пэпхъэрын

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

• IPA [pɐpχɐˈrǝn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

• пэ- + [пхъэр] + -ы + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэмыӏэс "пэпхъэрын"-м и спряженэ

Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:	пэпхъэрын
щымыӀэныгъэ:	пэмыпхъэрын

Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрын	упэпхъэрын	пэпхъэрын	дыпэпхъэрын	фыпэпхъэрын	пэпхъэрын(хэ)
щымыӀэныгъэ:	сыпэмыпхъэрын	упэмыпхъэрын	пэмыпхъэрын	дыпэмыпхъэрын	фыпэмыпхъэрын	пэмыпхъэрын(хэ)

унафэ наклоненэ	уэ	фэ
щыӀэныгъэ:	пэпхъэр!	фыпэпхъэр!
щымыӀэныгъэ:	упэмыпхъэр!	фыпэмыпхъэр!

Ре-кӀэ унафэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыпрепхъэр	упрепхъэр	препхъэр	дыпрепхъэр	фыпрепхъэр	препхъэр
щымыӀэныгъэ:	сыпремыпхъэр	упремыпхъэр	премыпхъэр	дыпремыпхъэр	фыпремыпхъэр	премыпхъэр

ЗэраӀуатэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпопхъэр(ыр)	упопхъэр(ыр)	попхъэр(ыр)	дыпопхъэр(ыр)	фыпопхъэр(ыр)	попхъэр(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрыркъым	упэпхъэрыркъым	пэпхъэрыркъым	дыпэпхъэрыркъым	фыпэпхъэрыркъым	пэпхъэры(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэр(ыр)т	упэпхъэр(ыр)т	пэпхъэр(ыр)т	дыпэпхъэр(ыр)т	фыпэпхъэр(ыр)т	пэпхъэр(ыр)т / пэпхъэрхэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэпхъэр(ыр)тэкъым	упэпхъэр(ыр)тэкъым	пэпхъэр(ыр)тэкъым	дыпэпхъэр(ыр)тэкъым	фыпэпхъэр(ыр)тэкъым	пэпхъэр(ыр)тэкъым / пэпхъэрхэ(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэращ	упэпхъэращ	пэпхъэращ	дыпэпхъэращ	фыпэпхъэращ	пэпхъэра(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэпхъэракъым	упэпхъэракъым	пэпхъэракъым	дыпэпхъэракъым	фыпэпхъэракъым	пэпхъэра(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрат	упэпхъэрат	пэпхъэрат	дыпэпхъэрат	фыпэпхъэрат	пэпхъэра(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэпхъэратэкъым	упэпхъэратэкъым	пэпхъэратэкъым	дыпэпхъэратэкъым	фыпэпхъэратэкъым	пэпхъэра(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрыгъащ	упэпхъэрыгъащ	пэпхъэрыгъащ	дыпэпхъэрыгъащ	фыпэпхъэрыгъащ	пэпхъэрыгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрыгъакъым	упэпхъэрыгъакъым	пэпхъэрыгъакъым	дыпэпхъэрыгъакъым	фыпэпхъэрыгъакъым	пэпхъэрыгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрыгъат	упэпхъэрыгъат	пэпхъэрыгъат	дыпэпхъэрыгъат	фыпэпхъэрыгъат	пэпхъэрыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрыгъатэкъым	упэпхъэрыгъатэкъым	пэпхъэрыгъатэкъым	дыпэпхъэрыгъатэкъым	фыпэпхъэрыгъатэкъым	пэпхъэрыгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрщ	упэпхъэрщ	пэпхъэрщ	дыпэпхъэрщ	фыпэпхъэрщ	пэпхъэр(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сыпэпхъэркъым	упэпхъэркъым	пэпхъэркъым	дыпэпхъэркъым	фыпэпхъэркъым	пэпхъэр(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрт	упэпхъэрт	пэпхъэрт	дыпэпхъэрт	фыпэпхъэрт	пэпхъэр(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сыпэпхъэртэкъым	упэпхъэртэкъым	пэпхъэртэкъым	дыпэпхъэртэкъым	фыпэпхъэртэкъым	пэпхъэр(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрынщ	упэпхъэрынщ	пэпхъэрынщ	дыпэпхъэрынщ	фыпэпхъэрынщ	пэпхъэрын(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрынкъым	упэпхъэрынкъым	пэпхъэрынкъым	дыпэпхъэрынкъым	фыпэпхъэрынкъым	пэпхъэрын(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрынущ	упэпхъэрынущ	пэпхъэрынущ	дыпэпхъэрынущ	фыпэпхъэрынущ	пэпхъэрыну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрынукъым	упэпхъэрынукъым	пэпхъэрынукъым	дыпэпхъэрынукъым	фыпэпхъэрынукъым	пэпхъэрыну(хэ)къым

ЗэрыупщӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэррэ	упэпхъэррэ	пэпхъэррэ	дыпэпхъэррэ	фыпэпхъэррэ	пэпхъэр(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрыркъэ	упэпхъэрыркъэ	пэпхъэрыркъэ	дыпэпхъэрыркъэ	фыпэпхъэрыркъэ	пэпхъэрыркъэ / пэпхъэрхэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэр(ыр)т	упэпхъэр(ыр)т	пэпхъэр(ыр)т	дыпэпхъэр(ыр)т	фыпэпхъэр(ыр)т	пэпхъэр(ыр)т / пэпхъэрхэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэпхъэр(ыр)тэкъэ	упэпхъэр(ыр)тэкъэ	пэпхъэр(ыр)тэкъэ	дыпэпхъэр(ыр)тэкъэ	фыпэпхъэр(ыр)тэкъэ	пэпхъэр(ыр)тэкъэ / пэпхъэрхэ(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэра	упэпхъэра	пэпхъэра	дыпэпхъэра	фыпэпхъэра	пэпхъэра(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэпхъэракъэ	упэпхъэракъэ	пэпхъэракъэ	дыпэпхъэракъэ	фыпэпхъэракъэ	пэпхъэра(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрат	упэпхъэрат	пэпхъэрат	дыпэпхъэрат	фыпэпхъэрат	пэпхъэра(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэпхъэратэкъэ	упэпхъэратэкъэ	пэпхъэратэкъэ	дыпэпхъэратэкъэ	фыпэпхъэратэкъэ	пэпхъэра(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрыгъа	упэпхъэрыгъа	пэпхъэрыгъа	дыпэпхъэрыгъа	фыпэпхъэрыгъа	пэпхъэрыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрыгъакъэ	упэпхъэрыгъакъэ	пэпхъэрыгъакъэ	дыпэпхъэрыгъакъэ	фыпэпхъэрыгъакъэ	пэпхъэрыгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрыгъат	упэпхъэрыгъат	пэпхъэрыгъат	дыпэпхъэрыгъат	фыпэпхъэрыгъат	пэпхъэрыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрыгъатэкъэ	упэпхъэрыгъатэкъэ	пэпхъэрыгъатэкъэ	дыпэпхъэрыгъатэкъэ	фыпэпхъэрыгъатэкъэ	пэпхъэрыгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэр	упэпхъэр	пэпхъэр	дыпэпхъэр	фыпэпхъэр	пэпхъэр(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сыпэпхъэркъэ	упэпхъэркъэ	пэпхъэркъэ	дыпэпхъэркъэ	фыпэпхъэркъэ	пэпхъэр(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрт	упэпхъэрт	пэпхъэрт	дыпэпхъэрт	фыпэпхъэрт	пэпхъэр(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сыпэпхъэртэкъэ	упэпхъэртэкъэ	пэпхъэртэкъэ	дыпэпхъэртэкъэ	фыпэпхъэртэкъэ	пэпхъэр(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрын	упэпхъэрын	пэпхъэрын	дыпэпхъэрын	фыпэпхъэрын	пэпхъэрын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрынкъэ	упэпхъэрынкъэ	пэпхъэрынкъэ	дыпэпхъэрынкъэ	фыпэпхъэрынкъэ	пэпхъэрын(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрыну	упэпхъэрыну	пэпхъэрыну	дыпэпхъэрыну	фыпэпхъэрыну	пэпхъэрыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрынукъэ	упэпхъэрынукъэ	пэпхъэрынукъэ	дыпэпхъэрынукъэ	фыпэпхъэрынукъэ	пэпхъэрыну(хэ)къэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрмэ	упэпхъэрмэ	пэпхъэрмэ	дыпэпхъэрмэ	