къэцӏыхун

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

• IPA [qʹɐtʹsǝ'xʷǝn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

• къэ- + [цӀыху] + -ы + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэӏэс "къэцӏыхун"-м и спряженэ

Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:	къэцӀыхун
щымыӀэныгъэ:	къэмыцӀыхун

Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхун	къэпцӀыхун	къицӀыхун	къэтцӀыхун	къэфцӀыхун	къацӀыхун
щымыӀэныгъэ:	къэзмыцӀыхун	къыумыцӀыхун	къимыцӀыхун	къэдмыцӀыхун	къэвмыцӀыхун	къамыцӀыхун

Унафэ наклоненэ	уэ	фэ
щыӀэныгъэ:	къэцӀыху!	къэфцӀыху!
щымыӀэныгъэ:	къыумыцӀыху!	къэвмыцӀыху!

Ре-кӀэ унафэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	сыкърецӀыху	укърецӀыху	кърецӀыху	дыкърецӀыху	фыкърецӀыху	кърецӀыху
щымыӀэныгъэ:	сыкъремыцӀыху	укъремыцӀыху	къремыцӀыху	дыкъремыцӀыху	фыкъремыцӀыху	къремыцӀыху

ЗэраӀуатэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	къызоцӀыху(р)	къыбоцӀыху(р)	къецӀыху(р)	къыдоцӀыху(р)	къывоцӀыху(р)	къацӀыху(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	къэсцӀыхуркъым	къэпцӀыхуркъым	къицӀыхуркъым	къэтцӀыхуркъым	къэфцӀыхуркъым	къацӀыхуркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхурт	къэпцӀыхурт	къицӀыхурт	къэтцӀыхурт	къэфцӀыхурт	къацӀыхурт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	къэсцӀыхуртэкъым	къэпцӀыхуртэкъым	къицӀыхуртэкъым	къэтцӀыхуртэкъым	къэфцӀыхуртэкъым	къацӀыхуртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхуащ	къэпцӀыхуащ	къицӀыхуащ	къэтцӀыхуащ	къэфцӀыхуащ	къацӀыхуащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	къэсцӀыхуакъым	къэпцӀыхуакъым	къицӀыхуакъым	къэтцӀыхуакъым	къэфцӀыхуакъым	къацӀыхуакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхуат	къэпцӀыхуат	къицӀыхуат	къэтцӀыхуат	къэфцӀыхуат	къацӀыхуат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	къэсцӀыхуатэкъым	къэпцӀыхуатэкъым	къицӀыхуатэкъым	къэтцӀыхуатэкъым	къэфцӀыхуатэкъым	къацӀыхуатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхугъащ	къэпцӀыхугъащ	къицӀыхугъащ	къэтцӀыхугъащ	къэфцӀыхугъащ	къацӀыхугъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	къэсцӀыхугъакъым	къэпцӀыхугъакъым	къицӀыхугъакъым	къэтцӀыхугъакъым	къэфцӀыхугъакъым	къацӀыхугъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхугъат	къэпцӀыхугъат	къицӀыхугъат	къэтцӀыхугъат	къэфцӀыхугъат	къацӀыхугъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:	къэсцӀыхугъатэкъым	къэпцӀыхугъатэкъым	къицӀыхугъатэкъым	къэтцӀыхугъатэкъым	къэфцӀыхугъатэкъым	къацӀыхугъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхущ	къэпцӀыхущ	къицӀыхущ	къэтцӀыхущ	къэфцӀыхущ	къацӀыхущ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	къэсцӀыхукъым	къэпцӀыхукъым	къицӀыхукъым	къэтцӀыхукъым	къэфцӀыхукъым	къацӀыхукъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхут	къэпцӀыхут	къицӀыхут	къэтцӀыхут	къэфцӀыхут	къацӀыхут
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	къэсцӀыхутэкъым	къэпцӀыхутэкъым	къицӀыхутэкъым	къэтцӀыхутэкъым	къэфцӀыхутэкъым	къацӀыхутэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхунщ	къэпцӀыхунщ	къицӀыхунщ	къэтцӀыхунщ	къэфцӀыхунщ	къацӀыхунщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэсцӀыхункъым	къэпцӀыхункъым	къицӀыхункъым	къэтцӀыхункъым	къэфцӀыхункъым	къацӀыхункъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхунущ	къэпцӀыхунущ	къицӀыхунущ	къэтцӀыхунущ	къэфцӀыхунущ	къацӀыхунущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэсцӀыхунукъым	къэпцӀыхунукъым	къицӀыхунукъым	къэтцӀыхунукъым	къэфцӀыхунукъым	къацӀыхунукъым

ЗэрыупщӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхурэ	къэпцӀыхурэ	къицӀыхурэ	къэтцӀыхурэ	къэфцӀыхурэ	къацӀыхурэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	къэсцӀыхуркъэ	къэпцӀыхуркъэ	къицӀыхуркъэ	къэтцӀыхуркъэ	къэфцӀыхуркъэ	къацӀыхуркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхурт	къэпцӀыхурт	къицӀыхурт	къэтцӀыхурт	къэфцӀыхурт	къацӀыхурт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	къэсцӀыхуртэкъэ	къэпцӀыхуртэкъэ	къицӀыхуртэкъэ	къэтцӀыхуртэкъэ	къэфцӀыхуртэкъэ	къацӀыхуртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхуа	къэпцӀыхуа	къицӀыхуа	къэтцӀыхуа	къэфцӀыхуа	къацӀыхуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	къэсцӀыхуакъэ	къэпцӀыхуакъэ	къицӀыхуакъэ	къэтцӀыхуакъэ	къэфцӀыхуакъэ	къацӀыхуакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхуат	къэпцӀыхуат	къицӀыхуат	къэтцӀыхуат	къэфцӀыхуат	къацӀыхуат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	къэсцӀыхуатэкъэ	къэпцӀыхуатэкъэ	къицӀыхуатэкъэ	къэтцӀыхуатэкъэ	къэфцӀыхуатэкъэ	къацӀыхуатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхугъа	къэпцӀыхугъа	къицӀыхугъа	къэтцӀыхугъа	къэфцӀыхугъа	къацӀыхугъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ:	къэсцӀыхугъакъэ	къэпцӀыхугъакъэ	къицӀыхугъакъэ	къэтцӀыхугъакъэ	къэфцӀыхугъакъэ	къацӀыхугъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхугъат	къэпцӀыхугъат	къицӀыхугъат	къэтцӀыхугъат	къэфцӀыхугъат	къацӀыхугъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	къэсцӀыхугъатэкъэ	къэпцӀыхугъатэкъэ	къицӀыхугъатэкъэ	къэтцӀыхугъатэкъэ	къэфцӀыхугъатэкъэ	къацӀыхугъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	къэсцӀыху	къэпцӀыху	къицӀыху	къэтцӀыху	къэфцӀыху	къацӀыху
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	къэсцӀыхукъэ	къэпцӀыхукъэ	къицӀыхукъэ	къэтцӀыхукъэ	къэфцӀыхукъэ	къацӀыхукъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхут	къэпцӀыхут	къицӀыхут	къэтцӀыхут	къэфцӀыхут	къацӀыхут
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	къэсцӀыхутэкъэ	къэпцӀыхутэкъэ	къицӀыхутэкъэ	къэтцӀыхутэкъэ	къэфцӀыхутэкъэ	къацӀыхутэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхун	къэпцӀыхун	къицӀыхун	къэтцӀыхун	къэфцӀыхун	къацӀыхун
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэсцӀыхункъэ	къэпцӀыхункъэ	къицӀыхункъэ	къэтцӀыхункъэ	къэфцӀыхункъэ	къацӀыхункъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхуну	къэпцӀыхуну	къицӀыхуну	къэтцӀыхуну	къэфцӀыхуну	къацӀыхуну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэсцӀыхунукъэ	къэпцӀыхунукъэ	къицӀыхунукъэ	къэтцӀыхунукъэ	къэфцӀыхунукъэ	къацӀыхунукъэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхумэ	къэпцӀыхумэ	къицӀыхумэ	къэтцӀыхумэ	къэфцӀыхумэ	къацӀыхумэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзмыцӀыхумэ	къыумыцӀыхумэ	къимыцӀыхумэ	къэдмыцӀыхумэ	къэвмыцӀыхумэ	къамыцӀыхумэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхуамэ	къэпцӀыхуамэ	къицӀыхуамэ	къэтцӀыхуамэ	къэфцӀыхуамэ	къацӀыхуамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	къэзмыцӀыхуамэ	къыумыцӀыхуамэ	къимыцӀыхуамэ	къэдмыцӀыхуамэ	къэвмыцӀыхуамэ	къамыцӀыхуамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхугъамэ	къэпцӀыхугъамэ	къицӀыхугъамэ	къэтцӀыхугъамэ	къэфцӀыхугъамэ	къацӀыхугъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	къэзмыцӀыхугъамэ	къыумыцӀыхугъамэ	къимыцӀыхугъамэ	къэдмыцӀыхугъамэ	къэвмыцӀыхугъамэ	къамыцӀыхугъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхунмэ	къэпцӀыхунмэ	къицӀыхунмэ	къэтцӀыхунмэ	къэфцӀыхунмэ	къацӀыхунмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзмыцӀыхунмэ	къыумыцӀыхунмэ	къимыцӀыхунмэ	къэдмыцӀыхунмэ	къэвмыцӀыхунмэ	къамыцӀыхунмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхунумэ	къэпцӀыхунумэ	къицӀыхунумэ	къэтцӀыхунумэ	къэфцӀыхунумэ	къацӀыхунумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзмыцӀыхунумэ	къыумыцӀыхунумэ	къимыцӀыхунумэ	къэдмыцӀыхунумэ	къэвмыцӀыхунумэ	къамыцӀыхунумэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхутэмэ	къэпцӀыхутэмэ	къицӀыхутэмэ	къэтцӀыхутэмэ	къэфцӀыхутэмэ	къацӀыхутэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзмыцӀыхутэмэ	къыумыцӀыхутэмэ	къимыцӀыхутэмэ	къэдмыцӀыхутэмэ	къэвмыцӀыхутэмэ	къамыцӀыхутэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхуатэмэ	къэпцӀыхуатэмэ	къицӀыхуатэмэ	къэтцӀыхуатэмэ	къэфцӀыхуатэмэ	къацӀыхуатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	къэзмыцӀыхуатэмэ	къыумыцӀыхуатэмэ	къимыцӀыхуатэмэ	къэдмыцӀыхуатэмэ	къэвмыцӀыхуатэмэ	къамыцӀыхуатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхугъатэмэ	къэпцӀыхугъатэмэ	къицӀыхугъатэмэ	къэтцӀыхугъатэмэ	къэфцӀыхугъатэмэ	къацӀыхугъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	къэзмыцӀыхугъатэмэ	къыумыцӀыхугъатэмэ	къимыцӀыхугъатэмэ	къэдмыцӀыхугъатэмэ	къэвмыцӀыхугъатэмэ	къамыцӀыхугъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхунтэмэ	къэпцӀыхунтэмэ	къицӀыхунтэмэ	къэтцӀыхунтэмэ	къэфцӀыхунтэмэ	къацӀыхунтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзмыцӀыхунтэмэ	къыумыцӀыхунтэмэ	къимыцӀыхунтэмэ	къэдмыцӀыхунтэмэ	къэвмыцӀыхунтэмэ	къамыцӀыхунтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхунутэмэ	къэпцӀыхунутэмэ	къицӀыхунутэмэ	къэтцӀыхунутэмэ	къэфцӀыхунутэмэ	къацӀыхунутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзмыцӀыхунутэмэ	къыумыцӀыхунутэмэ	къимыцӀыхунутэмэ	къэдмыцӀыхунутэмэ	къэвмыцӀыхунутэмэ	къамыцӀыхунутэмэ

сослагательнэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхунт	къэпцӀыхунт	къицӀыхунт	къэтцӀыхунт	къэфцӀыхунт	къацӀыхунт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэсцӀыхунтэкъым	къэпцӀыхунтэкъым	къицӀыхунтэкъым	къэтцӀыхунтэкъым	къэфцӀыхунтэкъым	къацӀыхунтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхунут	къэпцӀыхунут	къицӀыхунут	къэтцӀыхунут	къэфцӀыхунут	къацӀыхунут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэсцӀыхунутэкъым	къэпцӀыхунутэкъым	къицӀыхунутэкъым	къэтцӀыхунутэкъым	къэфцӀыхунутэкъым	къацӀыхунутэкъым

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхуми	къэпцӀыхуми	къицӀыхуми	къэтцӀыхуми	къэфцӀыхуми	къацӀыхуми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзмыцӀыхуми	къыумыцӀыхуми	къимыцӀыхуми	къэдмыцӀыхуми	къэвмыцӀыхуми	къамыцӀыхуми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхуами	къэпцӀыхуами	къицӀыхуами	къэтцӀыхуами	къэфцӀыхуами	къацӀыхуами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	къэзмыцӀыхуами	къыумыцӀыхуами	къимыцӀыхуами	къэдмыцӀыхуами	къэвмыцӀыхуами	къамыцӀыхуами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхугъами	къэпцӀыхугъами	къицӀыхугъами	къэтцӀыхугъами	къэфцӀыхугъами	къацӀыхугъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	къэзмыцӀыхугъами	къыумыцӀыхугъами	къимыцӀыхугъами	къэдмыцӀыхугъами	къэвмыцӀыхугъами	къамыцӀыхугъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхунми	къэпцӀыхунми	къицӀыхунми	къэтцӀыхунми	къэфцӀыхунми	къацӀыхунми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзмыцӀыхунми	къыумыцӀыхунми	къимыцӀыхунми	къэдмыцӀыхунми	къэвмыцӀыхунми	къамыцӀыхунми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхунуми	къэпцӀыхунуми	къицӀыхунуми	къэтцӀыхунуми	къэфцӀыхунуми	къацӀыхунуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзмыцӀыхунуми	къыумыцӀыхунуми	къимыцӀыхунуми	къэдмыцӀыхунуми	къэвмыцӀыхунуми	къамыцӀыхунуми

