псэлъэн

Тхыгъэр къыздрахар Википсалъалъэ

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [psɐ'ɬɐn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • [псэлъ] + -э + -н

СПРЯЖЕНЭ[зэгъэзэхуэжын]

Глагол лъэмыӏэс "псэлъэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ: псэлъэн
щымыӀэныгъэ: мыпсэлъэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: сыпсэлъэн упсэлъэн псэлъэн дыпсэлъэн фыпсэлъэн псэлъэн(хэ)
щымыӀэныгъэ: сымыпсэлъэн умыпсэлъэн мыпсэлъэн дымыпсэлъэн фымыпсэлъэн мыпсэлъэн(хэ)
унафэ наклоненэ уэ фэ
щыӀэныгъэ: псалъэ! фыпсалъэ!
щымыӀэныгъэ: умыпсалъэ! фымыпсалъэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: срепсалъэ урепсалъэ ирепсалъэ дрепсалъэ фрепсалъэ ирепсалъэ
щымыӀэныгъэ: сремыпсалъэ уремыпсалъэ иремыпсалъэ дремыпсалъэ фремыпсалъэ иремыпсалъэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сопсалъэ(р) уопсалъэ(р) мэпсалъэ(р) допсалъэ(р) фопсалъэ(р) мэпсалъэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыпсалъэркъым упсалъэркъым псалъэркъым дыпсалъэркъым фыпсалъэркъым псалъэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: сыпсалъэ(р)т упсалъэ(р)т псалъэ(р)т дыпсалъэ(р)т фыпсалъэ(р)т псалъэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: сыпсалъэ(р)тэкъым упсалъэ(р)тэкъым псалъэ(р)тэкъым дыпсалъэ(р)тэкъым фыпсалъэ(р)тэкъым псалъэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыпсэлъащ упсэлъащ псэлъащ дыпсэлъащ фыпсэлъащ псэлъа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыпсэлъакъым упсэлъакъым псэлъакъым дыпсэлъакъым фыпсэлъакъым псэлъа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: сыпсэлъат упсэлъат псэлъат дыпсэлъат фыпсэлъат псэлъа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыпсэлъатэкъым упсэлъатэкъым псэлъатэкъым дыпсэлъатэкъым фыпсэлъатэкъым псэлъа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: сыпсэлъэгъащ упсэлъэгъащ псэлъэгъащ дыпсэлъэгъащ фыпсэлъэгъащ псэлъэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: сыпсэлъэгъакъым упсэлъэгъакъым псэлъэгъакъым дыпсэлъэгъакъым фыпсэлъэгъакъым псэлъэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: сыпсэлъэгъат упсэлъэгъат псэлъэгъат дыпсэлъэгъат фыпсэлъэгъат псэлъэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыпсэлъэгъатэкъым упсэлъэгъатэкъым псэлъэгъатэкъым дыпсэлъэгъатэкъым фыпсэлъэгъатэкъым псэлъэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: сыпсалъэщ упсалъэщ псалъэщ дыпсалъэщ фыпсалъэщ псалъэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: сыпсалъэкъым упсалъэкъым псалъэкъым дыпсалъэкъым фыпсалъэкъым псалъэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: сыпсалъэт упсалъэт псалъэт дыпсалъэт фыпсалъэт псалъэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: сыпсалъэтэкъым упсалъэтэкъым псалъэтэкъым дыпсалъэтэкъым фыпсалъэтэкъым псалъэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыпсэлъэнщ упсэлъэнщ псэлъэнщ дыпсэлъэнщ фыпсэлъэнщ псэлъэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыпсэлъэнкъым упсэлъэнкъым псэлъэнкъым дыпсэлъэнкъым фыпсэлъэнкъым псэлъэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыпсэлъэнущ упсэлъэнущ псэлъэнущ дыпсэлъэнущ фыпсэлъэнущ псэлъэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыпсэлъэнукъым упсэлъэнукъым псэлъэнукъым дыпсэлъэнукъым фыпсэлъэнукъым псэлъэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыпсалъэрэ упсалъэрэ псалъэрэ дыпсалъэрэ фыпсалъэрэ псалъэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыпсалъэркъэ упсалъэркъэ псалъэркъэ дыпсалъэркъэ фыпсалъэркъэ псалъэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: сыпсалъэ(р)т упсалъэ(р)т псалъэ(р)т дыпсалъэ(р)т фыпсалъэ(р)т псалъэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: сыпсалъэ(р)тэкъэ упсалъэ(р)тэкъэ псалъэ(р)тэкъэ дыпсалъэ(р)тэкъэ фыпсалъэ(р)тэкъэ псалъэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыпсэлъа упсэлъа псэлъа дыпсэлъа фыпсэлъа псэлъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыпсэлъакъэ упсэлъакъэ псэлъакъэ дыпсэлъакъэ фыпсэлъакъэ псэлъа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: сыпсэлъат упсэлъат псэлъат дыпсэлъат фыпсэлъат псэлъа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыпсэлъатэкъэ упсэлъатэкъэ псэлъатэкъэ дыпсэлъатэкъэ фыпсэлъатэкъэ псэлъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: сыпсэлъэгъа упсэлъэгъа псэлъэгъа дыпсэлъэгъа фыпсэлъэгъа псэлъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: сыпсэлъэгъакъэ упсэлъэгъакъэ псэлъэгъакъэ дыпсэлъэгъакъэ фыпсэлъэгъакъэ псэлъэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: сыпсэлъэгъат упсэлъэгъат псэлъэгъат дыпсэлъэгъат фыпсэлъэгъат псэлъэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыпсэлъэгъатэкъэ упсэлъэгъатэкъэ псэлъэгъатэкъэ дыпсэлъэгъатэкъэ фыпсэлъэгъатэкъэ псэлъэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: сыпсалъэ упсалъэ псалъэ дыпсалъэ фыпсалъэ псалъэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: сыпсалъэкъэ упсалъэкъэ псалъэкъэ дыпсалъэкъэ фыпсалъэкъэ псалъэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: сыпсалъэт упсалъэт псалъэт дыпсалъэт фыпсалъэт псалъэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: сыпсалъэтэкъэ упсалъэтэкъэ псалъэтэкъэ дыпсалъэтэкъэ фыпсалъэтэкъэ псалъэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыпсэлъэн упсэлъэн псэлъэн дыпсэлъэн фыпсэлъэн псэлъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыпсэлъэнкъэ упсэлъэнкъэ псэлъэнкъэ дыпсэлъэнкъэ фыпсэлъэнкъэ псэлъэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыпсэлъэну упсэлъэну псэлъэну дыпсэлъэну фыпсэлъэну псэлъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыпсэлъэнукъэ упсэлъэнукъэ псэлъэнукъэ дыпсэлъэнукъэ фыпсэлъэнукъэ псэлъэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыпсалъэмэ упсалъэмэ псалъэмэ дыпсалъэмэ фыпсалъэмэ псалъэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыпсалъэмэ умыпсалъэмэ мыпсалъэмэ дымыпсалъэмэ фымыпсалъэмэ мыпсалъэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыпсэлъамэ упсэлъамэ псэлъамэ дыпсэлъамэ фыпсэлъамэ псэлъа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыпсэлъамэ умыпсэлъамэ мыпсэлъамэ дымыпсэлъамэ фымыпсэлъамэ мыпсэлъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыпсэлъэгъамэ упсэлъэгъамэ псэлъэгъамэ дыпсэлъэгъамэ фыпсэлъэгъамэ псэлъэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыпсэлъэгъамэ умыпсэлъэгъамэ мыпсэлъэгъамэ дымыпсэлъэгъамэ фымыпсэлъэгъамэ мыпсэлъэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыпсэлъэнмэ упсэлъэнмэ псэлъэнмэ дыпсэлъэнмэ фыпсэлъэнмэ псэлъэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыпсэлъэнмэ умыпсэлъэнмэ мыпсэлъэнмэ дымыпсэлъэнмэ фымыпсэлъэнмэ мыпсэлъэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыпсэлъэнумэ упсэлъэнумэ псэлъэнумэ дыпсэлъэнумэ фыпсэлъэнумэ псэлъэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыпсэлъэнумэ умыпсэлъэнумэ мыпсэлъэнумэ дымыпсэлъэнумэ фымыпсэлъэнумэ мыпсэлъэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыпсалъэтэмэ упсалъэтэмэ псалъэтэмэ дыпсалъэтэмэ фыпсалъэтэмэ псалъэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыпсалъэтэмэ умыпсалъэтэмэ мыпсалъэтэмэ дымыпсалъэтэмэ фымыпсалъэтэмэ мыпсалъэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыпсэлъатэмэ упсэлъатэмэ псэлъатэмэ дыпсэлъатэмэ фыпсэлъатэмэ псэлъа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыпсэлъатэмэ умыпсэлъатэмэ мыпсэлъатэмэ дымыпсэлъатэмэ фымыпсэлъатэмэ мыпсэлъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыпсэлъэгъатэмэ упсэлъэгъатэмэ псэлъэгъатэмэ дыпсэлъэгъатэмэ фыпсэлъэгъатэмэ псэлъэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыпсэлъэгъатэмэ умыпсэлъэгъатэмэ мыпсэлъэгъатэмэ дымыпсэлъэгъатэмэ фымыпсэлъэгъатэмэ мыпсэлъэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыпсэлъэнтэмэ упсэлъэнтэмэ псэлъэнтэмэ дыпсэлъэнтэмэ фыпсэлъэнтэмэ псэлъэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыпсэлъэнтэмэ умыпсэлъэнтэмэ мыпсэлъэнтэмэ дымыпсэлъэнтэмэ фымыпсэлъэнтэмэ мыпсэлъэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыпсэлъэнутэмэ упсэлъэнутэмэ псэлъэнутэмэ дыпсэлъэнутэмэ фыпсэлъэнутэмэ псэлъэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыпсэлъэнутэмэ умыпсэлъэнутэмэ мыпсэлъэнутэмэ дымыпсэлъэнутэмэ фымыпсэлъэнутэмэ мыпсэлъэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыпсэлъэнт упсэлъэнт псэлъэнт дыпсэлъэнт фыпсэлъэнт псэлъэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыпсэлъэнтэкъым упсэлъэнтэкъым псэлъэнтэкъым дыпсэлъэнтэкъым фыпсэлъэнтэкъым псэлъэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыпсэлъэнут упсэлъэнут псэлъэнут дыпсэлъэнут фыпсэлъэнут псэлъэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыпсэлъэнутэкъым упсэлъэнутэкъым псэлъэнутэкъым дыпсэлъэнутэкъым фыпсэлъэнутэкъым псэлъэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыпсалъэми упсалъэми псалъэми дыпсалъэми фыпсалъэми псалъэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыпсалъэми умыпсалъэми мыпсалъэми дымыпсалъэми фымыпсалъэми мыпсалъэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыпсэлъами упсэлъами псэлъами дыпсэлъами фыпсэлъами псэлъа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыпсэлъами умыпсэлъами мыпсэлъами дымыпсэлъами фымыпсэлъами мыпсэлъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыпсэлъэгъами упсэлъэгъами псэлъэгъами дыпсэлъэгъами фыпсэлъэгъами псэлъэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыпсэлъэгъами умыпсэлъэгъами мыпсэлъэгъами дымыпсэлъэгъами фымыпсэлъэгъами мыпсэлъэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыпсэлъэнми упсэлъэнми псэлъэнми дыпсэлъэнми фыпсэлъэнми псэлъэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыпсэлъэнми умыпсэлъэнми мыпсэлъэнми дымыпсэлъэнми фымыпсэлъэнми мыпсэлъэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыпсэлъэнуми упсэлъэнуми псэлъэнуми дыпсэлъэнуми фыпсэлъэнуми псэлъэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыпсэлъэнуми умыпсэлъэнуми мыпсэлъэнуми дымыпсэлъэнуми фымыпсэлъэнуми мыпсэлъэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыпсалъэтэми упсалъэтэми псалъэтэми дыпсалъэтэми фыпсалъэтэми псалъэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыпсалъэтэми умыпсалъэтэми мыпсалъэтэми дымыпсалъэтэми фымыпсалъэтэми мыпсалъэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыпсэлъатэми упсэлъатэми псэлъатэми дыпсэлъатэми фыпсэлъатэми псэлъа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыпсэлъатэми умыпсэлъатэми мыпсэлъатэми дымыпсэлъатэми фымыпсэлъатэми мыпсэлъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыпсэлъэгъатэми упсэлъэгъатэми псэлъэгъатэми дыпсэлъэгъатэми фыпсэлъэгъатэми псэлъэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыпсэлъэгъатэми умыпсэлъэгъатэми мыпсэлъэгъатэми дымыпсэлъэгъатэми фымыпсэлъэгъатэми мыпсэлъэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыпсэлъэнтэми упсэлъэнтэми псэлъэнтэми дыпсэлъэнтэми фыпсэлъэнтэми псэлъэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыпсэлъэнтэми умыпсэлъэнтэми мыпсэлъэнтэми дымыпсэлъэнтэми фымыпсэлъэнтэми мыпсэлъэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыпсэлъэнутэми упсэлъэнутэми псэлъэнутэми дыпсэлъэнутэми фыпсэлъэнутэми псэлъэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыпсэлъэнутэми умыпсэлъэнутэми мыпсэлъэнутэми дымыпсэлъэнутэми фымыпсэлъэнутэми мыпсэлъэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъпсэлъэныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: сыпсэлъаи упсэлъаи псэлъаи дыпсэлъаи фыпсэлъаи псэлъаи
