къыхэкӏын

Тхыгъэр къыздрахар Википсалъалъэ

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [qʹǝxɐ'tʹʂǝn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • къы- + хэ- + [кӀ] + -ы + -н

СПРЯЖЕНЭ[зэгъэзэхуэжын]

Глагол лъэмыӏэс "къыхэкӏын"-м и спряженэ


Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ: къыхэкӀын
щымыӀэныгъэ: къыхэмыкӀын
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀын укъыхэкӀын къыхэкӀын дыкъыхэкӀын фыкъыхэкӀын къыхэкӀын(хэ)
щымыӀэныгъэ: сыкъыхэмыкӀын укъыхэмыкӀын къыхэмыкӀын дыкъыхэмыкӀын фыкъыхэмыкӀын къыхэмыкӀын(хэ)
унафэ наклоненэ уэ фэ
щыӀэныгъэ: къыхэкӀ! фыкъыхэкӀ!
щымыӀэныгъэ: укъыхэмыкӀ! фыкъыхэмыкӀ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: сыкъыхрекӀ укъыхрекӀ къыхрекӀ дыкъыхрекӀ фыкъыхрекӀ къыхрекӀ
щымыӀэныгъэ: сыкъыхремыкӀ укъыхремыкӀ къыхремыкӀ дыкъыхремыкӀ фыкъыхремыкӀ къыхремыкӀ
ЗэраӀуатэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыкъыхокӀ(ыр) укъыхокӀ(ыр) къыхокӀ(ыр) дыкъыхокӀ(ыр) фыкъыхокӀ(ыр) къыхокӀ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀыркъым укъыхэкӀыркъым къыхэкӀыркъым дыкъыхэкӀыркъым фыкъыхэкӀыркъым къыхэкӀы(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀ(ыр)т укъыхэкӀ(ыр)т къыхэкӀ(ыр)т дыкъыхэкӀ(ыр)т фыкъыхэкӀ(ыр)т къыхэкӀ(ыр)т / къыхэкӀхэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀ(ыр)тэкъым укъыхэкӀ(ыр)тэкъым къыхэкӀ(ыр)тэкъым дыкъыхэкӀ(ыр)тэкъым фыкъыхэкӀ(ыр)тэкъым къыхэкӀ(ыр)тэкъым / къыхэкӀхэ(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀащ укъыхэкӀащ къыхэкӀащ дыкъыхэкӀащ фыкъыхэкӀащ къыхэкӀа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀакъым укъыхэкӀакъым къыхэкӀакъым дыкъыхэкӀакъым фыкъыхэкӀакъым къыхэкӀа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀат укъыхэкӀат къыхэкӀат дыкъыхэкӀат фыкъыхэкӀат къыхэкӀа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀатэкъым укъыхэкӀатэкъым къыхэкӀатэкъым дыкъыхэкӀатэкъым фыкъыхэкӀатэкъым къыхэкӀа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀыгъащ укъыхэкӀыгъащ къыхэкӀыгъащ дыкъыхэкӀыгъащ фыкъыхэкӀыгъащ къыхэкӀыгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀыгъакъым укъыхэкӀыгъакъым къыхэкӀыгъакъым дыкъыхэкӀыгъакъым фыкъыхэкӀыгъакъым къыхэкӀыгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀыгъат укъыхэкӀыгъат къыхэкӀыгъат дыкъыхэкӀыгъат фыкъыхэкӀыгъат къыхэкӀыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀыгъатэкъым укъыхэкӀыгъатэкъым къыхэкӀыгъатэкъым дыкъыхэкӀыгъатэкъым фыкъыхэкӀыгъатэкъым къыхэкӀыгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀщ укъыхэкӀщ къыхэкӀщ дыкъыхэкӀщ фыкъыхэкӀщ къыхэкӀ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀкъым укъыхэкӀкъым къыхэкӀкъым дыкъыхэкӀкъым фыкъыхэкӀкъым къыхэкӀ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀт укъыхэкӀт къыхэкӀт дыкъыхэкӀт фыкъыхэкӀт къыхэкӀ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀтэкъым укъыхэкӀтэкъым къыхэкӀтэкъым дыкъыхэкӀтэкъым фыкъыхэкӀтэкъым къыхэкӀ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀынщ укъыхэкӀынщ къыхэкӀынщ дыкъыхэкӀынщ фыкъыхэкӀынщ къыхэкӀын(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀынкъым укъыхэкӀынкъым къыхэкӀынкъым дыкъыхэкӀынкъым фыкъыхэкӀынкъым