пхъэнкӏын

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

• IPA [pχɐ'ntʹʂǝn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

• [пхъэнкӀ] + -ы + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэӏэс "пхъэнкӏын"-м и спряженэ

Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:	пхъэнкӀын
щымыӀэныгъэ:	мыпхъэнкӀын

Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀын	ппхъэнкӀын	ипхъэнкӀын	тпхъэнкӀын	фпхъэнкӀын	япхъэнкӀын
щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэнкӀын	умыпхъэнкӀын	имыпхъэнкӀын	дымыпхъэнкӀын	фымыпхъэнкӀын	ямыпхъэнкӀын

Унафэ наклоненэ	уэ	фэ
щыӀэныгъэ:	пхъэнкӀ!	фпхъэнкӀ!
щымыӀэныгъэ:	умыпхъэнкӀ!	фымыпхъэнкӀ!

Ре-кӀэ унафэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	срепхъэнкӀ	урепхъэнкӀ	ирепхъэнкӀ	трепхъэнкӀ	фрепхъэнкӀ	ирепхъэнкӀ
щымыӀэныгъэ:	сремыпхъэнкӀ	уремыпхъэнкӀ	иремыпхъэнкӀ	тремыпхъэнкӀ	фремыпхъэнкӀ	иремыпхъэнкӀ

ЗэраӀуатэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сопхъэнкӀ(ыр)	уопхъэнкӀ(ыр)	епхъэнкӀ(ыр)	допхъэнкӀ(ыр)	фопхъэнкӀ(ыр)	япхъэнкӀ(ыр)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	спхъэнкӀыркъым	ппхъэнкӀыркъым	ипхъэнкӀыркъым	тпхъэнкӀыркъым	фпхъэнкӀыркъым	япхъэнкӀыркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀырт	ппхъэнкӀырт	ипхъэнкӀырт	тпхъэнкӀырт	фпхъэнкӀырт	япхъэнкӀырт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	спхъэнкӀыртэкъым	ппхъэнкӀыртэкъым	ипхъэнкӀыртэкъым	тпхъэнкӀыртэкъым	фпхъэнкӀыртэкъым	япхъэнкӀыртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀащ	ппхъэнкӀащ	ипхъэнкӀащ	тпхъэнкӀащ	фпхъэнкӀащ	япхъэнкӀащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	спхъэнкӀакъым	ппхъэнкӀакъым	ипхъэнкӀакъым	тпхъэнкӀакъым	фпхъэнкӀакъым	япхъэнкӀакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀат	ппхъэнкӀат	ипхъэнкӀат	тпхъэнкӀат	фпхъэнкӀат	япхъэнкӀат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	спхъэнкӀатэкъым	ппхъэнкӀатэкъым	ипхъэнкӀатэкъым	тпхъэнкӀатэкъым	фпхъэнкӀатэкъым	япхъэнкӀатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀыгъащ	ппхъэнкӀыгъащ	ипхъэнкӀыгъащ	тпхъэнкӀыгъащ	фпхъэнкӀыгъащ	япхъэнкӀыгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	спхъэнкӀыгъакъым	ппхъэнкӀыгъакъым	ипхъэнкӀыгъакъым	тпхъэнкӀыгъакъым	фпхъэнкӀыгъакъым	япхъэнкӀыгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀыгъат	ппхъэнкӀыгъат	ипхъэнкӀыгъат	тпхъэнкӀыгъат	фпхъэнкӀыгъат	япхъэнкӀыгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:	спхъэнкӀыгъатэкъым	ппхъэнкӀыгъатэкъым	ипхъэнкӀыгъатэкъым	тпхъэнкӀыгъатэкъым	фпхъэнкӀыгъатэкъым	япхъэнкӀыгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀщ	ппхъэнкӀщ	ипхъэнкӀщ	тпхъэнкӀщ	фпхъэнкӀщ	япхъэнкӀщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	спхъэнкӀкъым	ппхъэнкӀкъым	ипхъэнкӀкъым	тпхъэнкӀкъым	фпхъэнкӀкъым	япхъэнкӀкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀт	ппхъэнкӀт	ипхъэнкӀт	тпхъэнкӀт	фпхъэнкӀт	япхъэнкӀт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	спхъэнкӀтэкъым	ппхъэнкӀтэкъым	ипхъэнкӀтэкъым	тпхъэнкӀтэкъым	фпхъэнкӀтэкъым	япхъэнкӀтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀынщ	ппхъэнкӀынщ	ипхъэнкӀынщ	тпхъэнкӀынщ	фпхъэнкӀынщ	япхъэнкӀынщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	спхъэнкӀынкъым	ппхъэнкӀынкъым	ипхъэнкӀынкъым	тпхъэнкӀынкъым	фпхъэнкӀынкъым	япхъэнкӀынкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀынущ	ппхъэнкӀынущ	ипхъэнкӀынущ	тпхъэнкӀынущ	фпхъэнкӀынущ	япхъэнкӀынущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	спхъэнкӀынукъым	ппхъэнкӀынукъым	ипхъэнкӀынукъым	тпхъэнкӀынукъым	фпхъэнкӀынукъым	япхъэнкӀынукъым

ЗэрыупщӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀрэ	ппхъэнкӀрэ	ипхъэнкӀрэ	тпхъэнкӀрэ	фпхъэнкӀрэ	япхъэнкӀрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	спхъэнкӀыркъэ	ппхъэнкӀыркъэ	ипхъэнкӀыркъэ	тпхъэнкӀыркъэ	фпхъэнкӀыркъэ	япхъэнкӀыркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀырт	ппхъэнкӀырт	ипхъэнкӀырт	тпхъэнкӀырт	фпхъэнкӀырт	япхъэнкӀырт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	спхъэнкӀыртэкъэ	ппхъэнкӀыртэкъэ	ипхъэнкӀыртэкъэ	тпхъэнкӀыртэкъэ	фпхъэнкӀыртэкъэ	япхъэнкӀыртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀа	ппхъэнкӀа	ипхъэнкӀа	тпхъэнкӀа	фпхъэнкӀа	япхъэнкӀа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	спхъэнкӀакъэ	ппхъэнкӀакъэ	ипхъэнкӀакъэ	тпхъэнкӀакъэ	фпхъэнкӀакъэ	япхъэнкӀакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀат	ппхъэнкӀат	ипхъэнкӀат	тпхъэнкӀат	фпхъэнкӀат	япхъэнкӀат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	спхъэнкӀатэкъэ	ппхъэнкӀатэкъэ	ипхъэнкӀатэкъэ	тпхъэнкӀатэкъэ	фпхъэнкӀатэкъэ	япхъэнкӀатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀыгъа	ппхъэнкӀыгъа	ипхъэнкӀыгъа	тпхъэнкӀыгъа	фпхъэнкӀыгъа	япхъэнкӀыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ:	спхъэнкӀыгъакъэ	ппхъэнкӀыгъакъэ	ипхъэнкӀыгъакъэ	тпхъэнкӀыгъакъэ	фпхъэнкӀыгъакъэ	япхъэнкӀыгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀыгъат	ппхъэнкӀыгъат	ипхъэнкӀыгъат	тпхъэнкӀыгъат	фпхъэнкӀыгъат	япхъэнкӀыгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	спхъэнкӀыгъатэкъэ	ппхъэнкӀыгъатэкъэ	ипхъэнкӀыгъатэкъэ	тпхъэнкӀыгъатэкъэ	фпхъэнкӀыгъатэкъэ	япхъэнкӀыгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀ	ппхъэнкӀ	ипхъэнкӀ	тпхъэнкӀ	фпхъэнкӀ	япхъэнкӀ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	спхъэнкӀкъэ	ппхъэнкӀкъэ	ипхъэнкӀкъэ	тпхъэнкӀкъэ	фпхъэнкӀкъэ	япхъэнкӀкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀт	ппхъэнкӀт	ипхъэнкӀт	тпхъэнкӀт	фпхъэнкӀт	япхъэнкӀт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	спхъэнкӀтэкъэ	ппхъэнкӀтэкъэ	ипхъэнкӀтэкъэ	тпхъэнкӀтэкъэ	фпхъэнкӀтэкъэ	япхъэнкӀтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀын	ппхъэнкӀын	ипхъэнкӀын	тпхъэнкӀын	фпхъэнкӀын	япхъэнкӀын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	спхъэнкӀынкъэ	ппхъэнкӀынкъэ	ипхъэнкӀынкъэ	тпхъэнкӀынкъэ	фпхъэнкӀынкъэ	япхъэнкӀынкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀыну	ппхъэнкӀыну	ипхъэнкӀыну	тпхъэнкӀыну	фпхъэнкӀыну	япхъэнкӀыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	спхъэнкӀынукъэ	ппхъэнкӀынукъэ	ипхъэнкӀынукъэ	тпхъэнкӀынукъэ	фпхъэнкӀынукъэ	япхъэнкӀынукъэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀмэ	ппхъэнкӀмэ	ипхъэнкӀмэ	тпхъэнкӀмэ	фпхъэнкӀмэ	япхъэнкӀмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэнкӀмэ	умыпхъэнкӀмэ	имыпхъэнкӀмэ	дымыпхъэнкӀмэ	фымыпхъэнкӀмэ	ямыпхъэнкӀмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀамэ	ппхъэнкӀамэ	ипхъэнкӀамэ	тпхъэнкӀамэ	фпхъэнкӀамэ	япхъэнкӀамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэнкӀамэ	умыпхъэнкӀамэ	имыпхъэнкӀамэ	дымыпхъэнкӀамэ	фымыпхъэнкӀамэ	ямыпхъэнкӀамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀыгъамэ	ппхъэнкӀыгъамэ	ипхъэнкӀыгъамэ	тпхъэнкӀыгъамэ	фпхъэнкӀыгъамэ	япхъэнкӀыгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэнкӀыгъамэ	умыпхъэнкӀыгъамэ	имыпхъэнкӀыгъамэ	дымыпхъэнкӀыгъамэ	фымыпхъэнкӀыгъамэ	ямыпхъэнкӀыгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀынмэ	ппхъэнкӀынмэ	ипхъэнкӀынмэ	тпхъэнкӀынмэ	фпхъэнкӀынмэ	япхъэнкӀынмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэнкӀынмэ	умыпхъэнкӀынмэ	имыпхъэнкӀынмэ	дымыпхъэнкӀынмэ	фымыпхъэнкӀынмэ	ямыпхъэнкӀынмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀынумэ	ппхъэнкӀынумэ	ипхъэнкӀынумэ	тпхъэнкӀынумэ	фпхъэнкӀынумэ	япхъэнкӀынумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэнкӀынумэ	умыпхъэнкӀынумэ	имыпхъэнкӀынумэ	дымыпхъэнкӀынумэ	фымыпхъэнкӀынумэ	ямыпхъэнкӀынумэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀтэмэ	ппхъэнкӀтэмэ	ипхъэнкӀтэмэ	тпхъэнкӀтэмэ	фпхъэнкӀтэмэ	япхъэнкӀтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэнкӀтэмэ	умыпхъэнкӀтэмэ	имыпхъэнкӀтэмэ	дымыпхъэнкӀтэмэ	фымыпхъэнкӀтэмэ	ямыпхъэнкӀтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀатэмэ	ппхъэнкӀатэмэ	ипхъэнкӀатэмэ	тпхъэнкӀатэмэ	фпхъэнкӀатэмэ	япхъэнкӀатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэнкӀатэмэ	умыпхъэнкӀатэмэ	имыпхъэнкӀатэмэ	дымыпхъэнкӀатэмэ	фымыпхъэнкӀатэмэ	ямыпхъэнкӀатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀыгъатэмэ	ппхъэнкӀыгъатэмэ	ипхъэнкӀыгъатэмэ	тпхъэнкӀыгъатэмэ	фпхъэнкӀыгъатэмэ	япхъэнкӀыгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэнкӀыгъатэмэ	умыпхъэнкӀыгъатэмэ	имыпхъэнкӀыгъатэмэ	дымыпхъэнкӀыгъатэмэ	фымыпхъэнкӀыгъатэмэ	ямыпхъэнкӀыгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀынтэмэ	ппхъэнкӀынтэмэ	ипхъэнкӀынтэмэ	тпхъэнкӀынтэмэ	фпхъэнкӀынтэмэ	япхъэнкӀынтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэнкӀынтэмэ	умыпхъэнкӀынтэмэ	имыпхъэнкӀынтэмэ	дымыпхъэнкӀынтэмэ	фымыпхъэнкӀынтэмэ	ямыпхъэнкӀынтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀынутэмэ	ппхъэнкӀынутэмэ	ипхъэнкӀынутэмэ	тпхъэнкӀынутэмэ	фпхъэнкӀынутэмэ	япхъэнкӀынутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэнкӀынутэмэ	умыпхъэнкӀынутэмэ	имыпхъэнкӀынутэмэ	дымыпхъэнкӀынутэмэ	фымыпхъэнкӀынутэмэ	ямыпхъэнкӀынутэмэ

сослагательнэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀынт	ппхъэнкӀынт	ипхъэнкӀынт	тпхъэнкӀынт	фпхъэнкӀынт	япхъэнкӀынт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	спхъэнкӀынтэкъым	ппхъэнкӀынтэкъым	ипхъэнкӀынтэкъым	тпхъэнкӀынтэкъым	фпхъэнкӀынтэкъым	япхъэнкӀынтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀынут	ппхъэнкӀынут	ипхъэнкӀынут	тпхъэнкӀынут	фпхъэнкӀынут	япхъэнкӀынут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	спхъэнкӀынутэкъым	ппхъэнкӀынутэкъым	ипхъэнкӀынутэкъым	тпхъэнкӀынутэкъым	фпхъэнкӀынутэкъым	япхъэнкӀынутэкъым

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀми	ппхъэнкӀми	ипхъэнкӀми	тпхъэнкӀми	фпхъэнкӀми	япхъэнкӀми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэнкӀми	умыпхъэнкӀми	имыпхъэнкӀми	дымыпхъэнкӀми	фымыпхъэнкӀми	ямыпхъэнкӀми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀами	ппхъэнкӀами	ипхъэнкӀами	тпхъэнкӀами	фпхъэнкӀами	япхъэнкӀами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэнкӀами	умыпхъэнкӀами	имыпхъэнкӀами	дымыпхъэнкӀами	фымыпхъэнкӀами	ямыпхъэнкӀами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀыгъами	ппхъэнкӀыгъами	ипхъэнкӀыгъами	тпхъэнкӀыгъами	фпхъэнкӀыгъами	япхъэнкӀыгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэнкӀыгъами	умыпхъэнкӀыгъами	имыпхъэнкӀыгъами	дымыпхъэнкӀыгъами	фымыпхъэнкӀыгъами	ямыпхъэнкӀыгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀынми	ппхъэнкӀынми	ипхъэнкӀынми	тпхъэнкӀынми	фпхъэнкӀынми	япхъэнкӀынми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэнкӀынми	умыпхъэнкӀынми	имыпхъэнкӀынми	дымыпхъэнкӀынми	фымыпхъэнкӀынми	ямыпхъэнкӀынми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀынуми	ппхъэнкӀынуми	ипхъэнкӀынуми	тпхъэнкӀынуми	фпхъэнкӀынуми	япхъэнкӀынуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэнкӀынуми	умыпхъэнкӀынуми	имыпхъэнкӀынуми	дымыпхъэнкӀынуми	фымыпхъэнкӀынуми	ямыпхъэнкӀынуми

