Тхыгъэр къыздрахар Википсалъалъэ
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- къы- + хэ- + [д] + -э + -н
Глагол лъэмыӏэс "къыхэдэн"-м и спряженэ
| Инфинитив (масдар) |
|
| щыӀэныгъэ: |
къыхэдэн
|
| щымыӀэныгъэ: |
къыхэмыдэн
|
| Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэн |
укъыхэдэн |
къыхэдэн |
дыкъыхэдэн |
фыкъыхэдэн |
къыхэдэн(хэ)
|
| щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэмыдэн |
укъыхэмыдэн |
къыхэмыдэн |
дыкъыхэмыдэн |
фыкъыхэмыдэн |
къыхэмыдэн(хэ)
|
| унафэ наклоненэ |
уэ |
фэ
|
| щыӀэныгъэ: |
къыхэдэ! |
фыкъыхэдэ!
|
| щымыӀэныгъэ: |
укъыхэмыдэ! |
фыкъыхэмыдэ!
|
| Ре-кӀэ унафэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| щыӀэныгъэ: |
сыкъыхредэ |
укъыхредэ |
къыхредэ |
дыкъыхредэ |
фыкъыхредэ |
къыхредэ
|
| щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхремыдэ |
укъыхремыдэ |
къыхремыдэ |
дыкъыхремыдэ |
фыкъыхремыдэ |
къыхремыдэ
|
| ЗэраӀуатэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъыходэ(р) |
укъыходэ(р) |
къыходэ(р) |
дыкъыходэ(р) |
фыкъыходэ(р) |
къыходэ(хэ)(р)
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэркъым |
укъыхэдэркъым |
къыхэдэркъым |
дыкъыхэдэркъым |
фыкъыхэдэркъым |
къыхэдэ(хэ)ркъым
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэ(р)т |
укъыхэдэ(р)т |
къыхэдэ(р)т |
дыкъыхэдэ(р)т |
фыкъыхэдэ(р)т |
къыхэдэ(хэ)(р)т
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэ(р)тэкъым |
укъыхэдэ(р)тэкъым |
къыхэдэ(р)тэкъым |
дыкъыхэдэ(р)тэкъым |
фыкъыхэдэ(р)тэкъым |
къыхэдэ(хэ)(р)тэкъым
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдащ |
укъыхэдащ |
къыхэдащ |
дыкъыхэдащ |
фыкъыхэдащ |
къыхэда(хэ)щ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдакъым |
укъыхэдакъым |
къыхэдакъым |
дыкъыхэдакъым |
фыкъыхэдакъым |
къыхэда(хэ)къым
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдат |
укъыхэдат |
къыхэдат |
дыкъыхэдат |
фыкъыхэдат |
къыхэда(хэ)т
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдатэкъым |
укъыхэдатэкъым |
къыхэдатэкъым |
дыкъыхэдатэкъым |
фыкъыхэдатэкъым |
къыхэда(хэ)тэкъым
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэгъащ |
укъыхэдэгъащ |
къыхэдэгъащ |
дыкъыхэдэгъащ |
фыкъыхэдэгъащ |
къыхэдэгъа(хэ)щ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэгъакъым |
укъыхэдэгъакъым |
къыхэдэгъакъым |
дыкъыхэдэгъакъым |
фыкъыхэдэгъакъым |
къыхэдэгъа(хэ)къым
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэгъат |
укъыхэдэгъат |
къыхэдэгъат |
дыкъыхэдэгъат |
фыкъыхэдэгъат |
къыхэдэгъа(хэ)т
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэгъатэкъым |
укъыхэдэгъатэкъым |
къыхэдэгъатэкъым |
дыкъыхэдэгъатэкъым |
фыкъыхэдэгъатэкъым |
къыхэдэгъа(хэ)тэкъым
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэщ |
укъыхэдэщ |
къыхэдэщ |
дыкъыхэдэщ |
фыкъыхэдэщ |
къыхэдэ(хэ)щ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэкъым |
укъыхэдэкъым |
къыхэдэкъым |
дыкъыхэдэкъым |
фыкъыхэдэкъым |
къыхэдэ(хэ)къым
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэт |
укъыхэдэт |
къыхэдэт |
дыкъыхэдэт |
фыкъыхэдэт |
къыхэдэ(хэ)т
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэтэкъым |
укъыхэдэтэкъым |
къыхэдэтэкъым |
дыкъыхэдэтэкъым |
фыкъыхэдэтэкъым |
къыхэдэ(хэ)тэкъым
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэнщ |
укъыхэдэнщ |
къыхэдэнщ |
дыкъыхэдэнщ |
фыкъыхэдэнщ |
