пыбэгыкӏын

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

• IPA [pǝbɐɣǝ'tʹʂǝn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

• пы- + [бэг] + -ы + -кӏ + -ы + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэмыӏэс "пыбэгыкӏын"-м и спряженэ

Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:	пыбэгыкӏын
щымыӀэныгъэ:	пымыбэгыкӏын

Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏын	упыбэгыкӏын	пыбэгыкӏын	дыпыбэгыкӏын	фыпыбэгыкӏын	пыбэгыкӏын(хэ)
щымыӀэныгъэ:	сыпымыбэгыкӏын	упымыбэгыкӏын	пымыбэгыкӏын	дыпымыбэгыкӏын	фыпымыбэгыкӏын	пымыбэгыкӏын(хэ)

унафэ наклоненэ	уэ	фэ
щыӀэныгъэ:	пыбэгыкӏ!	фыпыбэгыкӏ!
щымыӀэныгъэ:	упымыбэгыкӏ!	фыпымыбэгыкӏ!

Ре-кӀэ унафэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыпребэгыкӏ	упребэгыкӏ	пребэгыкӏ	дыпребэгыкӏ	фыпребэгыкӏ	пребэгыкӏ
щымыӀэныгъэ:	сыпремыбэгыкӏ	упремыбэгыкӏ	премыбэгыкӏ	дыпремыбэгыкӏ	фыпремыбэгыкӏ	премыбэгыкӏ

ЗэраӀуатэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпобэгыкӏ(ыр)	упобэгыкӏ(ыр)	побэгыкӏ(ыр)	дыпобэгыкӏ(ыр)	фыпобэгыкӏ(ыр)	побэгыкӏ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏыркъым	упыбэгыкӏыркъым	пыбэгыкӏыркъым	дыпыбэгыкӏыркъым	фыпыбэгыкӏыркъым	пыбэгыкӏ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏ(ыр)т	упыбэгыкӏ(ыр)т	пыбэгыкӏ(ыр)т	дыпыбэгыкӏ(ыр)т	фыпыбэгыкӏ(ыр)т	пыбэгыкӏ(ыр)т / пыбэгыкӏхэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏ(ыр)тэкъым	упыбэгыкӏ(ыр)тэкъым	пыбэгыкӏ(ыр)тэкъым	дыпыбэгыкӏ(ыр)тэкъым	фыпыбэгыкӏ(ыр)тэкъым	пыбэгыкӏ(ыр)тэкъым / пыбэгыкӏхэ(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏащ	упыбэгыкӏащ	пыбэгыкӏащ	дыпыбэгыкӏащ	фыпыбэгыкӏащ	пыбэгыкӏа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏакъым	упыбэгыкӏакъым	пыбэгыкӏакъым	дыпыбэгыкӏакъым	фыпыбэгыкӏакъым	пыбэгыкӏа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏат	упыбэгыкӏат	пыбэгыкӏат	дыпыбэгыкӏат	фыпыбэгыкӏат	пыбэгыкӏа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏатэкъым	упыбэгыкӏатэкъым	пыбэгыкӏатэкъым	дыпыбэгыкӏатэкъым	фыпыбэгыкӏатэкъым	пыбэгыкӏа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏыгъащ	упыбэгыкӏыгъащ	пыбэгыкӏыгъащ	дыпыбэгыкӏыгъащ	фыпыбэгыкӏыгъащ	пыбэгыкӏыгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏыгъакъым	упыбэгыкӏыгъакъым	пыбэгыкӏыгъакъым	дыпыбэгыкӏыгъакъым	фыпыбэгыкӏыгъакъым	пыбэгыкӏыгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏыгъат	упыбэгыкӏыгъат	пыбэгыкӏыгъат	дыпыбэгыкӏыгъат	фыпыбэгыкӏыгъат	пыбэгыкӏыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏыгъатэкъым	упыбэгыкӏыгъатэкъым	пыбэгыкӏыгъатэкъым	дыпыбэгыкӏыгъатэкъым	фыпыбэгыкӏыгъатэкъым	пыбэгыкӏыгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏщ	упыбэгыкӏщ	пыбэгыкӏщ	дыпыбэгыкӏщ	фыпыбэгыкӏщ	пыбэгыкӏ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏкъым	упыбэгыкӏкъым	пыбэгыкӏкъым	дыпыбэгыкӏкъым	фыпыбэгыкӏкъым	пыбэгыкӏ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏт	упыбэгыкӏт	пыбэгыкӏт	дыпыбэгыкӏт	фыпыбэгыкӏт	пыбэгыкӏ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏтэкъым	упыбэгыкӏтэкъым	пыбэгыкӏтэкъым	дыпыбэгыкӏтэкъым	фыпыбэгыкӏтэкъым	пыбэгыкӏ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏынщ	упыбэгыкӏынщ	пыбэгыкӏынщ	дыпыбэгыкӏынщ	фыпыбэгыкӏынщ	пыбэгыкӏын(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏынкъым	упыбэгыкӏынкъым	пыбэгыкӏынкъым	дыпыбэгыкӏынкъым	фыпыбэгыкӏынкъым	пыбэгыкӏын(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏынущ	упыбэгыкӏынущ	пыбэгыкӏынущ	дыпыбэгыкӏынущ	фыпыбэгыкӏынущ	пыбэгыкӏыну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏынукъым	упыбэгыкӏынукъым	пыбэгыкӏынукъым	дыпыбэгыкӏынукъым	фыпыбэгыкӏынукъым	пыбэгыкӏыну(хэ)къым

ЗэрыупщӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏрэ	упыбэгыкӏрэ	пыбэгыкӏрэ	дыпыбэгыкӏрэ	фыпыбэгыкӏрэ	пыбэгыкӏ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏыркъэ	упыбэгыкӏыркъэ	пыбэгыкӏыркъэ	дыпыбэгыкӏыркъэ	фыпыбэгыкӏыркъэ	пыбэгыкӏыркъэ / пыбэгыкӏхэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏ(ыр)т	упыбэгыкӏ(ыр)т	пыбэгыкӏ(ыр)т	дыпыбэгыкӏ(ыр)т	фыпыбэгыкӏ(ыр)т	пыбэгыкӏ(ыр)т / пыбэгыкӏхэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏ(ыр)тэкъэ	упыбэгыкӏ(ыр)тэкъэ	пыбэгыкӏ(ыр)тэкъэ	дыпыбэгыкӏ(ыр)тэкъэ	фыпыбэгыкӏ(ыр)тэкъэ	пыбэгыкӏ(ыр)тэкъэ / пыбэгыкӏхэ(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏа	упыбэгыкӏа	пыбэгыкӏа	дыпыбэгыкӏа	фыпыбэгыкӏа	пыбэгыкӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏакъэ	упыбэгыкӏакъэ	пыбэгыкӏакъэ	дыпыбэгыкӏакъэ	фыпыбэгыкӏакъэ	пыбэгыкӏа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏат	упыбэгыкӏат	пыбэгыкӏат	дыпыбэгыкӏат	фыпыбэгыкӏат	пыбэгыкӏа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏатэкъэ	упыбэгыкӏатэкъэ	пыбэгыкӏатэкъэ	дыпыбэгыкӏатэкъэ	фыпыбэгыкӏатэкъэ	пыбэгыкӏа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏыгъа	упыбэгыкӏыгъа	пыбэгыкӏыгъа	дыпыбэгыкӏыгъа	фыпыбэгыкӏыгъа	пыбэгыкӏыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏыгъакъэ	упыбэгыкӏыгъакъэ	пыбэгыкӏыгъакъэ	дыпыбэгыкӏыгъакъэ	фыпыбэгыкӏыгъакъэ	пыбэгыкӏыгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏыгъат	упыбэгыкӏыгъат	пыбэгыкӏыгъат	дыпыбэгыкӏыгъат	фыпыбэгыкӏыгъат	пыбэгыкӏыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏыгъатэкъэ	упыбэгыкӏыгъатэкъэ	пыбэгыкӏыгъатэкъэ	дыпыбэгыкӏыгъатэкъэ	фыпыбэгыкӏыгъатэкъэ	пыбэгыкӏыгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏ	упыбэгыкӏ	пыбэгыкӏ	дыпыбэгыкӏ	фыпыбэгыкӏ	пыбэгыкӏ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏкъэ	упыбэгыкӏкъэ	пыбэгыкӏкъэ	дыпыбэгыкӏкъэ	фыпыбэгыкӏкъэ	пыбэгыкӏ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏт	упыбэгыкӏт	пыбэгыкӏт	дыпыбэгыкӏт	фыпыбэгыкӏт	пыбэгыкӏ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏтэкъэ	упыбэгыкӏтэкъэ	пыбэгыкӏтэкъэ	дыпыбэгыкӏтэкъэ	фыпыбэгыкӏтэкъэ	пыбэгыкӏ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏын	упыбэгыкӏын	пыбэгыкӏын	дыпыбэгыкӏын	фыпыбэгыкӏын	пыбэгыкӏын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏынкъэ	упыбэгыкӏынкъэ	пыбэгыкӏынкъэ	дыпыбэгыкӏынкъэ	фыпыбэгыкӏынкъэ	пыбэгыкӏын(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏыну	упыбэгыкӏыну	пыбэгыкӏыну	дыпыбэгыкӏыну	фыпыбэгыкӏыну	пыбэгыкӏыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏынукъэ	упыбэгыкӏынукъэ	пыбэгыкӏынукъэ	дыпыбэгыкӏынукъэ	фыпыбэгыкӏынукъэ	пыбэгыкӏыну(хэ)къэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏмэ	упыбэгыкӏмэ	пыбэгыкӏмэ	дыпыбэгыкӏмэ	фыпыбэгыкӏмэ	пыбэгыкӏ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпымыбэгыкӏмэ	упымыбэгыкӏмэ	пымыбэгыкӏмэ	дыпымыбэгыкӏмэ	фыпымыбэгыкӏмэ	пымыбэгыкӏ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏамэ	упыбэгыкӏамэ	пыбэгыкӏамэ	дыпыбэгыкӏамэ	фыпыбэгыкӏамэ	пыбэгыкӏа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпымыбэгыкӏамэ	упымыбэгыкӏамэ	пымыбэгыкӏамэ	дыпымыбэгыкӏамэ	фыпымыбэгыкӏамэ	пымыбэгыкӏа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏыгъамэ	упыбэгыкӏыгъамэ	пыбэгыкӏыгъамэ	дыпыбэгыкӏыгъамэ	фыпыбэгыкӏыгъамэ	пыбэгыкӏыгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпымыбэгыкӏыгъамэ	упымыбэгыкӏыгъамэ	пымыбэгыкӏыгъамэ	дыпымыбэгыкӏыгъамэ	фыпымыбэгыкӏыгъамэ	пымыбэгыкӏыгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏынмэ	упыбэгыкӏынмэ	пыбэгыкӏынмэ	дыпыбэгыкӏынмэ	фыпыбэгыкӏынмэ	пыбэгыкӏын(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпымыбэгыкӏынмэ	упымыбэгыкӏынмэ	пымыбэгыкӏынмэ	дыпымыбэгыкӏынмэ	фыпымыбэгыкӏынмэ	пымыбэгыкӏын(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏынумэ	упыбэгыкӏынумэ	пыбэгыкӏынумэ	дыпыбэгыкӏынумэ	фыпыбэгыкӏынумэ	пыбэгыкӏыну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпымыбэгыкӏынумэ	упымыбэгыкӏынумэ	пымыбэгыкӏынумэ	дыпымыбэгыкӏынумэ	фыпымыбэгыкӏынумэ	пымыбэгыкӏыну(хэ)мэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏтэмэ	упыбэгыкӏтэмэ	пыбэгыкӏтэмэ	дыпыбэгыкӏтэмэ	фыпыбэгыкӏтэмэ	пыбэгыкӏ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпымыбэгыкӏтэмэ	упымыбэгыкӏтэмэ	пымыбэгыкӏтэмэ	дыпымыбэгыкӏтэмэ	фыпымыбэгыкӏтэмэ	пымыбэгыкӏ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏатэмэ	упыбэгыкӏатэмэ	пыбэгыкӏатэмэ	дыпыбэгыкӏатэмэ	фыпыбэгыкӏатэмэ	пыбэгыкӏа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпымыбэгыкӏатэмэ	упымыбэгыкӏатэмэ	пымыбэгыкӏатэмэ	дыпымыбэгыкӏатэмэ	фыпымыбэгыкӏатэмэ	пымыбэгыкӏа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏыгъатэмэ	упыбэгыкӏыгъатэмэ	пыбэгыкӏыгъатэмэ	дыпыбэгыкӏыгъатэмэ	фыпыбэгыкӏыгъатэмэ	пыбэгыкӏыгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпымыбэгыкӏыгъатэмэ	упымыбэгыкӏыгъатэмэ	пымыбэгыкӏыгъатэмэ	дыпымыбэгыкӏыгъатэмэ	фыпымыбэгыкӏыгъатэмэ	пымыбэгыкӏыгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏынтэмэ	упыбэгыкӏынтэмэ	пыбэгыкӏынтэмэ	дыпыбэгыкӏынтэмэ	фыпыбэгыкӏынтэмэ	пыбэгыкӏын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпымыбэгыкӏынтэмэ	упымыбэгыкӏынтэмэ	пымыбэгыкӏынтэмэ	дыпымыбэгыкӏынтэмэ	фыпымыбэгыкӏынтэмэ	пымыбэгыкӏын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏынутэмэ	упыбэгыкӏынутэмэ	пыбэгыкӏынутэмэ	дыпыбэгыкӏынутэмэ	фыпыбэгыкӏынутэмэ	пыбэгыкӏыну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпымыбэгыкӏынутэмэ	упымыбэгыкӏынутэмэ	пымыбэгыкӏынутэмэ	дыпымыбэгыкӏынутэмэ	фыпымыбэгыкӏынутэмэ	пымыбэгыкӏыну(хэ)тэмэ

сослагательнэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏынт	упыбэгыкӏынт	пыбэгыкӏынт	дыпыбэгыкӏынт	фыпыбэгыкӏынт	пыбэгыкӏын(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏынтэкъым	упыбэгыкӏынтэкъым	пыбэгыкӏынтэкъым	дыпыбэгыкӏынтэкъым	фыпыбэгыкӏынтэкъым	пыбэгыкӏын(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏынут	упыбэгыкӏынут	пыбэгыкӏынут	дыпыбэгыкӏынут	фыпыбэгыкӏынут	пыбэгыкӏыну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏынутэкъым	упыбэгыкӏынутэкъым	пыбэгыкӏынутэкъым	дыпыбэгыкӏынутэкъым	фыпыбэгыкӏынутэкъым	пыбэгыкӏыну(хэ)тэкъым

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏми	упыбэгыкӏми	пыбэгыкӏми	дыпыбэгыкӏми	фыпыбэгыкӏми	пыбэгыкӏ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпымыбэгыкӏми	упымыбэгыкӏми	пымыбэгыкӏми	дыпымыбэгыкӏми	фыпымыбэгыкӏми	пымыбэгыкӏ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏами	упыбэгыкӏами	пыбэгыкӏами	дыпыбэгыкӏами	фыпыбэгыкӏами	пыбэгыкӏа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпымыбэгыкӏами	упымыбэгыкӏами	пымыбэгыкӏами	дыпымыбэгыкӏами	фыпымыбэгыкӏами	пымыбэгыкӏа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏыгъами	упыбэгыкӏыгъами	пыбэгыкӏыгъами	дыпыбэгыкӏыгъами	фыпыбэгыкӏыгъами	пыбэгыкӏыгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпымыбэгыкӏыгъами	упымыбэгыкӏыгъами	пымыбэгыкӏыгъами	дыпымыбэгыкӏыгъами	фыпымыбэгыкӏыгъами	пымыбэгыкӏыгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏынми	упыбэгыкӏынми	пыбэгыкӏынми	дыпыбэгыкӏынми	фыпыбэгыкӏынми	пыбэгыкӏын(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпымыбэгыкӏынми	упымыбэгыкӏынми	пымыбэгыкӏынми	дыпымыбэгыкӏынми	фыпымыбэгыкӏынми	пымыбэгыкӏын(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏынуми	упыбэгыкӏынуми	пыбэгыкӏынуми	дыпыбэгыкӏынуми	фыпыбэгыкӏынуми	пыбэгыкӏыну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпымыбэгыкӏынуми	упымыбэгыкӏынуми	пымыбэгыкӏынуми	дыпымыбэгыкӏынуми	фыпымыбэгыкӏынуми	пымыбэгыкӏыну(хэ)ми

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏтэми	упыбэгыкӏтэми	пыбэгыкӏтэми	дыпыбэгыкӏтэми	фыпыбэгыкӏтэми	пыбэгыкӏ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпымыбэгыкӏтэми	упымыбэгыкӏтэми	пымыбэгыкӏтэми	дыпымыбэгыкӏтэми	фыпымыбэгыкӏтэми	пымыбэгыкӏ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏатэми	упыбэгыкӏатэми	пыбэгыкӏатэми	дыпыбэгыкӏатэми	фыпыбэгыкӏатэми	пыбэгыкӏа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпымыбэгыкӏатэми	упымыбэгыкӏатэми	пымыбэгыкӏатэми	дыпымыбэгыкӏатэми	фыпымыбэгыкӏатэми	пымыбэгыкӏа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏыгъатэми	упыбэгыкӏыгъатэми	пыбэгыкӏыгъатэми	дыпыбэгыкӏыгъатэми	фыпыбэгыкӏыгъатэми	пыбэгыкӏыгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпымыбэгыкӏыгъатэми	упымыбэгыкӏыгъатэми	пымыбэгыкӏыгъатэми	дыпымыбэгыкӏыгъатэми	фыпымыбэгыкӏыгъатэми	пымыбэгыкӏыгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏынтэми	упыбэгыкӏынтэми	пыбэгыкӏынтэми	дыпыбэгыкӏынтэми	фыпыбэгыкӏынтэми	пыбэгыкӏын(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпымыбэгыкӏынтэми	упымыбэгыкӏынтэми	пымыбэгыкӏынтэми	дыпымыбэгыкӏынтэми	фыпымыбэгыкӏынтэми	пымыбэгыкӏын(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏынутэми	упыбэгыкӏынутэми	пыбэгыкӏынутэми	дыпыбэгыкӏынутэми	фыпыбэгыкӏынутэми	пыбэгыкӏыну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпымыбэгыкӏынутэми	упымыбэгыкӏынутэми	пымыбэгыкӏынутэми	дыпымыбэгыкӏынутэми	фыпымыбэгыкӏынутэми	пымыбэгыкӏыну(хэ)тэми

гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏаи	упыбэгыкӏаи	пыбэгыкӏаи	дыпыбэгыкӏаи	фыпыбэгыкӏаи	пыбэгыкӏаи
щымыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏакъыми	упыбэгыкӏакъыми	пыбэгыкӏакъыми	дыпыбэгыкӏакъыми	фыпыбэгыкӏакъыми	пыбэгыкӏакъыми

фӀэфӀыныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏащэрэт	упыбэгыкӏащэрэт	пыбэгыкӏащэрэт	дыпыбэгыкӏащэрэт	фыпыбэгыкӏащэрэт	пыбэгыкӏащэрэт
щымыӀэныгъэ:	сыпымыбэгыкӏащэрэт	упымыбэгыкӏащэрэт	пымыбэгыкӏащэрэт	дыпымыбэгыкӏащэрэт	фыпымыбэгыкӏащэрэт	пымыбэгыкӏащэрэт

