Тхыгъэр къыздрахар Википсалъалъэ
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- къы- + хэ- + [бз] + -ы + -кӏ + -ы + -н
Глагол лъэӏэс "къыхэбзыкӏын"-м и спряженэ
| Инфинитив (масдар) |
|
| щыӀэныгъэ: |
къыхэбзыкӏын
|
| щымыӀэныгъэ: |
къыхэмыбзыкӏын
|
| Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏын |
къыхэббзыкӏын |
къыхибзыкӏын |
къыхэдбзыкӏын |
къыхэвбзыкӏын |
къыхабзыкӏын
|
| щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбзыкӏын |
къыхыумыбзыкӏын |
къыхимыбзыкӏын |
къыхэдмыбзыкӏын |
къыхэвмыбзыкӏын |
къыхамыбзыкӏын
|
| Унафэ наклоненэ |
уэ |
фэ
|
| щыӀэныгъэ: |
къыхэбзыкӏ! |
къыхэвбзыкӏ!
|
| щымыӀэныгъэ: |
къыхыумыбзыкӏ! |
къыхэвмыбзыкӏ!
|
| Ре-кӀэ унафэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| щыӀэныгъэ: |
сыкъыхребзыкӏ |
укъыхребзыкӏ |
къыхребзыкӏ |
дыкъыхребзыкӏ |
фыкъыхребзыкӏ |
къыхребзыкӏ
|
| щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхремыбзыкӏ |
укъыхремыбзыкӏ |
къыхремыбзыкӏ |
дыкъыхремыбзыкӏ |
фыкъыхремыбзыкӏ |
къыхремыбзыкӏ
|
| ЗэраӀуатэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхызобзыкӏ(ыр) |
къыхыбобзыкӏ(ыр) |
къыхебзыкӏ(ыр) |
къыхыдобзыкӏ(ыр) |
къыхывобзыкӏ(ыр) |
къыхабзыкӏ(ыр)
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏыркъым |
къыхэббзыкӏыркъым |
къыхибзыкӏыркъым |
къыхэдбзыкӏыркъым |
къыхэвбзыкӏыркъым |
къыхабзыкӏыркъым
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏырт |
къыхэббзыкӏырт |
къыхибзыкӏырт |
къыхэдбзыкӏырт |
къыхэвбзыкӏырт |
къыхабзыкӏырт
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏыртэкъым |
къыхэббзыкӏыртэкъым |
къыхибзыкӏыртэкъым |
къыхэдбзыкӏыртэкъым |
къыхэвбзыкӏыртэкъым |
къыхабзыкӏыртэкъым
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏащ |
къыхэббзыкӏащ |
къыхибзыкӏащ |
къыхэдбзыкӏащ |
къыхэвбзыкӏащ |
къыхабзыкӏащ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏакъым |
къыхэббзыкӏакъым |
къыхибзыкӏакъым |
къыхэдбзыкӏакъым |
къыхэвбзыкӏакъым |
къыхабзыкӏакъым
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏат |
къыхэббзыкӏат |
къыхибзыкӏат |
къыхэдбзыкӏат |
къыхэвбзыкӏат |
къыхабзыкӏат
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏатэкъым |
къыхэббзыкӏатэкъым |
къыхибзыкӏатэкъым |
къыхэдбзыкӏатэкъым |
къыхэвбзыкӏатэкъым |
къыхабзыкӏатэкъым
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏыгъащ |
къыхэббзыкӏыгъащ |
къыхибзыкӏыгъащ |
къыхэдбзыкӏыгъащ |
къыхэвбзыкӏыгъащ |
къыхабзыкӏыгъащ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏыгъакъым |
къыхэббзыкӏыгъакъым |
къыхибзыкӏыгъакъым |
къыхэдбзыкӏыгъакъым |
къыхэвбзыкӏыгъакъым |
къыхабзыкӏыгъакъым
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏыгъат |
къыхэббзыкӏыгъат |
къыхибзыкӏыгъат |
къыхэдбзыкӏыгъат |
къыхэвбзыкӏыгъат |
къыхабзыкӏыгъат
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏыгъатэкъым |
къыхэббзыкӏыгъатэкъым |
къыхибзыкӏыгъатэкъым |
къыхэдбзыкӏыгъатэкъым |
къыхэвбзыкӏыгъатэкъым |
къыхабзыкӏыгъатэкъым
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏщ |
къыхэббзыкӏщ |
къыхибзыкӏщ |
къыхэдбзыкӏщ |
къыхэвбзыкӏщ |
къыхабзыкӏщ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏкъым |
къыхэббзыкӏкъым |
къыхибзыкӏкъым |
къыхэдбзыкӏкъым |
къыхэвбзыкӏкъым |
къыхабзыкӏкъым
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏт |
къыхэббзыкӏт |
къыхибзыкӏт |
къыхэдбзыкӏт |
къыхэвбзыкӏт |
къыхабзыкӏт
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏтэкъым |
къыхэббзыкӏтэкъым |
къыхибзыкӏтэкъым |
къыхэдбзыкӏтэкъым |
къыхэвбзыкӏтэкъым |
къыхабзыкӏтэкъым
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏынщ |
къыхэббзыкӏынщ |
къыхибзыкӏынщ |
къыхэдбзыкӏынщ |
къыхэвбзыкӏынщ |
къыхабзыкӏынщ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏынкъым |
къыхэббзыкӏынкъым |
къыхибзыкӏынкъым |
къыхэдбзыкӏынкъым |
къыхэвбзыкӏынкъым |
къыхабзыкӏынкъым
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏынущ |
къыхэббзыкӏынущ |
къыхибзыкӏынущ |
къыхэдбзыкӏынущ |
къыхэвбзыкӏынущ |
къыхабзыкӏынущ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏынукъым |
къыхэббзыкӏынукъым |
къыхибзыкӏынукъым |
къыхэдбзыкӏынукъым |
къыхэвбзыкӏынукъым |
къыхабзыкӏынукъым
|
| ЗэрыупщӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏрэ |
