Тхыгъэр къыздрахар Википсалъалъэ
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- къэ- + [ж] + -ы + -хь + -ы + -н
Глагол лъэмыӏэс "къэжыхьын"-м и спряженэ
| Инфинитив (масдар) |
|
| щыӀэныгъэ: |
къэжыхьын
|
| щымыӀэныгъэ: |
къэмыжыхьын
|
| Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьын |
къэбжыхьын |
къижыхьын |
къэджыхьын |
къэвжыхьын |
къажыхьын
|
| щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьын |
къыумыжыхьын |
къимыжыхьын |
къэдмыжыхьын |
къэвмыжыхьын |
къамыжыхьын
|
| Унафэ наклоненэ |
уэ |
фэ
|
| щыӀэныгъэ: |
къэжыхь! |
къэвжыхь!
|
| щымыӀэныгъэ: |
къыумыжыхь! |
къэвмыжыхь!
|
| Ре-кӀэ унафэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| щыӀэныгъэ: |
сыкърежыхь |
укърежыхь |
кърежыхь |
дыкърежыхь |
фыкърежыхь |
кърежыхь
|
| щымыӀэныгъэ: |
сыкъремыжыхь |
укъыремыжыхь |
къремыжыхь |
дыкъремыжыхь |
фыкъремыжыхь |
къремыжыхь
|
| ЗэраӀуатэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къызожыхь(ыр) |
къыбожыхь(ыр) |
къежыхь(ыр) |
къыдожыхь(ыр) |
къывожыхь(ыр) |
къажыхь(ыр)
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьыркъым |
къэбжыхьыркъым |
къижыхьыркъым |
къэджыхьыркъым |
къэвжыхьыркъым |
къажыхьыркъым
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьырт |
къэбжыхьырт |
къижыхьырт |
къэджыхьырт |
къэвжыхьырт |
къажыхьырт
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьыртэкъым |
къэбжыхьыртэкъым |
къижыхьыртэкъым |
къэджыхьыртэкъым |
къэвжыхьыртэкъым |
къажыхьыртэкъым
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьащ |
къэбжыхьащ |
къижыхьащ |
къэджыхьащ |
къэвжыхьащ |
къажыхьащ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьакъым |
къэбжыхьакъым |
къижыхьакъым |
къэджыхьакъым |
къэвжыхьакъым |
къажыхьакъым
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьат |
къэбжыхьат |
къижыхьат |
къэджыхьат |
къэвжыхьат |
къажыхьат
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьатэкъым |
къэбжыхьатэкъым |
къижыхьатэкъым |
къэджыхьатэкъым |
къэвжыхьатэкъым |
къажыхьатэкъым
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьыгъащ |
къэбжыхьыгъащ |
къижыхьыгъащ |
къэджыхьыгъащ |
къэвжыхьыгъащ |
къажыхьыгъащ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьыгъакъым |
къэбжыхьыгъакъым |
къижыхьыгъакъым |
къэджыхьыгъакъым |
къэвжыхьыгъакъым |
къажыхьыгъакъым
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьыгъат |
къэбжыхьыгъат |
къижыхьыгъат |
къэджыхьыгъат |
къэвжыхьыгъат |
къажыхьыгъат
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьыгъатэкъым |
къэбжыхьыгъатэкъым |
къижыхьыгъатэкъым |
къэджыхьыгъатэкъым |
къэвжыхьыгъатэкъым |
къажыхьыгъатэкъым
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьщ |
къэбжыхьщ |
къижыхьщ |
къэджыхьщ |
къэвжыхьщ |
къажыхьщ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхькъым |
къэбжыхькъым |
къижыхькъым |
къэджыхькъым |
къэвжыхькъым |
къажыхькъым
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьт |
къэбжыхьт |
къижыхьт |
къэджыхьт |
къэвжыхьт |
къажыхьт
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьтэкъым |
къэбжыхьтэкъым |
къижыхьтэкъым |
къэджыхьтэкъым |
къэвжыхьтэкъым |
къажыхьтэкъым
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьынщ |
къэбжыхьынщ |
къижыхьынщ |
къэджыхьынщ |
къэвжыхьынщ |
къажыхьынщ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьынкъым |
къэбжыхьынкъым |
къижыхьынкъым |
къэджыхьынкъым |
къэвжыхьынкъым |
къажыхьынкъым
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьынущ |
къэбжыхьынущ |
къижыхьынущ |
къэджыхьынущ |
къэвжыхьынущ |
къажыхьынущ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьынукъым |
къэбжыхьынукъым |
къижыхьынукъым |
къэджыхьынукъым |
къэвжыхьынукъым |
къажыхьынукъым
|
| ЗэрыупщӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьрэ |
къэбжыхьрэ |
къижыхьрэ |
къэджыхьрэ |
къэвжыхьрэ |
къажыхьрэ
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьыркъэ |
къэбжыхьыркъэ |
къижыхьыркъэ |
къэджыхьыркъэ |
къэвжыхьыркъэ |
къажыхьыркъэ
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьырт |
къэбжыхьырт |
къижыхьырт |
къэджыхьырт |
къэвжыхьырт |
къажыхьырт
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьыртэкъэ |
къэбжыхьыртэкъэ |
къижыхьыртэкъэ |
къэджыхьыртэкъэ |
къэвжыхьыртэкъэ |
къажыхьыртэкъэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьа |
къэбжыхьа |
къижыхьа |
къэджыхьа |
къэвжыхьа |
къажыхьа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьакъэ |
къэбжыхьакъэ |
къижыхьакъэ |
къэджыхьакъэ |
къэвжыхьакъэ |
къажыхьакъэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьат |
къэбжыхьат |
къижыхьат |
къэджыхьат |
къэвжыхьат |
къажыхьат
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьатэкъэ |
къэбжыхьатэкъэ |
къижыхьатэкъэ |
къэджыхьатэкъэ |
къэвжыхьатэкъэ |
къажыхьатэкъэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьыгъа |
къэбжыхьыгъа |
къижыхьыгъа |
къэджыхьыгъа |
къэвжыхьыгъа |
къажыхьыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ: |
къэзжыхьыгъакъэ |
къэбжыхьыгъакъэ |
къижыхьыгъакъэ |
къэджыхьыгъакъэ |
къэвжыхьыгъакъэ |
къажыхьыгъакъэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьыгъат |
къэбжыхьыгъат |
къижыхьыгъат |
къэджыхьыгъат |
къэвжыхьыгъат |
къажыхьыгъат
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьыгъатэкъэ |
къэбжыхьыгъатэкъэ |
къижыхьыгъатэкъэ |
къэджыхьыгъатэкъэ |
къэвжыхьыгъатэкъэ |
къажыхьыгъатэкъэ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхь |
къэбжыхь |
къижыхь |
къэджыхь |
къэвжыхь |
къажыхь
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхькъэ |
къэбжыхькъэ |
къижыхькъэ |
къэджыхькъэ |
къэвжыхькъэ |
къажыхькъэ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьт |
къэбжыхьт |
къижыхьт |
къэджыхьт |
къэвжыхьт |
къажыхьт
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьтэкъэ |
къэбжыхьтэкъэ |
къижыхьтэкъэ |
къэджыхьтэкъэ |
къэвжыхьтэкъэ |
къажыхьтэкъэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьын |
къэбжыхьын |
къижыхьын |
къэджыхьын |
къэвжыхьын |
къажыхьын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьынкъэ |
къэбжыхьынкъэ |
къижыхьынкъэ |
къэджыхьынкъэ |
къэвжыхьынкъэ |
къажыхьынкъэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьыну |
къэбжыхьыну |
къижыхьыну |
къэджыхьыну |
къэвжыхьыну |
къажыхьыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьынукъэ |
къэбжыхьынукъэ |
къижыхьынукъэ |
къэджыхьынукъэ |
къэвжыхьынукъэ |
къажыхьынукъэ
|
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьмэ |
къэбжыхьмэ |
къижыхьмэ |
къэджыхьмэ |
къэвжыхьмэ |
къажыхьмэ
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьмэ |
къыумыжыхьмэ |
къимыжыхьмэ |
къэдмыжыхьмэ |
къэвмыжыхьмэ |
къамыжыхьмэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьамэ |
къэбжыхьамэ |
къижыхьамэ |
къэджыхьамэ |
къэвжыхьамэ |
къажыхьамэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьамэ |
къыумыжыхьамэ |
къимыжыхьамэ |
къэдмыжыхьамэ |
къэвмыжыхьамэ |
къамыжыхьамэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьыгъамэ |
къэбжыхьыгъамэ |
къижыхьыгъамэ |
къэджыхьыгъамэ |
къэвжыхьыгъамэ |
къажыхьыгъамэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьыгъамэ |
къыумыжыхьыгъамэ |
къимыжыхьыгъамэ |
къэдмыжыхьыгъамэ |
къэвмыжыхьыгъамэ |
къамыжыхьыгъамэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьынмэ |
къэбжыхьынмэ |
къижыхьынмэ |
къэджыхьынмэ |
къэвжыхьынмэ |
къажыхьынмэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьынмэ |
къыумыжыхьынмэ |
къимыжыхьынмэ |
къэдмыжыхьынмэ |
къэвмыжыхьынмэ |
къамыжыхьынмэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьынумэ |
къэбжыхьынумэ |
къижыхьынумэ |
къэджыхьынумэ |
къэвжыхьынумэ |
къажыхьынумэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьынумэ |
къыумыжыхьынумэ |
къимыжыхьынумэ |
къэдмыжыхьынумэ |
къэвмыжыхьынумэ |
къамыжыхьынумэ
|
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьтэмэ |
къэбжыхьтэмэ |
къижыхьтэмэ |
къэджыхьтэмэ |
къэвжыхьтэмэ |
къажыхьтэмэ
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьтэмэ |
къыумыжыхьтэмэ |
къимыжыхьтэмэ |
къэдмыжыхьтэмэ |
къэвмыжыхьтэмэ |
къамыжыхьтэмэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьатэмэ |
къэбжыхьатэмэ |
къижыхьатэмэ |
къэджыхьатэмэ |
къэвжыхьатэмэ |
къажыхьатэмэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьатэмэ |
къыумыжыхьатэмэ |
къимыжыхьатэмэ |
къэдмыжыхьатэмэ |
къэвмыжыхьатэмэ |
къамыжыхьатэмэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьыгъатэмэ |
къэбжыхьыгъатэмэ |
къижыхьыгъатэмэ |
къэджыхьыгъатэмэ |
къэвжыхьыгъатэмэ |
къажыхьыгъатэмэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьыгъатэмэ |
къыумыжыхьыгъатэмэ |
къимыжыхьыгъатэмэ |
къэдмыжыхьыгъатэмэ |
къэвмыжыхьыгъатэмэ |
къамыжыхьыгъатэмэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьынтэмэ |
къэбжыхьынтэмэ |
къижыхьынтэмэ |
къэджыхьынтэмэ |
къэвжыхьынтэмэ |
къажыхьынтэмэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьынтэмэ |
къыумыжыхьынтэмэ |
къимыжыхьынтэмэ |
къэдмыжыхьынтэмэ |
къэвмыжыхьынтэмэ |
къамыжыхьынтэмэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьынутэмэ |
къэбжыхьынутэмэ |
къижыхьынутэмэ |
къэджыхьынутэмэ |
къэвжыхьынутэмэ |
къажыхьынутэмэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьынутэмэ |
къыумыжыхьынутэмэ |
къимыжыхьынутэмэ |
къэдмыжыхьынутэмэ |
къэвмыжыхьынутэмэ |
къамыжыхьынутэмэ
|
| сослагательнэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьынт |
къэбжыхьынт |
къижыхьынт |
къэджыхьынт |
къэвжыхьынт |
къажыхьынт
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьынтэкъым |
къэбжыхьынтэкъым |
къижыхьынтэкъым |
къэджыхьынтэкъым |
къэвжыхьынтэкъым |
къажыхьынтэкъым
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьынут |
къэбжыхьынут |
къижыхьынут |
къэджыхьынут |
къэвжыхьынут |
къажыхьынут
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьынутэкъым |
къэбжыхьынутэкъым |
къижыхьынутэкъым |
къэджыхьынутэкъым |
къэвжыхьынутэкъым |
къажыхьынутэкъым
|
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьми |
къэбжыхьми |
къижыхьми |
къэджыхьми |
къэвжыхьми |
къажыхьми
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьми |
къыумыжыхьми |
къимыжыхьми |
къэдмыжыхьми |
къэвмыжыхьми |
къамыжыхьми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьами |
къэбжыхьами |
къижыхьами |
къэджыхьами |
къэвжыхьами |
къажыхьами
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьами |
къыумыжыхьами |
къимыжыхьами |
къэдмыжыхьами |
къэвмыжыхьами |
къамыжыхьами
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьыгъами |
къэбжыхьыгъами |
къижыхьыгъами |
къэджыхьыгъами |
къэвжыхьыгъами |
къажыхьыгъами
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьыгъами |
къыумыжыхьыгъами |
къимыжыхьыгъами |
къэдмыжыхьыгъами |
къэвмыжыхьыгъами |
къамыжыхьыгъами
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьынми |
къэбжыхьынми |
къижыхьынми |
къэджыхьынми |
къэвжыхьынми |
къажыхьынми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьынми |
къыумыжыхьынми |
къимыжыхьынми |
къэдмыжыхьынми |
къэвмыжыхьынми |
къамыжыхьынми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьынуми |
къэбжыхьынуми |
къижыхьынуми |
къэджыхьынуми |
къэвжыхьынуми |
къажыхьынуми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьынуми |
къыумыжыхьынуми |
къимыжыхьынуми |
къэдмыжыхьынуми |
къэвмыжыхьынуми |
къамыжыхьынуми
|
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьтэми |
къэбжыхьтэми |
къижыхьтэми |
къэджыхьтэми |
къэвжыхьтэми |
къажыхьтэми
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьтэми |
къыумыжыхьтэми |
къимыжыхьтэми |
къэдмыжыхьтэми |
къэвмыжыхьтэми |
къамыжыхьтэми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьатэми |
къэбжыхьатэми |
къижыхьатэми |
къэджыхьатэми |
къэвжыхьатэми |
къажыхьатэми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьатэми |
къыумыжыхьатэми |
къимыжыхьатэми |
къэдмыжыхьатэми |
къэвмыжыхьатэми |
къамыжыхьатэми
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьыгъатэми |
къэбжыхьыгъатэми |
къижыхьыгъатэми |
къэджыхьыгъатэми |
къэвжыхьыгъатэми |
къажыхьыгъатэми
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьыгъатэми |
къыумыжыхьыгъатэми |
къимыжыхьыгъатэми |
къэдмыжыхьыгъатэми |
къэвмыжыхьыгъатэми |
къамыжыхьыгъатэми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьынтэми |
къэбжыхьынтэми |
къижыхьынтэми |
къэджыхьынтэми |
къэвжыхьынтэми |
къажыхьынтэми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьынтэми |
къыумыжыхьынтэми |
къимыжыхьынтэми |
къэдмыжыхьынтэми |
къэвмыжыхьынтэми |
къамыжыхьынтэми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьынутэми |
къэбжыхьынутэми |
къижыхьынутэми |
къэджыхьынутэми |
къэвжыхьэнутэми |
къажыхьэнутэми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьынутэми |
къыумыжыхьынутэми |
къимыжыхьынутэми |
къэдмыжыхьынутэми |
къэвмыжыхьынутэми |
къамыжыхьынутэми
|
| гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьаи |
къэбжыхьаи |
къижыхьаи |
къэджыхьаи |
къэвжыхьаи |
къажыхьаи
|
| щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьакъыми |
къэбжыхьакъыми |
къижыхьакъыми |
къэджыхьакъыми |
къэвжыхьакъыми |
къажыхьакъыми
|
| фӀэфӀыныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьащэрэт |
къэбжыхьащэрэт |
къижыхьащэрэт |
къэджыхьащэрэт |
къэвжыхьащэрэт |
къажыхьащэрэт
|
| щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьащэрэт |
къыумыжыхьащэрэт |
къимыжыхьащэрэт |
къэдмыжыхьащэрэт |
къэвмыжыхьащэрэт |
къамыжыхьащэрэт
|
| шэч къытехьэныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьагъэнщ |
къэбжыхьагъэнщ |
къижыхьагъэнщ |
къэджыхьагъэнщ |
къэвжыхьагъэнщ |
къажыхьагъэнщ
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьагъэнкъым |
къэбжыхьагъэнкъым |
къижыхьагъэнкъым |
къэджыхьагъэнкъым |
къэвжыхьагъэнкъым |
къажыхьагъэнкъым
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьагъэнт |
къэбжыхьагъэнт |
къижыхьагъэнт |
къэджыхьагъэнт |
къэвжыхьагъэнт |
къажыхьагъэнт
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьагъэнтэкъым |
къэбжыхьагъэнтэкъым |
къижыхьагъэнтэкъым |
къэджыхьагъэнтэкъым |
къэвжыхьагъэнтэкъым |
къажыхьагъэнтэкъым
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьагъэн |
къэбжыхьагъэн |
къижыхьагъэн |