фыпэпхъэрмэ	пэпхъэр(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэмыпхъэрмэ	упэмыпхъэрмэ	пэмыпхъэрмэ	дыпэмыпхъэрмэ	фыпэмыпхъэрмэ	пэмыпхъэр(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрамэ	упэпхъэрамэ	пэпхъэрамэ	дыпэпхъэрамэ	фыпэпхъэрамэ	пэпхъэра(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэмыпхъэрамэ	упэмыпхъэрамэ	пэмыпхъэрамэ	дыпэмыпхъэрамэ	фыпэмыпхъэрамэ	пэмыпхъэра(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрыгъамэ	упэпхъэрыгъамэ	пэпхъэрыгъамэ	дыпэпхъэрыгъамэ	фыпэпхъэрыгъамэ	пэпхъэрыгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэмыпхъэрыгъамэ	упэмыпхъэрыгъамэ	пэмыпхъэрыгъамэ	дыпэмыпхъэрыгъамэ	фыпэмыпхъэрыгъамэ	пэмыпхъэрыгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрынмэ	упэпхъэрынмэ	пэпхъэрынмэ	дыпэпхъэрынмэ	фыпэпхъэрынмэ	пэпхъэрын(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэмыпхъэрынмэ	упэмыпхъэрынмэ	пэмыпхъэрынмэ	дыпэмыпхъэрынмэ	фыпэмыпхъэрынмэ	пэмыпхъэрын(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрынумэ	упэпхъэрынумэ	пэпхъэрынумэ	дыпэпхъэрынумэ	фыпэпхъэрынумэ	пэпхъэрыну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэмыпхъэрынумэ	упэмыпхъэрынумэ	пэмыпхъэрынумэ	дыпэмыпхъэрынумэ	фыпэмыпхъэрынумэ	пэмыпхъэрыну(хэ)мэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэртэмэ	упэпхъэртэмэ	пэпхъэртэмэ	дыпэпхъэртэмэ	фыпэпхъэртэмэ	пэпхъэр(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэмыпхъэртэмэ	упэмыпхъэртэмэ	пэмыпхъэртэмэ	дыпэмыпхъэртэмэ	фыпэмыпхъэртэмэ	пэмыпхъэр(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэратэмэ	упэпхъэратэмэ	пэпхъэратэмэ	дыпэпхъэратэмэ	фыпэпхъэратэмэ	пэпхъэра(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэмыпхъэратэмэ	упэмыпхъэратэмэ	пэмыпхъэратэмэ	дыпэмыпхъэратэмэ	фыпэмыпхъэратэмэ	пэмыпхъэра(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрыгъатэмэ	упэпхъэрыгъатэмэ	пэпхъэрыгъатэмэ	дыпэпхъэрыгъатэмэ	фыпэпхъэрыгъатэмэ	пэпхъэрыгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэмыпхъэрыгъатэмэ	упэмыпхъэрыгъатэмэ	пэмыпхъэрыгъатэмэ	дыпэмыпхъэрыгъатэмэ	фыпэмыпхъэрыгъатэмэ	пэмыпхъэрыгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрынтэмэ	упэпхъэрынтэмэ	пэпхъэрынтэмэ	дыпэпхъэрынтэмэ	фыпэпхъэрынтэмэ	пэпхъэрын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэмыпхъэрынтэмэ	упэмыпхъэрынтэмэ	пэмыпхъэрынтэмэ	дыпэмыпхъэрынтэмэ	фыпэмыпхъэрынтэмэ	пэмыпхъэрын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрынутэмэ	упэпхъэрынутэмэ	пэпхъэрынутэмэ	дыпэпхъэрынутэмэ	фыпэпхъэрынутэмэ	пэпхъэрыну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэмыпхъэрынутэмэ	упэмыпхъэрынутэмэ	пэмыпхъэрынутэмэ	дыпэмыпхъэрынутэмэ	фыпэмыпхъэрынутэмэ	пэмыпхъэрыну(хэ)тэмэ

сослагательнэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрынт	упэпхъэрынт	пэпхъэрынт	дыпэпхъэрынт	фыпэпхъэрынт	пэпхъэрын(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрынтэкъым	упэпхъэрынтэкъым	пэпхъэрынтэкъым	дыпэпхъэрынтэкъым	фыпэпхъэрынтэкъым	пэпхъэрын(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрынут	упэпхъэрынут	пэпхъэрынут	дыпэпхъэрынут	фыпэпхъэрынут	пэпхъэрыну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрынутэкъым	упэпхъэрынутэкъым	пэпхъэрынутэкъым	дыпэпхъэрынутэкъым	фыпэпхъэрынутэкъым	пэпхъэрыну(хэ)тэкъым

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрми	упэпхъэрми	пэпхъэрми	дыпэпхъэрми	фыпэпхъэрми	пэпхъэр(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэмыпхъэрми	упэмыпхъэрми	пэмыпхъэрми	дыпэмыпхъэрми	фыпэмыпхъэрми	пэмыпхъэр(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрами	упэпхъэрами	пэпхъэрами	дыпэпхъэрами	фыпэпхъэрами	пэпхъэра(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэмыпхъэрами	упэмыпхъэрами	пэмыпхъэрами	дыпэмыпхъэрами	фыпэмыпхъэрами	пэмыпхъэра(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрыгъами	упэпхъэрыгъами	пэпхъэрыгъами	дыпэпхъэрыгъами	фыпэпхъэрыгъами	пэпхъэрыгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэмыпхъэрыгъами	упэмыпхъэрыгъами	пэмыпхъэрыгъами	дыпэмыпхъэрыгъами	фыпэмыпхъэрыгъами	пэмыпхъэрыгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрынми	упэпхъэрынми	пэпхъэрынми	дыпэпхъэрынми	фыпэпхъэрынми	пэпхъэрын(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэмыпхъэрынми	упэмыпхъэрынми	пэмыпхъэрынми	дыпэмыпхъэрынми	фыпэмыпхъэрынми	пэмыпхъэрын(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрынуми	упэпхъэрынуми	пэпхъэрынуми	дыпэпхъэрынуми	фыпэпхъэрынуми	пэпхъэрыну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэмыпхъэрынуми	упэмыпхъэрынуми	пэмыпхъэрынуми	дыпэмыпхъэрынуми	фыпэмыпхъэрынуми	пэмыпхъэрыну(хэ)ми

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэртэми	упэпхъэртэми	пэпхъэртэми	дыпэпхъэртэми	фыпэпхъэртэми	пэпхъэр(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэмыпхъэртэми	упэмыпхъэртэми	пэмыпхъэртэми	дыпэмыпхъэртэми	фыпэмыпхъэртэми	пэмыпхъэр(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэратэми	упэпхъэратэми	пэпхъэратэми	дыпэпхъэратэми	фыпэпхъэратэми	пэпхъэра(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэмыпхъэратэми	упэмыпхъэратэми	пэмыпхъэратэми	дыпэмыпхъэратэми	фыпэмыпхъэратэми	пэмыпхъэра(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрыгъатэми	упэпхъэрыгъатэми	пэпхъэрыгъатэми	дыпэпхъэрыгъатэми	фыпэпхъэрыгъатэми	пэпхъэрыгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэмыпхъэрыгъатэми	упэмыпхъэрыгъатэми	пэмыпхъэрыгъатэми	дыпэмыпхъэрыгъатэми	фыпэмыпхъэрыгъатэми	пэмыпхъэрыгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрынтэми	упэпхъэрынтэми	пэпхъэрынтэми	дыпэпхъэрынтэми	фыпэпхъэрынтэми	пэпхъэрын(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэмыпхъэрынтэми	упэмыпхъэрынтэми	пэмыпхъэрынтэми	дыпэмыпхъэрынтэми	фыпэмыпхъэрынтэми	пэмыпхъэрын(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрынутэми	упэпхъэрынутэми	пэпхъэрынутэми	дыпэпхъэрынутэми	фыпэпхъэрынутэми	пэпхъэрыну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэмыпхъэрынутэми	упэмыпхъэрынутэми	пэмыпхъэрынутэми	дыпэмыпхъэрынутэми	фыпэмыпхъэрынутэми	пэмыпхъэрыну(хэ)тэми

гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэраи	упэпхъэраи	пэпхъэраи	дыпэпхъэраи	фыпэпхъэраи	пэпхъэраи
щымыӀэныгъэ:	сыпэпхъэракъыми	упэпхъэракъыми	пэпхъэракъыми	дыпэпхъэракъыми	фыпэпхъэракъыми	пэпхъэракъыми

фӀэфӀыныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэращэрэт	упэпхъэращэрэт	пэпхъэращэрэт	дыпэпхъэращэрэт	фыпэпхъэращэрэт	пэпхъэращэрэт
щымыӀэныгъэ:	сыпэмыпхъэращэрэт	упэмыпхъэращэрэт	пэмыпхъэращэрэт	дыпэмыпхъэращэрэт	фыпэмыпхъэращэрэт	пэмыпхъэращэрэт

шэч къытехьэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрагъэнщ	упэпхъэрагъэнщ	пэпхъэрагъэнщ	дыпэпхъэрагъэнщ	фыпэпхъэрагъэнщ	пэпхъэрагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрагъэнкъым	упэпхъэрагъэнкъым	пэпхъэрагъэнкъым	дыпэпхъэрагъэнкъым	фыпэпхъэрагъэнкъым	пэпхъэрагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрагъэнт	упэпхъэрагъэнт	пэпхъэрагъэнт	дыпэпхъэрагъэнт	фыпэпхъэрагъэнт	пэпхъэрагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрагъэнтэкъым	упэпхъэрагъэнтэкъым	пэпхъэрагъэнтэкъым	дыпэпхъэрагъэнтэкъым	фыпэпхъэрагъэнтэкъым	пэпхъэрагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрагъэн	упэпхъэрагъэн	пэпхъэрагъэн	дыпэпхъэрагъэн	фыпэпхъэрагъэн	пэпхъэрагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрагъэнкъэ	упэпхъэрагъэнкъэ	пэпхъэрагъэнкъэ	дыпэпхъэрагъэнкъэ	фыпэпхъэрагъэнкъэ	пэпхъэрагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрагъэнт	упэпхъэрагъэнт	пэпхъэрагъэнт	дыпэпхъэрагъэнт	фыпэпхъэрагъэнт	пэпхъэрагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрагъэнтэкъэ	упэпхъэрагъэнтэкъэ	пэпхъэрагъэнтэкъэ	дыпэпхъэрагъэнтэкъэ	фыпэпхъэрагъэнтэкъэ	пэпхъэрагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрагъэнпхъэр	упэпхъэрагъэнпхъэр	пэпхъэрагъэнпхъэр	дыпэпхъэрагъэнпхъэр	фыпэпхъэрагъэнпхъэр	пэпхъэрагъэнпхъэр
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрагъэнукъым	упэпхъэрагъэнукъым	пэпхъэрагъэнукъым	дыпэпхъэрагъэнукъым	фыпэпхъэрагъэнукъым	пэпхъэрагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрагъэнут	упэпхъэрагъэнут	пэпхъэрагъэнут	дыпэпхъэрагъэнут	фыпэпхъэрагъэнут	пэпхъэрагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрагъэнутэкъым	упэпхъэрагъэнутэкъым	пэпхъэрагъэнутэкъым	дыпэпхъэрагъэнутэкъым	фыпэпхъэрагъэнутэкъым	пэпхъэрагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрагъэну	упэпхъэрагъэну	пэпхъэрагъэну	дыпэпхъэрагъэну	фыпэпхъэрагъэну	пэпхъэрагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрагъэнукъэ	упэпхъэрагъэнукъэ	пэпхъэрагъэнукъэ	дыпэпхъэрагъэнукъэ	фыпэпхъэрагъэнукъэ	пэпхъэрагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрагъэнут	упэпхъэрагъэнут	пэпхъэрагъэнут	дыпэпхъэрагъэнут	фыпэпхъэрагъэнут	пэпхъэрагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыпэпхъэрагъэнутэкъэ	упэпхъэрагъэнутэкъэ	пэпхъэрагъэнутэкъэ	дыпэпхъэрагъэнутэкъэ	фыпэпхъэрагъэнутэкъэ	пэпхъэрагъэнутэкъэ

Причастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыпэпхъэр	упэпхъэр	пэпхъэр	дыпэпхъэр	фыпэпхъэр	пэпхъэр(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыпэмыпхъэр	упэмыпхъэр	пэмыпхъэр	дыпэмыпхъэр	фыпэмыпхъэр	пэмыпхъэр(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыпэпхъэра	упэпхъэра	пэпхъэра	дыпэпхъэра	фыпэпхъэра	пэпхъэра(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыпэмыпхъэра	упэмыпхъэра	пэмыпхъэра	дыпэмыпхъэра	фыпэмыпхъэра	пэмыпхъэра(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыпэпхъэрыгъа	упэпхъэрыгъа	пэпхъэрыгъа	дыпэпхъэрыгъа	фыпэпхъэрыгъа	пэпхъэрыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыпэмыпхъэрыгъа	упэмыпхъэрыгъа	пэмыпхъэрыгъа	дыпэмыпхъэрыгъа	фыпэмыпхъэрыгъа	пэмыпхъэрыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыпэпхъэрын	упэпхъэрын	пэпхъэрын	дыпэпхъэрын	фыпэпхъэрын	пэпхъэрын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сыпэмыпхъэрын	упэмыпхъэрын	пэмыпхъэрын	дыпэмыпхъэрын	фыпэмыпхъэрын	пэмыпхъэрын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыпэпхъэрыну	упэпхъэрыну	пэпхъэрыну	дыпэпхъэрыну	фыпэпхъэрыну	пэпхъэрыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сыпэмыпхъэрыну	упэмыпхъэрыну	пэмыпхъэрыну	дыпэмыпхъэрыну	фыпэмыпхъэрыну	пэмыпхъэрыну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыпэпхъэр	узэрыпэпхъэр	зэрыпэпхъэр	дызэрыпэпхъэр	фызэрыпэпхъэр	зэрыпэпхъэр(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыпэмыпхъэр	узэрыпэмыпхъэр	зэрыпэмыпхъэр	дызэрыпэмыпхъэр	фызэрыпэмыпхъэр	зэрыпэмыпхъэр(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыпэпхъэра	узэрыпэпхъэра	зэрыпэпхъэра	дызэрыпэпхъэра	фызэрыпэпхъэра	зэрыпэпхъэра(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыпэмыпхъэра	узэрыпэмыпхъэра	зэрыпэмыпхъэра	дызэрыпэмыпхъэра	фызэрыпэмыпхъэра	зэрыпэмыпхъэра(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыпэпхъэрыгъа	узэрыпэпхъэрыгъа	зэрыпэпхъэрыгъа	дызэрыпэпхъэрыгъа	фызэрыпэпхъэрыгъа	зэрыпэпхъэрыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыпэмыпхъэрыгъа	узэрыпэмыпхъэрыгъа	зэрыпэмыпхъэрыгъа	дызэрыпэмыпхъэрыгъа	фызэрыпэмыпхъэрыгъа	зэрыпэмыпхъэрыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыпэпхъэрын	узэрыпэпхъэрын	зэрыпэпхъэрын	дызэрыпэпхъэрын	фызэрыпэпхъэрын	зэрыпэпхъэрын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыпэмыпхъэрын	узэрыпэмыпхъэрын	зэрыпэмыпхъэрын	дызэрыпэмыпхъэрын	фызэрыпэмыпхъэрын	зэрыпэмыпхъэрын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыпэпхъэрыну	узэрыпэпхъэрыну	зэрыпэпхъэрыну	дызэрыпэпхъэрыну	фызэрыпэпхъэрыну	зэрыпэпхъэрыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыпэмыпхъэрыну	узэрыпэмыпхъэрыну	зэрыпэмыпхъэрыну	дызэрыпэмыпхъэрыну	фызэрыпэмыпхъэрыну	зэрыпэмыпхъэрыну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыщыпэпхъэр	ущыпэпхъэр	щыпэпхъэр	дыщыпэпхъэр	