псэун

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

• IPA [psɐ'wǝn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

• [псэу] + -ы + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэмыӏэс "псэун"-м и спряженэ

Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:	псэун
щымыӀэныгъэ:	мыпсэун

Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыпсэун	упсэун	псэун	дыпсэун	фыпсэун	псэун(хэ)
щымыӀэныгъэ:	сымыпсэун	умыпсэун	мыпсэун	дымыпсэун	фымыпсэун	мыпсэун(хэ)

унафэ наклоненэ	уэ	фэ
щыӀэныгъэ:	псэу!	фыпсэу!
щымыӀэныгъэ:	умыпсэу!	фымыпсэу!

Ре-кӀэ унафэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	срепсэу	урепсэу	ирепсэу	дрепсэу	фрепсэу	ирепсэу
щымыӀэныгъэ:	сремыпсэу	уремыпсэу	иремыпсэу	дремыпсэу	фремыпсэу	иремыпсэу

ЗэраӀуатэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сопсэу(р)	уопсэу(р)	мэпсэу(р)	допсэу(р)	фопсэу(р)	мэпсэу(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпсэуркъым	упсэуркъым	псэуркъым	дыпсэуркъым	фыпсэуркъым	псэу(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сыпсэу(р)т	упсэу(р)т	псэу(р)т	дыпсэу(р)т	фыпсэу(р)т	псэу(р)т / псэухэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпсэу(р)тэкъым	упсэу(р)тэкъым	псэу(р)тэкъым	дыпсэу(р)тэкъым	фыпсэу(р)тэкъым	псэу(р)тэкъым / псэухэ(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпсэуащ	упсэуащ	псэуащ	дыпсэуащ	фыпсэуащ	псэуа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпсэуакъым	упсэуакъым	псэуакъым	дыпсэуакъым	фыпсэуакъым	псэуа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сыпсэуат	упсэуат	псэуат	дыпсэуат	фыпсэуат	псэуа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпсэуатэкъым	упсэуатэкъым	псэуатэкъым	дыпсэуатэкъым	фыпсэуатэкъым	псэуа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сыпсэугъащ	упсэугъащ	псэугъащ	дыпсэугъащ	фыпсэугъащ	псэугъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпсэугъакъым	упсэугъакъым	псэугъакъым	дыпсэугъакъым	фыпсэугъакъым	псэугъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпсэугъат	упсэугъат	псэугъат	дыпсэугъат	фыпсэугъат	псэугъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпсэугъатэкъым	упсэугъатэкъым	псэугъатэкъым	дыпсэугъатэкъым	фыпсэугъатэкъым	псэугъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сыпсэущ	упсэущ	псэущ	дыпсэущ	фыпсэущ	псэу(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сыпсэукъым	упсэукъым	псэукъым	дыпсэукъым	фыпсэукъым	псэу(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сыпсэут	упсэут	псэут	дыпсэут	фыпсэут	псэу(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сыпсэутэкъым	упсэутэкъым	псэутэкъым	дыпсэутэкъым	фыпсэутэкъым	псэу(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпсэунщ	упсэунщ	псэунщ	дыпсэунщ	фыпсэунщ	псэун(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпсэункъым	упсэункъым	псэункъым	дыпсэункъым	фыпсэункъым	псэун(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпсэунпсэу	упсэунпсэу	псэунпсэу	дыпсэунпсэу	фыпсэунпсэу	псэуну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпсэунукъым	упсэунукъым	псэунукъым	дыпсэунукъым	фыпсэунукъым	псэуну(хэ)къым

ЗэрыупщӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпсэурэ	упсэурэ	псэурэ	дыпсэурэ	фыпсэурэ	псэу(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпсэуркъэ	упсэуркъэ	псэуркъэ	дыпсэуркъэ	фыпсэуркъэ	псэуркъэ / псэухэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сыпсэу(р)т	упсэу(р)т	псэу(р)т	дыпсэу(р)т	фыпсэу(р)т	псэу(р)т / псэухэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпсэу(р)тэкъэ	упсэу(р)тэкъэ	псэу(р)тэкъэ	дыпсэу(р)тэкъэ	фыпсэу(р)тэкъэ	псэу(р)тэкъэ / псэухэ(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпсэуа	упсэуа	псэуа	дыпсэуа	фыпсэуа	псэуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпсэуакъэ	упсэуакъэ	псэуакъэ	дыпсэуакъэ	фыпсэуакъэ	псэуа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сыпсэуат	упсэуат	псэуат	дыпсэуат	фыпсэуат	псэуа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпсэуатэкъэ	упсэуатэкъэ	псэуатэкъэ	дыпсэуатэкъэ	фыпсэуатэкъэ	псэуа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сыпсэугъа	упсэугъа	псэугъа	дыпсэугъа	фыпсэугъа	псэугъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпсэугъакъэ	упсэугъакъэ	псэугъакъэ	дыпсэугъакъэ	фыпсэугъакъэ	псэугъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпсэугъат	упсэугъат	псэугъат	дыпсэугъат	фыпсэугъат	псэугъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпсэугъатэкъэ	упсэугъатэкъэ	псэугъатэкъэ	дыпсэугъатэкъэ	фыпсэугъатэкъэ	псэугъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сыпсэу	упсэу	псэу	дыпсэу	фыпсэу	псэу(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сыпсэукъэ	упсэукъэ	псэукъэ	дыпсэукъэ	фыпсэукъэ	псэу(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сыпсэут	упсэут	псэут	дыпсэут	фыпсэут	псэу(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сыпсэутэкъэ	упсэутэкъэ	псэутэкъэ	дыпсэутэкъэ	фыпсэутэкъэ	псэу(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпсэун	упсэун	псэун	дыпсэун	фыпсэун	псэун(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпсэункъэ	упсэункъэ	псэункъэ	дыпсэункъэ	фыпсэункъэ	псэун(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпсэуну	упсэуну	псэуну	дыпсэуну	фыпсэуну	псэуну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпсэунукъэ	упсэунукъэ	псэунукъэ	дыпсэунукъэ	фыпсэунукъэ	псэуну(хэ)къэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпсэумэ	упсэумэ	псэумэ	дыпсэумэ	фыпсэумэ	псэу(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпсэумэ	умыпсэумэ	мыпсэумэ	дымыпсэумэ	фымыпсэумэ	мыпсэу(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпсэуамэ	упсэуамэ	псэуамэ	дыпсэуамэ	фыпсэуамэ	псэуа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сымыпсэуамэ	умыпсэуамэ	мыпсэуамэ	дымыпсэуамэ	фымыпсэуамэ	мыпсэуа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыпсэугъамэ	упсэугъамэ	псэугъамэ	дыпсэугъамэ	фыпсэугъамэ	псэугъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сымыпсэугъамэ	умыпсэугъамэ	мыпсэугъамэ	дымыпсэугъамэ	фымыпсэугъамэ	мыпсэугъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпсэунмэ	упсэунмэ	псэунмэ	дыпсэунмэ	фыпсэунмэ	псэун(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпсэунмэ	умыпсэунмэ	мыпсэунмэ	дымыпсэунмэ	фымыпсэунмэ	мыпсэун(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпсэунумэ	упсэунумэ	псэунумэ	дыпсэунумэ	фыпсэунумэ	псэуну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпсэунумэ	умыпсэунумэ	мыпсэунумэ	дымыпсэунумэ	фымыпсэунумэ	мыпсэуну(хэ)мэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпсэутэмэ	упсэутэмэ	псэутэмэ	дыпсэутэмэ	фыпсэутэмэ	псэу(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпсэутэмэ	умыпсэутэмэ	мыпсэутэмэ	дымыпсэутэмэ	фымыпсэутэмэ	мыпсэу(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпсэуатэмэ	упсэуатэмэ	псэуатэмэ	дыпсэуатэмэ	фыпсэуатэмэ	псэуа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сымыпсэуатэмэ	умыпсэуатэмэ	мыпсэуатэмэ	дымыпсэуатэмэ	фымыпсэуатэмэ	мыпсэуа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыпсэугъатэмэ	упсэугъатэмэ	псэугъатэмэ	дыпсэугъатэмэ	фыпсэугъатэмэ	псэугъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сымыпсэугъатэмэ	умыпсэугъатэмэ	мыпсэугъатэмэ	дымыпсэугъатэмэ	фымыпсэугъатэмэ	мыпсэугъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпсэунтэмэ	упсэунтэмэ	псэунтэмэ	дыпсэунтэмэ	фыпсэунтэмэ	псэун(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпсэунтэмэ	умыпсэунтэмэ	мыпсэунтэмэ	дымыпсэунтэмэ	фымыпсэунтэмэ	мыпсэун(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпсэунутэмэ	упсэунутэмэ	псэунутэмэ	дыпсэунутэмэ	фыпсэунутэмэ	псэуну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпсэунутэмэ	умыпсэунутэмэ	мыпсэунутэмэ	дымыпсэунутэмэ	фымыпсэунутэмэ	мыпсэуну(хэ)тэмэ

сослагательнэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпсэунт	упсэунт	псэунт	дыпсэунт	фыпсэунт	псэун(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпсэунтэкъым	упсэунтэкъым	псэунтэкъым	дыпсэунтэкъым	фыпсэунтэкъым	псэун(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпсэунут	упсэунут	псэунут	дыпсэунут	фыпсэунут	псэуну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпсэунутэкъым	упсэунутэкъым	псэунутэкъым	дыпсэунутэкъым	фыпсэунутэкъым	псэуну(хэ)тэкъым

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпсэуми	упсэуми	псэуми	дыпсэуми	фыпсэуми	псэу(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпсэуми	умыпсэуми	мыпсэуми	дымыпсэуми	фымыпсэуми	мыпсэу(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпсэуами	упсэуами	псэуами	дыпсэуами	фыпсэуами	псэуа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сымыпсэуами	умыпсэуами	мыпсэуами	дымыпсэуами	фымыпсэуами	мыпсэуа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыпсэугъами	упсэугъами	псэугъами	дыпсэугъами	фыпсэугъами	псэугъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сымыпсэугъами	умыпсэугъами	мыпсэугъами	дымыпсэугъами	фымыпсэугъами	мыпсэугъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпсэунми	упсэунми	псэунми	дыпсэунми	фыпсэунми	псэун(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпсэунми	умыпсэунми	мыпсэунми	дымыпсэунми	фымыпсэунми	мыпсэун(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпсэунуми	упсэунуми	псэунуми	дыпсэунуми	фыпсэунуми	псэуну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпсэунуми	умыпсэунуми	мыпсэунуми	дымыпсэунуми	фымыпсэунуми	мыпсэуну(хэ)ми

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпсэутэми	упсэутэми	псэутэми	дыпсэутэми	фыпсэутэми	псэу(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпсэутэми	умыпсэутэми	мыпсэутэми	дымыпсэутэми	фымыпсэутэми	мыпсэу(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпсэуатэми	упсэуатэми	псэуатэми	дыпсэуатэми	фыпсэуатэми	псэуа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сымыпсэуатэми	умыпсэуатэми	мыпсэуатэми	дымыпсэуатэми	фымыпсэуатэми	мыпсэуа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыпсэугъатэми	упсэугъатэми	псэугъатэми	дыпсэугъатэми	фыпсэугъатэми	псэугъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сымыпсэугъатэми	умыпсэугъатэми	мыпсэугъатэми	дымыпсэугъатэми	фымыпсэугъатэми	мыпсэугъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпсэунтэми	упсэунтэми	псэунтэми	дыпсэунтэми	фыпсэунтэми	псэун(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпсэунтэми	умыпсэунтэми	мыпсэунтэми	дымыпсэунтэми	фымыпсэунтэми	мыпсэун(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпсэунутэми	упсэунутэми	псэунутэми	дыпсэунутэми	фыпсэунутэми	псэуну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпсэунутэми	умыпсэунутэми	мыпсэунутэми	дымыпсэунутэми	фымыпсэунутэми	мыпсэуну(хэ)тэми

гъэщӀэгъпсэуныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыпсэуаи	упсэуаи	псэуаи	дыпсэуаи	фыпсэуаи	псэуаи
щымыӀэныгъэ:	сыпсэуакъыми	упсэуакъыми	псэуакъыми	дыпсэуакъыми	фыпсэуакъыми	псэуакъыми

фӀэфӀыныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыпсэуащэрэт	упсэуащэрэт	псэуащэрэт	дыпсэуащэрэт	фыпсэуащэрэт	псэуащэрэт
щымыӀэныгъэ:	сымыпсэуащэрэт	умыпсэуащэрэт	мыпсэуащэрэт	дымыпсэуащэрэт	фымыпсэуащэрэт	мыпсэуащэрэт