къэджыхьагъэн |
къэвжыхьагъэн |
къажыхьагъэн
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьагъэнкъэ |
къэбжыхьагъэнкъэ |
къижыхьагъэнкъэ |
къэджыхьагъэнкъэ |
къэвжыхьагъэнкъэ |
къажыхьагъэнкъэ
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьагъэнт |
къэбжыхьагъэнт |
къижыхьагъэнт |
къэджыхьагъэнт |
къэвжыхьагъэнт |
къажыхьагъэнт
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьагъэнтэкъэ |
къэбжыхьагъэнтэкъэ |
къижыхьагъэнтэкъэ |
къэджыхьагъэнтэкъэ |
къэвжыхьагъэнтэкъэ |
къажыхьагъэнтэкъэ
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьагъэнущ |
къэбжыхьагъэнущ |
къижыхьагъэнущ |
къэджыхьагъэнущ |
къэвжыхьагъэнущ |
къажыхьагъэнущ
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьагъэнукъым |
къэбжыхьагъэнукъым |
къижыхьагъэнукъым |
къэджыхьагъэнукъым |
къэвжыхьагъэнукъым |
къажыхьагъэнукъым
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьагъэнут |
къэбжыхьагъэнут |
къижыхьагъэнут |
къэджыхьагъэнут |
къэвжыхьагъэнут |
къажыхьагъэнут
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьагъэнутэкъым |
къэбжыхьагъэнутэкъым |
къижыхьагъэнутэкъым |
къэджыхьагъэнутэкъым |
къэвжыхьагъэнутэкъым |
къажыхьагъэнутэкъым
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьагъэну |
къэбжыхьагъэну |
къижыхьагъэну |
къэджыхьагъэну |
къэвжыхьагъэну |
къажыхьагъэну
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьагъэнукъэ |
къэбжыхьагъэнукъэ |
къижыхьагъэнукъэ |
къэджыхьагъэнукъэ |
къэвжыхьагъэнукъэ |
къажыхьагъэнукъэ
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьагъэнут |
къэбжыхьагъэнут |
къижыхьагъэнут |
къэджыхьагъэнут |
къэвжыхьагъэнут |
къажыхьагъэнут
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьагъэнутэкъэ |
къэбжыхьагъэнутэкъэ |
къижыхьагъэнутэкъэ |
къэджыхьагъэнутэкъэ |
къэвжыхьагъэнутэкъэ |
къажыхьагъэнутэкъэ
|
| Зылэжь (субъектнэ) причастие |
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къэзыжыхь
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзымыжыхь
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къэзыжыхьа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзымыжыхьа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къэзыжыхьыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзымыжыхьыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къэзыжыхьын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзымыжыхьын
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къэзыжыхьыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзымыжыхьыну
|
| Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту) |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къэзжыхь |
къэбжыхь |
къижыхь |
къэджыхь |
къэвжыхь |
къажыхь
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзмыжыхь |
къыумыжыхь |
къимыжыхь |
къэдмыжыхь |
къэвмыжыхь |
къамыжыхь
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къэзжыхьа |
къэбжыхьа |
къижыхьа |
къэджыхьа |
къэвжыхьа |
къажыхьа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзмыжыхьа |
къыумыжыхьа |
къимыжыхьа |
къэдмыжыхьа |
къэвмыжыхьа |
къамыжыхьа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къэзжыхьыгъа |
къэбжыхьыгъа |
къижыхьыгъа |
къэджыхьыгъа |
къэвжыхьыгъа |
къажыхьыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзмыжыхьыгъа |
къыумыжыхьыгъа |
къимыжыхьыгъа |
къэдмыжыхьыгъа |
къэвмыжыхьыгъа |
къамыжыхьыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къэзжыхьын |
къэбжыхьын |
къижыхьын |
къэджыхьын |
къэвжыхьын |
къажыхьын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзмыжыхьын |
къыумыжыхьын |
къимыжыхьын |
къэдмыжыхьын |
къэвмыжыхьын |
къамыжыхьын
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къэзжыхьыну |
къэбжыхьыну |
къижыхьыну |
къэджыхьыну |
къэвжыхьыну |
къажыхьыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзмыжыхьыну |
къыумыжыхьыну |
къимыжыхьыну |
къэдмыжыхьыну |
къэвмыжыхьыну |
къамыжыхьыну
|
| Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ) |
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къэжыхь
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къэмыжыхь
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къэжыхьа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къэмыжыхьа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къэжыхьыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къэмыжыхьыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къэжыхьын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къэмыжыхьын
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къэжыхьыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къэмыжыхьыну
|
| Обстоятельственнэ причастиехэр |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрызжыхь |
къызэрыбжыхь |
къызэрижыхь |
къызэрыджыхь |
къызэрывжыхь |
къызэражыхь
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрызмыжыхь |
къызэрумыжыхь |
къызэримыжыхь |
къызэрыдмыжыхь |
къызэрывмыжыхь |
къызэрамыжыхь
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрызжыхьа |
къызэрыбжыхьа |
къызэрижыхьа |
къызэрыджыхьа |
къызэрывжыхьа |
къызэражыхьа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрызмыжыхьа |
къызэрумыжыхьа |
къызэримыжыхьа |
къызэрыдмыжыхьа |
къызэрывмыжыхьа |
къызэрамыжыхьа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрызжыхьыгъа |
къызэрыбжыхьыгъа |
къызэрижыхьыгъа |
къызэрыджыхьыгъа |
къызэрывжыхьыгъа |
къызэражыхьыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрызмыжыхьыгъа |
къызэрумыжыхьыгъа |
къызэримыжыхьыгъа |
къызэрыдмыжыхьыгъа |
къызэрывмыжыхьыгъа |
къызэрамыжыхьыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрызжыхьын |
къызэрыбжыхьын |
къызэрижыхьын |
къызэрыджыхьын |
къызэрывжыхьын |
къызэражыхьын
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрызмыжыхьын |
къызэрумыжыхьын |
къызэримыжыхьын |
къызэрыдмыжыхьын |
къызэрывмыжыхьын |
къызэрамыжыхьын
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрызжыхьыну |
къызэрыбжыхьыну |
къызэрижыхьыну |
къызэрыджыхьыну |
къызэрывжыхьыну |
къызэражыхьыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрызмыжыхьыну |
къызэрумыжыхьыну |
къызэримыжыхьыну |
къызэрыдмыжыхьыну |
къызэрывмыжыхьыну |
къызэрамыжыхьыну
|
| Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыщызжыхь |
къыщыбжыхь |
къыщижыхь |
къыщыджыхь |
къыщывжыхь |
къыщажыхь
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщызмыжыхь |
къыщумыжыхь |
къыщимыжыхь |
къыщыдмыжыхь |
къыщывмыжыхь |
къыщамыжыхь
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыщызжыхьа |
къыщыбжыхьа |
къыщижыхьа |
къыщыджыхьа |
къыщывжыхьа |
къыщажыхьа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщызмыжыхьа |
къыщумыжыхьа |
къыщимыжыхьа |
къыщыдмыжыхьа |
къыщывмыжыхьа |
къыщамыжыхьа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыщызжыхьыгъа |
къыщыбжыхьыгъа |
къыщижыхьыгъа |
къыщыджыхьыгъа |
къыщывжыхьыгъа |
къыщажыхьыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщызмыжыхьыгъа |
къыщумыжыхьыгъа |
къыщимыжыхьыгъа |
къыщыдмыжыхьыгъа |
къыщывмыжыхьыгъа |
къыщамыжыхьыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыщызжыхьын |
къыщыбжыхьын |