къыхэдэн(хэ)щ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэнкъым |
укъыхэдэнкъым |
къыхэдэнкъым |
дыкъыхэдэнкъым |
фыкъыхэдэнкъым |
къыхэдэн(хэ)къым
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэнущ |
укъыхэдэнущ |
къыхэдэнущ |
дыкъыхэдэнущ |
фыкъыхэдэнущ |
къыхэдэну(хэ)щ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэнукъым |
укъыхэдэнукъым |
къыхэдэнукъым |
дыкъыхэдэнукъым |
фыкъыхэдэнукъым |
къыхэдэну(хэ)къым
|
| ЗэрыупщӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэрэ |
укъыхэдэрэ |
къыхэдэрэ |
дыкъыхэдэрэ |
фыкъыхэдэрэ |
къыхэдэ(хэ)рэ
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэркъэ |
укъыхэдэркъэ |
къыхэдэркъэ |
дыкъыхэдэркъэ |
фыкъыхэдэркъэ |
къыхэдэ(хэ)ркъэ
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэ(р)т |
укъыхэдэ(р)т |
къыхэдэ(р)т |
дыкъыхэдэ(р)т |
фыкъыхэдэ(р)т |
къыхэдэ(хэ)(р)т
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэ(р)тэкъэ |
укъыхэдэ(р)тэкъэ |
къыхэдэ(р)тэкъэ |
дыкъыхэдэ(р)тэкъэ |
фыкъыхэдэ(р)тэкъэ |
къыхэдэ(хэ)(р)тэкъэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэда |
укъыхэда |
къыхэда |
дыкъыхэда |
фыкъыхэда |
къыхэда(хэ)
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдакъэ |
укъыхэдакъэ |
къыхэдакъэ |
дыкъыхэдакъэ |
фыкъыхэдакъэ |
къыхэда(хэ)къэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдат |
укъыхэдат |
къыхэдат |
дыкъыхэдат |
фыкъыхэдат |
къыхэда(хэ)т
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдатэкъэ |
укъыхэдатэкъэ |
къыхэдатэкъэ |
дыкъыхэдатэкъэ |
фыкъыхэдатэкъэ |
къыхэда(хэ)тэкъэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэгъа |
укъыхэдэгъа |
къыхэдэгъа |
дыкъыхэдэгъа |
фыкъыхэдэгъа |
къыхэдэгъа(хэ)
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэгъакъэ |
укъыхэдэгъакъэ |
къыхэдэгъакъэ |
дыкъыхэдэгъакъэ |
фыкъыхэдэгъакъэ |
къыхэдэгъа(хэ)къэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэгъат |
укъыхэдэгъат |
къыхэдэгъат |
дыкъыхэдэгъат |
фыкъыхэдэгъат |
къыхэдэгъа(хэ)т
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэгъатэкъэ |
укъыхэдэгъатэкъэ |
къыхэдэгъатэкъэ |
дыкъыхэдэгъатэкъэ |
фыкъыхэдэгъатэкъэ |
къыхэдэгъа(хэ)тэкъэ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэ |
укъыхэдэ |
къыхэдэ |
дыкъыхэдэ |
фыкъыхэдэ |
къыхэдэ(хэ)
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэкъэ |
укъыхэдэкъэ |
къыхэдэкъэ |
дыкъыхэдэкъэ |
фыкъыхэдэкъэ |
къыхэдэ(хэ)къэ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэт |
укъыхэдэт |
къыхэдэт |
дыкъыхэдэт |
фыкъыхэдэт |
къыхэдэ(хэ)т
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэтэкъэ |
укъыхэдэтэкъэ |
къыхэдэтэкъэ |
дыкъыхэдэтэкъэ |
фыкъыхэдэтэкъэ |
къыхэдэ(хэ)тэкъэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэн |
укъыхэдэн |
къыхэдэн |
дыкъыхэдэн |
фыкъыхэдэн |
къыхэдэн(хэ)
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэнкъэ |
укъыхэдэнкъэ |
къыхэдэнкъэ |
дыкъыхэдэнкъэ |
фыкъыхэдэнкъэ |
къыхэдэн(хэ)къэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэну |
укъыхэдэну |
къыхэдэну |
дыкъыхэдэну |
фыкъыхэдэну |
къыхэдэну(хэ)
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэнукъэ |
укъыхэдэнукъэ |
къыхэдэнукъэ |
дыкъыхэдэнукъэ |
фыкъыхэдэнукъэ |
къыхэдэну(хэ)къэ
|
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэмэ |
укъыхэдэмэ |
къыхэдэмэ |
дыкъыхэдэмэ |
фыкъыхэдэмэ |
къыхэдэ(хэ)мэ
