пыгуфӏыкӏын

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

• 
  пыгуфӏыкӏын

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

• IPA [pǝgʷǝfʹǝ'tʹʂǝn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

• пы- + [гу] + [фӀ] + ы + -кӀ + -ы + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэмыӏэс "пыгуфӏыкӏын"-м и спряженэ

Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:	пыгуфӀыкӀын
щымыӀэныгъэ:	пымыгуфӀыкӀын

Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀын	упыгуфӀыкӀын	пыгуфӀыкӀын	дыпыгуфӀыкӀын	фыпыгуфӀыкӀын	пыгуфӀыкӀын(хэ)
щымыӀэныгъэ:	сыпымыгуфӀыкӀын	упымыгуфӀыкӀын	пымыгуфӀыкӀын	дыпымыгуфӀыкӀын	фыпымыгуфӀыкӀын	пымыгуфӀыкӀын(хэ)

унафэ наклоненэ	уэ	фэ
щыӀэныгъэ:	пыгуфӀыкӀ!	фыпыгуфӀыкӀ!
щымыӀэныгъэ:	упымыгуфӀыкӀ!	фыпымыгуфӀыкӀ!

Ре-кӀэ унафэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыпрегуфӀыкӀ	упрегуфӀыкӀ	прегуфӀыкӀ	дыпрегуфӀыкӀ	фыпрегуфӀыкӀ	прегуфӀыкӀ
щымыӀэныгъэ:	сыпремыгуфӀыкӀ	упремыгуфӀыкӀ	премыгуфӀыкӀ	дыпремыгуфӀыкӀ	фыпремыгуфӀыкӀ	премыгуфӀыкӀ

ЗэраӀуатэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпогуфӀыкӀ(ыр)	упогуфӀыкӀ(ыр)	погуфӀыкӀ(ыр)	дыпогуфӀыкӀ(ыр)	фыпогуфӀыкӀ(ыр)	погуфӀыкӀ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀыркъым	упыгуфӀыкӀыркъым	пыгуфӀыкӀыркъым	дыпыгуфӀыкӀыркъым	фыпыгуфӀыкӀыркъым	пыгуфӀыкӀ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀ(ыр)т	упыгуфӀыкӀ(ыр)т	пыгуфӀыкӀ(ыр)т	дыпыгуфӀыкӀ(ыр)т	фыпыгуфӀыкӀ(ыр)т	пыгуфӀыкӀ(ыр)т / пыгуфӀыкӀхэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀ(ыр)тэкъым	упыгуфӀыкӀ(ыр)тэкъым	пыгуфӀыкӀ(ыр)тэкъым	дыпыгуфӀыкӀ(ыр)тэкъым	фыпыгуфӀыкӀ(ыр)тэкъым	пыгуфӀыкӀ(ыр)тэкъым / пыгуфӀыкӀхэ(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀащ	упыгуфӀыкӀащ	пыгуфӀыкӀащ	дыпыгуфӀыкӀащ	фыпыгуфӀыкӀащ	пыгуфӀыкӀа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀакъым	упыгуфӀыкӀакъым	пыгуфӀыкӀакъым	дыпыгуфӀыкӀакъым	фыпыгуфӀыкӀакъым	пыгуфӀыкӀа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀат	упыгуфӀыкӀат	пыгуфӀыкӀат	дыпыгуфӀыкӀат	фыпыгуфӀыкӀат	пыгуфӀыкӀа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀатэкъым	упыгуфӀыкӀатэкъым	пыгуфӀыкӀатэкъым	дыпыгуфӀыкӀатэкъым	фыпыгуфӀыкӀатэкъым	пыгуфӀыкӀа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀыгъащ	упыгуфӀыкӀыгъащ	пыгуфӀыкӀыгъащ	дыпыгуфӀыкӀыгъащ	фыпыгуфӀыкӀыгъащ	пыгуфӀыкӀыгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀыгъакъым	упыгуфӀыкӀыгъакъым	пыгуфӀыкӀыгъакъым	дыпыгуфӀыкӀыгъакъым	фыпыгуфӀыкӀыгъакъым	пыгуфӀыкӀыгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀыгъат	упыгуфӀыкӀыгъат	пыгуфӀыкӀыгъат	дыпыгуфӀыкӀыгъат	фыпыгуфӀыкӀыгъат	пыгуфӀыкӀыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀыгъатэкъым	упыгуфӀыкӀыгъатэкъым	пыгуфӀыкӀыгъатэкъым	дыпыгуфӀыкӀыгъатэкъым	фыпыгуфӀыкӀыгъатэкъым	пыгуфӀыкӀыгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀщ	упыгуфӀыкӀщ	пыгуфӀыкӀщ	дыпыгуфӀыкӀщ	фыпыгуфӀыкӀщ	пыгуфӀыкӀ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀкъым	упыгуфӀыкӀкъым	пыгуфӀыкӀкъым	дыпыгуфӀыкӀкъым	фыпыгуфӀыкӀкъым	пыгуфӀыкӀ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀт	упыгуфӀыкӀт	пыгуфӀыкӀт	дыпыгуфӀыкӀт	фыпыгуфӀыкӀт	пыгуфӀыкӀ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀтэкъым	упыгуфӀыкӀтэкъым	пыгуфӀыкӀтэкъым	дыпыгуфӀыкӀтэкъым	фыпыгуфӀыкӀтэкъым	пыгуфӀыкӀ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀынщ	упыгуфӀыкӀынщ	пыгуфӀыкӀынщ	дыпыгуфӀыкӀынщ	фыпыгуфӀыкӀынщ	пыгуфӀыкӀын(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀынкъым	упыгуфӀыкӀынкъым	пыгуфӀыкӀынкъым	дыпыгуфӀыкӀынкъым	фыпыгуфӀыкӀынкъым	пыгуфӀыкӀын(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀынущ	упыгуфӀыкӀынущ	пыгуфӀыкӀынущ	дыпыгуфӀыкӀынущ	фыпыгуфӀыкӀынущ	пыгуфӀыкӀыну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀынукъым	упыгуфӀыкӀынукъым	пыгуфӀыкӀынукъым	дыпыгуфӀыкӀынукъым	фыпыгуфӀыкӀынукъым	пыгуфӀыкӀыну(хэ)къым

ЗэрыупщӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀрэ	упыгуфӀыкӀрэ	пыгуфӀыкӀрэ	дыпыгуфӀыкӀрэ	фыпыгуфӀыкӀрэ	пыгуфӀыкӀ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀыркъэ	упыгуфӀыкӀыркъэ	пыгуфӀыкӀыркъэ	дыпыгуфӀыкӀыркъэ	фыпыгуфӀыкӀыркъэ	пыгуфӀыкӀыркъэ / пыгуфӀыкӀхэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀ(ыр)т	упыгуфӀыкӀ(ыр)т	пыгуфӀыкӀ(ыр)т	дыпыгуфӀыкӀ(ыр)т	фыпыгуфӀыкӀ(ыр)т	пыгуфӀыкӀ(ыр)т / пыгуфӀыкӀхэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀ(ыр)тэкъэ	упыгуфӀыкӀ(ыр)тэкъэ	пыгуфӀыкӀ(ыр)тэкъэ	дыпыгуфӀыкӀ(ыр)тэкъэ	фыпыгуфӀыкӀ(ыр)тэкъэ	пыгуфӀыкӀ(ыр)тэкъэ / пыгуфӀыкӀхэ(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀа	упыгуфӀыкӀа	пыгуфӀыкӀа	дыпыгуфӀыкӀа	фыпыгуфӀыкӀа	пыгуфӀыкӀа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀакъэ	упыгуфӀыкӀакъэ	пыгуфӀыкӀакъэ	дыпыгуфӀыкӀакъэ	фыпыгуфӀыкӀакъэ	пыгуфӀыкӀа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀат	упыгуфӀыкӀат	пыгуфӀыкӀат	дыпыгуфӀыкӀат	фыпыгуфӀыкӀат	пыгуфӀыкӀа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀатэкъэ	упыгуфӀыкӀатэкъэ	пыгуфӀыкӀатэкъэ	дыпыгуфӀыкӀатэкъэ	фыпыгуфӀыкӀатэкъэ	пыгуфӀыкӀа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀыгъа	упыгуфӀыкӀыгъа	пыгуфӀыкӀыгъа	дыпыгуфӀыкӀыгъа	фыпыгуфӀыкӀыгъа	пыгуфӀыкӀыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀыгъакъэ	упыгуфӀыкӀыгъакъэ	пыгуфӀыкӀыгъакъэ	дыпыгуфӀыкӀыгъакъэ	фыпыгуфӀыкӀыгъакъэ	пыгуфӀыкӀыгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀыгъат	упыгуфӀыкӀыгъат	пыгуфӀыкӀыгъат	дыпыгуфӀыкӀыгъат	фыпыгуфӀыкӀыгъат	пыгуфӀыкӀыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀыгъатэкъэ	упыгуфӀыкӀыгъатэкъэ	пыгуфӀыкӀыгъатэкъэ	дыпыгуфӀыкӀыгъатэкъэ	фыпыгуфӀыкӀыгъатэкъэ	пыгуфӀыкӀыгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀ	упыгуфӀыкӀ	пыгуфӀыкӀ	дыпыгуфӀыкӀ	фыпыгуфӀыкӀ	пыгуфӀыкӀ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀкъэ	упыгуфӀыкӀкъэ	пыгуфӀыкӀкъэ	дыпыгуфӀыкӀкъэ	фыпыгуфӀыкӀкъэ	пыгуфӀыкӀ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀт	упыгуфӀыкӀт	пыгуфӀыкӀт	дыпыгуфӀыкӀт	фыпыгуфӀыкӀт	пыгуфӀыкӀ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀтэкъэ	упыгуфӀыкӀтэкъэ	пыгуфӀыкӀтэкъэ	дыпыгуфӀыкӀтэкъэ	фыпыгуфӀыкӀтэкъэ	пыгуфӀыкӀ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀын	упыгуфӀыкӀын	пыгуфӀыкӀын	дыпыгуфӀыкӀын	фыпыгуфӀыкӀын	пыгуфӀыкӀын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀынкъэ	упыгуфӀыкӀынкъэ	пыгуфӀыкӀынкъэ	дыпыгуфӀыкӀынкъэ	фыпыгуфӀыкӀынкъэ	пыгуфӀыкӀын(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀыну	упыгуфӀыкӀыну	пыгуфӀыкӀыну	дыпыгуфӀыкӀыну	фыпыгуфӀыкӀыну	пыгуфӀыкӀыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀынукъэ	упыгуфӀыкӀынукъэ	пыгуфӀыкӀынукъэ	дыпыгуфӀыкӀынукъэ	фыпыгуфӀыкӀынукъэ	пыгуфӀыкӀыну(хэ)къэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀмэ	упыгуфӀыкӀмэ	пыгуфӀыкӀмэ	дыпыгуфӀыкӀмэ	фыпыгуфӀыкӀмэ	пыгуфӀыкӀ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпымыгуфӀыкӀмэ	упымыгуфӀыкӀмэ	пымыгуфӀыкӀмэ	дыпымыгуфӀыкӀмэ	фыпымыгуфӀыкӀмэ	пымыгуфӀыкӀ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀамэ	упыгуфӀыкӀамэ	пыгуфӀыкӀамэ	дыпыгуфӀыкӀамэ	фыпыгуфӀыкӀамэ	пыгуфӀыкӀа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпымыгуфӀыкӀамэ	упымыгуфӀыкӀамэ	пымыгуфӀыкӀамэ	дыпымыгуфӀыкӀамэ	фыпымыгуфӀыкӀамэ	пымыгуфӀыкӀа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀыгъамэ	упыгуфӀыкӀыгъамэ	пыгуфӀыкӀыгъамэ	дыпыгуфӀыкӀыгъамэ	фыпыгуфӀыкӀыгъамэ	пыгуфӀыкӀыгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпымыгуфӀыкӀыгъамэ	упымыгуфӀыкӀыгъамэ	пымыгуфӀыкӀыгъамэ	дыпымыгуфӀыкӀыгъамэ	фыпымыгуфӀыкӀыгъамэ	пымыгуфӀыкӀыгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀынмэ	упыгуфӀыкӀынмэ	пыгуфӀыкӀынмэ	дыпыгуфӀыкӀынмэ	фыпыгуфӀыкӀынмэ	пыгуфӀыкӀын(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпымыгуфӀыкӀынмэ	упымыгуфӀыкӀынмэ	пымыгуфӀыкӀынмэ	дыпымыгуфӀыкӀынмэ	фыпымыгуфӀыкӀынмэ	пымыгуфӀыкӀын(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀынумэ	упыгуфӀыкӀынумэ	пыгуфӀыкӀынумэ	дыпыгуфӀыкӀынумэ	фыпыгуфӀыкӀынумэ	пыгуфӀыкӀыну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпымыгуфӀыкӀынумэ	упымыгуфӀыкӀынумэ	пымыгуфӀыкӀынумэ	дыпымыгуфӀыкӀынумэ	фыпымыгуфӀыкӀынумэ	пымыгуфӀыкӀыну(хэ)мэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀтэмэ	упыгуфӀыкӀтэмэ	пыгуфӀыкӀтэмэ	дыпыгуфӀыкӀтэмэ	фыпыгуфӀыкӀтэмэ	пыгуфӀыкӀ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпымыгуфӀыкӀтэмэ	упымыгуфӀыкӀтэмэ	пымыгуфӀыкӀтэмэ	дыпымыгуфӀыкӀтэмэ	фыпымыгуфӀыкӀтэмэ	пымыгуфӀыкӀ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀатэмэ	упыгуфӀыкӀатэмэ	пыгуфӀыкӀатэмэ	дыпыгуфӀыкӀатэмэ	фыпыгуфӀыкӀатэмэ	пыгуфӀыкӀа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпымыгуфӀыкӀатэмэ	упымыгуфӀыкӀатэмэ	пымыгуфӀыкӀатэмэ	дыпымыгуфӀыкӀатэмэ	фыпымыгуфӀыкӀатэмэ	пымыгуфӀыкӀа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀыгъатэмэ	упыгуфӀыкӀыгъатэмэ	пыгуфӀыкӀыгъатэмэ	дыпыгуфӀыкӀыгъатэмэ	фыпыгуфӀыкӀыгъатэмэ	пыгуфӀыкӀыгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпымыгуфӀыкӀыгъатэмэ	упымыгуфӀыкӀыгъатэмэ	пымыгуфӀыкӀыгъатэмэ	дыпымыгуфӀыкӀыгъатэмэ	фыпымыгуфӀыкӀыгъатэмэ	пымыгуфӀыкӀыгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀынтэмэ	упыгуфӀыкӀынтэмэ	пыгуфӀыкӀынтэмэ	дыпыгуфӀыкӀынтэмэ	фыпыгуфӀыкӀынтэмэ	пыгуфӀыкӀын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпымыгуфӀыкӀынтэмэ	упымыгуфӀыкӀынтэмэ	пымыгуфӀыкӀынтэмэ	дыпымыгуфӀыкӀынтэмэ	фыпымыгуфӀыкӀынтэмэ	пымыгуфӀыкӀын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀынутэмэ	упыгуфӀыкӀынутэмэ	пыгуфӀыкӀынутэмэ	дыпыгуфӀыкӀынутэмэ	фыпыгуфӀыкӀынутэмэ	пыгуфӀыкӀыну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпымыгуфӀыкӀынутэмэ	упымыгуфӀыкӀынутэмэ	пымыгуфӀыкӀынутэмэ	дыпымыгуфӀыкӀынутэмэ	фыпымыгуфӀыкӀынутэмэ	пымыгуфӀыкӀыну(хэ)тэмэ

сослагательнэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀынт	упыгуфӀыкӀынт	пыгуфӀыкӀынт	дыпыгуфӀыкӀынт	фыпыгуфӀыкӀынт	пыгуфӀыкӀын(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀынтэкъым	упыгуфӀыкӀынтэкъым	пыгуфӀыкӀынтэкъым	дыпыгуфӀыкӀынтэкъым	фыпыгуфӀыкӀынтэкъым	пыгуфӀыкӀын(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀынут	упыгуфӀыкӀынут	пыгуфӀыкӀынут	дыпыгуфӀыкӀынут	фыпыгуфӀыкӀынут	пыгуфӀыкӀыну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀынутэкъым	упыгуфӀыкӀынутэкъым	пыгуфӀыкӀынутэкъым	дыпыгуфӀыкӀынутэкъым	фыпыгуфӀыкӀынутэкъым	пыгуфӀыкӀыну(хэ)тэкъым

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀми	упыгуфӀыкӀми	пыгуфӀыкӀми	дыпыгуфӀыкӀми	фыпыгуфӀыкӀми	пыгуфӀыкӀ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпымыгуфӀыкӀми	упымыгуфӀыкӀми	пымыгуфӀыкӀми	дыпымыгуфӀыкӀми	фыпымыгуфӀыкӀми	пымыгуфӀыкӀ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀами	упыгуфӀыкӀами	пыгуфӀыкӀами	дыпыгуфӀыкӀами	фыпыгуфӀыкӀами	пыгуфӀыкӀа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпымыгуфӀыкӀами	упымыгуфӀыкӀами	пымыгуфӀыкӀами	дыпымыгуфӀыкӀами	фыпымыгуфӀыкӀами	пымыгуфӀыкӀа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀыгъами	упыгуфӀыкӀыгъами	пыгуфӀыкӀыгъами	дыпыгуфӀыкӀыгъами	фыпыгуфӀыкӀыгъами	пыгуфӀыкӀыгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпымыгуфӀыкӀыгъами	упымыгуфӀыкӀыгъами	пымыгуфӀыкӀыгъами	дыпымыгуфӀыкӀыгъами	фыпымыгуфӀыкӀыгъами	пымыгуфӀыкӀыгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀынми	упыгуфӀыкӀынми	пыгуфӀыкӀынми	дыпыгуфӀыкӀынми	фыпыгуфӀыкӀынми	пыгуфӀыкӀын(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпымыгуфӀыкӀынми	упымыгуфӀыкӀынми	пымыгуфӀыкӀынми	дыпымыгуфӀыкӀынми	фыпымыгуфӀыкӀынми	пымыгуфӀыкӀын(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀынуми	упыгуфӀыкӀынуми	пыгуфӀыкӀынуми	дыпыгуфӀыкӀынуми	фыпыгуфӀыкӀынуми	пыгуфӀыкӀыну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпымыгуфӀыкӀынуми	упымыгуфӀыкӀынуми	пымыгуфӀыкӀынуми	дыпымыгуфӀыкӀынуми	фыпымыгуфӀыкӀынуми	пымыгуфӀыкӀыну(хэ)ми

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀтэми	упыгуфӀыкӀтэми	пыгуфӀыкӀтэми	дыпыгуфӀыкӀтэми	фыпыгуфӀыкӀтэми	пыгуфӀыкӀ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпымыгуфӀыкӀтэми	упымыгуфӀыкӀтэми	пымыгуфӀыкӀтэми	дыпымыгуфӀыкӀтэми	фыпымыгуфӀыкӀтэми	пымыгуфӀыкӀ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀатэми	упыгуфӀыкӀатэми	пыгуфӀыкӀатэми	дыпыгуфӀыкӀатэми	фыпыгуфӀыкӀатэми	пыгуфӀыкӀа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпымыгуфӀыкӀатэми	упымыгуфӀыкӀатэми	пымыгуфӀыкӀатэми	дыпымыгуфӀыкӀатэми	фыпымыгуфӀыкӀатэми	пымыгуфӀыкӀа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀыгъатэми	упыгуфӀыкӀыгъатэми	пыгуфӀыкӀыгъатэми	дыпыгуфӀыкӀыгъатэми	фыпыгуфӀыкӀыгъатэми	пыгуфӀыкӀыгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпымыгуфӀыкӀыгъатэми	упымыгуфӀыкӀыгъатэми	пымыгуфӀыкӀыгъатэми	дыпымыгуфӀыкӀыгъатэми	фыпымыгуфӀыкӀыгъатэми	пымыгуфӀыкӀыгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀынтэми	упыгуфӀыкӀынтэми	пыгуфӀыкӀынтэми	дыпыгуфӀыкӀынтэми	фыпыгуфӀыкӀынтэми	пыгуфӀыкӀын(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпымыгуфӀыкӀынтэми	упымыгуфӀыкӀынтэми	пымыгуфӀыкӀынтэми	дыпымыгуфӀыкӀынтэми	фыпымыгуфӀыкӀынтэми	пымыгуфӀыкӀын(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀынутэми	упыгуфӀыкӀынутэми	пыгуфӀыкӀынутэми	дыпыгуфӀыкӀынутэми	фыпыгуфӀыкӀынутэми	пыгуфӀыкӀыну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпымыгуфӀыкӀынутэми	упымыгуфӀыкӀынутэми	пымыгуфӀыкӀынутэми	дыпымыгуфӀыкӀынутэми	фыпымыгуфӀыкӀынутэми	пымыгуфӀыкӀыну(хэ)тэми

гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀаи	упыгуфӀыкӀаи	пыгуфӀыкӀаи	дыпыгуфӀыкӀаи	фыпыгуфӀыкӀаи	пыгуфӀыкӀаи
щымыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀакъыми	упыгуфӀыкӀакъыми	пыгуфӀыкӀакъыми	дыпыгуфӀыкӀакъыми	фыпыгуфӀыкӀакъыми	пыгуфӀыкӀакъыми

фӀэфӀыныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀащэрэт	упыгуфӀыкӀащэрэт	пыгуфӀыкӀащэрэт	дыпыгуфӀыкӀащэрэт	фыпыгуфӀыкӀащэрэт	пыгуфӀыкӀащэрэт
щымыӀэныгъэ:	сыпымыгуфӀыкӀащэрэт	упымыгуфӀыкӀащэрэт	пымыгуфӀыкӀащэрэт	дыпымыгуфӀыкӀащэрэт	фыпымыгуфӀыкӀащэрэт	пымыгуфӀыкӀащэрэт