къыщижыхьын |
къыщыджыхьын |
къыщывжыхьын |
къыщажыхьын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщызмыжыхьын |
къыщумыжыхьын |
къыщимыжыхьын |
къыщыдмыжыхьын |
къыщывмыжыхьын |
къыщамыжыхьын
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыщызжыхьыну |
къыщыбжыхьыну |
къыщижыхьыну |
къыщыджыхьыну |
къыщывжыхьыну |
къыщажыхьыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщызмыжыхьыну |
къыщумыжыхьыну |
къыщимыжыхьыну |
къыщыдмыжыхьыну |
къыщывмыжыхьыну |
къыщамыжыхьыну
|
| ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыздэзжыхь |
къыздэбжыхь |
къыздижыхь |
къыздэджыхь |
къыздэвжыхь |
къыздажыхь
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздэзмыжыхь |
къыздумыжыхь |
къыздимыжыхь |
къыздэдмыжыхь |
къыздэвмыжыхь |
къыздамыжыхь
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыздэзжыхьа |
къыздэбжыхьа |
къыздижыхьа |
къыздэджыхьа |
къыздэвжыхьа |
къыздажыхьа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздэзмыжыхьа |
къыздумыжыхьа |
къыздимыжыхьа |
къыздэдмыжыхьа |
къыздэвмыжыхьа |
къыздамыжыхьа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыздэзжыхьыгъа |
къыздэбжыхьыгъа |
къыздижыхьыгъа |
къыздэджыхьыгъа |
къыздэвжыхьыгъа |
къыздажыхьыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
здэбъэдэзмыжыхьыгъа |
къыздумыжыхьыгъа |
къыздимыжыхьыгъа |
къыздэдмыжыхьыгъа |
къыздэвмыжыхьыгъа |
къыздамыжыхьыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыздэзжыхьын |
къыздэбжыхьын |
къыздижыхьын |
къыздэджыхьын |
къыздэвжыхьын |
къыздажыхьын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздэзмыжыхьын |
къыздумыжыхьын |
къыздимыжыхьын |
къыздэдмыжыхьын |
къыздэвмыжыхьын |
къыздамыжыхьын
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыздэзжыхьыну |
къыздэбжыхьыну |
къыздижыхьыну |
къыздэджыхьыну |
къыздэвжыхьыну |
къыздажыхьыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздэзмыжыхьыну |
къыздумыжыхьыну |
къыздимыжыхьыну |
къыздэдмыжыхьыну |
къыздэвмыжыхьыну |
къыздамыжыхьыну
|
| Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀэзжыхь |
къыщӀэбжыхь |
къыщӀижыхь |
къыщӀэджыхь |
къыщӀэвжыхь |
къыщӀажыхь
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀэзмыжыхь |
къыщӀумыжыхь |
къыщӀимыжыхь |
къыщӀэдмыжыхь |
къыщӀэвмыжыхь |
къыщӀамыжыхь
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀэзжыхьа |
къыщӀэбжыхьа |
къыщӀижыхьа |
къыщӀэджыхьа |
къыщӀэвжыхьа |
къыщӀажыхьа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀэзмыжыхьа |
къыщӀумыжыхьа |
къыщӀимыжыхьа |
къыщӀэдмыжыхьа |
къыщӀэвмыжыхьа |
къыщӀамыжыхьа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀэзжыхьыгъа |
щӀэкъэбжыхьыгъа |
къыщӀижыхьыгъа |
щӀэкъэджыхьыгъа |
щӀэкъэвжыхьыгъа |
къыщӀажыхьыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀэзмыжыхьыгъа |
къыщӀумыжыхьыгъа |
къыщӀимыжыхьыгъа |
къыщӀэдмыжыхьыгъа |
къыщӀэвмыжыхьыгъа |
къыщӀамыжыхьыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀэзжыхьын |
къыщӀэбжыхьын |
къыщӀижыхьын |
къыщӀэджыхьын |
къыщӀэвжыхьын |
къыщӀажыхьын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀэзмыжыхьын |
къыщӀумыжыхьын |
къыщӀимыжыхьын |
къыщӀэдмыжыхьын |
къыщӀэвмыжыхьын |
къыщӀамыжыхьын
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀэзжыхьыну |
къыщӀэбжыхьыну |
къыщӀижыхьыну |
къыщӀэджыхьыну |
къыщӀэвжыхьыну |
къыщӀажыхьыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀэзмыжыхьыну |
къыщӀумыжыхьыну |
къыщӀимыжыхьыну |
къыщӀэдмыжыхьыну |
къыщӀэвмыжыхьыну |
къыщӀамыжыхьыну
|
| Деепричастиехэр |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къэзжыхьу |
къэбжыхьу |
къижыхьу |
къэджыхьу |
къэвжыхьу |
къажыхьу
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзмыжыхьу |
къыумыжыхьу |
къимыжыхьу |
къэдмыжыхьу |
къэвмыжыхьу |
къамыжыхьу
|
| блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къэзжыхьауэ |
къэбжыхьауэ |
къижыхьауэ |
къэджыхьауэ |
къэвжыхьауэ |
къажыхьауэ
|
| блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзмыжыхьауэ |
къыумыжыхьауэ |
къимыжыхьауэ |
къэдмыжыхьауэ |
къэвмыжыхьауэ |
къамыжыхьауэ
|
| урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ |
къэзжыхьурэ |
къэбжыхьурэ |
къижыхьурэ |
къэджыхьурэ |
къэвжыхьурэ |
къажыхьурэ
|
| урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ |
къэзмыжыхьурэ |
къыумыжыхьурэ |
къимыжыхьурэ |
къэдмыжыхьурэ |
къэвмыжыхьурэ |
къамыжыхьурэ
|
| Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ |
|
|
Прямой Дополненэ |
|
|
|
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| Подлежащэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
-- |
укъызожыхь |
къызожыхь |
-- |
фыкъызожыхь |
къызожыхь(хэ)
|
| уэ |
сыкъыбожыхь |
-- |
къыбожыхь |
дыкъыбожыхь |
-- |
къыбожыхь(хэ)
|
| абы |
сыкъежыхь |
укъежыхь |
къежыхь |
дыкъежыхь |
фыкъежыхь |
къежыхь(хэ)
|
| дэ |
-- |
укъыдожыхь |
къыдожыхь |
-- |
фыкъыдожыхь |
къыдожыхь(хэ)
|
| фэ |
сыкъывожыхь |
-- |
къывожыхь |
дыкъывожыхь |
-- |
къывожыхь(хэ)
|
| абыхэм |
сыкъажыхь |
укъажыхь |
къажыхь |
дыкъажыхь |
фыкъажыхь |
къажыхь(хэ)
|
| Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ) |
|
|
Прямой Дополненэ |
|
|
|
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| Подлежащэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
-- |
сыкъэз[жыхьрэ] |
къэз[жыхьрэ] |
-- |
фыкъэз[жыхьрэ] |
къэз[жыхь(хэ)рэ]
|
| уэ |
сыкъэб[жыхьрэ] |
-- |
къэб[жыхьрэ] |
дыкъэб[жыхьрэ] |
-- |
къэб[жыхь(хэ)рэ]
|
| абы |
сыкъи[жыхьрэ] |
укъи[жыхьрэ] |
къи[жыхьрэ] |
дыкъи[жыхьрэ] |
фыкъи[жыхьрэ] |
къи[жыхь(хэ)рэ]
|
| дэ |
-- |
укъэд[жыхьрэ] |
къэд[жыхьрэ] |
-- |
фыкъэд[жыхьрэ] |
къэд[жыхь(хэ)рэ]
|
| фэ |
сыкъэв[жыхьрэ] |
-- |
къэв[жыхьрэ] |
дыкъэв[жыхьрэ] |
-- |
къэв[жыхь(хэ)рэ]
|
| абыхэм |
сыкъа[жыхьрэ] |
укъа[жыхьрэ] |
къа[жыхьрэ] |
дыкъа[жыхьрэ] |
фыкъа[жыхьрэ] |
къа[жыхь(хэ)рэ]
|
|
|
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[жыхь] |
[жыхь]ыр |
-- |
[жыхь]хэр
|
| Эргативнэ: |
[жыхь] |
[жыхь]ым |
-- |
[жыхь]хэм
|
| Послеложнэ: |
[жыхь]кӀэ |
[жыхь]ымкӀэ |
[жыхь]хэкӀэ |
[жыхь]хэмкӀэ
|
| Обстоятельственнэ: |
[жыхь]у |
[жыхь]ырауэ |
[жыхь]хэу |
[жыхь]хэрауэ
|
|
|
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[жыхь]а |
[жыхь]ар |
-- |
[жыхь]ахэр
|
| Эргативнэ: |
[жыхь]а |
[жыхь]ам |
-- |
[жыхь]ахэм
|
| Послеложнэ: |
[жыхь]акӀэ |
[жыхь]амкӀэ |
[жыхь]ахэкӀэ |
[жыхь]ахэмкӀэ
|
| Обстоятельственнэ: |
[жыхь]ауэ |
[жыхь]арауэ |
[жыхь]ахэу |
[жыхь]ахэрауэ
|
|
|
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[жыхь]ын |
[жыхь]ыныр |
-- |
[жыхь]ынхэр
|
| Эргативнэ: |
[жыхь]ын |
[жыхь]ыным |
-- |
[жыхь]ынхэм
|
| Послеложнэ: |
[жыхь]ынкӀэ |
[жыхь]ынымкӀэ |
[жыхь]ынхэкӀэ |
[жыхь]ынхэмкӀэ
|
| 'Обстоятельственнэ: |
[жыхь]ыну |
[жыхь]ынырауэ |
[жыхь]ынхэу |
[жыхь]ынхэрауэ
|
|
|
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[жыхь]ыну |
[жыхь]ынур |
-- |
[жыхь]ынухэр
|
| Эргативнэ: |
[жыхь]ыну |
[жыхь]ынум |
-- |
[жыхь]ынухэм
|
| Послеложнэ: |
[жыхь]ынукӀэ |
[жыхь]ынумкӀэ |
[жыхь]ынухэкӀэ |
[жыхь]ынухэмкӀэ
|
| Обстоятельственнэ: |
[жыхь]ынууэ |
[жыхь]ынурауэ |
[жыхь]ынухэу |
[жыхь]ынухэрауэ
|
МЫХЬЭНЭ
- ЖэрыгъэкӀэ къэкӀухьын.
