лъэпщ
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [ɬɐpɕ]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- [лъэпщ]
СКЛОНЕНЭ
| Закъуэ бжыгъэ | Куэд бжыгъэ | |||
|---|---|---|---|---|
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | лъэпщ | лъэпщыр | -- | лъэпщхэр |
| Эргативнэ: | лъэпщ | лъэпщым | -- | лъэпщхэм |
| Послеложнэ: | лъэпщкӀэ | лъэпщымкӀэ | лъэпщхэкӀэ | лъэпщхэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | лъэпщу | лъэпщырауэ | лъэпщхэу | лъэпщхэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Нарт хъыбархэм хэт гъукӀэ ӀэщӀагъэм и тхьэ.
ЩАПХЪЭХЭР
- Арыкъшу мафӀэ уиӀэ? — ЛъэпщкӀэ соӀуэ симыӀэ. Нартхэр
Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
| Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь, | «Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984 | нап. 110 |
|---|---|---|
| адыгэбзэ | урысыбзэ/русский | инджылыбзэ/English |
| Хэку зауэшхуэм Лъэпщ дадэр лӀы хахуэу хэтащ. | Дедушка Тлепш участвовал в Великой Отечественной войне как смелый мужчина. | Grandfather Tlepsh took part in the Great Patriotic War as a brave man. |
| Зэрихьа лӀыгъэм папщӀэ Лъэпщ дамыгъэ лъапӀэхэр къыхуагъэфэщащ. | За проявленную храбрость, Тлэпш был удостоен дорогими знаками различия. | For the bravery he exhibited, Tlepsh was awarded high (dear) medals. |
| Дауэ хэта Лъэпщ дадэр зауэм? | Как Дедушка Тлепш участвовал в войне. | How did Grandfather Tlepsh take part in the war. |
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Лъэпщ и уадэр къытихуэ.
- Лъэпщ и уадэу хьэлъэщ.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- лъэпщ: Tlepsh (in the Nart Saga — the god of blacksmithing)
- Лъэпщ и уадэр къытихуэ: May Tlepsh’s hammer fall on them.
- Лъэпщ и уадэу хьэлъэщ: Heavy as Tlepsh’s hammer.
УРЫСЫБЗЭ
- лъэпщ: Тлепш (в нартском эпосе — бог кузнечного ремесла)
- Лъэпщ и уадэр къытихуэ: Да падет на них молот Тлепша.
- Лъэпщ и уадэу хьэлъэщ: Тяжел как молот Тлепша.
БИБЛИОГРАФИЕ