къэувыжын
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [qʹɐwǝvǝ'ᶎǝn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- къэ- + [ув] + -ы + -ж + -ы + -н
СПРЯЖЕНЭ[зэгъэзэхуэжын]
Глагол лъэмыӏэс "къэувыжын"-м и спряженэ
| Инфинитив (масдар) | |
|---|---|
| щыӀэныгъэ: | къэувыжын |
| щымыӀэныгъэ: | къэмыувыжын |
| Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжын | укъэувыжын | къэувыжын | дыкъэувыжын | фыкъэувыжын | къэувыжын(хэ) |
| щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыувыжын | укъэмыувыжын | къэмыувыжын | дыкъэмыувыжын | фыкъэмыувыжын | къэмыувыжын(хэ) |
| унафэ наклоненэ | уэ | фэ |
|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | къэувыж! | фыкъэувыж! |
| щымыӀэныгъэ: | укъэмыувыж! | фыкъэмыувыж! |
| Ре-кӀэ унафэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | сыкъреувыж | укъреувыж | къреувыж | дыкъреувыж | фыкъреувыж | къреувыж |
| щымыӀэныгъэ: | сыкъремыувыж | укъремыувыж | къремыувыж | дыкъремыувыж | фыкъремыувыж | къремыувыж |
| ЗэраӀуатэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъоувыж(ыр) | укъоувыж(ыр) | къоувыж(ыр) | дыкъоувыж(ыр) | фыкъоувыж(ыр) | къоувыж(хэ)(р) |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэувыжыркъым | укъэувыжыркъым | къэувыжыркъым | дыкъэувыжыркъым | фыкъэувыжыркъым | къэувыжы(хэ)ркъым |
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъэувыж(ыр)т | укъэувыж(ыр)т | къэувыж(ыр)т | дыкъэувыж(ыр)т | фыкъэувыж(ыр)т | къэувыж(ыр)т / къэувыжхэ(р)т |
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэувыж(ыр)тэкъым | укъэувыж(ыр)тэкъым | къэувыж(ыр)тэкъым | дыкъэувыж(ыр)тэкъым | фыкъэувыж(ыр)тэкъым | къэувыж(ыр)тэкъым / къэувыжхэ(р)тэкъым |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжащ | укъэувыжащ | къэувыжащ | дыкъэувыжащ | фыкъэувыжащ | къэувыжа(хэ)щ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэувыжакъым | укъэувыжакъым | къэувыжакъым | дыкъэувыжакъым | фыкъэувыжакъым | къэувыжа(хэ)къым |
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжат | укъэувыжат | къэувыжат | дыкъэувыжат | фыкъэувыжат | къэувыжа(хэ)т |
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэувыжатэкъым | укъэувыжатэкъым | къэувыжатэкъым | дыкъэувыжатэкъым | фыкъэувыжатэкъым | къэувыжа(хэ)тэкъым |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжыгъащ | укъэувыжыгъащ | къэувыжыгъащ | дыкъэувыжыгъащ | фыкъэувыжыгъащ | къэувыжыгъа(хэ)щ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэувыжыгъакъым | укъэувыжыгъакъым | къэувыжыгъакъым | дыкъэувыжыгъакъым | фыкъэувыжыгъакъым | къэувыжыгъа(хэ)къым |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжыгъат | укъэувыжыгъат | къэувыжыгъат | дыкъэувыжыгъат | фыкъэувыжыгъат | къэувыжыгъа(хэ)т |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэувыжыгъатэкъым | укъэувыжыгъатэкъым | къэувыжыгъатэкъым | дыкъэувыжыгъатэкъым | фыкъэувыжыгъатэкъым | къэувыжыгъа(хэ)тэкъым |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжщ | укъэувыжщ | къэувыжщ | дыкъэувыжщ | фыкъэувыжщ | къэувыж(хэ)щ |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыкъэувыжкъым | укъэувыжкъым | къэувыжкъым | дыкъэувыжкъым | фыкъэувыжкъым | къэувыж(хэ)къым |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжт | укъэувыжт | къэувыжт | дыкъэувыжт | фыкъэувыжт | къэувыж(хэ)т |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыкъэувыжтэкъым | укъэувыжтэкъым | къэувыжтэкъым | дыкъэувыжтэкъым | фыкъэувыжтэкъым | къэувыж(хэ)тэкъым |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжынщ | укъэувыжынщ | къэувыжынщ | дыкъэувыжынщ | фыкъэувыжынщ | къэувыжын(хэ)щ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэувыжынкъым | укъэувыжынкъым | къэувыжынкъым | дыкъэувыжынкъым | фыкъэувыжынкъым | къэувыжын(хэ)къым |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжынущ | укъэувыжынущ | къэувыжынущ | дыкъэувыжынущ | фыкъэувыжынущ | къэувыжыну(хэ)щ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэувыжынукъым | укъэувыжынукъым | къэувыжынукъым | дыкъэувыжынукъым | фыкъэувыжынукъым | къэувыжыну(хэ)къым |
| ЗэрыупщӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжрэ | укъэувыжрэ | къэувыжрэ | дыкъэувыжрэ | фыкъэувыжрэ | къэувыж(хэ)рэ |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэувыжыркъэ | укъэувыжыркъэ | къэувыжыркъэ | дыкъэувыжыркъэ | фыкъэувыжыркъэ | къэувыжыркъэ / къэувыжхэркъэ |
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъэувыж(ыр)т | укъэувыж(ыр)т | къэувыж(ыр)т | дыкъэувыж(ыр)т | фыкъэувыж(ыр)т | къэувыж(ыр)т / къэувыжхэ(р)т |
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэувыж(ыр)тэкъэ | укъэувыж(ыр)тэкъэ | къэувыж(ыр)тэкъэ | дыкъэувыж(ыр)тэкъэ | фыкъэувыж(ыр)тэкъэ | къэувыж(ыр)тэкъэ / къэувыжхэ(р)тэкъэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжа | укъэувыжа | къэувыжа | дыкъэувыжа | фыкъэувыжа | къэувыжа(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэувыжакъэ | укъэувыжакъэ | къэувыжакъэ | дыкъэувыжакъэ | фыкъэувыжакъэ | къэувыжа(хэ)къэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжат | укъэувыжат | къэувыжат | дыкъэувыжат | фыкъэувыжат | къэувыжа(хэ)т |
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэувыжатэкъэ | укъэувыжатэкъэ | къэувыжатэкъэ | дыкъэувыжатэкъэ | фыкъэувыжатэкъэ | къэувыжа(хэ)тэкъэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжыгъа | укъэувыжыгъа | къэувыжыгъа | дыкъэувыжыгъа | фыкъэувыжыгъа | къэувыжыгъа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэувыжыгъакъэ | укъэувыжыгъакъэ | къэувыжыгъакъэ | дыкъэувыжыгъакъэ | фыкъэувыжыгъакъэ | къэувыжыгъа(хэ)къэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжыгъат | укъэувыжыгъат | къэувыжыгъат | дыкъэувыжыгъат | фыкъэувыжыгъат | къэувыжыгъа(хэ)т |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэувыжыгъатэкъэ | укъэувыжыгъатэкъэ | къэувыжыгъатэкъэ | дыкъэувыжыгъатэкъэ | фыкъэувыжыгъатэкъэ | къэувыжыгъа(хэ)тэкъэ |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыкъэувыж | укъэувыж | къэувыж | дыкъэувыж | фыкъэувыж | къэувыж(хэ) |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыкъэувыжкъэ | укъэувыжкъэ | къэувыжкъэ | дыкъэувыжкъэ | фыкъэувыжкъэ | къэувыж(хэ)къэ |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжт | укъэувыжт | къэувыжт | дыкъэувыжт | фыкъэувыжт | къэувыж(хэ)т |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыкъэувыжтэкъэ | укъэувыжтэкъэ | къэувыжтэкъэ | дыкъэувыжтэкъэ | фыкъэувыжтэкъэ | къэувыж(хэ)тэкъэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжын | укъэувыжын | къэувыжын | дыкъэувыжын | фыкъэувыжын | къэувыжын(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэувыжынкъэ | укъэувыжынкъэ | къэувыжынкъэ | дыкъэувыжынкъэ | фыкъэувыжынкъэ | къэувыжын(хэ)къэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжыну | укъэувыжыну | къэувыжыну | дыкъэувыжыну | фыкъэувыжыну | къэувыжыну(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэувыжынукъэ | укъэувыжынукъэ | къэувыжынукъэ | дыкъэувыжынукъэ | фыкъэувыжынукъэ | къэувыжыну(хэ)къэ |