къыхэкӀын(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀынущ укъыхэкӀынущ къыхэкӀынущ дыкъыхэкӀынущ фыкъыхэкӀынущ къыхэкӀыну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀынукъым укъыхэкӀынукъым къыхэкӀынукъым дыкъыхэкӀынукъым фыкъыхэкӀынукъым къыхэкӀыну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀрэ укъыхэкӀрэ къыхэкӀрэ дыкъыхэкӀрэ фыкъыхэкӀрэ къыхэкӀ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀыркъэ укъыхэкӀыркъэ къыхэкӀыркъэ дыкъыхэкӀыркъэ фыкъыхэкӀыркъэ къыхэкӀыркъэ / къыхэкӀхэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀ(ыр)т укъыхэкӀ(ыр)т къыхэкӀ(ыр)т дыкъыхэкӀ(ыр)т фыкъыхэкӀ(ыр)т къыхэкӀ(ыр)т / къыхэкӀхэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀ(ыр)тэкъэ укъыхэкӀ(ыр)тэкъэ къыхэкӀ(ыр)тэкъэ дыкъыхэкӀ(ыр)тэкъэ фыкъыхэкӀ(ыр)тэкъэ къыхэкӀ(ыр)тэкъэ / къыхэкӀхэ(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀа укъыхэкӀа къыхэкӀа дыкъыхэкӀа фыкъыхэкӀа къыхэкӀа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀакъэ укъыхэкӀакъэ къыхэкӀакъэ дыкъыхэкӀакъэ фыкъыхэкӀакъэ къыхэкӀа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀат укъыхэкӀат къыхэкӀат дыкъыхэкӀат фыкъыхэкӀат къыхэкӀа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀатэкъэ укъыхэкӀатэкъэ къыхэкӀатэкъэ дыкъыхэкӀатэкъэ фыкъыхэкӀатэкъэ къыхэкӀа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀыгъа укъыхэкӀыгъа къыхэкӀыгъа дыкъыхэкӀыгъа фыкъыхэкӀыгъа къыхэкӀыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀыгъакъэ укъыхэкӀыгъакъэ къыхэкӀыгъакъэ дыкъыхэкӀыгъакъэ фыкъыхэкӀыгъакъэ къыхэкӀыгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀыгъат укъыхэкӀыгъат къыхэкӀыгъат дыкъыхэкӀыгъат фыкъыхэкӀыгъат къыхэкӀыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀыгъатэкъэ укъыхэкӀыгъатэкъэ къыхэкӀыгъатэкъэ дыкъыхэкӀыгъатэкъэ фыкъыхэкӀыгъатэкъэ къыхэкӀыгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀ укъыхэкӀ къыхэкӀ дыкъыхэкӀ фыкъыхэкӀ къыхэкӀ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀкъэ укъыхэкӀкъэ къыхэкӀкъэ дыкъыхэкӀкъэ фыкъыхэкӀкъэ къыхэкӀ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀт укъыхэкӀт къыхэкӀт дыкъыхэкӀт фыкъыхэкӀт къыхэкӀ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀтэкъэ укъыхэкӀтэкъэ къыхэкӀтэкъэ дыкъыхэкӀтэкъэ фыкъыхэкӀтэкъэ къыхэкӀ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀын укъыхэкӀын къыхэкӀын дыкъыхэкӀын фыкъыхэкӀын къыхэкӀын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀынкъэ укъыхэкӀынкъэ къыхэкӀынкъэ дыкъыхэкӀынкъэ фыкъыхэкӀынкъэ къыхэкӀын(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀыну укъыхэкӀыну къыхэкӀыну дыкъыхэкӀыну фыкъыхэкӀыну къыхэкӀыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀынукъэ укъыхэкӀынукъэ къыхэкӀынукъэ дыкъыхэкӀынукъэ фыкъыхэкӀынукъэ къыхэкӀыну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀмэ укъыхэкӀмэ къыхэкӀмэ дыкъыхэкӀмэ фыкъыхэкӀмэ къыхэкӀ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэмыкӀмэ укъыхэмыкӀмэ къыхэмыкӀмэ дыкъыхэмыкӀмэ фыкъыхэмыкӀмэ къыхэмыкӀ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀамэ укъыхэкӀамэ къыхэкӀамэ дыкъыхэкӀамэ фыкъыхэкӀамэ къыхэкӀа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэмыкӀамэ укъыхэмыкӀамэ къыхэмыкӀамэ дыкъыхэмыкӀамэ фыкъыхэмыкӀамэ къыхэмыкӀа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀыгъамэ укъыхэкӀыгъамэ къыхэкӀыгъамэ дыкъыхэкӀыгъамэ фыкъыхэкӀыгъамэ къыхэкӀыгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэмыкӀыгъамэ укъыхэмыкӀыгъамэ къыхэмыкӀыгъамэ дыкъыхэмыкӀыгъамэ фыкъыхэмыкӀыгъамэ къыхэмыкӀыгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀынмэ укъыхэкӀынмэ къыхэкӀынмэ дыкъыхэкӀынмэ фыкъыхэкӀынмэ къыхэкӀын(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэмыкӀынмэ укъыхэмыкӀынмэ къыхэмыкӀынмэ дыкъыхэмыкӀынмэ фыкъыхэмыкӀынмэ къыхэмыкӀын(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀынумэ укъыхэкӀынумэ къыхэкӀынумэ дыкъыхэкӀынумэ фыкъыхэкӀынумэ къыхэкӀыну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэмыкӀынумэ укъыхэмыкӀынумэ къыхэмыкӀынумэ дыкъыхэмыкӀынумэ фыкъыхэмыкӀынумэ къыхэмыкӀыну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀтэмэ укъыхэкӀтэмэ къыхэкӀтэмэ дыкъыхэкӀтэмэ фыкъыхэкӀтэмэ къыхэкӀ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэмыкӀтэмэ укъыхэмыкӀтэмэ къыхэмыкӀтэмэ дыкъыхэмыкӀтэмэ фыкъыхэмыкӀтэмэ къыхэмыкӀ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀатэмэ укъыхэкӀатэмэ къыхэкӀатэмэ дыкъыхэкӀатэмэ фыкъыхэкӀатэмэ къыхэкӀа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэмыкӀатэмэ укъыхэмыкӀатэмэ къыхэмыкӀатэмэ дыкъыхэмыкӀатэмэ фыкъыхэмыкӀатэмэ къыхэмыкӀа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀыгъатэмэ укъыхэкӀыгъатэмэ къыхэкӀыгъатэмэ дыкъыхэкӀыгъатэмэ фыкъыхэкӀыгъатэмэ къыхэкӀыгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэмыкӀыгъатэмэ укъыхэмыкӀыгъатэмэ къыхэмыкӀыгъатэмэ дыкъыхэмыкӀыгъатэмэ фыкъыхэмыкӀыгъатэмэ къыхэмыкӀыгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀынтэмэ укъыхэкӀынтэмэ къыхэкӀынтэмэ дыкъыхэкӀынтэмэ фыкъыхэкӀынтэмэ къыхэкӀын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэмыкӀынтэмэ укъыхэмыкӀынтэмэ къыхэмыкӀынтэмэ дыкъыхэмыкӀынтэмэ фыкъыхэмыкӀынтэмэ къыхэмыкӀын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀынутэмэ укъыхэкӀынутэмэ къыхэкӀынутэмэ дыкъыхэкӀынутэмэ фыкъыхэкӀынутэмэ къыхэкӀыну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэмыкӀынутэмэ укъыхэмыкӀынутэмэ къыхэмыкӀынутэмэ дыкъыхэмыкӀынутэмэ фыкъыхэмыкӀынутэмэ къыхэмыкӀыну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀынт укъыхэкӀынт къыхэкӀынт дыкъыхэкӀынт фыкъыхэкӀынт къыхэкӀын(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀынтэкъым укъыхэкӀынтэкъым къыхэкӀынтэкъым дыкъыхэкӀынтэкъым фыкъыхэкӀынтэкъым къыхэкӀын(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀынут укъыхэкӀынут къыхэкӀынут дыкъыхэкӀынут фыкъыхэкӀынут къыхэкӀыну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀынутэкъым укъыхэкӀынутэкъым къыхэкӀынутэкъым дыкъыхэкӀынутэкъым фыкъыхэкӀынутэкъым къыхэкӀыну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀми укъыхэкӀми къыхэкӀми дыкъыхэкӀми фыкъыхэкӀми къыхэкӀ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэмыкӀми укъыхэмыкӀми къыхэмыкӀми дыкъыхэмыкӀми фыкъыхэмыкӀми къыхэмыкӀ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀами укъыхэкӀами къыхэкӀами дыкъыхэкӀами фыкъыхэкӀами къыхэкӀа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэмыкӀами укъыхэмыкӀами къыхэмыкӀами дыкъыхэмыкӀами фыкъыхэмыкӀами