шэч къытехьэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀагъэнщ	упыгуфӀыкӀагъэнщ	пыгуфӀыкӀагъэнщ	дыпыгуфӀыкӀагъэнщ	фыпыгуфӀыкӀагъэнщ	пыгуфӀыкӀагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀагъэнкъым	упыгуфӀыкӀагъэнкъым	пыгуфӀыкӀагъэнкъым	дыпыгуфӀыкӀагъэнкъым	фыпыгуфӀыкӀагъэнкъым	пыгуфӀыкӀагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀагъэнт	упыгуфӀыкӀагъэнт	пыгуфӀыкӀагъэнт	дыпыгуфӀыкӀагъэнт	фыпыгуфӀыкӀагъэнт	пыгуфӀыкӀагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀагъэнтэкъым	упыгуфӀыкӀагъэнтэкъым	пыгуфӀыкӀагъэнтэкъым	дыпыгуфӀыкӀагъэнтэкъым	фыпыгуфӀыкӀагъэнтэкъым	пыгуфӀыкӀагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀагъэн	упыгуфӀыкӀагъэн	пыгуфӀыкӀагъэн	дыпыгуфӀыкӀагъэн	фыпыгуфӀыкӀагъэн	пыгуфӀыкӀагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀагъэнкъэ	упыгуфӀыкӀагъэнкъэ	пыгуфӀыкӀагъэнкъэ	дыпыгуфӀыкӀагъэнкъэ	фыпыгуфӀыкӀагъэнкъэ	пыгуфӀыкӀагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀагъэнт	упыгуфӀыкӀагъэнт	пыгуфӀыкӀагъэнт	дыпыгуфӀыкӀагъэнт	фыпыгуфӀыкӀагъэнт	пыгуфӀыкӀагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀагъэнтэкъэ	упыгуфӀыкӀагъэнтэкъэ	пыгуфӀыкӀагъэнтэкъэ	дыпыгуфӀыкӀагъэнтэкъэ	фыпыгуфӀыкӀагъэнтэкъэ	пыгуфӀыкӀагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀагъэнгуфӀыкӀ	упыгуфӀыкӀагъэнгуфӀыкӀ	пыгуфӀыкӀагъэнгуфӀыкӀ	дыпыгуфӀыкӀагъэнгуфӀыкӀ	фыпыгуфӀыкӀагъэнгуфӀыкӀ	пыгуфӀыкӀагъэнгуфӀыкӀ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀагъэнукъым	упыгуфӀыкӀагъэнукъым	пыгуфӀыкӀагъэнукъым	дыпыгуфӀыкӀагъэнукъым	фыпыгуфӀыкӀагъэнукъым	пыгуфӀыкӀагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀагъэнут	упыгуфӀыкӀагъэнут	пыгуфӀыкӀагъэнут	дыпыгуфӀыкӀагъэнут	фыпыгуфӀыкӀагъэнут	пыгуфӀыкӀагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀагъэнутэкъым	упыгуфӀыкӀагъэнутэкъым	пыгуфӀыкӀагъэнутэкъым	дыпыгуфӀыкӀагъэнутэкъым	фыпыгуфӀыкӀагъэнутэкъым	пыгуфӀыкӀагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀагъэну	упыгуфӀыкӀагъэну	пыгуфӀыкӀагъэну	дыпыгуфӀыкӀагъэну	фыпыгуфӀыкӀагъэну	пыгуфӀыкӀагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀагъэнукъэ	упыгуфӀыкӀагъэнукъэ	пыгуфӀыкӀагъэнукъэ	дыпыгуфӀыкӀагъэнукъэ	фыпыгуфӀыкӀагъэнукъэ	пыгуфӀыкӀагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀагъэнут	упыгуфӀыкӀагъэнут	пыгуфӀыкӀагъэнут	дыпыгуфӀыкӀагъэнут	фыпыгуфӀыкӀагъэнут	пыгуфӀыкӀагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыпыгуфӀыкӀагъэнутэкъэ	упыгуфӀыкӀагъэнутэкъэ	пыгуфӀыкӀагъэнутэкъэ	дыпыгуфӀыкӀагъэнутэкъэ	фыпыгуфӀыкӀагъэнутэкъэ	пыгуфӀыкӀагъэнутэкъэ

Причастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыпыгуфӀыкӀ	упыгуфӀыкӀ	пыгуфӀыкӀ	дыпыгуфӀыкӀ	фыпыгуфӀыкӀ	пыгуфӀыкӀ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыпымыгуфӀыкӀ	упымыгуфӀыкӀ	пымыгуфӀыкӀ	дыпымыгуфӀыкӀ	фыпымыгуфӀыкӀ	пымыгуфӀыкӀ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыпыгуфӀыкӀа	упыгуфӀыкӀа	пыгуфӀыкӀа	дыпыгуфӀыкӀа	фыпыгуфӀыкӀа	пыгуфӀыкӀа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыпымыгуфӀыкӀа	упымыгуфӀыкӀа	пымыгуфӀыкӀа	дыпымыгуфӀыкӀа	фыпымыгуфӀыкӀа	пымыгуфӀыкӀа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыпыгуфӀыкӀыгъа	упыгуфӀыкӀыгъа	пыгуфӀыкӀыгъа	дыпыгуфӀыкӀыгъа	фыпыгуфӀыкӀыгъа	пыгуфӀыкӀыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыпымыгуфӀыкӀыгъа	упымыгуфӀыкӀыгъа	пымыгуфӀыкӀыгъа	дыпымыгуфӀыкӀыгъа	фыпымыгуфӀыкӀыгъа	пымыгуфӀыкӀыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыпыгуфӀыкӀын	упыгуфӀыкӀын	пыгуфӀыкӀын	дыпыгуфӀыкӀын	фыпыгуфӀыкӀын	пыгуфӀыкӀын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сыпымыгуфӀыкӀын	упымыгуфӀыкӀын	пымыгуфӀыкӀын	дыпымыгуфӀыкӀын	фыпымыгуфӀыкӀын	пымыгуфӀыкӀын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыпыгуфӀыкӀыну	упыгуфӀыкӀыну	пыгуфӀыкӀыну	дыпыгуфӀыкӀыну	фыпыгуфӀыкӀыну	пыгуфӀыкӀыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сыпымыгуфӀыкӀыну	упымыгуфӀыкӀыну	пымыгуфӀыкӀыну	дыпымыгуфӀыкӀыну	фыпымыгуфӀыкӀыну	пымыгуфӀыкӀыну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъуп зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыпыгуфӀыкӀ	узэрыпыгуфӀыкӀ	зэрыпыгуфӀыкӀ	дызэрыпыгуфӀыкӀ	фызэрыпыгуфӀыкӀ	зэрыпыгуфӀыкӀ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыпымыгуфӀыкӀ	узэрыпымыгуфӀыкӀ	зэрыпымыгуфӀыкӀ	дызэрыпымыгуфӀыкӀ	фызэрыпымыгуфӀыкӀ	зэрыпымыгуфӀыкӀ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыпыгуфӀыкӀа	узэрыпыгуфӀыкӀа	зэрыпыгуфӀыкӀа	дызэрыпыгуфӀыкӀа	фызэрыпыгуфӀыкӀа	зэрыпыгуфӀыкӀа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыпымыгуфӀыкӀа	узэрыпымыгуфӀыкӀа	зэрыпымыгуфӀыкӀа	дызэрыпымыгуфӀыкӀа	фызэрыпымыгуфӀыкӀа	зэрыпымыгуфӀыкӀа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыпыгуфӀыкӀыгъа	узэрыпыгуфӀыкӀыгъа	зэрыпыгуфӀыкӀыгъа	дызэрыпыгуфӀыкӀыгъа	фызэрыпыгуфӀыкӀыгъа	зэрыпыгуфӀыкӀыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыпымыгуфӀыкӀыгъа	узэрыпымыгуфӀыкӀыгъа	зэрыпымыгуфӀыкӀыгъа	дызэрыпымыгуфӀыкӀыгъа	фызэрыпымыгуфӀыкӀыгъа	зэрыпымыгуфӀыкӀыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыпыгуфӀыкӀын	узэрыпыгуфӀыкӀын	зэрыпыгуфӀыкӀын	дызэрыпыгуфӀыкӀын	фызэрыпыгуфӀыкӀын	зэрыпыгуфӀыкӀын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыпымыгуфӀыкӀын	узэрыпымыгуфӀыкӀын	зэрыпымыгуфӀыкӀын	дызэрыпымыгуфӀыкӀын	фызэрыпымыгуфӀыкӀын	зэрыпымыгуфӀыкӀын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыпыгуфӀыкӀыну	узэрыпыгуфӀыкӀыну	зэрыпыгуфӀыкӀыну	дызэрыпыгуфӀыкӀыну	фызэрыпыгуфӀыкӀыну	зэрыпыгуфӀыкӀыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыпымыгуфӀыкӀыну	узэрыпымыгуфӀыкӀыну	зэрыпымыгуфӀыкӀыну	дызэрыпымыгуфӀыкӀыну	фызэрыпымыгуфӀыкӀыну	зэрыпымыгуфӀыкӀыну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыщыпыгуфӀыкӀ	ущыпыгуфӀыкӀ	щыпыгуфӀыкӀ	дыщыпыгуфӀыкӀ	фыщыпыгуфӀыкӀ	щыпыгуфӀыкӀ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыпымыгуфӀыкӀ	ущыпымыгуфӀыкӀ	щыпымыгуфӀыкӀ	дыщыпымыгуфӀыкӀ	фыщыпымыгуфӀыкӀ	щыпымыгуфӀыкӀ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщыпыгуфӀыкӀа	ущыпыгуфӀыкӀа	ущыпыгуфӀыкӀа	дыщыпыгуфӀыкӀа	фыщыпыгуфӀыкӀа	щыпыгуфӀыкӀа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыпымыгуфӀыкӀа	фыщипымыгуфӀыкӀа	щыпымыгуфӀыкӀа	дыщыпымыгуфӀыкӀа	фыщыпымыгуфӀыкӀа	щыпымыгуфӀыкӀа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщыпыгуфӀыкӀыгъа	ущыпыгуфӀыкӀыгъа	щыпыгуфӀыкӀыгъа	дыщыпыгуфӀыкӀыгъа	фыщыпыгуфӀыкӀыгъа	щыпыгуфӀыкӀыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыпымыгуфӀыкӀыгъа	ущыпымыгуфӀыкӀыгъа	щыпымыгуфӀыкӀыгъа	дыщыпымыгуфӀыкӀыгъа	фыщыпымыгуфӀыкӀыгъа	щыпымыгуфӀыкӀыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщыпыгуфӀыкӀын	ущыпыгуфӀыкӀын	щыпыгуфӀыкӀын	дыщыпыгуфӀыкӀын	фыщыпыгуфӀыкӀын	щыпыгуфӀыкӀын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыпымыгуфӀыкӀын	ущыпыгуфӀыкӀын	щыпымыгуфӀыкӀын	дыщыпымыгуфӀыкӀын	фыщыпымыгуфӀыкӀын	щыпымыгуфӀыкӀын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщыпыгуфӀыкӀыну	ущыпыгуфӀыкӀыну	щыпыгуфӀыкӀыну	дыщыпыгуфӀыкӀыну	фыщыпыгуфӀыкӀыну	щыпыгуфӀыкӀыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыпымыгуфӀыкӀыну	ущыпымыгуфӀыкӀыну	щыпымыгуфӀыкӀыну	дыщыпымыгуфӀыкӀыну	фыщыпымыгуфӀыкӀыну	щыпымыгуфӀыкӀыну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыздыпыгуфӀыкӀ	уздыпыгуфӀыкӀ	здыпыгуфӀыкӀ	дыздыпыгуфӀыкӀ	фыздыпыгуфӀыкӀ	здыпыгуфӀыкӀ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыздыпымыгуфӀыкӀ	уздыпымыгуфӀыкӀ	здыпымыгуфӀыкӀ	дыздыпымыгуфӀыкӀ	фыздыпымыгуфӀыкӀ	здыпымыгуфӀыкӀ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыздыпыгуфӀыкӀа	уздыпыгуфӀыкӀа	здыпыгуфӀыкӀа	дыздыпыгуфӀыкӀа	фыздыпыгуфӀыкӀа	здыпыгуфӀыкӀа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыздыпымыгуфӀыкӀа	уздыпымыгуфӀыкӀа	здыпымыгуфӀыкӀа	дыздыпымыгуфӀыкӀа	фыздыпымыгуфӀыкӀа	здыпымыгуфӀыкӀа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыздыпыгуфӀыкӀыгъа	уздыпыгуфӀыкӀыгъа	здыпыгуфӀыкӀыгъа	дыздыпыгуфӀыкӀыгъа	фыздыпыгуфӀыкӀыгъа	здыпыгуфӀыкӀыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыздыпымыгуфӀыкӀыгъа	уздыпымыгуфӀыкӀыгъа	здыпымыгуфӀыкӀыгъа	дыздыпымыгуфӀыкӀыгъа	фыздыпымыгуфӀыкӀыгъа	здыпымыгуфӀыкӀыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыздыпыгуфӀыкӀын	уздыпыгуфӀыкӀын	здыпыгуфӀыкӀын	дыздыпыгуфӀыкӀын	фыздыпыгуфӀыкӀын	здыпыгуфӀыкӀын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыздыпымыгуфӀыкӀын	уздыпымыгуфӀыкӀын	здыпымыгуфӀыкӀын	дыздыпымыгуфӀыкӀын	фыздыпымыгуфӀыкӀын	здыпымыгуфӀыкӀын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыздыпыгуфӀыкӀыну	уздыпыгуфӀыкӀыну	здыпыгуфӀыкӀыну	дыздыпыгуфӀыкӀыну	фыздыпыгуфӀыкӀыну	здыпыгуфӀыкӀыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыздыпымыгуфӀыкӀыну	уздыпымыгуфӀыкӀыну	здыпымыгуфӀыкӀыну	дыздыпымыгуфӀыкӀыну	фыздыпымыгуфӀыкӀыну	здыпымыгуфӀыкӀыну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыпыгуфӀыкӀ	ущӀыпыгуфӀыкӀ	щӀыпыгуфӀыкӀ	дыщӀыпыгуфӀыкӀ	фыщӀыпыгуфӀыкӀ	щӀыпыгуфӀыкӀ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыпымыгуфӀыкӀ	ущӀыпымыгуфӀыкӀ	щӀыпымыгуфӀыкӀ	дыщӀыпымыгуфӀыкӀ	фыщӀыпымыгуфӀыкӀ	щӀыпымыгуфӀыкӀ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыпыгуфӀыкӀа	ущӀыпыгуфӀыкӀӀегуфӀыкӀа	щӀыпыгуфӀыкӀа	дыщӀыпыгуфӀыкӀа	фыщӀыпыгуфӀыкӀа	щӀыпыгуфӀыкӀа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыпымыгуфӀыкӀа	ущӀыпымыгуфӀыкӀа	щӀыпымыгуфӀыкӀа	дыщӀыпымыгуфӀыкӀа	фыщӀыпымыгуфӀыкӀа	щӀыпымыгуфӀыкӀа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыпыгуфӀыкӀыгъа	ущӀыпыгуфӀыкӀыгъа	щӀыпыгуфӀыкӀыгъа	дыщӀыпыгуфӀыкӀыгъа	фыщӀыпыгуфӀыкӀыгъа	щӀыпыгуфӀыкӀыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыпымыгуфӀыкӀыгъа	ущӀыпымыгуфӀыкӀыгъа	щӀыпымыгуфӀыкӀыгъа	дыщӀыпымыгуфӀыкӀыгъа	фыщӀыпымыгуфӀыкӀыгъа	щӀыпымыгуфӀыкӀыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыпыгуфӀыкӀын	ущӀыпыгуфӀыкӀын	щӀыпыгуфӀыкӀын	дыщӀыпыгуфӀыкӀын	фыщӀыпыгуфӀыкӀын	щӀыпыгуфӀыкӀын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыпымыгуфӀыкӀын	ущӀыпымыгуфӀыкӀын	щӀыпымыгуфӀыкӀын	дыщӀыпымыгуфӀыкӀын	фыщӀыпымыгуфӀыкӀын	щӀыпымыгуфӀыкӀын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыпыгуфӀыкӀыну	ущӀыпыгуфӀыкӀыну	щӀыпыгуфӀыкӀыну	дыщӀыпыгуфӀыкӀыну	фыщӀыпыгуфӀыкӀыну	щӀыпыгуфӀыкӀыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыпымыгуфӀыкӀыну	ущӀыпымыгуфӀыкӀыну	щӀыпымыгуфӀыкӀыну	дыщӀыпымыгуфӀыкӀыну	фыщӀыпымыгуфӀыкӀыну	щӀыпымыгуфӀыкӀыну(хэ)

Деепричастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыпыгуфӀыкӀыу	упыгуфӀыкӀыу	пыгуфӀыкӀыу	дыпыгуфӀыкӀыу	фыпыгуфӀыкӀыу	пыгуфӀыкӀыу / пыгуфӀыкӀхэу
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыпымыгуфӀыкӀыу	упымыгуфӀыкӀыу	пымыгуфӀыкӀыу	дыпымыгуфӀыкӀыу	фыпымыгуфӀыкӀыу	пымыгуфӀыкӀыу / пыгуфӀыкӀхэу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыпыгуфӀыкӀауэ	упыгуфӀыкӀауэ	пыгуфӀыкӀауэ	дыпыгуфӀыкӀауэ	фыпыгуфӀыкӀауэ	пыгуфӀыкӀауэ / пыгуфӀыкӀахэу
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыпымыгуфӀыкӀауэ	упымыгуфӀыкӀауэ	пымыгуфӀыкӀауэ	дыпымыгуфӀыкӀауэ	фыпымыгуфӀыкӀауэ	пымыгуфӀыкӀауэ / пымыгуфӀыкӀахэу
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ	сыпыгуфӀыкӀыурэ	упыгуфӀыкӀыурэ	пыгуфӀыкӀыурэ	дыпыгуфӀыкӀыурэ	фыпыгуфӀыкӀыурэ	пыгуфӀыкӀыурэ / пыгуфӀыкӀхэурэ пыгуфӀыкӀ(хэ)урэ
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ	сыпымыгуфӀыкӀыурэ	упымыгуфӀыкӀыурэ	пымыгуфӀыкӀыурэ	дыпымыгуфӀыкӀыурэ	фыпымыгуфӀыкӀыурэ	пымыгуфӀыкӀыурэ / пымыгуфӀыкӀхэурэ

Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ			Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Подлежащэ
сэ	--	сыппогуфӀыкӀ	сыпогуфӀыкӀ	--	сыфпогуфӀыкӀ	сапогуфӀыкӀ(хэ)
уэ	успогуфӀыкӀ	--	упогуфӀыкӀ	утпогуфӀыкӀ	--	уапогуфӀыкӀ(хэ)
ар	спогуфӀыкӀ	ппогуфӀыкӀ	погуфӀыкӀ	тпогуфӀыкӀ	фпогуфӀыкӀ	япогуфӀыкӀ(хэ)
дэ	--	дыппогуфӀыкӀ	дыпогуфӀыкӀ	--	дыфпогуфӀыкӀ	дапогуфӀыкӀ(хэ)
фэ	фыспогуфӀыкӀ	--	фыпогуфӀыкӀ	фытпогуфӀыкӀ	--	фапогуфӀыкӀ(хэ)
ахэр	спогуфӀыкӀ	ппогуфӀыкӀ	погуфӀыкӀ	тпогуфӀыкӀ	фпогуфӀыкӀ	япогуфӀыкӀ(хэ)

Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ			Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Подлежащэ
сэ	--	сыппы[гуфӀыкӀрэ]	сыпы[гуфӀыкӀрэ]	--	сыфпы[гуфӀыкӀрэ]	сапы[гуфӀыкӀ(хэ)рэ]
уэ	успы[гуфӀыкӀрэ]	--	упы[гуфӀыкӀрэ]	утпы[гуфӀыкӀрэ]	--	уапы[гуфӀыкӀ(хэ)рэ]
ар	спы[гуфӀыкӀрэ]	ппы[гуфӀыкӀрэ]	пы[гуфӀыкӀрэ]	тпы[гуфӀыкӀрэ]	фпы[гуфӀыкӀрэ]	япы[гуфӀыкӀ(хэ)рэ]
дэ	--	дыппы[гуфӀыкӀрэ]	дыпы[гуфӀыкӀрэ]	--	дыфпы[гуфӀыкӀрэ]	дапы[гуфӀыкӀ(хэ)рэ]
фэ	фыспы[гуфӀыкӀрэ]	--	фыпъэпы[гуфӀыкӀрэ]	фытпы[гуфӀыкӀрэ]	--	фапы[гуфӀыкӀ(хэ)рэ]
ахэр	спы[гуфӀыкӀрэ]	ппы[гуфӀыкӀрэ]	пы[гуфӀыкӀрэ]	тпы[гуфӀыкӀрэ]	фпы[гуфӀыкӀрэ]	япы[гуфӀыкӀ(хэ)рэ]

		-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[гуфӀыкӀ]	[гуфӀыкӀ]ыр	--	[гуфӀыкӀ]хэр
Эргативнэ:	[гуфӀыкӀ]	[гуфӀыкӀ]ым	--	[гуфӀыкӀ]хэм
Послеложнэ:	[гуфӀыкӀ]кӀэ	[гуфӀыкӀ]ымкӀэ	[гуфӀыкӀ]хэкӀэ	[гуфӀыкӀ]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[гуфӀыкӀ]ыу	[гуфӀыкӀ]ырауэ	[гуфӀыкӀ]хэу	[гуфӀыкӀ]хэрауэ

		-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[гуфӀыкӀ]а	[гуфӀыкӀ]ар	--	[гуфӀыкӀ]ахэр
Эргативнэ:	[гуфӀыкӀ]а	[гуфӀыкӀ]ам	--	[гуфӀыкӀ]ахэм
Послеложнэ:	[гуфӀыкӀ]акӀэ	[гуфӀыкӀ]амкӀэ	[гуфӀыкӀ]ахэкӀэ	[гуфӀыкӀ]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[гуфӀыкӀ]ауэ	[гуфӀыкӀ]арауэ	[гуфӀыкӀ]ахэу	[гуфӀыкӀ]ахэрауэ

		-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[гуфӀыкӀ]ын	[гуфӀыкӀ]ыныр	--	[гуфӀыкӀ]ынхэр
Эргативнэ:	[гуфӀыкӀ]ын	[гуфӀыкӀ]ыным	--	[гуфӀыкӀ]ынхэм
Послеложнэ:	[гуфӀыкӀ]ынкӀэ	[гуфӀыкӀ]ынымкӀэ	[гуфӀыкӀ]ынхэкӀэ	[гуфӀыкӀ]ынхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:	[гуфӀыкӀ]ыну	[гуфӀыкӀ]ынырауэ	[гуфӀыкӀ]ынхэу	[гуфӀыкӀ]ынхэрауэ

		-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[гуфӀыкӀ]ыну	[гуфӀыкӀ]ынур	--	[гуфӀыкӀ]ынухэр
Эргативнэ:	[гуфӀыкӀ]ыну	[гуфӀыкӀ]ынум	--	[гуфӀыкӀ]ынухэм
Послеложнэ:	[гуфӀыкӀ]ынукӀэ	[гуфӀыкӀ]ынумкӀэ	[гуфӀыкӀ]ынухэкӀэ	[гуфӀыкӀ]ынухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[гуфӀыкӀ]ынууэ	[гуфӀыкӀ]ынурауэ	[гуфӀыкӀ]ынухэу	[гуфӀыкӀ]ынухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

1. ГуфӀэ мащӀэкӀэ уи щытыкӀэр къэгъэлъэгъуэн, нэжэгужагъэ уи нэгу илъын.

ЩАПХЪЭХЭР

• Иджы [абы] сыхуэзэхукӀэ УкӀытэхыу погуфӀыкӀыр. ЩоджэнцӀыкӀу Ӏэдэм

Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр

Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь,	«Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984	нап. 104
адыгэбзэ	урысыбзэ/русский	инджылыбзэ/English
ПыгуфӀыкӀхэу къытхуосыж.	Прилетают к нам, улыбаясь.	They arrive smiling.

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

• пыгуфӀыкӀыжын (погуфӀыкӀыж)

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

• пыгуфӏыкӏын: smile
• пыгуфӀыкӀыжын (погуфӀыкӀыж): smile back at sb

УРЫСЫБЗЭ

• пыгуфӏыкӏын: улыбнуться
• пыгуфӀыкӀыжын (погуфӀыкӀыж): улыбнуться в ответ

БИБЛИОГРАФИЕ

Библиографием еплъын