шэч къытехьэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыпсэуагъэнщ	упсэуагъэнщ	псэуагъэнщ	дыпсэуагъэнщ	фыпсэуагъэнщ	псэуагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыпсэуагъэнкъым	упсэуагъэнкъым	псэуагъэнкъым	дыпсэуагъэнкъым	фыпсэуагъэнкъым	псэуагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыпсэуагъэнт	упсэуагъэнт	псэуагъэнт	дыпсэуагъэнт	фыпсэуагъэнт	псэуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыпсэуагъэнтэкъым	упсэуагъэнтэкъым	псэуагъэнтэкъым	дыпсэуагъэнтэкъым	фыпсэуагъэнтэкъым	псэуагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыпсэуагъэн	упсэуагъэн	псэуагъэн	дыпсэуагъэн	фыпсэуагъэн	псэуагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыпсэуагъэнкъэ	упсэуагъэнкъэ	псэуагъэнкъэ	дыпсэуагъэнкъэ	фыпсэуагъэнкъэ	псэуагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыпсэуагъэнт	упсэуагъэнт	псэуагъэнт	дыпсэуагъэнт	фыпсэуагъэнт	псэуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыпсэуагъэнтэкъэ	упсэуагъэнтэкъэ	псэуагъэнтэкъэ	дыпсэуагъэнтэкъэ	фыпсэуагъэнтэкъэ	псэуагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыпсэуагъэнпсэу	упсэуагъэнпсэу	псэуагъэнпсэу	дыпсэуагъэнпсэу	фыпсэуагъэнпсэу	псэуагъэнпсэу
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыпсэуагъэнукъым	упсэуагъэнукъым	псэуагъэнукъым	дыпсэуагъэнукъым	фыпсэуагъэнукъым	псэуагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыпсэуагъэнут	упсэуагъэнут	псэуагъэнут	дыпсэуагъэнут	фыпсэуагъэнут	псэуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыпсэуагъэнутэкъым	упсэуагъэнутэкъым	псэуагъэнутэкъым	дыпсэуагъэнутэкъым	фыпсэуагъэнутэкъым	псэуагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыпсэуагъэну	упсэуагъэну	псэуагъэну	дыпсэуагъэну	фыпсэуагъэну	псэуагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыпсэуагъэнукъэ	упсэуагъэнукъэ	псэуагъэнукъэ	дыпсэуагъэнукъэ	фыпсэуагъэнукъэ	псэуагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыпсэуагъэнут	упсэуагъэнут	псэуагъэнут	дыпсэуагъэнут	фыпсэуагъэнут	псэуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыпсэуагъэнутэкъэ	упсэуагъэнутэкъэ	псэуагъэнутэкъэ	дыпсэуагъэнутэкъэ	фыпсэуагъэнутэкъэ	псэуагъэнутэкъэ

Причастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыпсэу	упсэу	псэу	дыпсэу	фыпсэу	псэу(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сымыпсэу	умыпсэу	мыпсэу	дымыпсэу	фымыпсэу	мыпсэу(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыпсэуа	упсэуа	псэуа	дыпсэуа	фыпсэуа	псэуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сымыпсэуа	умыпсэуа	мыпсэуа	дымыпсэуа	фымыпсэуа	мыпсэуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыпсэугъа	упсэугъа	псэугъа	дыпсэугъа	фыпсэугъа	псэугъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сымыпсэугъа	умыпсэугъа	мыпсэугъа	дымыпсэугъа	фымыпсэугъа	мыпсэугъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыпсэун	упсэун	псэун	дыпсэун	фыпсэун	псэун(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сымыпсэун	умыпсэун	мыпсэун	дымыпсэун	фымыпсэун	мыпсэун(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыпсэуну	упсэуну	псэуну	дыпсэуну	фыпсэуну	псэуну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сымыпсэуну	умыпсэуну	мыпсэуну	дымыпсэуну	фымыпсэуну	мыпсэуну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыпсэу	узэрыпсэу	зэрыпсэу	дызэрыпсэу	фызэрыпсэу	зэрыпсэу(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрымыпсэу	узэрымыпсэу	зэрымыпсэу	дызэрымыпсэу	фызэрымыпсэу	мызэрыпсэу(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыпсэуа	узэрыпсэуа	зэрыпсэуа	дызэрыпсэуа	фызэрыпсэуа	зэрыпсэуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрымыпсэуа	узэрымыпсэуа	зэрымыпсэуа	дызэрымыпсэуа	фызэрымыпсэуа	зэрымыпсэуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыпсэугъа	узэрыпсэугъа	зэрыпсэугъа	дызэрыпсэугъа	фызэрыпсэугъа	зэрыпсэугъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрымыпсэугъа	узэрымыпсэугъа	зэрымыпсэугъа	дызэрымыпсэугъа	фызэрымыпсэугъа	зэрымыпсэугъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыпсэун	узэрыпсэун	зэрыпсэун	дызэрыпсэун	фызэрыпсэун	зэрыпсэун(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрымыпсэун	узэрымыпсэун	зэрымыпсэун	дызэрымыпсэун	фызэрымыпсэун	зэрымыпсэун(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыпсэуну	узэрыпсэуну	зэрыпсэуну	дызэрыпсэуну	фызэрыпсэуну	зэрыпсэуну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрымыпсэуну	узэрымыпсэуну	зэрымыпсэуну	дызэрымыпсэуну	фызэрымыпсэуну	зэрымыпсэуну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыщыпсэу	псэупсэу	щыпсэу	дыщыпсэу	фыщыпсэу	щыпсэу(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыщымыпсэу	псэумыпсэу	щымыпсэу	дыщымыпсэу	фыщымыпсэу	щымыпсэу(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщыпсэуа	псэупсэуа	щыпсэуа	дыщыпсэуа	фыщыпсэуа	щыпсэуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщымыпсэуа	псэумыпсэуа	щымыпсэуа	дыщымыпсэуа	фыщымыпсэуа	щымыпсэуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщыпсэугъа	псэупсэугъа	щыпсэугъа	дыщыпсэугъа	фыщыпсэугъа	щыпсэугъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщымыпсэугъа	псэумыпсэугъа	щымыпсэугъа	дыщымыпсэугъа	фыщымыпсэугъа	щымыпсэугъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщыпсэун	псэупсэун	щыпсэун	дыщыпсэун	фыщыпсэун	щыпсэун(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщымыпсэун	псэумыпсэун	щымыпсэун	дыщымыпсэун	фыщымыпсэун	щымыпсэун(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщыпсэуну	псэупсэуну	щыпсэуну	дыщыпсэуну	фыщыпсэуну	щыпсэуну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщымыпсэуну	псэумыпсэуну	щымыпсэуну	дыщымыпсэуну	фыщымыпсэуну	щымыпсэуну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыздэпсэу	уздэпсэу	здэпсэу	дыздэпсэу	фыздэпсэу	здэпсэу(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыздэмыпсэу	уздэмыпсэу	здэмыпсэу	дыздэмыпсэу	фыздэмыпсэу	здэмыпсэу(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыздэпсэуа	уздэпсэуа	здэпсэуа	дыздэпсэуа	фыздэпсэуа	здэпсэуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыздэмыпсэуа	уздэмыпсэуа	здэмыпсэуа	дыздэмыпсэуа	фыздэмыпсэуа	здэмыпсэуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыздэпсэугъа	уздэпсэугъа	здэпсэугъа	дыздэпсэугъа	фыздэпсэугъа	здэпсэугъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыздэмыпсэугъа	уздэмыпсэугъа	здэмыпсэугъа	дыздэмыпсэугъа	фыздэмыпсэугъа	здэмыпсэугъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыздэпсэун	уздэпсэун	здэпсэун	дыздэпсэун	фыздэпсэун	здэпсэун(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыздэмыпсэун	уздэмыпсэун	здэмыпсэун	дыздэмыпсэун	фыздэмыпсэун	здэмыпсэун(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыздэпсэуну	уздэпсэуну	здэпсэуну	дыздэпсэуну	фыздэпсэуну	здэпсэуну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыздэмыпсэуну	уздэмыпсэуну	здэмыпсэуну	дыздэмыпсэуну	фыздэмыпсэуну	здэмыпсэуну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀэпсэу	псэуӀэпсэу	щӀэпсэу	дыщӀэпсэу	фыщӀэпсэу	щӀэпсэу(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀэмыпсэу	псэуӀэмыпсэу	щӀэмыпсэу	дыщӀэмыпсэу	фыщӀэмыпсэу	щӀэмыпсэу(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀэпсэуа	псэуӀэпсэуа	щӀэпсэуа	дыщӀэпсэуа	фыщӀэпсэуа	щӀэпсэуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀэмыпсэуа	псэуӀэмыпсэуа	щӀэмыпсэуа	дыщӀэмыпсэуа	фыщӀэмыпсэуа	щӀэмыпсэуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀэпсэугъа	псэуӀэпсэугъа	щӀэпсэугъа	дыщӀэпсэугъа	фыщӀэпсэугъа	щӀэпсэугъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀэмыпсэугъа	псэуӀэмыпсэугъа	щӀэмыпсэугъа	дыщӀэмыпсэугъа	фыщӀэмыпсэугъа	щӀэмыпсэугъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀэпсэун	псэуӀэпсэун	щӀэпсэун	дыщӀэпсэун	фыщӀэпсэун	щӀэпсэун(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀэмыпсэун	псэуӀэмыпсэун	щӀэмыпсэун	дыщӀэмыпсэун	фыщӀэмыпсэун	щӀэмыпсэун(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀэпсэуну	псэуӀэпсэуну	щӀэпсэуну	дыщӀэпсэуну	фыщӀэпсэуну	щӀэпсэуну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀэмыпсэуну	псэуӀэмыпсэуну	щӀэмыпсэуну	дыщӀэмыпсэуну	фыщӀэмыпсэуну	щӀэмыпсэуну(хэ)

Деепричастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыпсэууэ	упсэууэ	псэууэ	дыпсэууэ	фыпсэууэ	псэууэ / псэухэу
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сымыпсэууэ	умыпсэууэ	мыпсэууэ	дымыпсэууэ	фымыпсэууэ	мыпсэууэ / мыпсэухэу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыпсэуауэ	упсэуауэ	псэуауэ	дыпсэуауэ	фыпсэуауэ	псэуауэ / псэуахэу
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сымыпсэуауэ	умыпсэуауэ	мыпсэуауэ	дымыпсэуауэ	фымыпсэуауэ	мыпсэуауэ / мыпсэуахэу
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ	сыпсэууэрэ	упсэууэрэ	псэууэрэ	дыпсэууэрэ	фыпсэууэрэ	псэууэрэ / псэухэурэ
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ	сыпсэууэрэ	упсэууэрэ	псэууэрэ	дыпсэууэрэ	фыпсэууэрэ	псэууэрэ / псэухэурэ
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ	сымыпсэууэрэ	умыпсэууэрэ	мыпсэууэрэ	дымыпсэууэрэ	фымыпсэууэрэ	мыпсэууэрэ / мыпсэухэурэ

		-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[псэу]	[псэу]р	--	[псэу]хэр
Эргативнэ:	[псэу]	[псэу]м	--	[псэу]хэм
Послеложнэ:	[псэу]кӀэ	[псэу]мкӀэ	[псэу]хэкӀэ	[псэу]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[псэу]у	[псэу]рауэ	[псэу]хэу	[псэу]хэрауэ

		-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[псэу]а	[псэу]ар	--	[псэу]ахэр
Эргативнэ:	[псэу]а	[псэу]ам	--	[псэу]ахэм
Послеложнэ:	[псэу]акӀэ	[псэу]амкӀэ	[псэу]ахэкӀэ	[псэу]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[псэу]ауэ	[псэу]арауэ	[псэу]ахэу	[псэу]ахэрауэ

		-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[псэу]н	[псэу]ныр	--	[псэу]нхэр
Эргативнэ:	[псэу]н	[псэу]ным	--	[псэу]нхэм
Послеложнэ:	[псэу]нкӀэ	[псэу]нымкӀэ	[псэу]нхэкӀэ	[псэу]нхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[псэу]ну	[псэу]нырауэ	[псэу]нхэу	[псэу]нхэрауэ

		-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[псэу]ну	[псэу]нур	--	[псэу]нухэр
Эргативнэ:	[псэу]ну	[псэу]нум	--	[псэу]нухэм
Послеложнэ:	[псэу]нукӀэ	[псэу]нумкӀэ	[псэу]нухэкӀэ	[псэу]нухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[псэу]нууэ	[псэу]нурауэ	[псэу]нухэу	[псэу]нухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

1. Псэ хэтын, гъащӀэр ехьэкӀын.
2. Зыхуей гъуэту гъащӀэр хьын, унэн.

ЩАПХЪЭХЭР

• Щхьэр псэумэ, пыӀэ щыщӀэркъым. Псалъэжьхэр

• И анэ гупсэщ, и адэ псэущ. Псалъэжьхэр

• Адэ щӀэинкӀэ псэуа щыӀэкъым. Псалъэжьхэр

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

• псэуфын (мэпсэуф)

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

• псэун: 1. live 2. support yourself, make a living
• псэуфын (мэпсэуф): be able to live

УРЫСЫБЗЭ

• псэун: 1. жить 2. содержать себя, добывать средства к жизни
• псэуфын (мэпсэуф): мочь жить

БИБЛИОГРАФИЕ

Библиографием еплъын