пихын

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

• IPA [pi:ˈxǝn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

• пи- + [х] + -ы + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэӏэс "пихын"-м и спряженэ

Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:	пихын
щымыӀэныгъэ:	пимыхын

Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	писхын	пипхын	пихын	питхын	пифхын	пахын
щымыӀэныгъэ:	пизмыхын	пумыхын	пимыхын	пидмыхын	пивмыхын	памыхын

Унафэ наклоненэ	уэ	фэ
щыӀэныгъэ:	пих!	пифх!
щымыӀэныгъэ:	пумых!	пивмых!

Ре-кӀэ унафэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	сыпрех	упрех	прех	дыпрех	фыпрех	прех
щымыӀэныгъэ:	сыпремых	упремых	премых	дыпремых	фыпремых	премых

ЗэраӀуатэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	пызох(ыр)	пыбох(ыр)	пех(ыр)	пыдох(ыр)	пывох(ыр)	пах(ыр)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	писхыркъым	пипхыркъым	пихыркъым	питхыркъым	пифхыркъым	пахыркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	писхырт	пипхырт	пихырт	питхырт	пифхырт	пахырт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	писхыртэкъым	пипхыртэкъым	пихыртэкъым	питхыртэкъым	пифхыртэкъым	пахыртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	писхащ	пипхащ	пихащ	питхащ	пифхащ	пахащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	писхакъым	пипхакъым	пихакъым	питхакъым	пифхакъым	пахакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	писхат	пипхат	пихат	питхат	пифхат	пахат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	писхатэкъым	пипхатэкъым	пихатэкъым	питхатэкъым	пифхатэкъым	пахатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	писхыгъащ	пипхыгъащ	пихыгъащ	питхыгъащ	пифхыгъащ	пахыгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	писхыгъакъым	пипхыгъакъым	пихыгъакъым	питхыгъакъым	пифхыгъакъым	пахыгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	писхыгъат	пипхыгъат	пихыгъат	питхыгъат	пифхыгъат	пахыгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:	писхыгъатэкъым	пипхыгъатэкъым	пихыгъатэкъым	питхыгъатэкъым	пифхыгъатэкъым	пахыгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	писхщ	пипхщ	пихщ	питхщ	пифхщ	пахщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	писхкъым	пипхкъым	пихкъым	питхкъым	пифхкъым	пахкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	писхт	пипхт	пихт	питхт	пифхт	пахт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	писхтэкъым	пипхтэкъым	пихтэкъым	питхтэкъым	пифхтэкъым	пахтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	писхынщ	пипхынщ	пихынщ	питхынщ	пифхынщ	пахынщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	писхынкъым	пипхынкъым	пихынкъым	питхынкъым	пифхынкъым	пахынкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	писхынущ	пипхынущ	пихынущ	питхынущ	пифхынущ	пахынущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	писхынукъым	пипхынукъым	пихынукъым	питхынукъым	пифхынукъым	пахынукъым

ЗэрыупщӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	писхрэ	пипхрэ	пихрэ	питхрэ	пифхрэ	пахрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	писхыркъэ	пипхыркъэ	пихыркъэ	питхыркъэ	пифхыркъэ	пахыркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	писхырт	пипхырт	пихырт	питхырт	пифхырт	пахырт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	писхыртэкъэ	пипхыртэкъэ	пихыртэкъэ	питхыртэкъэ	пифхыртэкъэ	пахыртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	писха	пипха	пиха	питха	пифха	паха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	писхакъэ	пипхакъэ	пихакъэ	питхакъэ	пифхакъэ	пахакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	писхат	пипхат	пихат	питхат	пифхат	пахат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	писхатэкъэ	пипхатэкъэ	пихатэкъэ	питхатэкъэ	пифхатэкъэ	пахатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	писхыгъа	пипхыгъа	пихыгъа	питхыгъа	пифхыгъа	пахыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ:	писхыгъакъэ	пипхыгъакъэ	пихыгъакъэ	питхыгъакъэ	пифхыгъакъэ	пахыгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	писхыгъат	пипхыгъат	пихыгъат	питхыгъат	пифхыгъат	пахыгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	писхыгъатэкъэ	пипхыгъатэкъэ	пихыгъатэкъэ	питхыгъатэкъэ	пифхыгъатэкъэ	пахыгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	писх	пипх	пих	питх	пифх	пах
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	писхкъэ	пипхкъэ	пихкъэ	питхкъэ	пифхкъэ	пахкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	писхт	пипхт	пихт	питхт	пифхт	пахт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	писхтэкъэ	пипхтэкъэ	пихтэкъэ	питхтэкъэ	пифхтэкъэ	пахтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	писхын	пипхын	пихын	питхын	пифхын	пахын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	писхынкъэ	пипхынкъэ	пихынкъэ	питхынкъэ	пифхынкъэ	пахынкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	писхыну	пипхыну	пихыну	питхыну	пифхыну	пахыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	писхынукъэ	пипхынукъэ	пихынукъэ	питхынукъэ	пифхынукъэ	пахынукъэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	писхмэ	пипхмэ	пихмэ	питхмэ	пифхмэ	пахмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	пизмыхмэ	пумыхмэ	пимыхмэ	пидмыхмэ	пивмыхмэ	памыхмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	писхамэ	пипхамэ	пихамэ	питхамэ	пифхамэ	пахамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	пизмыхамэ	пумыхамэ	пимыхамэ	пидмыхамэ	пивмыхамэ	памыхамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	писхыгъамэ	пипхыгъамэ	пихыгъамэ	питхыгъамэ	пифхыгъамэ	пахыгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	пизмыхыгъамэ	пумыхыгъамэ	пимыхыгъамэ	пидмыхыгъамэ	пивмыхыгъамэ	памыхыгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	писхынмэ	пипхынмэ	пихынмэ	питхынмэ	пифхынмэ	пахынмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пизмыхынмэ	пумыхынмэ	пимыхынмэ	пидмыхынмэ	пивмыхынмэ	памыхынмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	писхынумэ	пипхынумэ	пихынумэ	питхынумэ	пифхынумэ	пахынумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пизмыхынумэ	пумыхынумэ	пимыхынумэ	пидмыхынумэ	пивмыхынумэ	памыхынумэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	писхтэмэ	пипхтэмэ	пихтэмэ	питхтэмэ	пифхтэмэ	пахтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	пизмыхтэмэ	пумыхтэмэ	пимыхтэмэ	пидмыхтэмэ	пивмыхтэмэ	памыхтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	писхатэмэ	пипхатэмэ	пихатэмэ	питхатэмэ	пифхатэмэ	пахатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	пизмыхатэмэ	пумыхатэмэ	пимыхатэмэ	пидмыхатэмэ	пивмыхатэмэ	памыхатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	писхыгъатэмэ	пипхыгъатэмэ	пихыгъатэмэ	питхыгъатэмэ	пифхыгъатэмэ	пахыгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	пизмыхыгъатэмэ	пумыхыгъатэмэ	пимыхыгъатэмэ	пидмыхыгъатэмэ	пивмыхыгъатэмэ	памыхыгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	писхынтэмэ	пипхынтэмэ	пихынтэмэ	питхынтэмэ	пифхынтэмэ	пахынтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пизмыхынтэмэ	пумыхынтэмэ	пимыхынтэмэ	пидмыхынтэмэ	пивмыхынтэмэ	памыхынтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	писхынутэмэ	пипхынутэмэ	пихынутэмэ	питхынутэмэ	пифхынутэмэ	пахынутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пизмыхынутэмэ	пумыхынутэмэ	пимыхынутэмэ	пидмыхынутэмэ	пивмыхынутэмэ	памыхынутэмэ

сослагательнэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	писхынт	пипхынт	пихынт	питхынт	пифхынт	пахынт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	писхынтэкъым	пипхынтэкъым	пихынтэкъым	питхынтэкъым	пифхынтэкъым	пахынтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	писхынут	пипхынут	пихынут	питхынут	пифхынут	пахынут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	писхынутэкъым	пипхынутэкъым	пихынутэкъым	питхынутэкъым	пифхынутэкъым	пахынутэкъым