къыхэмыкӀа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀыгъами укъыхэкӀыгъами къыхэкӀыгъами дыкъыхэкӀыгъами фыкъыхэкӀыгъами къыхэкӀыгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэмыкӀыгъами укъыхэмыкӀыгъами къыхэмыкӀыгъами дыкъыхэмыкӀыгъами фыкъыхэмыкӀыгъами къыхэмыкӀыгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀынми укъыхэкӀынми къыхэкӀынми дыкъыхэкӀынми фыкъыхэкӀынми къыхэкӀын(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэмыкӀынми укъыхэмыкӀынми къыхэмыкӀынми дыкъыхэмыкӀынми фыкъыхэмыкӀынми къыхэмыкӀын(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀынуми укъыхэкӀынуми къыхэкӀынуми дыкъыхэкӀынуми фыкъыхэкӀынуми къыхэкӀыну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэмыкӀынуми укъыхэмыкӀынуми къыхэмыкӀынуми дыкъыхэмыкӀынуми фыкъыхэмыкӀынуми къыхэмыкӀыну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀтэми укъыхэкӀтэми къыхэкӀтэми дыкъыхэкӀтэми фыкъыхэкӀтэми къыхэкӀ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэмыкӀтэми укъыхэмыкӀтэми къыхэмыкӀтэми дыкъыхэмыкӀтэми фыкъыхэмыкӀтэми къыхэмыкӀ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀатэми укъыхэкӀатэми къыхэкӀатэми дыкъыхэкӀатэми фыкъыхэкӀатэми къыхэкӀа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэмыкӀатэми укъыхэмыкӀатэми къыхэмыкӀатэми дыкъыхэмыкӀатэми фыкъыхэмыкӀатэми къыхэмыкӀа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀыгъатэми укъыхэкӀыгъатэми къыхэкӀыгъатэми дыкъыхэкӀыгъатэми фыкъыхэкӀыгъатэми къыхэкӀыгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэмыкӀыгъатэми укъыхэмыкӀыгъатэми къыхэмыкӀыгъатэми дыкъыхэмыкӀыгъатэми фыкъыхэмыкӀыгъатэми къыхэмыкӀыгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀынтэми укъыхэкӀынтэми къыхэкӀынтэми дыкъыхэкӀынтэми фыкъыхэкӀынтэми къыхэкӀын(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэмыкӀынтэми укъыхэмыкӀынтэми къыхэмыкӀынтэми дыкъыхэмыкӀынтэми фыкъыхэмыкӀынтэми къыхэмыкӀын(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀынутэми укъыхэкӀынутэми къыхэкӀынутэми дыкъыхэкӀынутэми фыкъыхэкӀынутэми къыхэкӀыну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъыхэмыкӀынутэми укъыхэмыкӀынутэми къыхэмыкӀынутэми дыкъыхэмыкӀынутэми фыкъыхэмыкӀынутэми къыхэмыкӀыну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀаи укъыхэкӀаи къыхэкӀаи дыкъыхэкӀаи фыкъыхэкӀаи къыхэкӀаи
щымыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀакъыми укъыхэкӀакъыми къыхэкӀакъыми дыкъыхэкӀакъыми фыкъыхэкӀакъыми къыхэкӀакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀащэрэт укъыхэкӀащэрэт къыхэкӀащэрэт дыкъыхэкӀащэрэт фыкъыхэкӀащэрэт къыхэкӀащэрэт
щымыӀэныгъэ: сыкъыхэмыкӀащэрэт укъыхэмыкӀащэрэт къыхэмыкӀащэрэт дыкъыхэмыкӀащэрэт фыкъыхэмыкӀащэрэт къыхэмыкӀащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀагъэнщ укъыхэкӀагъэнщ къыхэкӀагъэнщ дыкъыхэкӀагъэнщ фыкъыхэкӀагъэнщ къыхэкӀагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀагъэнкъым укъыхэкӀагъэнкъым къыхэкӀагъэнкъым дыкъыхэкӀагъэнкъым фыкъыхэкӀагъэнкъым къыхэкӀагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀагъэнт укъыхэкӀагъэнт къыхэкӀагъэнт дыкъыхэкӀагъэнт фыкъыхэкӀагъэнт къыхэкӀагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀагъэнтэкъым укъыхэкӀагъэнтэкъым