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀтэми	ппхъэнкӀтэми	ипхъэнкӀтэми	тпхъэнкӀтэми	фпхъэнкӀтэми	япхъэнкӀтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэнкӀтэми	умыпхъэнкӀтэми	имыпхъэнкӀтэми	дымыпхъэнкӀтэми	фымыпхъэнкӀтэми	ямыпхъэнкӀтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀатэми	ппхъэнкӀатэми	ипхъэнкӀатэми	тпхъэнкӀатэми	фпхъэнкӀатэми	япхъэнкӀатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэнкӀатэми	умыпхъэнкӀатэми	имыпхъэнкӀатэми	дымыпхъэнкӀатэми	фымыпхъэнкӀатэми	ямыпхъэнкӀатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀыгъатэми	ппхъэнкӀыгъатэми	ипхъэнкӀыгъатэми	тпхъэнкӀыгъатэми	фпхъэнкӀыгъатэми	япхъэнкӀыгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэнкӀыгъатэми	умыпхъэнкӀыгъатэми	имыпхъэнкӀыгъатэми	дымыпхъэнкӀыгъатэми	фымыпхъэнкӀыгъатэми	ямыпхъэнкӀыгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀынтэми	ппхъэнкӀынтэми	ипхъэнкӀынтэми	тпхъэнкӀынтэми	фпхъэнкӀынтэми	япхъэнкӀынтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэнкӀынтэми	умыпхъэнкӀынтэми	имыпхъэнкӀынтэми	дымыпхъэнкӀынтэми	фымыпхъэнкӀынтэми	ямыпхъэнкӀынтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀынутэми	ппхъэнкӀынутэми	ипхъэнкӀынутэми	тпхъэнкӀынутэми	фпхъэнкӀэнутэми	япхъэнкӀэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэнкӀынутэми	умыпхъэнкӀынутэми	имыпхъэнкӀынутэми	дымыпхъэнкӀынутэми	фымыпхъэнкӀынутэми	ямыпхъэнкӀынутэми

гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀаи	ппхъэнкӀаи	ипхъэнкӀаи	тпхъэнкӀаи	фпхъэнкӀаи	япхъэнкӀаи
щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэнкӀаи	умыпхъэнкӀаи	имыпхъэнкӀаи	дымыпхъэнкӀаи	фымыпхъэнкӀаи	ямыпхъэнкӀаи

фӀэфӀыныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀащэрэт	ппхъэнкӀащэрэт	ипхъэнкӀащэрэт	тпхъэнкӀащэрэт	фпхъэнкӀащэрэт	япхъэнкӀащэрэт
щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэнкӀащэрэт	умыпхъэнкӀащэрэт	имыпхъэнкӀащэрэт	дымыпхъэнкӀащэрэт	фымыпхъэнкӀащэрэт	ямыпхъэнкӀащэрэт