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжмэ | укъэувыжмэ | къэувыжмэ | дыкъэувыжмэ | фыкъэувыжмэ | къэувыж(хэ)мэ |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыувыжмэ | укъэмыувыжмэ | къэмыувыжмэ | дыкъэмыувыжмэ | фыкъэмыувыжмэ | къэмыувыж(хэ)мэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжамэ | укъэувыжамэ | къэ{{{псалъэпкъ2}}}амэ | дыкъэувыжамэ | фыкъэувыжамэ | къэувыжа(хэ)мэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыувыжамэ | укъэмыувыжамэ | къэмыувыжамэ | дыкъэмыувыжамэ | фыкъэмыувыжамэ | къэмыувыжа(хэ)мэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжыгъамэ | укъэувыжыгъамэ | къэувыжыгъамэ | дыкъэувыжыгъамэ | фыкъэувыжыгъамэ | къэувыжыгъа(хэ)мэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыувыжыгъамэ | укъэмыувыжыгъамэ | къэмыувыжыгъамэ | дыкъэмыувыжыгъамэ | фыкъэмыувыжыгъамэ | къэмыувыжыгъа(хэ)мэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжынмэ | укъэувыжынмэ | къэувыжынмэ | дыкъэувыжынмэ | фыкъэувыжынмэ | къэувыжын(хэ)мэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыувыжынмэ | укъэмыувыжынмэ | къэмыувыжынмэ | дыкъэмыувыжынмэ | фыкъэмыувыжынмэ | къэмыувыжын(хэ)мэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжынумэ | укъэувыжынумэ | къэувыжынумэ | дыкъэувыжынумэ | фыкъэувыжынумэ | къэувыжыну(хэ)мэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыувыжынумэ | укъэмыувыжынумэ | къэмыувыжынумэ | дыкъэмыувыжынумэ | фыкъэмыувыжынумэ | къэмыувыжыну(хэ)мэ |
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжтэмэ | укъэувыжтэмэ | къэувыжтэмэ | дыкъэувыжтэмэ | фыкъэувыжтэмэ | къэувыж(хэ)тэмэ |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыувыжтэмэ | укъэмыувыжтэмэ | къэмыувыжтэмэ | дыкъэмыувыжтэмэ | фыкъэмыувыжтэмэ | къэмыувыж(хэ)тэмэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжатэмэ | укъэувыжатэмэ | къэувыжатэмэ | дыкъэувыжатэмэ | фыкъэувыжатэмэ | къэувыжа(хэ)тэмэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыувыжатэмэ | укъэмыувыжатэмэ | къэмыувыжатэмэ | дыкъэмыувыжатэмэ | фыкъэмыувыжатэмэ | къэмыувыжа(хэ)тэмэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжыгъатэмэ | укъэувыжыгъатэмэ | къэувыжыгъатэмэ | дыкъэувыжыгъатэмэ | фыкъэувыжыгъатэмэ | къэувыжыгъа(хэ)тэмэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыувыжыгъатэмэ | укъэмыувыжыгъатэмэ | къэмыувыжыгъатэмэ | дыкъэмыувыжыгъатэмэ | фыкъэмыувыжыгъатэмэ | къэмыувыжыгъа(хэ)тэмэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжынтэмэ | укъэувыжынтэмэ | къэувыжынтэмэ | дыкъэувыжынтэмэ | фыкъэувыжынтэмэ | къэувыжын(хэ)тэмэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыувыжынтэмэ | укъэмыувыжынтэмэ | къэмыувыжынтэмэ | дыкъэмыувыжынтэмэ | фыкъэмыувыжынтэмэ | къэмыувыжын(хэ)тэмэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжынутэмэ | укъэувыжынутэмэ | къэувыжынутэмэ | дыкъэувыжынутэмэ | фыкъэувыжынутэмэ | къэувыжыну(хэ)тэмэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыувыжынутэмэ | укъэмыувыжынутэмэ | къэмыувыжынутэмэ | дыкъэмыувыжынутэмэ | фыкъэмыувыжынутэмэ | къэмыувыжыну(хэ)тэмэ |
| сослагательнэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжынт | укъэувыжынт | къэувыжынт | дыкъэувыжынт | фыкъэувыжынт | къэувыжын(хэ)т |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэувыжынтэкъым | укъэувыжынтэкъым | къэувыжынтэкъым | дыкъэувыжынтэкъым | фыкъэувыжынтэкъым | къэувыжын(хэ)тэкъым |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжынут | укъэувыжынут | къэувыжынут | дыкъэувыжынут | фыкъэувыжынут | къэувыжыну(хэ)т |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэувыжынутэкъым | укъэувыжынутэкъым | къэувыжынутэкъым | дыкъэувыжынутэкъым | фыкъэувыжынутэкъым | къэувыжыну(хэ)тэкъым |
