къэуэн

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

• IPA [qʹɐ'wɐn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

• къэ- + [у] + -э + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэмыӏэс "къэуэн"-м и спряженэ

Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:	къэуэн
щымыӀэныгъэ:	къэмыуэн

Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыкъэуэн	укъэуэн	къэуэн	дыкъэуэн	фыкъэуэн	къэуэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэн	укъэмыуэн	къэмыуэн	дыкъэмыуэн	фыкъэмыуэн	къэмыуэн(хэ)

унафэ наклоненэ	уэ	фэ
щыӀэныгъэ:	къауэ!	фыкъауэ!
щымыӀэныгъэ:	укъэмыуэ!	фыкъэмыуэ!

Ре-кӀэ унафэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыкъреуэ	укъреуэ	къреуэ	дыкъреуэ	фыкъреуэ	къреуэ
щымыӀэныгъэ:	сыкъремыуэ	укъремыуэ	къремыуэ	дыкъремыуэ	фыкъремыуэ	къремыуэ

ЗэраӀуатэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъоуэ(р)	укъоуэ(р)	къоуэ(р)	дыкъоуэ(р)	фыкъоуэ(р)	къоуэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъауэркъым	укъауэркъым	къауэркъым	дыкъауэркъым	фыкъауэркъым	къауэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъауэрт	укъауэрт	къауэрт	дыкъауэрт	фыкъауэрт	къауэ(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъауэртэкъым	укъауэртэкъым	къауэртэкъым	дыкъауэртэкъым	фыкъауэртэкъым	къауэ(хэ)ртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэуащ	укъэуащ	къэуащ	дыкъэуащ	фыкъэуащ	къэуа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуакъым	укъэуакъым	къэуакъым	дыкъэуакъым	фыкъэуакъым	къэуа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэуат	укъэуат	къэуат	дыкъэуат	фыкъэуат	къэуа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуатэкъым	укъэуатэкъым	къэуатэкъым	дыкъэуатэкъым	фыкъэуатэкъым	къэуа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэгъащ	укъэуэгъащ	къэуэгъащ	дыкъэуэгъащ	фыкъэуэгъащ	къэуэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуэгъакъым	укъэуэгъакъым	къэуэгъакъым	дыкъэуэгъакъым	фыкъэуэгъакъым	къэуэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэгъат	укъэуэгъат	къэуэгъат	дыкъэуэгъат	фыкъэуэгъат	къэуэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуэгъатэкъым	укъэуэгъатэкъым	къэуэгъатэкъым	дыкъэуэгъатэкъым	фыкъэуэгъатэкъым	къэуэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сыкъауэщ	укъауэщ	къауэщ	дыкъауэщ	фыкъауэщ	къауэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сыкъауэкъым	укъауэкъым	къауэкъым	дыкъауэкъым	фыкъауэкъым	къауэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сыкъауэт	укъауэт	къауэт	дыкъауэт	фыкъауэт	къауэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сыкъауэтэкъым	укъауэтэкъым	къауэтэкъым	дыкъауэтэкъым	фыкъауэтэкъым	къауэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэнщ	укъэуэнщ	къэуэнщ	дыкъэуэнщ	фыкъэуэнщ	къэуэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуэнкъым	укъэуэнкъым	къэуэнкъым	дыкъэуэнкъым	фыкъэуэнкъым	къэуэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэнущ	укъэуэнущ	къэуэнущ	дыкъэуэнущ	фыкъэуэнущ	къэуэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуэнукъым	укъэуэнукъым	къэуэнукъым	дыкъэуэнукъым	фыкъэуэнукъым	къэуэну(хэ)къым

ЗэрыупщӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъауэрэ	укъауэрэ	къауэрэ	дыкъауэрэ	фыкъауэрэ	къауэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъауэркъэ	укъауэркъэ	къауэркъэ	дыкъауэркъэ	фыкъауэркъэ	къауэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъауэрт	укъауэрт	къауэрт	дыкъауэрт	фыкъауэрт	къауэ(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъауэртэкъэ	укъауэртэкъэ	къауэртэкъэ	дыкъауэртэкъэ	фыкъауэртэкъэ	къауэ(хэ)ртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэуа	укъэуа	къэуа	дыкъэуа	фыкъэуа	къэуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуакъэ	укъэуакъэ	къэуакъэ	дыкъэуакъэ	фыкъэуакъэ	къэуа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэуат	укъэуат	къэуат	дыкъэуат	фыкъэуат	къэуа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуатэкъэ	укъэуатэкъэ	къэуатэкъэ	дыкъэуатэкъэ	фыкъэуатэкъэ	къэуа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэгъа	укъэуэгъа	къэуэгъа	дыкъэуэгъа	фыкъэуэгъа	къэуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуэгъакъэ	укъэуэгъакъэ	къэуэгъакъэ	дыкъэуэгъакъэ	фыкъэуэгъакъэ	къэуэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэгъат	укъэуэгъат	къэуэгъат	дыкъэуэгъат	фыкъэуэгъат	къэуэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуэгъатэкъэ	укъэуэгъатэкъэ	къэуэгъатэкъэ	дыкъэуэгъатэкъэ	фыкъэуэгъатэкъэ	къэуэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сыкъауэ	укъауэ	къауэ	дыкъауэ	фыкъауэ	къауэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сыкъауэкъэ	укъауэкъэ	къауэкъэ	дыкъауэкъэ	фыкъауэкъэ	къауэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сыкъауэт	укъауэт	къауэт	дыкъауэт	фыкъауэт	къауэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сыкъауэтэкъэ	укъауэтэкъэ	къауэтэкъэ	дыкъауэтэкъэ	фыкъауэтэкъэ	къауэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэн	укъэуэн	къэуэн	дыкъэуэн	фыкъэуэн	къэуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуэнкъэ	укъэуэнкъэ	къэуэнкъэ	дыкъэуэнкъэ	фыкъэуэнкъэ	къэуэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэну	укъэуэну	къэуэну	дыкъэуэну	фыкъэуэну	къэуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуэнукъэ	укъэуэнукъэ	къэуэнукъэ	дыкъэуэнукъэ	фыкъэуэнукъэ	къэуэну(хэ)къэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъауэмэ	укъауэмэ	къауэмэ	дыкъауэмэ	фыкъауэмэ	къауэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэмэ	укъэмыуэмэ	къэмыуэмэ	дыкъэмыуэмэ	фыкъэмыуэмэ	къэмыуэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэуамэ	укъэуамэ	къэуамэ	дыкъэуамэ	фыкъэуамэ	къэуа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуамэ	укъэмыуамэ	къэмыуамэ	дыкъэмыуамэ	фыкъэмыуамэ	мыуа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыкъэуэгъамэ	укъэуэгъамэ	къэуэгъамэ	дыкъэуэгъамэ	фыкъэуэгъамэ	къэуэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэгъамэ	укъэмыуэгъамэ	къэмыуэгъамэ	дыкъэмыуэгъамэ	фыкъэмыуэгъамэ	къэмыуэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэнмэ	укъэуэнмэ	къэуэнмэ	дыкъэуэнмэ	фыкъэуэнмэ	къэуэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэнмэ	укъэмыуэнмэ	къэмыуэнмэ	дыкъэмыуэнмэ	фыкъэмыуэнмэ	къэмыуэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэнумэ	укъэуэнумэ	къэуэнумэ	дыкъэуэнумэ	фыкъэуэнумэ	къэуэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэнумэ	укъэмыуэнумэ	къэмыуэнумэ	дыкъэмыуэнумэ	фыкъэмыуэнумэ	къэмыуэну(хэ)мэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъауэтэмэ	укъауэтэмэ	къауэтэмэ	дыкъауэтэмэ	фыкъауэтэмэ	къауэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэтэмэ	укъэмыуэтэмэ	къэмыуэтэмэ	дыкъэмыуэтэмэ	фыкъэмыуэтэмэ	къэмыуэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэуатэмэ	укъэуатэмэ	къэуатэмэ	дыкъэуатэмэ	фыкъэуатэмэ	къэуа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуатэмэ	укъэмыуатэмэ	къэмыуатэмэ	дыкъэмыуатэмэ	фыкъэмыуатэмэ	къэмыуа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыкъэуэгъатэмэ	укъэуэгъатэмэ	къэуэгъатэмэ	дыкъэуэгъатэмэ	фыкъэуэгъатэмэ	къэуэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэгъатэмэ	укъэмыуэгъатэмэ	къэмыуэгъатэмэ	дыкъэмыуэгъатэмэ	фыкъэмыуэгъатэмэ	къэмыуэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэнтэмэ	укъэуэнтэмэ	къэуэнтэмэ	дыкъэуэнтэмэ	фыкъэуэнтэмэ	къэуэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэнтэмэ	укъэмыуэнтэмэ	къэмыуэнтэмэ	дыкъэмыуэнтэмэ	фыкъэмыуэнтэмэ	къэмыуэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэнутэмэ	укъэуэнутэмэ	къэуэнутэмэ	дыкъэуэнутэмэ	фыкъэуэнутэмэ	къэуэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэнутэмэ	укъэмыуэнутэмэ	къэмыуэнутэмэ	дыкъэмыуэнутэмэ	фыкъэмыуэнутэмэ	къэмыуэну(хэ)тэмэ

сослагательнэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэнт	укъэуэнт	къэуэнт	дыкъэуэнт	фыкъэуэнт	къэуэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуэнтэкъым	укъэуэнтэкъым	къэуэнтэкъым	дыкъэуэнтэкъым	фыкъэуэнтэкъым	къэуэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэнут	укъэуэнут	къэуэнут	дыкъэуэнут	фыкъэуэнут	къэуэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуэнутэкъым	укъэуэнутэкъым	къэуэнутэкъым	дыкъэуэнутэкъым	фыкъэуэнутэкъым	къэуэну(хэ)тэкъым

