пхъэщӏэн

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

IPA [pχɐ'ɕʹɐn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

[пхъ] + э + [щӏ] + -э + -н

СПРЯЖЕНЭ[зэгъэзэхуэжын]

Глагол лъэмыӏэс "пхъэщӏэн"-м и спряженэ

Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:	пхъэщӏэн
щымыӀэныгъэ:	мыпхъэщӏэн

Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏэн	упхъэщӏэн	пхъэщӏэн	дыпхъэщӏэн	фыпхъэщӏэн	пхъэщӏэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэщӏэн	умыпхъэщӏэн	мыпхъэщӏэн	дымыпхъэщӏэн	фымыпхъэщӏэн	мыпхъэщӏэн(хэ)

унафэ наклоненэ	уэ	фэ
щыӀэныгъэ:	пхъащӏэ!	фыпхъащӏэ!
щымыӀэныгъэ:	умыпхъащӏэ!	фымыпхъащӏэ!

Ре-кӀэ унафэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	срепхъащӏэ	урепхъащӏэ	ирепхъащӏэ	дрепхъащӏэ	фрепхъащӏэ	ирепхъащӏэ
щымыӀэныгъэ:	сремыпхъащӏэ	уремыпхъащӏэ	иремыпхъащӏэ	дремыпхъащӏэ	фремыпхъащӏэ	иремыпхъащӏэ

ЗэраӀуатэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сопхъащӏэ(р)	уопхъащӏэ(р)	мэпхъащӏэ(р)	допхъащӏэ(р)	фопхъащӏэ(р)	мэпхъащӏэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпхъащӏэркъым	упхъащӏэркъым	пхъащӏэркъым	дыпхъащӏэркъым	фыпхъащӏэркъым	пхъащӏэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сыпхъащӏэ(р)т	упхъащӏэ(р)т	пхъащӏэ(р)т	дыпхъащӏэ(р)т	фыпхъащӏэ(р)т	пхъащӏэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпхъащӏэ(р)тэкъым	упхъащӏэ(р)тэкъым	пхъащӏэ(р)тэкъым	дыпхъащӏэ(р)тэкъым	фыпхъащӏэ(р)тэкъым	пхъащӏэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏащ	упхъэщӏащ	пхъэщӏащ	дыпхъэщӏащ	фыпхъэщӏащ	пхъэщӏа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏакъым	упхъэщӏакъым	пхъэщӏакъым	дыпхъэщӏакъым	фыпхъэщӏакъым	пхъэщӏа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏат	упхъэщӏат	пхъэщӏат	дыпхъэщӏат	фыпхъэщӏат	пхъэщӏа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏатэкъым	упхъэщӏатэкъым	пхъэщӏатэкъым	дыпхъэщӏатэкъым	фыпхъэщӏатэкъым	пхъэщӏа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏэгъащ	упхъэщӏэгъащ	пхъэщӏэгъащ	дыпхъэщӏэгъащ	фыпхъэщӏэгъащ	пхъэщӏэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏэгъакъым	упхъэщӏэгъакъым	пхъэщӏэгъакъым	дыпхъэщӏэгъакъым	фыпхъэщӏэгъакъым	пхъэщӏэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏэгъат	упхъэщӏэгъат	пхъэщӏэгъат	дыпхъэщӏэгъат	фыпхъэщӏэгъат	пхъэщӏэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏэгъатэкъым	упхъэщӏэгъатэкъым	пхъэщӏэгъатэкъым	дыпхъэщӏэгъатэкъым	фыпхъэщӏэгъатэкъым	пхъэщӏэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сыпхъащӏэщ	упхъащӏэщ	пхъащӏэщ	дыпхъащӏэщ	фыпхъащӏэщ	пхъащӏэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сыпхъащӏэкъым	упхъащӏэкъым	пхъащӏэкъым	дыпхъащӏэкъым	фыпхъащӏэкъым	пхъащӏэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сыпхъащӏэт	упхъащӏэт	пхъащӏэт	дыпхъащӏэт	фыпхъащӏэт	пхъащӏэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сыпхъащӏэтэкъым	упхъащӏэтэкъым	пхъащӏэтэкъым	дыпхъащӏэтэкъым	фыпхъащӏэтэкъым	пхъащӏэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏэнщ	упхъэщӏэнщ	пхъэщӏэнщ	дыпхъэщӏэнщ	фыпхъэщӏэнщ	пхъэщӏэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏэнкъым	упхъэщӏэнкъым	пхъэщӏэнкъым	дыпхъэщӏэнкъым	фыпхъэщӏэнкъым	пхъэщӏэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏэнущ	упхъэщӏэнущ	пхъэщӏэнущ	дыпхъэщӏэнущ	фыпхъэщӏэнущ	пхъэщӏэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏэнукъым	упхъэщӏэнукъым	пхъэщӏэнукъым	дыпхъэщӏэнукъым	фыпхъэщӏэнукъым	пхъэщӏэну(хэ)къым

ЗэрыупщӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпхъащӏэрэ	упхъащӏэрэ	пхъащӏэрэ	дыпхъащӏэрэ	фыпхъащӏэрэ	пхъащӏэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпхъащӏэркъэ	упхъащӏэркъэ	пхъащӏэркъэ	дыпхъащӏэркъэ	фыпхъащӏэркъэ	пхъащӏэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сыпхъащӏэ(р)т	упхъащӏэ(р)т	пхъащӏэ(р)т	дыпхъащӏэ(р)т	фыпхъащӏэ(р)т	пхъащӏэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпхъащӏэ(р)тэкъэ	упхъащӏэ(р)тэкъэ	пхъащӏэ(р)тэкъэ	дыпхъащӏэ(р)тэкъэ	фыпхъащӏэ(р)тэкъэ	пхъащӏэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏа	упхъэщӏа	пхъэщӏа	дыпхъэщӏа	фыпхъэщӏа	пхъэщӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏакъэ	упхъэщӏакъэ	пхъэщӏакъэ	дыпхъэщӏакъэ	фыпхъэщӏакъэ	пхъэщӏа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏат	упхъэщӏат	пхъэщӏат	дыпхъэщӏат	фыпхъэщӏат	пхъэщӏа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏатэкъэ	упхъэщӏатэкъэ	пхъэщӏатэкъэ	дыпхъэщӏатэкъэ	фыпхъэщӏатэкъэ	пхъэщӏа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏэгъа	упхъэщӏэгъа	пхъэщӏэгъа	дыпхъэщӏэгъа	фыпхъэщӏэгъа	пхъэщӏэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏэгъакъэ	упхъэщӏэгъакъэ	пхъэщӏэгъакъэ	дыпхъэщӏэгъакъэ	фыпхъэщӏэгъакъэ	пхъэщӏэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏэгъат	упхъэщӏэгъат	пхъэщӏэгъат	дыпхъэщӏэгъат	фыпхъэщӏэгъат	пхъэщӏэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏэгъатэкъэ	упхъэщӏэгъатэкъэ	пхъэщӏэгъатэкъэ	дыпхъэщӏэгъатэкъэ	фыпхъэщӏэгъатэкъэ	пхъэщӏэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сыпхъащӏэ	упхъащӏэ	пхъащӏэ	дыпхъащӏэ	фыпхъащӏэ	пхъащӏэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сыпхъащӏэкъэ	упхъащӏэкъэ	пхъащӏэкъэ	дыпхъащӏэкъэ	фыпхъащӏэкъэ	пхъащӏэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сыпхъащӏэт	упхъащӏэт	пхъащӏэт	дыпхъащӏэт	фыпхъащӏэт	пхъащӏэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сыпхъащӏэтэкъэ	упхъащӏэтэкъэ	пхъащӏэтэкъэ	дыпхъащӏэтэкъэ	фыпхъащӏэтэкъэ	пхъащӏэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏэн	упхъэщӏэн	пхъэщӏэн	дыпхъэщӏэн	фыпхъэщӏэн	пхъэщӏэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏэнкъэ	упхъэщӏэнкъэ	пхъэщӏэнкъэ	дыпхъэщӏэнкъэ	фыпхъэщӏэнкъэ	пхъэщӏэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏэну	упхъэщӏэну	пхъэщӏэну	дыпхъэщӏэну	фыпхъэщӏэну	пхъэщӏэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏэнукъэ	упхъэщӏэнукъэ	пхъэщӏэнукъэ	дыпхъэщӏэнукъэ	фыпхъэщӏэнукъэ	пхъэщӏэну(хэ)къэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпхъащӏэмэ	упхъащӏэмэ	пхъащӏэмэ	