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжми | укъэувыжми | къэувыжми | дыкъэувыжми | фыкъэувыжми | къэувыж(хэ)ми |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыувыжми | укъэмыувыжми | къэмыувыжми | дыкъэмыувыжми | фыкъэмыувыжми | къэмыувыж(хэ)ми |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжами | укъэувыжами | къэувыжами | дыкъэувыжами | фыкъэувыжами | къэувыжа(хэ)ми |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыувыжами | укъэмыувыжами | къэмыувыжами | дыкъэмыувыжами | фыкъэмыувыжами | къэмыувыжа(хэ)ми |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжыгъами | укъэувыжыгъами | къэувыжыгъами | дыкъэувыжыгъами | фыкъэувыжыгъами | къэувыжыгъа(хэ)ми |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыувыжыгъами | укъэмыувыжыгъами | къэмыувыжыгъами | дыкъэмыувыжыгъами | фыкъэмыувыжыгъами | къэмыувыжыгъа(хэ)ми |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжынми | укъэувыжынми | къэувыжынми | дыкъэувыжынми | фыкъэувыжынми | къэувыжын(хэ)ми |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыувыжынми | укъэмыувыжынми | къэмыувыжынми | дыкъэмыувыжынми | фыкъэмыувыжынми | къэмыувыжын(хэ)ми |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжынуми | укъэувыжынуми | къэувыжынуми | дыкъэувыжынуми | фыкъэувыжынуми | къэувыжыну(хэ)ми |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыувыжынуми | укъэмыувыжынуми | къэмыувыжынуми | дыкъэмыувыжынуми | фыкъэмыувыжынуми | къэмыувыжыну(хэ)ми |
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжтэми | укъэувыжтэми | къэувыжтэми | дыкъэувыжтэми | фыкъэувыжтэми | къэувыж(хэ)тэми |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыувыжтэми | укъэмыувыжтэми | къэмыувыжтэми | дыкъэмыувыжтэми | фыкъэмыувыжтэми | къэмыувыж(хэ)тэми |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжатэми | укъэувыжатэми | къэувыжатэми | дыкъэувыжатэми | фыкъэувыжатэми | къэувыжа(хэ)тэми |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыувыжатэми | укъэмыувыжатэми | къэмыувыжатэми | дыкъэмыувыжатэми | фыкъэмыувыжатэми | къэмыувыжа(хэ)тэми |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжыгъатэми | укъэувыжыгъатэми | къэувыжыгъатэми | дыкъэувыжыгъатэми | фыкъэувыжыгъатэми | къэувыжыгъа(хэ)тэми |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыувыжыгъатэми | укъэмыувыжыгъатэми | къэмыувыжыгъатэми | дыкъэмыувыжыгъатэми | фыкъэмыувыжыгъатэми | къэмыувыжыгъа(хэ)тэми |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжынтэми | укъэувыжынтэми | къэувыжынтэми | дыкъэувыжынтэми | фыкъэувыжынтэми | къэувыжын(хэ)тэми |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыувыжынтэми | укъэмыувыжынтэми | къэмыувыжынтэми | дыкъэмыувыжынтэми | фыкъэмыувыжынтэми | къэмыувыжын(хэ)тэми |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжынутэми | укъэувыжынутэми | къэувыжынутэми | дыкъэувыжынутэми | фыкъэувыжынутэми | къэувыжыну(хэ)тэми |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыувыжынутэми | укъэмыувыжынутэми | къэмыувыжынутэми | дыкъэмыувыжынутэми | фыкъэмыувыжынутэми | къэмыувыжыну(хэ)тэми |
| гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжаи | укъэувыжаи | къэувыжаи | дыкъэувыжаи | фыкъэувыжаи | къэувыжаи |
| щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыувыжаи | укъэмыувыжаи | къэмыувыжаи | дыкъэмыувыжаи | фыкъэмыувыжаи | къэмыувыжаи |
| фӀэфӀыныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжащэрэт | укъэувыжащэрэт | къэувыжащэрэт | дыкъэувыжащэрэт | фыкъэувыжащэрэт | къэувыжащэрэт |
| щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыувыжащэрэт | укъэмыувыжащэрэт | къэмыувыжащэрэт | дыкъэмыувыжащэрэт | фыкъэмыувыжащэрэт | къэмыувыжащэрэт |