къыхэкӀагъэнтэкъым дыкъыхэкӀагъэнтэкъым фыкъыхэкӀагъэнтэкъым къыхэкӀагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀагъэн укъыхэкӀагъэн къыхэкӀагъэн дыкъыхэкӀагъэн фыкъыхэкӀагъэн къыхэкӀагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀагъэнкъэ укъыхэкӀагъэнкъэ къыхэкӀагъэнкъэ дыкъыхэкӀагъэнкъэ фыкъыхэкӀагъэнкъэ къыхэкӀагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀагъэнт укъыхэкӀагъэнт къыхэкӀагъэнт дыкъыхэкӀагъэнт фыкъыхэкӀагъэнт къыхэкӀагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀагъэнтэкъэ укъыхэкӀагъэнтэкъэ къыхэкӀагъэнтэкъэ дыкъыхэкӀагъэнтэкъэ фыкъыхэкӀагъэнтэкъэ къыхэкӀагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀагъэнкӀ укъыхэкӀагъэнкӀ къыхэкӀагъэнкӀ дыкъыхэкӀагъэнкӀ фыкъыхэкӀагъэнкӀ къыхэкӀагъэнкӀ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀагъэнукъым укъыхэкӀагъэнукъым къыхэкӀагъэнукъым дыкъыхэкӀагъэнукъым фыкъыхэкӀагъэнукъым къыхэкӀагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀагъэнут укъыхэкӀагъэнут къыхэкӀагъэнут дыкъыхэкӀагъэнут фыкъыхэкӀагъэнут къыхэкӀагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀагъэнутэкъым укъыхэкӀагъэнутэкъым къыхэкӀагъэнутэкъым дыкъыхэкӀагъэнутэкъым фыкъыхэкӀагъэнутэкъым къыхэкӀагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀагъэну укъыхэкӀагъэну къыхэкӀагъэну дыкъыхэкӀагъэну фыкъыхэкӀагъэну къыхэкӀагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀагъэнукъэ укъыхэкӀагъэнукъэ къыхэкӀагъэнукъэ дыкъыхэкӀагъэнукъэ фыкъыхэкӀагъэнукъэ къыхэкӀагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀагъэнут укъыхэкӀагъэнут къыхэкӀагъэнут дыкъыхэкӀагъэнут фыкъыхэкӀагъэнут къыхэкӀагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыкъыхэкӀагъэнутэкъэ укъыхэкӀагъэнутэкъэ къыхэкӀагъэнутэкъэ дыкъыхэкӀагъэнутэкъэ фыкъыхэкӀагъэнутэкъэ къыхэкӀагъэнутэкъэ
Причастиехэр сэ уэ ар дэ фэ ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыкъыхэкӀ укъыхэкӀ къыхэкӀ дыкъыхэкӀ фыкъыхэкӀ къыхэкӀ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыкъыхэмыкӀ укъыхэмыкӀ къыхэмыкӀ дыкъыхэмыкӀ фыкъыхэмыкӀ къыхэмыкӀ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыкъыхэкӀа укъыхэкӀа къыхэкӀа дыкъыхэкӀа фыкъыхэкӀа къыхэкӀа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыкъыхэмыкӀа укъыхэмыкӀа къыхэмыкӀа дыкъыхэмыкӀа фыкъыхэмыкӀа къыхэмыкӀа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыкъыхэкӀыгъа укъыхэкӀыгъа къыхэкӀыгъа дыкъыхэкӀыгъа фыкъыхэкӀыгъа къыхэкӀыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыкъыхэмыкӀыгъа укъыхэмыкӀыгъа къыхэмыкӀыгъа дыкъыхэмыкӀыгъа фыкъыхэмыкӀыгъа къыхэмыкӀыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сыкъыхэкӀын укъыхэкӀын къыхэкӀын дыкъыхэкӀын фыкъыхэкӀын къыхэкӀын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сыкъыхэмыкӀын укъыхэмыкӀын къыхэмыкӀын дыкъыхэмыкӀын фыкъыхэмыкӀын къыхэмыкӀын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сыкъыхэкӀыну укъыхэкӀыну къыхэкӀыну дыкъыхэкӀыну фыкъыхэкӀыну къыхэкӀыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сыкъыхэмыкӀыну укъыхэмыкӀыну къыхэмыкӀыну дыкъыхэмыкӀыну фыкъыхэмыкӀыну къыхэмыкӀыну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыкъызэрыхэкӀ укъызэрыхэкӀ къызэрыхэкӀ дыкъызэрыхэкӀ фыкъызэрыхэкӀ къызэрыхэкӀ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыкъызэрыхэмыкӀ укъызэрыхэмыкӀ къызэрыхэмыкӀ дыкъызэрыхэмыкӀ фыкъызэрыхэмыкӀ къызэрыхэмыкӀ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыкъызэрыхэкӀа укъызэрыхэкӀа къызэрыхэкӀа дыкъызэрыхэкӀа фыкъызэрыхэкӀа къызэрыхэкӀа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыкъызэрыхэмыкӀа укъызэрыхэмыкӀа къызэрыхэмыкӀа дыкъызэрыхэмыкӀа фыкъызэрыхэмыкӀа къызэрыхэмыкӀа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыкъызэрыхэкӀыгъа укъызэрыхэкӀыгъа къызэрыхэкӀыгъа дыкъызэрыхэкӀыгъа фыкъызэрыхэкӀыгъа къызэрыхэкӀыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыкъызэрыхэмыкӀыгъа укъызэрыхэмыкӀыгъа къызэрыхэмыкӀыгъа дыкъызэрыхэмыкӀыгъа фыкъызэрыхэмыкӀыгъа къызэрыхэмыкӀыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сыкъызэрыхэкӀын укъызэрыхэкӀын къызэрыхэкӀын дыкъызэрыхэкӀын фыкъызэрыхэкӀын къызэрыхэкӀын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сыкъызэрыхэмыкӀын укъызэрыхэмыкӀын къызэрыхэмыкӀын дыкъызэрыхэмыкӀын фыкъызэрыхэмыкӀын къызэрыхэмыкӀын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сыкъызэрыхэкӀыну укъызэрыхэкӀыну къызэрыхэкӀыну дыкъызэрыхэкӀыну фыкъызэрыхэкӀыну къызэрыхэкӀыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сыкъызэрыхэмыкӀыну укъызэрыхэмыкӀыну къызэрыхэмыкӀыну дыкъызэрыхэмыкӀыну фыкъызэрыхэмыкӀыну къызэрыхэмыкӀыну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыщыкъыхэкӀ ущыкъыхэкӀ щыкъыхэкӀ дыщыкъыхэкӀ фыщыкъыхэкӀ щыкъыхэкӀ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыщыкъыхэмыкӀ ущыкъыхэмыкӀ щыкъыхэмыкӀ дыщыкъыхэмыкӀ фыщыкъыхэмыкӀ щыкъыхэмыкӀ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщыкъыхэкӀа ущыкъыхэкӀа щыкъыхэкӀа дыщыкъыхэкӀа фыщыкъыхэкӀа щыкъыхэкӀа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщыкъыхэмыкӀа укъыщыхэмыкӀа щыкъыхэмыкӀа дыщыкъыхэмыкӀа фыщыкъыхэмыкӀа щыкъыхэмыкӀа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщыкъыхэкӀыгъа ущыкъыхэкӀыгъа щыкъыхэкӀыгъа дыщыкъыхэкӀыгъа фыщыкъыхэкӀыгъа щыкъыхэкӀыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщыкъыхэмыкӀыгъа ущыкъыхэмыкӀыгъа щыкъыхэмыкӀыгъа дыщыкъыхэмыкӀыгъа фыщыкъыхэмыкӀыгъа щыкъыхэмыкӀыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщыкъыхэкӀын ущыкъыхэкӀын щыкъыхэкӀын дыщыкъыхэкӀын фыщыкъыхэкӀын щыкъыхэкӀын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщыкъыхэмыкӀын ущыкъыхэкӀын щыкъыхэмыкӀын дыщыкъыхэмыкӀын фыщыкъыхэмыкӀын щыкъыхэмыкӀын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщыкъыхэкӀыну ущыкъыхэкӀыну щыкъыхэкӀыну дыщыкъыхэкӀыну фыщыкъыхэкӀыну щыкъыхэкӀыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщыкъыхэмыкӀыну ущыкъыхэмыкӀыну щыкъыхэмыкӀыну дыщыкъыхэмыкӀыну фыщыкъыхэмыкӀыну щыкъыхэмыкӀыну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыкъыздыхэкӀ укъыздыхэкӀ къыздыхэкӀ дыкъыздыхэкӀ фыкъыздыхэкӀ къыздыхэкӀ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыкъыздыхэмыкӀ укъыздыхэмыкӀ къыздыхэмыкӀ дыкъыздыхэмыкӀ фыкъыздыхэмыкӀ къыздыхэмыкӀ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыкъыздыхэкӀа укъыздыхэкӀа къыздыхэкӀа дыкъыздыхэкӀа фыкъыздыхэкӀа къыздыхэкӀа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыкъыздыхэмыкӀа укъыздыхэмыкӀа къыздыхэмыкӀа