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэмыдэмэ |
укъыхэмыдэмэ |
къыхэмыдэмэ |
дыкъыхэмыдэмэ |
фыкъыхэмыдэмэ |
къыхэмыдэ(хэ)мэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдамэ |
укъыхэдамэ |
къыхэдамэ |
дыкъыхэдамэ |
фыкъыхэдамэ |
къыхэда(хэ)мэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэмыдамэ |
укъыхэмыдамэ |
къыхэмыдамэ |
дыкъыхэмыдамэ |
фыкъыхэмыдамэ |
мыда(хэ)мэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэгъамэ |
укъыхэдэгъамэ |
къыхэдэгъамэ |
дыкъыхэдэгъамэ |
фыкъыхэдэгъамэ |
къыхэдэгъа(хэ)мэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэмыдэгъамэ |
укъыхэмыдэгъамэ |
къыхэмыдэгъамэ |
дыкъыхэмыдэгъамэ |
фыкъыхэмыдэгъамэ |
къыхэмыдэгъа(хэ)мэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэнмэ |
укъыхэдэнмэ |
къыхэдэнмэ |
дыкъыхэдэнмэ |
фыкъыхэдэнмэ |
къыхэдэн(хэ)мэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэмыдэнмэ |
укъыхэмыдэнмэ |
къыхэмыдэнмэ |
дыкъыхэмыдэнмэ |
фыкъыхэмыдэнмэ |
къыхэмыдэн(хэ)мэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэнумэ |
укъыхэдэнумэ |
къыхэдэнумэ |
дыкъыхэдэнумэ |
фыкъыхэдэнумэ |
къыхэдэну(хэ)мэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэмыдэнумэ |
укъыхэмыдэнумэ |
къыхэмыдэнумэ |
дыкъыхэмыдэнумэ |
фыкъыхэмыдэнумэ |
къыхэмыдэну(хэ)мэ
|
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэтэмэ |
укъыхэдэтэмэ |
къыхэдэтэмэ |
дыкъыхэдэтэмэ |
фыкъыхэдэтэмэ |
къыхэдэ(хэ)тэмэ
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэмыдэтэмэ |
укъыхэмыдэтэмэ |
къыхэмыдэтэмэ |
дыкъыхэмыдэтэмэ |
фыкъыхэмыдэтэмэ |
къыхэмыдэ(хэ)тэмэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдатэмэ |
укъыхэдатэмэ |
къыхэдатэмэ |
дыкъыхэдатэмэ |
фыкъыхэдатэмэ |
къыхэда(хэ)тэмэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэмыдатэмэ |
укъыхэмыдатэмэ |
къыхэмыдатэмэ |
дыкъыхэмыдатэмэ |
фыкъыхэмыдатэмэ |
къыхэмыда(хэ)тэмэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэгъатэмэ |
укъыхэдэгъатэмэ |
къыхэдэгъатэмэ |
дыкъыхэдэгъатэмэ |
фыкъыхэдэгъатэмэ |
къыхэдэгъа(хэ)тэмэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэмыдэгъатэмэ |
укъыхэмыдэгъатэмэ |
къыхэмыдэгъатэмэ |
дыкъыхэмыдэгъатэмэ |
фыкъыхэмыдэгъатэмэ |
къыхэмыдэгъа(хэ)тэмэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэнтэмэ |
укъыхэдэнтэмэ |
къыхэдэнтэмэ |
дыкъыхэдэнтэмэ |
фыкъыхэдэнтэмэ |
къыхэдэн(хэ)тэмэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэмыдэнтэмэ |
укъыхэмыдэнтэмэ |
къыхэмыдэнтэмэ |
дыкъыхэмыдэнтэмэ |
фыкъыхэмыдэнтэмэ |
къыхэмыдэн(хэ)тэмэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэнутэмэ |
укъыхэдэнутэмэ |
къыхэдэнутэмэ |
дыкъыхэдэнутэмэ |
фыкъыхэдэнутэмэ |
къыхэдэну(хэ)тэмэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэмыдэнутэмэ |
укъыхэмыдэнутэмэ |
къыхэмыдэнутэмэ |
дыкъыхэмыдэнутэмэ |
фыкъыхэмыдэнутэмэ |
къыхэмыдэну(хэ)тэмэ
|
| сослагательнэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэнт |
укъыхэдэнт |
къыхэдэнт |
дыкъыхэдэнт |
фыкъыхэдэнт |
къыхэдэн(хэ)т
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэнтэкъым |
укъыхэдэнтэкъым |
къыхэдэнтэкъым |
дыкъыхэдэнтэкъым |
фыкъыхэдэнтэкъым |
къыхэдэн(хэ)тэкъым
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэнут |
укъыхэдэнут |
къыхэдэнут |
дыкъыхэдэнут |
фыкъыхэдэнут |
къыхэдэну(хэ)т
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэнутэкъым |
укъыхэдэнутэкъым |