къыхэббзыкӏрэ |
къыхибзыкӏрэ |
къыхэдбзыкӏрэ |
къыхэвбзыкӏрэ |
къыхабзыкӏрэ
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏыркъэ |
къыхэббзыкӏыркъэ |
къыхибзыкӏыркъэ |
къыхэдбзыкӏыркъэ |
къыхэвбзыкӏыркъэ |
къыхабзыкӏыркъэ
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏырт |
къыхэббзыкӏырт |
къыхибзыкӏырт |
къыхэдбзыкӏырт |
къыхэвбзыкӏырт |
къыхабзыкӏырт
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏыртэкъэ |
къыхэббзыкӏыртэкъэ |
къыхибзыкӏыртэкъэ |
къыхэдбзыкӏыртэкъэ |
къыхэвбзыкӏыртэкъэ |
къыхабзыкӏыртэкъэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏа |
къыхэббзыкӏа |
къыхибзыкӏа |
къыхэдбзыкӏа |
къыхэвбзыкӏа |
къыхабзыкӏа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏакъэ |
къыхэббзыкӏакъэ |
къыхибзыкӏакъэ |
къыхэдбзыкӏакъэ |
къыхэвбзыкӏакъэ |
къыхабзыкӏакъэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏат |
къыхэббзыкӏат |
къыхибзыкӏат |
къыхэдбзыкӏат |
къыхэвбзыкӏат |
къыхабзыкӏат
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏатэкъэ |
къыхэббзыкӏатэкъэ |
къыхибзыкӏатэкъэ |
къыхэдбзыкӏатэкъэ |
къыхэвбзыкӏатэкъэ |
къыхабзыкӏатэкъэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏыгъа |
къыхэббзыкӏыгъа |
къыхибзыкӏыгъа |
къыхэдбзыкӏыгъа |
къыхэвбзыкӏыгъа |
къыхабзыкӏыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ: |
къыхэзбзыкӏыгъакъэ |
къыхэббзыкӏыгъакъэ |
къыхибзыкӏыгъакъэ |
къыхэдбзыкӏыгъакъэ |
къыхэвбзыкӏыгъакъэ |
къыхабзыкӏыгъакъэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏыгъат |
къыхэббзыкӏыгъат |
къыхибзыкӏыгъат |
къыхэдбзыкӏыгъат |
къыхэвбзыкӏыгъат |
къыхабзыкӏыгъат
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏыгъатэкъэ |
къыхэббзыкӏыгъатэкъэ |
къыхибзыкӏыгъатэкъэ |
къыхэдбзыкӏыгъатэкъэ |
къыхэвбзыкӏыгъатэкъэ |
къыхабзыкӏыгъатэкъэ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏ |
къыхэббзыкӏ |
къыхибзыкӏ |
къыхэдбзыкӏ |
къыхэвбзыкӏ |
къыхабзыкӏ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏкъэ |
къыхэббзыкӏкъэ |
къыхибзыкӏкъэ |
къыхэдбзыкӏкъэ |
къыхэвбзыкӏкъэ |
къыхабзыкӏкъэ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏт |
къыхэббзыкӏт |
къыхибзыкӏт |
къыхэдбзыкӏт |
къыхэвбзыкӏт |
къыхабзыкӏт
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏтэкъэ |
къыхэббзыкӏтэкъэ |
къыхибзыкӏтэкъэ |
къыхэдбзыкӏтэкъэ |
къыхэвбзыкӏтэкъэ |
къыхабзыкӏтэкъэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏын |
къыхэббзыкӏын |
къыхибзыкӏын |
къыхэдбзыкӏын |
къыхэвбзыкӏын |
къыхабзыкӏын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏынкъэ |
къыхэббзыкӏынкъэ |
къыхибзыкӏынкъэ |
къыхэдбзыкӏынкъэ |
къыхэвбзыкӏынкъэ |
къыхабзыкӏынкъэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏыну |
къыхэббзыкӏыну |
къыхибзыкӏыну |
къыхэдбзыкӏыну |
къыхэвбзыкӏыну |
къыхабзыкӏыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏынукъэ |
къыхэббзыкӏынукъэ |
къыхибзыкӏынукъэ |
къыхэдбзыкӏынукъэ |
къыхэвбзыкӏынукъэ |
къыхабзыкӏынукъэ
|
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏмэ |
къыхэббзыкӏмэ |
къыхибзыкӏмэ |
къыхэдбзыкӏмэ |
къыхэвбзыкӏмэ |
къыхабзыкӏмэ
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбзыкӏмэ |
къыхыумыбзыкӏмэ |
къыхимыбзыкӏмэ |
къыхэдмыбзыкӏмэ |
къыхэвмыбзыкӏмэ |
къыхамыбзыкӏмэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏамэ |
къыхэббзыкӏамэ |
къыхибзыкӏамэ |
къыхэдбзыкӏамэ |
къыхэвбзыкӏамэ |
къыхабзыкӏамэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбзыкӏамэ |
къыхыумыбзыкӏамэ |
къыхимыбзыкӏамэ |
къыхэдмыбзыкӏамэ |
къыхэвмыбзыкӏамэ |
къыхамыбзыкӏамэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏыгъамэ |
къыхэббзыкӏыгъамэ |
къыхибзыкӏыгъамэ |
къыхэдбзыкӏыгъамэ |
къыхэвбзыкӏыгъамэ |
къыхабзыкӏыгъамэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбзыкӏыгъамэ |
къыхыумыбзыкӏыгъамэ |
къыхимыбзыкӏыгъамэ |
къыхэдмыбзыкӏыгъамэ |
къыхэвмыбзыкӏыгъамэ |
къыхамыбзыкӏыгъамэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏынмэ |
къыхэббзыкӏынмэ |
къыхибзыкӏынмэ |
къыхэдбзыкӏынмэ |
къыхэвбзыкӏынмэ |
къыхабзыкӏынмэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбзыкӏынмэ |
къыхыумыбзыкӏынмэ |
къыхимыбзыкӏынмэ |
къыхэдмыбзыкӏынмэ |
къыхэвмыбзыкӏынмэ |
къыхамыбзыкӏынмэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏынумэ |
къыхэббзыкӏынумэ |
къыхибзыкӏынумэ |
къыхэдбзыкӏынумэ |
къыхэвбзыкӏынумэ |
къыхабзыкӏынумэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбзыкӏынумэ |
къыхыумыбзыкӏынумэ |
къыхимыбзыкӏынумэ |
къыхэдмыбзыкӏынумэ |
къыхэвмыбзыкӏынумэ |
къыхамыбзыкӏынумэ
|
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏтэмэ |
къыхэббзыкӏтэмэ |
къыхибзыкӏтэмэ |
къыхэдбзыкӏтэмэ |
къыхэвбзыкӏтэмэ |
къыхабзыкӏтэмэ
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбзыкӏтэмэ |
къыхыумыбзыкӏтэмэ |
къыхимыбзыкӏтэмэ |
къыхэдмыбзыкӏтэмэ |
къыхэвмыбзыкӏтэмэ |
къыхамыбзыкӏтэмэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏатэмэ |
къыхэббзыкӏатэмэ |
къыхибзыкӏатэмэ |
къыхэдбзыкӏатэмэ |
къыхэвбзыкӏатэмэ |
къыхабзыкӏатэмэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбзыкӏатэмэ |
къыхыумыбзыкӏатэмэ |
къыхимыбзыкӏатэмэ |
къыхэдмыбзыкӏатэмэ |
къыхэвмыбзыкӏатэмэ |
къыхамыбзыкӏатэмэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏыгъатэмэ |
къыхэббзыкӏыгъатэмэ |
къыхибзыкӏыгъатэмэ |
къыхэдбзыкӏыгъатэмэ |
къыхэвбзыкӏыгъатэмэ |
къыхабзыкӏыгъатэмэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбзыкӏыгъатэмэ |
къыхыумыбзыкӏыгъатэмэ |
къыхимыбзыкӏыгъатэмэ |
къыхэдмыбзыкӏыгъатэмэ |
къыхэвмыбзыкӏыгъатэмэ |
къыхамыбзыкӏыгъатэмэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏынтэмэ |
къыхэббзыкӏынтэмэ |
къыхибзыкӏынтэмэ |
къыхэдбзыкӏынтэмэ |
къыхэвбзыкӏынтэмэ |
къыхабзыкӏынтэмэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбзыкӏынтэмэ |
къыхыумыбзыкӏынтэмэ |
къыхимыбзыкӏынтэмэ |
къыхэдмыбзыкӏынтэмэ |
къыхэвмыбзыкӏынтэмэ |
къыхамыбзыкӏынтэмэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏынутэмэ |
къыхэббзыкӏынутэмэ |
къыхибзыкӏынутэмэ |
къыхэдбзыкӏынутэмэ |
къыхэвбзыкӏынутэмэ |
къыхабзыкӏынутэмэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбзыкӏынутэмэ |
къыхыумыбзыкӏынутэмэ |
къыхимыбзыкӏынутэмэ |
къыхэдмыбзыкӏынутэмэ |
къыхэвмыбзыкӏынутэмэ |
къыхамыбзыкӏынутэмэ
|
| сослагательнэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏынт |
къыхэббзыкӏынт |
къыхибзыкӏынт |
къыхэдбзыкӏынт |
къыхэвбзыкӏынт |
къыхабзыкӏынт
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏынтэкъым |
къыхэббзыкӏынтэкъым |
къыхибзыкӏынтэкъым |
къыхэдбзыкӏынтэкъым |
къыхэвбзыкӏынтэкъым |
къыхабзыкӏынтэкъым
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏынут |
къыхэббзыкӏынут |
къыхибзыкӏынут |
къыхэдбзыкӏынут |
къыхэвбзыкӏынут |
къыхабзыкӏынут
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏынутэкъым |
къыхэббзыкӏынутэкъым |
къыхибзыкӏынутэкъым |
къыхэдбзыкӏынутэкъым |
къыхэвбзыкӏынутэкъым |
къыхабзыкӏынутэкъым
|
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏми |
къыхэббзыкӏми |
къыхибзыкӏми |
къыхэдбзыкӏми |
къыхэвбзыкӏми |
къыхабзыкӏми
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбзыкӏми |
къыхыумыбзыкӏми |
къыхимыбзыкӏми |
къыхэдмыбзыкӏми |
къыхэвмыбзыкӏми |
къыхамыбзыкӏми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏами |
къыхэббзыкӏами |
къыхибзыкӏами |
къыхэдбзыкӏами |
къыхэвбзыкӏами |
къыхабзыкӏами
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбзыкӏами |
къыхыумыбзыкӏами |
къыхимыбзыкӏами |
къыхэдмыбзыкӏами |
къыхэвмыбзыкӏами |
къыхамыбзыкӏами
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏыгъами |
къыхэббзыкӏыгъами |
къыхибзыкӏыгъами |
къыхэдбзыкӏыгъами |
къыхэвбзыкӏыгъами |
къыхабзыкӏыгъами
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбзыкӏыгъами |
къыхыумыбзыкӏыгъами |
къыхимыбзыкӏыгъами |
къыхэдмыбзыкӏыгъами |
къыхэвмыбзыкӏыгъами |
къыхамыбзыкӏыгъами
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏынми |
къыхэббзыкӏынми |
къыхибзыкӏынми |
къыхэдбзыкӏынми |
къыхэвбзыкӏынми |
къыхабзыкӏынми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбзыкӏынми |
къыхыумыбзыкӏынми |
къыхимыбзыкӏынми |
къыхэдмыбзыкӏынми |
къыхэвмыбзыкӏынми |
къыхамыбзыкӏынми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏынуми |
къыхэббзыкӏынуми |
къыхибзыкӏынуми |
къыхэдбзыкӏынуми |
къыхэвбзыкӏынуми |
къыхабзыкӏынуми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбзыкӏынуми |
къыхыумыбзыкӏынуми |
