Тхыгъэр къыздрахар Википсалъалъэ
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- къы- + хэ- + [дз] + -э + -н
Глагол лъэӏэс "къыхэдзэн"-м и спряженэ
| Инфинитив (масдар) |
|
| щыӀэныгъэ: |
къыхэдзэн
|
| щымыӀэныгъэ: |
къыхэмыдзэн
|
| Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэн |
къыхэбдзэн |
къыхидзэн |
къыхэддзэн |
къыхэвдзэн |
къыхадзэн
|
| щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзэн |
къыхыумыдзэн |
къыхимыдзэн |
къыхэдмыдзэн |
къыхэвмыдзэн |
къыхамыдзэн
|
| Унафэ наклоненэ |
уэ |
фэ
|
| щыӀэныгъэ: |
къыхэдзэ! |
къыхэвдзэ!
|
| щымыӀэныгъэ: |
къыхыумыдзэ! |
къыхэвмыдзэ!
|
| Ре-кӀэ унафэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| щыӀэныгъэ: |
сыкъыхредзэ |
укъыхредзэ |
къыхредзэ |
дыкъыхредзэ |
фыкъыхредзэ |
къыхредзэ
|
| щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхремыдзэ |
укъыхремыдзэ |
къыхремыдзэ |
дыкъыхремыдзэ |
фыкъыхремыдзэ |
къыхремыдзэ
|
| ЗэраӀуатэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхызодзэ(р) |
къыхыбодзэ(р) |
къыхедзэ(р) |
къыхыдодзэ(р) |
къыхыводзэ(р) |
къыхадзэ(р)
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзэркъым |
къыхэбдзэркъым |
къыхидзэркъым |
къыхэддзэркъым |
къыхэвдзэркъым |
къыхадзэркъым
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэрт |
къыхэбдзэрт |
къыхидзэрт |
къыхэддзэрт |
къыхэвдзэрт |
къыхадзэрт
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзэртэкъым |
къыхэбдзэртэкъым |
къыхидзэртэкъым |
къыхэддзэртэкъым |
къыхэвдзэртэкъым |
къыхадзэртэкъым
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзащ |
къыхэбдзащ |
къыхидзащ |
къыхэддзащ |
къыхэвдзащ |
къыхадзащ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзакъым |
къыхэбдзакъым |
къыхидзакъым |
къыхэддзакъым |
къыхэвдзакъым |
къыхадзакъым
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзат |
къыхэбдзат |
къыхидзат |
къыхэддзат |
къыхэвдзат |
къыхадзат
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзатэкъым |
къыхэбдзатэкъым |
къыхидзатэкъым |
къыхэддзатэкъым |
къыхэвдзатэкъым |
къыхадзатэкъым
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэгъащ |
къыхэбдзэгъащ |
къыхидзэгъащ |
къыхэддзэгъащ |
къыхэвдзэгъащ |
къыхадзэгъащ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзэгъакъым |
къыхэбдзэгъакъым |
къыхидзэгъакъым |
къыхэддзэгъакъым |
къыхэвдзэгъакъым |
къыхадзэгъакъым
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэгъат |
къыхэбдзэгъат |
къыхидзэгъат |
къыхэддзэгъат |
къыхэвдзэгъат |
къыхадзэгъат
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзэгъатэкъым |
къыхэбдзэгъатэкъым |
къыхидзэгъатэкъым |
къыхэддзэгъатэкъым |
къыхэвдзэгъатэкъым |
къыхадзэгъатэкъым
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэщ |
къыхэбдзэщ |
къыхидзэщ |
къыхэддзэщ |
къыхэвдзэщ |
къыхадзэщ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзэкъым |
къыхэбдзэкъым |
къыхидзэкъым |
къыхэддзэкъым |
къыхэвдзэкъым |
къыхадзэкъым
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэт |
къыхэбдзэт |
къыхидзэт |
къыхэддзэт |
къыхэвдзэт |
къыхадзэт
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзэтэкъым |
къыхэбдзэтэкъым |
къыхидзэтэкъым |
къыхэддзэтэкъым |
къыхэвдзэтэкъым |
къыхадзэтэкъым
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэнщ |
къыхэбдзэнщ |
къыхидзэнщ |
къыхэддзэнщ |
къыхэвдзэнщ |
къыхадзэнщ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзэнкъым |
къыхэбдзэнкъым |
къыхидзэнкъым |
къыхэддзэнкъым |
къыхэвдзэнкъым |
къыхадзэнкъым
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэнущ |
къыхэбдзэнущ |
къыхидзэнущ |
къыхэддзэнущ |
къыхэвдзэнущ |
къыхадзэнущ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзэнукъым |
къыхэбдзэнукъым |
къыхидзэнукъым |
къыхэддзэнукъым |
къыхэвдзэнукъым |
къыхадзэнукъым
|
| ЗэрыупщӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэрэ |
къыхэбдзэрэ |
къыхидзэрэ |
къыхэддзэрэ |
къыхэвдзэрэ |
къыхадзэрэ
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзэркъэ |
къыхэбдзэркъэ |
къыхидзэркъэ |
къыхэддзэркъэ |
къыхэвдзэркъэ |
къыхадзэркъэ
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэрт |
къыхэбдзэрт |
къыхидзэрт |
къыхэддзэрт |
къыхэвдзэрт |
къыхадзэрт
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзэртэкъэ |
къыхэбдзэртэкъэ |
къыхидзэртэкъэ |
къыхэддзэртэкъэ |
къыхэвдзэртэкъэ |
къыхадзэртэкъэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэздза |
къыхэбдза |
къыхидза |
къыхэддза |
къыхэвдза |
къыхадза
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзакъэ |
къыхэбдзакъэ |
къыхидзакъэ |
къыхэддзакъэ |
къыхэвдзакъэ |
къыхадзакъэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзат |
къыхэбдзат |
къыхидзат |
къыхэддзат |
къыхэвдзат |
къыхадзат
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзатэкъэ |
къыхэбдзатэкъэ |
къыхидзатэкъэ |
къыхэддзатэкъэ |
къыхэвдзатэкъэ |
къыхадзатэкъэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэгъа |
къыхэбдзэгъа |
къыхидзэгъа |
къыхэддзэгъа |
къыхэвдзэгъа |
къыхадзэгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ: |
къыхэздзэгъакъэ |
къыхэбдзэгъакъэ |
къыхидзэгъакъэ |
къыхэддзэгъакъэ |
къыхэвдзэгъакъэ |
къыхадзэгъакъэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэгъат |
къыхэбдзэгъат |
къыхидзэгъат |
къыхэддзэгъат |
къыхэвдзэгъат |
къыхадзэгъат
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзэгъатэкъэ |
къыхэбдзэгъатэкъэ |
къыхидзэгъатэкъэ |
къыхэддзэгъатэкъэ |
къыхэвдзэгъатэкъэ |
къыхадзэгъатэкъэ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэ |
къыхэбдзэ |
къыхидзэ |
къыхэддзэ |
къыхэвдзэ |
къыхадзэ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзэкъэ |
къыхэбдзэкъэ |
къыхидзэкъэ |
къыхэддзэкъэ |
къыхэвдзэкъэ |
къыхадзэкъэ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэт |
къыхэбдзэт |
къыхидзэт |
къыхэддзэт |
къыхэвдзэт |
къыхадзэт
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзэтэкъэ |
къыхэбдзэтэкъэ |
къыхидзэтэкъэ |
къыхэддзэтэкъэ |
къыхэвдзэтэкъэ |
къыхадзэтэкъэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэн |
къыхэбдзэн |
къыхидзэн |
къыхэддзэн |
къыхэвдзэн |
къыхадзэн
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзэнкъэ |
къыхэбдзэнкъэ |
къыхидзэнкъэ |
къыхэддзэнкъэ |
къыхэвдзэнкъэ |
къыхадзэнкъэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэну |
къыхэбдзэну |
къыхидзэну |
къыхэддзэну |
къыхэвдзэну |
къыхадзэну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзэнукъэ |
къыхэбдзэнукъэ |
къыхидзэнукъэ |
къыхэддзэнукъэ |
къыхэвдзэнукъэ |
къыхадзэнукъэ
|
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэмэ |
къыхэбдзэмэ |
къыхидзэмэ |
къыхэддзэмэ |
къыхэвдзэмэ |
къыхадзэмэ
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзэмэ |
къыхыумыдзэмэ |
къыхимыдзэмэ |
къыхэдмыдзэмэ |
къыхэвмыдзэмэ |
къыхамыдзэмэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзамэ |
къыхэбдзамэ |
къыхидзамэ |
къыхэддзамэ |
къыхэвдзамэ |
къыхадзамэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзамэ |
къыхыумыдзамэ |
къыхимыдзамэ |
къыхэдмыдзамэ |
къыхэвмыдзамэ |
къыхамыдзамэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэгъамэ |
къыхэбдзэгъамэ |
къыхидзэгъамэ |
къыхэддзэгъамэ |
къыхэвдзэгъамэ |
къыхадзэгъамэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзэгъамэ |
къыхыумыдзэгъамэ |
къыхимыдзэгъамэ |
къыхэдмыдзэгъамэ |
къыхэвмыдзэгъамэ |
къыхамыдзэгъамэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэнмэ |
къыхэбдзэнмэ |
къыхидзэнмэ |
къыхэддзэнмэ |
къыхэвдзэнмэ |
къыхадзэнмэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзэнмэ |
къыхыумыдзэнмэ |
къыхимыдзэнмэ |
къыхэдмыдзэнмэ |
къыхэвмыдзэнмэ |
къыхамыдзэнмэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэнумэ |
къыхэбдзэнумэ |
къыхидзэнумэ |
къыхэддзэнумэ |
къыхэвдзэнумэ |
къыхадзэнумэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзэнумэ |
къыхыумыдзэнумэ |
къыхимыдзэнумэ |
къыхэдмыдзэнумэ |
къыхэвмыдзэнумэ |
къыхамыдзэнумэ
|
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэтэмэ |
къыхэбдзэтэмэ |
къыхидзэтэмэ |
къыхэддзэтэмэ |
къыхэвдзэтэмэ |
къыхадзэтэмэ
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзэтэмэ |
къыхыумыдзэтэмэ |
къыхимыдзэтэмэ |
къыхэдмыдзэтэмэ |
къыхэвмыдзэтэмэ |
къыхамыдзэтэмэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзатэмэ |
къыхэбдзатэмэ |
къыхидзатэмэ |
къыхэддзатэмэ |
къыхэвдзатэмэ |
къыхадзатэмэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзатэмэ |
къыхыумыдзатэмэ |
къыхимыдзатэмэ |
къыхэдмыдзатэмэ |
къыхэвмыдзатэмэ |
къыхамыдзатэмэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэгъатэмэ |
къыхэбдзэгъатэмэ |
къыхидзэгъатэмэ |
къыхэддзэгъатэмэ |
къыхэвдзэгъатэмэ |
къыхадзэгъатэмэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзэгъатэмэ |
къыхыумыдзэгъатэмэ |
къыхимыдзэгъатэмэ |
къыхэдмыдзэгъатэмэ |
къыхэвмыдзэгъатэмэ |
къыхамыдзэгъатэмэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэнтэмэ |
къыхэбдзэнтэмэ |
къыхидзэнтэмэ |
къыхэддзэнтэмэ |
къыхэвдзэнтэмэ |
къыхадзэнтэмэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзэнтэмэ |
къыхыумыдзэнтэмэ |
къыхимыдзэнтэмэ |
къыхэдмыдзэнтэмэ |
къыхэвмыдзэнтэмэ |
къыхамыдзэнтэмэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэнутэмэ |
къыхэбдзэнутэмэ |
къыхидзэнутэмэ |
къыхэддзэнутэмэ |
къыхэвдзэнутэмэ |
къыхадзэнутэмэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзэнутэмэ |
къыхыумыдзэнутэмэ |
къыхимыдзэнутэмэ |
къыхэдмыдзэнутэмэ |
къыхэвмыдзэнутэмэ |
къыхамыдзэнутэмэ
|
| сослагательнэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэнт |
къыхэбдзэнт |
къыхидзэнт |
къыхэддзэнт |
къыхэвдзэнт |
къыхадзэнт
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзэнтэкъым |
къыхэбдзэнтэкъым |
къыхидзэнтэкъым |
къыхэддзэнтэкъым |
къыхэвдзэнтэкъым |
къыхадзэнтэкъым
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэнут |
къыхэбдзэнут |
къыхидзэнут |
къыхэддзэнут |
къыхэвдзэнут |
къыхадзэнут
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзэнутэкъым |
къыхэбдзэнутэкъым |
къыхидзэнутэкъым |
къыхэддзэнутэкъым |
къыхэвдзэнутэкъым |
къыхадзэнутэкъым
|
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэми |
къыхэбдзэми |
къыхидзэми |
къыхэддзэми |
къыхэвдзэми |
къыхадзэми
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзэми |
къыхыумыдзэми |
къыхимыдзэми |
къыхэдмыдзэми |
къыхэвмыдзэми |
къыхамыдзэми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзами |
къыхэбдзами |
къыхидзами |
къыхэддзами |
къыхэвдзами |
къыхадзами
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзами |
къыхыумыдзами |
къыхимыдзами |
къыхэдмыдзами |
къыхэвмыдзами |
къыхамыдзами
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэгъами |
къыхэбдзэгъами |
къыхидзэгъами |
къыхэддзэгъами |
къыхэвдзэгъами |
къыхадзэгъами
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзэгъами |
къыхыумыдзэгъами |
къыхимыдзэгъами |
къыхэдмыдзэгъами |
къыхэвмыдзэгъами |
къыхамыдзэгъами
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэнми |
къыхэбдзэнми |
къыхидзэнми |
къыхэддзэнми |
къыхэвдзэнми |
къыхадзэнми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзэнми |
къыхыумыдзэнми |
къыхимыдзэнми |
къыхэдмыдзэнми |
къыхэвмыдзэнми |
къыхамыдзэнми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэнуми |
къыхэбдзэнуми |
къыхидзэнуми |
къыхэддзэнуми |
къыхэвдзэнуми |
къыхадзэнуми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзэнуми |
къыхыумыдзэнуми |
къыхимыдзэнуми |
къыхэдмыдзэнуми |
къыхэвмыдзэнуми |
къыхамыдзэнуми
|
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэтэми |
къыхэбдзэтэми |
къыхидзэтэми |
къыхэддзэтэми |
къыхэвдзэтэми |
къыхадзэтэми
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзэтэми |
къыхыумыдзэтэми |
къыхимыдзэтэми |
къыхэдмыдзэтэми |
къыхэвмыдзэтэми |
къыхамыдзэтэми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзатэми |
къыхэбдзатэми |
къыхидзатэми |
къыхэддзатэми |
къыхэвдзатэми |
къыхадзатэми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзатэми |
къыхыумыдзатэми |
къыхимыдзатэми |
къыхэдмыдзатэми |
къыхэвмыдзатэми |
къыхамыдзатэми
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэгъатэми |
къыхэбдзэгъатэми |
къыхидзэгъатэми |
къыхэддзэгъатэми |
къыхэвдзэгъатэми |
къыхадзэгъатэми
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзэгъатэми |
къыхыумыдзэгъатэми |
къыхимыдзэгъатэми |
къыхэдмыдзэгъатэми |
къыхэвмыдзэгъатэми |
къыхамыдзэгъатэми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэнтэми |
къыхэбдзэнтэми |
къыхидзэнтэми |
къыхэддзэнтэми |
къыхэвдзэнтэми |
къыхадзэнтэми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзэнтэми |
къыхыумыдзэнтэми |
къыхимыдзэнтэми |
къыхэдмыдзэнтэми |
къыхэвмыдзэнтэми |
къыхамыдзэнтэми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэнутэми |
къыхэбдзэнутэми |
къыхидзэнутэми |
къыхэддзэнутэми |
къыхэвдзэнутэми |
къыхадзэнутэми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзэнутэми |
къыхыумыдзэнутэми |
къыхимыдзэнутэми |
къыхэдмыдзэнутэми |
къыхэвмыдзэнутэми |
къыхамыдзэнутэми
|
| гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| щыӀэныгъэ: |
къыхэздзаи |
къыхэбдзаи |
къыхидзаи |
къыхэддзаи |
къыхэвдзаи |
къыхадзаи
|
| щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзакъыми |
къыхэбдзакъыми |
къыхидзакъыми |
къыхэддзакъыми |
къыхэвдзакъыми |
къыхадзакъыми
|
| фӀэфӀыныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| щыӀэныгъэ: |
къыхэздзащэрэт |
къыхэбдзащэрэт |
къыхидзащэрэт |
къыхэддзащэрэт |
къыхэвдзащэрэт |
къыхадзащэрэт
|
| щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзащэрэт |
къыхыумыдзащэрэт |
къыхимыдзащэрэт |
къыхэдмыдзащэрэт |
къыхэвмыдзащэрэт |
къыхамыдзащэрэт
|
| шэч къытехьэныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
къыхэздзагъэнщ |
къыхэбдзагъэнщ |
къыхидзагъэнщ |
къыхэддзагъэнщ |
къыхэвдзагъэнщ |
къыхадзагъэнщ
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзагъэнкъым |
къыхэбдзагъэнкъым |
къыхидзагъэнкъым |
къыхэддзагъэнкъым |
къыхэвдзагъэнкъым |
къыхадзагъэнкъым
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
къыхэздзагъэнт |
къыхэбдзагъэнт |
къыхидзагъэнт |
къыхэддзагъэнт |
къыхэвдзагъэнт |
къыхадзагъэнт
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзагъэнтэкъым |
къыхэбдзагъэнтэкъым |
къыхидзагъэнтэкъым |
къыхэддзагъэнтэкъым |
къыхэвдзагъэнтэкъым |
къыхадзагъэнтэкъым
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
къыхэздзагъэн |
къыхэбдзагъэн |
къыхидзагъэн |
къыхэддзагъэн |
къыхэвдзагъэн |
къыхадзагъэн
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзагъэнкъэ |
къыхэбдзагъэнкъэ |
къыхидзагъэнкъэ |
къыхэддзагъэнкъэ |
къыхэвдзагъэнкъэ |
къыхадзагъэнкъэ
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
къыхэздзагъэнт |
къыхэбдзагъэнт |
къыхидзагъэнт |
къыхэддзагъэнт |
къыхэвдзагъэнт |
къыхадзагъэнт
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзагъэнтэкъэ |
къыхэбдзагъэнтэкъэ |
къыхидзагъэнтэкъэ |
къыхэддзагъэнтэкъэ |
къыхэвдзагъэнтэкъэ |
къыхадзагъэнтэкъэ
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
къыхэздзагъэнущ |
къыхэбдзагъэнущ |
къыхидзагъэнущ |
къыхэддзагъэнущ |
къыхэвдзагъэнущ |
къыхадзагъэнущ
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзагъэнукъым |
къыхэбдзагъэнукъым |
къыхидзагъэнукъым |
къыхэддзагъэнукъым |
къыхэвдзагъэнукъым |
къыхадзагъэнукъым
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
къыхэздзагъэнут |
къыхэбдзагъэнут |
къыхидзагъэнут |
къыхэддзагъэнут |
къыхэвдзагъэнут |
къыхадзагъэнут
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзагъэнутэкъым |
къыхэбдзагъэнутэкъым |
къыхидзагъэнутэкъым |
къыхэддзагъэнутэкъым |
къыхэвдзагъэнутэкъым |
къыхадзагъэнутэкъым
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
къыхэздзагъэну |
къыхэбдзагъэну |
къыхидзагъэну |
къыхэддзагъэну |
къыхэвдзагъэну |
къыхадзагъэну
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзагъэнукъэ |
къыхэбдзагъэнукъэ |
къыхидзагъэнукъэ |
къыхэддзагъэнукъэ |
къыхэвдзагъэнукъэ |
къыхадзагъэнукъэ
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
къыхэздзагъэнут |
къыхэбдзагъэнут |
къыхидзагъэнут |
къыхэддзагъэнут |
къыхэвдзагъэнут |
къыхадзагъэнут
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзагъэнутэкъэ |
къыхэбдзагъэнутэкъэ |
къыхидзагъэнутэкъэ |
къыхэддзагъэнутэкъэ |
къыхэвдзагъэнутэкъэ |
къыхадзагъэнутэкъэ
|
| Зылэжь (субъектнэ) причастие |
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзыдзэ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзымыдзэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзыдза
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзымыдза
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзыдзэгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзымыдзэгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзыдзэн
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзымыдзэн
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзыдзэну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзымыдзэну
|
| Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту) |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэздзэ |
къыхэбдзэ |
къыхидзэ |
къыхэддзэ |
къыхэвдзэ |
къыхадзэ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзмыдзэ |
къыхыумыдзэ |
къыхимыдзэ |
къыхэдмыдзэ |
къыхэвмыдзэ |
къыхамыдзэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэздза |
къыхэбдза |
къыхидза |
къыхэддза |
къыхэвдза |
къыхадза
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзмыдза |
къыхыумыдза |
къыхимыдза |
къыхэдмыдза |
къыхэвмыдза |
къыхамыдза
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэздзэгъа |
къыхэбдзэгъа |
къыхидзэгъа |
къыхэддзэгъа |
къыхэвдзэгъа |
къыхадзэгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзмыдзэгъа |
къыхыумыдзэгъа |
къыхимыдзэгъа |
къыхэдмыдзэгъа |
къыхэвмыдзэгъа |
къыхамыдзэгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэздзэн |
къыхэбдзэн |
къыхидзэн |
къыхэддзэн |
къыхэвдзэн |
къыхадзэн
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзмыдзэн |
къыхыумыдзэн |
къыхимыдзэн |
къыхэдмыдзэн |
къыхэвмыдзэн |
къыхамыдзэн
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэздзэну |
къыхэбдзэну |
къыхидзэну |
къыхэддзэну |
къыхэвдзэну |
къыхадзэну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзмыдзэну |
къыхыумыдзэну |
къыхимыдзэну |
къыхэдмыдзэну |
къыхэвмыдзэну |
къыхамыдзэну
|
| Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ) |
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэдзэ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэмыдзэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэдза
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэмыдза
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэдзэгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэмыдзэгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэдзэн
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэмыдзэн
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэдзэну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэмыдзэну
|
| Обстоятельственнэ причастиехэр |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрыхэздзэ |
къызэрыхэбдзэ |
къызэрыхидзэ |
къызэрыхэддзэ |
къызэрыхэвдзэ |
къызэрыхадзэ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрыхэзмыдзэ |
къызэрыхыумыдзэ |
къызэрыхимыдзэ |
къызэрыхэдмыдзэ |
къызэрыхэвмыдзэ |
къызэрыхамыдзэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрыхэздза |
къызэрыхэбдза |
къызэрыхидза |
къызэрыхэддза |
къызэрыхэвдза |
къызэрыхадза
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрыхэзмыдза |
къызэрыхыумыдза |
къызэрыхимыдза |
къызэрыхэдмыдза |
къызэрыхэвмыдза |
къызэрыхамыдза
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрыхэздзэгъа |
къызэрыхэбдзэгъа |
къызэрыхидзэгъа |
къызэрыхэддзэгъа |
къызэрыхэвдзэгъа |
къызэрыхадзэгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрыхэзмыдзэгъа |
къызэрыхыумыдзэгъа |
къызэрыхимыдзэгъа |
къызэрыхэдмыдзэгъа |
къызэрыхэвмыдзэгъа |
къызэрыхамыдзэгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрыхэздзэн |
къызэрыхэбдзэн |
къызэрыхидзэн |
къызэрыхэддзэн |
къызэрыхэвдзэн |
къызэрыхадзэн
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрыхэзмыдзэн |
къызэрыхыумыдзэн |
къызэрыхимыдзэн |
къызэрыхэдмыдзэн |
къызэрыхэвмыдзэн |
къызэрыхамыдзэн
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрыхэздзэну |
къызэрыхэбдзэну |
къызэрыхидзэну |
къызэрыхэддзэну |
къызэрыхэвдзэну |
къызэрыхадзэну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрыхэзмыдзэну |
къызэрыхыумыдзэну |
къызэрыхимыдзэну |
къызэрыхэдмыдзэну |
къызэрыхэвмыдзэну |
къызэрыхамыдзэну
|
| Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыщыхэздзэ |
къыщыхэбдзэ |
къыщыхидзэ |
къыщыхэддзэ |
къыщыхэвдзэ |
къыщыхадзэ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщыхэзмыдзэ |
къыщыхыумыдзэ |
къыщыхимыдзэ |
къыщыхэдмыдзэ |
къыщыхэвмыдзэ |
къыщыхамыдзэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыщыхэздза |
къыщыхэбдза |
къыщыхидза |
къыщыхэддза |
къыщыхэвдза |
къыщыхадза
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщыхэзмыдза |
къыщыхыумыдза |
къыщыхимыдза |
къыщыхэдмыдза |
къыщыхэвмыдза |
къыщыхамыдза
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыщыхэздзэгъа |
къыщыхэбдзэгъа |
къыщыхидзэгъа |
къыщыхэддзэгъа |
къыщыхэвдзэгъа |
къыщыхадзэгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщыхэзмыдзэгъа |
къыщыхыумыдзэгъа |
къыщыхимыдзэгъа |
къыщыхэдмыдзэгъа |
къыщыхэвмыдзэгъа |
къыщыхамыдзэгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыщыхэздзэн |
къыщыхэбдзэн |
къыщыхидзэн |
къыщыхэддзэн |
къыщыхэвдзэн |
къыщыхадзэн
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщыхэзмыдзэн |
къыщыхыумыдзэн |
къыщыхимыдзэн |
къыщыхэдмыдзэн |
къыщыхэвмыдзэн |
къыщыхамыдзэн
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыщыхэздзэну |
къыщыхэбдзэну |
къыщыхидзэну |
къыщыхэддзэну |
къыщыхэвдзэну |
къыщыхадзэну
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщыхэзмыдзэну |
къыщыхыумыдзэну |
къыщыхимыдзэну |
къыщыхэдмыдзэну |
къыщыхэвмыдзэну |
къыщыхамыдзэну
|
| ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыздыхэздзэ |
къыздыхэбдзэ |
къыздыхидзэ |
къыздыхэддзэ |
къыздыхэвдзэ |
къыздыхадзэ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздыхэзмыдзэ |
къыздыхыумыдзэ |
къыздыхимыдзэ |
къыздыхэдмыдзэ |
къыздыхэвмыдзэ |
къыздыхамыдзэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыздыхэздза |
къыздыхэбдза |
къыздыхидза |
къыздыхэддза |
къыздыхэвдза |
къыздыхадза
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздыхэзмыдза |
къыздыхыумыдза |
къыздыхимыдза |
къыздыхэдмыдза |
къыздыхэвмыдза |
къыздыхамыдза
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыздыхэздзэгъа |
къыздыхэбдзэгъа |
къыздыхидзэгъа |
къыздыхэддзэгъа |
къыздыхэвдзэгъа |
къыздыхадзэгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздыхэзмыдзэгъа |
къыздыхыумыдзэгъа |
къыздыхимыдзэгъа |
къыздыхэдмыдзэгъа |
къыздыхэвмыдзэгъа |
къыздыхамыдзэгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыздыхэздзэн |
къыздыхэбдзэн |
къыздыхидзэн |
къыздыхэддзэн |
къыздыхэвдзэн |
къыздыхадзэн
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздыхэзмыдзэн |
къыздыхыумыдзэн |
къыздыхимыдзэн |
къыздыхэдмыдзэн |
къыздыхэвмыдзэн |
къыздыхамыдзэн