шэч къытехьэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀагъэнщ	ппхъэнкӀагъэнщ	ипхъэнкӀагъэнщ	тпхъэнкӀагъэнщ	фпхъэнкӀагъэнщ	япхъэнкӀагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	спхъэнкӀагъэнкъым	ппхъэнкӀагъэнкъым	ипхъэнкӀагъэнкъым	тпхъэнкӀагъэнкъым	фпхъэнкӀагъэнкъым	япхъэнкӀагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀагъэнт	ппхъэнкӀагъэнт	ипхъэнкӀагъэнт	тпхъэнкӀагъэнт	фпхъэнкӀагъэнт	япхъэнкӀагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	спхъэнкӀагъэнтэкъым	ппхъэнкӀагъэнтэкъым	ипхъэнкӀагъэнтэкъым	тпхъэнкӀагъэнтэкъым	фпхъэнкӀагъэнтэкъым	япхъэнкӀагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀагъэн	ппхъэнкӀагъэн	ипхъэнкӀагъэн	тпхъэнкӀагъэн	фпхъэнкӀагъэн	япхъэнкӀагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	спхъэнкӀагъэнкъэ	ппхъэнкӀагъэнкъэ	ипхъэнкӀагъэнкъэ	тпхъэнкӀагъэнкъэ	фпхъэнкӀагъэнкъэ	япхъэнкӀагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀагъэнт	ппхъэнкӀагъэнт	ипхъэнкӀагъэнт	тпхъэнкӀагъэнт	фпхъэнкӀагъэнт	япхъэнкӀагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	спхъэнкӀагъэнтэкъэ	ппхъэнкӀагъэнтэкъэ	ипхъэнкӀагъэнтэкъэ	тпхъэнкӀагъэнтэкъэ	фпхъэнкӀагъэнтэкъэ	япхъэнкӀагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀагъэнущ	ппхъэнкӀагъэнущ	ипхъэнкӀагъэнущ	тпхъэнкӀагъэнущ	фпхъэнкӀагъэнущ	япхъэнкӀагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	спхъэнкӀагъэнукъым	ппхъэнкӀагъэнукъым	ипхъэнкӀагъэнукъым	тпхъэнкӀагъэнукъым	фпхъэнкӀагъэнукъым	япхъэнкӀагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀагъэнут	ппхъэнкӀагъэнут	ипхъэнкӀагъэнут	тпхъэнкӀагъэнут	фпхъэнкӀагъэнут	япхъэнкӀагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	спхъэнкӀагъэнутэкъым	ппхъэнкӀагъэнутэкъым	ипхъэнкӀагъэнутэкъым	тпхъэнкӀагъэнутэкъым	фпхъэнкӀагъэнутэкъым	япхъэнкӀагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀагъэну	ппхъэнкӀагъэну	ипхъэнкӀагъэну	тпхъэнкӀагъэну	фпхъэнкӀагъэну	япхъэнкӀагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	спхъэнкӀагъэнукъэ	ппхъэнкӀагъэнукъэ	ипхъэнкӀагъэнукъэ	тпхъэнкӀагъэнукъэ	фпхъэнкӀагъэнукъэ	япхъэнкӀагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	спхъэнкӀагъэнут	ппхъэнкӀагъэнут	ипхъэнкӀагъэнут	тпхъэнкӀагъэнут	фпхъэнкӀагъэнут	япхъэнкӀагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	спхъэнкӀагъэнутэкъэ	ппхъэнкӀагъэнутэкъэ	ипхъэнкӀагъэнутэкъэ	тпхъэнкӀагъэнутэкъэ	фпхъэнкӀагъэнутэкъэ	япхъэнкӀагъэнутэкъэ

Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	зыпхъэнкӀ
ит зэман - щымыӀэныгъэ	зымыпхъэнкӀ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	зыпхъэнкӀа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	зымыпхъэнкӀа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	зыпхъэнкӀыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	зымыпхъэнкӀыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	зыпхъэнкӀын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	зымыпхъэнкӀын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	зыпхъэнкӀыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	зымыпхъэнкӀыну

Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту)	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ	спхъэнкӀ	ппхъэнкӀ	ипхъэнкӀ	тпхъэнкӀ	фпхъэнкӀ	япхъэнкӀ
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сымыпхъэнкӀ	умыпхъэнкӀ	имыпхъэнкӀ	дымыпхъэнкӀ	фымыпхъэнкӀ	ямыпхъэнкӀ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	спхъэнкӀа	ппхъэнкӀа	ипхъэнкӀа	тпхъэнкӀа	фпхъэнкӀа	япхъэнкӀа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сымыпхъэнкӀа	умыпхъэнкӀа	имыпхъэнкӀа	дымыпхъэнкӀа	фымыпхъэнкӀа	ямыпхъэнкӀа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	спхъэнкӀыгъа	ппхъэнкӀыгъа	ипхъэнкӀыгъа	тпхъэнкӀыгъа	фпхъэнкӀыгъа	япхъэнкӀыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сымыпхъэнкӀыгъа	умыпхъэнкӀыгъа	имыпхъэнкӀыгъа	дымыпхъэнкӀыгъа	фымыпхъэнкӀыгъа	ямыпхъэнкӀыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	спхъэнкӀын	ппхъэнкӀын	ипхъэнкӀын	тпхъэнкӀын	фпхъэнкӀын	япхъэнкӀын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сымыпхъэнкӀын	умыпхъэнкӀын	имыпхъэнкӀын	дымыпхъэнкӀын	фымыпхъэнкӀын	ямыпхъэнкӀын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	спхъэнкӀыну	ппхъэнкӀыну	ипхъэнкӀыну	тпхъэнкӀыну	фпхъэнкӀыну	япхъэнкӀыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сымыпхъэнкӀыну	умыпхъэнкӀыну	имыпхъэнкӀыну	дымыпхъэнкӀыну	фымыпхъэнкӀыну	ямыпхъэнкӀыну

Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ	пхъэнкӀ
ит зэман - щымыӀэныгъэ	мыпхъэнкӀ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	пхъэнкӀа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	мыпхъэнкӀа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	пхъэнкӀыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	мыпхъэнкӀыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	пхъэнкӀын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	мыпхъэнкӀын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	пхъэнкӀыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	мыпхъэнкӀыну