къыхэдэнутэкъым |
дыкъыхэдэнутэкъым |
фыкъыхэдэнутэкъым |
къыхэдэну(хэ)тэкъым
|
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэми |
укъыхэдэми |
къыхэдэми |
дыкъыхэдэми |
фыкъыхэдэми |
къыхэдэ(хэ)ми
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэмыдэми |
укъыхэмыдэми |
къыхэмыдэми |
дыкъыхэмыдэми |
фыкъыхэмыдэми |
къыхэмыдэ(хэ)ми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдами |
укъыхэдами |
къыхэдами |
дыкъыхэдами |
фыкъыхэдами |
къыхэда(хэ)ми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэмыдами |
укъыхэмыдами |
къыхэмыдами |
дыкъыхэмыдами |
фыкъыхэмыдами |
къыхэмыда(хэ)ми
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэгъами |
укъыхэдэгъами |
къыхэдэгъами |
дыкъыхэдэгъами |
фыкъыхэдэгъами |
къыхэдэгъа(хэ)ми
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэмыдэгъами |
укъыхэмыдэгъами |
къыхэмыдэгъами |
дыкъыхэмыдэгъами |
фыкъыхэмыдэгъами |
къыхэмыдэгъа(хэ)ми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэнми |
укъыхэдэнми |
къыхэдэнми |
дыкъыхэдэнми |
фыкъыхэдэнми |
къыхэдэн(хэ)ми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэмыдэнми |
укъыхэмыдэнми |
къыхэмыдэнми |
дыкъыхэмыдэнми |
фыкъыхэмыдэнми |
къыхэмыдэн(хэ)ми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэнуми |
укъыхэдэнуми |
къыхэдэнуми |
дыкъыхэдэнуми |
фыкъыхэдэнуми |
къыхэдэну(хэ)ми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэмыдэнуми |
укъыхэмыдэнуми |
къыхэмыдэнуми |
дыкъыхэмыдэнуми |
фыкъыхэмыдэнуми |
къыхэмыдэну(хэ)ми
|
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэтэми |
укъыхэдэтэми |
къыхэдэтэми |
дыкъыхэдэтэми |
фыкъыхэдэтэми |
къыхэдэ(хэ)тэми
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэмыдэтэми |
укъыхэмыдэтэми |
къыхэмыдэтэми |
дыкъыхэмыдэтэми |
фыкъыхэмыдэтэми |
къыхэмыдэ(хэ)тэми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдатэми |
укъыхэдатэми |
къыхэдатэми |
дыкъыхэдатэми |
фыкъыхэдатэми |
къыхэда(хэ)тэми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэмыдатэми |
укъыхэмыдатэми |
къыхэмыдатэми |
дыкъыхэмыдатэми |
фыкъыхэмыдатэми |
къыхэмыда(хэ)тэми
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэгъатэми |
укъыхэдэгъатэми |
къыхэдэгъатэми |
дыкъыхэдэгъатэми |
фыкъыхэдэгъатэми |
къыхэдэгъа(хэ)тэми
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэмыдэгъатэми |
укъыхэмыдэгъатэми |
къыхэмыдэгъатэми |
дыкъыхэмыдэгъатэми |
фыкъыхэмыдэгъатэми |
къыхэмыдэгъа(хэ)тэми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэнтэми |
укъыхэдэнтэми |
къыхэдэнтэми |
дыкъыхэдэнтэми |
фыкъыхэдэнтэми |
къыхэдэн(хэ)тэми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэмыдэнтэми |
укъыхэмыдэнтэми |
къыхэмыдэнтэми |
дыкъыхэмыдэнтэми |
фыкъыхэмыдэнтэми |
къыхэмыдэн(хэ)тэми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдэнутэми |
укъыхэдэнутэми |
къыхэдэнутэми |
дыкъыхэдэнутэми |
фыкъыхэдэнутэми |
къыхэдэну(хэ)тэми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэмыдэнутэми |
укъыхэмыдэнутэми |
къыхэмыдэнутэми |
дыкъыхэмыдэнутэми |
фыкъыхэмыдэнутэми |
къыхэмыдэну(хэ)тэми
|
| гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдаи |
укъыхэдаи |
къыхэдаи |
дыкъыхэдаи |
фыкъыхэдаи |
къыхэдаи
|
| щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдакъыми |
укъыхэдакъыми |
къыхэдакъыми |
дыкъыхэдакъыми |
фыкъыхэдакъыми |
къыхэдакъыми
|
| фӀэфӀыныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдащэрэт |
укъыхэдащэрэт |
къыхэдащэрэт |
дыкъыхэдащэрэт |
фыкъыхэдащэрэт |
къыхэдащэрэт
|
| щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэмыдащэрэт |
укъыхэмыдащэрэт |
къыхэмыдащэрэт |
дыкъыхэмыдащэрэт |
фыкъыхэмыдащэрэт |
къыхэмыдащэрэт
|
| шэч къытехьэныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдагъэнщ |
укъыхэдагъэнщ |
къыхэдагъэнщ |
дыкъыхэдагъэнщ |
фыкъыхэдагъэнщ |
къыхэдагъэнщ
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдагъэнкъым |
укъыхэдагъэнкъым |
къыхэдагъэнкъым |
дыкъыхэдагъэнкъым |
фыкъыхэдагъэнкъым |
къыхэдагъэнкъым
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдагъэнт |
укъыхэдагъэнт |
къыхэдагъэнт |
дыкъыхэдагъэнт |
фыкъыхэдагъэнт |
къыхэдагъэнт
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдагъэнтэкъым |
укъыхэдагъэнтэкъым |
къыхэдагъэнтэкъым |
дыкъыхэдагъэнтэкъым |
фыкъыхэдагъэнтэкъым |
къыхэдагъэнтэкъым
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдагъэн |
укъыхэдагъэн |
къыхэдагъэн |
дыкъыхэдагъэн |
фыкъыхэдагъэн |
къыхэдагъэн
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдагъэнкъэ |
укъыхэдагъэнкъэ |
къыхэдагъэнкъэ |
дыкъыхэдагъэнкъэ |
фыкъыхэдагъэнкъэ |
къыхэдагъэнкъэ
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдагъэнт |
укъыхэдагъэнт |
къыхэдагъэнт |
дыкъыхэдагъэнт |
фыкъыхэдагъэнт |
къыхэдагъэнт
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдагъэнтэкъэ |
укъыхэдагъэнтэкъэ |
къыхэдагъэнтэкъэ |
дыкъыхэдагъэнтэкъэ |
фыкъыхэдагъэнтэкъэ |
къыхэдагъэнтэкъэ
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдагъэнущ |
укъыхэдагъэнущ |
къыхэдагъэнущ |
дыкъыхэдагъэнущ |
фыкъыхэдагъэнущ |
къыхэдагъэнущ
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдагъэнукъым |
укъыхэдагъэнукъым |
къыхэдагъэнукъым |
дыкъыхэдагъэнукъым |
фыкъыхэдагъэнукъым |
къыхэдагъэнукъым
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдагъэнут |
укъыхэдагъэнут |
къыхэдагъэнут |
дыкъыхэдагъэнут |
фыкъыхэдагъэнут |
къыхэдагъэнут
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдагъэнутэкъым |
укъыхэдагъэнутэкъым |
къыхэдагъэнутэкъым |
дыкъыхэдагъэнутэкъым |
фыкъыхэдагъэнутэкъым |
къыхэдагъэнутэкъым
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдагъэну |
укъыхэдагъэну |
къыхэдагъэну |
дыкъыхэдагъэну |
фыкъыхэдагъэну |
къыхэдагъэну
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдагъэнукъэ |
укъыхэдагъэнукъэ |
къыхэдагъэнукъэ |
дыкъыхэдагъэнукъэ |
фыкъыхэдагъэнукъэ |
къыхэдагъэнукъэ
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдагъэнут |
укъыхэдагъэнут |
къыхэдагъэнут |
дыкъыхэдагъэнут |
фыкъыхэдагъэнут |
къыхэдагъэнут
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхэдагъэнутэкъэ |
укъыхэдагъэнутэкъэ |
къыхэдагъэнутэкъэ |
дыкъыхэдагъэнутэкъэ |
фыкъыхэдагъэнутэкъэ |
къыхэдагъэнутэкъэ
|
| Причастиехэр |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| Зылэжь (субъектнэ) причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъыхэдэ |
укъыхэдэ |
къыхэдэ |
дыкъыхэдэ |
фыкъыхэдэ |
къыхэдэ(хэ)
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъыхэмыдэ |
укъыхэмыдэ |
къыхэмыдэ |
дыкъыхэмыдэ |
фыкъыхэмыдэ |
къыхэмыдэ(хэ)
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъыхэда |
укъыхэда |
къыхэда |
дыкъыхэда |
фыкъыхэда |
къыхэда(хэ)
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъыхэмыда |
укъыхэмыда |
къыхэмыда |
дыкъыхэмыда |
фыкъыхэмыда |
къыхэмыда(хэ)
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъыхэдэгъа |
укъыхэдэгъа |
къыхэдэгъа |
дыкъыхэдэгъа |
фыкъыхэдэгъа |
къыхэдэгъа(хэ)
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъыхэмыдэгъа |
укъыхэмыдэгъа |
къыхэмыдэгъа |
дыкъыхэмыдэгъа |
фыкъыхэмыдэгъа |
къыхэмыдэгъа(хэ)
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъыхэдэн |
укъыхэдэн |
къыхэдэн |
дыкъыхэдэн |
фыкъыхэдэн |
къыхэдэн(хэ)
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъыхэмыдэн |
укъыхэмыдэн |
къыхэмыдэн |
дыкъыхэмыдэн |
фыкъыхэмыдэн |
къыхэмыдэн(хэ)
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъыхэдэну |
укъыхэдэну |
къыхэдэну |
дыкъыхэдэну |
фыкъыхэдэну |
къыхэдэну(хэ)
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъыхэмыдэну |
укъыхэмыдэну |
къыхэмыдэну |
дыкъыхэмыдэну |
фыкъыхэмыдэну |
къыхэмыдэну(хэ)
|
| Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъызэрыхэдэ |
укъызэрыхэдэ |
къызэрыхэдэ |
дыкъызэрыхэдэ |
фыкъызэрыхэдэ |
къызэрыхэдэ(хэ)
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъызэрыхэмыдэ |
укъызэрыхэмыдэ |
къызэрыхэмыдэ |
дыкъызэрыхэмыдэ |
фыкъызэрыхэмыдэ |
мыкъызэрыхэдэ(хэ)
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъызэрыхэда |
укъызэрыхэда |
къызэрыхэда |
дыкъызэрыхэда |
фыкъызэрыхэда |
къызэрыхэда(хэ)
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъызэрыхэмыда |
укъызэрыхэмыда |
къызэрыхэмыда |
дыкъызэрыхэмыда |
фыкъызэрыхэмыда |
къызэрыхэмыда(хэ)
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъызэрыхэдэгъа |
укъызэрыхэдэгъа |
къызэрыхэдэгъа |
дыкъызэрыхэдэгъа |
фыкъызэрыхэдэгъа |
къызэрыхэдэгъа(хэ)
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъызэрыхэмыдэгъа |
укъызэрыхэмыдэгъа |
къызэрыхэмыдэгъа |
дыкъызэрыхэмыдэгъа |
фыкъызэрыхэмыдэгъа |
къызэрыхэмыдэгъа(хэ)
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъызэрыхэдэн |
укъызэрыхэдэн |
къызэрыхэдэн |
дыкъызэрыхэдэн |
фыкъызэрыхэдэн |
къызэрыхэдэн(хэ)
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъызэрыхэмыдэн |
укъызэрыхэмыдэн |
къызэрыхэмыдэн |
дыкъызэрыхэмыдэн |
фыкъызэрыхэмыдэн |
къызэрыхэмыдэн(хэ)
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъызэрыхэдэну |
укъызэрыхэдэну |
къызэрыхэдэну |
дыкъызэрыхэдэну |
фыкъызэрыхэдэну |
къызэрыхэдэну(хэ)
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъызэрыхэмыдэну |
укъызэрыхэмыдэну |
къызэрыхэмыдэну |
дыкъызэрыхэмыдэну |
фыкъызэрыхэмыдэну |
къызэрыхэмыдэну(хэ)
|
| Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъыщыхэдэ |
укъыщыхэдэ |
къыщыхэдэ |
дыкъыщыхэдэ |
фыкъыщыхэдэ |
къыщыхэдэ(хэ)
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъыщыхэмыдэ |
укъыщыхэмыдэ |
къыщыхэмыдэ |
дыкъыщыхэмыдэ |
фыкъыщыхэмыдэ |
къыщыхэмыдэ(хэ)
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъыщыхэда |
укъыщыхэда |
къыщыхэда |
дыкъыщыхэда |
фыкъыщыхэда |
къыщыхэда(хэ)
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъыщыхэмыда |
укъыщыхэмыда |
къыщыхэмыда |
дыкъыщыхэмыда |
фыкъыщыхэмыда |
къыщыхэмыда(хэ)
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъыщыхэдэгъа |
укъыщыхэдэгъа |
къыщыхэдэгъа |
дыкъыщыхэдэгъа |
фыкъыщыхэдэгъа |
къыщыхэдэгъа(хэ)
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъыщыхэмыдэгъа |
укъыщыхэмыдэгъа |
къыщыхэмыдэгъа |