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыздыхэздзэну |
къыздыхэбдзэну |
къыздыхидзэну |
къыздыхэддзэну |
къыздыхэвдзэну |
къыздыхадзэну
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздыхэзмыдзэну |
къыздыхыумыдзэну |
къыздыхимыдзэну |
къыздыхэдмыдзэну |
къыздыхэвмыдзэну |
къыздыхамыдзэну
|
| Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀыхэздзэ |
къыщӀыхэбдзэ |
къыщӀыхидзэ |
къыщӀыхэддзэ |
къыщӀыхэвдзэ |
къыщӀыхадзэ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀыхэзмыдзэ |
къыщӀыхыумыдзэ |
къыщӀыхимыдзэ |
къыщӀыхэдмыдзэ |
къыщӀыхэвмыдзэ |
къыщӀыхамыдзэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀыхэздза |
къыщӀыхэбдза |
къыщӀыхидза |
къыщӀыхэддза |
къыщӀыхэвдза |
къыщӀыхадза
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀыхэзмыдза |
къыщӀыхыумыдза |
къыщӀыхимыдза |
къыщӀыхэдмыдза |
къыщӀыхэвмыдза |
къыщӀыхамыдза
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀыхэздзэгъа |
къыщӀыхэбдзэгъа |
къыщӀыхидзэгъа |
къыщӀыхэддзэгъа |
къыщӀыхэвдзэгъа |
къыщӀыхадзэгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀыхэзмыдзэгъа |
къыщӀыхыумыдзэгъа |
къыщӀыхимыдзэгъа |
къыщӀыхэдмыдзэгъа |
къыщӀыхэвмыдзэгъа |
къыщӀыхамыдзэгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀыхэздзэн |
къыщӀыхэбдзэн |
къыщӀыхидзэн |
къыщӀыхэддзэн |
къыщӀыхэвдзэн |
къыщӀыхадзэн
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀыхэзмыдзэн |
къыщӀыхыумыдзэн |
къыщӀыхимыдзэн |
къыщӀыхэдмыдзэн |
къыщӀыхэвмыдзэн |
къыщӀыхамыдзэн
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀыхэздзэну |
къыщӀыхэбдзэну |
къыщӀыхидзэну |
къыщӀыхэддзэну |
къыщӀыхэвдзэну |
къыщӀыхадзэну
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀыхэзмыдзэну |
къыщӀыхыумыдзэну |
къыщӀыхимыдзэну |
къыщӀыхэдмыдзэну |
къыщӀыхэвмыдзэну |
къыщӀыхамыдзэну
|
| Деепричастиехэр |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэздзэу |
къыхэбдзэу |
къыхидзэу |
къыхэддзэу |
къыхэвдзэу |
къыхадзэу
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзмыдзэу |
къыхыумыдзэу |
къыхимыдзэу |
къыхэдмыдзэу |
къыхэвмыдзэу |
къыхамыдзэу
|
| блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэздзауэ |
къыхэбдзауэ |
къыхидзауэ |
къыхэддзауэ |
къыхэвдзауэ |
къыхадзауэ
|
| блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзмыдзауэ |
къыхыумыдзауэ |
къыхимыдзауэ |
къыхэдмыдзауэ |
къыхэвмыдзауэ |
къыхамыдзауэ
|
| урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ |
къыхэздзэурэ |
къыхэбдзэурэ |
къыхидзэурэ |
къыхэддзэурэ |
къыхэвдзэурэ |
къыхадзэурэ
|
| урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ |
къыхэзмыдзэурэ |
къыхыумыдзэурэ |
къыхимыдзэурэ |
къыхэдмыдзэурэ |
къыхэвмыдзэурэ |
къыхамыдзэурэ
|
| ит зэман щыӀэныгъэ фащэ: подлежащэ + прямой дополненэ +
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
подлежащэ СЭ |
|
|
|
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| прямой дополненэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
|
|
|
|
|
|
| уэ |
|
|
укъыхызодзэ |
|
|
укъахызодзэ
|
| ар |
|
къыпхызодзэ |
къыхызодзэ |
|
къыфхызодзэ |
къахызодзэ
|
| дэ |
|
|
|
|
|
|
| фэ |
|
|
фыкъыхызодзэ |
|
|
фыкъахызодзэ
|
| ахэр |
|
къыпхызодзэ(хэ) |
къыхызодзэ(хэ) |
|
къыфхызодзэ(хэ |
къахызодзэ(хэ)
|
|
|
|
подлежащэ УЭ |
|
|
|
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| прямой дополненэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
|
|
сыкъыхыбодзэ |
|
|
сыкъахыбодзэ
|
| уэ |
|
|
|
|
|
|
| ар |
къысхыбодзэ |
|
къыхыбодзэ |
къытхыбодзэ |
|
къахыбодзэ
|
| дэ |
|
|
дыкъыхыбодзэ |
|
|
дыкъахыбодзэ
|
| фэ |
|
|
|
|
|
|
| ахэр |
къысхыбодзэ(хэ) |
|
къыхыбодзэ(хэ) |
къытхыбодзэ(хэ) |
|
къахыбодзэ(хэ)
|
|
|
|
подлежащэ АБЫ |
|
|
|
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| прямой дополненэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
|
сыкъыпхедзэ |
сыкъыхедзэ |
|
сыкъыфхедзэ |
сыкъахедзэ
|
| уэ |
укъысхедзэ |
|
укъыхедзэ |
укъытхедзэ |
|
укъахедзэ
|
| ар |
къысхедзэ |
къыпхедзэ |
къыхедзэ |
къытхедзэ |
къыфхедзэ |
къахедзэ
|
| дэ |
|
дыкъыпхедзэ |
дыкъыхедзэ |
|
дыкъыфхедзэ |
дыкъахедзэ
|
| фэ |
фыкъысхедзэ |
|
фыкъыхедзэ |
фыкъытхедзэ |
|
фыкъахедзэ
|
| ахэр |
къысхедзэ(хэ) |
къыпхедзэ(хэ) |
къыхедзэ(хэ) |
къытхедзэ(хэ) |
къыфхедзэ(хэ) |
къахедзэ(хэ)
|
|
|
|
подлежащэ ДЭ |
|
|
|
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| прямой дополненэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
|
|
|
|
|
|
| уэ |
|
|
укъыхыдодзэ |
|
|
укъахыдодзэ
|
| ар |
|
къыпхыдодзэ |
къыхыдодзэ |
|
къыфхыдодзэ |
къахыдодзэ
|
| дэ |
|
|
|
|
|
|
| фэ |
|
|
фыкъыхыдодзэ |
|
|
фыкъахыдодзэ
|
| ахэр |
|
къыпхыдодзэ(хэ) |
къыхыдодзэ(хэ) |
|
къыфхыдодзэ(хэ) |
къахыдодзэ(хэ)
|
|
|
|
подлежащэ ФЭ |
|
|
|
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| прямой дополненэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
|
|
сыкъыхыводзэ |
|
|
сыкъахыводзэ
|
| уэ |
|
|
|
|
|
|
| ар |
къысхыводзэ |
|
къыхыводзэ |
къытхыводзэ |
|
къахыводзэ
|
| дэ |
|
|
дыкъыхыводзэ |
|
|
дыкъахыводзэ
|
| фэ |
|
|
|
|
|
|
| ахэр |
къысхыводзэ(хэ) |
|
къыхыводзэ(хэ) |
къытхыводзэ(хэ) |
|
къахыводзэ(хэ)
|
|
|
|
подлежащэ АБЫХЭМ |
|
|
|
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| прямой дополненэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
|
сыкъыпхадзэ |
сыкъыхадзэ |
|
сыкъыфхадзэ |
сыкъахадзэ
|
| уэ |
укъысхадзэ |
|
укъыхадзэ |
укъытхадзэ |
|
укъахадзэ
|
| ар |
къысхадзэ |
къыпхадзэ |
къыхадзэ |
къытхадзэ |
къыфхадзэ |
къахадзэ
|
| дэ |
|
дыкъыпхадзэ |
дыкъыхадзэ |
|
дыкъыфхадзэ |
дыкъахадзэ
|
| фэ |
фыкъысхадзэ |
|
фыкъыхадзэ |
фыкъытхадзэ |
|
фыкъахадзэ
|
| ахэр |
къысхадзэ(хэ) |
къыпхадзэ(хэ) |
къыхадзэ(хэ) |
къытхадзэ(хэ) |
къыфхадзэ(хэ) |
къахадзэ(хэ)
|
|
|
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[дз]э |
[дз]эр |
-- |
[дз]эхэр
|
| Эргативнэ: |
[дз]э |
[дз]эм |
-- |
[дз]эхэм
|
| Послеложнэ: |
[дз]экӀэ |
[дз]эмкӀэ |
[дз]эхэкӀэ |
[дз]эхэмкӀэ
|
| Обстоятельственнэ: |
[дз]эу |
[дз]эрауэ |
[дз]эхэу |
[дз]эхэрауэ
|
|
|
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[дз]а |
[дз]ар |
-- |
[дз]ахэр
|
| Эргативнэ: |
[дз]а |
[дз]ам |
-- |
[дз]ахэм
|
| Послеложнэ: |
[дз]акӀэ |
[дз]амкӀэ |
[дз]ахэкӀэ |
[дз]ахэмкӀэ
|
| Обстоятельственнэ: |
[дз]ауэ |
[дз]арауэ |
[дз]ахэу |
[дз]ахэрауэ
|
|
|
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[дз]эн |
[дз]эныр |
-- |
[дз]энхэр
|
| Эргативнэ: |
[дз]эн |
[дз]эным |
-- |
[дз]энхэм
|
| Послеложнэ: |
[дз]энкӀэ |
[дз]энымкӀэ |
[дз]энхэкӀэ |
[дз]энхэмкӀэ
|
| 'Обстоятельственнэ: |
[дз]эну |
[дз]энырауэ |
[дз]энхэу |
[дз]энхэрауэ
|
|
|
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[дз]эну |
[дз]энур |
-- |
[дз]энухэр
|
| Эргативнэ: |
[дз]эну |
[дз]энум |
-- |
[дз]энухэм
|
| Послеложнэ: |
[дз]энукӀэ |
[дз]энумкӀэ |
[дз]энухэкӀэ |
[дз]энухэмкӀэ
|
| Обстоятельственнэ: |
[дз]энууэ |
[дз]энурауэ |
[дз]энухэу |
[дз]энухэрауэ
|
МЫХЬЭНЭ
- Зыгуэр бутӀыпщу, бдзыуэ е уеӀунщӀу зыщӀыпӀэ хэгъэхуэн, хэдзэн.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- къыхэдзэн: throw sb or sth into, amidst sth (some surroundings or mass)
УРЫСЫБЗЭ
- къыхэдзэн: бросить кого-что-л. во что-л. (в какую-л. массу)
БИБЛИОГРАФИЕ
Библиографием еплъын
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- къы- + хэ- + [дз] + -э + -н
Глагол лъэӏэс "къыхэдзэн"-м и спряженэ
| Инфинитив (масдар) |
|
| щыӀэныгъэ: |
къыхэдзэн
|
| щымыӀэныгъэ: |
къыхэмыдзэн
|
| Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэн |
къыхэбдзэн |
къыхидзэн |
къыхэддзэн |
къыхэвдзэн |
къыхадзэн
|
| щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзэн |
къыхыумыдзэн |
къыхимыдзэн |
къыхэдмыдзэн |
къыхэвмыдзэн |
къыхамыдзэн
|
| Унафэ наклоненэ |
уэ |
фэ
|
| щыӀэныгъэ: |
къыхэдзэ! |
къыхэвдзэ!