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхутэми	къэпцӀыхутэми	къицӀыхутэми	къэтцӀыхутэми	къэфцӀыхутэми	къацӀыхутэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзмыцӀыхутэми	къыумыцӀыхутэми	къимыцӀыхутэми	къэдмыцӀыхутэми	къэвмыцӀыхутэми	къамыцӀыхутэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхуатэми	къэпцӀыхуатэми	къицӀыхуатэми	къэтцӀыхуатэми	къэфцӀыхуатэми	къацӀыхуатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	къэзмыцӀыхуатэми	къыумыцӀыхуатэми	къимыцӀыхуатэми	къэдмыцӀыхуатэми	къэвмыцӀыхуатэми	къамыцӀыхуатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхугъатэми	къэпцӀыхугъатэми	къицӀыхугъатэми	къэтцӀыхугъатэми	къэфцӀыхугъатэми	къацӀыхугъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	къэзмыцӀыхугъатэми	къыумыцӀыхугъатэми	къимыцӀыхугъатэми	къэдмыцӀыхугъатэми	къэвмыцӀыхугъатэми	къамыцӀыхугъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхунтэми	къэпцӀыхунтэми	къицӀыхунтэми	къэтцӀыхунтэми	къэфцӀыхунтэми	къацӀыхунтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзмыцӀыхунтэми	къыумыцӀыхунтэми	къимыцӀыхунтэми	къэдмыцӀыхунтэми	къэвмыцӀыхунтэми	къамыцӀыхунтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхунутэми	къэпцӀыхунутэми	къицӀыхунутэми	къэтцӀыхунутэми	къэфцӀыхуэнутэми	къацӀыхуэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзмыцӀыхунутэми	къыумыцӀыхунутэми	къимыцӀыхунутэми	къэдмыцӀыхунутэми	къэвмыцӀыхунутэми	къамыцӀыхунутэми

гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхуаи	къэпцӀыхуаи	къицӀыхуаи	къэтцӀыхуаи	къэфцӀыхуаи	къацӀыхуаи
щымыӀэныгъэ:	къэзмыцӀыхуаи	къыумыцӀыхуаи	къимыцӀыхуаи	къэдмыцӀыхуаи	къэвмыцӀыхуаи	къамыцӀыхуаи

фӀэфӀыныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхуащэрэт	къэпцӀыхуащэрэт	къицӀыхуащэрэт	къэтцӀыхуащэрэт	къэфцӀыхуащэрэт	къацӀыхуащэрэт
щымыӀэныгъэ:	къэзмыцӀыхуащэрэт	къыумыцӀыхуащэрэт	къимыцӀыхуащэрэт	къэдмыцӀыхуащэрэт	къэвмыцӀыхуащэрэт	къамыцӀыхуащэрэт

