лъэ

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

лъэ

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

IPA [ɬɐ]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

[лъ] + -э

СКЛОНЕНЭ

	Закъуэ бжыгъэ		Куэд бжыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	лъэ	лъэр	--	лъэхэр
Эргативнэ:	лъэ	лъэм	--	лъэхэм
Послеложнэ:	лъэкӀэ	лъэмкӀэ	лъэхэкӀэ	лъэхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	лъэуэ	лъэрауэ	лъэхэу	лъэхэрауэ

МЫХЬЭНЭ

ЦӀыхум, псэущхьэм къызэракӀухь Ӏэпкълъэпкъ.
УнэлъащӀэу шэнтжьей, гъуэлъыпӀэ хуэдэхэр зэрагъэув, щӀым зэрытет Ӏыхьэ.

ЩАПХЪЭХЭР

Абы и лъэ здынэмыса мы къедзам щыбгъуэтынкъым. Къашыргъэ ХьэпащӀэ
Зи лъэ теувэфыр, маржэ, фынэтэдж. ЩоджэнцӀыкӀу Нурий

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

лъакъуэ: 1. leg (including the foot) 2. leg (for example, of a table, chair, etc.)

УРЫСЫБЗЭ

лъакъуэ: 1. нога 2. ножка (напр. стола, стула и т.п.)

псалъафэ зэпыщӀахэр

Зи лъэ вакъэ изылъхьэ (псори)[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: everyone, everybody, young and old (anyone who can put on shoes)
     Урысыбзэ: поголовно, все, от мала до велика (букв, все, кто может надеть обувь).
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

Лъэм зегъэукъуэдиин[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: to quicken your step
     Урысыбзэ: ускорить шаг.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:
     Музэрин зэ къызэплъэкӀыжри, зыри щимылъагъужым, и лъэм зригъэукъуэдиящ.  Елгъэр Кашиф

Лъэм къихьын[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: be strong
     Урысыбзэ: быть сильным.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

Лъэм къызэрихькӀэ (жэн)[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: as fast as you can, as hard as you can
     Урысыбзэ: со всех ног, изо всех сил [бежать].
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

Лъэр ехулӀэн[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: head for swh
     Урысыбзэ: направить стопы куда-л.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

Лъэр жан ищӀын[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: give, impart vigour, optimism
     Урысыбзэ: придать бодрости, оптимизма.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:
     Фызым и гум илъ мурадым.. и лъэр жан ищӀырт.  ХьэхъупащӀэ Хьэжбэчыр

Лъэр жан хъун[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: become inspired
     Урысыбзэ: воодушевиться.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

Лъэр зэщӀэхын[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ:
     Урысыбзэ: step, walk, move your legs
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

Лъэр нэхусын[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: arrive at or get to some place, reach swh
     Урысыбзэ: дойти до чего-л.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

Лъэр убыдын[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: stop going swh (literally: hold your legs)
     Урысыбзэ: прекратить куда-л. ходить (букв, держать свои ноги).
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

Лъэр щӀэмыкӀын[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: not have the strength to move (from your current position)
     Урысыбзэ: быть не в силах сдвинуться с места.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

Лъэр щӀэхун[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: incapacitated, exhausted from grief (literally, fall off your feet)
     Урысыбзэ: обессилеть от горя (букв, валиться с ног).
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:
     И гур къеуэу, и лъэр щӀэхуу пщыр етӀысэхащ.  ПащӀэ Бэчмырзэ

БИБЛИОГРАФИЕ

Библиографием еплъын