- Зэхэзежэн, Ӏэрпхъуэрын
ЩАПХЪЭХЭР
- Уи псэм лъыхъуэу ди биижьхэр Уи яужь иту къажыхьащ. Теунэ Хьэчим
Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
| Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь, |
«Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984 |
нап. 80
|
| адыгэбзэ |
урысыбзэ/русский |
инджылыбзэ/English
|
| Сэ лъэрыжэм сытету къызожыхь. |
Я катаюсь на коньках |
I go skating.
|
|
|
нап. 106
|
| Абы къежыхь, долъей. |
Он бегает туда-сюда и подпрыгивает. |
It runs around and jumps up.
|
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- къэжыхьын: 1. run around 2. rush about, make a fuss
УРЫСЫБЗЭ
- къэжыхьын: 1. бегать 2. носиться, суетиться
БИБЛИОГРАФИЕ
Библиографием еплъын
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- къэ- + [ж] + -ы + -хь + -ы + -н
Глагол лъэӏэс "къэжыхьын"-м и спряженэ
| Инфинитив (масдар) |
|
| щыӀэныгъэ: |
къэжыхьын
|
| щымыӀэныгъэ: |
къэмыжыхьын
|
| Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьын |
къэбжыхьын |
къижыхьын |
къэджыхьын |
къэвжыхьын |
къажыхьын
|
| щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьын |
къыумыжыхьын |
къимыжыхьын |
къэдмыжыхьын |
къэвмыжыхьын |
къамыжыхьын
|
| Унафэ наклоненэ |
уэ |
фэ
|
| щыӀэныгъэ: |
къэжыхь! |
къэвжыхь!
|
| щымыӀэныгъэ: |
къыумыжыхь! |
къэвмыжыхь!
|
| Ре-кӀэ унафэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| щыӀэныгъэ: |
сыкърежыхь |
укърежыхь |
кърежыхь |
дыкърежыхь |
фыкърежыхь |
кърежыхь
|
| щымыӀэныгъэ: |
сыкъремыжыхь |
укъыремыжыхь |
къремыжыхь |
дыкъремыжыхь |
фыкъремыжыхь |
къремыжыхь
|
| ЗэраӀуатэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къызожыхь(ыр) |
къыбожыхь(ыр) |
къежыхь(ыр) |
къыдожыхь(ыр) |
къывожыхь(ыр) |
къажыхь(ыр)
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьыркъым |
къэбжыхьыркъым |
къижыхьыркъым |
къэджыхьыркъым |
къэвжыхьыркъым |
къажыхьыркъым
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьырт |
къэбжыхьырт |
къижыхьырт |
къэджыхьырт |
къэвжыхьырт |
къажыхьырт
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьыртэкъым |
къэбжыхьыртэкъым |
къижыхьыртэкъым |
къэджыхьыртэкъым |
къэвжыхьыртэкъым |
къажыхьыртэкъым
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьащ |
къэбжыхьащ |
къижыхьащ |
къэджыхьащ |
къэвжыхьащ |
къажыхьащ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьакъым |
къэбжыхьакъым |
къижыхьакъым |
къэджыхьакъым |
къэвжыхьакъым |
къажыхьакъым
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьат |
къэбжыхьат |
къижыхьат |
къэджыхьат |
къэвжыхьат |
къажыхьат
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьатэкъым |
къэбжыхьатэкъым |
къижыхьатэкъым |
къэджыхьатэкъым |
къэвжыхьатэкъым |
къажыхьатэкъым
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьыгъащ |
къэбжыхьыгъащ |
къижыхьыгъащ |
къэджыхьыгъащ |
къэвжыхьыгъащ |
къажыхьыгъащ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьыгъакъым |
къэбжыхьыгъакъым |
къижыхьыгъакъым |
къэджыхьыгъакъым |
къэвжыхьыгъакъым |
къажыхьыгъакъым
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьыгъат |
къэбжыхьыгъат |
къижыхьыгъат |
къэджыхьыгъат |
къэвжыхьыгъат |
къажыхьыгъат
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьыгъатэкъым |
къэбжыхьыгъатэкъым |
къижыхьыгъатэкъым |
къэджыхьыгъатэкъым |
къэвжыхьыгъатэкъым |
къажыхьыгъатэкъым
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьщ |
къэбжыхьщ |
къижыхьщ |
къэджыхьщ |
къэвжыхьщ |
къажыхьщ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхькъым |
къэбжыхькъым |
къижыхькъым |
къэджыхькъым |
къэвжыхькъым |
къажыхькъым
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьт |
къэбжыхьт |
къижыхьт |
къэджыхьт |
къэвжыхьт |
къажыхьт
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьтэкъым |
къэбжыхьтэкъым |
къижыхьтэкъым |
къэджыхьтэкъым |
къэвжыхьтэкъым |
къажыхьтэкъым
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьынщ |
къэбжыхьынщ |
къижыхьынщ |
къэджыхьынщ |
къэвжыхьынщ |
къажыхьынщ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьынкъым |
къэбжыхьынкъым |
къижыхьынкъым |
къэджыхьынкъым |
къэвжыхьынкъым |
къажыхьынкъым
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьынущ |
къэбжыхьынущ |
къижыхьынущ |
къэджыхьынущ |
къэвжыхьынущ |
къажыхьынущ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьынукъым |
къэбжыхьынукъым |
къижыхьынукъым |
къэджыхьынукъым |
къэвжыхьынукъым |
къажыхьынукъым
|
| ЗэрыупщӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьрэ |
къэбжыхьрэ |
къижыхьрэ |
къэджыхьрэ |
къэвжыхьрэ |
къажыхьрэ
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьыркъэ |
къэбжыхьыркъэ |
къижыхьыркъэ |
къэджыхьыркъэ |
къэвжыхьыркъэ |
къажыхьыркъэ
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьырт |
къэбжыхьырт |
къижыхьырт |
къэджыхьырт |
къэвжыхьырт |
къажыхьырт
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьыртэкъэ |
къэбжыхьыртэкъэ |
къижыхьыртэкъэ |
къэджыхьыртэкъэ |
къэвжыхьыртэкъэ |
къажыхьыртэкъэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьа |
къэбжыхьа |
къижыхьа |
къэджыхьа |
къэвжыхьа |
къажыхьа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьакъэ |
къэбжыхьакъэ |
къижыхьакъэ |
къэджыхьакъэ |
къэвжыхьакъэ |
къажыхьакъэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьат |
къэбжыхьат |
къижыхьат |
къэджыхьат |
къэвжыхьат |
къажыхьат
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьатэкъэ |
къэбжыхьатэкъэ |
къижыхьатэкъэ |
къэджыхьатэкъэ |
къэвжыхьатэкъэ |
къажыхьатэкъэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьыгъа |
къэбжыхьыгъа |
къижыхьыгъа |
къэджыхьыгъа |
къэвжыхьыгъа |
къажыхьыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ: |
къэзжыхьыгъакъэ |
къэбжыхьыгъакъэ |
къижыхьыгъакъэ |
къэджыхьыгъакъэ |
къэвжыхьыгъакъэ |
къажыхьыгъакъэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьыгъат |
къэбжыхьыгъат |
къижыхьыгъат |
къэджыхьыгъат |
къэвжыхьыгъат |
къажыхьыгъат
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьыгъатэкъэ |
къэбжыхьыгъатэкъэ |
къижыхьыгъатэкъэ |
къэджыхьыгъатэкъэ |
къэвжыхьыгъатэкъэ |
къажыхьыгъатэкъэ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхь |
къэбжыхь |
къижыхь |
къэджыхь |
къэвжыхь |
къажыхь
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхькъэ |
къэбжыхькъэ |
къижыхькъэ |
къэджыхькъэ |
къэвжыхькъэ |
къажыхькъэ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьт |
къэбжыхьт |
къижыхьт |
къэджыхьт |
къэвжыхьт |
къажыхьт
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьтэкъэ |
къэбжыхьтэкъэ |
къижыхьтэкъэ |
къэджыхьтэкъэ |
къэвжыхьтэкъэ |
къажыхьтэкъэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьын |
къэбжыхьын |
къижыхьын |
къэджыхьын |
къэвжыхьын |
къажыхьын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьынкъэ |
къэбжыхьынкъэ |
къижыхьынкъэ |
къэджыхьынкъэ |
къэвжыхьынкъэ |
къажыхьынкъэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьыну |
къэбжыхьыну |
къижыхьыну |
къэджыхьыну |
къэвжыхьыну |
къажыхьыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьынукъэ |
къэбжыхьынукъэ |
къижыхьынукъэ |
къэджыхьынукъэ |
къэвжыхьынукъэ |
къажыхьынукъэ
|
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьмэ |
къэбжыхьмэ |
къижыхьмэ |
къэджыхьмэ |
къэвжыхьмэ |
къажыхьмэ
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьмэ |
къыумыжыхьмэ |
къимыжыхьмэ |
къэдмыжыхьмэ |
