къэувын

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

• IPA [qʹɐwǝ'vǝn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

• къэ- + [ув] + -ы + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэмыӏэс "къэувын"-м и спряженэ

Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:	къэувын
щымыӀэныгъэ:	къэмыувын

Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыкъэувын	укъэувын	къэувын	дыкъэувын	фыкъэувын	къэувын(хэ)
щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыувын	укъэмыувын	къэмыувын	дыкъэмыувын	фыкъэмыувын	къэмыувын(хэ)

унафэ наклоненэ	уэ	фэ
щыӀэныгъэ:	къэув!	фыкъэув!
щымыӀэныгъэ:	укъэмыув!	фыкъэмыув!

Ре-кӀэ унафэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыкъреув	укъреув	къреув	дыкъреув	фыкъреув	къреув
щымыӀэныгъэ:	сыкъремыув	укъремыув	къремыув	дыкъремыув	фыкъремыув	къремыув

ЗэраӀуатэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъоув(ыр)	укъоув(ыр)	къоув(ыр)	дыкъоув(ыр)	фыкъоув(ыр)	къоув(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэувыркъым	укъэувыркъым	къэувыркъым	дыкъэувыркъым	фыкъэувыркъым	къэувы(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэув(ыр)т	укъэув(ыр)т	къэув(ыр)т	дыкъэув(ыр)т	фыкъэув(ыр)т	къэув(ыр)т / къэувхэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэув(ыр)тэкъым	укъэув(ыр)тэкъым	къэув(ыр)тэкъым	дыкъэув(ыр)тэкъым	фыкъэув(ыр)тэкъым	къэув(ыр)тэкъым / къэувхэ(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэуващ	укъэуващ	къэуващ	дыкъэуващ	фыкъэуващ	къэува(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэувакъым	укъэувакъым	къэувакъым	дыкъэувакъым	фыкъэувакъым	къэува(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэуват	укъэуват	къэуват	дыкъэуват	фыкъэуват	къэува(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуватэкъым	укъэуватэкъым	къэуватэкъым	дыкъэуватэкъым	фыкъэуватэкъым	къэува(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэувыгъащ	укъэувыгъащ	къэувыгъащ	дыкъэувыгъащ	фыкъэувыгъащ	къэувыгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэувыгъакъым	укъэувыгъакъым	къэувыгъакъым	дыкъэувыгъакъым	фыкъэувыгъакъым	къэувыгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэувыгъат	укъэувыгъат	къэувыгъат	дыкъэувыгъат	фыкъэувыгъат	къэувыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэувыгъатэкъым	укъэувыгъатэкъым	къэувыгъатэкъым	дыкъэувыгъатэкъым	фыкъэувыгъатэкъым	къэувыгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сыкъэувщ	укъэувщ	къэувщ	дыкъэувщ	фыкъэувщ	къэув(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сыкъэувкъым	укъэувкъым	къэувкъым	дыкъэувкъым	фыкъэувкъым	къэув(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сыкъэувт	укъэувт	къэувт	дыкъэувт	фыкъэувт	къэув(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сыкъэувтэкъым	укъэувтэкъым	къэувтэкъым	дыкъэувтэкъым	фыкъэувтэкъым	къэув(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэувынщ	укъэувынщ	къэувынщ	дыкъэувынщ	фыкъэувынщ	къэувын(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэувынкъым	укъэувынкъым	къэувынкъым	дыкъэувынкъым	фыкъэувынкъым	къэувын(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэувынущ	укъэувынущ	къэувынущ	дыкъэувынущ	фыкъэувынущ	къэувыну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэувынукъым	укъэувынукъым	къэувынукъым	дыкъэувынукъым	фыкъэувынукъым	къэувыну(хэ)къым

ЗэрыупщӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуврэ	укъэуврэ	къэуврэ	дыкъэуврэ	фыкъэуврэ	къэув(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэувыркъэ	укъэувыркъэ	къэувыркъэ	дыкъэувыркъэ	фыкъэувыркъэ	къэувыркъэ / къэувхэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэув(ыр)т	укъэув(ыр)т	къэув(ыр)т	дыкъэув(ыр)т	фыкъэув(ыр)т	къэув(ыр)т / къэувхэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэув(ыр)тэкъэ	укъэув(ыр)тэкъэ	къэув(ыр)тэкъэ	дыкъэув(ыр)тэкъэ	фыкъэув(ыр)тэкъэ	къэув(ыр)тэкъэ / къэувхэ(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэува	укъэува	къэува	дыкъэува	фыкъэува	къэува(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэувакъэ	укъэувакъэ	къэувакъэ	дыкъэувакъэ	фыкъэувакъэ	къэува(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэуват	укъэуват	къэуват	дыкъэуват	фыкъэуват	къэува(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуватэкъэ	укъэуватэкъэ	къэуватэкъэ	дыкъэуватэкъэ	фыкъэуватэкъэ	къэува(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэувыгъа	укъэувыгъа	къэувыгъа	дыкъэувыгъа	фыкъэувыгъа	къэувыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэувыгъакъэ	укъэувыгъакъэ	къэувыгъакъэ	дыкъэувыгъакъэ	фыкъэувыгъакъэ	къэувыгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэувыгъат	укъэувыгъат	къэувыгъат	дыкъэувыгъат	фыкъэувыгъат	къэувыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэувыгъатэкъэ	укъэувыгъатэкъэ	къэувыгъатэкъэ	дыкъэувыгъатэкъэ	фыкъэувыгъатэкъэ	къэувыгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сыкъэув	укъэув	къэув	дыкъэув	фыкъэув	къэув(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сыкъэувкъэ	укъэувкъэ	къэувкъэ	дыкъэувкъэ	фыкъэувкъэ	къэув(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сыкъэувт	укъэувт	къэувт	дыкъэувт	фыкъэувт	къэув(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сыкъэувтэкъэ	укъэувтэкъэ	къэувтэкъэ	дыкъэувтэкъэ	фыкъэувтэкъэ	къэув(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэувын	укъэувын	къэувын	дыкъэувын	фыкъэувын	къэувын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэувынкъэ	укъэувынкъэ	къэувынкъэ	дыкъэувынкъэ	фыкъэувынкъэ	къэувын(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэувыну	укъэувыну	къэувыну	дыкъэувыну	фыкъэувыну	къэувыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэувынукъэ	укъэувынукъэ	къэувынукъэ	дыкъэувынукъэ	фыкъэувынукъэ	къэувыну(хэ)къэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэувмэ	укъэувмэ	къэувмэ	дыкъэувмэ	фыкъэувмэ	къэув(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыувмэ	укъэмыувмэ	къэмыувмэ	дыкъэмыувмэ	фыкъэмыувмэ	къэмыув(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэувамэ	укъэувамэ	къэ{{{псалъэпкъ2}}}амэ	дыкъэувамэ	фыкъэувамэ	къэува(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыувамэ	укъэмыувамэ	къэмыувамэ	дыкъэмыувамэ	фыкъэмыувамэ	къэмыува(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыкъэувыгъамэ	укъэувыгъамэ	къэувыгъамэ	дыкъэувыгъамэ	фыкъэувыгъамэ	къэувыгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыувыгъамэ	укъэмыувыгъамэ	къэмыувыгъамэ	дыкъэмыувыгъамэ	фыкъэмыувыгъамэ	къэмыувыгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэувынмэ	укъэувынмэ	къэувынмэ	дыкъэувынмэ	фыкъэувынмэ	къэувын(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыувынмэ	укъэмыувынмэ	къэмыувынмэ	дыкъэмыувынмэ	фыкъэмыувынмэ	къэмыувын(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэувынумэ	укъэувынумэ	къэувынумэ	дыкъэувынумэ	фыкъэувынумэ	къэувыну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыувынумэ	укъэмыувынумэ	къэмыувынумэ	дыкъэмыувынумэ	фыкъэмыувынумэ	къэмыувыну(хэ)мэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэувтэмэ	укъэувтэмэ	къэувтэмэ	дыкъэувтэмэ	фыкъэувтэмэ	къэув(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыувтэмэ	укъэмыувтэмэ	къэмыувтэмэ	дыкъэмыувтэмэ	фыкъэмыувтэмэ	къэмыув(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэуватэмэ	укъэуватэмэ	къэуватэмэ	дыкъэуватэмэ	фыкъэуватэмэ	къэува(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуватэмэ	укъэмыуватэмэ	къэмыуватэмэ	дыкъэмыуватэмэ	фыкъэмыуватэмэ	къэмыува(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыкъэувыгъатэмэ	укъэувыгъатэмэ	къэувыгъатэмэ	дыкъэувыгъатэмэ	фыкъэувыгъатэмэ	къэувыгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыувыгъатэмэ	укъэмыувыгъатэмэ	къэмыувыгъатэмэ	дыкъэмыувыгъатэмэ	фыкъэмыувыгъатэмэ	къэмыувыгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэувынтэмэ	укъэувынтэмэ	къэувынтэмэ	дыкъэувынтэмэ	фыкъэувынтэмэ	къэувын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыувынтэмэ	укъэмыувынтэмэ	къэмыувынтэмэ	дыкъэмыувынтэмэ	фыкъэмыувынтэмэ	къэмыувын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэувынутэмэ	укъэувынутэмэ	къэувынутэмэ	дыкъэувынутэмэ	фыкъэувынутэмэ	къэувыну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыувынутэмэ	укъэмыувынутэмэ	къэмыувынутэмэ	дыкъэмыувынутэмэ	фыкъэмыувынутэмэ	къэмыувыну(хэ)тэмэ

сослагательнэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэувынт	укъэувынт	къэувынт	дыкъэувынт	фыкъэувынт	къэувын(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэувынтэкъым	укъэувынтэкъым	къэувынтэкъым	дыкъэувынтэкъым	фыкъэувынтэкъым	къэувын(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэувынут	укъэувынут	къэувынут	дыкъэувынут	фыкъэувынут	къэувыну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэувынутэкъым	укъэувынутэкъым	къэувынутэкъым	дыкъэувынутэкъым	фыкъэувынутэкъым	къэувыну(хэ)тэкъым

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэувми	укъэувми	къэувми	дыкъэувми	фыкъэувми	къэув(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыувми	укъэмыувми	къэмыувми	дыкъэмыувми	фыкъэмыувми	къэмыув(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэувами	укъэувами	къэувами	дыкъэувами	фыкъэувами	къэува(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыувами	укъэмыувами	къэмыувами	дыкъэмыувами	фыкъэмыувами	къэмыува(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыкъэувыгъами	укъэувыгъами	къэувыгъами	дыкъэувыгъами	фыкъэувыгъами	къэувыгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыувыгъами	укъэмыувыгъами	къэмыувыгъами	дыкъэмыувыгъами	фыкъэмыувыгъами	къэмыувыгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэувынми	укъэувынми	къэувынми	дыкъэувынми	фыкъэувынми	къэувын(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыувынми	укъэмыувынми	къэмыувынми	дыкъэмыувынми	фыкъэмыувынми	къэмыувын(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэувынуми	укъэувынуми	къэувынуми	дыкъэувынуми	фыкъэувынуми	къэувыну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыувынуми	укъэмыувынуми	къэмыувынуми	дыкъэмыувынуми	фыкъэмыувынуми	къэмыувыну(хэ)ми

