэлъэж	зэрызэпэмыпсэлъэж	дызэрызэпэмыпсэлъэж	фызэрызэпэмыпсэлъэж	зэрызэпэмыпсэлъэж(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэрызэпэпсэлъэжа	узэрызэпэпсэлъэжа	зэрызэпэпсэлъэжа	дызэрызэпэпсэлъэжа	фызэрызэпэпсэлъэжа	зэрызэпэпсэлъэжа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрызэпэмыпсэлъэжа	узэрызэпэмыпсэлъэжа	зэрызэпэмыпсэлъэжа	дызэрызэпэмыпсэлъэжа	фызэрызэпэмыпсэлъэжа	зэрызэпэмыпсэлъэжа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэрызэпэпсэлъэжыгъа	узэрызэпэпсэлъэжыгъа	зэрызэпэпсэлъэжыгъа	дызэрызэпэпсэлъэжыгъа	фызэрызэпэпсэлъэжыгъа	зэрызэпэпсэлъэжыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрызэпэмыпсэлъэжыгъа	узэрызэпэмыпсэлъэжыгъа	зэрызэпэмыпсэлъэжыгъа	дызэрызэпэмыпсэлъэжыгъа	фызэрызэпэмыпсэлъэжыгъа	зэрызэпэмыпсэлъэжыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэрызэпэпсэлъэжын	узэрызэпэпсэлъэжын	зэрызэпэпсэлъэжын	дызэрызэпэпсэлъэжын	фызэрызэпэпсэлъэжын	зэрызэпэпсэлъэжын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрызэпэмыпсэлъэжын	узэрызэпэмыпсэлъэжын	зэрызэпэмыпсэлъэжын	дызэрызэпэмыпсэлъэжын	фызэрызэпэмыпсэлъэжын	зэрызэпэмыпсэлъэжын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэрызэпэпсэлъэжыну	узэрызэпэпсэлъэжыну	зэрызэпэпсэлъэжыну	дызэрызэпэпсэлъэжыну	фызэрызэпэпсэлъэжыну	зэрызэпэпсэлъэжыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрызэпэмыпсэлъэжыну	узэрызэпэмыпсэлъэжыну	зэрызэпэмыпсэлъэжыну	дызэрызэпэмыпсэлъэжыну	фызэрызэпэмыпсэлъэжыну	зэрызэпэмыпсэлъэжыну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыщызэпэпсэлъэж	ущызэпэпсэлъэж	щызэпэпсэлъэж	дыщызэпэпсэлъэж	фыщызэпэпсэлъэж	щызэпэпсэлъэж(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыщызэпэмыпсэлъэж	ущызэпэмыпсэлъэж	щызэпэмыпсэлъэж	дыщызэпэмыпсэлъэж	фыщызэпэмыпсэлъэж	щызэпэмыпсэлъэж(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщызэпэпсэлъэжа	ущызэпэпсэлъэжа	щызэпэпсэлъэжа	дыщызэпэпсэлъэжа	фыщызэпэпсэлъэжа	щызэпэпсэлъэжа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщызэпэмыпсэлъэжа	ущизэпэмыпсэлъэжа	щызэпэмыпсэлъэжа	дыщызэпэмыпсэлъэжа	фыщызэпэмыпсэлъэжа	щызэпэмыпсэлъэжа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщызэпэпсэлъэжыгъа	ущызэпэпсэлъэжыгъа	щызэпэпсэлъэжыгъа	дыщызэпэпсэлъэжыгъа	фыщызэпэпсэлъэжыгъа	щызэпэпсэлъэжыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщызэпэмыпсэлъэжыгъа	ущызэпэмыпсэлъэжыгъа	щызэпэмыпсэлъэжыгъа	дыщызэпэмыпсэлъэжыгъа	фыщызэпэмыпсэлъэжыгъа	щызэпэмыпсэлъэжыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщызэпэпсэлъэжын	ущызэпэпсэлъэжын	щызэпэпсэлъэжын	дыщызэпэпсэлъэжын	фыщызэпэпсэлъэжын	щызэпэпсэлъэжын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщызэпэмыпсэлъэжын	ущызэпэпсэлъэжын	щызэпэмыпсэлъэжын	дыщызэпэмыпсэлъэжын	фыщызэпэмыпсэлъэжын	щызэпэмыпсэлъэжын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщызэпэпсэлъэжыну	ущызэпэпсэлъэжыну	щызэпэпсэлъэжыну	дыщызэпэпсэлъэжыну	фыщызэпэпсэлъэжыну	щызэпэпсэлъэжыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщызэпэмыпсэлъэжыну	ущызэпэмыпсэлъэжыну	щызэпэмыпсэлъэжыну	дыщызэпэмыпсэлъэжыну	фыщызэпэмыпсэлъэжыну	щызэпэмыпсэлъэжыну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыздызэпэпсэлъэж	уздызэпэпсэлъэж	здызэпэпсэлъэж	дыздызэпэпсэлъэж	фыздызэпэпсэлъэж	здызэпэпсэлъэж(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыздызэпэмыпсэлъэж	уздызэпэмыпсэлъэж	здызэпэмыпсэлъэж	дыздызэпэмыпсэлъэж	фыздызэпэмыпсэлъэж	здызэпэмыпсэлъэж(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыздызэпэпсэлъэжа	уздызэпэпсэлъэжа	здызэпэпсэлъэжа	дыздызэпэпсэлъэжа	фыздызэпэпсэлъэжа	здызэпэпсэлъэжа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыздызэпэмыпсэлъэжа	уздызэпэмыпсэлъэжа	здызэпэмыпсэлъэжа	дыздызэпэмыпсэлъэжа	фыздызэпэмыпсэлъэжа	здызэпэмыпсэлъэжа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыздызэпэпсэлъэжыгъа	уздызэпэпсэлъэжыгъа	здызэпэпсэлъэжыгъа	дыздызэпэпсэлъэжыгъа	фыздызэпэпсэлъэжыгъа	здызэпэпсэлъэжыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыздызэпэмыпсэлъэжыгъа	уздызэпэмыпсэлъэжыгъа	здызэпэмыпсэлъэжыгъа	дыздызэпэмыпсэлъэжыгъа	фыздызэпэмыпсэлъэжыгъа	здызэпэмыпсэлъэжыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыздызэпэпсэлъэжын	уздызэпэпсэлъэжын	здызэпэпсэлъэжын	дыздызэпэпсэлъэжын	фыздызэпэпсэлъэжын	здызэпэпсэлъэжын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыздызэпэмыпсэлъэжын	уздызэпэмыпсэлъэжын	здызэпэмыпсэлъэжын	дыздызэпэмыпсэлъэжын	фыздызэпэмыпсэлъэжын	здызэпэмыпсэлъэжын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыздызэпэпсэлъэжыну	уздызэпэпсэлъэжыну	здызэпэпсэлъэжыну	дыздызэпэпсэлъэжыну	фыздызэпэпсэлъэжыну	здызэпэпсэлъэжыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыздызэпэмыпсэлъэжыну	уздызэпэмыпсэлъэжыну	здызэпэмыпсэлъэжыну	дыздызэпэмыпсэлъэжыну	фыздызэпэмыпсэлъэжыну	здызэпэмыпсэлъэжыну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀызэпэпсэлъэж	ущӀызэпэпсэлъэж	щӀызэпэпсэлъэж	дыщӀызэпэпсэлъэж	фыщӀызэпэпсэлъэж	щӀызэпэпсэлъэж(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀызэпэмыпсэлъэж	ущӀызэпэмыпсэлъэж	щӀызэпэмыпсэлъэж	дыщӀызэпэмыпсэлъэж	фыщӀызэпэмыпсэлъэж	щӀызэпэмыпсэлъэж(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀызэпэпсэлъэжа	ущӀызэпэпсэлъэжӀэпсэлъэжа	щӀызэпэпсэлъэжа	дыщӀызэпэпсэлъэжа	фыщӀызэпэпсэлъэжа	щӀызэпэпсэлъэжа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀызэпэмыпсэлъэжа	ущӀызэпэмыпсэлъэжа	щӀызэпэмыпсэлъэжа	дыщӀызэпэмыпсэлъэжа	фыщӀызэпэмыпсэлъэжа	щӀызэпэмыпсэлъэжа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀызэпэпсэлъэжыгъа	ущӀызэпэпсэлъэжыгъа	щӀызэпэпсэлъэжыгъа	дыщӀызэпэпсэлъэжыгъа	фыщӀызэпэпсэлъэжыгъа	щӀызэпэпсэлъэжыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀызэпэмыпсэлъэжыгъа	ущӀызэпэмыпсэлъэжыгъа	щӀызэпэмыпсэлъэжыгъа	дыщӀызэпэмыпсэлъэжыгъа	фыщӀызэпэмыпсэлъэжыгъа	щӀызэпэмыпсэлъэжыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀызэпэпсэлъэжын	ущӀызэпэпсэлъэжын	щӀызэпэпсэлъэжын	дыщӀызэпэпсэлъэжын	фыщӀызэпэпсэлъэжын	щӀызэпэпсэлъэжын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀызэпэмыпсэлъэжын	ущӀызэпэмыпсэлъэжын	щӀызэпэмыпсэлъэжын	дыщӀызэпэмыпсэлъэжын	фыщӀызэпэмыпсэлъэжын	щӀызэпэмыпсэлъэжын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀызэпэпсэлъэжыну	ущӀызэпэпсэлъэжыну	щӀызэпэпсэлъэжыну	дыщӀызэпэпсэлъэжыну	фыщӀызэпэпсэлъэжыну	щӀызэпэпсэлъэжыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀызэпэмыпсэлъэжыну	ущӀызэпэмыпсэлъэжыну	щӀызэпэмыпсэлъэжыну	дыщӀызэпэмыпсэлъэжыну	фыщӀызэпэмыпсэлъэжыну	щӀызэпэмыпсэлъэжыну(хэ)

Деепричастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ	сызэпэпсэлъэжу	узэпэпсэлъэжу	зэпэпсэлъэжу	дызэпэпсэлъэжу	фызэпэпсэлъэжу	зэпэпсэлъэж(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сызэпэмыпсэлъэжу	узэпэмыпсэлъэжу	зэпэмыпсэлъэжу	дызэпэмыпсэлъэжу	фызэпэмыпсэлъэжу	зэпэмыпсэлъэж(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэпэпсэлъэжауэ	узэпэпсэлъэжауэ	зэпэпсэлъэжауэ	дызэпэпсэлъэжауэ	фызэпэпсэлъэжауэ	зэпэпсэлъэжауэ / зэпэпсэлъэжахэу
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэпэмыпсэлъэжауэ	узэпэмыпсэлъэжауэ	зэпэмыпсэлъэжауэ	дызэпэмыпсэлъэжауэ	фызэпэмыпсэлъэжауэ	зэпэмыпсэлъэжауэ / зэпэмыпсэлъэжахэу
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ	сызэпэпсэлъэжурэ	узэпэпсэлъэжурэ	зэпэпсэлъэжурэ	дызэпэпсэлъэжурэ	фызэпэпсэлъэжурэ	зэпэпсэлъэж(хэ)урэ
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ	сызэпэмыпсэлъэжурэ	узэпэмыпсэлъэжурэ	зэпэмыпсэлъэжурэ	дызэпэмыпсэлъэжурэ	фызэпэмыпсэлъэжурэ	зэпэмыпсэлъэж(хэ)урэ

Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ			Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Подлежащэ
сэ	--	сыбзэпопсэлъэж	сызэпопсэлъэж	--	сывзэпопсэлъэж	сазэпопсэлъэж
уэ	уззэпопсэлъэж	--	узэпопсэлъэж	удзэпопсэлъэж	--	уазэпопсэлъэж
ар	ззэпопсэлъэж	бзэпопсэлъэж	зэпопсэлъэж	дзэпопсэлъэж	взэпопсэлъэж	язэпопсэлъэж
дэ	--	дыбзэпопсэлъэж	дызэпопсэлъэж	--	дывзэпопсэлъэж	дазэпопсэлъэж
фэ	фыззэпопсэлъэж	--	фызэпопсэлъэж	фыдзэпопсэлъэж	--	фазэпопсэлъэж
ахэр	ззэпопсэлъэж(хэ)	бзэпопсэлъэж(хэ)	зэпопсэлъэж(хэ)	дзэпопсэлъэж(хэ)	взэпопсэлъэж(хэ)	язэпопсэлъэж(хэ)

		-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[псэлъэж]	[псэлъэж]ыр	--	[псэлъэж]хэр
Эргативнэ:	[псэлъэж]	[псэлъэж]ым	--	[псэлъэж]хэм
Послеложнэ:	[псэлъэж]кӀэ	[псэлъэж]ымкӀэ	[псэлъэж]хэкӀэ	[псэлъэж]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[псэлъэж]у	[псэлъэж]ырауэ	[псэлъэж]хэу	[псэлъэж]хэрауэ

		-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[псэлъэж]а	[псэлъэж]ар	--	[псэлъэж]ахэр
Эргативнэ:	[псэлъэж]а	[псэлъэж]ам	--	[псэлъэж]ахэм
Послеложнэ:	[псэлъэж]акӀэ	[псэлъэж]амкӀэ	[псэлъэж]ахэкӀэ	[псэлъэж]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[псэлъэж]ауэ	[псэлъэж]арауэ	[псэлъэж]ахэу	[псэлъэж]ахэрауэ

		-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[псэлъэж]ын	[псэлъэж]ыныр	--	[псэлъэж]ынхэр
Эргативнэ:	[псэлъэж]ын	[псэлъэж]ыным	--	[псэлъэж]ынхэм
Послеложнэ:	[псэлъэж]ынкӀэ	[псэлъэж]ынымкӀэ	[псэлъэж]ынхэкӀэ	[псэлъэж]ынхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:	[псэлъэж]ыну	[псэлъэж]ынырауэ	[псэлъэж]ынхэу	[псэлъэж]ынхэрауэ

		-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[псэлъэж]ыну	[псэлъэж]ынур	--	[псэлъэж]ынухэр
Эргативнэ:	[псэлъэж]ыну	[псэлъэж]ынум	--	[псэлъэж]ынухэм
Послеложнэ:	[псэлъэж]ынукӀэ	[псэлъэж]ынумкӀэ	[псэлъэж]ынухэкӀэ	[псэлъэж]ынухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[псэлъэж]ынууэ	[псэлъэж]ынурауэ	[псэлъэж]ынухэу	[псэлъэж]ынухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

1. Зыр зым пэпсэлъэжын, жаӀэр зэхуамыдэу псалъэ зэпадзын.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

• зэпэпсэлъэжын: bicker with each other

УРЫСЫБЗЭ

• зэпэпсэлъэжын: пререкаться друг с другом

БИБЛИОГРАФИЕ

Библиографием еплъын