шэч къытехьэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхуагъэнщ	къэпцӀыхуагъэнщ	къицӀыхуагъэнщ	къэтцӀыхуагъэнщ	къэфцӀыхуагъэнщ	къацӀыхуагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	къэсцӀыхуагъэнкъым	къэпцӀыхуагъэнкъым	къицӀыхуагъэнкъым	къэтцӀыхуагъэнкъым	къэфцӀыхуагъэнкъым	къацӀыхуагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхуагъэнт	къэпцӀыхуагъэнт	къицӀыхуагъэнт	къэтцӀыхуагъэнт	къэфцӀыхуагъэнт	къацӀыхуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	къэсцӀыхуагъэнтэкъым	къэпцӀыхуагъэнтэкъым	къицӀыхуагъэнтэкъым	къэтцӀыхуагъэнтэкъым	къэфцӀыхуагъэнтэкъым	къацӀыхуагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхуагъэн	къэпцӀыхуагъэн	къицӀыхуагъэн	къэтцӀыхуагъэн	къэфцӀыхуагъэн	къацӀыхуагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	къэсцӀыхуагъэнкъэ	къэпцӀыхуагъэнкъэ	къицӀыхуагъэнкъэ	къэтцӀыхуагъэнкъэ	къэфцӀыхуагъэнкъэ	къацӀыхуагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхуагъэнт	къэпцӀыхуагъэнт	къицӀыхуагъэнт	къэтцӀыхуагъэнт	къэфцӀыхуагъэнт	къацӀыхуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	къэсцӀыхуагъэнтэкъэ	къэпцӀыхуагъэнтэкъэ	къицӀыхуагъэнтэкъэ	къэтцӀыхуагъэнтэкъэ	къэфцӀыхуагъэнтэкъэ	къацӀыхуагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхуагъэнущ	къэпцӀыхуагъэнущ	къицӀыхуагъэнущ	къэтцӀыхуагъэнущ	къэфцӀыхуагъэнущ	къацӀыхуагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	къэсцӀыхуагъэнукъым	къэпцӀыхуагъэнукъым	къицӀыхуагъэнукъым	къэтцӀыхуагъэнукъым	къэфцӀыхуагъэнукъым	къацӀыхуагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхуагъэнут	къэпцӀыхуагъэнут	къицӀыхуагъэнут	къэтцӀыхуагъэнут	къэфцӀыхуагъэнут	къацӀыхуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	къэсцӀыхуагъэнутэкъым	къэпцӀыхуагъэнутэкъым	къицӀыхуагъэнутэкъым	къэтцӀыхуагъэнутэкъым	къэфцӀыхуагъэнутэкъым	къацӀыхуагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхуагъэну	къэпцӀыхуагъэну	къицӀыхуагъэну	къэтцӀыхуагъэну	къэфцӀыхуагъэну	къацӀыхуагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	къэсцӀыхуагъэнукъэ	къэпцӀыхуагъэнукъэ	къицӀыхуагъэнукъэ	къэтцӀыхуагъэнукъэ	къэфцӀыхуагъэнукъэ	къацӀыхуагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	къэсцӀыхуагъэнут	къэпцӀыхуагъэнут	къицӀыхуагъэнут	къэтцӀыхуагъэнут	къэфцӀыхуагъэнут	къацӀыхуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	къэсцӀыхуагъэнутэкъэ	къэпцӀыхуагъэнутэкъэ	къицӀыхуагъэнутэкъэ	къэтцӀыхуагъэнутэкъэ	къэфцӀыхуагъэнутэкъэ	къацӀыхуагъэнутэкъэ

Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	къэзыцӀыху
ит зэман - щымыӀэныгъэ	къэзымыцӀыху
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къэзыцӀыхуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къэзымыцӀыхуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къэзыцӀыхугъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къэзымыцӀыхугъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	къэзыцӀыхун
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	къэзымыцӀыхун
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	къэзыцӀыхуну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	къэзымыцӀыхуну

Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту)	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ	къэсцӀыху	къэпцӀыху	къицӀыху	къэтцӀыху	къэфцӀыху	къацӀыху
ит зэман - щымыӀэныгъэ	къэзмыцӀыху	къыумыцӀыху	къимыцӀыху	къэдмыцӀыху	къэвмыцӀыху	къамыцӀыху
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къэсцӀыхуа	къэпцӀыхуа	къицӀыхуа	къэтцӀыхуа	къэфцӀыхуа	къацӀыхуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къэзмыцӀыхуа	къыумыцӀыхуа	къимыцӀыхуа	къэдмыцӀыхуа	къэвмыцӀыхуа	къамыцӀыхуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къэсцӀыхугъа	къэпцӀыхугъа	къицӀыхугъа	къэтцӀыхугъа	къэфцӀыхугъа	къацӀыхугъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къэзмыцӀыхугъа	къыумыцӀыхугъа	къимыцӀыхугъа	къэдмыцӀыхугъа	къэвмыцӀыхугъа	къамыцӀыхугъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	къэсцӀыхун	къэпцӀыхун	къицӀыхун	къэтцӀыхун	къэфцӀыхун	къацӀыхун
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	къэзмыцӀыхун	къыумыцӀыхун	къимыцӀыхун	къэдмыцӀыхун	къэвмыцӀыхун	къамыцӀыхун
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	къэсцӀыхуну	къэпцӀыхуну	къицӀыхуну	къэтцӀыхуну	къэфцӀыхуну	къацӀыхуну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	къэзмыцӀыхуну	къыумыцӀыхуну	къимыцӀыхуну	къэдмыцӀыхуну	къэвмыцӀыхуну	къамыцӀыхуну

Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ	къэцӀыху
ит зэман - щымыӀэныгъэ	къэмыцӀыху
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къэцӀыхуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къэмыцӀыхуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къэцӀыхугъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къэмыцӀыхугъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	къэцӀыхун
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	къэмыцӀыхун
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	къэцӀыхуну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	къэмыцӀыхуну