къыхимыбзыкӏынуми |
къыхэдмыбзыкӏынуми |
къыхэвмыбзыкӏынуми |
къыхамыбзыкӏынуми
|
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏтэми |
къыхэббзыкӏтэми |
къыхибзыкӏтэми |
къыхэдбзыкӏтэми |
къыхэвбзыкӏтэми |
къыхабзыкӏтэми
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбзыкӏтэми |
къыхыумыбзыкӏтэми |
къыхимыбзыкӏтэми |
къыхэдмыбзыкӏтэми |
къыхэвмыбзыкӏтэми |
къыхамыбзыкӏтэми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏатэми |
къыхэббзыкӏатэми |
къыхибзыкӏатэми |
къыхэдбзыкӏатэми |
къыхэвбзыкӏатэми |
къыхабзыкӏатэми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбзыкӏатэми |
къыхыумыбзыкӏатэми |
къыхимыбзыкӏатэми |
къыхэдмыбзыкӏатэми |
къыхэвмыбзыкӏатэми |
къыхамыбзыкӏатэми
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏыгъатэми |
къыхэббзыкӏыгъатэми |
къыхибзыкӏыгъатэми |
къыхэдбзыкӏыгъатэми |
къыхэвбзыкӏыгъатэми |
къыхабзыкӏыгъатэми
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбзыкӏыгъатэми |
къыхыумыбзыкӏыгъатэми |
къыхимыбзыкӏыгъатэми |
къыхэдмыбзыкӏыгъатэми |
къыхэвмыбзыкӏыгъатэми |
къыхамыбзыкӏыгъатэми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏынтэми |
къыхэббзыкӏынтэми |
къыхибзыкӏынтэми |
къыхэдбзыкӏынтэми |
къыхэвбзыкӏынтэми |
къыхабзыкӏынтэми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбзыкӏынтэми |
къыхыумыбзыкӏынтэми |
къыхимыбзыкӏынтэми |
къыхэдмыбзыкӏынтэми |
къыхэвмыбзыкӏынтэми |
къыхамыбзыкӏынтэми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏынутэми |
къыхэббзыкӏынутэми |
къыхибзыкӏынутэми |
къыхэдбзыкӏынутэми |
къыхэвбзыкӏэнутэми |
къыхабзыкӏэнутэми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбзыкӏынутэми |
къыхыумыбзыкӏынутэми |
къыхимыбзыкӏынутэми |
къыхэдмыбзыкӏынутэми |
къыхэвмыбзыкӏынутэми |
къыхамыбзыкӏынутэми
|
| гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏаи |
къыхэббзыкӏаи |
къыхибзыкӏаи |
къыхэдбзыкӏаи |
къыхэвбзыкӏаи |
къыхабзыкӏаи
|
| щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏакъыми |
къыхэббзыкӏакъыми |
къыхибзыкӏакъыми |
къыхэдбзыкӏакъыми |
къыхэвбзыкӏакъыми |
къыхабзыкӏакъыми
|
| фӀэфӀыныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏащэрэт |
къыхэббзыкӏащэрэт |
къыхибзыкӏащэрэт |
къыхэдбзыкӏащэрэт |
къыхэвбзыкӏащэрэт |
къыхабзыкӏащэрэт
|
| щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыбзыкӏащэрэт |
къыхыумыбзыкӏащэрэт |
къыхимыбзыкӏащэрэт |
къыхэдмыбзыкӏащэрэт |
къыхэвмыбзыкӏащэрэт |
къыхамыбзыкӏащэрэт
|
| шэч къытехьэныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏагъэнщ |
къыхэббзыкӏагъэнщ |
къыхибзыкӏагъэнщ |
къыхэдбзыкӏагъэнщ |
къыхэвбзыкӏагъэнщ |
къыхабзыкӏагъэнщ
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏагъэнкъым |
къыхэббзыкӏагъэнкъым |
къыхибзыкӏагъэнкъым |
къыхэдбзыкӏагъэнкъым |
къыхэвбзыкӏагъэнкъым |
къыхабзыкӏагъэнкъым
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏагъэнт |
къыхэббзыкӏагъэнт |
къыхибзыкӏагъэнт |
къыхэдбзыкӏагъэнт |
къыхэвбзыкӏагъэнт |
къыхабзыкӏагъэнт
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏагъэнтэкъым |
къыхэббзыкӏагъэнтэкъым |
къыхибзыкӏагъэнтэкъым |
къыхэдбзыкӏагъэнтэкъым |
къыхэвбзыкӏагъэнтэкъым |
къыхабзыкӏагъэнтэкъым
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏагъэн |
къыхэббзыкӏагъэн |
къыхибзыкӏагъэн |
къыхэдбзыкӏагъэн |
къыхэвбзыкӏагъэн |
къыхабзыкӏагъэн
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏагъэнкъэ |
къыхэббзыкӏагъэнкъэ |
къыхибзыкӏагъэнкъэ |
къыхэдбзыкӏагъэнкъэ |
къыхэвбзыкӏагъэнкъэ |
къыхабзыкӏагъэнкъэ
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏагъэнт |
къыхэббзыкӏагъэнт |
къыхибзыкӏагъэнт |
къыхэдбзыкӏагъэнт |
къыхэвбзыкӏагъэнт |
къыхабзыкӏагъэнт
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏагъэнтэкъэ |
къыхэббзыкӏагъэнтэкъэ |
къыхибзыкӏагъэнтэкъэ |
къыхэдбзыкӏагъэнтэкъэ |
къыхэвбзыкӏагъэнтэкъэ |
къыхабзыкӏагъэнтэкъэ
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏагъэнущ |
къыхэббзыкӏагъэнущ |
къыхибзыкӏагъэнущ |
къыхэдбзыкӏагъэнущ |
къыхэвбзыкӏагъэнущ |
къыхабзыкӏагъэнущ
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏагъэнукъым |
къыхэббзыкӏагъэнукъым |
къыхибзыкӏагъэнукъым |
къыхэдбзыкӏагъэнукъым |
къыхэвбзыкӏагъэнукъым |
