пыбзын

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

• IPA [pǝ'bzǝn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

• пы- + [бз] + -ы + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэӏэс "пыбзын"-м и спряженэ

Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:	пыбзын
щымыӀэныгъэ:	пымыбзын

Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	пызбзын	пыббзын	пибзын	пыдбзын	пывбзын	пабзын
щымыӀэныгъэ:	пызмыбзын	пумыбзын	пимыбзын	пыдмыбзын	пывмыбзын	памыбзын

Унафэ наклоненэ	уэ	фэ
щыӀэныгъэ:	пыбз!	пывбз!
щымыӀэныгъэ:	пумыбз!	пывмыбз!

Ре-кӀэ унафэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	сыпребз	упребз	пребз	дыпребз	фыпребз	пребз
щымыӀэныгъэ:	сыпремыбз	упремыбз	премыбз	дыпремыбз	фыпремыбз	премыбз

ЗэраӀуатэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	пызобз(ыр)	пыбобз(ыр)	пебз(ыр)	пыдобз(ыр)	пывобз(ыр)	пабз(ыр)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	пызбзыркъым	пыббзыркъым	пибзыркъым	пыдбзыркъым	пывбзыркъым	пабзыркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	пызбзырт	пыббзырт	пибзырт	пыдбзырт	пывбзырт	пабзырт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	пызбзыртэкъым	пыббзыртэкъым	пибзыртэкъым	пыдбзыртэкъым	пывбзыртэкъым	пабзыртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	пызбзащ	пыббзащ	пибзащ	пыдбзащ	пывбзащ	пабзащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	пызбзакъым	пыббзакъым	пибзакъым	пыдбзакъым	пывбзакъым	пабзакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	пызбзат	пыббзат	пибзат	пыдбзат	пывбзат	пабзат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	пызбзатэкъым	пыббзатэкъым	пибзатэкъым	пыдбзатэкъым	пывбзатэкъым	пабзатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	пызбзыгъащ	пыббзыгъащ	пибзыгъащ	пыдбзыгъащ	пывбзыгъащ	пабзыгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	пызбзыгъакъым	пыббзыгъакъым	пибзыгъакъым	пыдбзыгъакъым	пывбзыгъакъым	пабзыгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	пызбзыгъат	пыббзыгъат	пибзыгъат	пыдбзыгъат	пывбзыгъат	пабзыгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:	пызбзыгъатэкъым	пыббзыгъатэкъым	пибзыгъатэкъым	пыдбзыгъатэкъым	пывбзыгъатэкъым	пабзыгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	пызбзщ	пыббзщ	пибзщ	пыдбзщ	пывбзщ	пабзщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	пызбзкъым	пыббзкъым	пибзкъым	пыдбзкъым	пывбзкъым	пабзкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	пызбзт	пыббзт	пибзт	пыдбзт	пывбзт	пабзт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	пызбзтэкъым	пыббзтэкъым	пибзтэкъым	пыдбзтэкъым	пывбзтэкъым	пабзтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пызбзынщ	пыббзынщ	пибзынщ	пыдбзынщ	пывбзынщ	пабзынщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пызбзынкъым	пыббзынкъым	пибзынкъым	пыдбзынкъым	пывбзынкъым	пабзынкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пызбзынущ	пыббзынущ	пибзынущ	пыдбзынущ	пывбзынущ	пабзынущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пызбзынукъым	пыббзынукъым	пибзынукъым	пыдбзынукъым	пывбзынукъым	пабзынукъым

ЗэрыупщӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	пызбзрэ	пыббзрэ	пибзрэ	пыдбзрэ	пывбзрэ	пабзрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	пызбзыркъэ	пыббзыркъэ	пибзыркъэ	пыдбзыркъэ	пывбзыркъэ	пабзыркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	пызбзырт	пыббзырт	пибзырт	пыдбзырт	пывбзырт	пабзырт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	пызбзыртэкъэ	пыббзыртэкъэ	пибзыртэкъэ	пыдбзыртэкъэ	пывбзыртэкъэ	пабзыртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	пызбза	пыббза	пибза	пыдбза	пывбза	пабза
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	пызбзакъэ	пыббзакъэ	пибзакъэ	пыдбзакъэ	пывбзакъэ	пабзакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	пызбзат	пыббзат	пибзат	пыдбзат	пывбзат	пабзат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	пызбзатэкъэ	пыббзатэкъэ	пибзатэкъэ	пыдбзатэкъэ	пывбзатэкъэ	пабзатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	пызбзыгъа	пыббзыгъа	пибзыгъа	пыдбзыгъа	пывбзыгъа	пабзыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ:	пызбзыгъакъэ	пыббзыгъакъэ	пибзыгъакъэ	пыдбзыгъакъэ	пывбзыгъакъэ	пабзыгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	пызбзыгъат	пыббзыгъат	пибзыгъат	пыдбзыгъат	пывбзыгъат	пабзыгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	пызбзыгъатэкъэ	пыббзыгъатэкъэ	пибзыгъатэкъэ	пыдбзыгъатэкъэ	пывбзыгъатэкъэ	пабзыгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	пызбз	пыббз	пибз	пыдбз	пывбз	пабз
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	пызбзкъэ	пыббзкъэ	пибзкъэ	пыдбзкъэ	пывбзкъэ	пабзкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	пызбзт	пыббзт	пибзт	пыдбзт	пывбзт	пабзт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	пызбзтэкъэ	пыббзтэкъэ	пибзтэкъэ	пыдбзтэкъэ	пывбзтэкъэ	пабзтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пызбзын	пыббзын	пибзын	пыдбзын	пывбзын	пабзын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пызбзынкъэ	пыббзынкъэ	пибзынкъэ	пыдбзынкъэ	пывбзынкъэ	пабзынкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пызбзыну	пыббзыну	пибзыну	пыдбзыну	пывбзыну	пабзыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пызбзынукъэ	пыббзынукъэ	пибзынукъэ	пыдбзынукъэ	пывбзынукъэ	пабзынукъэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	пызбзмэ	пыббзмэ	пибзмэ	пыдбзмэ	пывбзмэ	пабзмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	пызмыбзмэ	пумыбзмэ	пимыбзмэ	пыдмыбзмэ	пывмыбзмэ	памыбзмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	пызбзамэ	пыббзамэ	пибзамэ	пыдбзамэ	пывбзамэ	пабзамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	пызмыбзамэ	пумыбзамэ	пимыбзамэ	пыдмыбзамэ	пывмыбзамэ	памыбзамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	пызбзыгъамэ	пыббзыгъамэ	пибзыгъамэ	пыдбзыгъамэ	пывбзыгъамэ	пабзыгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	пызмыбзыгъамэ	пумыбзыгъамэ	пимыбзыгъамэ	пыдмыбзыгъамэ	пывмыбзыгъамэ	памыбзыгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пызбзынмэ	пыббзынмэ	пибзынмэ	пыдбзынмэ	пывбзынмэ	пабзынмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пызмыбзынмэ	пумыбзынмэ	пимыбзынмэ	пыдмыбзынмэ	пывмыбзынмэ	памыбзынмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пызбзынумэ	пыббзынумэ	пибзынумэ	пыдбзынумэ	пывбзынумэ	пабзынумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пызмыбзынумэ	пумыбзынумэ	пимыбзынумэ	пыдмыбзынумэ	пывмыбзынумэ	памыбзынумэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	пызбзтэмэ	пыббзтэмэ	пибзтэмэ	пыдбзтэмэ	пывбзтэмэ	пабзтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	пызмыбзтэмэ	пумыбзтэмэ	пимыбзтэмэ	пыдмыбзтэмэ	пывмыбзтэмэ	памыбзтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	пызбзатэмэ	пыббзатэмэ	пибзатэмэ	пыдбзатэмэ	пывбзатэмэ	пабзатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	пызмыбзатэмэ	пумыбзатэмэ	пимыбзатэмэ	пыдмыбзатэмэ	пывмыбзатэмэ	памыбзатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	пызбзыгъатэмэ	пыббзыгъатэмэ	пибзыгъатэмэ	пыдбзыгъатэмэ	пывбзыгъатэмэ	пабзыгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	пызмыбзыгъатэмэ	пумыбзыгъатэмэ	пимыбзыгъатэмэ	пыдмыбзыгъатэмэ	пывмыбзыгъатэмэ	памыбзыгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пызбзынтэмэ	пыббзынтэмэ	пибзынтэмэ	пыдбзынтэмэ	пывбзынтэмэ	пабзынтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пызмыбзынтэмэ	пумыбзынтэмэ	пимыбзынтэмэ	пыдмыбзынтэмэ	пывмыбзынтэмэ	памыбзынтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пызбзынутэмэ	пыббзынутэмэ	пибзынутэмэ	пыдбзынутэмэ	пывбзынутэмэ	пабзынутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пызмыбзынутэмэ	пумыбзынутэмэ	пимыбзынутэмэ	пыдмыбзынутэмэ	пывмыбзынутэмэ	памыбзынутэмэ

сослагательнэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пызбзынт	пыббзынт	пибзынт	пыдбзынт	пывбзынт	пабзынт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пызбзынтэкъым	пыббзынтэкъым	пибзынтэкъым	пыдбзынтэкъым	пывбзынтэкъым	пабзынтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пызбзынут	пыббзынут	пибзынут	пыдбзынут	пывбзынут	пабзынут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пызбзынутэкъым	пыббзынутэкъым	пибзынутэкъым	пыдбзынутэкъым	пывбзынутэкъым	пабзынутэкъым

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	пызбзми	пыббзми	пибзми	пыдбзми	пывбзми	пабзми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	пызмыбзми	пумыбзми	пимыбзми	пыдмыбзми	пывмыбзми	памыбзми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	пызбзами	пыббзами	пибзами	пыдбзами	пывбзами	пабзами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	пызмыбзами	пумыбзами	пимыбзами	пыдмыбзами	пывмыбзами	памыбзами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	пызбзыгъами	пыббзыгъами	пибзыгъами	пыдбзыгъами	пывбзыгъами	пабзыгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	пызмыбзыгъами	пумыбзыгъами	пимыбзыгъами	пыдмыбзыгъами	пывмыбзыгъами	памыбзыгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пызбзынми	пыббзынми	пибзынми	пыдбзынми	пывбзынми	пабзынми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пызмыбзынми	пумыбзынми	пимыбзынми	пыдмыбзынми	пывмыбзынми	памыбзынми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пызбзынуми	пыббзынуми	пибзынуми	пыдбзынуми	пывбзынуми	пабзынуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пызмыбзынуми	пумыбзынуми	пимыбзынуми	пыдмыбзынуми	пывмыбзынуми	памыбзынуми

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	пызбзтэми	пыббзтэми	пибзтэми	пыдбзтэми	пывбзтэми	пабзтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	пызмыбзтэми	пумыбзтэми	пимыбзтэми	пыдмыбзтэми	пывмыбзтэми	памыбзтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	пызбзатэми	пыббзатэми	пибзатэми	пыдбзатэми	пывбзатэми	пабзатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	пызмыбзатэми	пумыбзатэми	пимыбзатэми	пыдмыбзатэми	пывмыбзатэми	памыбзатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	пызбзыгъатэми	пыббзыгъатэми	пибзыгъатэми	пыдбзыгъатэми	пывбзыгъатэми	пабзыгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	пызмыбзыгъатэми	пумыбзыгъатэми	пимыбзыгъатэми	пыдмыбзыгъатэми	пывмыбзыгъатэми	памыбзыгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пызбзынтэми	пыббзынтэми	пибзынтэми	пыдбзынтэми	пывбзынтэми	пабзынтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пызмыбзынтэми	пумыбзынтэми	пимыбзынтэми	пыдмыбзынтэми	пывмыбзынтэми	памыбзынтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пызбзынутэми	пыббзынутэми	пибзынутэми	пыдбзынутэми	пывбзэнутэми	пабзэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пызмыбзынутэми	пумыбзынутэми	пимыбзынутэми	пыдмыбзынутэми	пывмыбзынутэми	памыбзынутэми

гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	пызбзаи	пыббзаи	пибзаи	пыдбзаи	пывбзаи	пабзаи
щымыӀэныгъэ:	пызбзакъыми	пыббзакъыми	пибзакъыми	пыдбзакъыми	пывбзакъыми	пабзакъыми

фӀэфӀыныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	пызбзащэрэт	пыббзащэрэт	пибзащэрэт	пыдбзащэрэт	пывбзащэрэт	пабзащэрэт
щымыӀэныгъэ:	пызмыбзащэрэт	пумыбзащэрэт	пимыбзащэрэт	пыдмыбзащэрэт	пывмыбзащэрэт	памыбзащэрэт

шэч къытехьэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	пызбзагъэнщ	пыббзагъэнщ	пибзагъэнщ	пыдбзагъэнщ	пывбзагъэнщ	пабзагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	пызбзагъэнкъым	пыббзагъэнкъым	пибзагъэнкъым	пыдбзагъэнкъым	пывбзагъэнкъым	пабзагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	пызбзагъэнт	пыббзагъэнт	пибзагъэнт	пыдбзагъэнт	пывбзагъэнт	пабзагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	пызбзагъэнтэкъым	пыббзагъэнтэкъым	пибзагъэнтэкъым	пыдбзагъэнтэкъым	пывбзагъэнтэкъым	пабзагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	пызбзагъэн	пыббзагъэн	пибзагъэн	пыдбзагъэн	пывбзагъэн	пабзагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	пызбзагъэнкъэ	пыббзагъэнкъэ	пибзагъэнкъэ	пыдбзагъэнкъэ	пывбзагъэнкъэ	пабзагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	пызбзагъэнт	пыббзагъэнт	пибзагъэнт	пыдбзагъэнт	пывбзагъэнт	пабзагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	пызбзагъэнтэкъэ	пыббзагъэнтэкъэ	пибзагъэнтэкъэ	пыдбзагъэнтэкъэ	пывбзагъэнтэкъэ	пабзагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	пызбзагъэнущ	пыббзагъэнущ	пибзагъэнущ	пыдбзагъэнущ	пывбзагъэнущ	пабзагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	пызбзагъэнукъым	пыббзагъэнукъым	пибзагъэнукъым	пыдбзагъэнукъым	пывбзагъэнукъым	пабзагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	пызбзагъэнут	пыббзагъэнут	пибзагъэнут	пыдбзагъэнут	пывбзагъэнут	пабзагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	пызбзагъэнутэкъым	пыббзагъэнутэкъым	пибзагъэнутэкъым	пыдбзагъэнутэкъым	пывбзагъэнутэкъым	пабзагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	пызбзагъэну	пыббзагъэну	пибзагъэну	пыдбзагъэну	пывбзагъэну	пабзагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	пызбзагъэнукъэ	пыббзагъэнукъэ	пибзагъэнукъэ	пыдбзагъэнукъэ	пывбзагъэнукъэ	пабзагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	пызбзагъэнут	пыббзагъэнут	пибзагъэнут	пыдбзагъэнут	пывбзагъэнут	пабзагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	пызбзагъэнутэкъэ	пыббзагъэнутэкъэ	пибзагъэнутэкъэ	пыдбзагъэнутэкъэ	пывбзагъэнутэкъэ	пабзагъэнутэкъэ

Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	пызыбз
ит зэман - щымыӀэныгъэ	пызымыбз
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	пызыбза
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	пызымыбза
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	пызыбзыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	пызымыбзыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	пызыбзын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	пызымыбзын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	пызыбзыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	пызымыбзыну

Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту)	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ	пызбз	пыббз	пибз	пыдбз	пывбз	пабз
ит зэман - щымыӀэныгъэ	пызмыбз	пумыбз	пимыбз	пыдмыбз	пывмыбз	памыбз
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	пызбза	пыббза	пибза	пыдбза	пывбза	пабза
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	пызмыбза	пумыбза	пимыбза	пыдмыбза	пывмыбза	памыбза
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	пызбзыгъа	пыббзыгъа	пибзыгъа	пыдбзыгъа	пывбзыгъа	пабзыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	пызмыбзыгъа	пумыбзыгъа	пимыбзыгъа	пыдмыбзыгъа	пывмыбзыгъа	памыбзыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	пызбзын	пыббзын	пибзын	пыдбзын	пывбзын	пабзын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	пызмыбзын	пумыбзын	пимыбзын	пыдмыбзын	пывмыбзын	памыбзын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	пызбзыну	пыббзыну	пибзыну	пыдбзыну	пывбзыну	пабзыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	пызмыбзыну	пумыбзыну	пимыбзыну	пыдмыбзыну	пывмыбзыну	памыбзыну

Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ	пыбз
ит зэман - щымыӀэныгъэ	пымыбз
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	пыбза
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	пымыбза
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	пыбзыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	пымыбзыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	пыбзын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	пымыбзын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	пыбзыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	пымыбзыну