Обстоятельственнэ причастиехэр	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	зэрыспхъэнкӀ	зэрыппхъэнкӀ	зэрипхъэнкӀ	зэрытпхъэнкӀ	зэрыфпхъэнкӀ	зэрапхъэнкӀ
ит зэман - щымыӀэныгъэ	зэрызмыпхъэнкӀ	зэрумыпхъэнкӀ	зэримыпхъэнкӀ	зэрыдмыпхъэнкӀ	зэрывмыпхъэнкӀ	зэрамыпхъэнкӀ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	зэрыспхъэнкӀа	зэрыппхъэнкӀа	зэрипхъэнкӀа	зэрытпхъэнкӀа	зэрыфпхъэнкӀа	зэрапхъэнкӀа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	зэрызмыпхъэнкӀа	зэрумыпхъэнкӀа	зэримыпхъэнкӀа	зэрыдмыпхъэнкӀа	зэрывмыпхъэнкӀа	зэрамыпхъэнкӀа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	зэрыспхъэнкӀыгъа	зэрыппхъэнкӀыгъа	зэрипхъэнкӀыгъа	зэрытпхъэнкӀыгъа	зэрыфпхъэнкӀыгъа	зэрапхъэнкӀыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	зэрызмыпхъэнкӀыгъа	зэрумыпхъэнкӀыгъа	зэримыпхъэнкӀыгъа	зэрыдмыпхъэнкӀыгъа	зэрывмыпхъэнкӀыгъа	зэрамыпхъэнкӀыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	зэрыспхъэнкӀын	зэрыппхъэнкӀын	зэрипхъэнкӀын	зэрытпхъэнкӀын	зэрыфпхъэнкӀын	зэрапхъэнкӀын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	зэрызмыпхъэнкӀын	зэрумыпхъэнкӀын	зэримыпхъэнкӀын	зэрыдмыпхъэнкӀын	зэрывмыпхъэнкӀын	зэрамыпхъэнкӀын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	зэрыспхъэнкӀыну	зэрыппхъэнкӀыну	зэрипхъэнкӀыну	зэрытпхъэнкӀыну	зэрыфпхъэнкӀыну	зэрапхъэнкӀыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	зэрызмыпхъэнкӀыну	зэрумыпхъэнкӀыну	зэримыпхъэнкӀыну	зэрыдмыпхъэнкӀыну	зэрывмыпхъэнкӀыну	зэрамыпхъэнкӀыну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	щыспхъэнкӀ	щыппхъэнкӀ	щипхъэнкӀ	щытпхъэнкӀ	щыфпхъэнкӀ	щапхъэнкӀ
ит зэман - щымыӀэныгъэ	щызмыпхъэнкӀ	щумыпхъэнкӀ	щимыпхъэнкӀ	щыдмыпхъэнкӀ	щывмыпхъэнкӀ	щамыпхъэнкӀ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	щыспхъэнкӀа	щыппхъэнкӀа	щипхъэнкӀа	щытпхъэнкӀа	щыфпхъэнкӀа	щапхъэнкӀа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	щызмыпхъэнкӀа	щумыпхъэнкӀа	щимыпхъэнкӀа	щыдмыпхъэнкӀа	щывмыпхъэнкӀа	щамыпхъэнкӀа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	щыспхъэнкӀыгъа	щыппхъэнкӀыгъа	щипхъэнкӀыгъа	щытпхъэнкӀыгъа	щыфпхъэнкӀыгъа	щапхъэнкӀыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	щызмыпхъэнкӀыгъа	щумыпхъэнкӀыгъа	щимыпхъэнкӀыгъа	щыдмыпхъэнкӀыгъа	щывмыпхъэнкӀыгъа	щамыпхъэнкӀыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	щыспхъэнкӀын	щыппхъэнкӀын	щипхъэнкӀын	щытпхъэнкӀын	щыфпхъэнкӀын	щапхъэнкӀын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	щызмыпхъэнкӀын	щумыпхъэнкӀын	щимыпхъэнкӀын	щыдмыпхъэнкӀын	щывмыпхъэнкӀын	щамыпхъэнкӀын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	щыспхъэнкӀыну	щыппхъэнкӀыну	щипхъэнкӀыну	щытпхъэнкӀыну	щыфпхъэнкӀыну	щапхъэнкӀыну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	щызмыпхъэнкӀыну	щумыпхъэнкӀыну	щимыпхъэнкӀыну	щыдмыпхъэнкӀыну	щывмыпхъэнкӀыну	щамыпхъэнкӀыну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	здэспхъэнкӀ	здэппхъэнкӀ	здипхъэнкӀ	здэтпхъэнкӀ	здэфпхъэнкӀ	здапхъэнкӀ