|
| щымыӀэныгъэ: |
къыхыумыдзэ! |
къыхэвмыдзэ!
|
| Ре-кӀэ унафэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| щыӀэныгъэ: |
сыкъыхредзэ |
укъыхредзэ |
къыхредзэ |
дыкъыхредзэ |
фыкъыхредзэ |
къыхредзэ
|
| щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхремыдзэ |
укъыхремыдзэ |
къыхремыдзэ |
дыкъыхремыдзэ |
фыкъыхремыдзэ |
къыхремыдзэ
|
| ЗэраӀуатэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхызодзэ(р) |
къыхыбодзэ(р) |
къыхедзэ(р) |
къыхыдодзэ(р) |
къыхыводзэ(р) |
къыхадзэ(р)
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзэркъым |
къыхэбдзэркъым |
къыхидзэркъым |
къыхэддзэркъым |
къыхэвдзэркъым |
къыхадзэркъым
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэрт |
къыхэбдзэрт |
къыхидзэрт |
къыхэддзэрт |
къыхэвдзэрт |
къыхадзэрт
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзэртэкъым |
къыхэбдзэртэкъым |
къыхидзэртэкъым |
къыхэддзэртэкъым |
къыхэвдзэртэкъым |
къыхадзэртэкъым
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзащ |
къыхэбдзащ |
къыхидзащ |
къыхэддзащ |
къыхэвдзащ |
къыхадзащ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзакъым |
къыхэбдзакъым |
къыхидзакъым |
къыхэддзакъым |
къыхэвдзакъым |
къыхадзакъым
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзат |
къыхэбдзат |
къыхидзат |
къыхэддзат |
къыхэвдзат |
къыхадзат
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзатэкъым |
къыхэбдзатэкъым |
къыхидзатэкъым |
къыхэддзатэкъым |
къыхэвдзатэкъым |
къыхадзатэкъым
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэгъащ |
къыхэбдзэгъащ |
къыхидзэгъащ |
къыхэддзэгъащ |
къыхэвдзэгъащ |
къыхадзэгъащ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзэгъакъым |
къыхэбдзэгъакъым |
къыхидзэгъакъым |
къыхэддзэгъакъым |
къыхэвдзэгъакъым |
къыхадзэгъакъым
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэгъат |
къыхэбдзэгъат |
къыхидзэгъат |
къыхэддзэгъат |
къыхэвдзэгъат |
къыхадзэгъат
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзэгъатэкъым |
къыхэбдзэгъатэкъым |
къыхидзэгъатэкъым |
къыхэддзэгъатэкъым |
къыхэвдзэгъатэкъым |
къыхадзэгъатэкъым
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэщ |
къыхэбдзэщ |
къыхидзэщ |
къыхэддзэщ |
къыхэвдзэщ |
къыхадзэщ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзэкъым |
къыхэбдзэкъым |
къыхидзэкъым |
къыхэддзэкъым |
къыхэвдзэкъым |
къыхадзэкъым
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэт |
къыхэбдзэт |
къыхидзэт |
къыхэддзэт |
къыхэвдзэт |
къыхадзэт
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзэтэкъым |
къыхэбдзэтэкъым |
къыхидзэтэкъым |
къыхэддзэтэкъым |
къыхэвдзэтэкъым |
къыхадзэтэкъым
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэнщ |
къыхэбдзэнщ |
къыхидзэнщ |
къыхэддзэнщ |
къыхэвдзэнщ |
къыхадзэнщ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзэнкъым |
къыхэбдзэнкъым |
къыхидзэнкъым |
къыхэддзэнкъым |
къыхэвдзэнкъым |
къыхадзэнкъым
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэнущ |
къыхэбдзэнущ |
къыхидзэнущ |
къыхэддзэнущ |
къыхэвдзэнущ |
къыхадзэнущ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзэнукъым |
къыхэбдзэнукъым |
къыхидзэнукъым |
къыхэддзэнукъым |
къыхэвдзэнукъым |
къыхадзэнукъым
|
| ЗэрыупщӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэрэ |
къыхэбдзэрэ |
къыхидзэрэ |
къыхэддзэрэ |
къыхэвдзэрэ |
къыхадзэрэ
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзэркъэ |
къыхэбдзэркъэ |
къыхидзэркъэ |
къыхэддзэркъэ |
къыхэвдзэркъэ |
къыхадзэркъэ
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэрт |
къыхэбдзэрт |
къыхидзэрт |
къыхэддзэрт |
къыхэвдзэрт |
къыхадзэрт
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзэртэкъэ |
къыхэбдзэртэкъэ |
къыхидзэртэкъэ |
къыхэддзэртэкъэ |
къыхэвдзэртэкъэ |
къыхадзэртэкъэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэздза |
къыхэбдза |
къыхидза |
къыхэддза |
къыхэвдза |
къыхадза
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзакъэ |
къыхэбдзакъэ |
къыхидзакъэ |
къыхэддзакъэ |
къыхэвдзакъэ |
къыхадзакъэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзат |
къыхэбдзат |
къыхидзат |
къыхэддзат |
къыхэвдзат |
къыхадзат
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзатэкъэ |
къыхэбдзатэкъэ |
къыхидзатэкъэ |
къыхэддзатэкъэ |
къыхэвдзатэкъэ |
къыхадзатэкъэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэгъа |
къыхэбдзэгъа |
къыхидзэгъа |
къыхэддзэгъа |
къыхэвдзэгъа |
къыхадзэгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ: |
къыхэздзэгъакъэ |
къыхэбдзэгъакъэ |
къыхидзэгъакъэ |
къыхэддзэгъакъэ |
къыхэвдзэгъакъэ |
къыхадзэгъакъэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэгъат |
къыхэбдзэгъат |
къыхидзэгъат |
къыхэддзэгъат |
къыхэвдзэгъат |
къыхадзэгъат
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзэгъатэкъэ |
къыхэбдзэгъатэкъэ |
къыхидзэгъатэкъэ |
къыхэддзэгъатэкъэ |
къыхэвдзэгъатэкъэ |
къыхадзэгъатэкъэ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэ |
къыхэбдзэ |
къыхидзэ |
къыхэддзэ |
къыхэвдзэ |
къыхадзэ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзэкъэ |
къыхэбдзэкъэ |
къыхидзэкъэ |
къыхэддзэкъэ |
къыхэвдзэкъэ |
къыхадзэкъэ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэт |
къыхэбдзэт |
къыхидзэт |
къыхэддзэт |
къыхэвдзэт |
къыхадзэт
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзэтэкъэ |
къыхэбдзэтэкъэ |
къыхидзэтэкъэ |
къыхэддзэтэкъэ |
къыхэвдзэтэкъэ |
къыхадзэтэкъэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэн |
къыхэбдзэн |
къыхидзэн |
къыхэддзэн |
къыхэвдзэн |
къыхадзэн
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзэнкъэ |
къыхэбдзэнкъэ |
къыхидзэнкъэ |
къыхэддзэнкъэ |
къыхэвдзэнкъэ |
къыхадзэнкъэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэну |
къыхэбдзэну |
къыхидзэну |
къыхэддзэну |
къыхэвдзэну |
къыхадзэну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзэнукъэ |
къыхэбдзэнукъэ |
къыхидзэнукъэ |
къыхэддзэнукъэ |
къыхэвдзэнукъэ |
къыхадзэнукъэ
|
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэмэ |
къыхэбдзэмэ |
къыхидзэмэ |
къыхэддзэмэ |
къыхэвдзэмэ |
къыхадзэмэ
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзэмэ |
къыхыумыдзэмэ |
къыхимыдзэмэ |
къыхэдмыдзэмэ |
къыхэвмыдзэмэ |
къыхамыдзэмэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзамэ |
къыхэбдзамэ |
къыхидзамэ |
къыхэддзамэ |
къыхэвдзамэ |
къыхадзамэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзамэ |
къыхыумыдзамэ |
къыхимыдзамэ |
къыхэдмыдзамэ |
къыхэвмыдзамэ |
къыхамыдзамэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэгъамэ |
къыхэбдзэгъамэ |
къыхидзэгъамэ |
къыхэддзэгъамэ |
къыхэвдзэгъамэ |
къыхадзэгъамэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзэгъамэ |
къыхыумыдзэгъамэ |
къыхимыдзэгъамэ |
къыхэдмыдзэгъамэ |
къыхэвмыдзэгъамэ |
къыхамыдзэгъамэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэнмэ |
къыхэбдзэнмэ |
къыхидзэнмэ |
къыхэддзэнмэ |
къыхэвдзэнмэ |
къыхадзэнмэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзэнмэ |
къыхыумыдзэнмэ |
къыхимыдзэнмэ |
къыхэдмыдзэнмэ |
къыхэвмыдзэнмэ |
къыхамыдзэнмэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэнумэ |
къыхэбдзэнумэ |
къыхидзэнумэ |
къыхэддзэнумэ |
къыхэвдзэнумэ |
къыхадзэнумэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзэнумэ |
къыхыумыдзэнумэ |
къыхимыдзэнумэ |
къыхэдмыдзэнумэ |
къыхэвмыдзэнумэ |
къыхамыдзэнумэ
|
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэтэмэ |
къыхэбдзэтэмэ |
къыхидзэтэмэ |
къыхэддзэтэмэ |
къыхэвдзэтэмэ |
къыхадзэтэмэ