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэувтэми	укъэувтэми	къэувтэми	дыкъэувтэми	фыкъэувтэми	къэув(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыувтэми	укъэмыувтэми	къэмыувтэми	дыкъэмыувтэми	фыкъэмыувтэми	къэмыув(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэуватэми	укъэуватэми	къэуватэми	дыкъэуватэми	фыкъэуватэми	къэува(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуватэми	укъэмыуватэми	къэмыуватэми	дыкъэмыуватэми	фыкъэмыуватэми	къэмыува(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыкъэувыгъатэми	укъэувыгъатэми	къэувыгъатэми	дыкъэувыгъатэми	фыкъэувыгъатэми	къэувыгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыувыгъатэми	укъэмыувыгъатэми	къэмыувыгъатэми	дыкъэмыувыгъатэми	фыкъэмыувыгъатэми	къэмыувыгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэувынтэми	укъэувынтэми	къэувынтэми	дыкъэувынтэми	фыкъэувынтэми	къэувын(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыувынтэми	укъэмыувынтэми	къэмыувынтэми	дыкъэмыувынтэми	фыкъэмыувынтэми	къэмыувын(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэувынутэми	укъэувынутэми	къэувынутэми	дыкъэувынутэми	фыкъэувынутэми	къэувыну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыувынутэми	укъэмыувынутэми	къэмыувынутэми	дыкъэмыувынутэми	фыкъэмыувынутэми	къэмыувыну(хэ)тэми

гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыкъэуваи	укъэуваи	къэуваи	дыкъэуваи	фыкъэуваи	къэуваи
щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуваи	укъэмыуваи	къэмыуваи	дыкъэмыуваи	фыкъэмыуваи	къэмыуваи

фӀэфӀыныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыкъэуващэрэт	укъэуващэрэт	къэуващэрэт	дыкъэуващэрэт	фыкъэуващэрэт	къэуващэрэт
щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуващэрэт	укъэмыуващэрэт	къэмыуващэрэт	дыкъэмыуващэрэт	фыкъэмыуващэрэт	къэмыуващэрэт

шэч къытехьэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыкъэувагъэнщ	укъэувагъэнщ	къэувагъэнщ	дыкъэувагъэнщ	фыкъэувагъэнщ	къэувагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыкъэувагъэнкъым	укъэувагъэнкъым	къэувагъэнкъым	дыкъэувагъэнкъым	фыкъэувагъэнкъым	къэувагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыкъэувагъэнт	укъэувагъэнт	къэувагъэнт	дыкъэувагъэнт	фыкъэувагъэнт	къэувагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыкъэувагъэнтэкъым	укъэувагъэнтэкъым	къэувагъэнтэкъым	дыкъэувагъэнтэкъым	фыкъэувагъэнтэкъым	къэувагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыкъэувагъэн	укъэувагъэн	къэувагъэн	дыкъэувагъэн	фыкъэувагъэн	къэувагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыкъэувагъэнкъэ	укъэувагъэнкъэ	къэувагъэнкъэ	дыкъэувагъэнкъэ	фыкъэувагъэнкъэ	къэувагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыкъэувагъэнт	укъэувагъэнт	къэувагъэнт	дыкъэувагъэнт	фыкъэувагъэнт	къэувагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыкъэувагъэнтэкъэ	укъэувагъэнтэкъэ	къэувагъэнтэкъэ	дыкъэувагъэнтэкъэ	фыкъэувагъэнтэкъэ	къэувагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыкъэувагъэнув	укъэувагъэнув	къэувагъэнув	дыкъэувагъэнув	фыкъэувагъэнув	къэувагъэнув
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыкъэувагъэнукъым	укъэувагъэнукъым	къэувагъэнукъым	дыкъэувагъэнукъым	фыкъэувагъэнукъым	къэувагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыкъэувагъэнут	укъэувагъэнут	къэувагъэнут	дыкъэувагъэнут	фыкъэувагъэнут	къэувагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыкъэувагъэнутэкъым	укъэувагъэнутэкъым	къэувагъэнутэкъым	дыкъэувагъэнутэкъым	фыкъэувагъэнутэкъым	къэувагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыкъэувагъэну	укъэувагъэну	къэувагъэну	дыкъэувагъэну	фыкъэувагъэну	къэувагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыкъэувагъэнукъэ	укъэувагъэнукъэ	къэувагъэнукъэ	дыкъэувагъэнукъэ	фыкъэувагъэнукъэ	къэувагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыкъэувагъэнут	укъэувагъэнут	къэувагъэнут	дыкъэувагъэнут	фыкъэувагъэнут	къэувагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыкъэувагъэнутэкъэ	укъэувагъэнутэкъэ	къэувагъэнутэкъэ	дыкъэувагъэнутэкъэ	фыкъэувагъэнутэкъэ	къэувагъэнутэкъэ

Причастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыкъэув	укъэув	къэув	дыкъэув	фыкъэув	къэув(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъэмыув	укъэмыув	къэмыув	дыкъэмыув	фыкъэмыув	къэмыув(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъэува	укъэува	къэува	дыкъэува	фыкъэува	къэува(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъэмыува	укъэмыува	къэмыува	дыкъэмыува	фыкъэмыува	къэмыува(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъэувыгъа	укъэувыгъа	къэувыгъа	дыкъэувыгъа	фыкъэувыгъа	къэувыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъэмыувыгъа	укъэмыувыгъа	къэмыувыгъа	дыкъэмыувыгъа	фыкъэмыувыгъа	къэмыувыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыкъэувын	укъэувын	къэувын	дыкъэувын	фыкъэувын	къэувын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъэмыувын	укъэмыувын	къэмыувын	дыкъэмыувын	фыкъэмыувын	къэмыувын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыкъэувыну	укъэувыну	къэувыну	дыкъэувыну	фыкъэувыну	къэувыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъэмыувыну	укъэмыувыну	къэмыувыну	дыкъэмыувыну	фыкъэмыувыну	къэмыувыну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыкъызэрыув	укъызэрыув	къызэрыув	дыкъызэрыув	фыкъызэрыув	къызэрыув(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъызэрымыув	укъызэрымыув	къызэрымыув	дыкъызэрымыув	фыкъызэрымыув	къызэрымыув(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъызэрыува	укъызэрыува	къызэрыува	дыкъызэрыува	фыкъызэрыува	къызэрыува(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъызэрымыува	укъызэрымыува	къызэрымыува	дыкъызэрымыува	фыкъызэрымыува	къызэрымыува(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъызэрыувыгъа	укъызэрыувыгъа	къызэрыувыгъа	дыкъызэрыувыгъа	фыкъызэрыувыгъа	къызэрыувыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъызэрымыувыгъа	укъызэрымыувыгъа	къызэрымыувыгъа	дыкъызэрымыувыгъа	фыкъызэрымыувыгъа	къызэрымыувыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыкъызэрыувын	укъызэрыувын	къызэрыувын	дыкъызэрыувын	фыкъызэрыувын	къызэрыувын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъызэрымыувын	укъызэрымыувын	къызэрымыувын	дыкъызэрымыувын	фыкъызэрымыувын	къызэрымыувын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыкъызэрыувыну	укъызэрыувыну	къызэрыувыну	дыкъызэрыувыну	фыкъызэрыувыну	къызэрыувыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъызэрымыувыну	укъызэрымыувыну	къызэрымыувыну	дыкъызэрымыувыну	фыкъызэрымыувыну	къызэрымыувыну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщыув	укъыщыув	къыщыув	дыкъыщыув	фыкъыщыув	къыщыув(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщымыув	укъыщымыув	къыщымыув	дыкъыщымыув	фыкъыщымыув	къыщымыув(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщыува	укъыщыува	къыщыува	дыкъыщыува	фыкъыщыува	къыщыува(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщымыува	укъыщымыува	къыщымыува	дыкъыщымыува	фыкъыщымыува	къыщымыува(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщыувыгъа	укъыщыувыгъа	къыщыувыгъа	дыкъыщыувыгъа	фыкъыщыувыгъа	къыщыувыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщымыувыгъа	укъыщымыувыгъа	къыщымыувыгъа	дыкъыщымыувыгъа	фыкъыщымыувыгъа	къыщымыувыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщыувын	укъыщыувын	къыщыувын	дыкъыщыувын	фыкъыщыувын	къыщыувын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщымыувын	укъыщымыувын	къыщымыувын	дыкъыщымыувын	фыкъыщымыувын	къыщымыувын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщыувыну	укъыщыувыну	къыщыувыну	дыкъыщыувыну	фыкъыщыувыну	къыщыувыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщымыувыну	укъыщымыувыну	къыщымыувыну	дыкъыщымыувыну	фыкъыщымыувыну	къыщымыувыну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыздэув	укъыздэув	къыздэув	дыкъыздэув	фыкъыздэув	къыздэув(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыздэмыув	укъыздэмыув	къыздэмыув	дыкъыздэмыув	фыкъыздэмыув	къыздэмыув(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыздэува	укъыздэува	къыздэува	дыкъыздэува	фыкъыздэува	къыздэува(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыздэмыува	укъыздэмыува	къыздэмыува	дыкъыздэмыува	фыкъыздэмыува	къыздэмыува(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыздэувыгъа	укъыздэувыгъа	къыздэувыгъа	дыкъыздэувыгъа	фыкъыздэувыгъа	къыздэувыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыздэмыувыгъа	укъыздэмыувыгъа	къыздэмыувыгъа	дыкъыздэмыувыгъа	фыкъыздэмыувыгъа	къыздэмыувыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыздэувын	укъыздэувын	къыздэувын	дыкъыздэувын	фыкъыздэувын	къыздэувын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыздэмыувын	укъыздэмыувын	къыздэмыувын	дыкъыздэмыувын	фыкъыздэмыувын	къыздэмыувын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыздэувыну	укъыздэувыну	къыздэувыну	дыкъыздэувыну	фыкъыздэувыну	къыздэувыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыздэмыувыну	укъыздэмыувыну	къыздэмыувыну	дыкъыздэмыувыну	фыкъыздэмыувыну	къыздэмыувыну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщӀэув	укъыщӀэув	къыщӀэув	дыкъыщӀэув	фыкъыщӀэув	къыщӀэув(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщӀэмыув	укъыщӀэмыув	къыщӀэмыув	дыкъыщӀэмыув	фыкъыщӀэмыув	къыщӀэмыув(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщӀэува	укъыщӀэувӀэува	къыщӀэува	дыкъыщӀэува	фыкъыщӀэува	къыщӀэува(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщӀэмыува	укъыщӀэмыува	къыщӀэмыува	дыкъыщӀэмыува	фыкъыщӀэмыува	къыщӀэмыува(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщӀэувыгъа	укъыщӀэувыгъа	къыщӀэувыгъа	дыкъыщӀэувыгъа	фыкъыщӀэувыгъа	къыщӀэувыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщӀэмыувыгъа	укъыщӀэмыувыгъа	къыщӀэмыувыгъа	дыкъыщӀэмыувыгъа	фыкъыщӀэмыувыгъа	къыщӀэмыувыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщӀэувын	укъыщӀэувын	къыщӀэувын	дыкъыщӀэувын	фыкъыщӀэувын	къыщӀэувын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщӀэмыувын	укъыщӀэмыувын	къыщӀэмыувын	дыкъыщӀэмыувын	фыкъыщӀэмыувын	къыщӀэмыувын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщӀэувыну	укъыщӀэувыну	къыщӀэувыну	дыкъыщӀэувыну	фыкъыщӀэувыну	къыщӀэувыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщӀэмыувыну	укъыщӀэмыувыну	къыщӀэмыувыну	дыкъыщӀэмыувыну	фыкъыщӀэмыувыну	къыщӀэмыувыну(хэ)

Деепричастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыкъэуву	укъэуву	къэуву	дыкъэуву	фыкъэуву	къэув(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъэмыуву	укъэмыуву	къэмыуву	дыкъэмыуву	фыкъэмыуву	къэмыув(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъэувауэ	укъэувауэ	къэувауэ	дыкъэувауэ	фыкъэувауэ	къэувауэ / къэувахэу
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъэмыувауэ	укъэмыувауэ	къэмыувауэ	дыкъэмыувауэ	фыкъэмыувауэ	къэмыувауэ / къэмыувахэу
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ	сыкъэувурэ	укъэувурэ	къэувурэ	дыкъэувурэ	фыкъэувурэ	къэув(хэ)урэ
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ	сыкъэмыувурэ	укъэмыувурэ	къэмыувурэ	дыкъэмыувурэ	фыкъэмыувурэ	къэмыув(хэ)урэ

		-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[ув]	[ув]ыр	--	[ув]хэр
Эргативнэ:	[ув]	[ув]ым	--	[ув]хэм
Послеложнэ:	[ув]кӀэ	[ув]ымкӀэ	[ув]хэкӀэ	[ув]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[ув]у	[ув]ырауэ	[ув]хэу	[ув]хэрауэ

		-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[ув]а	[ув]ар	--	[ув]ахэр
Эргативнэ:	[ув]а	[ув]ам	--	[ув]ахэм
Послеложнэ:	[ув]акӀэ	[ув]амкӀэ	[ув]ахэкӀэ	[ув]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[ув]ауэ	[ув]арауэ	[ув]ахэу	[ув]ахэрауэ

		-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[ув]ын	[ув]ыныр	--	[ув]ынхэр
Эргативнэ:	[ув]ын	[ув]ыным	--	[ув]ынхэм
Послеложнэ:	[ув]ынкӀэ	[ув]ынымкӀэ	[ув]ынхэкӀэ	[ув]ынхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:	[ув]ыну	[ув]ынырауэ	[ув]ынхэу	[ув]ынхэрауэ

		-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[ув]ыну	[ув]ынур	--	[ув]ынухэр
Эргативнэ:	[ув]ыну	[ув]ынум	--	[ув]ынухэм
Послеложнэ:	[ув]ынукӀэ	[ув]ынумкӀэ	[ув]ынухэкӀэ	[ув]ынухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[ув]ынууэ	[ув]ынурауэ	[ув]ынухэу	[ув]ынухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

1. Къэтэджын, къызэфӀэувэн.
2. КъызэтеувыӀэн, къыщызэтеувыӀэн.
3. ЛэжьапӀэ, къулыкъу ирату къэкӀуэн.
4. Зыгуэрым и телъхьэу е и бийуэ къэпсэлъэн, къэныкъуэкъуэн.

ЩАПХЪЭХЭР

• Щыхубзхэмрэ цӀыхухъухэмрэ зэхуэдэ хуитыныгъэ яӀэн хуейуэ къыжиӀэу Къэзэнокъуэ Жэбагъы къэуващ. Къэбэрдейм и историе

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

• Сабийр къэувыну хущӀокъу.
• Сымаджэр къэувыркъым.
• Куэбжэм къэувын.
• Фабрикэм къэувын.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

• къэувын: 1. get up, assume a vertical position, get up on your feet 2. stand near sb or sth 3. get a job, take a position 4. make a proposal, express your opinion, attitude to sb or sth
• Сабийр къэувыну хущӀокъу: the child tries to get up
• Сымаджэр къэувыркъым: the patient doesn`t get up.
• Куэбжэм къэувын: stand near the gate
• Фабрикэм къэувын: get a job a a factory

УРЫСЫБЗЭ

• къэувын: 1. встать, принять вертикальное положение, подняться на ноги 2. стать около кого-чего-л. 3. поступить на работу, занять какую-л. должность 4. выступить с каким-л. предложением, выразить своё мнение, отношение к кому-чему-л.
• Сабийр къэувыну хущӀокъу: ребенок старается встать
• Сымаджэр къэувыркъым: больной не встает
• Куэбжэм къэувын: стать у ворот.
• Фабрикэм къэувын: поступить на работу на фабрике.

псалъафэ зэпыщӀахэр

Щыхьэту къэувын

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: witness, confirm something.
     Урысыбзэ: засвидетельствовать, подтвердить что-л.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

БИБЛИОГРАФИЕ

Библиографием еплъын