къэвмыжыхьмэ |
къамыжыхьмэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьамэ |
къэбжыхьамэ |
къижыхьамэ |
къэджыхьамэ |
къэвжыхьамэ |
къажыхьамэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьамэ |
къыумыжыхьамэ |
къимыжыхьамэ |
къэдмыжыхьамэ |
къэвмыжыхьамэ |
къамыжыхьамэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьыгъамэ |
къэбжыхьыгъамэ |
къижыхьыгъамэ |
къэджыхьыгъамэ |
къэвжыхьыгъамэ |
къажыхьыгъамэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьыгъамэ |
къыумыжыхьыгъамэ |
къимыжыхьыгъамэ |
къэдмыжыхьыгъамэ |
къэвмыжыхьыгъамэ |
къамыжыхьыгъамэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьынмэ |
къэбжыхьынмэ |
къижыхьынмэ |
къэджыхьынмэ |
къэвжыхьынмэ |
къажыхьынмэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьынмэ |
къыумыжыхьынмэ |
къимыжыхьынмэ |
къэдмыжыхьынмэ |
къэвмыжыхьынмэ |
къамыжыхьынмэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьынумэ |
къэбжыхьынумэ |
къижыхьынумэ |
къэджыхьынумэ |
къэвжыхьынумэ |
къажыхьынумэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьынумэ |
къыумыжыхьынумэ |
къимыжыхьынумэ |
къэдмыжыхьынумэ |
къэвмыжыхьынумэ |
къамыжыхьынумэ
|
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьтэмэ |
къэбжыхьтэмэ |
къижыхьтэмэ |
къэджыхьтэмэ |
къэвжыхьтэмэ |
къажыхьтэмэ
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьтэмэ |
къыумыжыхьтэмэ |
къимыжыхьтэмэ |
къэдмыжыхьтэмэ |
къэвмыжыхьтэмэ |
къамыжыхьтэмэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьатэмэ |
къэбжыхьатэмэ |
къижыхьатэмэ |
къэджыхьатэмэ |
къэвжыхьатэмэ |
къажыхьатэмэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьатэмэ |
къыумыжыхьатэмэ |
къимыжыхьатэмэ |
къэдмыжыхьатэмэ |
къэвмыжыхьатэмэ |
къамыжыхьатэмэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьыгъатэмэ |
къэбжыхьыгъатэмэ |
къижыхьыгъатэмэ |
къэджыхьыгъатэмэ |
къэвжыхьыгъатэмэ |
къажыхьыгъатэмэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьыгъатэмэ |
къыумыжыхьыгъатэмэ |
къимыжыхьыгъатэмэ |
къэдмыжыхьыгъатэмэ |
къэвмыжыхьыгъатэмэ |
къамыжыхьыгъатэмэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьынтэмэ |
къэбжыхьынтэмэ |
къижыхьынтэмэ |
къэджыхьынтэмэ |
къэвжыхьынтэмэ |
къажыхьынтэмэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьынтэмэ |
къыумыжыхьынтэмэ |
къимыжыхьынтэмэ |
къэдмыжыхьынтэмэ |
къэвмыжыхьынтэмэ |
къамыжыхьынтэмэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьынутэмэ |
къэбжыхьынутэмэ |
къижыхьынутэмэ |
къэджыхьынутэмэ |
къэвжыхьынутэмэ |
къажыхьынутэмэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьынутэмэ |
къыумыжыхьынутэмэ |
къимыжыхьынутэмэ |
къэдмыжыхьынутэмэ |
къэвмыжыхьынутэмэ |
къамыжыхьынутэмэ
|
| сослагательнэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьынт |
къэбжыхьынт |
къижыхьынт |
къэджыхьынт |
къэвжыхьынт |
къажыхьынт
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьынтэкъым |
къэбжыхьынтэкъым |
къижыхьынтэкъым |
къэджыхьынтэкъым |
къэвжыхьынтэкъым |
къажыхьынтэкъым
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьынут |
къэбжыхьынут |
къижыхьынут |
къэджыхьынут |
къэвжыхьынут |
къажыхьынут
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьынутэкъым |
къэбжыхьынутэкъым |
къижыхьынутэкъым |
къэджыхьынутэкъым |
къэвжыхьынутэкъым |
къажыхьынутэкъым
|
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьми |
къэбжыхьми |
къижыхьми |
къэджыхьми |
къэвжыхьми |
къажыхьми
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьми |
къыумыжыхьми |
къимыжыхьми |
къэдмыжыхьми |
къэвмыжыхьми |
къамыжыхьми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьами |
къэбжыхьами |
къижыхьами |
къэджыхьами |
къэвжыхьами |
къажыхьами
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьами |
къыумыжыхьами |
къимыжыхьами |
къэдмыжыхьами |
къэвмыжыхьами |
къамыжыхьами
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьыгъами |
къэбжыхьыгъами |
къижыхьыгъами |
къэджыхьыгъами |
къэвжыхьыгъами |
къажыхьыгъами
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьыгъами |
къыумыжыхьыгъами |
къимыжыхьыгъами |
къэдмыжыхьыгъами |
къэвмыжыхьыгъами |
къамыжыхьыгъами
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьынми |
къэбжыхьынми |
къижыхьынми |
къэджыхьынми |
къэвжыхьынми |
къажыхьынми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьынми |
къыумыжыхьынми |
къимыжыхьынми |
къэдмыжыхьынми |
къэвмыжыхьынми |
къамыжыхьынми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьынуми |
къэбжыхьынуми |
къижыхьынуми |
къэджыхьынуми |
къэвжыхьынуми |
къажыхьынуми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьынуми |
къыумыжыхьынуми |
къимыжыхьынуми |
къэдмыжыхьынуми |
къэвмыжыхьынуми |
къамыжыхьынуми
|
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьтэми |
къэбжыхьтэми |
къижыхьтэми |
къэджыхьтэми |
къэвжыхьтэми |
къажыхьтэми
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьтэми |
къыумыжыхьтэми |
къимыжыхьтэми |
къэдмыжыхьтэми |
къэвмыжыхьтэми |
къамыжыхьтэми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьатэми |
къэбжыхьатэми |
къижыхьатэми |
къэджыхьатэми |
къэвжыхьатэми |
къажыхьатэми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьатэми |
къыумыжыхьатэми |
къимыжыхьатэми |
къэдмыжыхьатэми |
къэвмыжыхьатэми |
къамыжыхьатэми
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьыгъатэми |
къэбжыхьыгъатэми |
къижыхьыгъатэми |
къэджыхьыгъатэми |
къэвжыхьыгъатэми |
къажыхьыгъатэми
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьыгъатэми |
къыумыжыхьыгъатэми |
къимыжыхьыгъатэми |
къэдмыжыхьыгъатэми |
къэвмыжыхьыгъатэми |
къамыжыхьыгъатэми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьынтэми |
къэбжыхьынтэми |
къижыхьынтэми |
къэджыхьынтэми |
къэвжыхьынтэми |
къажыхьынтэми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьынтэми |
къыумыжыхьынтэми |
къимыжыхьынтэми |
къэдмыжыхьынтэми |
къэвмыжыхьынтэми |
къамыжыхьынтэми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьынутэми |
къэбжыхьынутэми |
къижыхьынутэми |
къэджыхьынутэми |
къэвжыхьэнутэми |
къажыхьэнутэми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьынутэми |
къыумыжыхьынутэми |
къимыжыхьынутэми |
къэдмыжыхьынутэми |
къэвмыжыхьынутэми |
къамыжыхьынутэми
|
| гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьаи |
къэбжыхьаи |
къижыхьаи |
къэджыхьаи |
къэвжыхьаи |
къажыхьаи
|
| щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьакъыми |
къэбжыхьакъыми |
къижыхьакъыми |
къэджыхьакъыми |
къэвжыхьакъыми |
къажыхьакъыми
|
| фӀэфӀыныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьащэрэт |
къэбжыхьащэрэт |
къижыхьащэрэт |
къэджыхьащэрэт |
къэвжыхьащэрэт |
къажыхьащэрэт
|
| щымыӀэныгъэ: |
къэзмыжыхьащэрэт |
къыумыжыхьащэрэт |
къимыжыхьащэрэт |
къэдмыжыхьащэрэт |
къэвмыжыхьащэрэт |
къамыжыхьащэрэт
|
| шэч къытехьэныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьагъэнщ |
къэбжыхьагъэнщ |
къижыхьагъэнщ |
къэджыхьагъэнщ |
къэвжыхьагъэнщ |
къажыхьагъэнщ
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьагъэнкъым |
къэбжыхьагъэнкъым |
къижыхьагъэнкъым |
къэджыхьагъэнкъым |
къэвжыхьагъэнкъым |
къажыхьагъэнкъым
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьагъэнт |
къэбжыхьагъэнт |
къижыхьагъэнт |
къэджыхьагъэнт |
къэвжыхьагъэнт |
къажыхьагъэнт
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьагъэнтэкъым |
къэбжыхьагъэнтэкъым |