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзэтэмэ |
къыхыумыдзэтэмэ |
къыхимыдзэтэмэ |
къыхэдмыдзэтэмэ |
къыхэвмыдзэтэмэ |
къыхамыдзэтэмэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзатэмэ |
къыхэбдзатэмэ |
къыхидзатэмэ |
къыхэддзатэмэ |
къыхэвдзатэмэ |
къыхадзатэмэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзатэмэ |
къыхыумыдзатэмэ |
къыхимыдзатэмэ |
къыхэдмыдзатэмэ |
къыхэвмыдзатэмэ |
къыхамыдзатэмэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэгъатэмэ |
къыхэбдзэгъатэмэ |
къыхидзэгъатэмэ |
къыхэддзэгъатэмэ |
къыхэвдзэгъатэмэ |
къыхадзэгъатэмэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзэгъатэмэ |
къыхыумыдзэгъатэмэ |
къыхимыдзэгъатэмэ |
къыхэдмыдзэгъатэмэ |
къыхэвмыдзэгъатэмэ |
къыхамыдзэгъатэмэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэнтэмэ |
къыхэбдзэнтэмэ |
къыхидзэнтэмэ |
къыхэддзэнтэмэ |
къыхэвдзэнтэмэ |
къыхадзэнтэмэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзэнтэмэ |
къыхыумыдзэнтэмэ |
къыхимыдзэнтэмэ |
къыхэдмыдзэнтэмэ |
къыхэвмыдзэнтэмэ |
къыхамыдзэнтэмэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэнутэмэ |
къыхэбдзэнутэмэ |
къыхидзэнутэмэ |
къыхэддзэнутэмэ |
къыхэвдзэнутэмэ |
къыхадзэнутэмэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзэнутэмэ |
къыхыумыдзэнутэмэ |
къыхимыдзэнутэмэ |
къыхэдмыдзэнутэмэ |
къыхэвмыдзэнутэмэ |
къыхамыдзэнутэмэ
|
| сослагательнэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэнт |
къыхэбдзэнт |
къыхидзэнт |
къыхэддзэнт |
къыхэвдзэнт |
къыхадзэнт
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзэнтэкъым |
къыхэбдзэнтэкъым |
къыхидзэнтэкъым |
къыхэддзэнтэкъым |
къыхэвдзэнтэкъым |
къыхадзэнтэкъым
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэнут |
къыхэбдзэнут |
къыхидзэнут |
къыхэддзэнут |
къыхэвдзэнут |
къыхадзэнут
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзэнутэкъым |
къыхэбдзэнутэкъым |
къыхидзэнутэкъым |
къыхэддзэнутэкъым |
къыхэвдзэнутэкъым |
къыхадзэнутэкъым
|
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэми |
къыхэбдзэми |
къыхидзэми |
къыхэддзэми |
къыхэвдзэми |
къыхадзэми
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзэми |
къыхыумыдзэми |
къыхимыдзэми |
къыхэдмыдзэми |
къыхэвмыдзэми |
къыхамыдзэми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзами |
къыхэбдзами |
къыхидзами |
къыхэддзами |
къыхэвдзами |
къыхадзами
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзами |
къыхыумыдзами |
къыхимыдзами |
къыхэдмыдзами |
къыхэвмыдзами |
къыхамыдзами
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэгъами |
къыхэбдзэгъами |
къыхидзэгъами |
къыхэддзэгъами |
къыхэвдзэгъами |
къыхадзэгъами
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзэгъами |
къыхыумыдзэгъами |
къыхимыдзэгъами |
къыхэдмыдзэгъами |
къыхэвмыдзэгъами |
къыхамыдзэгъами
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэнми |
къыхэбдзэнми |
къыхидзэнми |
къыхэддзэнми |
къыхэвдзэнми |
къыхадзэнми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзэнми |
къыхыумыдзэнми |
къыхимыдзэнми |
къыхэдмыдзэнми |
къыхэвмыдзэнми |
къыхамыдзэнми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэнуми |
къыхэбдзэнуми |
къыхидзэнуми |
къыхэддзэнуми |
къыхэвдзэнуми |
къыхадзэнуми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзэнуми |
къыхыумыдзэнуми |
къыхимыдзэнуми |
къыхэдмыдзэнуми |
къыхэвмыдзэнуми |
къыхамыдзэнуми
|
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэтэми |
къыхэбдзэтэми |
къыхидзэтэми |
къыхэддзэтэми |
къыхэвдзэтэми |
къыхадзэтэми
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзэтэми |
къыхыумыдзэтэми |
къыхимыдзэтэми |
къыхэдмыдзэтэми |
къыхэвмыдзэтэми |
къыхамыдзэтэми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзатэми |
къыхэбдзатэми |
къыхидзатэми |
къыхэддзатэми |
къыхэвдзатэми |
къыхадзатэми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзатэми |
къыхыумыдзатэми |
къыхимыдзатэми |
къыхэдмыдзатэми |
къыхэвмыдзатэми |
къыхамыдзатэми
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэгъатэми |
къыхэбдзэгъатэми |
къыхидзэгъатэми |
къыхэддзэгъатэми |
къыхэвдзэгъатэми |
къыхадзэгъатэми
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзэгъатэми |
къыхыумыдзэгъатэми |
къыхимыдзэгъатэми |
къыхэдмыдзэгъатэми |
къыхэвмыдзэгъатэми |
къыхамыдзэгъатэми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэнтэми |
къыхэбдзэнтэми |
къыхидзэнтэми |
къыхэддзэнтэми |
къыхэвдзэнтэми |
къыхадзэнтэми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзэнтэми |
къыхыумыдзэнтэми |
къыхимыдзэнтэми |
къыхэдмыдзэнтэми |
къыхэвмыдзэнтэми |
къыхамыдзэнтэми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэздзэнутэми |
къыхэбдзэнутэми |
къыхидзэнутэми |
къыхэддзэнутэми |
къыхэвдзэнутэми |
къыхадзэнутэми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзэнутэми |
къыхыумыдзэнутэми |
къыхимыдзэнутэми |
къыхэдмыдзэнутэми |
къыхэвмыдзэнутэми |
къыхамыдзэнутэми
|
| гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| щыӀэныгъэ: |
къыхэздзаи |
къыхэбдзаи |
къыхидзаи |
къыхэддзаи |
къыхэвдзаи |
къыхадзаи
|
| щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзакъыми |
къыхэбдзакъыми |
къыхидзакъыми |
къыхэддзакъыми |
къыхэвдзакъыми |
къыхадзакъыми
|
| фӀэфӀыныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| щыӀэныгъэ: |
къыхэздзащэрэт |
къыхэбдзащэрэт |
къыхидзащэрэт |
къыхэддзащэрэт |
къыхэвдзащэрэт |
къыхадзащэрэт
|
| щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыдзащэрэт |
къыхыумыдзащэрэт |
къыхимыдзащэрэт |
къыхэдмыдзащэрэт |
къыхэвмыдзащэрэт |
къыхамыдзащэрэт
|
| шэч къытехьэныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
къыхэздзагъэнщ |
къыхэбдзагъэнщ |
къыхидзагъэнщ |
къыхэддзагъэнщ |
къыхэвдзагъэнщ |
къыхадзагъэнщ
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзагъэнкъым |
къыхэбдзагъэнкъым |
къыхидзагъэнкъым |
къыхэддзагъэнкъым |
къыхэвдзагъэнкъым |
къыхадзагъэнкъым
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
къыхэздзагъэнт |
къыхэбдзагъэнт |
къыхидзагъэнт |
къыхэддзагъэнт |
къыхэвдзагъэнт |
къыхадзагъэнт
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзагъэнтэкъым |
къыхэбдзагъэнтэкъым |
къыхидзагъэнтэкъым |
къыхэддзагъэнтэкъым |
къыхэвдзагъэнтэкъым |
къыхадзагъэнтэкъым
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
къыхэздзагъэн |
къыхэбдзагъэн |
къыхидзагъэн |
къыхэддзагъэн |
къыхэвдзагъэн |
къыхадзагъэн
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзагъэнкъэ |
къыхэбдзагъэнкъэ |
къыхидзагъэнкъэ |
къыхэддзагъэнкъэ |
къыхэвдзагъэнкъэ |
къыхадзагъэнкъэ
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
къыхэздзагъэнт |
къыхэбдзагъэнт |
къыхидзагъэнт |
къыхэддзагъэнт |
къыхэвдзагъэнт |
къыхадзагъэнт
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзагъэнтэкъэ |
къыхэбдзагъэнтэкъэ |
къыхидзагъэнтэкъэ |
къыхэддзагъэнтэкъэ |
къыхэвдзагъэнтэкъэ |
къыхадзагъэнтэкъэ
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
къыхэздзагъэнущ |
къыхэбдзагъэнущ |
къыхидзагъэнущ |
къыхэддзагъэнущ |
къыхэвдзагъэнущ |
къыхадзагъэнущ
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзагъэнукъым |
къыхэбдзагъэнукъым |
къыхидзагъэнукъым |
къыхэддзагъэнукъым |
къыхэвдзагъэнукъым |
къыхадзагъэнукъым
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
къыхэздзагъэнут |
къыхэбдзагъэнут |
къыхидзагъэнут |
къыхэддзагъэнут |
къыхэвдзагъэнут |
къыхадзагъэнут
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзагъэнутэкъым |
къыхэбдзагъэнутэкъым |