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	писхми	пипхми	пихми	питхми	пифхми	пахми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	пизмыхми	пумыхми	пимыхми	пидмыхми	пивмыхми	памыхми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	писхами	пипхами	пихами	питхами	пифхами	пахами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	пизмыхами	пумыхами	пимыхами	пидмыхами	пивмыхами	памыхами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	писхыгъами	пипхыгъами	пихыгъами	питхыгъами	пифхыгъами	пахыгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	пизмыхыгъами	пумыхыгъами	пимыхыгъами	пидмыхыгъами	пивмыхыгъами	памыхыгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	писхынми	пипхынми	пихынми	питхынми	пифхынми	пахынми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пизмыхынми	пумыхынми	пимыхынми	пидмыхынми	пивмыхынми	памыхынми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	писхынуми	пипхынуми	пихынуми	питхынуми	пифхынуми	пахынуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пизмыхынуми	пумыхынуми	пимыхынуми	пидмыхынуми	пивмыхынуми	памыхынуми

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	писхтэми	пипхтэми	пихтэми	питхтэми	пифхтэми	пахтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	пизмыхтэми	пумыхтэми	пимыхтэми	пидмыхтэми	пивмыхтэми	памыхтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	писхатэми	пипхатэми	пихатэми	питхатэми	пифхатэми	пахатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	пизмыхатэми	пумыхатэми	пимыхатэми	пидмыхатэми	пивмыхатэми	памыхатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	писхыгъатэми	пипхыгъатэми	пихыгъатэми	питхыгъатэми	пифхыгъатэми	пахыгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	пизмыхыгъатэми	пумыхыгъатэми	пимыхыгъатэми	пидмыхыгъатэми	пивмыхыгъатэми	памыхыгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	писхынтэми	пипхынтэми	пихынтэми	питхынтэми	пифхынтэми	пахынтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пизмыхынтэми	пумыхынтэми	пимыхынтэми	пидмыхынтэми	пивмыхынтэми	памыхынтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	писхынутэми	пипхынутэми	пихынутэми	питхынутэми	пифхэнутэми	пахэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пизмыхынутэми	пумыхынутэми	пимыхынутэми	пидмыхынутэми	пивмыхынутэми	памыхынутэми

гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	писхаи	пипхаи	пихаи	питхаи	пифхаи	пахаи
щымыӀэныгъэ:	писхакъыми	пипхакъыми	пихакъыми	питхакъыми	пифхакъыми	пахакъыми

фӀэфӀыныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	писхащэрэт	пипхащэрэт	пихащэрэт	питхащэрэт	пифхащэрэт	пахащэрэт
щымыӀэныгъэ:	пизмыхащэрэт	пумыхащэрэт	пимыхащэрэт	пидмыхащэрэт	пивмыхащэрэт	памыхащэрэт

шэч къытехьэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	писхагъэнщ	пипхагъэнщ	пихагъэнщ	питхагъэнщ	пифхагъэнщ	пахагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	писхагъэнкъым	пипхагъэнкъым	пихагъэнкъым	питхагъэнкъым	пифхагъэнкъым	пахагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	писхагъэнт	пипхагъэнт	пихагъэнт	питхагъэнт	пифхагъэнт	пахагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	писхагъэнтэкъым	пипхагъэнтэкъым	пихагъэнтэкъым	питхагъэнтэкъым	пифхагъэнтэкъым	пахагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	писхагъэн	пипхагъэн	пихагъэн	питхагъэн	пифхагъэн	пахагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	писхагъэнкъэ	пипхагъэнкъэ	пихагъэнкъэ	питхагъэнкъэ	пифхагъэнкъэ	пахагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	писхагъэнт	пипхагъэнт	пихагъэнт	питхагъэнт	пифхагъэнт	пахагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	писхагъэнтэкъэ	пипхагъэнтэкъэ	пихагъэнтэкъэ	питхагъэнтэкъэ	пифхагъэнтэкъэ	пахагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	писхагъэнущ	пипхагъэнущ	пихагъэнущ	питхагъэнущ	пифхагъэнущ	пахагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	писхагъэнукъым	пипхагъэнукъым	пихагъэнукъым	питхагъэнукъым	пифхагъэнукъым	пахагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	писхагъэнут	пипхагъэнут	пихагъэнут	питхагъэнут	пифхагъэнут	пахагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	писхагъэнутэкъым	пипхагъэнутэкъым	пихагъэнутэкъым	питхагъэнутэкъым	пифхагъэнутэкъым	пахагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	писхагъэну	пипхагъэну	пихагъэну	питхагъэну	пифхагъэну	пахагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	писхагъэнукъэ	пипхагъэнукъэ	пихагъэнукъэ	питхагъэнукъэ	пифхагъэнукъэ	пахагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	писхагъэнут	пипхагъэнут	пихагъэнут	питхагъэнут	пифхагъэнут	пахагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	писхагъэнутэкъэ	пипхагъэнутэкъэ	пихагъэнутэкъэ	питхагъэнутэкъэ	пифхагъэнутэкъэ	пахагъэнутэкъэ