Обстоятельственнэ причастиехэр	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	къызэрысцӀыху	къызэрыпцӀыху	къызэрицӀыху	къызэрытцӀыху	къызэрыфцӀыху	къызэрацӀыху
ит зэман - щымыӀэныгъэ	къызэрызмыцӀыху	къызэрумыцӀыху	къызэримыцӀыху	къызэрыдмыцӀыху	къызэрывмыцӀыху	къызэрамыцӀыху
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къызэрысцӀыхуа	къызэрыпцӀыхуа	къызэрицӀыхуа	къызэрытцӀыхуа	къызэрыфцӀыхуа	къызэрацӀыхуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къызэрызмыцӀыхуа	къызэрумыцӀыхуа	къызэримыцӀыхуа	къызэрыдмыцӀыхуа	къызэрывмыцӀыхуа	къызэрамыцӀыхуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къызэрысцӀыхугъа	къызэрыпцӀыхугъа	къызэрицӀыхугъа	къызэрытцӀыхугъа	къызэрыфцӀыхугъа	къызэрацӀыхугъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къызэрызмыцӀыхугъа	къызэрумыцӀыхугъа	къызэримыцӀыхугъа	къызэрыдмыцӀыхугъа	къызэрывмыцӀыхугъа	къызэрамыцӀыхугъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	къызэрысцӀыхун	къызэрыпцӀыхун	къызэрицӀыхун	къызэрытцӀыхун	къызэрыфцӀыхун	къызэрацӀыхун
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	къызэрызмыцӀыхун	къызэрумыцӀыхун	къызэримыцӀыхун	къызэрыдмыцӀыхун	къызэрывмыцӀыхун	къызэрамыцӀыхун
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	къызэрысцӀыхуну	къызэрыпцӀыхуну	къызэрицӀыхуну	къызэрытцӀыхуну	къызэрыфцӀыхуну	къызэрацӀыхуну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	къызэрызмыцӀыхуну	къызэрумыцӀыхуну	къызэримыцӀыхуну	къызэрыдмыцӀыхуну	къызэрывмыцӀыхуну	къызэрамыцӀыхуну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	къыщысцӀыху	къыщыпцӀыху	къыщицӀыху	къыщытцӀыху	къыщыфцӀыху	къыщацӀыху
ит зэман - щымыӀэныгъэ	къыщызмыцӀыху	къыщумыцӀыху	къыщимыцӀыху	къыщыдмыцӀыху	къыщывмыцӀыху	къыщамыцӀыху
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къыщысцӀыхуа	къыщыпцӀыхуа	къыщицӀыхуа	къыщытцӀыхуа	къыщыфцӀыхуа	къыщацӀыхуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къыщызмыцӀыхуа	къыщумыцӀыхуа	къыщимыцӀыхуа	къыщыдмыцӀыхуа	къыщывмыцӀыхуа	къыщамыцӀыхуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къыщысцӀыхугъа	къыщыпцӀыхугъа	къыщицӀыхугъа	къыщытцӀыхугъа	къыщыфцӀыхугъа	къыщацӀыхугъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къыщызмыцӀыхугъа	къыщумыцӀыхугъа	къыщимыцӀыхугъа	къыщыдмыцӀыхугъа	къыщывмыцӀыхугъа	къыщамыцӀыхугъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	къыщысцӀыхун	къыщыпцӀыхун	къыщицӀыхун	къыщытцӀыхун	къыщыфцӀыхун	къыщацӀыхун
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	къыщызмыцӀыхун	къыщумыцӀыхун	къыщимыцӀыхун	къыщыдмыцӀыхун	къыщывмыцӀыхун	къыщамыцӀыхун
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	къыщысцӀыхуну	къыщыпцӀыхуну	къыщицӀыхуну	къыщытцӀыхуну	къыщыфцӀыхуну	къыщацӀыхуну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	къыщызмыцӀыхуну	къыщумыцӀыхуну	къыщимыцӀыхуну	къыщыдмыцӀыхуну	къыщывмыцӀыхуну	къыщамыцӀыхуну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	къыздэсцӀыху	къыздэпцӀыху	къыздицӀыху	къыздэтцӀыху	къыздэфцӀыху	къыздацӀыху