къыхабзыкӏагъэнукъым
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏагъэнут |
къыхэббзыкӏагъэнут |
къыхибзыкӏагъэнут |
къыхэдбзыкӏагъэнут |
къыхэвбзыкӏагъэнут |
къыхабзыкӏагъэнут
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏагъэнутэкъым |
къыхэббзыкӏагъэнутэкъым |
къыхибзыкӏагъэнутэкъым |
къыхэдбзыкӏагъэнутэкъым |
къыхэвбзыкӏагъэнутэкъым |
къыхабзыкӏагъэнутэкъым
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏагъэну |
къыхэббзыкӏагъэну |
къыхибзыкӏагъэну |
къыхэдбзыкӏагъэну |
къыхэвбзыкӏагъэну |
къыхабзыкӏагъэну
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏагъэнукъэ |
къыхэббзыкӏагъэнукъэ |
къыхибзыкӏагъэнукъэ |
къыхэдбзыкӏагъэнукъэ |
къыхэвбзыкӏагъэнукъэ |
къыхабзыкӏагъэнукъэ
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏагъэнут |
къыхэббзыкӏагъэнут |
къыхибзыкӏагъэнут |
къыхэдбзыкӏагъэнут |
къыхэвбзыкӏагъэнут |
къыхабзыкӏагъэнут
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
къыхэзбзыкӏагъэнутэкъэ |
къыхэббзыкӏагъэнутэкъэ |
къыхибзыкӏагъэнутэкъэ |
къыхэдбзыкӏагъэнутэкъэ |
къыхэвбзыкӏагъэнутэкъэ |
къыхабзыкӏагъэнутэкъэ
|
| Зылэжь (субъектнэ) причастие |
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзыбзыкӏ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзымыбзыкӏ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзыбзыкӏа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзымыбзыкӏа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзыбзыкӏыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзымыбзыкӏыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзыбзыкӏын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзымыбзыкӏын
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзыбзыкӏыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзымыбзыкӏыну
|
| Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту) |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзбзыкӏ |
къыхэббзыкӏ |
къыхибзыкӏ |
къыхэдбзыкӏ |
къыхэвбзыкӏ |
къыхабзыкӏ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзмыбзыкӏ |
къыхыумыбзыкӏ |
къыхимыбзыкӏ |
къыхэдмыбзыкӏ |
къыхэвмыбзыкӏ |
къыхамыбзыкӏ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзбзыкӏа |
къыхэббзыкӏа |
къыхибзыкӏа |
къыхэдбзыкӏа |
къыхэвбзыкӏа |
къыхабзыкӏа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзмыбзыкӏа |
къыхыумыбзыкӏа |
къыхимыбзыкӏа |
къыхэдмыбзыкӏа |
къыхэвмыбзыкӏа |
къыхамыбзыкӏа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзбзыкӏыгъа |
къыхэббзыкӏыгъа |
къыхибзыкӏыгъа |
къыхэдбзыкӏыгъа |
къыхэвбзыкӏыгъа |
къыхабзыкӏыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзмыбзыкӏыгъа |
къыхыумыбзыкӏыгъа |
къыхимыбзыкӏыгъа |
къыхэдмыбзыкӏыгъа |
къыхэвмыбзыкӏыгъа |
къыхамыбзыкӏыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзбзыкӏын |
къыхэббзыкӏын |
къыхибзыкӏын |
къыхэдбзыкӏын |
къыхэвбзыкӏын |
къыхабзыкӏын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзмыбзыкӏын |
къыхыумыбзыкӏын |
къыхимыбзыкӏын |
къыхэдмыбзыкӏын |
къыхэвмыбзыкӏын |
къыхамыбзыкӏын
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзбзыкӏыну |
къыхэббзыкӏыну |
къыхибзыкӏыну |
къыхэдбзыкӏыну |
къыхэвбзыкӏыну |
къыхабзыкӏыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзмыбзыкӏыну |
къыхыумыбзыкӏыну |
къыхимыбзыкӏыну |
къыхэдмыбзыкӏыну |
къыхэвмыбзыкӏыну |
къыхамыбзыкӏыну
|
| Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ) |
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэбзыкӏ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэмыбзыкӏ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэбзыкӏа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэмыбзыкӏа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэбзыкӏыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэмыбзыкӏыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэбзыкӏын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэмыбзыкӏын
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэбзыкӏыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэмыбзыкӏыну
|
| Обстоятельственнэ причастиехэр |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрыхэзбзыкӏ |
къызэрыхэббзыкӏ |
къызэрыхибзыкӏ |
къызэрыхэдбзыкӏ |
къызэрыхэвбзыкӏ |