къижыхьагъэнтэкъым |
къэджыхьагъэнтэкъым |
къэвжыхьагъэнтэкъым |
къажыхьагъэнтэкъым
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьагъэн |
къэбжыхьагъэн |
къижыхьагъэн |
къэджыхьагъэн |
къэвжыхьагъэн |
къажыхьагъэн
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьагъэнкъэ |
къэбжыхьагъэнкъэ |
къижыхьагъэнкъэ |
къэджыхьагъэнкъэ |
къэвжыхьагъэнкъэ |
къажыхьагъэнкъэ
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьагъэнт |
къэбжыхьагъэнт |
къижыхьагъэнт |
къэджыхьагъэнт |
къэвжыхьагъэнт |
къажыхьагъэнт
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьагъэнтэкъэ |
къэбжыхьагъэнтэкъэ |
къижыхьагъэнтэкъэ |
къэджыхьагъэнтэкъэ |
къэвжыхьагъэнтэкъэ |
къажыхьагъэнтэкъэ
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьагъэнущ |
къэбжыхьагъэнущ |
къижыхьагъэнущ |
къэджыхьагъэнущ |
къэвжыхьагъэнущ |
къажыхьагъэнущ
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьагъэнукъым |
къэбжыхьагъэнукъым |
къижыхьагъэнукъым |
къэджыхьагъэнукъым |
къэвжыхьагъэнукъым |
къажыхьагъэнукъым
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьагъэнут |
къэбжыхьагъэнут |
къижыхьагъэнут |
къэджыхьагъэнут |
къэвжыхьагъэнут |
къажыхьагъэнут
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьагъэнутэкъым |
къэбжыхьагъэнутэкъым |
къижыхьагъэнутэкъым |
къэджыхьагъэнутэкъым |
къэвжыхьагъэнутэкъым |
къажыхьагъэнутэкъым
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьагъэну |
къэбжыхьагъэну |
къижыхьагъэну |
къэджыхьагъэну |
къэвжыхьагъэну |
къажыхьагъэну
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьагъэнукъэ |
къэбжыхьагъэнукъэ |
къижыхьагъэнукъэ |
къэджыхьагъэнукъэ |
къэвжыхьагъэнукъэ |
къажыхьагъэнукъэ
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
къэзжыхьагъэнут |
къэбжыхьагъэнут |
къижыхьагъэнут |
къэджыхьагъэнут |
къэвжыхьагъэнут |
къажыхьагъэнут
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
къэзжыхьагъэнутэкъэ |
къэбжыхьагъэнутэкъэ |
къижыхьагъэнутэкъэ |
къэджыхьагъэнутэкъэ |
къэвжыхьагъэнутэкъэ |
къажыхьагъэнутэкъэ
|
| Зылэжь (субъектнэ) причастие |
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къэзыжыхь
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзымыжыхь
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къэзыжыхьа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзымыжыхьа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къэзыжыхьыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзымыжыхьыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къэзыжыхьын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзымыжыхьын
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къэзыжыхьыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзымыжыхьыну
|
| Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту) |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къэзжыхь |
къэбжыхь |
къижыхь |
къэджыхь |
къэвжыхь |
къажыхь
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзмыжыхь |
къыумыжыхь |
къимыжыхь |
къэдмыжыхь |
къэвмыжыхь |
къамыжыхь
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къэзжыхьа |
къэбжыхьа |
къижыхьа |
къэджыхьа |
къэвжыхьа |
къажыхьа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзмыжыхьа |
къыумыжыхьа |
къимыжыхьа |
къэдмыжыхьа |
къэвмыжыхьа |
къамыжыхьа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къэзжыхьыгъа |
къэбжыхьыгъа |
къижыхьыгъа |
къэджыхьыгъа |
къэвжыхьыгъа |
къажыхьыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзмыжыхьыгъа |
къыумыжыхьыгъа |
къимыжыхьыгъа |
къэдмыжыхьыгъа |
къэвмыжыхьыгъа |
къамыжыхьыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къэзжыхьын |
къэбжыхьын |
къижыхьын |
къэджыхьын |
къэвжыхьын |
къажыхьын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзмыжыхьын |
къыумыжыхьын |
къимыжыхьын |
къэдмыжыхьын |
къэвмыжыхьын |
къамыжыхьын
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къэзжыхьыну |
къэбжыхьыну |
къижыхьыну |
къэджыхьыну |
къэвжыхьыну |
къажыхьыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзмыжыхьыну |
къыумыжыхьыну |
къимыжыхьыну |
къэдмыжыхьыну |
къэвмыжыхьыну |
къамыжыхьыну
|
| Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ) |
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къэжыхь
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къэмыжыхь
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къэжыхьа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къэмыжыхьа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къэжыхьыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къэмыжыхьыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къэжыхьын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къэмыжыхьын
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къэжыхьыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къэмыжыхьыну
|
| Обстоятельственнэ причастиехэр |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрызжыхь |
къызэрыбжыхь |
къызэрижыхь |
къызэрыджыхь |
къызэрывжыхь |
къызэражыхь
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрызмыжыхь |
къызэрумыжыхь |
къызэримыжыхь |
къызэрыдмыжыхь |
къызэрывмыжыхь |
къызэрамыжыхь
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрызжыхьа |
къызэрыбжыхьа |
къызэрижыхьа |
къызэрыджыхьа |
къызэрывжыхьа |
къызэражыхьа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрызмыжыхьа |
къызэрумыжыхьа |
къызэримыжыхьа |
къызэрыдмыжыхьа |
къызэрывмыжыхьа |
къызэрамыжыхьа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрызжыхьыгъа |
къызэрыбжыхьыгъа |
къызэрижыхьыгъа |
къызэрыджыхьыгъа |
къызэрывжыхьыгъа |
къызэражыхьыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрызмыжыхьыгъа |
къызэрумыжыхьыгъа |
къызэримыжыхьыгъа |
къызэрыдмыжыхьыгъа |
къызэрывмыжыхьыгъа |
къызэрамыжыхьыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрызжыхьын |
къызэрыбжыхьын |
къызэрижыхьын |
къызэрыджыхьын |
къызэрывжыхьын |
къызэражыхьын
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрызмыжыхьын |
къызэрумыжыхьын |
къызэримыжыхьын |
къызэрыдмыжыхьын |
къызэрывмыжыхьын |
къызэрамыжыхьын
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрызжыхьыну |
къызэрыбжыхьыну |
къызэрижыхьыну |
къызэрыджыхьыну |
къызэрывжыхьыну |
къызэражыхьыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрызмыжыхьыну |
къызэрумыжыхьыну |
къызэримыжыхьыну |
къызэрыдмыжыхьыну |
къызэрывмыжыхьыну |
къызэрамыжыхьыну
|
| Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыщызжыхь |
къыщыбжыхь |
къыщижыхь |
къыщыджыхь |
къыщывжыхь |
къыщажыхь
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщызмыжыхь |
къыщумыжыхь |
къыщимыжыхь |
къыщыдмыжыхь |
къыщывмыжыхь |
къыщамыжыхь
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыщызжыхьа |
къыщыбжыхьа |
къыщижыхьа |
къыщыджыхьа |
къыщывжыхьа |
къыщажыхьа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщызмыжыхьа |
къыщумыжыхьа |
къыщимыжыхьа |
къыщыдмыжыхьа |
къыщывмыжыхьа |
къыщамыжыхьа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыщызжыхьыгъа |
къыщыбжыхьыгъа |
къыщижыхьыгъа |
къыщыджыхьыгъа |
къыщывжыхьыгъа |
къыщажыхьыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщызмыжыхьыгъа |
къыщумыжыхьыгъа |
къыщимыжыхьыгъа |
къыщыдмыжыхьыгъа |
къыщывмыжыхьыгъа |
къыщамыжыхьыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыщызжыхьын |
къыщыбжыхьын |
къыщижыхьын |
къыщыджыхьын |
къыщывжыхьын |