| шэч къытехьэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжагъэнщ | укъэувыжагъэнщ | къэувыжагъэнщ | дыкъэувыжагъэнщ | фыкъэувыжагъэнщ | къэувыжагъэнщ |
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъэувыжагъэнкъым | укъэувыжагъэнкъым | къэувыжагъэнкъым | дыкъэувыжагъэнкъым | фыкъэувыжагъэнкъым | къэувыжагъэнкъым |
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжагъэнт | укъэувыжагъэнт | къэувыжагъэнт | дыкъэувыжагъэнт | фыкъэувыжагъэнт | къэувыжагъэнт |
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъэувыжагъэнтэкъым | укъэувыжагъэнтэкъым | къэувыжагъэнтэкъым | дыкъэувыжагъэнтэкъым | фыкъэувыжагъэнтэкъым | къэувыжагъэнтэкъым |
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжагъэн | укъэувыжагъэн | къэувыжагъэн | дыкъэувыжагъэн | фыкъэувыжагъэн | къэувыжагъэн |
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъэувыжагъэнкъэ | укъэувыжагъэнкъэ | къэувыжагъэнкъэ | дыкъэувыжагъэнкъэ | фыкъэувыжагъэнкъэ | къэувыжагъэнкъэ |
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжагъэнт | укъэувыжагъэнт | къэувыжагъэнт | дыкъэувыжагъэнт | фыкъэувыжагъэнт | къэувыжагъэнт |
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъэувыжагъэнтэкъэ | укъэувыжагъэнтэкъэ | къэувыжагъэнтэкъэ | дыкъэувыжагъэнтэкъэ | фыкъэувыжагъэнтэкъэ | къэувыжагъэнтэкъэ |
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжагъэнувыж | укъэувыжагъэнувыж | къэувыжагъэнувыж | дыкъэувыжагъэнувыж | фыкъэувыжагъэнувыж | къэувыжагъэнувыж |
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъэувыжагъэнукъым | укъэувыжагъэнукъым | къэувыжагъэнукъым | дыкъэувыжагъэнукъым | фыкъэувыжагъэнукъым | къэувыжагъэнукъым |
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжагъэнут | укъэувыжагъэнут | къэувыжагъэнут | дыкъэувыжагъэнут | фыкъэувыжагъэнут | къэувыжагъэнут |
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъэувыжагъэнутэкъым | укъэувыжагъэнутэкъым | къэувыжагъэнутэкъым | дыкъэувыжагъэнутэкъым | фыкъэувыжагъэнутэкъым | къэувыжагъэнутэкъым |
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжагъэну | укъэувыжагъэну | къэувыжагъэну | дыкъэувыжагъэну | фыкъэувыжагъэну | къэувыжагъэну |
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъэувыжагъэнукъэ | укъэувыжагъэнукъэ | къэувыжагъэнукъэ | дыкъэувыжагъэнукъэ | фыкъэувыжагъэнукъэ | къэувыжагъэнукъэ |
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъэувыжагъэнут | укъэувыжагъэнут | къэувыжагъэнут | дыкъэувыжагъэнут | фыкъэувыжагъэнут | къэувыжагъэнут |
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъэувыжагъэнутэкъэ | укъэувыжагъэнутэкъэ | къэувыжагъэнутэкъэ | дыкъэувыжагъэнутэкъэ | фыкъэувыжагъэнутэкъэ | къэувыжагъэнутэкъэ |
| Причастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Зылэжь (субъектнэ) причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъэувыж | укъэувыж | къэувыж | дыкъэувыж | фыкъэувыж | къэувыж(хэ) |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъэмыувыж | укъэмыувыж | къэмыувыж | дыкъэмыувыж | фыкъэмыувыж | къэмыувыж(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъэувыжа | укъэувыжа | къэувыжа | дыкъэувыжа | фыкъэувыжа | къэувыжа(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъэмыувыжа | укъэмыувыжа | къэмыувыжа | дыкъэмыувыжа | фыкъэмыувыжа | къэмыувыжа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъэувыжыгъа | укъэувыжыгъа | къэувыжыгъа | дыкъэувыжыгъа | фыкъэувыжыгъа | къэувыжыгъа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъэмыувыжыгъа | укъэмыувыжыгъа | къэмыувыжыгъа | дыкъэмыувыжыгъа | фыкъэмыувыжыгъа | къэмыувыжыгъа(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъэувыжын | укъэувыжын | къэувыжын | дыкъэувыжын | фыкъэувыжын | къэувыжын(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъэмыувыжын | укъэмыувыжын | къэмыувыжын | дыкъэмыувыжын | фыкъэмыувыжын | къэмыувыжын(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъэувыжыну | укъэувыжыну | къэувыжыну | дыкъэувыжыну | фыкъэувыжыну | къэувыжыну(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъэмыувыжыну | укъэмыувыжыну | къэмыувыжыну | дыкъэмыувыжыну | фыкъэмыувыжыну | къэмыувыжыну(хэ) |
| Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыувыж | укъызэрыувыж | къызэрыувыж | дыкъызэрыувыж | фыкъызэрыувыж | къызэрыувыж(хэ) |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрымыувыж | укъызэрымыувыж | къызэрымыувыж | дыкъызэрымыувыж | фыкъызэрымыувыж | къызэрымыувыж(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыувыжа | укъызэрыувыжа | къызэрыувыжа | дыкъызэрыувыжа | фыкъызэрыувыжа | къызэрыувыжа(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрымыувыжа | укъызэрымыувыжа | къызэрымыувыжа | дыкъызэрымыувыжа | фыкъызэрымыувыжа | къызэрымыувыжа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыувыжыгъа | укъызэрыувыжыгъа | къызэрыувыжыгъа | дыкъызэрыувыжыгъа | фыкъызэрыувыжыгъа | къызэрыувыжыгъа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрымыувыжыгъа | укъызэрымыувыжыгъа | къызэрымыувыжыгъа | дыкъызэрымыувыжыгъа | фыкъызэрымыувыжыгъа | къызэрымыувыжыгъа(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыувыжын | укъызэрыувыжын | къызэрыувыжын | дыкъызэрыувыжын | фыкъызэрыувыжын | къызэрыувыжын(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрымыувыжын | укъызэрымыувыжын | къызэрымыувыжын | дыкъызэрымыувыжын | фыкъызэрымыувыжын | къызэрымыувыжын(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыувыжыну | укъызэрыувыжыну | къызэрыувыжыну | дыкъызэрыувыжыну | фыкъызэрыувыжыну | къызэрыувыжыну(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрымыувыжыну | укъызэрымыувыжыну | къызэрымыувыжыну | дыкъызэрымыувыжыну | фыкъызэрымыувыжыну | къызэрымыувыжыну(хэ) |
| Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщыувыж | укъыщыувыж | къыщыувыж | дыкъыщыувыж | фыкъыщыувыж | къыщыувыж(хэ) |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщымыувыж | укъыщымыувыж | къыщымыувыж | дыкъыщымыувыж | фыкъыщымыувыж | къыщымыувыж(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщыувыжа | укъыщыувыжа | къыщыувыжа | дыкъыщыувыжа | фыкъыщыувыжа | къыщыувыжа(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщымыувыжа | укъыщымыувыжа | къыщымыувыжа | дыкъыщымыувыжа | фыкъыщымыувыжа | къыщымыувыжа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщыувыжыгъа | укъыщыувыжыгъа | къыщыувыжыгъа | дыкъыщыувыжыгъа | фыкъыщыувыжыгъа | къыщыувыжыгъа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщымыувыжыгъа | укъыщымыувыжыгъа | къыщымыувыжыгъа | дыкъыщымыувыжыгъа | фыкъыщымыувыжыгъа | къыщымыувыжыгъа(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщыувыжын | укъыщыувыжын | къыщыувыжын | дыкъыщыувыжын | фыкъыщыувыжын | къыщыувыжын(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщымыувыжын | укъыщымыувыжын | къыщымыувыжын | дыкъыщымыувыжын | фыкъыщымыувыжын | къыщымыувыжын(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщыувыжыну | укъыщыувыжыну | къыщыувыжыну | дыкъыщыувыжыну | фыкъыщыувыжыну | къыщыувыжыну(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщымыувыжыну | укъыщымыувыжыну | къыщымыувыжыну | дыкъыщымыувыжыну | фыкъыщымыувыжыну | къыщымыувыжыну(хэ) |
| ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздэувыж | укъыздэувыж | къыздэувыж | дыкъыздэувыж | фыкъыздэувыж | къыздэувыж(хэ) |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздэмыувыж | укъыздэмыувыж | къыздэмыувыж | дыкъыздэмыувыж | фыкъыздэмыувыж | къыздэмыувыж(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздэувыжа | укъыздэувыжа | къыздэувыжа | дыкъыздэувыжа | фыкъыздэувыжа | къыздэувыжа(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздэмыувыжа | укъыздэмыувыжа | къыздэмыувыжа | дыкъыздэмыувыжа | фыкъыздэмыувыжа | къыздэмыувыжа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздэувыжыгъа | укъыздэувыжыгъа | къыздэувыжыгъа | дыкъыздэувыжыгъа | фыкъыздэувыжыгъа | къыздэувыжыгъа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздэмыувыжыгъа | укъыздэмыувыжыгъа | къыздэмыувыжыгъа | дыкъыздэмыувыжыгъа | фыкъыздэмыувыжыгъа | къыздэмыувыжыгъа(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздэувыжын | укъыздэувыжын | къыздэувыжын | дыкъыздэувыжын | фыкъыздэувыжын | къыздэувыжын(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздэмыувыжын | укъыздэмыувыжын | къыздэмыувыжын | дыкъыздэмыувыжын | фыкъыздэмыувыжын | къыздэмыувыжын(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздэувыжыну | укъыздэувыжыну | къыздэувыжыну | дыкъыздэувыжыну | фыкъыздэувыжыну | къыздэувыжыну(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздэмыувыжыну | укъыздэмыувыжыну | къыздэмыувыжыну | дыкъыздэмыувыжыну | фыкъыздэмыувыжыну | къыздэмыувыжыну(хэ) |
| Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀэувыж | укъыщӀэувыж | къыщӀэувыж | дыкъыщӀэувыж | фыкъыщӀэувыж | къыщӀэувыж(хэ) |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀэмыувыж | укъыщӀэмыувыж | къыщӀэмыувыж | дыкъыщӀэмыувыж | фыкъыщӀэмыувыж | къыщӀэмыувыж(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀэувыжа | укъыщӀэувыжӀэувыжа | къыщӀэувыжа | дыкъыщӀэувыжа | фыкъыщӀэувыжа | къыщӀэувыжа(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀэмыувыжа | укъыщӀэмыувыжа | къыщӀэмыувыжа | дыкъыщӀэмыувыжа | фыкъыщӀэмыувыжа | къыщӀэмыувыжа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀэувыжыгъа | укъыщӀэувыжыгъа | къыщӀэувыжыгъа | дыкъыщӀэувыжыгъа | фыкъыщӀэувыжыгъа | къыщӀэувыжыгъа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀэмыувыжыгъа | укъыщӀэмыувыжыгъа | къыщӀэмыувыжыгъа | дыкъыщӀэмыувыжыгъа | фыкъыщӀэмыувыжыгъа | къыщӀэмыувыжыгъа(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀэувыжын | укъыщӀэувыжын | къыщӀэувыжын | дыкъыщӀэувыжын | фыкъыщӀэувыжын | къыщӀэувыжын(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀэмыувыжын | укъыщӀэмыувыжын | къыщӀэмыувыжын | дыкъыщӀэмыувыжын | фыкъыщӀэмыувыжын | къыщӀэмыувыжын(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀэувыжыну | укъыщӀэувыжыну | къыщӀэувыжыну | дыкъыщӀэувыжыну | фыкъыщӀэувыжыну | къыщӀэувыжыну(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀэмыувыжыну | укъыщӀэмыувыжыну | къыщӀэмыувыжыну | дыкъыщӀэмыувыжыну | фыкъыщӀэмыувыжыну | къыщӀэмыувыжыну(хэ) |
| Деепричастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъэувыжу | укъэувыжу | къэувыжу | дыкъэувыжу | фыкъэувыжу | къэувыж(хэ)у |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъэмыувыжу | укъэмыувыжу | къэмыувыжу | дыкъэмыувыжу | фыкъэмыувыжу | къэмыувыж(хэ)у |
| блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъэувыжауэ | укъэувыжауэ | къэувыжауэ | дыкъэувыжауэ | фыкъэувыжауэ | къэувыжауэ / къэувыжахэу |
| блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъэмыувыжауэ | укъэмыувыжауэ | къэмыувыжауэ | дыкъэмыувыжауэ | фыкъэмыувыжауэ | къэмыувыжауэ / къэмыувыжахэу |
| -урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ | сыкъэувыжурэ | укъэувыжурэ | къэувыжурэ | дыкъэувыжурэ | фыкъэувыжурэ | къэувыж(хэ)урэ |
| -урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ | сыкъэмыувыжурэ | укъэмыувыжурэ | къэмыувыжурэ | дыкъэмыувыжурэ | фыкъэмыувыжурэ | къэмыувыж(хэ)урэ |
| -ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
|---|---|---|---|---|
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | [увыж] | [увыж]ыр | -- | [увыж]хэр |
| Эргативнэ: | [увыж] | [увыж]ым | -- | [увыж]хэм |
| Послеложнэ: | [увыж]кӀэ | [увыж]ымкӀэ | [увыж]хэкӀэ | [увыж]хэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | [увыж]у | [увыж]ырауэ | [увыж]хэу | [увыж]хэрауэ |
| -а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
|---|---|---|---|---|
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | [увыж]а | [увыж]ар | -- | [увыж]ахэр |
| Эргативнэ: | [увыж]а | [увыж]ам | -- | [увыж]ахэм |
| Послеложнэ: | [увыж]акӀэ | [увыж]амкӀэ | [увыж]ахэкӀэ | [увыж]ахэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | [увыж]ауэ | [увыж]арауэ | [увыж]ахэу | [увыж]ахэрауэ |
| -ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
|---|---|---|---|---|
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | [увыж]ын | [увыж]ыныр | -- | [увыж]ынхэр |
| Эргативнэ: | [увыж]ын | [увыж]ыным | -- | [увыж]ынхэм |
| Послеложнэ: | [увыж]ынкӀэ | [увыж]ынымкӀэ | [увыж]ынхэкӀэ | [увыж]ынхэмкӀэ |
| 'Обстоятельственнэ: | [увыж]ыну | [увыж]ынырауэ | [увыж]ынхэу | [увыж]ынхэрауэ |
| -ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
|---|---|---|---|---|
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | [увыж]ыну | [увыж]ынур | -- | [увыж]ынухэр |
| Эргативнэ: | [увыж]ыну | [увыж]ынум | -- | [увыж]ынухэм |
| Послеложнэ: | [увыж]ынукӀэ | [увыж]ынумкӀэ | [увыж]ынухэкӀэ | [увыж]ынухэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | [увыж]ынууэ | [увыж]ынурауэ | [увыж]ынухэу | [увыж]ынухэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Къэтэджыжын, къызэфӀэувэжын, къыщылъэтыжын.
- Къэгъэзэжу аргуэру къэувын (зыгуэрым и гъунэгъуу, и пащхьэм).
- Уи ӀэнатӀэу щытар зэгъэгъуэтыжын. Уи лэжьыгъэм зетыжын.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- ЩӀалэ цӀыкӀу джэлар къэувыжащ.
- Жьым игъэуа нартыхур къэувыжащ.
- КъакӀуэу къэувыжын.
- Заводым лэжьапӀэ къэувыжын.
- Институтым къэувыжын.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- къэувыжын: 1. stand up, get up, become erect once again, once again assume a vertical position 2. once again take a position next to sb or sth 3. be restored, reinstated (for example, in one’s job at work)
- ЩӀалэ цӀыкӀу джэлар къэувыжащ: the boy who had fallen got up again.
- Жьым игъэуа нартыхур къэувыжащ: the corn flattened by the wind stood up once again.
- КъакӀуэу къэувыжын: arriving, to take a position next to sb
- Заводым лэжьапӀэ къэувыжын: be restored in your job at the factory
- Институтым къэувыжын: be reinstated at university
УРЫСЫБЗЭ
- къэувыжын: 1. снова встать, принять вертикальное положение 2. снова стать около кого-чего-л. 3. восстановиться (напр. на работе)
- ЩӀалэ цӀыкӀу джэлар къэувыжащ: упавший мальчик снова встал
- Жьым игъэуа нартыхур къэувыжащ: сбитая ветром кукуруза снова встала.
- КъакӀуэу къэувыжын: придя, занять свое место около кого-чего-л.
- Заводым лэжьапӀэ къэувыжын: восстановиться на работе
- Институтым къэувыжын: восстановиться в институне
БИБЛИОГРАФИЕ