шэч къытехьэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏагъэнщ	упыбэгыкӏагъэнщ	пыбэгыкӏагъэнщ	дыпыбэгыкӏагъэнщ	фыпыбэгыкӏагъэнщ	пыбэгыкӏагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏагъэнкъым	упыбэгыкӏагъэнкъым	пыбэгыкӏагъэнкъым	дыпыбэгыкӏагъэнкъым	фыпыбэгыкӏагъэнкъым	пыбэгыкӏагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏагъэнт	упыбэгыкӏагъэнт	пыбэгыкӏагъэнт	дыпыбэгыкӏагъэнт	фыпыбэгыкӏагъэнт	пыбэгыкӏагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏагъэнтэкъым	упыбэгыкӏагъэнтэкъым	пыбэгыкӏагъэнтэкъым	дыпыбэгыкӏагъэнтэкъым	фыпыбэгыкӏагъэнтэкъым	пыбэгыкӏагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏагъэн	упыбэгыкӏагъэн	пыбэгыкӏагъэн	дыпыбэгыкӏагъэн	фыпыбэгыкӏагъэн	пыбэгыкӏагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏагъэнкъэ	упыбэгыкӏагъэнкъэ	пыбэгыкӏагъэнкъэ	дыпыбэгыкӏагъэнкъэ	фыпыбэгыкӏагъэнкъэ	пыбэгыкӏагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏагъэнт	упыбэгыкӏагъэнт	пыбэгыкӏагъэнт	дыпыбэгыкӏагъэнт	фыпыбэгыкӏагъэнт	пыбэгыкӏагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏагъэнтэкъэ	упыбэгыкӏагъэнтэкъэ	пыбэгыкӏагъэнтэкъэ	дыпыбэгыкӏагъэнтэкъэ	фыпыбэгыкӏагъэнтэкъэ	пыбэгыкӏагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏагъэнбэгыкӏ	упыбэгыкӏагъэнбэгыкӏ	пыбэгыкӏагъэнбэгыкӏ	дыпыбэгыкӏагъэнбэгыкӏ	фыпыбэгыкӏагъэнбэгыкӏ	пыбэгыкӏагъэнбэгыкӏ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏагъэнукъым	упыбэгыкӏагъэнукъым	пыбэгыкӏагъэнукъым	дыпыбэгыкӏагъэнукъым	фыпыбэгыкӏагъэнукъым	пыбэгыкӏагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏагъэнут	упыбэгыкӏагъэнут	пыбэгыкӏагъэнут	дыпыбэгыкӏагъэнут	фыпыбэгыкӏагъэнут	пыбэгыкӏагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏагъэнутэкъым	упыбэгыкӏагъэнутэкъым	пыбэгыкӏагъэнутэкъым	дыпыбэгыкӏагъэнутэкъым	фыпыбэгыкӏагъэнутэкъым	пыбэгыкӏагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏагъэну	упыбэгыкӏагъэну	пыбэгыкӏагъэну	дыпыбэгыкӏагъэну	фыпыбэгыкӏагъэну	пыбэгыкӏагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏагъэнукъэ	упыбэгыкӏагъэнукъэ	пыбэгыкӏагъэнукъэ	дыпыбэгыкӏагъэнукъэ	фыпыбэгыкӏагъэнукъэ	пыбэгыкӏагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏагъэнут	упыбэгыкӏагъэнут	пыбэгыкӏагъэнут	дыпыбэгыкӏагъэнут	фыпыбэгыкӏагъэнут	пыбэгыкӏагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыпыбэгыкӏагъэнутэкъэ	упыбэгыкӏагъэнутэкъэ	пыбэгыкӏагъэнутэкъэ	дыпыбэгыкӏагъэнутэкъэ	фыпыбэгыкӏагъэнутэкъэ	пыбэгыкӏагъэнутэкъэ

Причастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыпыбэгыкӏ	упыбэгыкӏ	пыбэгыкӏ	дыпыбэгыкӏ	фыпыбэгыкӏ	пыбэгыкӏ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыпымыбэгыкӏ	упымыбэгыкӏ	пымыбэгыкӏ	дыпымыбэгыкӏ	фыпымыбэгыкӏ	пымыбэгыкӏ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыпыбэгыкӏа	упыбэгыкӏа	пыбэгыкӏа	дыпыбэгыкӏа	фыпыбэгыкӏа	пыбэгыкӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыпымыбэгыкӏа	упымыбэгыкӏа	пымыбэгыкӏа	дыпымыбэгыкӏа	фыпымыбэгыкӏа	пымыбэгыкӏа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыпыбэгыкӏыгъа	упыбэгыкӏыгъа	пыбэгыкӏыгъа	дыпыбэгыкӏыгъа	фыпыбэгыкӏыгъа	пыбэгыкӏыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыпымыбэгыкӏыгъа	упымыбэгыкӏыгъа	пымыбэгыкӏыгъа	дыпымыбэгыкӏыгъа	фыпымыбэгыкӏыгъа	пымыбэгыкӏыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыпыбэгыкӏын	упыбэгыкӏын	пыбэгыкӏын	дыпыбэгыкӏын	фыпыбэгыкӏын	пыбэгыкӏын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сыпымыбэгыкӏын	упымыбэгыкӏын	пымыбэгыкӏын	дыпымыбэгыкӏын	фыпымыбэгыкӏын	пымыбэгыкӏын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыпыбэгыкӏыну	упыбэгыкӏыну	пыбэгыкӏыну	дыпыбэгыкӏыну	фыпыбэгыкӏыну	пыбэгыкӏыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сыпымыбэгыкӏыну	упымыбэгыкӏыну	пымыбэгыкӏыну	дыпымыбэгыкӏыну	фыпымыбэгыкӏыну	пымыбэгыкӏыну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъуп зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыпыбэгыкӏ	узэрыпыбэгыкӏ	зэрыпыбэгыкӏ	дызэрыпыбэгыкӏ	фызэрыпыбэгыкӏ	зэрыпыбэгыкӏ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыпымыбэгыкӏ	узэрыпымыбэгыкӏ	зэрыпымыбэгыкӏ	дызэрыпымыбэгыкӏ	фызэрыпымыбэгыкӏ	зэрыпымыбэгыкӏ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыпыбэгыкӏа	узэрыпыбэгыкӏа	зэрыпыбэгыкӏа	дызэрыпыбэгыкӏа	фызэрыпыбэгыкӏа	зэрыпыбэгыкӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыпымыбэгыкӏа	узэрыпымыбэгыкӏа	зэрыпымыбэгыкӏа	дызэрыпымыбэгыкӏа	фызэрыпымыбэгыкӏа	зэрыпымыбэгыкӏа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыпыбэгыкӏыгъа	узэрыпыбэгыкӏыгъа	зэрыпыбэгыкӏыгъа	дызэрыпыбэгыкӏыгъа	фызэрыпыбэгыкӏыгъа	зэрыпыбэгыкӏыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыпымыбэгыкӏыгъа	узэрыпымыбэгыкӏыгъа	зэрыпымыбэгыкӏыгъа	дызэрыпымыбэгыкӏыгъа	фызэрыпымыбэгыкӏыгъа	зэрыпымыбэгыкӏыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыпыбэгыкӏын	узэрыпыбэгыкӏын	зэрыпыбэгыкӏын	дызэрыпыбэгыкӏын	фызэрыпыбэгыкӏын	зэрыпыбэгыкӏын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыпымыбэгыкӏын	узэрыпымыбэгыкӏын	зэрыпымыбэгыкӏын	дызэрыпымыбэгыкӏын	фызэрыпымыбэгыкӏын	зэрыпымыбэгыкӏын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыпыбэгыкӏыну	узэрыпыбэгыкӏыну	зэрыпыбэгыкӏыну	дызэрыпыбэгыкӏыну	фызэрыпыбэгыкӏыну	зэрыпыбэгыкӏыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыпымыбэгыкӏыну	узэрыпымыбэгыкӏыну	зэрыпымыбэгыкӏыну	дызэрыпымыбэгыкӏыну	фызэрыпымыбэгыкӏыну	зэрыпымыбэгыкӏыну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыщыпыбэгыкӏ	ущыпыбэгыкӏ	щыпыбэгыкӏ	дыщыпыбэгыкӏ	фыщыпыбэгыкӏ	щыпыбэгыкӏ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыпымыбэгыкӏ	ущыпымыбэгыкӏ	щыпымыбэгыкӏ	дыщыпымыбэгыкӏ	фыщыпымыбэгыкӏ	щыпымыбэгыкӏ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщыпыбэгыкӏа	ущыпыбэгыкӏа	ущыпыбэгыкӏа	дыщыпыбэгыкӏа	фыщыпыбэгыкӏа	щыпыбэгыкӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыпымыбэгыкӏа	фыщипымыбэгыкӏа	щыпымыбэгыкӏа	дыщыпымыбэгыкӏа	фыщыпымыбэгыкӏа	щыпымыбэгыкӏа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщыпыбэгыкӏыгъа	ущыпыбэгыкӏыгъа	щыпыбэгыкӏыгъа	дыщыпыбэгыкӏыгъа	фыщыпыбэгыкӏыгъа	щыпыбэгыкӏыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыпымыбэгыкӏыгъа	ущыпымыбэгыкӏыгъа	щыпымыбэгыкӏыгъа	дыщыпымыбэгыкӏыгъа	фыщыпымыбэгыкӏыгъа	щыпымыбэгыкӏыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщыпыбэгыкӏын	ущыпыбэгыкӏын	щыпыбэгыкӏын	дыщыпыбэгыкӏын	фыщыпыбэгыкӏын	щыпыбэгыкӏын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыпымыбэгыкӏын	ущыпыбэгыкӏын	щыпымыбэгыкӏын	дыщыпымыбэгыкӏын	фыщыпымыбэгыкӏын	щыпымыбэгыкӏын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщыпыбэгыкӏыну	ущыпыбэгыкӏыну	щыпыбэгыкӏыну	дыщыпыбэгыкӏыну	фыщыпыбэгыкӏыну	щыпыбэгыкӏыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыпымыбэгыкӏыну	ущыпымыбэгыкӏыну	щыпымыбэгыкӏыну	дыщыпымыбэгыкӏыну	фыщыпымыбэгыкӏыну	щыпымыбэгыкӏыну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыздыпыбэгыкӏ	уздыпыбэгыкӏ	здыпыбэгыкӏ	дыздыпыбэгыкӏ	фыздыпыбэгыкӏ	здыпыбэгыкӏ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыздыпымыбэгыкӏ	уздыпымыбэгыкӏ	здыпымыбэгыкӏ	дыздыпымыбэгыкӏ	фыздыпымыбэгыкӏ	здыпымыбэгыкӏ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыздыпыбэгыкӏа	уздыпыбэгыкӏа	здыпыбэгыкӏа	дыздыпыбэгыкӏа	фыздыпыбэгыкӏа	здыпыбэгыкӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыздыпымыбэгыкӏа	уздыпымыбэгыкӏа	здыпымыбэгыкӏа	дыздыпымыбэгыкӏа	фыздыпымыбэгыкӏа	здыпымыбэгыкӏа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыздыпыбэгыкӏыгъа	уздыпыбэгыкӏыгъа	здыпыбэгыкӏыгъа	дыздыпыбэгыкӏыгъа	фыздыпыбэгыкӏыгъа	здыпыбэгыкӏыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыздыпымыбэгыкӏыгъа	уздыпымыбэгыкӏыгъа	здыпымыбэгыкӏыгъа	дыздыпымыбэгыкӏыгъа	фыздыпымыбэгыкӏыгъа	здыпымыбэгыкӏыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыздыпыбэгыкӏын	уздыпыбэгыкӏын	здыпыбэгыкӏын	дыздыпыбэгыкӏын	фыздыпыбэгыкӏын	здыпыбэгыкӏын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыздыпымыбэгыкӏын	уздыпымыбэгыкӏын	здыпымыбэгыкӏын	дыздыпымыбэгыкӏын	фыздыпымыбэгыкӏын	здыпымыбэгыкӏын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыздыпыбэгыкӏыну	уздыпыбэгыкӏыну	здыпыбэгыкӏыну	дыздыпыбэгыкӏыну	фыздыпыбэгыкӏыну	здыпыбэгыкӏыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыздыпымыбэгыкӏыну	уздыпымыбэгыкӏыну	здыпымыбэгыкӏыну	дыздыпымыбэгыкӏыну	фыздыпымыбэгыкӏыну	здыпымыбэгыкӏыну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыпыбэгыкӏ	ущӀыпыбэгыкӏ	щӀыпыбэгыкӏ	дыщӀыпыбэгыкӏ	фыщӀыпыбэгыкӏ	щӀыпыбэгыкӏ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыпымыбэгыкӏ	ущӀыпымыбэгыкӏ	щӀыпымыбэгыкӏ	дыщӀыпымыбэгыкӏ	фыщӀыпымыбэгыкӏ	щӀыпымыбэгыкӏ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыпыбэгыкӏа	ущӀыпыбэгыкӏӀебэгыкӏа	щӀыпыбэгыкӏа	дыщӀыпыбэгыкӏа	фыщӀыпыбэгыкӏа	щӀыпыбэгыкӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыпымыбэгыкӏа	ущӀыпымыбэгыкӏа	щӀыпымыбэгыкӏа	дыщӀыпымыбэгыкӏа	фыщӀыпымыбэгыкӏа	щӀыпымыбэгыкӏа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыпыбэгыкӏыгъа	ущӀыпыбэгыкӏыгъа	щӀыпыбэгыкӏыгъа	дыщӀыпыбэгыкӏыгъа	фыщӀыпыбэгыкӏыгъа	щӀыпыбэгыкӏыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыпымыбэгыкӏыгъа	ущӀыпымыбэгыкӏыгъа	щӀыпымыбэгыкӏыгъа	дыщӀыпымыбэгыкӏыгъа	фыщӀыпымыбэгыкӏыгъа	щӀыпымыбэгыкӏыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыпыбэгыкӏын	ущӀыпыбэгыкӏын	щӀыпыбэгыкӏын	дыщӀыпыбэгыкӏын	фыщӀыпыбэгыкӏын	щӀыпыбэгыкӏын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыпымыбэгыкӏын	ущӀыпымыбэгыкӏын	щӀыпымыбэгыкӏын	дыщӀыпымыбэгыкӏын	фыщӀыпымыбэгыкӏын	щӀыпымыбэгыкӏын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыпыбэгыкӏыну	ущӀыпыбэгыкӏыну	щӀыпыбэгыкӏыну	дыщӀыпыбэгыкӏыну	фыщӀыпыбэгыкӏыну	щӀыпыбэгыкӏыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыпымыбэгыкӏыну	ущӀыпымыбэгыкӏыну	щӀыпымыбэгыкӏыну	дыщӀыпымыбэгыкӏыну	фыщӀыпымыбэгыкӏыну	щӀыпымыбэгыкӏыну(хэ)

Деепричастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыпыбэгыкӏыу	упыбэгыкӏыу	пыбэгыкӏыу	дыпыбэгыкӏыу	фыпыбэгыкӏыу	пыбэгыкӏыу / пыбэгыкӏхэу
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыпымыбэгыкӏыу	упымыбэгыкӏыу	пымыбэгыкӏыу	дыпымыбэгыкӏыу	фыпымыбэгыкӏыу	пымыбэгыкӏыу / пыбэгыкӏхэу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыпыбэгыкӏауэ	упыбэгыкӏауэ	пыбэгыкӏауэ	дыпыбэгыкӏауэ	фыпыбэгыкӏауэ	пыбэгыкӏауэ / пыбэгыкӏахэу
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыпымыбэгыкӏауэ	упымыбэгыкӏауэ	пымыбэгыкӏауэ	дыпымыбэгыкӏауэ	фыпымыбэгыкӏауэ	пымыбэгыкӏауэ / пымыбэгыкӏахэу
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ	сыпыбэгыкӏыурэ	упыбэгыкӏыурэ	пыбэгыкӏыурэ	дыпыбэгыкӏыурэ	фыпыбэгыкӏыурэ	пыбэгыкӏыурэ / пыбэгыкӏхэурэ пыбэгыкӏ(хэ)урэ
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ	сыпымыбэгыкӏыурэ	упымыбэгыкӏыурэ	пымыбэгыкӏыурэ	дыпымыбэгыкӏыурэ	фыпымыбэгыкӏыурэ	пымыбэгыкӏыурэ / пымыбэгыкӏхэурэ

Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ			Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Подлежащэ
сэ	--	сыппобэгыкӏ	сыпобэгыкӏ	--	сыфпобэгыкӏ	сапобэгыкӏ(хэ)
уэ	успобэгыкӏ	--	упобэгыкӏ	утпобэгыкӏ	--	уапобэгыкӏ(хэ)
ар	спобэгыкӏ	ппобэгыкӏ	побэгыкӏ	тпобэгыкӏ	фпобэгыкӏ	япобэгыкӏ(хэ)
дэ	--	дыппобэгыкӏ	дыпобэгыкӏ	--	дыфпобэгыкӏ	дапобэгыкӏ(хэ)
фэ	фыспобэгыкӏ	--	фыпобэгыкӏ	фытпобэгыкӏ	--	фапобэгыкӏ(хэ)
ахэр	спобэгыкӏ	ппобэгыкӏ	побэгыкӏ	тпобэгыкӏ	фпобэгыкӏ	япобэгыкӏ(хэ)

Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ			Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Подлежащэ
сэ	--	сыппы[бэгыкӏрэ]	сыпы[бэгыкӏрэ]	--	сыфпы[бэгыкӏрэ]	сапы[бэгыкӏ(хэ)рэ]
уэ	успы[бэгыкӏрэ]	--	упы[бэгыкӏрэ]	утпы[бэгыкӏрэ]	--	уапы[бэгыкӏ(хэ)рэ]
ар	спы[бэгыкӏрэ]	ппы[бэгыкӏрэ]	пы[бэгыкӏрэ]	тпы[бэгыкӏрэ]	фпы[бэгыкӏрэ]	япы[бэгыкӏ(хэ)рэ]
дэ	--	дыппы[бэгыкӏрэ]	дыпы[бэгыкӏрэ]	--	дыфпы[бэгыкӏрэ]	дапы[бэгыкӏ(хэ)рэ]
фэ	фыспы[бэгыкӏрэ]	--	фыпъэпы[бэгыкӏрэ]	фытпы[бэгыкӏрэ]	--	фапы[бэгыкӏ(хэ)рэ]
ахэр	спы[бэгыкӏрэ]	ппы[бэгыкӏрэ]	пы[бэгыкӏрэ]	тпы[бэгыкӏрэ]	фпы[бэгыкӏрэ]	япы[бэгыкӏ(хэ)рэ]

		-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[бэгыкӏ]	[бэгыкӏ]ыр	--	[бэгыкӏ]хэр
Эргативнэ:	[бэгыкӏ]	[бэгыкӏ]ым	--	[бэгыкӏ]хэм
Послеложнэ:	[бэгыкӏ]кӀэ	[бэгыкӏ]ымкӀэ	[бэгыкӏ]хэкӀэ	[бэгыкӏ]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[бэгыкӏ]ыу	[бэгыкӏ]ырауэ	[бэгыкӏ]хэу	[бэгыкӏ]хэрауэ

		-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[бэгыкӏ]а	[бэгыкӏ]ар	--	[бэгыкӏ]ахэр
Эргативнэ:	[бэгыкӏ]а	[бэгыкӏ]ам	--	[бэгыкӏ]ахэм
Послеложнэ:	[бэгыкӏ]акӀэ	[бэгыкӏ]амкӀэ	[бэгыкӏ]ахэкӀэ	[бэгыкӏ]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[бэгыкӏ]ауэ	[бэгыкӏ]арауэ	[бэгыкӏ]ахэу	[бэгыкӏ]ахэрауэ

		-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[бэгыкӏ]ын	[бэгыкӏ]ыныр	--	[бэгыкӏ]ынхэр
Эргативнэ:	[бэгыкӏ]ын	[бэгыкӏ]ыным	--	[бэгыкӏ]ынхэм
Послеложнэ:	[бэгыкӏ]ынкӀэ	[бэгыкӏ]ынымкӀэ	[бэгыкӏ]ынхэкӀэ	[бэгыкӏ]ынхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:	[бэгыкӏ]ыну	[бэгыкӏ]ынырауэ	[бэгыкӏ]ынхэу	[бэгыкӏ]ынхэрауэ

		-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[бэгыкӏ]ыну	[бэгыкӏ]ынур	--	[бэгыкӏ]ынухэр
Эргативнэ:	[бэгыкӏ]ыну	[бэгыкӏ]ынум	--	[бэгыкӏ]ынухэм
Послеложнэ:	[бэгыкӏ]ынукӀэ	[бэгыкӏ]ынумкӀэ	[бэгыкӏ]ынухэкӀэ	[бэгыкӏ]ынухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[бэгыкӏ]ынууэ	[бэгыкӏ]ынурауэ	[бэгыкӏ]ынухэу	[бэгыкӏ]ынухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

1. Зыгуэрым и пэр (и кӀэр) бэгын.

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

• Абы и Ӏэпхъуамбэхэр пыбэгыкӀащ.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

• пыбэгыкӏын: swell - about the end of sth (for example, about a finger)
• Абы и Ӏэпхъуамбэхэр пыбэгыкӀащ: his fingers swelled up.

УРЫСЫБЗЭ

• пыбэгыкӏын: опухнуть - о конце чего-л. (напр. о пальце)
• Абы и Ӏэпхъуамбэхэр пыбэгыкӀащ: опухли его пальцы.

БИБЛИОГРАФИЕ

Библиографием еплъын