къызэрыхабзыкӏ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрыхэзмыбзыкӏ |
къызэрыхыумыбзыкӏ |
къызэрыхимыбзыкӏ |
къызэрыхэдмыбзыкӏ |
къызэрыхэвмыбзыкӏ |
къызэрыхамыбзыкӏ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрыхэзбзыкӏа |
къызэрыхэббзыкӏа |
къызэрыхибзыкӏа |
къызэрыхэдбзыкӏа |
къызэрыхэвбзыкӏа |
къызэрыхабзыкӏа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрыхэзмыбзыкӏа |
къызэрыхыумыбзыкӏа |
къызэрыхимыбзыкӏа |
къызэрыхэдмыбзыкӏа |
къызэрыхэвмыбзыкӏа |
къызэрыхамыбзыкӏа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрыхэзбзыкӏыгъа |
къызэрыхэббзыкӏыгъа |
къызэрыхибзыкӏыгъа |
къызэрыхэдбзыкӏыгъа |
къызэрыхэвбзыкӏыгъа |
къызэрыхабзыкӏыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрыхэзмыбзыкӏыгъа |
къызэрыхыумыбзыкӏыгъа |
къызэрыхимыбзыкӏыгъа |
къызэрыхэдмыбзыкӏыгъа |
къызэрыхэвмыбзыкӏыгъа |
къызэрыхамыбзыкӏыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрыхэзбзыкӏын |
къызэрыхэббзыкӏын |
къызэрыхибзыкӏын |
къызэрыхэдбзыкӏын |
къызэрыхэвбзыкӏын |
къызэрыхабзыкӏын
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрыхэзмыбзыкӏын |
къызэрыхыумыбзыкӏын |
къызэрыхимыбзыкӏын |
къызэрыхэдмыбзыкӏын |
къызэрыхэвмыбзыкӏын |
къызэрыхамыбзыкӏын
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрыхэзбзыкӏыну |
къызэрыхэббзыкӏыну |
къызэрыхибзыкӏыну |
къызэрыхэдбзыкӏыну |
къызэрыхэвбзыкӏыну |
къызэрыхабзыкӏыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрыхэзмыбзыкӏыну |
къызэрыхыумыбзыкӏыну |
къызэрыхимыбзыкӏыну |
къызэрыхэдмыбзыкӏыну |
къызэрыхэвмыбзыкӏыну |
къызэрыхамыбзыкӏыну
|
| Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыщыхэзбзыкӏ |
къыщыхэббзыкӏ |
къыщыхибзыкӏ |
къыщыхэдбзыкӏ |
къыщыхэвбзыкӏ |
къыщыхабзыкӏ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщыхэзмыбзыкӏ |
къыщыхыумыбзыкӏ |
къыщыхимыбзыкӏ |
къыщыхэдмыбзыкӏ |
къыщыхэвмыбзыкӏ |
къыщыхамыбзыкӏ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыщыхэзбзыкӏа |
къыщыхэббзыкӏа |
къыщыхибзыкӏа |
къыщыхэдбзыкӏа |
къыщыхэвбзыкӏа |
къыщыхабзыкӏа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщыхэзмыбзыкӏа |
къыщыхыумыбзыкӏа |
къыщыхимыбзыкӏа |
къыщыхэдмыбзыкӏа |
къыщыхэвмыбзыкӏа |
къыщыхамыбзыкӏа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыщыхэзбзыкӏыгъа |
къыщыхэббзыкӏыгъа |
къыщыхибзыкӏыгъа |
къыщыхэдбзыкӏыгъа |
къыщыхэвбзыкӏыгъа |
къыщыхабзыкӏыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщыхэзмыбзыкӏыгъа |
къыщыхыумыбзыкӏыгъа |
къыщыхимыбзыкӏыгъа |
къыщыхэдмыбзыкӏыгъа |
къыщыхэвмыбзыкӏыгъа |
къыщыхамыбзыкӏыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыщыхэзбзыкӏын |
къыщыхэббзыкӏын |
къыщыхибзыкӏын |
къыщыхэдбзыкӏын |
къыщыхэвбзыкӏын |
къыщыхабзыкӏын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщыхэзмыбзыкӏын |
къыщыхыумыбзыкӏын |
къыщыхимыбзыкӏын |
къыщыхэдмыбзыкӏын |
къыщыхэвмыбзыкӏын |
къыщыхамыбзыкӏын
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыщыхэзбзыкӏыну |
къыщыхэббзыкӏыну |
къыщыхибзыкӏыну |
къыщыхэдбзыкӏыну |
къыщыхэвбзыкӏыну |
къыщыхабзыкӏыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщыхэзмыбзыкӏыну |
къыщыхыумыбзыкӏыну |
къыщыхимыбзыкӏыну |
къыщыхэдмыбзыкӏыну |
къыщыхэвмыбзыкӏыну |
къыщыхамыбзыкӏыну
|
| ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыздыхэзбзыкӏ |
къыздыхэббзыкӏ |
къыздыхибзыкӏ |
къыздыхэдбзыкӏ |
къыздыхэвбзыкӏ |
къыздыхабзыкӏ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздыхэзмыбзыкӏ |
къыздыхыумыбзыкӏ |
къыздыхимыбзыкӏ |
къыздыхэдмыбзыкӏ |
къыздыхэвмыбзыкӏ |
къыздыхамыбзыкӏ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыздыхэзбзыкӏа |
къыздыхэббзыкӏа |
къыздыхибзыкӏа |
къыздыхэдбзыкӏа |
къыздыхэвбзыкӏа |
къыздыхабзыкӏа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздыхэзмыбзыкӏа |
къыздыхыумыбзыкӏа |
къыздыхимыбзыкӏа |
къыздыхэдмыбзыкӏа |
къыздыхэвмыбзыкӏа |
къыздыхамыбзыкӏа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыздыхэзбзыкӏыгъа |
къыздыхэббзыкӏыгъа |
къыздыхибзыкӏыгъа |
къыздыхэдбзыкӏыгъа |
къыздыхэвбзыкӏыгъа |
къыздыхабзыкӏыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздыхэзмыбзыкӏыгъа |
къыздыхыумыбзыкӏыгъа |
къыздыхимыбзыкӏыгъа |
къыздыхэдмыбзыкӏыгъа |
къыздыхэвмыбзыкӏыгъа |
къыздыхамыбзыкӏыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыздыхэзбзыкӏын |
къыздыхэббзыкӏын |
къыздыхибзыкӏын |
къыздыхэдбзыкӏын |
къыздыхэвбзыкӏын |
къыздыхабзыкӏын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздыхэзмыбзыкӏын |
къыздыхыумыбзыкӏын |
къыздыхимыбзыкӏын |
къыздыхэдмыбзыкӏын |
къыздыхэвмыбзыкӏын |
къыздыхамыбзыкӏын
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыздыхэзбзыкӏыну |
къыздыхэббзыкӏыну |
къыздыхибзыкӏыну |
къыздыхэдбзыкӏыну |
къыздыхэвбзыкӏыну |
къыздыхабзыкӏыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздыхэзмыбзыкӏыну |
къыздыхыумыбзыкӏыну |
къыздыхимыбзыкӏыну |
къыздыхэдмыбзыкӏыну |
къыздыхэвмыбзыкӏыну |
къыздыхамыбзыкӏыну
|
| Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀыхэзбзыкӏ |
къыщӀыхэббзыкӏ |
къыщӀыхибзыкӏ |
къыщӀыхэдбзыкӏ |
къыщӀыхэвбзыкӏ |
къыщӀыхабзыкӏ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀыхэзмыбзыкӏ |
къыщӀыхыумыбзыкӏ |
къыщӀыхимыбзыкӏ |
къыщӀыхэдмыбзыкӏ |
къыщӀыхэвмыбзыкӏ |
къыщӀыхамыбзыкӏ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀыхэзбзыкӏа |
къыщӀыхэббзыкӏа |
къыщӀыхибзыкӏа |
къыщӀыхэдбзыкӏа |
къыщӀыхэвбзыкӏа |
къыщӀыхабзыкӏа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀыхэзмыбзыкӏа |
къыщӀыхыумыбзыкӏа |
къыщӀыхимыбзыкӏа |
къыщӀыхэдмыбзыкӏа |
къыщӀыхэвмыбзыкӏа |
къыщӀыхамыбзыкӏа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀыхэзбзыкӏыгъа |
къыщӀыхэббзыкӏыгъа |
къыщӀыхибзыкӏыгъа |
къыщӀыхэдбзыкӏыгъа |
къыщӀыхэвбзыкӏыгъа |
къыщӀыхабзыкӏыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀыхэзмыбзыкӏыгъа |
къыщӀыхыумыбзыкӏыгъа |
къыщӀыхимыбзыкӏыгъа |
къыщӀыхэдмыбзыкӏыгъа |
къыщӀыхэвмыбзыкӏыгъа |
къыщӀыхамыбзыкӏыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀыхэзбзыкӏын |
къыщӀыхэббзыкӏын |
къыщӀыхибзыкӏын |
къыщӀыхэдбзыкӏын |
къыщӀыхэвбзыкӏын |
къыщӀыхабзыкӏын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀыхэзмыбзыкӏын |
къыщӀыхыумыбзыкӏын |
къыщӀыхимыбзыкӏын |
къыщӀыхэдмыбзыкӏын |
къыщӀыхэвмыбзыкӏын |
къыщӀыхамыбзыкӏын
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀыхэзбзыкӏыну |
къыщӀыхэббзыкӏыну |
къыщӀыхибзыкӏыну |
къыщӀыхэдбзыкӏыну |
къыщӀыхэвбзыкӏыну |
къыщӀыхабзыкӏэну
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀыхэзмыбзыкӏыну |
къыщӀыхыумыбзыкӏыну |
къыщӀыхимыбзыкӏыну |
къыщӀыхэдмыбзыкӏыну |
къыщӀыхэвмыбзыкӏыну |
къыщӀыхамыбзыкӏыну
|
| Деепричастиехэр |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзбзыкӏыу |
къыхэббзыкӏыу |
къыхибзыкӏыу |
къыхэдбзыкӏыу |
къыхэвбзыкӏыу |
къыхабзыкӏыу
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзмыбзыкӏыу |
къыхыумыбзыкӏыу |
къыхимыбзыкӏыу |
къыхэдмыбзыкӏыу |
къыхэвмыбзыкӏыу |
къыхамыбзыкӏыу
|
| блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзбзыкӏауэ |
къыхэббзыкӏауэ |
къыхибзыкӏауэ |
къыхэдбзыкӏауэ |
къыхэвбзыкӏауэ |
къыхабзыкӏауэ
|
| блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзмыбзыкӏауэ |
къыхыумыбзыкӏауэ |
къыхимыбзыкӏауэ |
къыхэдмыбзыкӏауэ |
къыхэвмыбзыкӏауэ |
къыхамыбзыкӏауэ
|
| урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ |
къыхэзбзыкӏыурэ |
къыхэббзыкӏыурэ |
къыхибзыкӏыурэ |
къыхэдбзыкӏыурэ |
къыхэвбзыкӏыурэ |
къыхабзыкӏыурэ
|
| урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ |
къыхэзмыбзыкӏыурэ |
къыхыумыбзыкӏыурэ |
къыхимыбзыкӏыурэ |
къыхэдмыбзыкӏыурэ |
къыхэвмыбзыкӏыурэ |
къыхамыбзыкӏыурэ
|
| ит зэман щыӀэныгъэ фащэ: подлежащэ + прямой дополненэ +
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
подлежащэ СЭ |
|
|
|
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| прямой дополненэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
|
|
|
|
|
|
| уэ |
|
|
укъыхызобзыкӏ |
|
|
укъахызобзыкӏ
|
| ар |
|
къыпхызобзыкӏ |
къыхызобзыкӏ |
|
къыфхызобзыкӏ |
къахызобзыкӏ
|
| дэ |
|
|
|
|
|
|
| фэ |
|
|
фыкъыхызобзыкӏ |
|
|
фыкъахызобзыкӏ
|
| ахэр |
|
къыпхызобзыкӏ(хэ) |
къыхызобзыкӏ(хэ) |
|
къыфхызобзыкӏ(хэ |
къахызобзыкӏ(хэ)
|
|
|
|
подлежащэ УЭ |
|
|
|
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| прямой дополненэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
|
|
сыкъыхыбобзыкӏ |
|
|
сыкъахыбобзыкӏ
|
| уэ |
|
|
|
|
|
|
| ар |
къысхыбобзыкӏ |
|
къыхыбобзыкӏ |
къытхыбобзыкӏ |
|
къахыбобзыкӏ
|
| дэ |
|
|
дыкъыхыбобзыкӏ |
|
|
дыкъахыбобзыкӏ
|
| фэ |
|
|
|
|
|
|
| ахэр |
къысхыбобзыкӏ(хэ) |
|
къыхыбобзыкӏ(хэ) |
къытхыбобзыкӏ(хэ) |
|
къахыбобзыкӏ(хэ)
|
|
|
|
подлежащэ АБЫ |
|
|
|
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| прямой дополненэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
|
сыкъыпхебзыкӏ |
сыкъыхебзыкӏ |
|
сыкъыфхебзыкӏ |
сыкъахебзыкӏ
|
| уэ |
укъысхебзыкӏ |
|
укъыхебзыкӏ |
укъытхебзыкӏ |
|
укъахебзыкӏ
|
| ар |
къысхебзыкӏ |
къыпхебзыкӏ |
къыхебзыкӏ |
къытхебзыкӏ |
къыфхебзыкӏ |
къахебзыкӏ
|
| дэ |
|
дыкъыпхебзыкӏ |
дыкъыхебзыкӏ |
|
дыкъыфхебзыкӏ |
дыкъахебзыкӏ
|
| фэ |
фыкъысхебзыкӏ |
|
фыкъыхебзыкӏ |
фыкъытхебзыкӏ |
|
фыкъахебзыкӏ
|
| ахэр |
къысхебзыкӏ(хэ) |
къыпхебзыкӏ(хэ) |
къыхебзыкӏ(хэ) |
къытхебзыкӏ(хэ) |
къыфхебзыкӏ(хэ) |
къахебзыкӏ(хэ)
|
|
|
|
подлежащэ ДЭ |
|
|
|
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| прямой дополненэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
|
|
|
|
|
|
| уэ |
|
|
укъыхыдобзыкӏ |
|
|
укъахыдобзыкӏ
|
| ар |
|
къыпхыдобзыкӏ |
къыхыдобзыкӏ |
|
къыфхыдобзыкӏ |
къахыдобзыкӏ
|
| дэ |
|
|
|
|
|
|
| фэ |
|
|
фыкъыхыдобзыкӏ |
|
|
фыкъахыдобзыкӏ
|
| ахэр |
|
къыпхыдобзыкӏ(хэ) |
къыхыдобзыкӏ(хэ) |
|
къыфхыдобзыкӏ(хэ) |
къахыдобзыкӏ(хэ)
|
|
|
|
подлежащэ ФЭ |
|
|
|
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| прямой дополненэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
|
|
сыкъыхывобзыкӏ |
|
|
сыкъахывобзыкӏ
|
| уэ |
|
|
|
|
|
|
| ар |
къысхывобзыкӏ |
|
къыхывобзыкӏ |
къытхывобзыкӏ |
|
къахывобзыкӏ
|
| дэ |
|
|
дыкъыхывобзыкӏ |
|
|
дыкъахывобзыкӏ
|
| фэ |
|
|
|
|
|
|
| ахэр |
къысхывобзыкӏ(хэ) |
|
къыхывобзыкӏ(хэ) |
къытхывобзыкӏ(хэ) |
|
къахывобзыкӏ(хэ)
|
|
|
|
подлежащэ АБЫХЭМ |
|
|
|
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| прямой дополненэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
|
сыкъыпхабзыкӏ |
сыкъыхабзыкӏ |
|
сыкъыфхабзыкӏ |
сыкъахабзыкӏ
|
| уэ |
укъысхабзыкӏ |
|
укъыхабзыкӏ |
укъытхабзыкӏ |
|
укъахабзыкӏ
|
| ар |
къысхабзыкӏ |
къыпхабзыкӏ |
къыхабзыкӏ |
къытхабзыкӏ |
къыфхабзыкӏ |
къахабзыкӏ
|
| дэ |
|
дыкъыпхабзыкӏ |
дыкъыхабзыкӏ |
|
дыкъыфхабзыкӏ |
дыкъахабзыкӏ
|
| фэ |
фыкъысхабзыкӏ |
|
фыкъыхабзыкӏ |
фыкъытхабзыкӏ |
|
фыкъахабзыкӏ
|
| ахэр |
къысхабзыкӏ(хэ) |
къыпхабзыкӏ(хэ) |
къыхабзыкӏ(хэ) |
къытхабзыкӏ(хэ) |
къыфхабзыкӏ(хэ) |
къахабзыкӏ(хэ)
|
|
|
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[бзыкӏ] |
[бзыкӏ]ыр |
-- |
[бзыкӏ]хэр
|
| Эргативнэ: |
[бзыкӏ] |
[бзыкӏ]ым |
-- |
[бзыкӏ]хэм
|
| Послеложнэ: |
[бзыкӏ]кӀэ |
[бзыкӏ]ымкӀэ |
[бзыкӏ]хэкӀэ |
[бзыкӏ]хэмкӀэ
|
| Обстоятельственнэ: |
[бзыкӏ]ыу |
[бзыкӏ]ырауэ |
[бзыкӏ]хэу |
[бзыкӏ]хэрауэ
|
|
|
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[бзыкӏ]а |
[бзыкӏ]ар |
-- |
[бзыкӏ]ахэр
|
| Эргативнэ: |
[бзыкӏ]а |
[бзыкӏ]ам |
-- |
[бзыкӏ]ахэм
|
| Послеложнэ: |
[бзыкӏ]акӀэ |
[бзыкӏ]амкӀэ |
[бзыкӏ]ахэкӀэ |
[бзыкӏ]ахэмкӀэ
|
| Обстоятельственнэ: |
[бзыкӏ]ауэ |
[бзыкӏ]арауэ |
[бзыкӏ]ахэу |
[бзыкӏ]ахэрауэ
|
|
|
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[бзыкӏ]ын |
[бзыкӏ]ыныр |
-- |
[бзыкӏ]ынхэр
|
| Эргативнэ: |
[бзыкӏ]ын |
[бзыкӏ]ыным |
-- |
[бзыкӏ]ынхэм
|
| Послеложнэ: |
[бзыкӏ]ынкӀэ |
[бзыкӏ]ынымкӀэ |
[бзыкӏ]ынхэкӀэ |
[бзыкӏ]ынхэмкӀэ
|
| 'Обстоятельственнэ: |
[бзыкӏ]ыну |
[бзыкӏ]ынырауэ |
[бзыкӏ]ынхэу |
[бзыкӏ]ынхэрауэ
|
|
|
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[бзыкӏ]ыну |
[бзыкӏ]ынур |
-- |
[бзыкӏ]ынухэр
|
| Эргативнэ: |
[бзыкӏ]ыну |
[бзыкӏ]ынум |
-- |
[бзыкӏ]ынухэм
|
| Послеложнэ: |
[бзыкӏ]ынукӀэ |
[бзыкӏ]ынумкӀэ |
[бзыкӏ]ынухэкӀэ |
[бзыкӏ]ынухэмкӀэ
|
| Обстоятельственнэ: |
[бзыкӏ]ынууэ |
[бзыкӏ]ынурауэ |
[бзыкӏ]ынухэу |
[бзыкӏ]ынухэрауэ
|
МЫХЬЭНЭ
- Бзауэ, къэбзыхьауэ къыхэхын, къыхэгъэкӀын.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- ТхылъымпӀэм бзыпхьэ къыхэбзыкӀын.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- къыхэбзыкӏын: cut sth out of sth
- ТхылъымпӀэм бзыпхьэ къыхэбзыкӀын: cut a pattern out of paper
УРЫСЫБЗЭ
- къыхэбзыкӏын: вырезать, выкроить что-л. из чего-л.
- ТхылъымпӀэм бзыпхьэ къыхэбзыкӀын: вырезать выкройку из бумаги
БИБЛИОГРАФИЕ
Библиографием еплъын