щымыӀэныгъэ: сыпсэлъакъыми упсэлъакъыми псэлъакъыми дыпсэлъакъыми фыпсэлъакъыми псэлъакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: сыпсэлъащэрэт упсэлъащэрэт псэлъащэрэт дыпсэлъащэрэт фыпсэлъащэрэт псэлъащэрэт
щымыӀэныгъэ: сымыпсэлъащэрэт умыпсэлъащэрэт мыпсэлъащэрэт дымыпсэлъащэрэт фымыпсэлъащэрэт мыпсэлъащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыпсэлъагъэнщ упсэлъагъэнщ псэлъагъэнщ дыпсэлъагъэнщ фыпсэлъагъэнщ псэлъагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыпсэлъагъэнкъым упсэлъагъэнкъым псэлъагъэнкъым дыпсэлъагъэнкъым фыпсэлъагъэнкъым псэлъагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыпсэлъагъэнт упсэлъагъэнт псэлъагъэнт дыпсэлъагъэнт фыпсэлъагъэнт псэлъагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыпсэлъагъэнтэкъым упсэлъагъэнтэкъым псэлъагъэнтэкъым дыпсэлъагъэнтэкъым фыпсэлъагъэнтэкъым псэлъагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыпсэлъагъэн упсэлъагъэн псэлъагъэн дыпсэлъагъэн фыпсэлъагъэн псэлъагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыпсэлъагъэнкъэ упсэлъагъэнкъэ псэлъагъэнкъэ дыпсэлъагъэнкъэ фыпсэлъагъэнкъэ псэлъагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыпсэлъагъэнт упсэлъагъэнт псэлъагъэнт дыпсэлъагъэнт фыпсэлъагъэнт псэлъагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыпсэлъагъэнтэкъэ упсэлъагъэнтэкъэ псэлъагъэнтэкъэ дыпсэлъагъэнтэкъэ фыпсэлъагъэнтэкъэ псэлъагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыпсэлъагъэнущ упсэлъагъэнущ псэлъагъэнущ дыпсэлъагъэнущ фыпсэлъагъэнущ псэлъагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыпсэлъагъэнукъым упсэлъагъэнукъым псэлъагъэнукъым дыпсэлъагъэнукъым фыпсэлъагъэнукъым псэлъагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыпсэлъагъэнут упсэлъагъэнут псэлъагъэнут дыпсэлъагъэнут фыпсэлъагъэнут псэлъагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыпсэлъагъэнутэкъым упсэлъагъэнутэкъым псэлъагъэнутэкъым дыпсэлъагъэнутэкъым фыпсэлъагъэнутэкъым псэлъагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыпсэлъагъэну упсэлъагъэну псэлъагъэну дыпсэлъагъэну фыпсэлъагъэну псэлъагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыпсэлъагъэнукъэ упсэлъагъэнукъэ псэлъагъэнукъэ дыпсэлъагъэнукъэ фыпсэлъагъэнукъэ псэлъагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыпсэлъагъэнут упсэлъагъэнут псэлъагъэнут дыпсэлъагъэнут фыпсэлъагъэнут псэлъагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыпсэлъагъэнутэкъэ упсэлъагъэнутэкъэ псэлъагъэнутэкъэ дыпсэлъагъэнутэкъэ фыпсэлъагъэнутэкъэ псэлъагъэнутэкъэ
Причастиехэр сэ уэ ар дэ фэ ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыпсалъэ упсалъэ псалъэ дыпсалъэ фыпсалъэ псалъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сымыпсалъэ умыпсалъэ мыпсалъэ дымыпсалъэ фымыпсалъэ мыпсалъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыпсэлъа упсэлъа псэлъа дыпсэлъа фыпсэлъа псэлъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыпсэлъа умыпсэлъа мыпсэлъа дымыпсэлъа фымыпсэлъа мыпсэлъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыпсэлъэгъа упсэлъэгъа псэлъэгъа дыпсэлъэгъа фыпсэлъэгъа псэлъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыпсэлъэгъа умыпсэлъэгъа мыпсэлъэгъа дымыпсэлъэгъа фымыпсэлъэгъа мыпсэлъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сыпсэлъэн упсэлъэн псэлъэн дыпсэлъэн фыпсэлъэн псэлъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сымыпсэлъэн умыпсэлъэн мыпсэлъэн дымыпсэлъэн фымыпсэлъэн мыпсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сыпсэлъэну упсэлъэну псэлъэну дыпсэлъэну фыпсэлъэну псэлъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сымыпсэлъэну умыпсэлъэну мыпсэлъэну дымыпсэлъэну фымыпсэлъэну мыпсэлъэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сызэрыпсалъэ узэрыпсалъэ зэрыпсалъэ дызэрыпсалъэ фызэрыпсалъэ зэрыпсалъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сызэрымыпсалъэ узэрымыпсалъэ зэрымыпсалъэ дызэрымыпсалъэ фызэрымыпсалъэ мызэрыпсалъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сызэрыпсэлъа узэрыпсэлъа зэрыпсэлъа дызэрыпсэлъа фызэрыпсэлъа зэрыпсэлъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сызэрымыпсэлъа узэрымыпсэлъа зэрымыпсэлъа дызэрымыпсэлъа фызэрымыпсэлъа зэрымыпсэлъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сызэрыпсэлъэгъа узэрыпсэлъэгъа зэрыпсэлъэгъа дызэрыпсэлъэгъа фызэрыпсэлъэгъа зэрыпсэлъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сызэрымыпсэлъэгъа узэрымыпсэлъэгъа зэрымыпсэлъэгъа дызэрымыпсэлъэгъа фызэрымыпсэлъэгъа зэрымыпсэлъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сызэрыпсэлъэн узэрыпсэлъэн зэрыпсэлъэн дызэрыпсэлъэн фызэрыпсэлъэн зэрыпсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сызэрымыпсэлъэн узэрымыпсэлъэн зэрымыпсэлъэн дызэрымыпсэлъэн фызэрымыпсэлъэн зэрымыпсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сызэрыпсэлъэну узэрыпсэлъэну зэрыпсэлъэну дызэрыпсэлъэну фызэрыпсэлъэну зэрыпсэлъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сызэрымыпсэлъэну узэрымыпсэлъэну зэрымыпсэлъэну дызэрымыпсэлъэну фызэрымыпсэлъэну зэрымыпсэлъэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыщыпсалъэ ущыпсалъэ щыпсалъэ дыщыпсалъэ фыщыпсалъэ щыпсалъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыщымыпсалъэ ущымыпсалъэ щымыпсалъэ дыщымыпсалъэ фыщымыпсалъэ щымыпсалъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщыпсэлъа ущыпсэлъа щыпсэлъа дыщыпсэлъа фыщыпсэлъа щыпсэлъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщымыпсэлъа ущымыпсэлъа щымыпсэлъа дыщымыпсэлъа фыщымыпсэлъа щымыпсэлъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщыпсэлъэгъа ущыпсэлъэгъа щыпсэлъэгъа дыщыпсэлъэгъа фыщыпсэлъэгъа щыпсэлъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщымыпсэлъэгъа ущымыпсэлъэгъа щымыпсэлъэгъа дыщымыпсэлъэгъа фыщымыпсэлъэгъа щымыпсэлъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщыпсэлъэн ущыпсэлъэн щыпсэлъэн дыщыпсэлъэн фыщыпсэлъэн щыпсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщымыпсэлъэн ущымыпсэлъэн щымыпсэлъэн дыщымыпсэлъэн фыщымыпсэлъэн щымыпсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщыпсэлъэну ущыпсэлъэну щыпсэлъэну дыщыпсэлъэну фыщыпсэлъэну щыпсэлъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщымыпсэлъэну ущымыпсэлъэну щымыпсэлъэну дыщымыпсэлъэну фыщымыпсэлъэну щымыпсэлъэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыздэпсалъэ уздэпсалъэ здэпсалъэ дыздэпсалъэ фыздэпсалъэ здэпсалъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыздэмыпсалъэ уздэмыпсалъэ здэмыпсалъэ дыздэмыпсалъэ фыздэмыпсалъэ здэмыпсалъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыздэпсэлъа уздэпсэлъа здэпсэлъа дыздэпсэлъа фыздэпсэлъа здэпсэлъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыздэмыпсэлъа уздэмыпсэлъа здэмыпсэлъа дыздэмыпсэлъа фыздэмыпсэлъа здэмыпсэлъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыздэпсэлъэгъа уздэпсэлъэгъа здэпсэлъэгъа дыздэпсэлъэгъа фыздэпсэлъэгъа здэпсэлъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыздэмыпсэлъэгъа уздэмыпсэлъэгъа здэмыпсэлъэгъа дыздэмыпсэлъэгъа фыздэмыпсэлъэгъа здэмыпсэлъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыздэпсэлъэн уздэпсэлъэн здэпсэлъэн дыздэпсэлъэн фыздэпсэлъэн здэпсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыздэмыпсэлъэн уздэмыпсэлъэн здэмыпсэлъэн дыздэмыпсэлъэн фыздэмыпсэлъэн здэмыпсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыздэпсэлъэну уздэпсэлъэну здэпсэлъэну дыздэпсэлъэну фыздэпсэлъэну здэпсэлъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыздэмыпсэлъэну уздэмыпсэлъэну здэмыпсэлъэну дыздэмыпсэлъэну фыздэмыпсэлъэну здэмыпсэлъэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыщӀэпсалъэ ущӀэпсалъэ щӀэпсалъэ дыщӀэпсалъэ фыщӀэпсалъэ щӀэпсалъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀэмыпсалъэ ущӀэмыпсалъэ щӀэмыпсалъэ дыщӀэмыпсалъэ фыщӀэмыпсалъэ щӀэмыпсалъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщӀэпсэлъа ущӀэпсэлъа щӀэпсэлъа дыщӀэпсэлъа фыщӀэпсэлъа щӀэпсэлъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀэмыпсэлъа ущӀэмыпсэлъа щӀэмыпсэлъа дыщӀэмыпсэлъа фыщӀэмыпсэлъа щӀэмыпсэлъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщӀэпсэлъэгъа ущӀэпсэлъэгъа щӀэпсэлъэгъа дыщӀэпсэлъэгъа фыщӀэпсэлъэгъа щӀэпсэлъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀэмыпсэлъэгъа ущӀэмыпсэлъэгъа щӀэмыпсэлъэгъа дыщӀэмыпсэлъэгъа фыщӀэмыпсэлъэгъа щӀэмыпсэлъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщӀэпсэлъэн ущӀэпсэлъэн щӀэпсэлъэн дыщӀэпсэлъэн фыщӀэпсэлъэн щӀэпсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀэмыпсэлъэн ущӀэмыпсэлъэн щӀэмыпсэлъэн дыщӀэмыпсэлъэн фыщӀэмыпсэлъэн щӀэмыпсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщӀэпсэлъэну ущӀэпсэлъэну щӀэпсэлъэну дыщӀэпсэлъэну фыщӀэпсэлъэну щӀэпсэлъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀэмыпсэлъэну ущӀэмыпсэлъэну щӀэмыпсэлъэну дыщӀэмыпсэлъэну фыщӀэмыпсэлъэну щӀэмыпсэлъэну(хэ)
Деепричастиехэр сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ сыпсалъэу упсалъэу псалъэу дыпсалъэу фыпсалъэу псалъэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ сымыпсалъэу умыпсалъэу мыпсалъэу дымыпсалъэу фымыпсалъэу мыпсалъэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыпсэлъауэ упсэлъауэ псэлъауэ дыпсэлъауэ фыпсэлъауэ псэлъауэ / псэлъа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыпсэлъауэ умыпсэлъауэ мыпсэлъауэ дымыпсэлъауэ фымыпсэлъауэ мыпсэлъауэ(хэ) / мыпсэлъа(хэ)у
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ сыпсалъэурэ упсалъэурэ псалъэурэ дыпсалъэурэ фыпсалъэурэ псалъэ(хэ)урэ
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ сымыпсалъэурэ умыпсалъэурэ мыпсалъэурэ дымыпсалъэурэ фымыпсалъэурэ мыпсалъэ(хэ)урэ
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [псалъ]э [псалъ]эр -- [псалъ]эхэр
Эргативнэ: [псалъ]э [псалъ]эм -- [псалъ]эхэм
Послеложнэ: [псалъ]экӀэ [псалъ]эмкӀэ [псалъ]эхэкӀэ [псалъ]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [псалъ]эуэ [псалъ]эрауэ [псалъ]эхэу [псалъ]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [псэлъ]а [псэлъ]ар -- [псэлъ]ахэр
Эргативнэ: [псэлъ]а [псэлъ]ам -- [псэлъ]ахэм
Послеложнэ: [псэлъ]акӀэ [псэлъ]амкӀэ [псэлъ]ахэкӀэ [псэлъ]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [псэлъ]ауэ [псэлъ]арауэ [псэлъ]ахэу [псэлъ]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [псэлъ]эн [псэлъ]эныр -- [псэлъ]энхэр
Эргативнэ: [псэлъ]эн [псэлъ]эным -- [псэлъ]энхэм
Послеложнэ: [псэлъ]энкӀэ [псэлъ]энымкӀэ [псэлъ]энхэкӀэ [псэлъ]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ: [псэлъ]эну [псэлъ]энырауэ [псэлъ]энхэу [псэлъ]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [псэлъ]эну [псэлъ]энур -- [псэлъ]энухэр
Эргативнэ: [псэлъ]эну [псэлъ]энум -- [псэлъ]энухэм
Послеложнэ: [псэлъ]энукӀэ [псэлъ]энумкӀэ [псэлъ]энухэкӀэ [псэлъ]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [псэлъ]энууэ [псэлъ]энурауэ [псэлъ]энухэу [псэлъ]энухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

