къэгуфӏэн

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

IPA [qʹɐgʷǝ'fʹɐn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

къэ- + [гу] + [фӀ] + -э + -н

СПРЯЖЕНЭ[зэгъэзэхуэжын]

Глагол лъэмыӏэс "къэгуфӏэн"-м и спряженэ

Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:	къэгуфӀэн
щымыӀэныгъэ:	къэмыгуфӀэн

Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэн	укъэгуфӀэн	къэгуфӀэн	дыкъэгуфӀэн	фыкъэгуфӀэн	къэгуфӀэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыгуфӀэн	укъэмыгуфӀэн	къэмыгуфӀэн	дыкъэмыгуфӀэн	фыкъэмыгуфӀэн	къэмыгуфӀэн(хэ)

унафэ наклоненэ	уэ	фэ
щыӀэныгъэ:	къэгуфӀэ!	фыкъэгуфӀэ!
щымыӀэныгъэ:	укъэмыгуфӀэ!	фыкъэмыгуфӀэ!

Ре-кӀэ унафэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыкърегуфӀэ	укърегуфӀэ	кърегуфӀэ	дыкърегуфӀэ	фыкърегуфӀэ	кърегуфӀэ
щымыӀэныгъэ:	сыкъремыгуфӀэ	укъремыгуфӀэ	къремыгуфӀэ	дыкъремыгуфӀэ	фыкъремыгуфӀэ	къремыгуфӀэ

ЗэраӀуатэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъогуфӀэ(р)	укъогуфӀэ(р)	къогуфӀэ(р)	дыкъогуфӀэ(р)	фыкъогуфӀэ(р)	къогуфӀэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэркъым	укъэгуфӀэркъым	къэгуфӀэркъым	дыкъэгуфӀэркъым	фыкъэгуфӀэркъым	къэгуфӀэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэ(р)т	укъэгуфӀэ(р)т	къэгуфӀэ(р)т	дыкъэгуфӀэ(р)т	фыкъэгуфӀэ(р)т	къэгуфӀэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэ(р)тэкъым	укъэгуфӀэ(р)тэкъым	къэгуфӀэ(р)тэкъым	дыкъэгуфӀэ(р)тэкъым	фыкъэгуфӀэ(р)тэкъым	къэгуфӀэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀащ	укъэгуфӀащ	къэгуфӀащ	дыкъэгуфӀащ	фыкъэгуфӀащ	къэгуфӀа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀакъым	укъэгуфӀакъым	къэгуфӀакъым	дыкъэгуфӀакъым	фыкъэгуфӀакъым	къэгуфӀа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀат	укъэгуфӀат	къэгуфӀат	дыкъэгуфӀат	фыкъэгуфӀат	къэгуфӀа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀатэкъым	укъэгуфӀатэкъым	къэгуфӀатэкъым	дыкъэгуфӀатэкъым	фыкъэгуфӀатэкъым	къэгуфӀа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэгъащ	укъэгуфӀэгъащ	къэгуфӀэгъащ	дыкъэгуфӀэгъащ	фыкъэгуфӀэгъащ	къэгуфӀэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэгъакъым	укъэгуфӀэгъакъым	къэгуфӀэгъакъым	дыкъэгуфӀэгъакъым	фыкъэгуфӀэгъакъым	къэгуфӀэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэгъат	укъэгуфӀэгъат	къэгуфӀэгъат	дыкъэгуфӀэгъат	фыкъэгуфӀэгъат	къэгуфӀэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэгъатэкъым	укъэгуфӀэгъатэкъым	къэгуфӀэгъатэкъым	дыкъэгуфӀэгъатэкъым	фыкъэгуфӀэгъатэкъым	къэгуфӀэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэщ	укъэгуфӀэщ	къэгуфӀэщ	дыкъэгуфӀэщ	фыкъэгуфӀэщ	къэгуфӀэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэкъым	укъэгуфӀэкъым	къэгуфӀэкъым	дыкъэгуфӀэкъым	фыкъэгуфӀэкъым	къэгуфӀэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэт	укъэгуфӀэт	къэгуфӀэт	дыкъэгуфӀэт	фыкъэгуфӀэт	къэгуфӀэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэтэкъым	укъэгуфӀэтэкъым	къэгуфӀэтэкъым	дыкъэгуфӀэтэкъым	фыкъэгуфӀэтэкъым	къэгуфӀэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэнщ	укъэгуфӀэнщ	къэгуфӀэнщ	дыкъэгуфӀэнщ	фыкъэгуфӀэнщ	къэгуфӀэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэнкъым	укъэгуфӀэнкъым	къэгуфӀэнкъым	дыкъэгуфӀэнкъым	фыкъэгуфӀэнкъым	къэгуфӀэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэнущ	укъэгуфӀэнущ	къэгуфӀэнущ	дыкъэгуфӀэнущ	фыкъэгуфӀэнущ	къэгуфӀэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэнукъым	укъэгуфӀэнукъым	къэгуфӀэнукъым	дыкъэгуфӀэнукъым	фыкъэгуфӀэнукъым	къэгуфӀэну(хэ)къым

ЗэрыупщӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэрэ	укъэгуфӀэрэ	къэгуфӀэрэ	дыкъэгуфӀэрэ	фыкъэгуфӀэрэ	къэгуфӀэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэркъэ	укъэгуфӀэркъэ	къэгуфӀэркъэ	дыкъэгуфӀэркъэ	фыкъэгуфӀэркъэ	къэгуфӀэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэ(р)т	укъэгуфӀэ(р)т	къэгуфӀэ(р)т	дыкъэгуфӀэ(р)т	фыкъэгуфӀэ(р)т	къэгуфӀэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэ(р)тэкъэ	укъэгуфӀэ(р)тэкъэ	къэгуфӀэ(р)тэкъэ	дыкъэгуфӀэ(р)тэкъэ	фыкъэгуфӀэ(р)тэкъэ	къэгуфӀэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀа	укъэгуфӀа	къэгуфӀа	дыкъэгуфӀа	фыкъэгуфӀа	къэгуфӀа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀакъэ	укъэгуфӀакъэ	къэгуфӀакъэ	дыкъэгуфӀакъэ	фыкъэгуфӀакъэ	къэгуфӀа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀат	укъэгуфӀат	къэгуфӀат	дыкъэгуфӀат	фыкъэгуфӀат	къэгуфӀа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀатэкъэ	укъэгуфӀатэкъэ	къэгуфӀатэкъэ	дыкъэгуфӀатэкъэ	фыкъэгуфӀатэкъэ	къэгуфӀа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэгъа	укъэгуфӀэгъа	къэгуфӀэгъа	дыкъэгуфӀэгъа	фыкъэгуфӀэгъа	къэгуфӀэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэгъакъэ	укъэгуфӀэгъакъэ	къэгуфӀэгъакъэ	дыкъэгуфӀэгъакъэ	фыкъэгуфӀэгъакъэ	къэгуфӀэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэгъат	укъэгуфӀэгъат	къэгуфӀэгъат	дыкъэгуфӀэгъат	фыкъэгуфӀэгъат	къэгуфӀэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэгъатэкъэ	укъэгуфӀэгъатэкъэ	къэгуфӀэгъатэкъэ	дыкъэгуфӀэгъатэкъэ	фыкъэгуфӀэгъатэкъэ	къэгуфӀэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэ	укъэгуфӀэ	къэгуфӀэ	дыкъэгуфӀэ	фыкъэгуфӀэ	къэгуфӀэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэкъэ	укъэгуфӀэкъэ	къэгуфӀэкъэ	дыкъэгуфӀэкъэ	фыкъэгуфӀэкъэ	къэгуфӀэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэт	укъэгуфӀэт	къэгуфӀэт	дыкъэгуфӀэт	фыкъэгуфӀэт	къэгуфӀэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэтэкъэ	укъэгуфӀэтэкъэ	къэгуфӀэтэкъэ	дыкъэгуфӀэтэкъэ	фыкъэгуфӀэтэкъэ	къэгуфӀэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэн	укъэгуфӀэн	къэгуфӀэн	дыкъэгуфӀэн	фыкъэгуфӀэн	къэгуфӀэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэнкъэ	укъэгуфӀэнкъэ	къэгуфӀэнкъэ	дыкъэгуфӀэнкъэ	фыкъэгуфӀэнкъэ	къэгуфӀэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэну	укъэгуфӀэну	къэгуфӀэну	дыкъэгуфӀэну	фыкъэгуфӀэну	къэгуфӀэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэнукъэ	укъэгуфӀэнукъэ	къэгуфӀэнукъэ	дыкъэгуфӀэнукъэ	фыкъэгуфӀэнукъэ	къэгуфӀэну(хэ)къэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэмэ	укъэгуфӀэмэ	къэгуфӀэмэ	дыкъэгуфӀэмэ	фыкъэгуфӀэмэ	къэгуфӀэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыгуфӀэмэ	укъэмыгуфӀэмэ	къэмыгуфӀэмэ	дыкъэмыгуфӀэмэ	фыкъэмыгуфӀэмэ	къэмыгуфӀэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀамэ	укъэгуфӀамэ	къэгуфӀамэ	дыкъэгуфӀамэ	фыкъэгуфӀамэ	къэгуфӀа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыгуфӀамэ	укъэмыгуфӀамэ	къэмыгуфӀамэ	дыкъэмыгуфӀамэ	фыкъэмыгуфӀамэ	мыгуфӀа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэгъамэ	укъэгуфӀэгъамэ	къэгуфӀэгъамэ	дыкъэгуфӀэгъамэ	фыкъэгуфӀэгъамэ	къэгуфӀэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыгуфӀэгъамэ	укъэмыгуфӀэгъамэ	къэмыгуфӀэгъамэ	дыкъэмыгуфӀэгъамэ	фыкъэмыгуфӀэгъамэ	къэмыгуфӀэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэнмэ	укъэгуфӀэнмэ	къэгуфӀэнмэ	дыкъэгуфӀэнмэ	фыкъэгуфӀэнмэ	къэгуфӀэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыгуфӀэнмэ	укъэмыгуфӀэнмэ	къэмыгуфӀэнмэ	дыкъэмыгуфӀэнмэ	фыкъэмыгуфӀэнмэ	къэмыгуфӀэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэнумэ	укъэгуфӀэнумэ	къэгуфӀэнумэ	дыкъэгуфӀэнумэ	фыкъэгуфӀэнумэ	къэгуфӀэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыгуфӀэнумэ	укъэмыгуфӀэнумэ	къэмыгуфӀэнумэ	дыкъэмыгуфӀэнумэ	фыкъэмыгуфӀэнумэ	къэмыгуфӀэну(хэ)мэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэтэмэ	укъэгуфӀэтэмэ	къэгуфӀэтэмэ	дыкъэгуфӀэтэмэ	фыкъэгуфӀэтэмэ	къэгуфӀэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыгуфӀэтэмэ	укъэмыгуфӀэтэмэ	къэмыгуфӀэтэмэ	дыкъэмыгуфӀэтэмэ	фыкъэмыгуфӀэтэмэ	къэмыгуфӀэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀатэмэ	укъэгуфӀатэмэ	къэгуфӀатэмэ	дыкъэгуфӀатэмэ	фыкъэгуфӀатэмэ	къэгуфӀа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыгуфӀатэмэ	укъэмыгуфӀатэмэ	къэмыгуфӀатэмэ	дыкъэмыгуфӀатэмэ	фыкъэмыгуфӀатэмэ	къэмыгуфӀа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэгъатэмэ	укъэгуфӀэгъатэмэ	къэгуфӀэгъатэмэ	дыкъэгуфӀэгъатэмэ	фыкъэгуфӀэгъатэмэ	къэгуфӀэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыгуфӀэгъатэмэ	укъэмыгуфӀэгъатэмэ	къэмыгуфӀэгъатэмэ	дыкъэмыгуфӀэгъатэмэ	фыкъэмыгуфӀэгъатэмэ	къэмыгуфӀэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэнтэмэ	укъэгуфӀэнтэмэ	къэгуфӀэнтэмэ	дыкъэгуфӀэнтэмэ	фыкъэгуфӀэнтэмэ	къэгуфӀэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыгуфӀэнтэмэ	укъэмыгуфӀэнтэмэ	къэмыгуфӀэнтэмэ	дыкъэмыгуфӀэнтэмэ	фыкъэмыгуфӀэнтэмэ	къэмыгуфӀэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэнутэмэ	укъэгуфӀэнутэмэ	къэгуфӀэнутэмэ	дыкъэгуфӀэнутэмэ	фыкъэгуфӀэнутэмэ	къэгуфӀэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыгуфӀэнутэмэ	укъэмыгуфӀэнутэмэ	къэмыгуфӀэнутэмэ	дыкъэмыгуфӀэнутэмэ	фыкъэмыгуфӀэнутэмэ	къэмыгуфӀэну(хэ)тэмэ

сослагательнэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэнт	укъэгуфӀэнт	къэгуфӀэнт	дыкъэгуфӀэнт	фыкъэгуфӀэнт	къэгуфӀэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэнтэкъым	укъэгуфӀэнтэкъым	къэгуфӀэнтэкъым	дыкъэгуфӀэнтэкъым	фыкъэгуфӀэнтэкъым	къэгуфӀэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэнут	укъэгуфӀэнут	къэгуфӀэнут	дыкъэгуфӀэнут	фыкъэгуфӀэнут	къэгуфӀэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэнутэкъым	укъэгуфӀэнутэкъым	къэгуфӀэнутэкъым	дыкъэгуфӀэнутэкъым	фыкъэгуфӀэнутэкъым	къэгуфӀэну(хэ)тэкъым

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэми	укъэгуфӀэми	къэгуфӀэми	дыкъэгуфӀэми	фыкъэгуфӀэми	къэгуфӀэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыгуфӀэми	укъэмыгуфӀэми	къэмыгуфӀэми	дыкъэмыгуфӀэми	фыкъэмыгуфӀэми	къэмыгуфӀэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀами	укъэгуфӀами	къэгуфӀами	дыкъэгуфӀами	фыкъэгуфӀами	къэгуфӀа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыгуфӀами	укъэмыгуфӀами	къэмыгуфӀами	дыкъэмыгуфӀами	фыкъэмыгуфӀами	къэмыгуфӀа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэгъами	укъэгуфӀэгъами	къэгуфӀэгъами	дыкъэгуфӀэгъами	фыкъэгуфӀэгъами	къэгуфӀэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыгуфӀэгъами	укъэмыгуфӀэгъами	къэмыгуфӀэгъами	дыкъэмыгуфӀэгъами	фыкъэмыгуфӀэгъами	къэмыгуфӀэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэнми	укъэгуфӀэнми	къэгуфӀэнми	дыкъэгуфӀэнми	фыкъэгуфӀэнми	къэгуфӀэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыгуфӀэнми	укъэмыгуфӀэнми	къэмыгуфӀэнми	дыкъэмыгуфӀэнми	фыкъэмыгуфӀэнми	къэмыгуфӀэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэнуми	укъэгуфӀэнуми	къэгуфӀэнуми	дыкъэгуфӀэнуми	фыкъэгуфӀэнуми	къэгуфӀэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыгуфӀэнуми	укъэмыгуфӀэнуми	къэмыгуфӀэнуми	дыкъэмыгуфӀэнуми	фыкъэмыгуфӀэнуми	къэмыгуфӀэну(хэ)ми

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэтэми	укъэгуфӀэтэми	къэгуфӀэтэми	дыкъэгуфӀэтэми	фыкъэгуфӀэтэми	къэгуфӀэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыгуфӀэтэми	укъэмыгуфӀэтэми	къэмыгуфӀэтэми	дыкъэмыгуфӀэтэми	фыкъэмыгуфӀэтэми	къэмыгуфӀэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀатэми	укъэгуфӀатэми	къэгуфӀатэми	дыкъэгуфӀатэми	фыкъэгуфӀатэми	къэгуфӀа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыгуфӀатэми	укъэмыгуфӀатэми	къэмыгуфӀатэми	дыкъэмыгуфӀатэми	фыкъэмыгуфӀатэми	къэмыгуфӀа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэгъатэми	укъэгуфӀэгъатэми	къэгуфӀэгъатэми	дыкъэгуфӀэгъатэми	фыкъэгуфӀэгъатэми	къэгуфӀэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыгуфӀэгъатэми	укъэмыгуфӀэгъатэми	къэмыгуфӀэгъатэми	дыкъэмыгуфӀэгъатэми	фыкъэмыгуфӀэгъатэми	къэмыгуфӀэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэнтэми	укъэгуфӀэнтэми	къэгуфӀэнтэми	дыкъэгуфӀэнтэми	фыкъэгуфӀэнтэми	къэгуфӀэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыгуфӀэнтэми	укъэмыгуфӀэнтэми	къэмыгуфӀэнтэми	дыкъэмыгуфӀэнтэми	фыкъэмыгуфӀэнтэми	къэмыгуфӀэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀэнутэми	укъэгуфӀэнутэми	къэгуфӀэнутэми	дыкъэгуфӀэнутэми	фыкъэгуфӀэнутэми	къэгуфӀэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыгуфӀэнутэми	укъэмыгуфӀэнутэми	къэмыгуфӀэнутэми	дыкъэмыгуфӀэнутэми	фыкъэмыгуфӀэнутэми	къэмыгуфӀэну(хэ)тэми

гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀаи	укъэгуфӀаи	къэгуфӀаи	дыкъэгуфӀаи	фыкъэгуфӀаи	къэгуфӀаи
щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыгуфӀаи	укъэмыгуфӀаи	къэмыгуфӀаи	дыкъэмыгуфӀаи	фыкъэмыгуфӀаи	къэмыгуфӀаи

фӀэфӀыныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀащэрэт	укъэгуфӀащэрэт	къэгуфӀащэрэт	дыкъэгуфӀащэрэт	фыкъэгуфӀащэрэт	къэгуфӀащэрэт
щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыгуфӀащэрэт	укъэмыгуфӀащэрэт	къэмыгуфӀащэрэт	дыкъэмыгуфӀащэрэт	фыкъэмыгуфӀащэрэт	къэмыгуфӀащэрэт

шэч къытехьэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀагъэнщ	укъэгуфӀагъэнщ	къэгуфӀагъэнщ	дыкъэгуфӀагъэнщ	фыкъэгуфӀагъэнщ	къэгуфӀагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀагъэнкъым	укъэгуфӀагъэнкъым	къэгуфӀагъэнкъым	дыкъэгуфӀагъэнкъым	фыкъэгуфӀагъэнкъым	къэгуфӀагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀагъэнт	укъэгуфӀагъэнт	къэгуфӀагъэнт	дыкъэгуфӀагъэнт	фыкъэгуфӀагъэнт	къэгуфӀагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀагъэнтэкъым	укъэгуфӀагъэнтэкъым	къэгуфӀагъэнтэкъым	дыкъэгуфӀагъэнтэкъым	фыкъэгуфӀагъэнтэкъым	къэгуфӀагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀагъэн	укъэгуфӀагъэн	къэгуфӀагъэн	дыкъэгуфӀагъэн	фыкъэгуфӀагъэн	къэгуфӀагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀагъэнкъэ	укъэгуфӀагъэнкъэ	къэгуфӀагъэнкъэ	дыкъэгуфӀагъэнкъэ	фыкъэгуфӀагъэнкъэ	къэгуфӀагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀагъэнт	укъэгуфӀагъэнт	къэгуфӀагъэнт	дыкъэгуфӀагъэнт	фыкъэгуфӀагъэнт	къэгуфӀагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀагъэнтэкъэ	укъэгуфӀагъэнтэкъэ	къэгуфӀагъэнтэкъэ	дыкъэгуфӀагъэнтэкъэ	фыкъэгуфӀагъэнтэкъэ	къэгуфӀагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀагъэнущ	укъэгуфӀагъэнущ	къэгуфӀагъэнущ	дыкъэгуфӀагъэнущ	фыкъэгуфӀагъэнущ	къэгуфӀагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀагъэнукъым	укъэгуфӀагъэнукъым	къэгуфӀагъэнукъым	дыкъэгуфӀагъэнукъым	фыкъэгуфӀагъэнукъым	къэгуфӀагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀагъэнут	укъэгуфӀагъэнут	къэгуфӀагъэнут	дыкъэгуфӀагъэнут	фыкъэгуфӀагъэнут	къэгуфӀагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀагъэнутэкъым	укъэгуфӀагъэнутэкъым	къэгуфӀагъэнутэкъым	дыкъэгуфӀагъэнутэкъым	фыкъэгуфӀагъэнутэкъым	къэгуфӀагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀагъэну	укъэгуфӀагъэну	къэгуфӀагъэну	дыкъэгуфӀагъэну	фыкъэгуфӀагъэну	къэгуфӀагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀагъэнукъэ	укъэгуфӀагъэнукъэ	къэгуфӀагъэнукъэ	дыкъэгуфӀагъэнукъэ	фыкъэгуфӀагъэнукъэ	къэгуфӀагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀагъэнут	укъэгуфӀагъэнут	къэгуфӀагъэнут	дыкъэгуфӀагъэнут	фыкъэгуфӀагъэнут	къэгуфӀагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыкъэгуфӀагъэнутэкъэ	укъэгуфӀагъэнутэкъэ	къэгуфӀагъэнутэкъэ	дыкъэгуфӀагъэнутэкъэ	фыкъэгуфӀагъэнутэкъэ	къэгуфӀагъэнутэкъэ

Причастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыкъэгуфӀэ	укъэгуфӀэ	къэгуфӀэ	дыкъэгуфӀэ	фыкъэгуфӀэ	къэгуфӀэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъэмыгуфӀэ	укъэмыгуфӀэ	къэмыгуфӀэ	дыкъэмыгуфӀэ	фыкъэмыгуфӀэ	къэмыгуфӀэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъэгуфӀа	укъэгуфӀа	къэгуфӀа	дыкъэгуфӀа	фыкъэгуфӀа	къэгуфӀа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъэмыгуфӀа	укъэмыгуфӀа	къэмыгуфӀа	дыкъэмыгуфӀа	фыкъэмыгуфӀа	къэмыгуфӀа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъэгуфӀэгъа	укъэгуфӀэгъа	къэгуфӀэгъа	дыкъэгуфӀэгъа	фыкъэгуфӀэгъа	къэгуфӀэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъэмыгуфӀэгъа	укъэмыгуфӀэгъа	къэмыгуфӀэгъа	дыкъэмыгуфӀэгъа	фыкъэмыгуфӀэгъа	къэмыгуфӀэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыкъэгуфӀэн	укъэгуфӀэн	къэгуфӀэн	дыкъэгуфӀэн	фыкъэгуфӀэн	къэгуфӀэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъэмыгуфӀэн	укъэмыгуфӀэн	къэмыгуфӀэн	дыкъэмыгуфӀэн	фыкъэмыгуфӀэн	къэмыгуфӀэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыкъэгуфӀэну	укъэгуфӀэну	къэгуфӀэну	дыкъэгуфӀэну	фыкъэгуфӀэну	къэгуфӀэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъэмыгуфӀэну	укъэмыгуфӀэну	къэмыгуфӀэну	дыкъэмыгуфӀэну	фыкъэмыгуфӀэну	къэмыгуфӀэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыкъызэрыгуфӀэ	укъызэрыгуфӀэ	къызэрыгуфӀэ	дыкъызэрыгуфӀэ	фыкъызэрыгуфӀэ	къызэрыгуфӀэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъызэрымыгуфӀэ	укъызэрымыгуфӀэ	къызэрымыгуфӀэ	дыкъызэрымыгуфӀэ	фыкъызэрымыгуфӀэ	мыкъызэрыгуфӀэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъызэрыгуфӀа	укъызэрыгуфӀа	къызэрыгуфӀа	дыкъызэрыгуфӀа	фыкъызэрыгуфӀа	къызэрыгуфӀа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъызэрымыгуфӀа	укъызэрымыгуфӀа	къызэрымыгуфӀа	дыкъызэрымыгуфӀа	фыкъызэрымыгуфӀа	къызэрымыгуфӀа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъызэрыгуфӀэгъа	укъызэрыгуфӀэгъа	къызэрыгуфӀэгъа	дыкъызэрыгуфӀэгъа	фыкъызэрыгуфӀэгъа	къызэрыгуфӀэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъызэрымыгуфӀэгъа	укъызэрымыгуфӀэгъа	къызэрымыгуфӀэгъа	дыкъызэрымыгуфӀэгъа	фыкъызэрымыгуфӀэгъа	къызэрымыгуфӀэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыкъызэрыгуфӀэн	укъызэрыгуфӀэн	къызэрыгуфӀэн	дыкъызэрыгуфӀэн	фыкъызэрыгуфӀэн	къызэрыгуфӀэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъызэрымыгуфӀэн	укъызэрымыгуфӀэн	къызэрымыгуфӀэн	дыкъызэрымыгуфӀэн	фыкъызэрымыгуфӀэн	къызэрымыгуфӀэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыкъызэрыгуфӀэну	укъызэрыгуфӀэну	къызэрыгуфӀэну	дыкъызэрыгуфӀэну	фыкъызэрыгуфӀэну	къызэрыгуфӀэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъызэрымыгуфӀэну	укъызэрымыгуфӀэну	къызэрымыгуфӀэну	дыкъызэрымыгуфӀэну	фыкъызэрымыгуфӀэну	къызэрымыгуфӀэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщыгуфӀэ	укъыщыгуфӀэ	къыщыгуфӀэ	дыкъыщыгуфӀэ	фыкъыщыгуфӀэ	къыщыгуфӀэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщымыгуфӀэ	укъыщымыгуфӀэ	къыщымыгуфӀэ	дыкъыщымыгуфӀэ	фыкъыщымыгуфӀэ	къыщымыгуфӀэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщыгуфӀа	укъыщыгуфӀа	къыщыгуфӀа	дыкъыщыгуфӀа	фыкъыщыгуфӀа	къыщыгуфӀа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщымыгуфӀа	укъыщымыгуфӀа	къыщымыгуфӀа	дыкъыщымыгуфӀа	фыкъыщымыгуфӀа	къыщымыгуфӀа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщыгуфӀэгъа	укъыщыгуфӀэгъа	къыщыгуфӀэгъа	дыкъыщыгуфӀэгъа	фыкъыщыгуфӀэгъа	къыщыгуфӀэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщымыгуфӀэгъа	укъыщымыгуфӀэгъа	къыщымыгуфӀэгъа	дыкъыщымыгуфӀэгъа	фыкъыщымыгуфӀэгъа	къыщымыгуфӀэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщыгуфӀэн	укъыщыгуфӀэн	къыщыгуфӀэн	дыкъыщыгуфӀэн	фыкъыщыгуфӀэн	къыщыгуфӀэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщымыгуфӀэн	укъыщымыгуфӀэн	къыщымыгуфӀэн	дыкъыщымыгуфӀэн	фыкъыщымыгуфӀэн	къыщымыгуфӀэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщыгуфӀэну	укъыщыгуфӀэну	къыщыгуфӀэну	дыкъыщыгуфӀэну	фыкъыщыгуфӀэну	къыщыгуфӀэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщымыгуфӀэну	укъыщымыгуфӀэну	къыщымыгуфӀэну	дыкъыщымыгуфӀэну	фыкъыщымыгуфӀэну	къыщымыгуфӀэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыздэгуфӀэ	укъыздэгуфӀэ	къыздэгуфӀэ	дыкъыздэгуфӀэ	фыкъыздэгуфӀэ	къыздэгуфӀэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыздэмыгуфӀэ	укъыздэмыгуфӀэ	къыздэмыгуфӀэ	дыкъыздэмыгуфӀэ	фыкъыздэмыгуфӀэ	къыздэмыгуфӀэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыздэгуфӀа	укъыздэгуфӀа	къыздэгуфӀа	дыкъыздэгуфӀа	фыкъыздэгуфӀа	къыздэгуфӀа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыздэмыгуфӀа	укъыздэмыгуфӀа	къыздэмыгуфӀа	дыкъыздэмыгуфӀа	фыкъыздэмыгуфӀа	къыздэмыгуфӀа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыздэгуфӀэгъа	укъыздэгуфӀэгъа	къыздэгуфӀэгъа	дыкъыздэгуфӀэгъа	фыкъыздэгуфӀэгъа	къыздэгуфӀэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыздэмыгуфӀэгъа	укъыздэмыгуфӀэгъа	къыздэмыгуфӀэгъа	дыкъыздэмыгуфӀэгъа	фыкъыздэмыгуфӀэгъа	къыздэмыгуфӀэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыздэгуфӀэн	укъыздэгуфӀэн	къыздэгуфӀэн	дыкъыздэгуфӀэн	фыкъыздэгуфӀэн	къыздэгуфӀэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыздэмыгуфӀэн	укъыздэмыгуфӀэн	къыздэмыгуфӀэн	дыкъыздэмыгуфӀэн	фыкъыздэмыгуфӀэн	къыздэмыгуфӀэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыздэгуфӀэну	укъыздэгуфӀэну	къыздэгуфӀэну	дыкъыздэгуфӀэну	фыкъыздэгуфӀэну	къыздэгуфӀэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыздэмыгуфӀэну	укъыздэмыгуфӀэну	къыздэмыгуфӀэну	дыкъыздэмыгуфӀэну	фыкъыздэмыгуфӀэну	къыздэмыгуфӀэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщӀэгуфӀэ	укъыщӀэгуфӀэ	къыщӀэгуфӀэ	дыкъыщӀэгуфӀэ	фыкъыщӀэгуфӀэ	къыщӀэгуфӀэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщӀэмыгуфӀэ	укъыщӀэмыгуфӀэ	къыщӀэмыгуфӀэ	дыкъыщӀэмыгуфӀэ	фыкъыщӀэмыгуфӀэ	къыщӀэмыгуфӀэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщӀэгуфӀа	укъыщӀэгуфӀа	къыщӀэгуфӀа	дыкъыщӀэгуфӀа	фыкъыщӀэгуфӀа	къыщӀэгуфӀа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщӀэмыгуфӀа	укъыщӀэмыгуфӀа	къыщӀэмыгуфӀа	дыкъыщӀэмыгуфӀа	фыкъыщӀэмыгуфӀа	къыщӀэмыгуфӀа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщӀэгуфӀэгъа	укъыщӀэгуфӀэгъа	къыщӀэгуфӀэгъа	дыкъыщӀэгуфӀэгъа	фыкъыщӀэгуфӀэгъа	къыщӀэгуфӀэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщӀэмыгуфӀэгъа	укъыщӀэмыгуфӀэгъа	къыщӀэмыгуфӀэгъа	дыкъыщӀэмыгуфӀэгъа	фыкъыщӀэмыгуфӀэгъа	къыщӀэмыгуфӀэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщӀэгуфӀэн	укъыщӀэгуфӀэн	къыщӀэгуфӀэн	дыкъыщӀэгуфӀэн	фыкъыщӀэгуфӀэн	къыщӀэгуфӀэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщӀэмыгуфӀэн	укъыщӀэмыгуфӀэн	къыщӀэмыгуфӀэн	дыкъыщӀэмыгуфӀэн	фыкъыщӀэмыгуфӀэн	къыщӀэмыгуфӀэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщӀэгуфӀэну	укъыщӀэгуфӀэну	къыщӀэгуфӀэну	дыкъыщӀэгуфӀэну	фыкъыщӀэгуфӀэну	къыщӀэгуфӀэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщӀэмыгуфӀэну	укъыщӀэмыгуфӀэну	къыщӀэмыгуфӀэну	дыкъыщӀэмыгуфӀэну	фыкъыщӀэмыгуфӀэну	къыщӀэмыгуфӀэну(хэ)

Деепричастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыкъэгуфӀэу	укъэгуфӀэу	къэгуфӀэу	дыкъэгуфӀэу	фыкъэгуфӀэу	къэгуфӀэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъэмыгуфӀэу	укъэмыгуфӀэу	къэмыгуфӀэу	дыкъэмыгуфӀэу	фыкъэмыгуфӀэу	къэмыгуфӀэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъэгуфӀауэ	укъэгуфӀауэ	къэгуфӀауэ	дыкъэгуфӀауэ	фыкъэгуфӀауэ	къэгуфӀауэ / къэгуфӀа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъэмыгуфӀауэ	укъэмыгуфӀауэ	къэмыгуфӀауэ	дыкъэмыгуфӀауэ	фыкъэмыгуфӀауэ	къэмыгуфӀауэ(хэ) / къэмыгуфӀа(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ	сыкъэгуфӀэурэ	укъэгуфӀэурэ	къэгуфӀэурэ	дыкъэгуфӀэурэ	фыкъэгуфӀэурэ	къэгуфӀэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ	сыкъэмыгуфӀэурэ	укъэмыгуфӀэурэ	къэмыгуфӀэурэ	дыкъэмыгуфӀэурэ	фыкъэмыгуфӀэурэ	къэмыгуфӀэ(хэ)урэ