ит зэман - щымыӀэныгъэ	къыздэзмыцӀыху	къыздумыцӀыху	къыздимыцӀыху	къыздэдмыцӀыху	къыздэвмыцӀыху	къыздамыцӀыху
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къыздэсцӀыхуа	къыздэпцӀыхуа	къыздицӀыхуа	къыздэтцӀыхуа	къыздэфцӀыхуа	къыздацӀыхуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къыздэзмыцӀыхуа	къыздумыцӀыхуа	къыздимыцӀыхуа	къыздэдмыцӀыхуа	къыздэвмыцӀыхуа	къыздамыцӀыхуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къыздэсцӀыхугъа	къыздэпцӀыхугъа	къыздицӀыхугъа	къыздэтцӀыхугъа	къыздэфцӀыхугъа	къыздацӀыхугъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	здэбъэдэзмыцӀыхугъа	къыздумыцӀыхугъа	къыздимыцӀыхугъа	къыздэдмыцӀыхугъа	къыздэвмыцӀыхугъа	къыздамыцӀыхугъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	къыздэсцӀыхун	къыздэпцӀыхун	къыздицӀыхун	къыздэтцӀыхун	къыздэфцӀыхун	къыздацӀыхун
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	къыздэзмыцӀыхун	къыздумыцӀыхун	къыздимыцӀыхун	къыздэдмыцӀыхун	къыздэвмыцӀыхун	къыздамыцӀыхун
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	къыздэсцӀыхуну	къыздэпцӀыхуну	къыздицӀыхуну	къыздэтцӀыхуну	къыздэфцӀыхуну	къыздацӀыхуну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	къыздэзмыцӀыхуну	къыздумыцӀыхуну	къыздимыцӀыхуну	къыздэдмыцӀыхуну	къыздэвмыцӀыхуну	къыздамыцӀыхуну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	къыщӀэсцӀыху	къыщӀэпцӀыху	къыщӀицӀыху	къыщӀэтцӀыху	къыщӀэфцӀыху	къыщӀацӀыху
ит зэман - щымыӀэныгъэ	къыщӀэзмыцӀыху	къыщӀумыцӀыху	къыщӀимыцӀыху	къыщӀэдмыцӀыху	къыщӀэвмыцӀыху	къыщӀамыцӀыху
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къыщӀэсцӀыхуа	къыщӀэпцӀыхуа	къыщӀицӀыхуа	къыщӀэтцӀыхуа	къыщӀэфцӀыхуа	къыщӀацӀыхуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къыщӀэзмыцӀыхуа	къыщӀумыцӀыхуа	къыщӀимыцӀыхуа	къыщӀэдмыцӀыхуа	къыщӀэвмыцӀыхуа	къыщӀамыцӀыхуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къыщӀэсцӀыхугъа	щӀэкъэпцӀыхугъа	къыщӀицӀыхугъа	щӀэкъэтцӀыхугъа	щӀэкъэфцӀыхугъа	къыщӀацӀыхугъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къыщӀэзмыцӀыхугъа	къыщӀумыцӀыхугъа	къыщӀимыцӀыхугъа	къыщӀэдмыцӀыхугъа	къыщӀэвмыцӀыхугъа	къыщӀамыцӀыхугъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	къыщӀэсцӀыхун	къыщӀэпцӀыхун	къыщӀицӀыхун	къыщӀэтцӀыхун	къыщӀэфцӀыхун	къыщӀацӀыхун
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	къыщӀэзмыцӀыхун	къыщӀумыцӀыхун	къыщӀимыцӀыхун	къыщӀэдмыцӀыхун	къыщӀэвмыцӀыхун	къыщӀамыцӀыхун
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	къыщӀэсцӀыхуну	къыщӀэпцӀыхуну	къыщӀицӀыхуну	къыщӀэтцӀыхуну	къыщӀэфцӀыхуну	къыщӀацӀыхуну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	къыщӀэзмыцӀыхуну	къыщӀумыцӀыхуну	къыщӀимыцӀыхуну	къыщӀэдмыцӀыхуну	къыщӀэвмыцӀыхуну	къыщӀамыцӀыхуну