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъауэми	укъауэми	къауэми	дыкъауэми	фыкъауэми	къауэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэми	укъэмыуэми	къэмыуэми	дыкъэмыуэми	фыкъэмыуэми	къэмыуэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэуами	укъэуами	къэуами	дыкъэуами	фыкъэуами	къэуа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуами	укъэмыуами	къэмыуами	дыкъэмыуами	фыкъэмыуами	къэмыуа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыкъэуэгъами	укъэуэгъами	къэуэгъами	дыкъэуэгъами	фыкъэуэгъами	къэуэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэгъами	укъэмыуэгъами	къэмыуэгъами	дыкъэмыуэгъами	фыкъэмыуэгъами	къэмыуэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэнми	укъэуэнми	къэуэнми	дыкъэуэнми	фыкъэуэнми	къэуэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэнми	укъэмыуэнми	къэмыуэнми	дыкъэмыуэнми	фыкъэмыуэнми	къэмыуэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэнуми	укъэуэнуми	къэуэнуми	дыкъэуэнуми	фыкъэуэнуми	къэуэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэнуми	укъэмыуэнуми	къэмыуэнуми	дыкъэмыуэнуми	фыкъэмыуэнуми	къэмыуэну(хэ)ми

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъауэтэми	укъауэтэми	къауэтэми	дыкъауэтэми	фыкъауэтэми	къауэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэтэми	укъэмыуэтэми	къэмыуэтэми	дыкъэмыуэтэми	фыкъэмыуэтэми	къэмыуэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэуатэми	укъэуатэми	къэуатэми	дыкъэуатэми	фыкъэуатэми	къэуа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуатэми	укъэмыуатэми	къэмыуатэми	дыкъэмыуатэми	фыкъэмыуатэми	къэмыуа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыкъэуэгъатэми	укъэуэгъатэми	къэуэгъатэми	дыкъэуэгъатэми	фыкъэуэгъатэми	къэуэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэгъатэми	укъэмыуэгъатэми	къэмыуэгъатэми	дыкъэмыуэгъатэми	фыкъэмыуэгъатэми	къэмыуэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэнтэми	укъэуэнтэми	къэуэнтэми	дыкъэуэнтэми	фыкъэуэнтэми	къэуэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэнтэми	укъэмыуэнтэми	къэмыуэнтэми	дыкъэмыуэнтэми	фыкъэмыуэнтэми	къэмыуэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэнутэми	укъэуэнутэми	къэуэнутэми	дыкъэуэнутэми	фыкъэуэнутэми	къэуэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэнутэми	укъэмыуэнутэми	къэмыуэнутэми	дыкъэмыуэнутэми	фыкъэмыуэнутэми	къэмыуэну(хэ)тэми

гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыкъэуаи	укъэуаи	къэуаи	дыкъэуаи	фыкъэуаи	къэуаи
щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуаи	укъэмыуаи	къэмыуаи	дыкъэмыуаи	фыкъэмыуаи	къэмыуаи

фӀэфӀыныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыкъэуащэрэт	укъэуащэрэт	къэуащэрэт	дыкъэуащэрэт	фыкъэуащэрэт	къэуащэрэт
щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуащэрэт	укъэмыуащэрэт	къэмыуащэрэт	дыкъэмыуащэрэт	фыкъэмыуащэрэт	къэмыуащэрэт

шэч къытехьэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнщ	укъэуагъэнщ	къэуагъэнщ	дыкъэуагъэнщ	фыкъэуагъэнщ	къэуагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнкъым	укъэуагъэнкъым	къэуагъэнкъым	дыкъэуагъэнкъым	фыкъэуагъэнкъым	къэуагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнт	укъэуагъэнт	къэуагъэнт	дыкъэуагъэнт	фыкъэуагъэнт	къэуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнтэкъым	укъэуагъэнтэкъым	къэуагъэнтэкъым	дыкъэуагъэнтэкъым	фыкъэуагъэнтэкъым	къэуагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэн	укъэуагъэн	къэуагъэн	дыкъэуагъэн	фыкъэуагъэн	къэуагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнкъэ	укъэуагъэнкъэ	къэуагъэнкъэ	дыкъэуагъэнкъэ	фыкъэуагъэнкъэ	къэуагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнт	укъэуагъэнт	къэуагъэнт	дыкъэуагъэнт	фыкъэуагъэнт	къэуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнтэкъэ	укъэуагъэнтэкъэ	къэуагъэнтэкъэ	дыкъэуагъэнтэкъэ	фыкъэуагъэнтэкъэ	къэуагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнущ	укъэуагъэнущ	къэуагъэнущ	дыкъэуагъэнущ	фыкъэуагъэнущ	къэуагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнукъым	укъэуагъэнукъым	къэуагъэнукъым	дыкъэуагъэнукъым	фыкъэуагъэнукъым	къэуагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнут	укъэуагъэнут	къэуагъэнут	дыкъэуагъэнут	фыкъэуагъэнут	къэуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнутэкъым	укъэуагъэнутэкъым	къэуагъэнутэкъым	дыкъэуагъэнутэкъым	фыкъэуагъэнутэкъым	къэуагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэну	укъэуагъэну	къэуагъэну	дыкъэуагъэну	фыкъэуагъэну	къэуагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнукъэ	укъэуагъэнукъэ	къэуагъэнукъэ	дыкъэуагъэнукъэ	фыкъэуагъэнукъэ	къэуагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнут	укъэуагъэнут	къэуагъэнут	дыкъэуагъэнут	фыкъэуагъэнут	къэуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнутэкъэ	укъэуагъэнутэкъэ	къэуагъэнутэкъэ	дыкъэуагъэнутэкъэ	фыкъэуагъэнутэкъэ	къэуагъэнутэкъэ

Причастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыкъауэ	укъауэ	къауэ	дыкъауэ	фыкъауэ	къауэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъэмыуэ	укъэмыуэ	къэмыуэ	дыкъэмыуэ	фыкъэмыуэ	къэмыуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъэуа	укъэуа	къэуа	дыкъэуа	фыкъэуа	къэуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъэмыуа	укъэмыуа	къэмыуа	дыкъэмыуа	фыкъэмыуа	къэмыуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъэуэгъа	укъэуэгъа	къэуэгъа	дыкъэуэгъа	фыкъэуэгъа	къэуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъэмыуэгъа	укъэмыуэгъа	къэмыуэгъа	дыкъэмыуэгъа	фыкъэмыуэгъа	къэмыуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыкъэуэн	укъэуэн	къэуэн	дыкъэуэн	фыкъэуэн	къэуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъэмыуэн	укъэмыуэн	къэмыуэн	дыкъэмыуэн	фыкъэмыуэн	къэмыуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыкъэуэну	укъэуэну	къэуэну	дыкъэуэну	фыкъэуэну	къэуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъэмыуэну	укъэмыуэну	къэмыуэну	дыкъэмыуэну	фыкъэмыуэну	къэмыуэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыкъызэрыуэ	укъызэрыуэ	къызэрыуэ	дыкъызэрыуэ	фыкъызэрыуэ	къызэрыуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъызэрымыуэ	укъызэрымыуэ	къызэрымыуэ	дыкъызэрымыуэ	фыкъызэрымыуэ	мыкъызэрыуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъызэрыуа	укъызэрыуа	къызэрыуа	дыкъызэрыуа	фыкъызэрыуа	къызэрыуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъызэрымыуа	укъызэрымыуа	къызэрымыуа	дыкъызэрымыуа	фыкъызэрымыуа	къызэрымыуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъызэрыуэгъа	укъызэрыуэгъа	къызэрыуэгъа	дыкъызэрыуэгъа	фыкъызэрыуэгъа	къызэрыуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъызэрымыуэгъа	укъызэрымыуэгъа	къызэрымыуэгъа	дыкъызэрымыуэгъа	фыкъызэрымыуэгъа	къызэрымыуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыкъызэрыуэн	укъызэрыуэн	къызэрыуэн	дыкъызэрыуэн	фыкъызэрыуэн	къызэрыуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъызэрымыуэн	укъызэрымыуэн	къызэрымыуэн	дыкъызэрымыуэн	фыкъызэрымыуэн	къызэрымыуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыкъызэрыуэну	укъызэрыуэну	къызэрыуэну	дыкъызэрыуэну	фыкъызэрыуэну	къызэрыуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъызэрымыуэну	укъызэрымыуэну	къызэрымыуэну	дыкъызэрымыуэну	фыкъызэрымыуэну	къызэрымыуэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщыуэ	укъыщыуэ	къыщыуэ	дыкъыщыуэ	фыкъыщыуэ	къыщыуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщымыуэ	укъыщымыуэ	къыщымыуэ	дыкъыщымыуэ	фыкъыщымыуэ	къыщымыуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщыуа	укъыщыуа	къыщыуа	дыкъыщыуа	фыкъыщыуа	къыщыуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщымыуа	укъыщымыуа	къыщымыуа	дыкъыщымыуа	фыкъыщымыуа	къыщымыуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщыуэгъа	укъыщыуэгъа	къыщыуэгъа	дыкъыщыуэгъа	фыкъыщыуэгъа	къыщыуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщымыуэгъа	укъыщымыуэгъа	къыщымыуэгъа	дыкъыщымыуэгъа	фыкъыщымыуэгъа	къыщымыуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщыуэн	укъыщыуэн	къыщыуэн	дыкъыщыуэн	фыкъыщыуэн	къыщыуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщымыуэн	укъыщымыуэн	къыщымыуэн	дыкъыщымыуэн	фыкъыщымыуэн	къыщымыуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщыуэну	укъыщыуэну	къыщыуэну	дыкъыщыуэну	фыкъыщыуэну	къыщыуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщымыуэну	укъыщымыуэну	къыщымыуэну	дыкъыщымыуэну	фыкъыщымыуэну	къыщымыуэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыздэуэ	укъыздэуэ	къыздэуэ	дыкъыздэуэ	фыкъыздэуэ	къыздэуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыздэмыуэ	укъыздэмыуэ	къыздэмыуэ	дыкъыздэмыуэ	фыкъыздэмыуэ	къыздэмыуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыздэуа	укъыздэуа	къыздэуа	дыкъыздэуа	фыкъыздэуа	къыздэуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыздэмыуа	укъыздэмыуа	къыздэмыуа	дыкъыздэмыуа	фыкъыздэмыуа	къыздэмыуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыздэуэгъа	укъыздэуэгъа	къыздэуэгъа	дыкъыздэуэгъа	фыкъыздэуэгъа	къыздэуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыздэмыуэгъа	укъыздэмыуэгъа	къыздэмыуэгъа	дыкъыздэмыуэгъа	фыкъыздэмыуэгъа	къыздэмыуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыздэуэн	укъыздэуэн	къыздэуэн	дыкъыздэуэн	фыкъыздэуэн	къыздэуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыздэмыуэн	укъыздэмыуэн	къыздэмыуэн	дыкъыздэмыуэн	фыкъыздэмыуэн	къыздэмыуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыздэуэну	укъыздэуэну	къыздэуэну	дыкъыздэуэну	фыкъыздэуэну	къыздэуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыздэмыуэну	укъыздэмыуэну	къыздэмыуэну	дыкъыздэмыуэну	фыкъыздэмыуэну	къыздэмыуэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщӀэуэ	укъыщӀэуэ	къыщӀэуэ	дыкъыщӀэуэ	фыкъыщӀэуэ	къыщӀэуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщӀэмыуэ	укъыщӀэмыуэ	къыщӀэмыуэ	дыкъыщӀэмыуэ	фыкъыщӀэмыуэ	къыщӀэмыуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщӀэуа	укъыщӀэуа	къыщӀэуа	дыкъыщӀэуа	фыкъыщӀэуа	къыщӀэуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщӀэмыуа	укъыщӀэмыуа	къыщӀэмыуа	дыкъыщӀэмыуа	фыкъыщӀэмыуа	къыщӀэмыуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщӀэуэгъа	укъыщӀэуэгъа	къыщӀэуэгъа	дыкъыщӀэуэгъа	фыкъыщӀэуэгъа	къыщӀэуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщӀэмыуэгъа	укъыщӀэмыуэгъа	къыщӀэмыуэгъа	дыкъыщӀэмыуэгъа	фыкъыщӀэмыуэгъа	къыщӀэмыуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщӀэуэн	укъыщӀэуэн	къыщӀэуэн	дыкъыщӀэуэн	фыкъыщӀэуэн	къыщӀэуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщӀэмыуэн	укъыщӀэмыуэн	къыщӀэмыуэн	дыкъыщӀэмыуэн	фыкъыщӀэмыуэн	къыщӀэмыуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщӀэуэну	укъыщӀэуэну	къыщӀэуэну	дыкъыщӀэуэну	фыкъыщӀэуэну	къыщӀэуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщӀэмыуэну	укъыщӀэмыуэну	къыщӀэмыуэну	дыкъыщӀэмыуэну	фыкъыщӀэмыуэну	къыщӀэмыуэну(хэ)

Деепричастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыкъауэу	укъауэу	къауэу	дыкъауэу	фыкъауэу	къауэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъэмыуэу	укъэмыуэу	къэмыуэу	дыкъэмыуэу	фыкъэмыуэу	къэмыуэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъэуауэ	укъэуауэ	къэуауэ	дыкъэуауэ	фыкъэуауэ	къэуауэ / къэуа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъэмыуауэ	укъэмыуауэ	къэмыуауэ	дыкъэмыуауэ	фыкъэмыуауэ	къэмыуауэ(хэ) / къэмыуа(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ	сыкъауэурэ	укъауэурэ	къауэурэ	дыкъауэурэ	фыкъауэурэ	къауэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ	сыкъэмыуэурэ	укъэмыуэурэ	къэмыуэурэ	дыкъэмыуэурэ	фыкъэмыуэурэ	къэмыуэ(хэ)урэ

		-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[у]э	[у]эр	--	[у]эхэр
Эргативнэ:	[у]э	[у]эм	--	[у]эхэм
Послеложнэ:	[у]экӀэ	[у]эмкӀэ	[у]эхэкӀэ	[у]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[у]эуэ	[у]эрауэ	[у]эхэу	[у]эхэрауэ

		-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[у]а	[у]ар	--	[у]ахэр
Эргативнэ:	[у]а	[у]ам	--	[у]ахэм
Послеложнэ:	[у]акӀэ	[у]амкӀэ	[у]ахэкӀэ	[у]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[у]ауэ	[у]арауэ	[у]ахэу	[у]ахэрауэ

		-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[у]эн	[у]эныр	--	[у]энхэр
Эргативнэ:	[у]эн	[у]эным	--	[у]энхэм
Послеложнэ:	[у]энкӀэ	[у]энымкӀэ	[у]энхэкӀэ	[у]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:	[у]эну	[у]энырауэ	[у]энхэу	[у]энхэрауэ

		-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[у]эну	[у]энур	--	[у]энухэр
Эргативнэ:	[у]эну	[у]энум	--	[у]энухэм
Послеложнэ:	[у]энукӀэ	[у]энумкӀэ	[у]энухэкӀэ	[у]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[у]энууэ	[у]энурауэ	[у]энухэу	[у]энухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

1. Удын къэдзын (лъакъуэ, ӀэштӀым сыт хуэдэкӀэ).
2. Зыгуэр къэдзын, къэутӀыпщын (п. п. мывэ).
3. ЗыщӀыпӀэкӀэ къиукӀын (фоч, топ, пулемёт сыт хуэдэхэмкӀэ).

ЩАПХЪЭХЭР

• Сосрыкъуэ шым сэмэгурабгъу зыхуищӀри бгъэдыхьэну хуежьащ, арщхьэкӀэ шым зыбгъэдигъэхьакъым, къауэу щӀидзэри. Нартхэр

• Зы иныжь ныкъуэукӀ къауэри [мывэкӀэ] щӀалэм къытехуащ. Къэбэрдей таурыхъхэр, сборник

• Астемыр шым къыжьэдекъуэ, модрей шури.. кӀэрахъуэкӀэ къоуэ. КӀыщокъуэ Алим

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

• ӀэштӀымкӀэ къэуэн.
• ЛъакъуэкӀэ къэуэн.
• ЯтӀэ шыкъыркӀэ къэуэн.
• ФочкӀэ къэуэн.
• ТопкӀэ къэуэн.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

• къэуэн: 1. hit, strike, kick (with the hand or foot) 2. throw sth (in this direction) 3. shoot (in this direction)
• ӀэштӀымкӀэ къэуэн: hit with the fist
• ЛъакъуэкӀэ къэуэн: kick with the foot
• ЯтӀэ шыкъыркӀэ къэуэн: throw lumps of mud
• ФочкӀэ къэуэн: shoot a gun
• ТопкӀэ къэуэн: shoot a cannon or artillery

УРЫСЫБЗЭ

• къэуэн: 1. ударить (напр. рукой, ногой) 2. бросаться чем-л. (сюда) 3. стрелять (сюда)
• ӀэштӀымкӀэ къэуэн: ударить кулаком
• ЛъакъуэкӀэ къэуэн: ударить ногой
• ЯтӀэ шыкъыркӀэ къэуэн: бросаться комьями грязи
• ФочкӀэ къэуэн: стрелять из ружья
• ТопкӀэ къэуэн: стрелять из пушки, артиллерии

БИБЛИОГРАФИЕ

Библиографием еплъын

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

• IPA [qʹɐ'wɐn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

• къэ- + [у] + -э + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэмыӏэс "къэуэн"-м и спряженэ

Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:	къэуэн
щымыӀэныгъэ:	къэмыуэн

Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыкъэуэн	укъэуэн	къэуэн	дыкъэуэн	фыкъэуэн	къэуэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэн	укъэмыуэн	къэмыуэн	дыкъэмыуэн	фыкъэмыуэн	къэмыуэн(хэ)

унафэ наклоненэ	уэ	фэ
щыӀэныгъэ:	къауэ!	фыкъауэ!
щымыӀэныгъэ:	укъэмыуэ!	фыкъэмыуэ!

Ре-кӀэ унафэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыкъреуэ	укъреуэ	къреуэ	дыкъреуэ	фыкъреуэ	къреуэ
щымыӀэныгъэ:	сыкъремыуэ	укъремыуэ	къремыуэ	дыкъремыуэ	фыкъремыуэ	къремыуэ

ЗэраӀуатэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъоуэ(р)	укъоуэ(р)	къоуэ(р)	дыкъоуэ(р)	фыкъоуэ(р)	къоуэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъауэркъым	укъауэркъым	къауэркъым	дыкъауэркъым	фыкъауэркъым	къауэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъауэрт	укъауэрт	къауэрт	дыкъауэрт	фыкъауэрт	къауэ(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъауэртэкъым	укъауэртэкъым	къауэртэкъым	дыкъауэртэкъым	фыкъауэртэкъым	къауэ(хэ)ртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэуащ	укъэуащ	къэуащ	дыкъэуащ	фыкъэуащ	къэуа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуакъым	укъэуакъым	къэуакъым	дыкъэуакъым	фыкъэуакъым	къэуа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэуат	укъэуат	къэуат	дыкъэуат	фыкъэуат	къэуа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуатэкъым	укъэуатэкъым	къэуатэкъым	дыкъэуатэкъым	фыкъэуатэкъым	къэуа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэгъащ	укъэуэгъащ	къэуэгъащ	дыкъэуэгъащ	фыкъэуэгъащ	къэуэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуэгъакъым	укъэуэгъакъым	къэуэгъакъым	дыкъэуэгъакъым	фыкъэуэгъакъым	къэуэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэгъат	укъэуэгъат	къэуэгъат	дыкъэуэгъат	фыкъэуэгъат	къэуэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуэгъатэкъым	укъэуэгъатэкъым	къэуэгъатэкъым	дыкъэуэгъатэкъым	фыкъэуэгъатэкъым	къэуэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сыкъауэщ	укъауэщ	къауэщ	дыкъауэщ	фыкъауэщ	къауэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сыкъауэкъым	укъауэкъым	къауэкъым	дыкъауэкъым	фыкъауэкъым	къауэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сыкъауэт	укъауэт	къауэт	дыкъауэт	фыкъауэт	къауэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сыкъауэтэкъым	укъауэтэкъым	къауэтэкъым	дыкъауэтэкъым	фыкъауэтэкъым	къауэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэнщ	укъэуэнщ	къэуэнщ	дыкъэуэнщ	фыкъэуэнщ	къэуэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуэнкъым	укъэуэнкъым	къэуэнкъым	дыкъэуэнкъым	фыкъэуэнкъым	къэуэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэнущ	укъэуэнущ	къэуэнущ	дыкъэуэнущ	фыкъэуэнущ	къэуэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуэнукъым	укъэуэнукъым	къэуэнукъым	дыкъэуэнукъым	фыкъэуэнукъым	къэуэну(хэ)къым

ЗэрыупщӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъауэрэ	укъауэрэ	къауэрэ	дыкъауэрэ	фыкъауэрэ	къауэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъауэркъэ	укъауэркъэ	къауэркъэ	дыкъауэркъэ	фыкъауэркъэ	къауэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъауэрт	укъауэрт	къауэрт	дыкъауэрт	фыкъауэрт	къауэ(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъауэртэкъэ	укъауэртэкъэ	къауэртэкъэ	дыкъауэртэкъэ	фыкъауэртэкъэ	къауэ(хэ)ртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэуа	укъэуа	къэуа	дыкъэуа	фыкъэуа	къэуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуакъэ	укъэуакъэ	къэуакъэ	дыкъэуакъэ	фыкъэуакъэ	къэуа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэуат	укъэуат	къэуат	дыкъэуат	фыкъэуат	къэуа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуатэкъэ	укъэуатэкъэ	къэуатэкъэ	дыкъэуатэкъэ	фыкъэуатэкъэ	къэуа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэгъа	укъэуэгъа	къэуэгъа	дыкъэуэгъа	фыкъэуэгъа	къэуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуэгъакъэ	укъэуэгъакъэ	къэуэгъакъэ	дыкъэуэгъакъэ	фыкъэуэгъакъэ	къэуэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэгъат	укъэуэгъат	къэуэгъат	дыкъэуэгъат	фыкъэуэгъат	къэуэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуэгъатэкъэ	укъэуэгъатэкъэ	къэуэгъатэкъэ	дыкъэуэгъатэкъэ	фыкъэуэгъатэкъэ	къэуэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сыкъауэ	укъауэ	къауэ	дыкъауэ	фыкъауэ	къауэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сыкъауэкъэ	укъауэкъэ	къауэкъэ	дыкъауэкъэ	фыкъауэкъэ	къауэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сыкъауэт	укъауэт	къауэт	дыкъауэт	фыкъауэт	къауэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сыкъауэтэкъэ	укъауэтэкъэ	къауэтэкъэ	дыкъауэтэкъэ	фыкъауэтэкъэ	къауэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэн	укъэуэн	къэуэн	дыкъэуэн	фыкъэуэн	къэуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуэнкъэ	укъэуэнкъэ	къэуэнкъэ	дыкъэуэнкъэ	фыкъэуэнкъэ	къэуэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэну	укъэуэну	къэуэну	дыкъэуэну	фыкъэуэну	къэуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуэнукъэ	укъэуэнукъэ	къэуэнукъэ	дыкъэуэнукъэ	фыкъэуэнукъэ	къэуэну(хэ)къэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъауэмэ	укъауэмэ	къауэмэ	дыкъауэмэ	фыкъауэмэ	къауэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэмэ	укъэмыуэмэ	къэмыуэмэ	дыкъэмыуэмэ	фыкъэмыуэмэ	къэмыуэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэуамэ	укъэуамэ	къэуамэ	дыкъэуамэ	фыкъэуамэ	къэуа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуамэ	укъэмыуамэ	къэмыуамэ	дыкъэмыуамэ	фыкъэмыуамэ	мыуа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыкъэуэгъамэ	укъэуэгъамэ	къэуэгъамэ	дыкъэуэгъамэ	фыкъэуэгъамэ	къэуэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэгъамэ	укъэмыуэгъамэ	къэмыуэгъамэ	дыкъэмыуэгъамэ	фыкъэмыуэгъамэ	къэмыуэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэнмэ	укъэуэнмэ	къэуэнмэ	дыкъэуэнмэ	фыкъэуэнмэ	къэуэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэнмэ	укъэмыуэнмэ	къэмыуэнмэ	дыкъэмыуэнмэ	фыкъэмыуэнмэ	къэмыуэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэнумэ	укъэуэнумэ	къэуэнумэ	дыкъэуэнумэ	фыкъэуэнумэ	къэуэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэнумэ	укъэмыуэнумэ	къэмыуэнумэ	дыкъэмыуэнумэ	фыкъэмыуэнумэ	къэмыуэну(хэ)мэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъауэтэмэ	укъауэтэмэ	къауэтэмэ	дыкъауэтэмэ	фыкъауэтэмэ	къауэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэтэмэ	укъэмыуэтэмэ	къэмыуэтэмэ	дыкъэмыуэтэмэ	фыкъэмыуэтэмэ	къэмыуэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэуатэмэ	укъэуатэмэ	къэуатэмэ	дыкъэуатэмэ	фыкъэуатэмэ	къэуа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуатэмэ	укъэмыуатэмэ	къэмыуатэмэ	дыкъэмыуатэмэ	фыкъэмыуатэмэ	къэмыуа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыкъэуэгъатэмэ	укъэуэгъатэмэ	къэуэгъатэмэ	дыкъэуэгъатэмэ	фыкъэуэгъатэмэ	къэуэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэгъатэмэ	укъэмыуэгъатэмэ	къэмыуэгъатэмэ	дыкъэмыуэгъатэмэ	фыкъэмыуэгъатэмэ	къэмыуэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэнтэмэ	укъэуэнтэмэ	къэуэнтэмэ	дыкъэуэнтэмэ	фыкъэуэнтэмэ	къэуэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэнтэмэ	укъэмыуэнтэмэ	къэмыуэнтэмэ	дыкъэмыуэнтэмэ	фыкъэмыуэнтэмэ	къэмыуэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэнутэмэ	укъэуэнутэмэ	къэуэнутэмэ	дыкъэуэнутэмэ	фыкъэуэнутэмэ	къэуэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэнутэмэ	укъэмыуэнутэмэ	къэмыуэнутэмэ	дыкъэмыуэнутэмэ	фыкъэмыуэнутэмэ	къэмыуэну(хэ)тэмэ

сослагательнэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэнт	укъэуэнт	къэуэнт	дыкъэуэнт	фыкъэуэнт	къэуэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуэнтэкъым	укъэуэнтэкъым	къэуэнтэкъым	дыкъэуэнтэкъым	фыкъэуэнтэкъым	къэуэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэнут	укъэуэнут	къэуэнут	дыкъэуэнут	фыкъэуэнут	къэуэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуэнутэкъым	укъэуэнутэкъым	къэуэнутэкъым	дыкъэуэнутэкъым	фыкъэуэнутэкъым	къэуэну(хэ)тэкъым

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъауэми	укъауэми	къауэми	дыкъауэми	фыкъауэми	къауэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэми	укъэмыуэми	къэмыуэми	дыкъэмыуэми	фыкъэмыуэми	къэмыуэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэуами	укъэуами	къэуами	дыкъэуами	фыкъэуами	къэуа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуами	укъэмыуами	къэмыуами	дыкъэмыуами	фыкъэмыуами	къэмыуа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыкъэуэгъами	укъэуэгъами	къэуэгъами	дыкъэуэгъами	фыкъэуэгъами	къэуэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэгъами	укъэмыуэгъами	къэмыуэгъами	дыкъэмыуэгъами	фыкъэмыуэгъами	къэмыуэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэнми	укъэуэнми	къэуэнми	дыкъэуэнми	фыкъэуэнми	къэуэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэнми	укъэмыуэнми	къэмыуэнми	дыкъэмыуэнми	фыкъэмыуэнми	къэмыуэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэнуми	укъэуэнуми	къэуэнуми	дыкъэуэнуми	фыкъэуэнуми	къэуэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэнуми	укъэмыуэнуми	къэмыуэнуми	дыкъэмыуэнуми	фыкъэмыуэнуми	къэмыуэну(хэ)ми

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъауэтэми	укъауэтэми	къауэтэми	дыкъауэтэми	фыкъауэтэми	къауэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэтэми	укъэмыуэтэми	къэмыуэтэми	дыкъэмыуэтэми	фыкъэмыуэтэми	къэмыуэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэуатэми	укъэуатэми	къэуатэми	дыкъэуатэми	фыкъэуатэми	къэуа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуатэми	укъэмыуатэми	къэмыуатэми	дыкъэмыуатэми	фыкъэмыуатэми	къэмыуа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыкъэуэгъатэми	укъэуэгъатэми	къэуэгъатэми	дыкъэуэгъатэми	фыкъэуэгъатэми	къэуэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэгъатэми	укъэмыуэгъатэми	къэмыуэгъатэми	дыкъэмыуэгъатэми	фыкъэмыуэгъатэми	къэмыуэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэнтэми	укъэуэнтэми	къэуэнтэми	дыкъэуэнтэми	фыкъэуэнтэми	къэуэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэнтэми	укъэмыуэнтэми	къэмыуэнтэми	дыкъэмыуэнтэми	фыкъэмыуэнтэми	къэмыуэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэнутэми	укъэуэнутэми	къэуэнутэми	дыкъэуэнутэми	фыкъэуэнутэми	къэуэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэнутэми	укъэмыуэнутэми	къэмыуэнутэми	дыкъэмыуэнутэми	фыкъэмыуэнутэми	къэмыуэну(хэ)тэми

гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыкъэуаи	укъэуаи	къэуаи	дыкъэуаи	фыкъэуаи	къэуаи
щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуаи	укъэмыуаи	къэмыуаи	дыкъэмыуаи	фыкъэмыуаи	къэмыуаи

фӀэфӀыныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыкъэуащэрэт	укъэуащэрэт	къэуащэрэт	дыкъэуащэрэт	фыкъэуащэрэт	къэуащэрэт
щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуащэрэт	укъэмыуащэрэт	къэмыуащэрэт	дыкъэмыуащэрэт	фыкъэмыуащэрэт	къэмыуащэрэт

шэч къытехьэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнщ	укъэуагъэнщ	къэуагъэнщ	дыкъэуагъэнщ	фыкъэуагъэнщ	къэуагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнкъым	укъэуагъэнкъым	къэуагъэнкъым	дыкъэуагъэнкъым	фыкъэуагъэнкъым	къэуагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнт	укъэуагъэнт	къэуагъэнт	дыкъэуагъэнт	фыкъэуагъэнт	къэуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнтэкъым	укъэуагъэнтэкъым	къэуагъэнтэкъым	дыкъэуагъэнтэкъым	фыкъэуагъэнтэкъым	къэуагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэн	укъэуагъэн	къэуагъэн	дыкъэуагъэн	фыкъэуагъэн	къэуагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнкъэ	укъэуагъэнкъэ	къэуагъэнкъэ	дыкъэуагъэнкъэ	фыкъэуагъэнкъэ	къэуагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнт	укъэуагъэнт	къэуагъэнт	дыкъэуагъэнт	фыкъэуагъэнт	къэуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнтэкъэ	укъэуагъэнтэкъэ	къэуагъэнтэкъэ	дыкъэуагъэнтэкъэ	фыкъэуагъэнтэкъэ	къэуагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнущ	укъэуагъэнущ	къэуагъэнущ	дыкъэуагъэнущ	фыкъэуагъэнущ	къэуагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнукъым	укъэуагъэнукъым	къэуагъэнукъым	дыкъэуагъэнукъым	фыкъэуагъэнукъым	къэуагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнут	укъэуагъэнут	къэуагъэнут	дыкъэуагъэнут	фыкъэуагъэнут	къэуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнутэкъым	укъэуагъэнутэкъым	къэуагъэнутэкъым	дыкъэуагъэнутэкъым	фыкъэуагъэнутэкъым	къэуагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэну	укъэуагъэну	къэуагъэну	дыкъэуагъэну	фыкъэуагъэну	къэуагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнукъэ	укъэуагъэнукъэ	къэуагъэнукъэ	дыкъэуагъэнукъэ	фыкъэуагъэнукъэ	къэуагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнут	укъэуагъэнут	къэуагъэнут	дыкъэуагъэнут	фыкъэуагъэнут	къэуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнутэкъэ	укъэуагъэнутэкъэ	къэуагъэнутэкъэ	дыкъэуагъэнутэкъэ	фыкъэуагъэнутэкъэ	къэуагъэнутэкъэ

Причастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыкъауэ	укъауэ	къауэ	дыкъауэ	фыкъауэ	къауэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъэмыуэ	укъэмыуэ	къэмыуэ	дыкъэмыуэ	фыкъэмыуэ	къэмыуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъэуа	укъэуа	къэуа	дыкъэуа	фыкъэуа	къэуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъэмыуа	укъэмыуа	къэмыуа	дыкъэмыуа	фыкъэмыуа	къэмыуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъэуэгъа	укъэуэгъа	къэуэгъа	дыкъэуэгъа	фыкъэуэгъа	къэуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъэмыуэгъа	укъэмыуэгъа	къэмыуэгъа	дыкъэмыуэгъа	фыкъэмыуэгъа	къэмыуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыкъэуэн	укъэуэн	къэуэн	дыкъэуэн	фыкъэуэн	къэуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъэмыуэн	укъэмыуэн	къэмыуэн	дыкъэмыуэн	фыкъэмыуэн	къэмыуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыкъэуэну	укъэуэну	къэуэну	дыкъэуэну	фыкъэуэну	къэуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъэмыуэну	укъэмыуэну	къэмыуэну	дыкъэмыуэну	фыкъэмыуэну	къэмыуэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыкъызэрыуэ	укъызэрыуэ	къызэрыуэ	дыкъызэрыуэ	фыкъызэрыуэ	къызэрыуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъызэрымыуэ	укъызэрымыуэ	къызэрымыуэ	дыкъызэрымыуэ	фыкъызэрымыуэ	мыкъызэрыуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъызэрыуа	укъызэрыуа	къызэрыуа	дыкъызэрыуа	фыкъызэрыуа	къызэрыуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъызэрымыуа	укъызэрымыуа	къызэрымыуа	дыкъызэрымыуа	фыкъызэрымыуа	къызэрымыуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъызэрыуэгъа	укъызэрыуэгъа	къызэрыуэгъа	дыкъызэрыуэгъа	фыкъызэрыуэгъа	къызэрыуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъызэрымыуэгъа	укъызэрымыуэгъа	къызэрымыуэгъа	дыкъызэрымыуэгъа	фыкъызэрымыуэгъа	къызэрымыуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыкъызэрыуэн	укъызэрыуэн	къызэрыуэн	дыкъызэрыуэн	фыкъызэрыуэн	къызэрыуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъызэрымыуэн	укъызэрымыуэн	къызэрымыуэн	дыкъызэрымыуэн	фыкъызэрымыуэн	къызэрымыуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыкъызэрыуэну	укъызэрыуэну	къызэрыуэну	дыкъызэрыуэну	фыкъызэрыуэну	къызэрыуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъызэрымыуэну	укъызэрымыуэну	къызэрымыуэну	дыкъызэрымыуэну	фыкъызэрымыуэну	къызэрымыуэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщыуэ	укъыщыуэ	къыщыуэ	дыкъыщыуэ	фыкъыщыуэ	къыщыуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщымыуэ	укъыщымыуэ	къыщымыуэ	дыкъыщымыуэ	фыкъыщымыуэ	къыщымыуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщыуа	укъыщыуа	къыщыуа	дыкъыщыуа	фыкъыщыуа	къыщыуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщымыуа	укъыщымыуа	къыщымыуа	дыкъыщымыуа	фыкъыщымыуа	къыщымыуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщыуэгъа	укъыщыуэгъа	къыщыуэгъа	дыкъыщыуэгъа	фыкъыщыуэгъа	къыщыуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщымыуэгъа	укъыщымыуэгъа	къыщымыуэгъа	дыкъыщымыуэгъа	фыкъыщымыуэгъа	къыщымыуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщыуэн	укъыщыуэн	къыщыуэн	дыкъыщыуэн	фыкъыщыуэн	къыщыуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщымыуэн	укъыщымыуэн	къыщымыуэн	дыкъыщымыуэн	фыкъыщымыуэн	къыщымыуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщыуэну	укъыщыуэну	къыщыуэну	дыкъыщыуэну	фыкъыщыуэну	къыщыуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщымыуэну	укъыщымыуэну	къыщымыуэну	дыкъыщымыуэну	фыкъыщымыуэну	къыщымыуэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыздэуэ	укъыздэуэ	къыздэуэ	дыкъыздэуэ	фыкъыздэуэ	къыздэуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыздэмыуэ	укъыздэмыуэ	къыздэмыуэ	дыкъыздэмыуэ	фыкъыздэмыуэ	къыздэмыуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыздэуа	укъыздэуа	къыздэуа	дыкъыздэуа	фыкъыздэуа	къыздэуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыздэмыуа	укъыздэмыуа	къыздэмыуа	дыкъыздэмыуа	фыкъыздэмыуа	къыздэмыуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыздэуэгъа	укъыздэуэгъа	къыздэуэгъа	дыкъыздэуэгъа	фыкъыздэуэгъа	къыздэуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыздэмыуэгъа	укъыздэмыуэгъа	къыздэмыуэгъа	дыкъыздэмыуэгъа	фыкъыздэмыуэгъа	къыздэмыуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыздэуэн	укъыздэуэн	къыздэуэн	дыкъыздэуэн	фыкъыздэуэн	къыздэуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыздэмыуэн	укъыздэмыуэн	къыздэмыуэн	дыкъыздэмыуэн	фыкъыздэмыуэн	къыздэмыуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыздэуэну	укъыздэуэну	къыздэуэну	дыкъыздэуэну	фыкъыздэуэну	къыздэуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыздэмыуэну	укъыздэмыуэну	къыздэмыуэну	дыкъыздэмыуэну	фыкъыздэмыуэну	къыздэмыуэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщӀэуэ	укъыщӀэуэ	къыщӀэуэ	дыкъыщӀэуэ	фыкъыщӀэуэ	къыщӀэуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщӀэмыуэ	укъыщӀэмыуэ	къыщӀэмыуэ	дыкъыщӀэмыуэ	фыкъыщӀэмыуэ	къыщӀэмыуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщӀэуа	укъыщӀэуа	къыщӀэуа	дыкъыщӀэуа	фыкъыщӀэуа	къыщӀэуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщӀэмыуа	укъыщӀэмыуа	къыщӀэмыуа	дыкъыщӀэмыуа	фыкъыщӀэмыуа	къыщӀэмыуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщӀэуэгъа	укъыщӀэуэгъа	къыщӀэуэгъа	дыкъыщӀэуэгъа	фыкъыщӀэуэгъа	къыщӀэуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщӀэмыуэгъа	укъыщӀэмыуэгъа	къыщӀэмыуэгъа	дыкъыщӀэмыуэгъа	фыкъыщӀэмыуэгъа	къыщӀэмыуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщӀэуэн	укъыщӀэуэн	къыщӀэуэн	дыкъыщӀэуэн	фыкъыщӀэуэн	къыщӀэуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщӀэмыуэн	укъыщӀэмыуэн	къыщӀэмыуэн	дыкъыщӀэмыуэн	фыкъыщӀэмыуэн	къыщӀэмыуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщӀэуэну	укъыщӀэуэну	къыщӀэуэну	дыкъыщӀэуэну	фыкъыщӀэуэну	къыщӀэуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщӀэмыуэну	укъыщӀэмыуэну	къыщӀэмыуэну	дыкъыщӀэмыуэну	фыкъыщӀэмыуэну	къыщӀэмыуэну(хэ)

Деепричастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыкъауэу	укъауэу	къауэу	дыкъауэу	фыкъауэу	къауэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъэмыуэу	укъэмыуэу	къэмыуэу	дыкъэмыуэу	фыкъэмыуэу	къэмыуэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъэуауэ	укъэуауэ	къэуауэ	дыкъэуауэ	фыкъэуауэ	къэуауэ / къэуа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъэмыуауэ	укъэмыуауэ	къэмыуауэ	дыкъэмыуауэ	фыкъэмыуауэ	къэмыуауэ(хэ) / къэмыуа(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ	сыкъауэурэ	укъауэурэ	къауэурэ	дыкъауэурэ	фыкъауэурэ	къауэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ	сыкъэмыуэурэ	укъэмыуэурэ	къэмыуэурэ	дыкъэмыуэурэ	фыкъэмыуэурэ	къэмыуэ(хэ)урэ

		-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[у]э	[у]эр	--	[у]эхэр
Эргативнэ:	[у]э	[у]эм	--	[у]эхэм
Послеложнэ:	[у]экӀэ	[у]эмкӀэ	[у]эхэкӀэ	[у]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[у]эуэ	[у]эрауэ	[у]эхэу	[у]эхэрауэ

		-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[у]а	[у]ар	--	[у]ахэр
Эргативнэ:	[у]а	[у]ам	--	[у]ахэм
Послеложнэ:	[у]акӀэ	[у]амкӀэ	[у]ахэкӀэ	[у]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[у]ауэ	[у]арауэ	[у]ахэу	[у]ахэрауэ

		-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[у]эн	[у]эныр	--	[у]энхэр
Эргативнэ:	[у]эн	[у]эным	--	[у]энхэм
Послеложнэ:	[у]энкӀэ	[у]энымкӀэ	[у]энхэкӀэ	[у]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:	[у]эну	[у]энырауэ	[у]энхэу	[у]энхэрауэ

		-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[у]эну	[у]энур	--	[у]энухэр
Эргативнэ:	[у]эну	[у]энум	--	[у]энухэм
Послеложнэ:	[у]энукӀэ	[у]энумкӀэ	[у]энухэкӀэ	[у]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[у]энууэ	[у]энурауэ	[у]энухэу	[у]энухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

1. КъэукӀуриин.
2. Къэкъутэн, зэпкърыхун, къищэхэн.

ЩАПХЪЭХЭР

• Унэ зрашэлӀар къэуэным нэса щхьэкӀэ, унэшхуэу зэрыщытар белджылыт. Ӏуащхьэмахуэ, журнал (художественный)

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

• Жыгыр къэуащ.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

• къэуэн: 1. fall down, collapse or come crashing down (for example, a tree) 2. collapse, fall apart
• Жыгыр къэуащ: the tree fell down

УРЫСЫБЗЭ

• къэуэн: 1. свалиться, упасть, рухнуть (напр. о дереве) 2. разрушиться, развалиться
• Жыгыр къэуащ: дерево упало

БИБЛИОГРАФИЕ

Библиографием еплъын

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

• IPA [qʹɐ'wɐn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

• къэ- + [у] + -э + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэмыӏэс "къэуэн"-м и спряженэ

Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:	къэуэн
щымыӀэныгъэ:	къэмыуэн

Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыкъэуэн	укъэуэн	къэуэн	дыкъэуэн	фыкъэуэн	къэуэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэн	укъэмыуэн	къэмыуэн	дыкъэмыуэн	фыкъэмыуэн	къэмыуэн(хэ)

унафэ наклоненэ	уэ	фэ
щыӀэныгъэ:	къауэ!	фыкъауэ!
щымыӀэныгъэ:	укъэмыуэ!	фыкъэмыуэ!

Ре-кӀэ унафэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыкъреуэ	укъреуэ	къреуэ	дыкъреуэ	фыкъреуэ	къреуэ
щымыӀэныгъэ:	сыкъремыуэ	укъремыуэ	къремыуэ	дыкъремыуэ	фыкъремыуэ	къремыуэ

ЗэраӀуатэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъоуэ(р)	укъоуэ(р)	къоуэ(р)	дыкъоуэ(р)	фыкъоуэ(р)	къоуэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъауэркъым	укъауэркъым	къауэркъым	дыкъауэркъым	фыкъауэркъым	къауэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъауэрт	укъауэрт	къауэрт	дыкъауэрт	фыкъауэрт	къауэ(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъауэртэкъым	укъауэртэкъым	къауэртэкъым	дыкъауэртэкъым	фыкъауэртэкъым	къауэ(хэ)ртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэуащ	укъэуащ	къэуащ	дыкъэуащ	фыкъэуащ	къэуа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуакъым	укъэуакъым	къэуакъым	дыкъэуакъым	фыкъэуакъым	къэуа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэуат	укъэуат	къэуат	дыкъэуат	фыкъэуат	къэуа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуатэкъым	укъэуатэкъым	къэуатэкъым	дыкъэуатэкъым	фыкъэуатэкъым	къэуа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэгъащ	укъэуэгъащ	къэуэгъащ	дыкъэуэгъащ	фыкъэуэгъащ	къэуэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуэгъакъым	укъэуэгъакъым	къэуэгъакъым	дыкъэуэгъакъым	фыкъэуэгъакъым	къэуэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэгъат	укъэуэгъат	къэуэгъат	дыкъэуэгъат	фыкъэуэгъат	къэуэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуэгъатэкъым	укъэуэгъатэкъым	къэуэгъатэкъым	дыкъэуэгъатэкъым	фыкъэуэгъатэкъым	къэуэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сыкъауэщ	укъауэщ	къауэщ	дыкъауэщ	фыкъауэщ	къауэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сыкъауэкъым	укъауэкъым	къауэкъым	дыкъауэкъым	фыкъауэкъым	къауэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сыкъауэт	укъауэт	къауэт	дыкъауэт	фыкъауэт	къауэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сыкъауэтэкъым	укъауэтэкъым	къауэтэкъым	дыкъауэтэкъым	фыкъауэтэкъым	къауэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэнщ	укъэуэнщ	къэуэнщ	дыкъэуэнщ	фыкъэуэнщ	къэуэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуэнкъым	укъэуэнкъым	къэуэнкъым	дыкъэуэнкъым	фыкъэуэнкъым	къэуэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэнущ	укъэуэнущ	къэуэнущ	дыкъэуэнущ	фыкъэуэнущ	къэуэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуэнукъым	укъэуэнукъым	къэуэнукъым	дыкъэуэнукъым	фыкъэуэнукъым	къэуэну(хэ)къым

ЗэрыупщӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъауэрэ	укъауэрэ	къауэрэ	дыкъауэрэ	фыкъауэрэ	къауэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъауэркъэ	укъауэркъэ	къауэркъэ	дыкъауэркъэ	фыкъауэркъэ	къауэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъауэрт	укъауэрт	къауэрт	дыкъауэрт	фыкъауэрт	къауэ(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъауэртэкъэ	укъауэртэкъэ	къауэртэкъэ	дыкъауэртэкъэ	фыкъауэртэкъэ	къауэ(хэ)ртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэуа	укъэуа	къэуа	дыкъэуа	фыкъэуа	къэуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуакъэ	укъэуакъэ	къэуакъэ	дыкъэуакъэ	фыкъэуакъэ	къэуа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэуат	укъэуат	къэуат	дыкъэуат	фыкъэуат	къэуа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуатэкъэ	укъэуатэкъэ	къэуатэкъэ	дыкъэуатэкъэ	фыкъэуатэкъэ	къэуа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэгъа	укъэуэгъа	къэуэгъа	дыкъэуэгъа	фыкъэуэгъа	къэуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуэгъакъэ	укъэуэгъакъэ	къэуэгъакъэ	дыкъэуэгъакъэ	фыкъэуэгъакъэ	къэуэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэгъат	укъэуэгъат	къэуэгъат	дыкъэуэгъат	фыкъэуэгъат	къэуэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуэгъатэкъэ	укъэуэгъатэкъэ	къэуэгъатэкъэ	дыкъэуэгъатэкъэ	фыкъэуэгъатэкъэ	къэуэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сыкъауэ	укъауэ	къауэ	дыкъауэ	фыкъауэ	къауэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сыкъауэкъэ	укъауэкъэ	къауэкъэ	дыкъауэкъэ	фыкъауэкъэ	къауэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сыкъауэт	укъауэт	къауэт	дыкъауэт	фыкъауэт	къауэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сыкъауэтэкъэ	укъауэтэкъэ	къауэтэкъэ	дыкъауэтэкъэ	фыкъауэтэкъэ	къауэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэн	укъэуэн	къэуэн	дыкъэуэн	фыкъэуэн	къэуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуэнкъэ	укъэуэнкъэ	къэуэнкъэ	дыкъэуэнкъэ	фыкъэуэнкъэ	къэуэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэну	укъэуэну	къэуэну	дыкъэуэну	фыкъэуэну	къэуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуэнукъэ	укъэуэнукъэ	къэуэнукъэ	дыкъэуэнукъэ	фыкъэуэнукъэ	къэуэну(хэ)къэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъауэмэ	укъауэмэ	къауэмэ	дыкъауэмэ	фыкъауэмэ	къауэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэмэ	укъэмыуэмэ	къэмыуэмэ	дыкъэмыуэмэ	фыкъэмыуэмэ	къэмыуэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэуамэ	укъэуамэ	къэуамэ	дыкъэуамэ	фыкъэуамэ	къэуа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуамэ	укъэмыуамэ	къэмыуамэ	дыкъэмыуамэ	фыкъэмыуамэ	мыуа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыкъэуэгъамэ	укъэуэгъамэ	къэуэгъамэ	дыкъэуэгъамэ	фыкъэуэгъамэ	къэуэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэгъамэ	укъэмыуэгъамэ	къэмыуэгъамэ	дыкъэмыуэгъамэ	фыкъэмыуэгъамэ	къэмыуэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэнмэ	укъэуэнмэ	къэуэнмэ	дыкъэуэнмэ	фыкъэуэнмэ	къэуэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэнмэ	укъэмыуэнмэ	къэмыуэнмэ	дыкъэмыуэнмэ	фыкъэмыуэнмэ	къэмыуэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэнумэ	укъэуэнумэ	къэуэнумэ	дыкъэуэнумэ	фыкъэуэнумэ	къэуэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэнумэ	укъэмыуэнумэ	къэмыуэнумэ	дыкъэмыуэнумэ	фыкъэмыуэнумэ	къэмыуэну(хэ)мэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъауэтэмэ	укъауэтэмэ	къауэтэмэ	дыкъауэтэмэ	фыкъауэтэмэ	къауэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэтэмэ	укъэмыуэтэмэ	къэмыуэтэмэ	дыкъэмыуэтэмэ	фыкъэмыуэтэмэ	къэмыуэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэуатэмэ	укъэуатэмэ	къэуатэмэ	дыкъэуатэмэ	фыкъэуатэмэ	къэуа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуатэмэ	укъэмыуатэмэ	къэмыуатэмэ	дыкъэмыуатэмэ	фыкъэмыуатэмэ	къэмыуа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыкъэуэгъатэмэ	укъэуэгъатэмэ	къэуэгъатэмэ	дыкъэуэгъатэмэ	фыкъэуэгъатэмэ	къэуэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэгъатэмэ	укъэмыуэгъатэмэ	къэмыуэгъатэмэ	дыкъэмыуэгъатэмэ	фыкъэмыуэгъатэмэ	къэмыуэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэнтэмэ	укъэуэнтэмэ	къэуэнтэмэ	дыкъэуэнтэмэ	фыкъэуэнтэмэ	къэуэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэнтэмэ	укъэмыуэнтэмэ	къэмыуэнтэмэ	дыкъэмыуэнтэмэ	фыкъэмыуэнтэмэ	къэмыуэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэнутэмэ	укъэуэнутэмэ	къэуэнутэмэ	дыкъэуэнутэмэ	фыкъэуэнутэмэ	къэуэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэнутэмэ	укъэмыуэнутэмэ	къэмыуэнутэмэ	дыкъэмыуэнутэмэ	фыкъэмыуэнутэмэ	къэмыуэну(хэ)тэмэ

сослагательнэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэнт	укъэуэнт	къэуэнт	дыкъэуэнт	фыкъэуэнт	къэуэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуэнтэкъым	укъэуэнтэкъым	къэуэнтэкъым	дыкъэуэнтэкъым	фыкъэуэнтэкъым	къэуэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэнут	укъэуэнут	къэуэнут	дыкъэуэнут	фыкъэуэнут	къэуэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэуэнутэкъым	укъэуэнутэкъым	къэуэнутэкъым	дыкъэуэнутэкъым	фыкъэуэнутэкъым	къэуэну(хэ)тэкъым

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъауэми	укъауэми	къауэми	дыкъауэми	фыкъауэми	къауэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэми	укъэмыуэми	къэмыуэми	дыкъэмыуэми	фыкъэмыуэми	къэмыуэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэуами	укъэуами	къэуами	дыкъэуами	фыкъэуами	къэуа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуами	укъэмыуами	къэмыуами	дыкъэмыуами	фыкъэмыуами	къэмыуа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыкъэуэгъами	укъэуэгъами	къэуэгъами	дыкъэуэгъами	фыкъэуэгъами	къэуэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэгъами	укъэмыуэгъами	къэмыуэгъами	дыкъэмыуэгъами	фыкъэмыуэгъами	къэмыуэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэнми	укъэуэнми	къэуэнми	дыкъэуэнми	фыкъэуэнми	къэуэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэнми	укъэмыуэнми	къэмыуэнми	дыкъэмыуэнми	фыкъэмыуэнми	къэмыуэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэнуми	укъэуэнуми	къэуэнуми	дыкъэуэнуми	фыкъэуэнуми	къэуэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэнуми	укъэмыуэнуми	къэмыуэнуми	дыкъэмыуэнуми	фыкъэмыуэнуми	къэмыуэну(хэ)ми

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъауэтэми	укъауэтэми	къауэтэми	дыкъауэтэми	фыкъауэтэми	къауэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэтэми	укъэмыуэтэми	къэмыуэтэми	дыкъэмыуэтэми	фыкъэмыуэтэми	къэмыуэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыкъэуатэми	укъэуатэми	къэуатэми	дыкъэуатэми	фыкъэуатэми	къэуа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуатэми	укъэмыуатэми	къэмыуатэми	дыкъэмыуатэми	фыкъэмыуатэми	къэмыуа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыкъэуэгъатэми	укъэуэгъатэми	къэуэгъатэми	дыкъэуэгъатэми	фыкъэуэгъатэми	къэуэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэгъатэми	укъэмыуэгъатэми	къэмыуэгъатэми	дыкъэмыуэгъатэми	фыкъэмыуэгъатэми	къэмыуэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэнтэми	укъэуэнтэми	къэуэнтэми	дыкъэуэнтэми	фыкъэуэнтэми	къэуэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэнтэми	укъэмыуэнтэми	къэмыуэнтэми	дыкъэмыуэнтэми	фыкъэмыуэнтэми	къэмыуэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыкъэуэнутэми	укъэуэнутэми	къэуэнутэми	дыкъэуэнутэми	фыкъэуэнутэми	къэуэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуэнутэми	укъэмыуэнутэми	къэмыуэнутэми	дыкъэмыуэнутэми	фыкъэмыуэнутэми	къэмыуэну(хэ)тэми

гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыкъэуаи	укъэуаи	къэуаи	дыкъэуаи	фыкъэуаи	къэуаи
щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуаи	укъэмыуаи	къэмыуаи	дыкъэмыуаи	фыкъэмыуаи	къэмыуаи

фӀэфӀыныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыкъэуащэрэт	укъэуащэрэт	къэуащэрэт	дыкъэуащэрэт	фыкъэуащэрэт	къэуащэрэт
щымыӀэныгъэ:	сыкъэмыуащэрэт	укъэмыуащэрэт	къэмыуащэрэт	дыкъэмыуащэрэт	фыкъэмыуащэрэт	къэмыуащэрэт

шэч къытехьэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнщ	укъэуагъэнщ	къэуагъэнщ	дыкъэуагъэнщ	фыкъэуагъэнщ	къэуагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнкъым	укъэуагъэнкъым	къэуагъэнкъым	дыкъэуагъэнкъым	фыкъэуагъэнкъым	къэуагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнт	укъэуагъэнт	къэуагъэнт	дыкъэуагъэнт	фыкъэуагъэнт	къэуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнтэкъым	укъэуагъэнтэкъым	къэуагъэнтэкъым	дыкъэуагъэнтэкъым	фыкъэуагъэнтэкъым	къэуагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэн	укъэуагъэн	къэуагъэн	дыкъэуагъэн	фыкъэуагъэн	къэуагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнкъэ	укъэуагъэнкъэ	къэуагъэнкъэ	дыкъэуагъэнкъэ	фыкъэуагъэнкъэ	къэуагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнт	укъэуагъэнт	къэуагъэнт	дыкъэуагъэнт	фыкъэуагъэнт	къэуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнтэкъэ	укъэуагъэнтэкъэ	къэуагъэнтэкъэ	дыкъэуагъэнтэкъэ	фыкъэуагъэнтэкъэ	къэуагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнущ	укъэуагъэнущ	къэуагъэнущ	дыкъэуагъэнущ	фыкъэуагъэнущ	къэуагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнукъым	укъэуагъэнукъым	къэуагъэнукъым	дыкъэуагъэнукъым	фыкъэуагъэнукъым	къэуагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнут	укъэуагъэнут	къэуагъэнут	дыкъэуагъэнут	фыкъэуагъэнут	къэуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнутэкъым	укъэуагъэнутэкъым	къэуагъэнутэкъым	дыкъэуагъэнутэкъым	фыкъэуагъэнутэкъым	къэуагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэну	укъэуагъэну	къэуагъэну	дыкъэуагъэну	фыкъэуагъэну	къэуагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнукъэ	укъэуагъэнукъэ	къэуагъэнукъэ	дыкъэуагъэнукъэ	фыкъэуагъэнукъэ	къэуагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнут	укъэуагъэнут	къэуагъэнут	дыкъэуагъэнут	фыкъэуагъэнут	къэуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыкъэуагъэнутэкъэ	укъэуагъэнутэкъэ	къэуагъэнутэкъэ	дыкъэуагъэнутэкъэ	фыкъэуагъэнутэкъэ	къэуагъэнутэкъэ

Причастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыкъауэ	укъауэ	къауэ	дыкъауэ	фыкъауэ	къауэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъэмыуэ	укъэмыуэ	къэмыуэ	дыкъэмыуэ	фыкъэмыуэ	къэмыуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъэуа	укъэуа	къэуа	дыкъэуа	фыкъэуа	къэуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъэмыуа	укъэмыуа	къэмыуа	дыкъэмыуа	фыкъэмыуа	къэмыуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъэуэгъа	укъэуэгъа	къэуэгъа	дыкъэуэгъа	фыкъэуэгъа	къэуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъэмыуэгъа	укъэмыуэгъа	къэмыуэгъа	дыкъэмыуэгъа	фыкъэмыуэгъа	къэмыуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыкъэуэн	укъэуэн	къэуэн	дыкъэуэн	фыкъэуэн	къэуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъэмыуэн	укъэмыуэн	къэмыуэн	дыкъэмыуэн	фыкъэмыуэн	къэмыуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыкъэуэну	укъэуэну	къэуэну	дыкъэуэну	фыкъэуэну	къэуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъэмыуэну	укъэмыуэну	къэмыуэну	дыкъэмыуэну	фыкъэмыуэну	къэмыуэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыкъызэрыуэ	укъызэрыуэ	къызэрыуэ	дыкъызэрыуэ	фыкъызэрыуэ	къызэрыуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъызэрымыуэ	укъызэрымыуэ	къызэрымыуэ	дыкъызэрымыуэ	фыкъызэрымыуэ	мыкъызэрыуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъызэрыуа	укъызэрыуа	къызэрыуа	дыкъызэрыуа	фыкъызэрыуа	къызэрыуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъызэрымыуа	укъызэрымыуа	къызэрымыуа	дыкъызэрымыуа	фыкъызэрымыуа	къызэрымыуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъызэрыуэгъа	укъызэрыуэгъа	къызэрыуэгъа	дыкъызэрыуэгъа	фыкъызэрыуэгъа	къызэрыуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъызэрымыуэгъа	укъызэрымыуэгъа	къызэрымыуэгъа	дыкъызэрымыуэгъа	фыкъызэрымыуэгъа	къызэрымыуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыкъызэрыуэн	укъызэрыуэн	къызэрыуэн	дыкъызэрыуэн	фыкъызэрыуэн	къызэрыуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъызэрымыуэн	укъызэрымыуэн	къызэрымыуэн	дыкъызэрымыуэн	фыкъызэрымыуэн	къызэрымыуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыкъызэрыуэну	укъызэрыуэну	къызэрыуэну	дыкъызэрыуэну	фыкъызэрыуэну	къызэрыуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъызэрымыуэну	укъызэрымыуэну	къызэрымыуэну	дыкъызэрымыуэну	фыкъызэрымыуэну	къызэрымыуэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщыуэ	укъыщыуэ	къыщыуэ	дыкъыщыуэ	фыкъыщыуэ	къыщыуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщымыуэ	укъыщымыуэ	къыщымыуэ	дыкъыщымыуэ	фыкъыщымыуэ	къыщымыуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщыуа	укъыщыуа	къыщыуа	дыкъыщыуа	фыкъыщыуа	къыщыуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщымыуа	укъыщымыуа	къыщымыуа	дыкъыщымыуа	фыкъыщымыуа	къыщымыуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщыуэгъа	укъыщыуэгъа	къыщыуэгъа	дыкъыщыуэгъа	фыкъыщыуэгъа	къыщыуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщымыуэгъа	укъыщымыуэгъа	къыщымыуэгъа	дыкъыщымыуэгъа	фыкъыщымыуэгъа	къыщымыуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщыуэн	укъыщыуэн	къыщыуэн	дыкъыщыуэн	фыкъыщыуэн	къыщыуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщымыуэн	укъыщымыуэн	къыщымыуэн	дыкъыщымыуэн	фыкъыщымыуэн	къыщымыуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщыуэну	укъыщыуэну	къыщыуэну	дыкъыщыуэну	фыкъыщыуэну	къыщыуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщымыуэну	укъыщымыуэну	къыщымыуэну	дыкъыщымыуэну	фыкъыщымыуэну	къыщымыуэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыздэуэ	укъыздэуэ	къыздэуэ	дыкъыздэуэ	фыкъыздэуэ	къыздэуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыздэмыуэ	укъыздэмыуэ	къыздэмыуэ	дыкъыздэмыуэ	фыкъыздэмыуэ	къыздэмыуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыздэуа	укъыздэуа	къыздэуа	дыкъыздэуа	фыкъыздэуа	къыздэуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыздэмыуа	укъыздэмыуа	къыздэмыуа	дыкъыздэмыуа	фыкъыздэмыуа	къыздэмыуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыздэуэгъа	укъыздэуэгъа	къыздэуэгъа	дыкъыздэуэгъа	фыкъыздэуэгъа	къыздэуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыздэмыуэгъа	укъыздэмыуэгъа	къыздэмыуэгъа	дыкъыздэмыуэгъа	фыкъыздэмыуэгъа	къыздэмыуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыздэуэн	укъыздэуэн	къыздэуэн	дыкъыздэуэн	фыкъыздэуэн	къыздэуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыздэмыуэн	укъыздэмыуэн	къыздэмыуэн	дыкъыздэмыуэн	фыкъыздэмыуэн	къыздэмыуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыздэуэну	укъыздэуэну	къыздэуэну	дыкъыздэуэну	фыкъыздэуэну	къыздэуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыздэмыуэну	укъыздэмыуэну	къыздэмыуэну	дыкъыздэмыуэну	фыкъыздэмыуэну	къыздэмыуэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщӀэуэ	укъыщӀэуэ	къыщӀэуэ	дыкъыщӀэуэ	фыкъыщӀэуэ	къыщӀэуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщӀэмыуэ	укъыщӀэмыуэ	къыщӀэмыуэ	дыкъыщӀэмыуэ	фыкъыщӀэмыуэ	къыщӀэмыуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщӀэуа	укъыщӀэуа	къыщӀэуа	дыкъыщӀэуа	фыкъыщӀэуа	къыщӀэуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщӀэмыуа	укъыщӀэмыуа	къыщӀэмыуа	дыкъыщӀэмыуа	фыкъыщӀэмыуа	къыщӀэмыуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщӀэуэгъа	укъыщӀэуэгъа	къыщӀэуэгъа	дыкъыщӀэуэгъа	фыкъыщӀэуэгъа	къыщӀэуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщӀэмыуэгъа	укъыщӀэмыуэгъа	къыщӀэмыуэгъа	дыкъыщӀэмыуэгъа	фыкъыщӀэмыуэгъа	къыщӀэмыуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщӀэуэн	укъыщӀэуэн	къыщӀэуэн	дыкъыщӀэуэн	фыкъыщӀэуэн	къыщӀэуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщӀэмыуэн	укъыщӀэмыуэн	къыщӀэмыуэн	дыкъыщӀэмыуэн	фыкъыщӀэмыуэн	къыщӀэмыуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыкъыщӀэуэну	укъыщӀэуэну	къыщӀэуэну	дыкъыщӀэуэну	фыкъыщӀэуэну	къыщӀэуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъыщӀэмыуэну	укъыщӀэмыуэну	къыщӀэмыуэну	дыкъыщӀэмыуэну	фыкъыщӀэмыуэну	къыщӀэмыуэну(хэ)

Деепричастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыкъауэу	укъауэу	къауэу	дыкъауэу	фыкъауэу	къауэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъэмыуэу	укъэмыуэу	къэмыуэу	дыкъэмыуэу	фыкъэмыуэу	къэмыуэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыкъэуауэ	укъэуауэ	къэуауэ	дыкъэуауэ	фыкъэуауэ	къэуауэ / къэуа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыкъэмыуауэ	укъэмыуауэ	къэмыуауэ	дыкъэмыуауэ	фыкъэмыуауэ	къэмыуауэ(хэ) / къэмыуа(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ	сыкъауэурэ	укъауэурэ	къауэурэ	дыкъауэурэ	фыкъауэурэ	къауэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ	сыкъэмыуэурэ	укъэмыуэурэ	къэмыуэурэ	дыкъэмыуэурэ	фыкъэмыуэурэ	къэмыуэ(хэ)урэ

		-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[у]э	[у]эр	--	[у]эхэр
Эргативнэ:	[у]э	[у]эм	--	[у]эхэм
Послеложнэ:	[у]экӀэ	[у]эмкӀэ	[у]эхэкӀэ	[у]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[у]эуэ	[у]эрауэ	[у]эхэу	[у]эхэрауэ

		-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[у]а	[у]ар	--	[у]ахэр
Эргативнэ:	[у]а	[у]ам	--	[у]ахэм
Послеложнэ:	[у]акӀэ	[у]амкӀэ	[у]ахэкӀэ	[у]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[у]ауэ	[у]арауэ	[у]ахэу	[у]ахэрауэ

		-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[у]эн	[у]эныр	--	[у]энхэр
Эргативнэ:	[у]эн	[у]эным	--	[у]энхэм
Послеложнэ:	[у]энкӀэ	[у]энымкӀэ	[у]энхэкӀэ	[у]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:	[у]эну	[у]энырауэ	[у]энхэу	[у]энхэрауэ

		-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[у]эну	[у]энур	--	[у]энухэр
Эргативнэ:	[у]эну	[у]энум	--	[у]энухэм
Послеложнэ:	[у]энукӀэ	[у]энумкӀэ	[у]энухэкӀэ	[у]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[у]энууэ	[у]энурауэ	[у]энухэу	[у]энухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

1. ГынкӀэ уэ гуэр езыр-езыру къэлъэлъэн, зэгуэуду зэпкърылъэлъын.

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

• Лагъымыр къэуащ.
• Бомбэр къэуащ.
• Топышэр къоуэ.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

• къэуэн: explode, go off, be detonated
• Лагъымыр къэуащ: the explosives went off, were detonated
• Бомбэр къэуащ: the bomb exploded
• Топышэр къоуэ: the shell exploded

УРЫСЫБЗЭ

• къэуэн: взорваться, разорваться
• Лагъымыр къэуащ: взрывчатка взорвалась
• Бомбэр къэуащ: бомба взорвалась
• Топышэр къоуэ: снаряд взорвался

БИБЛИОГРАФИЕ

Библиографием еплъын