Обстоятельственнэ причастиехэр	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъуп зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	зэрыпызбз	зэрыпыббз	зэрыпибз	зэрыпыдбз	зэрыпывбз	зэрыпабз
ит зэман - щымыӀэныгъэ	зэрыпызмыбз	зэрыпумыбз	зэрыпимыбз	зэрыпыдмыбз	зэрыпывмыбз	зэрыпамыбз
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	зэрыпызбза	зэрыпыббза	зэрыпибза	зэрыпыдбза	зэрыпывбза	зэрыпабза
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	зэрыпызмыбза	зэрыпумыбза	зэрыпимыбза	зэрыпыдмыбза	зэрыпывмыбза	зэрыпамыбза
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	зэрыпызбзыгъа	зэрыпыббзыгъа	зэрыпибзыгъа	зэрыпыдбзыгъа	зэрыпывбзыгъа	зэрыпабзыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	зэрыпызмыбзыгъа	зэрыпумыбзыгъа	зэрыпимыбзыгъа	зэрыпыдмыбзыгъа	зэрыпывмыбзыгъа	зэрыпамыбзыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	зэрыпызбзын	зэрыпыббзын	зэрыпибзын	зэрыпыдбзын	зэрыпывбзын	зэрыпабзын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	зэрыпызмыбзын	зэрыпумыбзын	зэрыпимыбзын	зэрыпыдмыбзын	зэрыпывмыбзын	зэрыпамыбзын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	зэрыпызбзыну	зэрыпыббзыну	зэрыпибзыну	зэрыпыдбзыну	зэрыпывбзыну	зэрыпабзыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	зэрыпызмыбзыну	зэрыпумыбзыну	зэрыпимыбзыну	зэрыпыдмыбзыну	зэрыпывмыбзыну	зэрыпамыбзыну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	щыпызбз	щыпыббз	щыпибз	щыпыдбз	щыпывбз	щыпабз
ит зэман - щымыӀэныгъэ	щыпызмыбз	щыпумыбз	щыпимыбз	щыпыдмыбз	щыпывмыбз	щыпамыбз
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	щыпызбза	щыпыббза	щыпибза	щыпыдбза	щыпывбза	щыпабза
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	щыпызмыбза	щыпумыбза	щыпимыбза	щыпыдмыбза	щыпывмыбза	щыпамыбза
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	щыпызбзыгъа	щыпыббзыгъа	щыпибзыгъа	щыпыдбзыгъа	щыпывбзыгъа	щыпабзыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	щыпызмыбзыгъа	щыпумыбзыгъа	щыпимыбзыгъа	щыпыдмыбзыгъа	щыпывмыбзыгъа	щыпамыбзыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	щыпызбзын	щыпыббзын	щыпибзын	щыпыдбзын	щыпывбзын	щыпабзын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	щыпызмыбзын	щыпумыбзын	щыпимыбзын	щыпыдмыбзын	щыпывмыбзын	щыпамыбзын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	щыпызбзыну	щыпыббзыну	щыпибзыну	щыпыдбзыну	щыпывбзыну	щыпабзыну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	щыпызмыбзыну	щыпумыбзыну	щыпимыбзыну	щыпыдмыбзыну	щыпывмыбзыну	щыпамыбзыну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	здыпызбз	здыпыббз	здыпибз	здыпыдбз	здыпывбз	здыпабз
ит зэман - щымыӀэныгъэ	здыпызмыбз	здыпумыбз	здыпимыбз	здыпыдмыбз	здыпывмыбз	здыпамыбз
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	здыпызбза	здыпыббза	здыпибза	здыпыдбза	здыпывбза	здыпабза
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	здыпызмыбза	здыпумыбза	здыпимыбза	здыпыдмыбза	здыпывмыбза	здыпамыбза
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	здыпызбзыгъа	здыпыббзыгъа	здыпибзыгъа	здыпыдбзыгъа	здыпывбзыгъа	здыпабзыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	здыбъэдэзмыбзыгъа	здыпумыбзыгъа	здыпимыбзыгъа	здыпыдмыбзыгъа	здыпывмыбзыгъа	здыпамыбзыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	здыпызбзын	здыпыббзын	здыпибзын	здыпыдбзын	здыпывбзын	здыпабзын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	здыпызмыбзын	здыпумыбзын	здыпимыбзын	здыпыдмыбзын	здыпывмыбзын	здыпамыбзын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	здыпызбзыну	здыпыббзыну	здыпибзыну	здыпыдбзыну	здыпывбзыну	здыпабзыну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	здыгъэдэзмыбзыну	здыпумыбзыну	здыпимыбзыну	здыпыдмыбзыну	здыпывмыбзыну	здыпамыбзыну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	щӀыпызбз	щӀыпыббз	щӀыпибз	щӀыпыдбз	щӀыпывбз	щӀыпабз
ит зэман - щымыӀэныгъэ	щӀыпызмыбз	щӀыпумыбз	щӀыпимыбз	щӀыпыдмыбз	щӀыпывмыбз	щӀыпамыбз
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	щӀыпызбза	щӀыпыббза	щӀыпибза	щӀыпыдбза	щӀыпывбза	щӀпабза
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	щӀыпызмыбза	щӀыпумыбза	щӀыпимыбза	щӀыпыдмыбза	щӀыпывмыбза	щӀыпамыбза
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	щӀыпызбзыгъа	щӀэпыббзыгъа	щӀыпибзыгъа	щӀэпыдбзыгъа	щӀэпывбзыгъа	щӀыпабзыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	щӀыпызмыбзыгъа	щӀыпумыбзыгъа	щӀыпимыбзыгъа	щӀыпыдмыбзыгъа	щӀыпывмыбзыгъа	щӀыпамыбзыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	щӀыпызбзын	щӀыпыббзын	щӀыпибзын	щӀыпыдбзын	щӀыпывбзын	щӀыпабзын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	щӀыпызмыбзын	щӀыпумыбзын	щӀыпимыбзын	щӀыпыдмыбзын	щӀыпывмыбзын	щӀыпамыбзын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	щӀыпызбзыну	щӀыпыббзыну	щӀыпибзыну	щӀыпыдбзыну	щӀыпывбзыну	щӀыпабзэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	щӀыпызмыбзыну	щӀыпумыбзыну	щӀыпимыбзыну	щӀыпыдмыбзыну	щӀыпывмыбзыну	щӀыпамыбзыну

Деепричастиехэр	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ	пызбзу	пыббзу	пибзу	пыдбзу	пывбзу	пабзу
ит зэман - щымыӀэныгъэ	пызмыбзу	пумыбзу	пимыбзу	пыдмыбзу	пывмыбзу	памыбзу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	пызбзауэ	пыббзауэ	пибзауэ	пыдбзауэ	пывбзауэ	пабзауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	пызмыбзауэ	пумыбзауэ	пимыбзауэ	пыдмыбзауэ	пывмыбзауэ	памыбзауэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ	пызбзурэ	пыббзурэ	пибзурэ	пыдбзурэ	пывбзурэ	пабзурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ	пызмыбзурэ	пумыбзурэ	пимыбзурэ	пыдмыбзурэ	пывмыбзурэ	памыбзурэ

Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ			Прямой Дополненэ
	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Подлежащэ
сэ	--	ппызобз	пызобз	--	фпызобз	япызобз
уэ	спыбобз	--	пыбобз	тпыбобз	--	япыбобз
абы	спебз	ппебз	пебз	тпебз	фпебз	япебз
дэ	--	ппыдобз	пыдобз	--	фпыдобз	япыдобз
фэ	спывобз	--	пывобз	тпывобз	--	япывобз
абыхэм	спабз(хэ)	ппабз(хэ)	пабз(хэ)	тпабз(хэ)	фпабз(хэ)	япабз(хэ)

Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)			Прямой Дополненэ
	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Подлежащэ
сэ	--	ппыз[бзрэ]	пыз[бзрэ]	--	фпыз[бзрэ]	япыз[бз(хэ)рэ]
уэ	спыб[бзрэ]	--	пыб[бзрэ]	тпыб[бзрэ]	--	япыб[бз(хэ)рэ]
абы	спи[бзрэ]	ппи[бзрэ]	пи[бзрэ]	тпи[бзрэ]	фпи[бзрэ]	япи[бз(хэ)рэ]
дэ	--	ппыд[бзрэ]	пыд[бзрэ]	--	фпыд[бзрэ]	япыд[бз(хэ)рэ]
фэ	спыв[бзрэ]	--	пыв[бзрэ]	тпыв[бзрэ]	--	япыв[бз(хэ)рэ]
абыхэм	спа[бзрэ]	ппа[бзрэ]	па[бзрэ]	тпа[бзрэ]	фпа[бзрэ]	япа[бз(хэ)рэ]

		-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[бз]	[бз]ыр	--	[бз]хэр
Эргативнэ:	[бз]	[бз]ым	--	[бз]хэм
Послеложнэ:	[бз]кӀэ	[бз]ымкӀэ	[бз]хэкӀэ	[бз]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[бз]у	[бз]ырауэ	[бз]хэу	[бз]хэрауэ

		-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[бз]а	[бз]ар	--	[бз]ахэр
Эргативнэ:	[бз]а	[бз]ам	--	[бз]ахэм
Послеложнэ:	[бз]акӀэ	[бз]амкӀэ	[бз]ахэкӀэ	[бз]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[бз]ауэ	[бз]арауэ	[бз]ахэу	[бз]ахэрауэ

		-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[бз]ын	[бз]ыныр	--	[бз]ынхэр
Эргативнэ:	[бз]ын	[бз]ыным	--	[бз]ынхэм
Послеложнэ:	[бз]ынкӀэ	[бз]ынымкӀэ	[бз]ынхэкӀэ	[бз]ынхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:	[бз]ыну	[бз]ынырауэ	[бз]ынхэу	[бз]ынхэрауэ

		-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[бз]ыну	[бз]ынур	--	[бз]ынухэр
Эргативнэ:	[бз]ыну	[бз]ынум	--	[бз]ынухэм
Послеложнэ:	[бз]ынукӀэ	[бз]ынумкӀэ	[бз]ынухэкӀэ	[бз]ынухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[бз]ынууэ	[бз]ынурауэ	[бз]ынухэу	[бз]ынухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

1. Ӏэмэпсымэ жанкӀэ зыгуэр пыгъэжын, пыупщӀын.
2. Жан гуэркӀэ къэгъэуэн (жыг); гъубжэ, шэмэдж с. ху. къэхын, еуэн (мэкъу), пыупщӀын.
3. Псалъэр кӀэщӀу ухын, пыупщӀын.

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

• ЩэкӀым и нэзыр пыбзын.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

• пыбзын: 1. cut or chop of sth from the edge or end of sth 2. chop down (a tree); cut or mow (grass) 3. truncate (about a word)
• ЩэкӀым и нэзыр пыбзын: cut off the edge of a piece of cloth

УРЫСЫБЗЭ

• пыбзын: 1. отрезать, отрубить что-л. от края, конца 2. срубить (дерево); скосить (траву) 3. отрубить, отрезать (о слове)
• ЩэкӀым и нэзыр пыбзын: срезать край куска ткани.

БИБЛИОГРАФИЕ

Библиографием еплъын