  1. ЖьэкӀэ гупсысэ гуэрхэр къэӀуэтэн, гурыӀуэгъуэ щӀын, жыӀэн. уэршэрын, Ӏущэщэн.
  2. ТелефонкӀэ зыгуэрым зыгуэр жеӀэн.

ЩАПХЪЭХЭР

  • Гупсыси псалъэ, зыплъыхьи тӀыс. Псалъэжьхэр

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

  • Губжьауэ псэлъэн.
  • УнафэщӀым деж псэлъэн.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • псэлъэн: 1. talk, speak, give a speech (at a meeting) 2. call swh on the telephone
  • Губжьауэ псэлъэн: speak angrily
УРЫСЫБЗЭ
  • псэлъэн: 1. говорить, выступать (на собрании) 2. позвонить по телефону куда-л.
  • Губжьауэ псэлъэн: говорить сердито
  • УнафэщӀым деж псэлъэн:
псалъафэ зэпыщӀахэр

Жьэм тхъурымбэ къищӀыху псэлъэн[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: speak incessantly (literally: until foaming at the mouth)
     Урысыбзэ: говорить без умолку (буквально: до появления пены у рта)
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

[И] псэлъэн къикӀын[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: get to talking, get into a conversation
     Урысыбзэ: разговориться.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

БИБЛИОГРАФИЕ

Библиографием еплъын

Къыздырахар: "https://kbd.wiktionary.org/w/index.php?title=псэлъэн&oldid=33984"