Зылэжь (субъектнэ) пичастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	пизых
ит зэман - щымыӀэныгъэ	пизымых
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	пизыха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	пизымыха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	пизыхыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	пизымыхыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	пизыхын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	пизымыхын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	пизыхыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	пизымыхыну

Зэлэжь (объектнэ) пичастие (щхьэм иту)	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ	писх	пипх	пих	питх	пифх	пах
ит зэман - щымыӀэныгъэ	пизмых	пумых	пимых	пидмых	пивмых	памых
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	писха	пипха	пиха	питха	пифха	паха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	пизмыха	пумыха	пимыха	пидмыха	пивмыха	памыха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	писхыгъа	пипхыгъа	пихыгъа	питхыгъа	пифхыгъа	пахыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	пизмыхыгъа	пумыхыгъа	пимыхыгъа	пидмыхыгъа	пивмыхыгъа	памыхыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	писхын	пипхын	пихын	питхын	пифхын	пахын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	пизмыхын	пумыхын	пимыхын	пидмыхын	пивмыхын	памыхын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	писхыну	пипхыну	пихыну	питхыну	пифхыну	пахыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	пизмыхыну	пумыхыну	пимыхыну	пидмыхыну	пивмыхыну	памыхыну

Зэлэжь (объектнэ) пичастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ	пих
ит зэман - щымыӀэныгъэ	пимых
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	пиха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	пимыха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	пихыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	пимыхыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	пихын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	пимыхын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	пихыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	пимыхыну