дыпхъащӏэмэ	фыпхъащӏэмэ	пхъащӏэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпхъащӏэмэ	умыпхъащӏэмэ	мыпхъащӏэмэ	дымыпхъащӏэмэ	фымыпхъащӏэмэ	мыпхъащӏэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏамэ	упхъэщӏамэ	пхъэщӏамэ	дыпхъэщӏамэ	фыпхъэщӏамэ	пхъэщӏа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэщӏамэ	умыпхъэщӏамэ	мыпхъэщӏамэ	дымыпхъэщӏамэ	фымыпхъэщӏамэ	мыпхъэщӏа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏэгъамэ	упхъэщӏэгъамэ	пхъэщӏэгъамэ	дыпхъэщӏэгъамэ	фыпхъэщӏэгъамэ	пхъэщӏэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэщӏэгъамэ	умыпхъэщӏэгъамэ	мыпхъэщӏэгъамэ	дымыпхъэщӏэгъамэ	фымыпхъэщӏэгъамэ	мыпхъэщӏэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏэнмэ	упхъэщӏэнмэ	пхъэщӏэнмэ	дыпхъэщӏэнмэ	фыпхъэщӏэнмэ	пхъэщӏэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэщӏэнмэ	умыпхъэщӏэнмэ	мыпхъэщӏэнмэ	дымыпхъэщӏэнмэ	фымыпхъэщӏэнмэ	мыпхъэщӏэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏэнумэ	упхъэщӏэнумэ	пхъэщӏэнумэ	дыпхъэщӏэнумэ	фыпхъэщӏэнумэ	пхъэщӏэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэщӏэнумэ	умыпхъэщӏэнумэ	мыпхъэщӏэнумэ	дымыпхъэщӏэнумэ	фымыпхъэщӏэнумэ	мыпхъэщӏэну(хэ)мэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпхъащӏэтэмэ	упхъащӏэтэмэ	пхъащӏэтэмэ	дыпхъащӏэтэмэ	фыпхъащӏэтэмэ	пхъащӏэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпхъащӏэтэмэ	умыпхъащӏэтэмэ	мыпхъащӏэтэмэ	дымыпхъащӏэтэмэ	фымыпхъащӏэтэмэ	мыпхъащӏэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏатэмэ	упхъэщӏатэмэ	пхъэщӏатэмэ	дыпхъэщӏатэмэ	фыпхъэщӏатэмэ	пхъэщӏа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэщӏатэмэ	умыпхъэщӏатэмэ	мыпхъэщӏатэмэ	дымыпхъэщӏатэмэ	фымыпхъэщӏатэмэ	мыпхъэщӏа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏэгъатэмэ	упхъэщӏэгъатэмэ	пхъэщӏэгъатэмэ	дыпхъэщӏэгъатэмэ	фыпхъэщӏэгъатэмэ	пхъэщӏэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэщӏэгъатэмэ	умыпхъэщӏэгъатэмэ	мыпхъэщӏэгъатэмэ	дымыпхъэщӏэгъатэмэ	фымыпхъэщӏэгъатэмэ	мыпхъэщӏэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏэнтэмэ	упхъэщӏэнтэмэ	пхъэщӏэнтэмэ	дыпхъэщӏэнтэмэ	фыпхъэщӏэнтэмэ	пхъэщӏэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэщӏэнтэмэ	умыпхъэщӏэнтэмэ	мыпхъэщӏэнтэмэ	дымыпхъэщӏэнтэмэ	фымыпхъэщӏэнтэмэ	мыпхъэщӏэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏэнутэмэ	упхъэщӏэнутэмэ	пхъэщӏэнутэмэ	дыпхъэщӏэнутэмэ	фыпхъэщӏэнутэмэ	пхъэщӏэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэщӏэнутэмэ	умыпхъэщӏэнутэмэ	мыпхъэщӏэнутэмэ	дымыпхъэщӏэнутэмэ	фымыпхъэщӏэнутэмэ	мыпхъэщӏэну(хэ)тэмэ

сослагательнэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏэнт	упхъэщӏэнт	пхъэщӏэнт	дыпхъэщӏэнт	фыпхъэщӏэнт	пхъэщӏэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏэнтэкъым	упхъэщӏэнтэкъым	пхъэщӏэнтэкъым	дыпхъэщӏэнтэкъым	фыпхъэщӏэнтэкъым	пхъэщӏэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏэнут	упхъэщӏэнут	пхъэщӏэнут	дыпхъэщӏэнут	фыпхъэщӏэнут	пхъэщӏэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏэнутэкъым	упхъэщӏэнутэкъым	пхъэщӏэнутэкъым	дыпхъэщӏэнутэкъым	фыпхъэщӏэнутэкъым	пхъэщӏэну(хэ)тэкъым

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпхъащӏэми	упхъащӏэми	пхъащӏэми	дыпхъащӏэми	фыпхъащӏэми	пхъащӏэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпхъащӏэми	умыпхъащӏэми	мыпхъащӏэми	дымыпхъащӏэми	фымыпхъащӏэми	мыпхъащӏэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏами	упхъэщӏами	пхъэщӏами	дыпхъэщӏами	фыпхъэщӏами	пхъэщӏа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэщӏами	умыпхъэщӏами	мыпхъэщӏами	дымыпхъэщӏами	фымыпхъэщӏами	мыпхъэщӏа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏэгъами	упхъэщӏэгъами	пхъэщӏэгъами	дыпхъэщӏэгъами	фыпхъэщӏэгъами	пхъэщӏэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэщӏэгъами	умыпхъэщӏэгъами	мыпхъэщӏэгъами	дымыпхъэщӏэгъами	фымыпхъэщӏэгъами	мыпхъэщӏэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏэнми	упхъэщӏэнми	пхъэщӏэнми	дыпхъэщӏэнми	фыпхъэщӏэнми	пхъэщӏэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэщӏэнми	умыпхъэщӏэнми	мыпхъэщӏэнми	дымыпхъэщӏэнми	фымыпхъэщӏэнми	мыпхъэщӏэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏэнуми	упхъэщӏэнуми	пхъэщӏэнуми	дыпхъэщӏэнуми	фыпхъэщӏэнуми	пхъэщӏэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэщӏэнуми	умыпхъэщӏэнуми	мыпхъэщӏэнуми	дымыпхъэщӏэнуми	фымыпхъэщӏэнуми	мыпхъэщӏэну(хэ)ми

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпхъащӏэтэми	упхъащӏэтэми	пхъащӏэтэми	дыпхъащӏэтэми	фыпхъащӏэтэми	пхъащӏэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпхъащӏэтэми	умыпхъащӏэтэми	мыпхъащӏэтэми	дымыпхъащӏэтэми	фымыпхъащӏэтэми	мыпхъащӏэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏатэми	упхъэщӏатэми	пхъэщӏатэми	дыпхъэщӏатэми	фыпхъэщӏатэми	пхъэщӏа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэщӏатэми	умыпхъэщӏатэми	мыпхъэщӏатэми	дымыпхъэщӏатэми	фымыпхъэщӏатэми	мыпхъэщӏа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏэгъатэми	упхъэщӏэгъатэми	пхъэщӏэгъатэми	дыпхъэщӏэгъатэми	фыпхъэщӏэгъатэми	пхъэщӏэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэщӏэгъатэми	умыпхъэщӏэгъатэми	мыпхъэщӏэгъатэми	дымыпхъэщӏэгъатэми	фымыпхъэщӏэгъатэми	мыпхъэщӏэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏэнтэми	упхъэщӏэнтэми	пхъэщӏэнтэми	дыпхъэщӏэнтэми	фыпхъэщӏэнтэми	пхъэщӏэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэщӏэнтэми	умыпхъэщӏэнтэми	мыпхъэщӏэнтэми	дымыпхъэщӏэнтэми	фымыпхъэщӏэнтэми	мыпхъэщӏэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏэнутэми	упхъэщӏэнутэми	пхъэщӏэнутэми	дыпхъэщӏэнутэми	фыпхъэщӏэнутэми	пхъэщӏэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэщӏэнутэми	умыпхъэщӏэнутэми	мыпхъэщӏэнутэми	дымыпхъэщӏэнутэми	фымыпхъэщӏэнутэми	мыпхъэщӏэну(хэ)тэми

гъэщӀэгъпхъэщӏэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏаи	упхъэщӏаи	пхъэщӏаи	дыпхъэщӏаи	фыпхъэщӏаи	пхъэщӏаи
щымыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏакъыми	упхъэщӏакъыми	пхъэщӏакъыми	дыпхъэщӏакъыми	фыпхъэщӏакъыми	пхъэщӏакъыми

фӀэфӀыныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏащэрэт	упхъэщӏащэрэт	пхъэщӏащэрэт	дыпхъэщӏащэрэт	фыпхъэщӏащэрэт	пхъэщӏащэрэт
щымыӀэныгъэ:	сымыпхъэщӏащэрэт	умыпхъэщӏащэрэт	мыпхъэщӏащэрэт	дымыпхъэщӏащэрэт	фымыпхъэщӏащэрэт	мыпхъэщӏащэрэт