ит зэман - щымыӀэныгъэ	здэзмыпхъэнкӀ	здумыпхъэнкӀ	здимыпхъэнкӀ	здэдмыпхъэнкӀ	здэвмыпхъэнкӀ	здамыпхъэнкӀ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	здэспхъэнкӀа	здэппхъэнкӀа	здипхъэнкӀа	здэтпхъэнкӀа	здэфпхъэнкӀа	здапхъэнкӀа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	здэзмыпхъэнкӀа	здумыпхъэнкӀа	здимыпхъэнкӀа	здэдмыпхъэнкӀа	здэвмыпхъэнкӀа	здамыпхъэнкӀа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	здэспхъэнкӀыгъа	здэппхъэнкӀыгъа	здипхъэнкӀыгъа	здэтпхъэнкӀыгъа	здэфпхъэнкӀыгъа	здапхъэнкӀыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	здэбъэдэзмыпхъэнкӀыгъа	здумыпхъэнкӀыгъа	здимыпхъэнкӀыгъа	здэдмыпхъэнкӀыгъа	здэвмыпхъэнкӀыгъа	здамыпхъэнкӀыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	здэспхъэнкӀын	здэппхъэнкӀын	здипхъэнкӀын	здэтпхъэнкӀын	здэфпхъэнкӀын	здапхъэнкӀын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	здэзмыпхъэнкӀын	здумыпхъэнкӀын	здимыпхъэнкӀын	здэдмыпхъэнкӀын	здэвмыпхъэнкӀын	здамыпхъэнкӀын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	здэспхъэнкӀыну	здэппхъэнкӀыну	здипхъэнкӀыну	здэтпхъэнкӀыну	здэфпхъэнкӀыну	здапхъэнкӀыну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	здэгъэдэзмыпхъэнкӀыну	здумыпхъэнкӀыну	здимыпхъэнкӀыну	здэдмыпхъэнкӀыну	здэвмыпхъэнкӀыну	здамыпхъэнкӀыну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	щӀыспхъэнкӀ	щӀыппхъэнкӀ	щӀипхъэнкӀ	щӀытпхъэнкӀ	щӀыфпхъэнкӀ	щӀапхъэнкӀ
ит зэман - щымыӀэныгъэ	щӀызмыпхъэнкӀ	щӀумыпхъэнкӀ	щӀимыпхъэнкӀ	щӀыдмыпхъэнкӀ	щӀывмыпхъэнкӀ	щӀамыпхъэнкӀ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	щӀыспхъэнкӀа	щӀыппхъэнкӀа	щӀипхъэнкӀа	щӀытпхъэнкӀа	щӀыфпхъэнкӀа	щӀяпхъэнкӀа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	щӀызмыпхъэнкӀа	щӀумыпхъэнкӀа	щӀимыпхъэнкӀа	щӀыдмыпхъэнкӀа	щӀывмыпхъэнкӀа	щӀамыпхъэнкӀа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	щӀыспхъэнкӀыгъа	щӀэппхъэнкӀыгъа	щӀипхъэнкӀыгъа	щӀэтпхъэнкӀыгъа	щӀэфпхъэнкӀыгъа	щӀапхъэнкӀыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	щӀызмыпхъэнкӀыгъа	щӀумыпхъэнкӀыгъа	щӀимыпхъэнкӀыгъа	щӀыдмыпхъэнкӀыгъа	щӀывмыпхъэнкӀыгъа	щӀамыпхъэнкӀыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	щӀыспхъэнкӀын	щӀыппхъэнкӀын	щӀипхъэнкӀын	щӀытпхъэнкӀын	щӀыфпхъэнкӀын	щӀапхъэнкӀын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	щӀызмыпхъэнкӀын	щӀумыпхъэнкӀын	щӀимыпхъэнкӀын	щӀыдмыпхъэнкӀын	щӀывмыпхъэнкӀын	щӀамыпхъэнкӀын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	щӀыспхъэнкӀыну	щӀыппхъэнкӀыну	щӀипхъэнкӀыну	щӀытпхъэнкӀыну	щӀыфпхъэнкӀыну	щӀапхъэнкӀэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	щӀызмыпхъэнкӀыну	щӀумыпхъэнкӀыну	щӀимыпхъэнкӀыну	щӀыдмыпхъэнкӀыну	щӀывмыпхъэнкӀыну	щӀамыпхъэнкӀыну