Обстоятельственнэ пичастиехэр	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы пичастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	зэрыписх	зэрыпипх	зэрыпих	зэрыпитх	зэрыпифх	зэрыпах
ит зэман - щымыӀэныгъэ	зэрыпизмых	зэрыпумых	зэрыпимых	зэрыпидмых	зэрыпивмых	зэрыпамых
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	зэрыписха	зэрыпипха	зэрыпиха	зэрыпитха	зэрыпифха	зэрыпаха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	зэрыпизмыха	зэрыпумыха	зэрыпимыха	зэрыпидмыха	зэрыпивмыха	зэрыпамыха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	зэрыписхыгъа	зэрыпипхыгъа	зэрыпихыгъа	зэрыпитхыгъа	зэрыпифхыгъа	зэрыпахыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	зэрыпизмыхыгъа	зэрыпумыхыгъа	зэрыпимыхыгъа	зэрыпидмыхыгъа	зэрыпивмыхыгъа	зэрыпамыхыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	зэрыписхын	зэрыпипхын	зэрыпихын	зэрыпитхын	зэрыпифхын	зэрыпахын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	зэрыпизмыхын	зэрыпумыхын	зэрыпимыхын	зэрыпидмыхын	зэрыпивмыхын	зэрыпамыхын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	зэрыписхыну	зэрыпипхыну	зэрыпихыну	зэрыпитхыну	зэрыпифхыну	зэрыпахыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	зэрыпизмыхыну	зэрыпумыхыну	зэрыпимыхыну	зэрыпидмыхыну	зэрыпивмыхыну	зэрыпамыхыну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы пичастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	щыписх	щыпипх	щыпих	щыпитх	щыпифх	щыпах
ит зэман - щымыӀэныгъэ	щыпизмых	щыпумых	щыпимых	щыпидмых	щыпивмых	щыпамых
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	щыписха	щыпипха	щыпиха	щыпитха	щыпифха	щыпаха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	щыпизмыха	щыпумыха	щыпимыха	щыпидмыха	щыпивмыха	щыпамыха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	щыписхыгъа	щыпипхыгъа	щыпихыгъа	щыпитхыгъа	щыпифхыгъа	щыпахыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	щыпизмыхыгъа	щыпумыхыгъа	щыпимыхыгъа	щыпидмыхыгъа	щыпивмыхыгъа	щыпамыхыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	щыписхын	щыпипхын	щыпихын	щыпитхын	щыпифхын	щыпахын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	щыпизмыхын	щыпумыхын	щыпимыхын	щыпидмыхын	щыпивмыхын	щыпамыхын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	щыписхыну	щыпипхыну	щыпихыну	щыпитхыну	щыпифхыну	щыпахыну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	щыпизмыхыну	щыпумыхыну	щыпимыхыну	щыпидмыхыну	щыпивмыхыну	щыпамыхыну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы пичастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	здыписх	здыпипх	здыпих	здыпитх	здыпифх	здыпах
ит зэман - щымыӀэныгъэ	здыпизмых	здыпумых	здыпимых	здыпидмых	здыпивмых	здыпамых
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	здыписха	здыпипха	здыпиха	здыпитха	здыпифха	здыпаха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	здыпизмыха	здыпумыха	здыпимыха	здыпидмыха	здыпивмыха	здыпамыха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	здыписхыгъа	здыпипхыгъа	здыпихыгъа	здыпитхыгъа	здыпифхыгъа	здыпахыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	здыпизмыхыгъа	здыпумыхыгъа	здыпимыхыгъа	здыпидмыхыгъа	здыпивмыхыгъа	здыпамыхыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	здыписхын	здыпипхын	здыпихын	здыпитхын	здыпифхын	здыпахын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	здыпизмыхын	здыпумыхын	здыпимыхын	здыпидмыхын	здыпивмыхын	здыпамыхын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	здыписхыну	здыпипхыну	здыпихыну	здыпитхыну	здыпифхыну	здыпахыну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	здыпизмыхыну	здыпумыхыну	здыпимыхыну	здыпидмыхыну	здыпивмыхыну	здыпамыхыну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы пичастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	щӀыписх	щӀыпипх	щӀыпих	щӀыпитх	щӀыпифх	щӀыпах
ит зэман - щымыӀэныгъэ	щӀыпизмых	щӀыпумых	щӀыпимых	щӀыпидмых	щӀыпивмых	щӀыпамых
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	щӀыписха	щӀыпипха	щӀыпиха	щӀыпитха	щӀыпифха	щӀыпаха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	щӀыпизмыха	щӀыпумыха	щӀыпимыха	щӀыпидмыха	щӀыпивмыха	щӀыпамыха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	щӀыписхыгъа	щӀыпипхыгъа	щӀыпихыгъа	щӀыпитхыгъа	щӀыпифхыгъа	щӀыпахыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	щӀыпизмыхыгъа	щӀыпумыхыгъа	щӀыпимыхыгъа	щӀыпидмыхыгъа	щӀыпивмыхыгъа	щӀыпамыхыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	щӀыписхын	щӀыпипхын	щӀыпихын	щӀыпитхын	щӀыпифхын	щӀыпахын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	щӀыпизмыхын	щӀыпумыхын	щӀыпимыхын	щӀыпидмыхын	щӀыпивмыхын	щӀыпамыхын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	щӀыписхыну	щӀыпипхыну	щӀыпихыну	щӀыпитхыну	щӀыпифхыну	щӀыпахэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	щӀыпизмыхыну	щӀыпумыхыну	щӀыпимыхыну	щӀыпидмыхыну	щӀыпивмыхыну	щӀыпамыхыну