шэч къытехьэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏагъэнщ	упхъэщӏагъэнщ	пхъэщӏагъэнщ	дыпхъэщӏагъэнщ	фыпхъэщӏагъэнщ	пхъэщӏагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏагъэнкъым	упхъэщӏагъэнкъым	пхъэщӏагъэнкъым	дыпхъэщӏагъэнкъым	фыпхъэщӏагъэнкъым	пхъэщӏагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏагъэнт	упхъэщӏагъэнт	пхъэщӏагъэнт	дыпхъэщӏагъэнт	фыпхъэщӏагъэнт	пхъэщӏагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏагъэнтэкъым	упхъэщӏагъэнтэкъым	пхъэщӏагъэнтэкъым	дыпхъэщӏагъэнтэкъым	фыпхъэщӏагъэнтэкъым	пхъэщӏагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏагъэн	упхъэщӏагъэн	пхъэщӏагъэн	дыпхъэщӏагъэн	фыпхъэщӏагъэн	пхъэщӏагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏагъэнкъэ	упхъэщӏагъэнкъэ	пхъэщӏагъэнкъэ	дыпхъэщӏагъэнкъэ	фыпхъэщӏагъэнкъэ	пхъэщӏагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏагъэнт	упхъэщӏагъэнт	пхъэщӏагъэнт	дыпхъэщӏагъэнт	фыпхъэщӏагъэнт	пхъэщӏагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏагъэнтэкъэ	упхъэщӏагъэнтэкъэ	пхъэщӏагъэнтэкъэ	дыпхъэщӏагъэнтэкъэ	фыпхъэщӏагъэнтэкъэ	пхъэщӏагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏагъэнущ	упхъэщӏагъэнущ	пхъэщӏагъэнущ	дыпхъэщӏагъэнущ	фыпхъэщӏагъэнущ	пхъэщӏагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏагъэнукъым	упхъэщӏагъэнукъым	пхъэщӏагъэнукъым	дыпхъэщӏагъэнукъым	фыпхъэщӏагъэнукъым	пхъэщӏагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏагъэнут	упхъэщӏагъэнут	пхъэщӏагъэнут	дыпхъэщӏагъэнут	фыпхъэщӏагъэнут	пхъэщӏагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏагъэнутэкъым	упхъэщӏагъэнутэкъым	пхъэщӏагъэнутэкъым	дыпхъэщӏагъэнутэкъым	фыпхъэщӏагъэнутэкъым	пхъэщӏагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏагъэну	упхъэщӏагъэну	пхъэщӏагъэну	дыпхъэщӏагъэну	фыпхъэщӏагъэну	пхъэщӏагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏагъэнукъэ	упхъэщӏагъэнукъэ	пхъэщӏагъэнукъэ	дыпхъэщӏагъэнукъэ	фыпхъэщӏагъэнукъэ	пхъэщӏагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏагъэнут	упхъэщӏагъэнут	пхъэщӏагъэнут	дыпхъэщӏагъэнут	фыпхъэщӏагъэнут	пхъэщӏагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыпхъэщӏагъэнутэкъэ	упхъэщӏагъэнутэкъэ	пхъэщӏагъэнутэкъэ	дыпхъэщӏагъэнутэкъэ	фыпхъэщӏагъэнутэкъэ	пхъэщӏагъэнутэкъэ

Причастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыпхъащӏэ	упхъащӏэ	пхъащӏэ	дыпхъащӏэ	фыпхъащӏэ	пхъащӏэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сымыпхъащӏэ	умыпхъащӏэ	мыпхъащӏэ	дымыпхъащӏэ	фымыпхъащӏэ	мыпхъащӏэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыпхъэщӏа	упхъэщӏа	пхъэщӏа	дыпхъэщӏа	фыпхъэщӏа	пхъэщӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сымыпхъэщӏа	умыпхъэщӏа	мыпхъэщӏа	дымыпхъэщӏа	фымыпхъэщӏа	мыпхъэщӏа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыпхъэщӏэгъа	упхъэщӏэгъа	пхъэщӏэгъа	дыпхъэщӏэгъа	фыпхъэщӏэгъа	пхъэщӏэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сымыпхъэщӏэгъа	умыпхъэщӏэгъа	мыпхъэщӏэгъа	дымыпхъэщӏэгъа	фымыпхъэщӏэгъа	мыпхъэщӏэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыпхъэщӏэн	упхъэщӏэн	пхъэщӏэн	дыпхъэщӏэн	фыпхъэщӏэн	пхъэщӏэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сымыпхъэщӏэн	умыпхъэщӏэн	мыпхъэщӏэн	дымыпхъэщӏэн	фымыпхъэщӏэн	мыпхъэщӏэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыпхъэщӏэну	упхъэщӏэну	пхъэщӏэну	дыпхъэщӏэну	фыпхъэщӏэну	пхъэщӏэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сымыпхъэщӏэну	умыпхъэщӏэну	мыпхъэщӏэну	дымыпхъэщӏэну	фымыпхъэщӏэну	мыпхъэщӏэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыпхъащӏэ	узэрыпхъащӏэ	зэрыпхъащӏэ	дызэрыпхъащӏэ	фызэрыпхъащӏэ	зэрыпхъащӏэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрымыпхъащӏэ	узэрымыпхъащӏэ	зэрымыпхъащӏэ	дызэрымыпхъащӏэ	фызэрымыпхъащӏэ	мызэрыпхъащӏэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыпхъэщӏа	узэрыпхъэщӏа	зэрыпхъэщӏа	дызэрыпхъэщӏа	фызэрыпхъэщӏа	зэрыпхъэщӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрымыпхъэщӏа	узэрымыпхъэщӏа	зэрымыпхъэщӏа	дызэрымыпхъэщӏа	фызэрымыпхъэщӏа	зэрымыпхъэщӏа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыпхъэщӏэгъа	узэрыпхъэщӏэгъа	зэрыпхъэщӏэгъа	дызэрыпхъэщӏэгъа	фызэрыпхъэщӏэгъа	зэрыпхъэщӏэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрымыпхъэщӏэгъа	узэрымыпхъэщӏэгъа	зэрымыпхъэщӏэгъа	дызэрымыпхъэщӏэгъа	фызэрымыпхъэщӏэгъа	зэрымыпхъэщӏэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыпхъэщӏэн	узэрыпхъэщӏэн	зэрыпхъэщӏэн	дызэрыпхъэщӏэн	фызэрыпхъэщӏэн	зэрыпхъэщӏэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрымыпхъэщӏэн	узэрымыпхъэщӏэн	зэрымыпхъэщӏэн	дызэрымыпхъэщӏэн	фызэрымыпхъэщӏэн	зэрымыпхъэщӏэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыпхъэщӏэну	узэрыпхъэщӏэну	зэрыпхъэщӏэну	дызэрыпхъэщӏэну	фызэрыпхъэщӏэну	зэрыпхъэщӏэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрымыпхъэщӏэну	узэрымыпхъэщӏэну	зэрымыпхъэщӏэну	дызэрымыпхъэщӏэну	фызэрымыпхъэщӏэну	зэрымыпхъэщӏэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыщыпхъащӏэ	ущыпхъащӏэ	щыпхъащӏэ	дыщыпхъащӏэ	фыщыпхъащӏэ	щыпхъащӏэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыщымыпхъащӏэ	ущымыпхъащӏэ	щымыпхъащӏэ	дыщымыпхъащӏэ	фыщымыпхъащӏэ	щымыпхъащӏэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщыпхъэщӏа	ущыпхъэщӏа	щыпхъэщӏа	дыщыпхъэщӏа	фыщыпхъэщӏа	щыпхъэщӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщымыпхъэщӏа	ущымыпхъэщӏа	щымыпхъэщӏа	дыщымыпхъэщӏа	фыщымыпхъэщӏа	щымыпхъэщӏа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщыпхъэщӏэгъа	ущыпхъэщӏэгъа	щыпхъэщӏэгъа	дыщыпхъэщӏэгъа	фыщыпхъэщӏэгъа	щыпхъэщӏэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщымыпхъэщӏэгъа	ущымыпхъэщӏэгъа	