		-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[гуфӀ]э	[гуфӀ]эр	--	[гуфӀ]эхэр
Эргативнэ:	[гуфӀ]э	[гуфӀ]эм	--	[гуфӀ]эхэм
Послеложнэ:	[гуфӀ]экӀэ	[гуфӀ]эмкӀэ	[гуфӀ]эхэкӀэ	[гуфӀ]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[гуфӀ]эуэ	[гуфӀ]эрауэ	[гуфӀ]эхэу	[гуфӀ]эхэрауэ

		-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[гуфӀ]а	[гуфӀ]ар	--	[гуфӀ]ахэр
Эргативнэ:	[гуфӀ]а	[гуфӀ]ам	--	[гуфӀ]ахэм
Послеложнэ:	[гуфӀ]акӀэ	[гуфӀ]амкӀэ	[гуфӀ]ахэкӀэ	[гуфӀ]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[гуфӀ]ауэ	[гуфӀ]арауэ	[гуфӀ]ахэу	[гуфӀ]ахэрауэ

		-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[гуфӀ]эн	[гуфӀ]эныр	--	[гуфӀ]энхэр
Эргативнэ:	[гуфӀ]эн	[гуфӀ]эным	--	[гуфӀ]энхэм
Послеложнэ:	[гуфӀ]энкӀэ	[гуфӀ]энымкӀэ	[гуфӀ]энхэкӀэ	[гуфӀ]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:	[гуфӀ]эну	[гуфӀ]энырауэ	[гуфӀ]энхэу	[гуфӀ]энхэрауэ

		-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[гуфӀ]эну	[гуфӀ]энур	--	[гуфӀ]энухэр
Эргативнэ:	[гуфӀ]эну	[гуфӀ]энум	--	[гуфӀ]энухэм
Послеложнэ:	[гуфӀ]энукӀэ	[гуфӀ]энумкӀэ	[гуфӀ]энухэкӀэ	[гуфӀ]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[гуфӀ]энууэ	[гуфӀ]энурауэ	[гуфӀ]энухэу	[гуфӀ]энухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

Зэуэ гуфӀэу щӀэдзэн.

ЩАПХЪЭХЭР

— Мэхъу иджы си Ӏуэху, — къэгуфӀащ щӀалэр. ӀуэрыӀуатэ, фольклор

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

къэгуфӏэн: be happy or glad

УРЫСЫБЗЭ

къэгуфӏэн: обрадоваться

БИБЛИОГРАФИЕ

Библиографием еплъын