Деепичастиехэр	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ	писхыу	пипхыу	пихыу	питхыу	пифхыу	пахыу
ит зэман - щымыӀэныгъэ	пизмыхыу	пумыхыу	пимыхыу	пидмыхыу	пивмыхыу	памыхыу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	писхауэ	пипхауэ	пихауэ	питхауэ	пифхауэ	пахауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	пизмыхауэ	пумыхауэ	пимыхауэ	пидмыхауэ	пивмыхауэ	памыхауэ
урэ-кӀэ деепичастие - щыӀэныгъэ	писхыурэ	пипхыурэ	пихыурэ	питхыурэ	пифхыурэ	пахыурэ
урэ-кӀэ деепичастие - щымыӀэныгъэ	пизмыхыурэ	пумыхыурэ	пимыхыурэ	пидмыхыурэ	пивмыхыурэ	памыхыурэ

Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ			Прямой Дополненэ
	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	абыхэм
Подлежащэ
сэ	--	ппызох	пызох	--	фпызох	япызох(хэ)
уэ	спыбох	--	пыбох	тпыбох	--	япыбох(хэ)
абы	спех	ппех	пех	тпех	фпех	япех(хэ)
дэ	--	ппыдох	пыдох	--	фпыдох	япыдох(хэ)
фэ	спывох	--	пывох	тпывох	--	япывох(хэ)
абыхэм	спах	ппах	пах	тпах	фпах	япах(хэ)

Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)			Прямой Дополненэ
	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	абыхэм
Подлежащэ
сэ	--	ппис[хрэ]	пис[хрэ]	--	фпис[хрэ]	япис[х(хэ)рэ]
уэ	спип[хрэ]	--	пип[хрэ]	тпип[хрэ]	--	япип[х(хэ)рэ]
абы	спи[хрэ]	ппи[хрэ]	пи[хрэ]	тпи[хрэ]	фпи[хрэ]	япи[х(хэ)рэ]
дэ	--	ппит[хрэ]	пит[хрэ]	--	фпит[хрэ]	япит[х(хэ)рэ]
фэ	спиф[хрэ]	--	пиф[хрэ]	тпиф[хрэ]	--	япиф[х(хэ)рэ]
абыхэм	спа[хрэ]	ппа[хрэ]	па[хрэ]	тпа[хрэ]	фпа[хрэ]	япа[х(хэ)рэ]

		-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[х]	[х]ыр	--	[х]хэр
Эргативнэ:	[х]	[х]ым	--	[х]хэм
Послеложнэ:	[х]кӀэ	[х]ымкӀэ	[х]хэкӀэ	[х]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[х]ыу	[х]ырауэ	[х]хэу	[х]хэрауэ

		-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[х]а	[х]ар	--	[х]ахэр
Эргативнэ:	[х]а	[х]ам	--	[х]ахэм
Послеложнэ:	[х]акӀэ	[х]амкӀэ	[х]ахэкӀэ	[х]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[х]ауэ	[х]арауэ	[х]ахэу	[х]ахэрауэ

		-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[х]ын	[х]ыныр	--	[х]ынхэр
Эргативнэ:	[х]ын	[х]ыным	--	[х]ынхэм
Послеложнэ:	[х]ынкӀэ	[х]ынымкӀэ	[х]ынхэкӀэ	[х]ынхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[х]ыну	[х]ынырауэ	[х]ынхэу	[х]ынхэрауэ

		-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[х]ыну	[х]ынур	--	[х]ынухэр
Эргативнэ:	[х]ыну	[х]ынум	--	[х]ынухэм
Послеложнэ:	[х]ынукӀэ	[х]ынумкӀэ	[х]ынухэкӀэ	[х]ынухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[х]ынууэ	[х]ынурауэ	[х]ынухэу	[х]ынухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

1. Еплъ псалъафэ зэпыщӀахэр.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

• пихын: see псалъафэ зэпыщӀахэр:

УРЫСЫБЗЭ

• пихын: см. псалъафэ зэпыщӀахэр:

псалъафэ зэпыщӀахэр

нур пихын

  Мыхьэнэ:
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: shine, glow
     Урысыбзэ: сиять, светиться.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

Ӏугъуэ пихын

  Мыхьэнэ:
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: to emit soot.
     Урысыбзэ: испускать копоть.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

БИБЛИОГРАФИЕ

Библиографием еплъын