дыкъыздыхэмыкӀа фыкъыздыхэмыкӀа къыздыхэмыкӀа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыкъыздыхэкӀыгъа укъыздыхэкӀыгъа къыздыхэкӀыгъа дыкъыздыхэкӀыгъа фыкъыздыхэкӀыгъа къыздыхэкӀыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыкъыздыхэмыкӀыгъа укъыздыхэмыкӀыгъа къыздыхэмыкӀыгъа дыкъыздыхэмыкӀыгъа фыкъыздыхэмыкӀыгъа къыздыхэмыкӀыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыкъыздыхэкӀын укъыздыхэкӀын къыздыхэкӀын дыкъыздыхэкӀын фыкъыздыхэкӀын къыздыхэкӀын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыкъыздыхэмыкӀын укъыздыхэмыкӀын къыздыхэмыкӀын дыкъыздыхэмыкӀын фыкъыздыхэмыкӀын къыздыхэмыкӀын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыкъыздыхэкӀыну укъыздыхэкӀыну къыздыхэкӀыну дыкъыздыхэкӀыну фыкъыздыхэкӀыну къыздыхэкӀыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыкъыздыхэмыкӀыну укъыздыхэмыкӀыну къыздыхэмыкӀыну дыкъыздыхэмыкӀыну фыкъыздыхэмыкӀыну къыздыхэмыкӀыну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыкъыщӀыхэкӀ укъыщӀыхэкӀ къыщӀыхэкӀ дыкъыщӀыхэкӀ фыкъыщӀыхэкӀ къыщӀыхэкӀ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыкъыщӀыхэмыкӀ укъыщӀыхэмыкӀ къыщӀыхэмыкӀ дыкъыщӀыхэмыкӀ фыкъыщӀыхэмыкӀ къыщӀыхэмыкӀ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыкъыщӀыхэкӀа укъыщӀыхэкӀӀэкӀа къыщӀыхэкӀа дыкъыщӀыхэкӀа фыкъыщӀыхэкӀа къыщӀыхэкӀа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыкъыщӀыхэмыкӀа укъыщӀыхэмыкӀа къыщӀыхэмыкӀа дыкъыщӀыхэмыкӀа фыкъыщӀыхэмыкӀа къыщӀыхэмыкӀа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыкъыщӀыхэкӀыгъа укъыщӀыхэкӀыгъа къыщӀыхэкӀыгъа дыкъыщӀыхэкӀыгъа фыкъыщӀыхэкӀыгъа къыщӀыхэкӀыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыкъыщӀыхэмыкӀыгъа укъыщӀыхэмыкӀыгъа къыщӀыхэмыкӀыгъа дыкъыщӀыхэмыкӀыгъа фыкъыщӀыхэмыкӀыгъа къыщӀыхэмыкӀыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыкъыщӀыхэкӀын укъыщӀыхэкӀын къыщӀыхэкӀын дыкъыщӀыхэкӀын фыкъыщӀыхэкӀын къыщӀыхэкӀын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыкъыщӀыхэмыкӀын укъыщӀыхэмыкӀын къыщӀыхэмыкӀын дыкъыщӀыхэмыкӀын фыкъыщӀыхэмыкӀын къыщӀыхэмыкӀын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыкъыщӀыхэкӀыну укъыщӀыхэкӀыну къыщӀыхэкӀыну дыкъыщӀыхэкӀыну фыкъыщӀыхэкӀыну къыщӀыхэкӀыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыкъыщӀыхэмыкӀыну укъыщӀыхэмыкӀыну къыщӀыхэмыкӀыну дыкъыщӀыхэмыкӀыну фыкъыщӀыхэмыкӀыну къыщӀыхэмыкӀыну(хэ)
Деепричастиехэр сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ сыкъыхэкӀыу укъыхэкӀыу къыхэкӀыу дыкъыхэкӀыу фыкъыхэкӀыу къыхэкӀ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыкъыхэмыкӀыу укъыхэмыкӀыу къыхэмыкӀыу дыкъыхэмыкӀыу фыкъыхэмыкӀыу къыхэмыкӀ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыкъыхэкӀауэ укъыхэкӀауэ къыхэкӀауэ дыкъыхэкӀауэ фыкъыхэкӀауэ къыхэкӀауэ / къыхэкӀахэу
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыкъыхэмыкӀауэ укъыхэмыкӀауэ къыхэмыкӀауэ дыкъыхэмыкӀауэ фыкъыхэмыкӀауэ къыхэмыкӀауэ / къыхэмыкӀахэу
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ сыкъыхэкӀыурэ укъыхэкӀыурэ къыхэкӀыурэ дыкъыхэкӀыурэ фыкъыхэкӀыурэ къыхэкӀ(хэ)урэ
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ сыкъыхэмыкӀыурэ укъыхэмыкӀыурэ къыхэмыкӀыурэ дыкъыхэмыкӀыурэ фыкъыхэмыкӀыурэ къыхэмыкӀ(хэ)урэ

Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ

Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ

сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
Подлежащэ
сэ -- сыкъыпхокӀ сыкъыхокӀ -- сыкъыфхокӀ сыкъахокӀ
уэ укъысхокӀ -- укъыхокӀ укъытхокӀ -- укъахокӀ
ар къысхокӀ къыпхокӀ къыхокӀ къытхокӀ къыфхокӀ къахокӀ
дэ -- дыкъыпхокӀ дыкъыхокӀ -- дыкъыфхокӀ дыкъахокӀ
фэ фыкъысхокӀ -- фыкъыхокӀ фыкъытхокӀ -- фыкъахокӀ
ахэр къысхокӀ(хэ) къыпхокӀ(хэ) къыхокӀ(хэ) къытхокӀ(хэ) къыфхокӀ(хэ) къахокӀ(хэ)
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [кӀ] [кӀ]ыр -- [кӀ]хэр
Эргативнэ: [кӀ] [кӀ]ым -- [кӀ]хэм
Послеложнэ: [кӀ]кӀэ [кӀ]ымкӀэ [кӀ]хэкӀэ [кӀ]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [кӀ]ыу [кӀ]ырауэ [кӀ]хэу [кӀ]хэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [кӀ]а [кӀ]ар -- [кӀ]ахэр
Эргативнэ: [кӀ]а [кӀ]ам -- [кӀ]ахэм
Послеложнэ: [кӀ]акӀэ [кӀ]амкӀэ [кӀ]ахэкӀэ [кӀ]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [кӀ]ауэ [кӀ]арауэ [кӀ]ахэу [кӀ]ахэрауэ
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [кӀ]ын [кӀ]ыныр -- [кӀ]ынхэр
Эргативнэ: [кӀ]ын [кӀ]ыным -- [кӀ]ынхэм
Послеложнэ: [кӀ]ынкӀэ [кӀ]ынымкӀэ [кӀ]ынхэкӀэ [кӀ]ынхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ: [кӀ]ыну [кӀ]ынырауэ [кӀ]ынхэу [кӀ]ынхэрауэ
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [кӀ]ыну [кӀ]ынур -- [кӀ]ынухэр
Эргативнэ: [кӀ]ыну [кӀ]ынум -- [кӀ]ынухэм
Послеложнэ: [кӀ]ынукӀэ [кӀ]ынумкӀэ [кӀ]ынухэкӀэ [кӀ]ынухэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [кӀ]ынууэ [кӀ]ынурауэ [кӀ]ынухэу [кӀ]ынухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

  1. Зы щхьэусыгъуэ гуэрым кърикӀуэн.
  2. ЗэрымыщӀэу, занщӀэу къэкӀиин.
  3. Зыгуэрым къыхалъхуауэ щытын.
  4. Зыгуэр хъун.

ЩАПХЪЭХЭР

  • Шэджэмокъуэ Хьэсанш и шым шы ахьырзэман къыхэкӀащ. ӀуэрыӀуатэ, фольклор
Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь, «Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984 нап. 95
адыгэбзэ урысыбзэ/русский инджылыбзэ/English
Псым къыхэкӀ бахъэр уэшхыу щӀым къытошхэ. Пар, выходящий из воды, дождём падает на землю. The steam that rises from water falls to the ground as rain.
нап. 106
ЧыцӀ цӀыкӀум и бжьэр иджыри къыхэкӀакъым. У маленького козлёнка рога еще не выросли. The baby goat’s horns haven’t grown out yet.

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

  • Ӏуэхум хьэлэбэлыкъ къыхэкӀын.
  • Лъэпкъ цӀэрыӀуэм къыхэкӀын.
  • МэкъумэшыщӀэм къыхэкӀын.
  • ЩэкӀым бостей къыхэкӀащ.
  • къыхэкӀыжын (къыхокӀыж)

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • къыхэкӏын: 1. be the consequence of sth 2. cry out 3. be descended from sb, be sb’s descendant, be of some origin 4. come out, be the outcome, result in
  • Ӏуэхум хьэлэбэлыкъ къыхэкӀын: the affair ended up in a mess.
  • Лъэпкъ цӀэрыӀуэм къыхэкӀын: have famous roots.
  • МэкъумэшыщӀэм къыхэкӀын: be of peasant stock, have peasant roots
  • ЩэкӀым бостей къыхэкӀащ: it turned out to be possible to make a dress from the material
  • къыхэкӀыжын (къыхокӀыж): once again come out of swh to go swh
УРЫСЫБЗЭ
  • къыхэкӏын: 1. быть следствием чего-л. 2. вскрикнуть 3. произойти от кого-л., быть какого-л. происхождения 4. выйти, стать, получиться
  • Ӏуэхум хьэлэбэлыкъ къыхэкӀын: дело закончилось неразберихой.
  • Лъэпкъ цӀэрыӀуэм къыхэкӀын: быть именитого рода
  • МэкъумэшыщӀэм къыхэкӀын: быть крестьянского происхождения
  • ЩэкӀым бостей къыхэкӀащ: из материи получилось платье.
  • къыхэкӀыжын (къыхокӀыж): снова выйти откуда-л. обратно

БИБЛИОГРАФИЕ

Библиографием еплъын

Къыздырахар: "https://kbd.wiktionary.org/w/index.php?title=къыхэкӏын&oldid=25110"