дыкъыщыхэмыдэгъа |
фыкъыщыхэмыдэгъа |
къыщыхэмыдэгъа(хэ)
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъыщыхэдэн |
укъыщыхэдэн |
къыщыхэдэн |
дыкъыщыхэдэн |
фыкъыщыхэдэн |
къыщыхэдэн(хэ)
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъыщыхэмыдэн |
укъыщыхэмыдэн |
къыщыхэмыдэн |
дыкъыщыхэмыдэн |
фыкъыщыхэмыдэн |
къыщыхэмыдэн(хэ)
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъыщыхэдэну |
укъыщыхэдэну |
къыщыхэдэну |
дыкъыщыхэдэну |
фыкъыщыхэдэну |
къыщыхэдэну(хэ)
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъыщыхэмыдэну |
укъыщыхэмыдэну |
къыщыхэмыдэну |
дыкъыщыхэмыдэну |
фыкъыщыхэмыдэну |
къыщыхэмыдэну(хэ)
|
| ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъыздыхэдэ |
укъыздыхэдэ |
къыздыхэдэ |
дыкъыздыхэдэ |
фыкъыздыхэдэ |
къыздыхэдэ(хэ)
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъыздыхэмыдэ |
укъыздыхэмыдэ |
къыздыхэмыдэ |
дыкъыздыхэмыдэ |
фыкъыздыхэмыдэ |
къыздыхэмыдэ(хэ)
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъыздыхэда |
укъыздыхэда |
къыздыхэда |
дыкъыздыхэда |
фыкъыздыхэда |
къыздыхэда(хэ)
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъыздыхэмыда |
укъыздыхэмыда |
къыздыхэмыда |
дыкъыздыхэмыда |
фыкъыздыхэмыда |
къыздыхэмыда(хэ)
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъыздыхэдэгъа |
укъыздыхэдэгъа |
къыздыхэдэгъа |
дыкъыздыхэдэгъа |
фыкъыздыхэдэгъа |
къыздыхэдэгъа(хэ)
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъыздыхэмыдэгъа |
укъыздыхэмыдэгъа |
къыздыхэмыдэгъа |
дыкъыздыхэмыдэгъа |
фыкъыздыхэмыдэгъа |
къыздыхэмыдэгъа(хэ)
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъыздыхэдэн |
укъыздыхэдэн |
къыздыхэдэн |
дыкъыздыхэдэн |
фыкъыздыхэдэн |
къыздыхэдэн(хэ)
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъыздыхэмыдэн |
укъыздыхэмыдэн |
къыздыхэмыдэн |
дыкъыздыхэмыдэн |
фыкъыздыхэмыдэн |
къыздыхэмыдэн(хэ)
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъыздыхэдэну |
укъыздыхэдэну |
къыздыхэдэну |
дыкъыздыхэдэну |
фыкъыздыхэдэну |
къыздыхэдэну(хэ)
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъыздыхэмыдэну |
укъыздыхэмыдэну |
къыздыхэмыдэну |
дыкъыздыхэмыдэну |
фыкъыздыхэмыдэну |
къыздыхэмыдэну(хэ)
|
| Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъыщӀыхэдэ |
укъыщӀыхэдэ |
къыщӀыхэдэ |
дыкъыщӀыхэдэ |
фыкъыщӀыхэдэ |
къыщӀыхэдэ(хэ)
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъыщӀыхэмыдэ |
укъыщӀыхэмыдэ |
къыщӀыхэмыдэ |
дыкъыщӀыхэмыдэ |
фыкъыщӀыхэмыдэ |
къыщӀыхэмыдэ(хэ)
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъыщӀыхэда |
укъыщӀыхэда |
къыщӀыхэда |
дыкъыщӀыхэда |
фыкъыщӀыхэда |
къыщӀыхэда(хэ)
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъыщӀыхэмыда |
укъыщӀыхэмыда |
къыщӀыхэмыда |
дыкъыщӀыхэмыда |
фыкъыщӀыхэмыда |
къыщӀыхэмыда(хэ)
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъыщӀыхэдэгъа |
укъыщӀыхэдэгъа |
къыщӀыхэдэгъа |
дыкъыщӀыхэдэгъа |
фыкъыщӀыхэдэгъа |
къыщӀыхэдэгъа(хэ)
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъыщӀыхэмыдэгъа |
укъыщӀыхэмыдэгъа |
къыщӀыхэмыдэгъа |
дыкъыщӀыхэмыдэгъа |
фыкъыщӀыхэмыдэгъа |
къыщӀыхэмыдэгъа(хэ)
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъыщӀыхэдэн |
укъыщӀыхэдэн |
къыщӀыхэдэн |
дыкъыщӀыхэдэн |
фыкъыщӀыхэдэн |
къыщӀыхэдэн(хэ)
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъыщӀыхэмыдэн |
укъыщӀыхэмыдэн |
къыщӀыхэмыдэн |