Деепричастиехэр	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ	спхъэнкӀыу	ппхъэнкӀыу	ипхъэнкӀыу	тпхъэнкӀыу	фпхъэнкӀыу	япхъэнкӀыу
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сымыпхъэнкӀыу	умыпхъэнкӀыу	имыпхъэнкӀыу	дымыпхъэнкӀыу	фымыпхъэнкӀыу	ямыпхъэнкӀыу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	спхъэнкӀауэ	ппхъэнкӀауэ	ипхъэнкӀауэ	тпхъэнкӀауэ	фпхъэнкӀауэ	япхъэнкӀауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сымыпхъэнкӀауэ	умыпхъэнкӀауэ	имыпхъэнкӀауэ	дымыпхъэнкӀауэ	фымыпхъэнкӀауэ	ямыпхъэнкӀауэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ	спхъэнкӀыурэ	ппхъэнкӀыурэ	ипхъэнкӀыурэ	тпхъэнкӀыурэ	фпхъэнкӀыурэ	япхъэнкӀыурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ	сымыпхъэнкӀыурэ	умыпхъэнкӀыурэ	имыпхъэнкӀыурэ	дымыпхъэнкӀыурэ	фымыпхъэнкӀыурэ	ямыпхъэнкӀыурэ

Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ			Прямой Дополненэ
	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Подлежащэ
сэ	--	узопхъэнкӀ	сопхъэнкӀ	--	фызопхъэнкӀ	сопхъэнкӀ(хэ)
уэ	сыбопхъэнкӀ	--	уопхъэнкӀ	дыбопхъэнкӀ	--	уопхъэнкӀ(хэ)
абы	сепхъэнкӀ	уепхъэнкӀ	епхъэнкӀ	депхъэнкӀ	фепхъэнкӀ	епхъэнкӀ(хэ)
дэ	--	удопхъэнкӀ	допхъэнкӀ	--	фыдопхъэнкӀ	допхъэнкӀ(хэ)
фэ	сывопхъэнкӀ	--	фопхъэнкӀ	дывопхъэнкӀ	--	фопхъэнкӀ(хэ)
абыхэм	сапхъэнкӀ	уапхъэнкӀ	япхъэнкӀ	дапхъэнкӀ	фапхъэнкӀ	япхъэнкӀ(хэ)

Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)			Прямой Дополненэ
	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Подлежащэ
сэ	--	ус[пхъэнкӀрэ]	с[пхъэнкӀрэ]	--	фыс[пхъэнкӀрэ]	с[пхъэнкӀ(хэ)рэ]
уэ	сып[пхъэнкӀрэ]	--	п[пхъэнкӀрэ]	дып[пхъэнкӀрэ]	--	п[пхъэнкӀ(хэ)рэ]
абы	си[пхъэнкӀрэ]	уи[пхъэнкӀрэ]	и[пхъэнкӀрэ]	ди[пхъэнкӀрэ]	фи[пхъэнкӀрэ]	и[пхъэнкӀ(хэ)рэ]
дэ	--	ут[пхъэнкӀрэ]	т[пхъэнкӀрэ]	--	фыт[пхъэнкӀрэ]	т[пхъэнкӀ(хэ)рэ]
фэ	сыф[пхъэнкӀрэ]	--	ф[пхъэнкӀрэ]	дыф[пхъэнкӀрэ]	--	ф[пхъэнкӀ(хэ)рэ]
абыхэм	са[пхъэнкӀрэ]	уа[пхъэнкӀрэ]	я[пхъэнкӀрэ]	да[пхъэнкӀрэ]	фа[пхъэнкӀрэ]	я[пхъэнкӀ(хэ)рэ]

		-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[пхъэнкӀ]	[пхъэнкӀ]ыр	--	[пхъэнкӀ]хэр
Эргативнэ:	[пхъэнкӀ]	[пхъэнкӀ]ым	--	[пхъэнкӀ]хэм
Послеложнэ:	[пхъэнкӀ]кӀэ	[пхъэнкӀ]ымкӀэ	[пхъэнкӀ]хэкӀэ	[пхъэнкӀ]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[пхъэнкӀ]ыу	[пхъэнкӀ]ырауэ	[пхъэнкӀ]хэу	[пхъэнкӀ]хэрауэ

		-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[пхъэнкӀ]а	[пхъэнкӀ]ар	--	[пхъэнкӀ]ахэр
Эргативнэ:	[пхъэнкӀ]а	[пхъэнкӀ]ам	--	[пхъэнкӀ]ахэм
Послеложнэ:	[пхъэнкӀ]акӀэ	[пхъэнкӀ]амкӀэ	[пхъэнкӀ]ахэкӀэ	[пхъэнкӀ]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[пхъэнкӀ]ауэ	[пхъэнкӀ]арауэ	[пхъэнкӀ]ахэу	[пхъэнкӀ]ахэрауэ

		-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[пхъэнкӀ]ын	[пхъэнкӀ]ыныр	--	[пхъэнкӀ]ынхэр
Эргативнэ:	[пхъэнкӀ]ын	[пхъэнкӀ]ыным	--	[пхъэнкӀ]ынхэм
Послеложнэ:	[пхъэнкӀ]ынкӀэ	[пхъэнкӀ]ынымкӀэ	[пхъэнкӀ]ынхэкӀэ	[пхъэнкӀ]ынхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:	[пхъэнкӀ]ыну	[пхъэнкӀ]ынырауэ	[пхъэнкӀ]ынхэу	[пхъэнкӀ]ынхэрауэ

		-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[пхъэнкӀ]ыну	[пхъэнкӀ]ынур	--	[пхъэнкӀ]ынухэр
Эргативнэ:	[пхъэнкӀ]ыну	[пхъэнкӀ]ынум	--	[пхъэнкӀ]ынухэм
Послеложнэ:	[пхъэнкӀ]ынукӀэ	[пхъэнкӀ]ынумкӀэ	[пхъэнкӀ]ынухэкӀэ	[пхъэнкӀ]ынухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[пхъэнкӀ]ынууэ	[пхъэнкӀ]ынурауэ	[пхъэнкӀ]ынухэу	[пхъэнкӀ]ынухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

1. УпхъэнкӀыурэ зыгуэр гъэкъэбзэн.

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

• ПщӀантӀэр пхъэнкӀын.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

• пхъэнкӏын: sweep sth (with a broom)
• ПщӀантӀэр пхъэнкӀын: to sweep the yard.

УРЫСЫБЗЭ

• пхъэнкӏын: подмести что-л.
• ПщӀантӀэр пхъэнкӀын: подмести двор

БИБЛИОГРАФИЕ

Библиографием еплъын