къыщажыхьын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщызмыжыхьын |
къыщумыжыхьын |
къыщимыжыхьын |
къыщыдмыжыхьын |
къыщывмыжыхьын |
къыщамыжыхьын
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыщызжыхьыну |
къыщыбжыхьыну |
къыщижыхьыну |
къыщыджыхьыну |
къыщывжыхьыну |
къыщажыхьыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщызмыжыхьыну |
къыщумыжыхьыну |
къыщимыжыхьыну |
къыщыдмыжыхьыну |
къыщывмыжыхьыну |
къыщамыжыхьыну
|
| ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыздэзжыхь |
къыздэбжыхь |
къыздижыхь |
къыздэджыхь |
къыздэвжыхь |
къыздажыхь
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздэзмыжыхь |
къыздумыжыхь |
къыздимыжыхь |
къыздэдмыжыхь |
къыздэвмыжыхь |
къыздамыжыхь
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыздэзжыхьа |
къыздэбжыхьа |
къыздижыхьа |
къыздэджыхьа |
къыздэвжыхьа |
къыздажыхьа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздэзмыжыхьа |
къыздумыжыхьа |
къыздимыжыхьа |
къыздэдмыжыхьа |
къыздэвмыжыхьа |
къыздамыжыхьа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыздэзжыхьыгъа |
къыздэбжыхьыгъа |
къыздижыхьыгъа |
къыздэджыхьыгъа |
къыздэвжыхьыгъа |
къыздажыхьыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
здэбъэдэзмыжыхьыгъа |
къыздумыжыхьыгъа |
къыздимыжыхьыгъа |
къыздэдмыжыхьыгъа |
къыздэвмыжыхьыгъа |
къыздамыжыхьыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыздэзжыхьын |
къыздэбжыхьын |
къыздижыхьын |
къыздэджыхьын |
къыздэвжыхьын |
къыздажыхьын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздэзмыжыхьын |
къыздумыжыхьын |
къыздимыжыхьын |
къыздэдмыжыхьын |
къыздэвмыжыхьын |
къыздамыжыхьын
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыздэзжыхьыну |
къыздэбжыхьыну |
къыздижыхьыну |
къыздэджыхьыну |
къыздэвжыхьыну |
къыздажыхьыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздэзмыжыхьыну |
къыздумыжыхьыну |
къыздимыжыхьыну |
къыздэдмыжыхьыну |
къыздэвмыжыхьыну |
къыздамыжыхьыну
|
| Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀэзжыхь |
къыщӀэбжыхь |
къыщӀижыхь |
къыщӀэджыхь |
къыщӀэвжыхь |
къыщӀажыхь
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀэзмыжыхь |
къыщӀумыжыхь |
къыщӀимыжыхь |
къыщӀэдмыжыхь |
къыщӀэвмыжыхь |
къыщӀамыжыхь
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀэзжыхьа |
къыщӀэбжыхьа |
къыщӀижыхьа |
къыщӀэджыхьа |
къыщӀэвжыхьа |
къыщӀажыхьа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀэзмыжыхьа |
къыщӀумыжыхьа |
къыщӀимыжыхьа |
къыщӀэдмыжыхьа |
къыщӀэвмыжыхьа |
къыщӀамыжыхьа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀэзжыхьыгъа |
щӀэкъэбжыхьыгъа |
къыщӀижыхьыгъа |
щӀэкъэджыхьыгъа |
щӀэкъэвжыхьыгъа |
къыщӀажыхьыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀэзмыжыхьыгъа |
къыщӀумыжыхьыгъа |
къыщӀимыжыхьыгъа |
къыщӀэдмыжыхьыгъа |
къыщӀэвмыжыхьыгъа |
къыщӀамыжыхьыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀэзжыхьын |
къыщӀэбжыхьын |
къыщӀижыхьын |
къыщӀэджыхьын |
къыщӀэвжыхьын |
къыщӀажыхьын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀэзмыжыхьын |
къыщӀумыжыхьын |
къыщӀимыжыхьын |
къыщӀэдмыжыхьын |
къыщӀэвмыжыхьын |
къыщӀамыжыхьын
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀэзжыхьыну |
къыщӀэбжыхьыну |
къыщӀижыхьыну |
къыщӀэджыхьыну |
къыщӀэвжыхьыну |
къыщӀажыхьыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀэзмыжыхьыну |
къыщӀумыжыхьыну |
къыщӀимыжыхьыну |
къыщӀэдмыжыхьыну |
къыщӀэвмыжыхьыну |
къыщӀамыжыхьыну
|
| Деепричастиехэр |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къэзжыхьу |
къэбжыхьу |
къижыхьу |
къэджыхьу |
къэвжыхьу |
къажыхьу
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзмыжыхьу |
къыумыжыхьу |
къимыжыхьу |
къэдмыжыхьу |
къэвмыжыхьу |
къамыжыхьу
|
| блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къэзжыхьауэ |
къэбжыхьауэ |
къижыхьауэ |
къэджыхьауэ |
къэвжыхьауэ |
къажыхьауэ
|
| блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзмыжыхьауэ |
къыумыжыхьауэ |
къимыжыхьауэ |
къэдмыжыхьауэ |
къэвмыжыхьауэ |
къамыжыхьауэ
|
| урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ |
къэзжыхьурэ |
къэбжыхьурэ |
къижыхьурэ |
къэджыхьурэ |
къэвжыхьурэ |
къажыхьурэ
|
| урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ |
къэзмыжыхьурэ |
къыумыжыхьурэ |
къимыжыхьурэ |
къэдмыжыхьурэ |
къэвмыжыхьурэ |
къамыжыхьурэ
|
| Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ |
|
|
Прямой Дополненэ |
|
|
|
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| Подлежащэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
-- |
укъызожыхь |
къызожыхь |
-- |
фыкъызожыхь |
къызожыхь(хэ)
|
| уэ |
сыкъыбожыхь |
-- |
къыбожыхь |
дыкъыбожыхь |
-- |
къыбожыхь(хэ)
|
| абы |
сыкъежыхь |
укъежыхь |
къежыхь |
дыкъежыхь |
фыкъежыхь |
къежыхь(хэ)
|
| дэ |
-- |
укъыдожыхь |
къыдожыхь |
-- |
фыкъыдожыхь |
къыдожыхь(хэ)
|
| фэ |
сыкъывожыхь |
-- |
къывожыхь |
дыкъывожыхь |
-- |
къывожыхь(хэ)
|
| абыхэм |
сыкъажыхь |
укъажыхь |
къажыхь |
дыкъажыхь |
фыкъажыхь |
къажыхь(хэ)
|
| Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ) |
|
|
Прямой Дополненэ |
|
|
|
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| Подлежащэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
-- |
сыкъэз[жыхьрэ] |
къэз[жыхьрэ] |
-- |
фыкъэз[жыхьрэ] |
къэз[жыхь(хэ)рэ]
|
| уэ |
сыкъэб[жыхьрэ] |
-- |
къэб[жыхьрэ] |
дыкъэб[жыхьрэ] |
-- |
къэб[жыхь(хэ)рэ]
|
| абы |
сыкъи[жыхьрэ] |
укъи[жыхьрэ] |
къи[жыхьрэ] |
дыкъи[жыхьрэ] |
фыкъи[жыхьрэ] |
къи[жыхь(хэ)рэ]
|
| дэ |
-- |
укъэд[жыхьрэ] |
къэд[жыхьрэ] |
-- |
фыкъэд[жыхьрэ] |
къэд[жыхь(хэ)рэ]
|
| фэ |
сыкъэв[жыхьрэ] |
-- |
къэв[жыхьрэ] |
дыкъэв[жыхьрэ] |
-- |
къэв[жыхь(хэ)рэ]
|
| абыхэм |
сыкъа[жыхьрэ] |
укъа[жыхьрэ] |
къа[жыхьрэ] |
дыкъа[жыхьрэ] |
фыкъа[жыхьрэ] |
къа[жыхь(хэ)рэ]
|
|
|
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[жыхь] |
[жыхь]ыр |
-- |
[жыхь]хэр
|
| Эргативнэ: |
[жыхь] |
[жыхь]ым |
-- |
[жыхь]хэм
|
| Послеложнэ: |
[жыхь]кӀэ |
[жыхь]ымкӀэ |
[жыхь]хэкӀэ |
[жыхь]хэмкӀэ
|
| Обстоятельственнэ: |
[жыхь]у |
[жыхь]ырауэ |
[жыхь]хэу |
[жыхь]хэрауэ
|
|
|
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[жыхь]а |
[жыхь]ар |
-- |
[жыхь]ахэр
|
| Эргативнэ: |
[жыхь]а |
[жыхь]ам |
-- |
[жыхь]ахэм
|
| Послеложнэ: |
[жыхь]акӀэ |
[жыхь]амкӀэ |
[жыхь]ахэкӀэ |
[жыхь]ахэмкӀэ
|
| Обстоятельственнэ: |
[жыхь]ауэ |
[жыхь]арауэ |
[жыхь]ахэу |
[жыхь]ахэрауэ
|
|
|
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[жыхь]ын |
[жыхь]ыныр |
-- |
[жыхь]ынхэр
|
| Эргативнэ: |
[жыхь]ын |
[жыхь]ыным |
-- |
[жыхь]ынхэм
|
| Послеложнэ: |
[жыхь]ынкӀэ |
[жыхь]ынымкӀэ |
[жыхь]ынхэкӀэ |
[жыхь]ынхэмкӀэ
|
| 'Обстоятельственнэ: |
[жыхь]ыну |
[жыхь]ынырауэ |
[жыхь]ынхэу |
[жыхь]ынхэрауэ
|
|
|
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[жыхь]ыну |
[жыхь]ынур |
-- |
[жыхь]ынухэр
|
| Эргативнэ: |
[жыхь]ыну |
[жыхь]ынум |
-- |
[жыхь]ынухэм
|
| Послеложнэ: |
[жыхь]ынукӀэ |
[жыхь]ынумкӀэ |
[жыхь]ынухэкӀэ |
[жыхь]ынухэмкӀэ
|
| Обстоятельственнэ: |
[жыхь]ынууэ |
[жыхь]ынурауэ |
[жыхь]ынухэу |
[жыхь]ынухэрауэ
|
МЫХЬЭНЭ
- Зыгуэрым къежэкӀын, ихъуреягъкӀэ жэрыжэкӀэ къэкӀухьын.
ЩАПХЪЭХЭР
- Мыщэ шум гуартэм и хъуреягъыр къижыхьырт. КъардэнгъущӀ Зырамыку
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- къэжыхьын: 1. run round sb or sth
УРЫСЫБЗЭ
- къэжыхьын: 1. обежать вокруг кого-чего-л.
БИБЛИОГРАФИЕ
Библиографием еплъын