Деепричастиехэр	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ	къэсцӀыхуу	къэпцӀыхуу	къицӀыхуу	къэтцӀыхуу	къэфцӀыхуу	къацӀыхуу
ит зэман - щымыӀэныгъэ	къэзмыцӀыхуу	къыумыцӀыхуу	къимыцӀыхуу	къэдмыцӀыхуу	къэвмыцӀыхуу	къамыцӀыхуу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къэсцӀыхуауэ	къэпцӀыхуауэ	къицӀыхуауэ	къэтцӀыхуауэ	къэфцӀыхуауэ	къацӀыхуауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къэзмыцӀыхуауэ	къыумыцӀыхуауэ	къимыцӀыхуауэ	къэдмыцӀыхуауэ	къэвмыцӀыхуауэ	къамыцӀыхуауэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ	къэсцӀыхуурэ	къэпцӀыхуурэ	къицӀыхуурэ	къэтцӀыхуурэ	къэфцӀыхуурэ	къацӀыхуурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ	къэзмыцӀыхуурэ	къыумыцӀыхуурэ	къимыцӀыхуурэ	къэдмыцӀыхуурэ	къэвмыцӀыхуурэ	къамыцӀыхуурэ

Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ			Прямой Дополненэ
	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Подлежащэ
сэ	--	укъызоцӀыху	къызоцӀыху	--	фыкъызоцӀыху	къызоцӀыху(хэ)
уэ	сыкъыбоцӀыху	--	къыбоцӀыху	дыкъыбоцӀыху	--	къыбоцӀыху(хэ)
абы	сыкъецӀыху	укъецӀыху	къецӀыху	дыкъецӀыху	фыкъецӀыху	къецӀыху(хэ)
дэ	--	укъыдоцӀыху	къыдоцӀыху	--	фыкъыдоцӀыху	къыдоцӀыху(хэ)
фэ	сыкъывоцӀыху	--	къывоцӀыху	дыкъывоцӀыху	--	къывоцӀыху(хэ)
абыхэм	сыкъацӀыху	укъацӀыху	къацӀыху	дыкъацӀыху	фыкъацӀыху	къацӀыху(хэ)

Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)			Прямой Дополненэ
	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Подлежащэ
сэ	--	укъэс[цӀыхурэ]	къэс[цӀыхурэ]	--	фыкъэс[цӀыхурэ]	къэс[цӀыху(хэ)рэ]
уэ	сыкъэп[цӀыхурэ]	--	къэп[цӀыхурэ]	дыкъэп[цӀыхурэ]	--	къэп[цӀыху(хэ)рэ]
абы	сыкъи[цӀыхурэ]	укъи[цӀыхурэ]	къи[цӀыхурэ]	дыкъи[цӀыхурэ]	фыкъи[цӀыхурэ]	къи[цӀыху(хэ)рэ]
дэ	--	укъэт[цӀыхурэ]	къэт[цӀыхурэ]	--	фыкъэт[цӀыхурэ]	къэт[цӀыху(хэ)рэ]
фэ	сыкъэф[цӀыхурэ]	--	къэф[цӀыхурэ]	дыкъэф[цӀыхурэ]	--	къэф[цӀыху(хэ)рэ]
абыхэм	сыкъа[цӀыхурэ]	укъа[цӀыхурэ]	къа[цӀыхурэ]	дыкъа[цӀыхурэ]	фыкъа[цӀыхурэ]	къа[цӀыху(хэ)рэ]

		-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[цӀыху]	[цӀыху]р	--	[цӀыху]хэр
Эргативнэ:	[цӀыху]	[цӀыху]м	--	[цӀыху]хэм
Послеложнэ:	[цӀыху]кӀэ	[цӀыху]мкӀэ	[цӀыху]хэкӀэ	[цӀыху]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[цӀыху]у	[цӀыху]рауэ	[цӀыху]хэу	[цӀыху]хэрауэ

		-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[цӀыху]а	[цӀыху]ар	--	[цӀыху]ахэр
Эргативнэ:	[цӀыху]а	[цӀыху]ам	--	[цӀыху]ахэм
Послеложнэ:	[цӀыху]акӀэ	[цӀыху]амкӀэ	[цӀыху]ахэкӀэ	[цӀыху]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[цӀыху]ауэ	[цӀыху]арауэ	[цӀыху]ахэу	[цӀыху]ахэрауэ

		-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[цӀыху]н	[цӀыху]ныр	--	[цӀыху]нхэр
Эргативнэ:	[цӀыху]н	[цӀыху]ным	--	[цӀыху]нхэм
Послеложнэ:	[цӀыху]нкӀэ	[цӀыху]нымкӀэ	[цӀыху]нхэкӀэ	[цӀыху]нхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:	[цӀыху]ну	[цӀыху]нырауэ	[цӀыху]нхэу	[цӀыху]нхэрауэ

		-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[цӀыху]ну	[цӀыху]нур	--	[цӀыху]нухэр
Эргативнэ:	[цӀыху]ну	[цӀыху]нум	--	[цӀыху]нухэм
Послеложнэ:	[цӀыху]нукӀэ	[цӀыху]нумкӀэ	[цӀыху]нухэкӀэ	[цӀыху]нухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[цӀыху]нууэ	[цӀыху]нурауэ	[цӀыху]нухэу	[цӀыху]нухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

1. КъэщӀэн, зыгуэрым хэмыгъэгъуэщэн.

ЩАПХЪЭХЭР

• Шофёрым бгъурысыр Лу занщӀэу къицӀыхуащ. Ӏуащхьэмахуэ, журнал (художественный)

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

• къэцӏыхун: recognize sb or sth

УРЫСЫБЗЭ

• къэцӏыхун: узнать, распознать кого-что-л.

БИБЛИОГРАФИЕ

Библиографием еплъын