щымыпхъэщӏэгъа	дыщымыпхъэщӏэгъа	фыщымыпхъэщӏэгъа	щымыпхъэщӏэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщыпхъэщӏэн	ущыпхъэщӏэн	щыпхъэщӏэн	дыщыпхъэщӏэн	фыщыпхъэщӏэн	щыпхъэщӏэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщымыпхъэщӏэн	ущымыпхъэщӏэн	щымыпхъэщӏэн	дыщымыпхъэщӏэн	фыщымыпхъэщӏэн	щымыпхъэщӏэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщыпхъэщӏэну	ущыпхъэщӏэну	щыпхъэщӏэну	дыщыпхъэщӏэну	фыщыпхъэщӏэну	щыпхъэщӏэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщымыпхъэщӏэну	ущымыпхъэщӏэну	щымыпхъэщӏэну	дыщымыпхъэщӏэну	фыщымыпхъэщӏэну	щымыпхъэщӏэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыздэпхъащӏэ	уздэпхъащӏэ	здэпхъащӏэ	дыздэпхъащӏэ	фыздэпхъащӏэ	здэпхъащӏэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыздэмыпхъащӏэ	уздэмыпхъащӏэ	здэмыпхъащӏэ	дыздэмыпхъащӏэ	фыздэмыпхъащӏэ	здэмыпхъащӏэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыздэпхъэщӏа	уздэпхъэщӏа	здэпхъэщӏа	дыздэпхъэщӏа	фыздэпхъэщӏа	здэпхъэщӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыздэмыпхъэщӏа	уздэмыпхъэщӏа	здэмыпхъэщӏа	дыздэмыпхъэщӏа	фыздэмыпхъэщӏа	здэмыпхъэщӏа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыздэпхъэщӏэгъа	уздэпхъэщӏэгъа	здэпхъэщӏэгъа	дыздэпхъэщӏэгъа	фыздэпхъэщӏэгъа	здэпхъэщӏэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыздэмыпхъэщӏэгъа	уздэмыпхъэщӏэгъа	здэмыпхъэщӏэгъа	дыздэмыпхъэщӏэгъа	фыздэмыпхъэщӏэгъа	здэмыпхъэщӏэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыздэпхъэщӏэн	уздэпхъэщӏэн	здэпхъэщӏэн	дыздэпхъэщӏэн	фыздэпхъэщӏэн	здэпхъэщӏэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыздэмыпхъэщӏэн	уздэмыпхъэщӏэн	здэмыпхъэщӏэн	дыздэмыпхъэщӏэн	фыздэмыпхъэщӏэн	здэмыпхъэщӏэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыздэпхъэщӏэну	уздэпхъэщӏэну	здэпхъэщӏэну	дыздэпхъэщӏэну	фыздэпхъэщӏэну	здэпхъэщӏэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыздэмыпхъэщӏэну	уздэмыпхъэщӏэну	здэмыпхъэщӏэну	дыздэмыпхъэщӏэну	фыздэмыпхъэщӏэну	здэмыпхъэщӏэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀэпхъащӏэ	ущӀэпхъащӏэ	щӀэпхъащӏэ	дыщӀэпхъащӏэ	фыщӀэпхъащӏэ	щӀэпхъащӏэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀэмыпхъащӏэ	ущӀэмыпхъащӏэ	щӀэмыпхъащӏэ	дыщӀэмыпхъащӏэ	фыщӀэмыпхъащӏэ	щӀэмыпхъащӏэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀэпхъэщӏа	ущӀэпхъэщӏа	щӀэпхъэщӏа	дыщӀэпхъэщӏа	фыщӀэпхъэщӏа	щӀэпхъэщӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀэмыпхъэщӏа	ущӀэмыпхъэщӏа	щӀэмыпхъэщӏа	дыщӀэмыпхъэщӏа	фыщӀэмыпхъэщӏа	щӀэмыпхъэщӏа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀэпхъэщӏэгъа	ущӀэпхъэщӏэгъа	щӀэпхъэщӏэгъа	дыщӀэпхъэщӏэгъа	фыщӀэпхъэщӏэгъа	щӀэпхъэщӏэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀэмыпхъэщӏэгъа	ущӀэмыпхъэщӏэгъа	щӀэмыпхъэщӏэгъа	дыщӀэмыпхъэщӏэгъа	фыщӀэмыпхъэщӏэгъа	щӀэмыпхъэщӏэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀэпхъэщӏэн	ущӀэпхъэщӏэн	щӀэпхъэщӏэн	дыщӀэпхъэщӏэн	фыщӀэпхъэщӏэн	щӀэпхъэщӏэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀэмыпхъэщӏэн	ущӀэмыпхъэщӏэн	щӀэмыпхъэщӏэн	дыщӀэмыпхъэщӏэн	фыщӀэмыпхъэщӏэн	щӀэмыпхъэщӏэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀэпхъэщӏэну	ущӀэпхъэщӏэну	щӀэпхъэщӏэну	дыщӀэпхъэщӏэну	фыщӀэпхъэщӏэну	щӀэпхъэщӏэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀэмыпхъэщӏэну	ущӀэмыпхъэщӏэну	щӀэмыпхъэщӏэну	дыщӀэмыпхъэщӏэну	фыщӀэмыпхъэщӏэну	щӀэмыпхъэщӏэну(хэ)

Деепричастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыпхъащӏэу	упхъащӏэу	пхъащӏэу	дыпхъащӏэу	фыпхъащӏэу	пхъащӏэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сымыпхъащӏэу	умыпхъащӏэу	мыпхъащӏэу	дымыпхъащӏэу	фымыпхъащӏэу	мыпхъащӏэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыпхъэщӏауэ	упхъэщӏауэ	пхъэщӏауэ	дыпхъэщӏауэ	фыпхъэщӏауэ	пхъэщӏауэ / пхъэщӏа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сымыпхъэщӏауэ	умыпхъэщӏауэ	мыпхъэщӏауэ	дымыпхъэщӏауэ	фымыпхъэщӏауэ	мыпхъэщӏауэ(хэ) / мыпхъэщӏа(хэ)у
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ	сыпхъащӏэурэ	упхъащӏэурэ	пхъащӏэурэ	дыпхъащӏэурэ	фыпхъащӏэурэ	пхъащӏэ(хэ)урэ
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ	сымыпхъащӏэурэ	умыпхъащӏэурэ	мыпхъащӏэурэ	дымыпхъащӏэурэ	фымыпхъащӏэурэ	мыпхъащӏэ(хэ)урэ

		-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[пхъащӏ]э	[пхъащӏ]эр	--	[пхъащӏ]эхэр
Эргативнэ:	[пхъащӏ]э	[пхъащӏ]эм	--	[пхъащӏ]эхэм
Послеложнэ:	[пхъащӏ]экӀэ	[пхъащӏ]эмкӀэ	[пхъащӏ]эхэкӀэ	[пхъащӏ]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[пхъащӏ]эуэ	[пхъащӏ]эрауэ	[пхъащӏ]эхэу	[пхъащӏ]эхэрауэ

		-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[пхъэщӏ]а	[пхъэщӏ]ар	--	[пхъэщӏ]ахэр
Эргативнэ:	[пхъэщӏ]а	[пхъэщӏ]ам	--	[пхъэщӏ]ахэм
Послеложнэ:	[пхъэщӏ]акӀэ	[пхъэщӏ]амкӀэ	[пхъэщӏ]ахэкӀэ	[пхъэщӏ]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[пхъэщӏ]ауэ	[пхъэщӏ]арауэ	[пхъэщӏ]ахэу	[пхъэщӏ]ахэрауэ

		-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[пхъэщӏ]эн	[пхъэщӏ]эныр	--	[пхъэщӏ]энхэр
Эргативнэ:	[пхъэщӏ]эн	[пхъэщӏ]эным	--	[пхъэщӏ]энхэм
Послеложнэ:	[пхъэщӏ]энкӀэ	[пхъэщӏ]энымкӀэ	[пхъэщӏ]энхэкӀэ	[пхъэщӏ]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:	[пхъэщӏ]эну	[пхъэщӏ]энырауэ	[пхъэщӏ]энхэу	[пхъэщӏ]энхэрауэ

		-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[пхъэщӏ]эну	[пхъэщӏ]энур	--	[пхъэщӏ]энухэр
Эргативнэ:	[пхъэщӏ]эну	[пхъэщӏ]энум	--	[пхъэщӏ]энухэм
Послеложнэ:	[пхъэщӏ]энукӀэ	[пхъэщӏ]энумкӀэ	[пхъэщӏ]энухэкӀэ	[пхъэщӏ]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[пхъэщӏ]энууэ	[пхъэщӏ]энурауэ	[пхъэщӏ]энухэу	[пхъэщӏ]энухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

ПхъащӀэу лэжьэн.

ЩАПХЪЭХЭР

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

Ӏэзэу пхъэщӀэн.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

пхъэщӏэн:work as a carpenter or joiner.
Ӏэзэу пхъэщӀэн: skillfully work as a carpenter.

УРЫСЫБЗЭ

пхъэщӏэн: плотничать, столярничать
Ӏэзэу пхъэщӀэн: умело плотничать или столярничать.

БИБЛИОГРАФИЕ

Библиографием еплъын