къыхидзагъэнутэкъым |
къыхэддзагъэнутэкъым |
къыхэвдзагъэнутэкъым |
къыхадзагъэнутэкъым
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
къыхэздзагъэну |
къыхэбдзагъэну |
къыхидзагъэну |
къыхэддзагъэну |
къыхэвдзагъэну |
къыхадзагъэну
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзагъэнукъэ |
къыхэбдзагъэнукъэ |
къыхидзагъэнукъэ |
къыхэддзагъэнукъэ |
къыхэвдзагъэнукъэ |
къыхадзагъэнукъэ
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
къыхэздзагъэнут |
къыхэбдзагъэнут |
къыхидзагъэнут |
къыхэддзагъэнут |
къыхэвдзагъэнут |
къыхадзагъэнут
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
къыхэздзагъэнутэкъэ |
къыхэбдзагъэнутэкъэ |
къыхидзагъэнутэкъэ |
къыхэддзагъэнутэкъэ |
къыхэвдзагъэнутэкъэ |
къыхадзагъэнутэкъэ
|
| Зылэжь (субъектнэ) причастие |
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзыдзэ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзымыдзэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзыдза
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзымыдза
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзыдзэгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзымыдзэгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзыдзэн
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзымыдзэн
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзыдзэну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзымыдзэну
|
| Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту) |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэздзэ |
къыхэбдзэ |
къыхидзэ |
къыхэддзэ |
къыхэвдзэ |
къыхадзэ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзмыдзэ |
къыхыумыдзэ |
къыхимыдзэ |
къыхэдмыдзэ |
къыхэвмыдзэ |
къыхамыдзэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэздза |
къыхэбдза |
къыхидза |
къыхэддза |
къыхэвдза |
къыхадза
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзмыдза |
къыхыумыдза |
къыхимыдза |
къыхэдмыдза |
къыхэвмыдза |
къыхамыдза
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэздзэгъа |
къыхэбдзэгъа |
къыхидзэгъа |
къыхэддзэгъа |
къыхэвдзэгъа |
къыхадзэгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзмыдзэгъа |
къыхыумыдзэгъа |
къыхимыдзэгъа |
къыхэдмыдзэгъа |
къыхэвмыдзэгъа |
къыхамыдзэгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэздзэн |
къыхэбдзэн |
къыхидзэн |
къыхэддзэн |
къыхэвдзэн |
къыхадзэн
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзмыдзэн |
къыхыумыдзэн |
къыхимыдзэн |
къыхэдмыдзэн |
къыхэвмыдзэн |
къыхамыдзэн
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэздзэну |
къыхэбдзэну |
къыхидзэну |
къыхэддзэну |
къыхэвдзэну |
къыхадзэну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзмыдзэну |
къыхыумыдзэну |
къыхимыдзэну |
къыхэдмыдзэну |
къыхэвмыдзэну |
къыхамыдзэну
|
| Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ) |
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэдзэ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэмыдзэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэдза
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэмыдза
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэдзэгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэмыдзэгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэдзэн
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэмыдзэн
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэдзэну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэмыдзэну
|
| Обстоятельственнэ причастиехэр |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрыхэздзэ |
къызэрыхэбдзэ |
къызэрыхидзэ |
къызэрыхэддзэ |
къызэрыхэвдзэ |
къызэрыхадзэ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрыхэзмыдзэ |
къызэрыхыумыдзэ |
къызэрыхимыдзэ |
къызэрыхэдмыдзэ |
къызэрыхэвмыдзэ |
къызэрыхамыдзэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрыхэздза |
къызэрыхэбдза |
къызэрыхидза |
къызэрыхэддза |
къызэрыхэвдза |
къызэрыхадза
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрыхэзмыдза |
къызэрыхыумыдза |
къызэрыхимыдза |
къызэрыхэдмыдза |
къызэрыхэвмыдза |
къызэрыхамыдза
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрыхэздзэгъа |
къызэрыхэбдзэгъа |
къызэрыхидзэгъа |
къызэрыхэддзэгъа |
къызэрыхэвдзэгъа |
къызэрыхадзэгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрыхэзмыдзэгъа |
къызэрыхыумыдзэгъа |
къызэрыхимыдзэгъа |
къызэрыхэдмыдзэгъа |
къызэрыхэвмыдзэгъа |
къызэрыхамыдзэгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрыхэздзэн |
къызэрыхэбдзэн |
къызэрыхидзэн |
къызэрыхэддзэн |
къызэрыхэвдзэн |
къызэрыхадзэн
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрыхэзмыдзэн |
къызэрыхыумыдзэн |
къызэрыхимыдзэн |
къызэрыхэдмыдзэн |
къызэрыхэвмыдзэн |
къызэрыхамыдзэн
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрыхэздзэну |
къызэрыхэбдзэну |
къызэрыхидзэну |
къызэрыхэддзэну |
къызэрыхэвдзэну |
къызэрыхадзэну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрыхэзмыдзэну |
къызэрыхыумыдзэну |
къызэрыхимыдзэну |
къызэрыхэдмыдзэну |
къызэрыхэвмыдзэну |
къызэрыхамыдзэну
|
| Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыщыхэздзэ |
къыщыхэбдзэ |
къыщыхидзэ |
къыщыхэддзэ |
къыщыхэвдзэ |
къыщыхадзэ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщыхэзмыдзэ |
къыщыхыумыдзэ |
къыщыхимыдзэ |
къыщыхэдмыдзэ |
къыщыхэвмыдзэ |
къыщыхамыдзэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыщыхэздза |
къыщыхэбдза |
къыщыхидза |
къыщыхэддза |
къыщыхэвдза |
къыщыхадза
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщыхэзмыдза |
къыщыхыумыдза |
къыщыхимыдза |
къыщыхэдмыдза |
къыщыхэвмыдза |
къыщыхамыдза
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыщыхэздзэгъа |
къыщыхэбдзэгъа |
къыщыхидзэгъа |
къыщыхэддзэгъа |
къыщыхэвдзэгъа |
къыщыхадзэгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщыхэзмыдзэгъа |
къыщыхыумыдзэгъа |
къыщыхимыдзэгъа |
къыщыхэдмыдзэгъа |
къыщыхэвмыдзэгъа |
къыщыхамыдзэгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыщыхэздзэн |
къыщыхэбдзэн |
къыщыхидзэн |
къыщыхэддзэн |
къыщыхэвдзэн |
къыщыхадзэн
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщыхэзмыдзэн |
къыщыхыумыдзэн |
къыщыхимыдзэн |
къыщыхэдмыдзэн |
къыщыхэвмыдзэн |
къыщыхамыдзэн
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыщыхэздзэну |
къыщыхэбдзэну |
къыщыхидзэну |
къыщыхэддзэну |
къыщыхэвдзэну |
къыщыхадзэну
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщыхэзмыдзэну |
къыщыхыумыдзэну |
къыщыхимыдзэну |
къыщыхэдмыдзэну |
къыщыхэвмыдзэну |
къыщыхамыдзэну
|
| ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыздыхэздзэ |
къыздыхэбдзэ |
къыздыхидзэ |
къыздыхэддзэ |
къыздыхэвдзэ |
къыздыхадзэ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздыхэзмыдзэ |
къыздыхыумыдзэ |
къыздыхимыдзэ |
къыздыхэдмыдзэ |
къыздыхэвмыдзэ |
къыздыхамыдзэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыздыхэздза |
къыздыхэбдза |
къыздыхидза |
къыздыхэддза |
къыздыхэвдза |
къыздыхадза
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздыхэзмыдза |
къыздыхыумыдза |
къыздыхимыдза |
къыздыхэдмыдза |
къыздыхэвмыдза |
къыздыхамыдза
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыздыхэздзэгъа |
къыздыхэбдзэгъа |
къыздыхидзэгъа |
къыздыхэддзэгъа |
къыздыхэвдзэгъа |
къыздыхадзэгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздыхэзмыдзэгъа |
къыздыхыумыдзэгъа |
къыздыхимыдзэгъа |
къыздыхэдмыдзэгъа |
къыздыхэвмыдзэгъа |
къыздыхамыдзэгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыздыхэздзэн |
къыздыхэбдзэн |
къыздыхидзэн |
къыздыхэддзэн |
къыздыхэвдзэн |
къыздыхадзэн
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздыхэзмыдзэн |
къыздыхыумыдзэн |
къыздыхимыдзэн |
къыздыхэдмыдзэн |
къыздыхэвмыдзэн |
къыздыхамыдзэн
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыздыхэздзэну |
къыздыхэбдзэну |
къыздыхидзэну |
къыздыхэддзэну |
къыздыхэвдзэну |
къыздыхадзэну
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздыхэзмыдзэну |
къыздыхыумыдзэну |
къыздыхимыдзэну |
къыздыхэдмыдзэну |
къыздыхэвмыдзэну |
къыздыхамыдзэну
|
| Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀыхэздзэ |
къыщӀыхэбдзэ |
къыщӀыхидзэ |
къыщӀыхэддзэ |
къыщӀыхэвдзэ |
къыщӀыхадзэ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀыхэзмыдзэ |
къыщӀыхыумыдзэ |
къыщӀыхимыдзэ |
къыщӀыхэдмыдзэ |
къыщӀыхэвмыдзэ |
къыщӀыхамыдзэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀыхэздза |
къыщӀыхэбдза |
къыщӀыхидза |
къыщӀыхэддза |
къыщӀыхэвдза |
къыщӀыхадза
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀыхэзмыдза |
къыщӀыхыумыдза |
къыщӀыхимыдза |
къыщӀыхэдмыдза |
къыщӀыхэвмыдза |
къыщӀыхамыдза
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀыхэздзэгъа |
къыщӀыхэбдзэгъа |
къыщӀыхидзэгъа |
къыщӀыхэддзэгъа |
къыщӀыхэвдзэгъа |
къыщӀыхадзэгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀыхэзмыдзэгъа |
къыщӀыхыумыдзэгъа |
къыщӀыхимыдзэгъа |
къыщӀыхэдмыдзэгъа |
къыщӀыхэвмыдзэгъа |
къыщӀыхамыдзэгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀыхэздзэн |
къыщӀыхэбдзэн |
къыщӀыхидзэн |
къыщӀыхэддзэн |
къыщӀыхэвдзэн |
къыщӀыхадзэн
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀыхэзмыдзэн |
къыщӀыхыумыдзэн |
къыщӀыхимыдзэн |
къыщӀыхэдмыдзэн |
къыщӀыхэвмыдзэн |
къыщӀыхамыдзэн
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀыхэздзэну |
къыщӀыхэбдзэну |
къыщӀыхидзэну |
къыщӀыхэддзэну |
къыщӀыхэвдзэну |
къыщӀыхадзэну
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀыхэзмыдзэну |
къыщӀыхыумыдзэну |
къыщӀыхимыдзэну |
къыщӀыхэдмыдзэну |
къыщӀыхэвмыдзэну |
къыщӀыхамыдзэну
|
| Деепричастиехэр |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэздзэу |
къыхэбдзэу |
къыхидзэу |
къыхэддзэу |
къыхэвдзэу |
къыхадзэу
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзмыдзэу |
къыхыумыдзэу |
къыхимыдзэу |
къыхэдмыдзэу |
къыхэвмыдзэу |
къыхамыдзэу
|
| блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэздзауэ |
къыхэбдзауэ |
къыхидзауэ |
къыхэддзауэ |
къыхэвдзауэ |
къыхадзауэ
|
| блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзмыдзауэ |
къыхыумыдзауэ |
къыхимыдзауэ |
къыхэдмыдзауэ |
къыхэвмыдзауэ |
къыхамыдзауэ
|
| урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ |
къыхэздзэурэ |
къыхэбдзэурэ |
къыхидзэурэ |
къыхэддзэурэ |
къыхэвдзэурэ |
къыхадзэурэ
|
| урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ |
къыхэзмыдзэурэ |
къыхыумыдзэурэ |
къыхимыдзэурэ |
къыхэдмыдзэурэ |
къыхэвмыдзэурэ |
къыхамыдзэурэ
|
| ит зэман щыӀэныгъэ фащэ: подлежащэ + прямой дополненэ +
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
подлежащэ СЭ |
|
|
|
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| прямой дополненэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
|
|
|
|
|
|
| уэ |
|
|
укъыхызодзэ |
|
|
укъахызодзэ
|
| ар |
|
къыпхызодзэ |
къыхызодзэ |
|
къыфхызодзэ |
къахызодзэ
|
| дэ |
|
|
|
|
|
|
| фэ |
|
|
фыкъыхызодзэ |
|
|
фыкъахызодзэ
|
| ахэр |
|
къыпхызодзэ(хэ) |
къыхызодзэ(хэ) |
|
къыфхызодзэ(хэ |
къахызодзэ(хэ)
|
|
|
|
подлежащэ УЭ |
|
|
|
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| прямой дополненэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
|
|
сыкъыхыбодзэ |
|
|
сыкъахыбодзэ
|
| уэ |
|
|
|
|
|
|
| ар |
къысхыбодзэ |
|
къыхыбодзэ |
къытхыбодзэ |
|
къахыбодзэ
|
| дэ |
|
|
дыкъыхыбодзэ |
|
|
дыкъахыбодзэ
|
| фэ |
|
|
|
|
|
|
| ахэр |
къысхыбодзэ(хэ) |
|
къыхыбодзэ(хэ) |
къытхыбодзэ(хэ) |
|
къахыбодзэ(хэ)
|
|
|
|
подлежащэ АБЫ |
|
|
|
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| прямой дополненэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
|
сыкъыпхедзэ |
сыкъыхедзэ |
|
сыкъыфхедзэ |
сыкъахедзэ
|
| уэ |
укъысхедзэ |
|
укъыхедзэ |
укъытхедзэ |
|
укъахедзэ
|
| ар |
къысхедзэ |
къыпхедзэ |
къыхедзэ |
къытхедзэ |
къыфхедзэ |
къахедзэ
|
| дэ |
|
дыкъыпхедзэ |
дыкъыхедзэ |
|
дыкъыфхедзэ |
дыкъахедзэ
|
| фэ |
фыкъысхедзэ |
|
фыкъыхедзэ |
фыкъытхедзэ |
|
фыкъахедзэ
|
| ахэр |
къысхедзэ(хэ) |
къыпхедзэ(хэ) |
къыхедзэ(хэ) |
къытхедзэ(хэ) |
къыфхедзэ(хэ) |
къахедзэ(хэ)
|
|
|
|
подлежащэ ДЭ |
|
|
|
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| прямой дополненэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
|
|
|
|
|
|
| уэ |
|
|
укъыхыдодзэ |
|
|
укъахыдодзэ
|
| ар |
|
къыпхыдодзэ |
къыхыдодзэ |
|
къыфхыдодзэ |
къахыдодзэ
|
| дэ |
|
|
|
|
|
|
| фэ |
|
|
фыкъыхыдодзэ |
|
|
фыкъахыдодзэ
|
| ахэр |
|
къыпхыдодзэ(хэ) |
къыхыдодзэ(хэ) |
|
къыфхыдодзэ(хэ) |
къахыдодзэ(хэ)
|
|
|
|
подлежащэ ФЭ |
|
|
|
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| прямой дополненэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
|
|
сыкъыхыводзэ |
|
|
сыкъахыводзэ
|
| уэ |
|
|
|
|
|
|
| ар |
къысхыводзэ |
|
къыхыводзэ |
къытхыводзэ |
|
къахыводзэ
|
| дэ |
|
|
дыкъыхыводзэ |
|
|
дыкъахыводзэ
|
| фэ |
|
|
|
|
|
|
| ахэр |
къысхыводзэ(хэ) |
|
къыхыводзэ(хэ) |
къытхыводзэ(хэ) |
|
къахыводзэ(хэ)
|
|
|
|
подлежащэ АБЫХЭМ |
|
|
|
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| прямой дополненэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
|
сыкъыпхадзэ |
сыкъыхадзэ |
|
сыкъыфхадзэ |
сыкъахадзэ
|
| уэ |
укъысхадзэ |
|
укъыхадзэ |
укъытхадзэ |
|
укъахадзэ
|
| ар |
къысхадзэ |
къыпхадзэ |
къыхадзэ |
къытхадзэ |
къыфхадзэ |
къахадзэ
|
| дэ |
|
дыкъыпхадзэ |
дыкъыхадзэ |
|
дыкъыфхадзэ |
дыкъахадзэ
|
| фэ |
фыкъысхадзэ |
|
фыкъыхадзэ |
фыкъытхадзэ |
|
фыкъахадзэ
|
| ахэр |
къысхадзэ(хэ) |
къыпхадзэ(хэ) |
къыхадзэ(хэ) |
къытхадзэ(хэ) |
къыфхадзэ(хэ) |
къахадзэ(хэ)
|
|
|
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[дз]э |
[дз]эр |
-- |
[дз]эхэр
|
| Эргативнэ: |
[дз]э |
[дз]эм |
-- |
[дз]эхэм
|
| Послеложнэ: |
[дз]экӀэ |
[дз]эмкӀэ |
[дз]эхэкӀэ |
[дз]эхэмкӀэ
|
| Обстоятельственнэ: |
[дз]эу |
[дз]эрауэ |
[дз]эхэу |
[дз]эхэрауэ
|
|
|
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[дз]а |
[дз]ар |
-- |
[дз]ахэр
|
| Эргативнэ: |
[дз]а |
[дз]ам |
-- |
[дз]ахэм
|
| Послеложнэ: |
[дз]акӀэ |
[дз]амкӀэ |
[дз]ахэкӀэ |
[дз]ахэмкӀэ
|
| Обстоятельственнэ: |
[дз]ауэ |
[дз]арауэ |
[дз]ахэу |
[дз]ахэрауэ
|
|
|
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[дз]эн |
[дз]эныр |
-- |
[дз]энхэр
|
| Эргативнэ: |
[дз]эн |
[дз]эным |
-- |
[дз]энхэм
|
| Послеложнэ: |
[дз]энкӀэ |
[дз]энымкӀэ |
[дз]энхэкӀэ |
[дз]энхэмкӀэ
|
| 'Обстоятельственнэ: |
[дз]эну |
[дз]энырауэ |
[дз]энхэу |
[дз]энхэрауэ
|
|
|
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[дз]эну |
[дз]энур |
-- |
[дз]энухэр
|
| Эргативнэ: |
[дз]эну |
[дз]энум |
-- |
[дз]энухэм
|
| Послеложнэ: |
[дз]энукӀэ |
[дз]энумкӀэ |
[дз]энухэкӀэ |
[дз]энухэмкӀэ
|
| Обстоятельственнэ: |
[дз]энууэ |
[дз]энурауэ |
[дз]энухэу |
[дз]энухэрауэ
|
МЫХЬЭНЭ
- Къегъэжьэн, къыщӀэдзэн (уэрэдыр, псалъэр).
ЩАПХЪЭХЭР
- Зы сэлэт жьакӀагъуэ гуэрым уэрэдыр къыхидзэрт, адрейхэм къапхъуатэрт абы и ежьур. Шортэн Аскэрбий
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- къыхэдзэн: start singing; start speaking
УРЫСЫБЗЭ
- къыхэдзэн: запеть, заговорить
БИБЛИОГРАФИЕ
Библиографием еплъын