дыкъыщӀыхэмыдэн |
фыкъыщӀыхэмыдэн |
къыщӀыхэмыдэн(хэ)
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъыщӀыхэдэну |
укъыщӀыхэдэну |
къыщӀыхэдэну |
дыкъыщӀыхэдэну |
фыкъыщӀыхэдэну |
къыщӀыхэдэну(хэ)
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъыщӀыхэмыдэну |
укъыщӀыхэмыдэну |
къыщӀыхэмыдэну |
дыкъыщӀыхэмыдэну |
фыкъыщӀыхэмыдэну |
къыщӀыхэмыдэну(хэ)
|
| Деепричастиехэр |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъыхэдэу |
укъыхэдэу |
къыхэдэу |
дыкъыхэдэу |
фыкъыхэдэу |
къыхэдэ(хэ)у
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъыхэмыдэу |
укъыхэмыдэу |
къыхэмыдэу |
дыкъыхэмыдэу |
фыкъыхэмыдэу |
къыхэмыдэ(хэ)у
|
| блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъыхэдауэ |
укъыхэдауэ |
къыхэдауэ |
дыкъыхэдауэ |
фыкъыхэдауэ |
къыхэдауэ / къыхэда(хэ)у
|
| блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъыхэмыдауэ |
укъыхэмыдауэ |
къыхэмыдауэ |
дыкъыхэмыдауэ |
фыкъыхэмыдауэ |
къыхэмыдауэ(хэ) / къыхэмыда(хэ)у
|
| жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ |
сыкъыхэдэурэ |
укъыхэдэурэ |
къыхэдэурэ |
дыкъыхэдэурэ |
фыкъыхэдэурэ |
къыхэдэ(хэ)урэ
|
| жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ |
сыкъыхэмыдэурэ |
укъыхэмыдэурэ |
къыхэмыдэурэ |
дыкъыхэмыдэурэ |
фыкъыхэмыдэурэ |
къыхэмыдэ(хэ)урэ
|
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
|
|
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
|
|
|
|
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| Подлежащэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
-- |
сыкъыпходэ |
сыкъыходэ |
-- |
сыкъыфходэ |
сыкъаходэ
|
| уэ |
укъысходэ |
-- |
укъыходэ |
укъытходэ |
-- |
укъаходэ
|
| ар |
къысходэ |
къыпходэ |
къыходэ |
къытходэ |
къыфходэ |
къаходэ
|
| дэ |
-- |
дыкъыпходэ |
дыкъыходэ |
-- |
дыкъыфходэ |
дыкъаходэ
|
| фэ |
фыкъысходэ |
-- |
фыкъыходэ |
фыткъыходэ |
-- |
фыкъаходэ
|
| ахэр |
къысходэ(хэ) |
къыпходэ(хэ) |
къыходэ(хэ) |
къытходэ(хэ) |
къыфходэ(хэ) |
къаходэ(хэ)
|
|
|
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[д]э |
[д]эр |
-- |
[д]эхэр
|
| Эргативнэ: |
[д]э |
[д]эм |
-- |
[д]эхэм
|
| Послеложнэ: |
[д]экӀэ |
[д]эмкӀэ |
[д]эхэкӀэ |
[д]эхэмкӀэ
|
| Обстоятельственнэ: |
[д]эуэ |
[д]эрауэ |
[д]эхэу |
[д]эхэрауэ
|
|
|
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[д]а |
[д]ар |
-- |
[д]ахэр
|
| Эргативнэ: |
[д]а |
[д]ам |
-- |
[д]ахэм
|
| Послеложнэ: |
[д]акӀэ |
[д]амкӀэ |
[д]ахэкӀэ |
[д]ахэмкӀэ
|
| Обстоятельственнэ: |
[д]ауэ |
[д]арауэ |
[д]ахэу |
[д]ахэрауэ
|
|
|
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[д]эн |
[д]эныр |
-- |
[д]энхэр
|
| Эргативнэ: |
[д]эн |
[д]эным |
-- |
[д]энхэм
|
| Послеложнэ: |
[д]энкӀэ |
[д]энымкӀэ |
[д]энхэкӀэ |
[д]энхэмкӀэ
|
| 'Обстоятельственнэ: |
[д]эну |
[д]энырауэ |
[д]энхэу |
[д]энхэрауэ
|
|
|
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[д]эну |
[д]энур |
-- |
[д]энухэр
|
| Эргативнэ: |
[д]эну |
[д]энум |
-- |
[д]энухэм
|
| Послеложнэ: |
[д]энукӀэ |
[д]энумкӀэ |
[д]энухэкӀэ |
[д]энухэмкӀэ
|
| Обстоятельственнэ: |
[д]энууэ |
[д]энурауэ |
[д]энухэу |
[д]энухэрауэ
|
МЫХЬЭНЭ
- НэхъыфӀ-нэхъыкӀэкӀэ узэхуеплъу зыгуэрхэм яхэплъыхьын, хэдэн.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- къыхэдэн: select or chose sth from amidst or among sth
УРЫСЫБЗЭ
- къыхэдэн: выбирать что-л. из чего-л.
БИБЛИОГРАФИЕ
Библиографием еплъын
