пшынэн

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

IPA [pʂǝ'nɐn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

[пш] + -ы + [н] + -э + -н

СПРЯЖЕНЭ[зэгъэзэхуэжын]

Глагол лъэмыӏэс "пшынэн"-м и спряженэ

Инфинитив (масдар):
щыӀэныгъэ:	пшынэн
щымыӀэныгъэ:	мыпшынэн

Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыпшынэн	упшынэн	пшынэн	дыпшынэн	фыпшынэн	пшынэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:	сымыпшынэн	умыпшынэн	мыпшынэн	дымыпшынэн	фымыпшынэн	мыпшынэн(хэ)

унафэ наклоненэ	уэ	фэ
щыӀэныгъэ:	пшынэ!	фыпшынэ!
щымыӀэныгъэ:	умыпшынэ!	фымыпшынэ!

Ре-кӀэ унафэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	срепшынэ	урепшынэ	ирепшынэ	дрепшынэ	фрепшынэ	ирепшынэ
щымыӀэныгъэ:	сремыпшынэ	уремыпшынэ	иремыпшынэ	дремыпшынэ	фремыпшынэ	иремыпшынэ

ЗэраӀуатэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сопшынэ(р)	уопшынэ(р)	мэпшынэ(р)	допшынэ(р)	фопшынэ(р)	мэпшынэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпшынэркъым	упшынэркъым	пшынэркъым	дыпшынэркъым	фыпшынэркъым	пшынэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сыпшынэ(р)т	упшынэ(р)т	пшынэ(р)т	дыпшынэ(р)т	фыпшынэ(р)т	пшынэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпшынэ(р)тэкъым	упшынэ(р)тэкъым	пшынэ(р)тэкъым	дыпшынэ(р)тэкъым	фыпшынэ(р)тэкъым	пшынэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпшынащ	упшынащ	пшынащ	дыпшынащ	фыпшынащ	пшына(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпшынакъым	упшынакъым	пшынакъым	дыпшынакъым	фыпшынакъым	пшына(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сыпшынат	упшынат	пшынат	дыпшынат	фыпшынат	пшына(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпшынатэкъым	упшынатэкъым	пшынатэкъым	дыпшынатэкъым	фыпшынатэкъым	пшына(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сыпшынэгъащ	упшынэгъащ	пшынэгъащ	дыпшынэгъащ	фыпшынэгъащ	пшынэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпшынэгъакъым	упшынэгъакъым	пшынэгъакъым	дыпшынэгъакъым	фыпшынэгъакъым	пшынэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпшынэгъат	упшынэгъат	пшынэгъат	дыпшынэгъат	фыпшынэгъат	пшынэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпшынэгъатэкъым	упшынэгъатэкъым	пшынэгъатэкъым	дыпшынэгъатэкъым	фыпшынэгъатэкъым	пшынэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сыпшынэщ	упшынэщ	пшынэщ	дыпшынэщ	фыпшынэщ	пшынэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сыпшынэкъым	упшынэкъым	пшынэкъым	дыпшынэкъым	фыпшынэкъым	пшынэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сыпшынэт	упшынэт	пшынэт	дыпшынэт	фыпшынэт	пшынэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сыпшынэтэкъым	упшынэтэкъым	пшынэтэкъым	дыпшынэтэкъым	фыпшынэтэкъым	пшынэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпшынэнщ	упшынэнщ	пшынэнщ	дыпшынэнщ	фыпшынэнщ	пшынэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпшынэнкъым	упшынэнкъым	пшынэнкъым	дыпшынэнкъым	фыпшынэнкъым	пшынэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпшынэнущ	упшынэнущ	пшынэнущ	дыпшынэнущ	фыпшынэнущ	пшынэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпшынэнукъым	упшынэнукъым	пшынэнукъым	дыпшынэнукъым	фыпшынэнукъым	пшынэну(хэ)къым

ЗэрыупщӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпшынэрэ	упшынэрэ	пшынэрэ	дыпшынэрэ	фыпшынэрэ	пшынэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпшынэркъэ	упшынэркъэ	пшынэркъэ	дыпшынэркъэ	фыпшынэркъэ	пшынэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сыпшынэ(р)т	упшынэ(р)т	пшынэ(р)т	дыпшынэ(р)т	фыпшынэ(р)т	пшынэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпшынэ(р)тэкъэ	упшынэ(р)тэкъэ	пшынэ(р)тэкъэ	дыпшынэ(р)тэкъэ	фыпшынэ(р)тэкъэ	пшынэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпшына	упшына	пшына	дыпшына	фыпшына	пшына(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпшынакъэ	упшынакъэ	пшынакъэ	дыпшынакъэ	фыпшынакъэ	пшына(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сыпшынат	упшынат	пшынат	дыпшынат	фыпшынат	пшына(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпшынатэкъэ	упшынатэкъэ	пшынатэкъэ	дыпшынатэкъэ	фыпшынатэкъэ	пшына(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сыпшынэгъа	упшынэгъа	пшынэгъа	дыпшынэгъа	фыпшынэгъа	пшынэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпшынэгъакъэ	упшынэгъакъэ	пшынэгъакъэ	дыпшынэгъакъэ	фыпшынэгъакъэ	пшынэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпшынэгъат	упшынэгъат	пшынэгъат	дыпшынэгъат	фыпшынэгъат	пшынэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпшынэгъатэкъэ	упшынэгъатэкъэ	пшынэгъатэкъэ	дыпшынэгъатэкъэ	фыпшынэгъатэкъэ	пшынэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сыпшынэ	упшынэ	пшынэ	дыпшынэ	фыпшынэ	пшынэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сыпшынэкъэ	упшынэкъэ	пшынэкъэ	дыпшынэкъэ	фыпшынэкъэ	пшынэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сыпшынэт	упшынэт	пшынэт	дыпшынэт	фыпшынэт	пшынэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сыпшынэтэкъэ	упшынэтэкъэ	пшынэтэкъэ	дыпшынэтэкъэ	фыпшынэтэкъэ	пшынэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпшынэн	упшынэн	пшынэн	дыпшынэн	фыпшынэн	пшынэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпшынэнкъэ	упшынэнкъэ	пшынэнкъэ	дыпшынэнкъэ	фыпшынэнкъэ	пшынэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпшынэну	упшынэну	пшынэну	дыпшынэну	фыпшынэну	пшынэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпшынэнукъэ	упшынэнукъэ	пшынэнукъэ	дыпшынэнукъэ	фыпшынэнукъэ	пшынэну(хэ)къэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпшынэмэ	упшынэмэ	пшынэмэ	дыпшынэмэ	фыпшынэмэ	пшынэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпшынэмэ	умыпшынэмэ	мыпшынэмэ	дымыпшынэмэ	фымыпшынэмэ	мыпшынэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпшынамэ	упшынамэ	пшынамэ	дыпшынамэ	фыпшынамэ	пшына(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сымыпшынамэ	умыпшынамэ	мыпшынамэ	дымыпшынамэ	фымыпшынамэ	мыпшына(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыпшынэгъамэ	упшынэгъамэ	пшынэгъамэ	дыпшынэгъамэ	фыпшынэгъамэ	пшынэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сымыпшынэгъамэ	умыпшынэгъамэ	мыпшынэгъамэ	дымыпшынэгъамэ	фымыпшынэгъамэ	мыпшынэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпшынэнмэ	упшынэнмэ	пшынэнмэ	дыпшынэнмэ	фыпшынэнмэ	пшынэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпшынэнмэ	умыпшынэнмэ	мыпшынэнмэ	дымыпшынэнмэ	фымыпшынэнмэ	мыпшынэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпшынэнумэ	упшынэнумэ	пшынэнумэ	дыпшынэнумэ	фыпшынэнумэ	пшынэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпшынэнумэ	умыпшынэнумэ	мыпшынэнумэ	дымыпшынэнумэ	фымыпшынэнумэ	мыпшынэну(хэ)мэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпшынэтэмэ	упшынэтэмэ	пшынэтэмэ	дыпшынэтэмэ	фыпшынэтэмэ	пшынэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпшынэтэмэ	умыпшынэтэмэ	мыпшынэтэмэ	дымыпшынэтэмэ	фымыпшынэтэмэ	мыпшынэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпшынатэмэ	упшынатэмэ	пшынатэмэ	дыпшынатэмэ	фыпшынатэмэ	пшына(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сымыпшынатэмэ	умыпшынатэмэ	мыпшынатэмэ	дымыпшынатэмэ	фымыпшынатэмэ	мыпшына(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыпшынэгъатэмэ	упшынэгъатэмэ	пшынэгъатэмэ	дыпшынэгъатэмэ	фыпшынэгъатэмэ	пшынэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сымыпшынэгъатэмэ	умыпшынэгъатэмэ	мыпшынэгъатэмэ	дымыпшынэгъатэмэ	фымыпшынэгъатэмэ	мыпшынэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпшынэнтэмэ	упшынэнтэмэ	пшынэнтэмэ	дыпшынэнтэмэ	фыпшынэнтэмэ	пшынэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпшынэнтэмэ	умыпшынэнтэмэ	мыпшынэнтэмэ	дымыпшынэнтэмэ	фымыпшынэнтэмэ	мыпшынэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпшынэнутэмэ	упшынэнутэмэ	пшынэнутэмэ	дыпшынэнутэмэ	фыпшынэнутэмэ	пшынэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпшынэнутэмэ	умыпшынэнутэмэ	мыпшынэнутэмэ	дымыпшынэнутэмэ	фымыпшынэнутэмэ	мыпшынэну(хэ)тэмэ

сослагательнэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпшынэнт	упшынэнт	пшынэнт	дыпшынэнт	фыпшынэнт	пшынэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпшынэнтэкъым	упшынэнтэкъым	пшынэнтэкъым	дыпшынэнтэкъым	фыпшынэнтэкъым	пшынэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпшынэнут	упшынэнут	пшынэнут	дыпшынэнут	фыпшынэнут	пшынэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпшынэнутэкъым	упшынэнутэкъым	пшынэнутэкъым	дыпшынэнутэкъым	фыпшынэнутэкъым	пшынэну(хэ)тэкъым

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпшынэми	упшынэми	пшынэми	дыпшынэми	фыпшынэми	пшынэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпшынэми	умыпшынэми	мыпшынэми	дымыпшынэми	фымыпшынэми	мыпшынэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпшынами	упшынами	пшынами	дыпшынами	фыпшынами	пшына(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сымыпшынами	умыпшынами	мыпшынами	дымыпшынами	фымыпшынами	мыпшына(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыпшынэгъами	упшынэгъами	пшынэгъами	дыпшынэгъами	фыпшынэгъами	пшынэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сымыпшынэгъами	умыпшынэгъами	мыпшынэгъами	дымыпшынэгъами	фымыпшынэгъами	мыпшынэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпшынэнми	упшынэнми	пшынэнми	дыпшынэнми	фыпшынэнми	пшынэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпшынэнми	умыпшынэнми	мыпшынэнми	дымыпшынэнми	фымыпшынэнми	мыпшынэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпшынэнуми	упшынэнуми	пшынэнуми	дыпшынэнуми	фыпшынэнуми	пшынэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпшынэнуми	умыпшынэнуми	мыпшынэнуми	дымыпшынэнуми	фымыпшынэнуми	мыпшынэну(хэ)ми

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпшынэтэми	упшынэтэми	пшынэтэми	дыпшынэтэми	фыпшынэтэми	пшынэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпшынэтэми	умыпшынэтэми	мыпшынэтэми	дымыпшынэтэми	фымыпшынэтэми	мыпшынэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпшынатэми	упшынатэми	пшынатэми	дыпшынатэми	фыпшынатэми	пшына(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сымыпшынатэми	умыпшынатэми	мыпшынатэми	дымыпшынатэми	фымыпшынатэми	мыпшына(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыпшынэгъатэми	упшынэгъатэми	пшынэгъатэми	дыпшынэгъатэми	фыпшынэгъатэми	пшынэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сымыпшынэгъатэми	умыпшынэгъатэми	мыпшынэгъатэми	дымыпшынэгъатэми	фымыпшынэгъатэми	мыпшынэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпшынэнтэми	упшынэнтэми	пшынэнтэми	дыпшынэнтэми	фыпшынэнтэми	пшынэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпшынэнтэми	умыпшынэнтэми	мыпшынэнтэми	дымыпшынэнтэми	фымыпшынэнтэми	мыпшынэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпшынэнутэми	упшынэнутэми	пшынэнутэми	дыпшынэнутэми	фыпшынэнутэми	пшынэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыпшынэнутэми	умыпшынэнутэми	мыпшынэнутэми	дымыпшынэнутэми	фымыпшынэнутэми	мыпшынэну(хэ)тэми

гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыпшынаи	упшынаи	пшынаи	дыпшынаи	фыпшынаи	пшынаи
щымыӀэныгъэ:	сыпшынакъыми	упшынакъыми	пшынакъыми	дыпшынакъыми	фыпшынакъыми	пшынакъыми

фӀэфӀыныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыпшынащэрэт	упшынащэрэт	пшынащэрэт	дыпшынащэрэт	фыпшынащэрэт	пшынащэрэт
щымыӀэныгъэ:	сымыпшынащэрэт	умыпшынащэрэт	мыпшынащэрэт	дымыпшынащэрэт	фымыпшынащэрэт	мыпшынащэрэт

шэч къытехьэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыпшынагъэнщ	упшынагъэнщ	пшынагъэнщ	дыпшынагъэнщ	фыпшынагъэнщ	пшынагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыпшынагъэнкъым	упшынагъэнкъым	пшынагъэнкъым	дыпшынагъэнкъым	фыпшынагъэнкъым	пшынагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыпшынагъэнт	упшынагъэнт	пшынагъэнт	дыпшынагъэнт	фыпшынагъэнт	пшынагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыпшынагъэнтэкъым	упшынагъэнтэкъым	пшынагъэнтэкъым	дыпшынагъэнтэкъым	фыпшынагъэнтэкъым	пшынагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыпшынагъэн	упшынагъэн	пшынагъэн	дыпшынагъэн	фыпшынагъэн	пшынагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыпшынагъэнкъэ	упшынагъэнкъэ	пшынагъэнкъэ	дыпшынагъэнкъэ	фыпшынагъэнкъэ	пшынагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыпшынагъэнт	упшынагъэнт	пшынагъэнт	дыпшынагъэнт	фыпшынагъэнт	пшынагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыпшынагъэнтэкъэ	упшынагъэнтэкъэ	пшынагъэнтэкъэ	дыпшынагъэнтэкъэ	фыпшынагъэнтэкъэ	пшынагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыпшынагъэнущ	упшынагъэнущ	пшынагъэнущ	дыпшынагъэнущ	фыпшынагъэнущ	пшынагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыпшынагъэнукъым	упшынагъэнукъым	пшынагъэнукъым	дыпшынагъэнукъым	фыпшынагъэнукъым	пшынагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыпшынагъэнут	упшынагъэнут	пшынагъэнут	дыпшынагъэнут	фыпшынагъэнут	пшынагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыпшынагъэнутэкъым	упшынагъэнутэкъым	пшынагъэнутэкъым	дыпшынагъэнутэкъым	фыпшынагъэнутэкъым	пшынагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыпшынагъэну	упшынагъэну	пшынагъэну	дыпшынагъэну	фыпшынагъэну	пшынагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыпшынагъэнукъэ	упшынагъэнукъэ	пшынагъэнукъэ	дыпшынагъэнукъэ	фыпшынагъэнукъэ	пшынагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыпшынагъэнут	упшынагъэнут	пшынагъэнут	дыпшынагъэнут	фыпшынагъэнут	пшынагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыпшынагъэнутэкъэ	упшынагъэнутэкъэ	пшынагъэнутэкъэ	дыпшынагъэнутэкъэ	фыпшынагъэнутэкъэ	пшынагъэнутэкъэ

Причастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыпшынэ	упшынэ	пшынэ	дыпшынэ	фыпшынэ	пшынэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сымыпшынэ	умыпшынэ	мыпшынэ	дымыпшынэ	фымыпшынэ	мыпшынэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыпшына	упшына	пшына	дыпшына	фыпшына	пшына(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сымыпшына	умыпшына	мыпшына	дымыпшына	фымыпшына	мыпшына(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыпшынэгъа	упшынэгъа	пшынэгъа	дыпшынэгъа	фыпшынэгъа	пшынэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сымыпшынэгъа	умыпшынэгъа	мыпшынэгъа	дымыпшынэгъа	фымыпшынэгъа	мыпшынэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыпшынэн	упшынэн	пшынэн	дыпшынэн	фыпшынэн	пшынэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сымыпшынэн	умыпшынэн	мыпшынэн	дымыпшынэн	фымыпшынэн	мыпшынэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыпшынэну	упшынэну	пшынэну	дыпшынэну	фыпшынэну	пшынэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сымыпшынэну	умыпшынэну	мыпшынэну	дымыпшынэну	фымыпшынэну	мыпшынэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыпшынэ	узэрыпшынэ	зэрыпшынэ	дызэрыпшынэ	фызэрыпшынэ	зэрыпшынэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрымыпшынэ	узэрымыпшынэ	зэрымыпшынэ	дызэрымыпшынэ	фызэрымыпшынэ	мызэрыпшынэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыпшына	узэрыпшына	зэрыпшына	дызэрыпшына	фызэрыпшына	зэрыпшына(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрымыпшына	узэрымыпшына	зэрымыпшына	дызэрымыпшына	фызэрымыпшына	зэрымыпшына(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыпшынэгъа	узэрыпшынэгъа	зэрыпшынэгъа	дызэрыпшынэгъа	фызэрыпшынэгъа	зэрыпшынэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрымыпшынэгъа	узэрымыпшынэгъа	зэрымыпшынэгъа	дызэрымыпшынэгъа	фызэрымыпшынэгъа	зэрымыпшынэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыпшынэн	узэрыпшынэн	зэрыпшынэн	дызэрыпшынэн	фызэрыпшынэн	зэрыпшынэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрымыпшынэн	узэрымыпшынэн	зэрымыпшынэн	дызэрымыпшынэн	фызэрымыпшынэн	зэрымыпшынэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыпшынэну	узэрыпшынэну	зэрыпшынэну	дызэрыпшынэну	фызэрыпшынэну	зэрыпшынэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрымыпшынэну	узэрымыпшынэну	зэрымыпшынэну	дызэрымыпшынэну	фызэрымыпшынэну	зэрымыпшынэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыщыпшынэ	ущыпшынэ	щыпшынэ	дыщыпшынэ	фыщыпшынэ	щыпшынэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыщымыпшынэ	ущымыпшынэ	щымыпшынэ	дыщымыпшынэ	фыщымыпшынэ	щымыпшынэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщыпшына	ущыпшына	щыпшына	дыщыпшына	фыщыпшына	щыпшына(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщымыпшына	ущымыпшына	щымыпшына	дыщымыпшына	фыщымыпшына	щымыпшына(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщыпшынэгъа	ущыпшынэгъа	щыпшынэгъа	дыщыпшынэгъа	фыщыпшынэгъа	щыпшынэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщымыпшынэгъа	ущымыпшынэгъа	щымыпшынэгъа	дыщымыпшынэгъа	фыщымыпшынэгъа	щымыпшынэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщыпшынэн	ущыпшынэн	щыпшынэн	дыщыпшынэн	фыщыпшынэн	щыпшынэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщымыпшынэн	ущымыпшынэн	щымыпшынэн	дыщымыпшынэн	фыщымыпшынэн	щымыпшынэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщыпшынэну	ущыпшынэну	щыпшынэну	дыщыпшынэну	фыщыпшынэну	щыпшынэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщымыпшынэну	ущымыпшынэну	щымыпшынэну	дыщымыпшынэну	фыщымыпшынэну	щымыпшынэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыздэпшынэ	уздэпшынэ	здэпшынэ	дыздэпшынэ	фыздэпшынэ	здэпшынэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыздэмыпшынэ	уздэмыпшынэ	здэмыпшынэ	дыздэмыпшынэ	фыздэмыпшынэ	здэмыпшынэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыздэпшына	уздэпшына	здэпшына	дыздэпшына	фыздэпшына	здэпшына(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыздэмыпшына	уздэмыпшына	здэмыпшына	дыздэмыпшына	фыздэмыпшына	здэмыпшына(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыздэпшынэгъа	уздэпшынэгъа	здэпшынэгъа	дыздэпшынэгъа	фыздэпшынэгъа	здэпшынэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыздэмыпшынэгъа	уздэмыпшынэгъа	здэмыпшынэгъа	дыздэмыпшынэгъа	фыздэмыпшынэгъа	здэмыпшынэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыздэпшынэн	уздэпшынэн	здэпшынэн	дыздэпшынэн	фыздэпшынэн	здэпшынэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыздэмыпшынэн	уздэмыпшынэн	здэмыпшынэн	дыздэмыпшынэн	фыздэмыпшынэн	здэмыпшынэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыздэпшынэну	уздэпшынэну	здэпшынэну	дыздэпшынэну	фыздэпшынэну	здэпшынэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыздэмыпшынэну	уздэмыпшынэну	здэмыпшынэну	дыздэмыпшынэну	фыздэмыпшынэну	здэмыпшынэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀэпшынэ	ущӀэпшынэ	щӀэпшынэ	дыщӀэпшынэ	фыщӀэпшынэ	щӀэпшынэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀэмыпшынэ	ущӀэмыпшынэ	щӀэмыпшынэ	дыщӀэмыпшынэ	фыщӀэмыпшынэ	щӀэмыпшынэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀэпшына	ущӀэпшына	щӀэпшына	дыщӀэпшына	фыщӀэпшына	щӀэпшына(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀэмыпшына	ущӀэмыпшына	щӀэмыпшына	дыщӀэмыпшына	фыщӀэмыпшына	щӀэмыпшына(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀэпшынэгъа	ущӀэпшынэгъа	щӀэпшынэгъа	дыщӀэпшынэгъа	фыщӀэпшынэгъа	щӀэпшынэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀэмыпшынэгъа	ущӀэмыпшынэгъа	щӀэмыпшынэгъа	дыщӀэмыпшынэгъа	фыщӀэмыпшынэгъа	щӀэмыпшынэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀэпшынэн	ущӀэпшынэн	щӀэпшынэн	дыщӀэпшынэн	фыщӀэпшынэн	щӀэпшынэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀэмыпшынэн	ущӀэмыпшынэн	щӀэмыпшынэн	дыщӀэмыпшынэн	фыщӀэмыпшынэн	щӀэмыпшынэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀэпшынэну	ущӀэпшынэну	щӀэпшынэну	дыщӀэпшынэну	фыщӀэпшынэну	щӀэпшынэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀэмыпшынэну	ущӀэмыпшынэну	щӀэмыпшынэну	дыщӀэмыпшынэну	фыщӀэмыпшынэну	щӀэмыпшынэну(хэ)

Деепричастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыпшынэу	упшынэу	пшынэу	дыпшынэу	фыпшынэу	пшынэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сымыпшынэу	умыпшынэу	мыпшынэу	дымыпшынэу	фымыпшынэу	мыпшынэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыпшынауэ	упшынауэ	пшынауэ	дыпшынауэ	фыпшынауэ	пшынауэ / пшына(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сымыпшынауэ	умыпшынауэ	мыпшынауэ	дымыпшынауэ	фымыпшынауэ	мыпшынауэ(хэ) / мыпшына(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ	сыпшынэурэ	упшынэурэ	пшынэурэ	дыпшынэурэ	фыпшынэурэ	пшынэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ	сымыпшынэурэ	умыпшынэурэ	мыпшынэурэ	дымыпшынэурэ	фымыпшынэурэ	мыпшынэ(хэ)урэ

		-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[пшын]э	[пшын]эр	--	[пшын]эхэр
Эргативнэ:	[пшын]э	[пшын]эм	--	[пшын]эхэм
Послеложнэ:	[пшын]экӀэ	[пшын]эмкӀэ	[пшын]эхэкӀэ	[пшын]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[пшын]эу	[пшын]эрауэ	[пшын]эхэу	[пшын]эхэрауэ

		-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[пшын]а	[пшын]ар	--	[пшын]ахэр
Эргативнэ:	[пшын]а	[пшын]ам	--	[пшын]ахэм
Послеложнэ:	[пшын]акӀэ	[пшын]амкӀэ	[пшын]ахэкӀэ	[пшын]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[пшын]ауэ	[пшын]арауэ	[пшын]ахэу	[пшын]ахэрауэ

		-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[пшын]эн	[пшын]эныр	--	[пшын]энхэр
Эргативнэ:	[пшын]эн	[пшын]эным	--	[пшын]энхэм
Послеложнэ:	[пшын]энкӀэ	[пшын]энымкӀэ	[пшын]энхэкӀэ	[пшын]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:	[пшын]эну	[пшын]энырауэ	[пшын]энхэу	[пшын]энхэрауэ

		-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[пшын]эну	[пшын]энур	--	[пшын]энухэр
Эргативнэ:	[пшын]эну	[пшын]энум	--	[пшын]энухэм
Послеложнэ:	[пшын]энукӀэ	[пшын]энумкӀэ	[пшын]энухэкӀэ	[пшын]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[пшын]энуэ	[пшын]энурауэ	[пшын]энухэу	[пшын]энухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

ЩӀыхуэр зытегъэкӀыжын, пшынын.

ЩАПХЪЭХЭР

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

Тыкуэнтетыр къинауэ мэпшынэ.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

пшынэн: pay off or repay a debt
Тыкуэнтетыр къинауэ мэпшынэ: the shopowner paid off the balance of the debt.

УРЫСЫБЗЭ

пшынэн: выплатить, погасить (долг)
Тыкуэнтетыр къинауэ мэпшынэ: владелец магазина погасил остаток долга.

БИБЛИОГРАФИЕ

Библиографием еплъын