фыщыпэпхъэр	щыпэпхъэр(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыпэмыпхъэр	ущыпэмыпхъэр	щыпэмыпхъэр	дыщыпэмыпхъэр	фыщыпэмыпхъэр	щыпэмыпхъэр(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщыпэпхъэра	ущыпэпхъэра	щыпэпхъэра	дыщыпэпхъэра	фыщыпэпхъэра	щыпэпхъэра(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыпэмыпхъэра	ущипэмыпхъэра	щыпэмыпхъэра	дыщыпэмыпхъэра	фыщыпэмыпхъэра	щыпэмыпхъэра(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщыпэпхъэрыгъа	ущыпэпхъэрыгъа	щыпэпхъэрыгъа	дыщыпэпхъэрыгъа	фыщыпэпхъэрыгъа	щыпэпхъэрыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыпэмыпхъэрыгъа	ущыпэмыпхъэрыгъа	щыпэмыпхъэрыгъа	дыщыпэмыпхъэрыгъа	фыщыпэмыпхъэрыгъа	щыпэмыпхъэрыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщыпэпхъэрын	ущыпэпхъэрын	щыпэпхъэрын	дыщыпэпхъэрын	фыщыпэпхъэрын	щыпэпхъэрын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыпэмыпхъэрын	ущыпэпхъэрын	щыпэмыпхъэрын	дыщыпэмыпхъэрын	фыщыпэмыпхъэрын	щыпэмыпхъэрын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщыпэпхъэрыну	ущыпэпхъэрыну	щыпэпхъэрыну	дыщыпэпхъэрыну	фыщыпэпхъэрыну	щыпэпхъэрыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыпэмыпхъэрыну	ущыпэмыпхъэрыну	щыпэмыпхъэрыну	дыщыпэмыпхъэрыну	фыщыпэмыпхъэрыну	щыпэмыпхъэрыну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыздыпэпхъэр	уздыпэпхъэр	здыпэпхъэр	дыздыпэпхъэр	фыздыпэпхъэр	здыпэпхъэр(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыздыпэмыпхъэр	уздыпэмыпхъэр	здыпэмыпхъэр	дыздыпэмыпхъэр	фыздыпэмыпхъэр	здыпэмыпхъэр(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыздыпэпхъэра	уздыпэпхъэра	здыпэпхъэра	дыздыпэпхъэра	фыздыпэпхъэра	здыпэпхъэра(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыздыпэмыпхъэра	уздыпэмыпхъэра	здыпэмыпхъэра	дыздыпэмыпхъэра	фыздыпэмыпхъэра	здыпэмыпхъэра(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыздыпэпхъэрыгъа	уздыпэпхъэрыгъа	здыпэпхъэрыгъа	дыздыпэпхъэрыгъа	фыздыпэпхъэрыгъа	здыпэпхъэрыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыздыпэмыпхъэрыгъа	уздыпэмыпхъэрыгъа	здыпэмыпхъэрыгъа	дыздыпэмыпхъэрыгъа	фыздыпэмыпхъэрыгъа	здыпэмыпхъэрыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыздыпэпхъэрын	уздыпэпхъэрын	здыпэпхъэрын	дыздыпэпхъэрын	фыздыпэпхъэрын	здыпэпхъэрын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыздыпэмыпхъэрын	уздыпэмыпхъэрын	здыпэмыпхъэрын	дыздыпэмыпхъэрын	фыздыпэмыпхъэрын	здыпэмыпхъэрын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыздыпэпхъэрыну	уздыпэпхъэрыну	здыпэпхъэрыну	дыздыпэпхъэрыну	фыздыпэпхъэрыну	здыпэпхъэрыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыздыпэмыпхъэрыну	уздыпэмыпхъэрыну	здыпэмыпхъэрыну	дыздыпэмыпхъэрыну	фыздыпэмыпхъэрыну	здыпэмыпхъэрыну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыпэпхъэр	ущӀыпэпхъэр	щӀыпэпхъэр	дыщӀыпэпхъэр	фыщӀыпэпхъэр	щӀыпэпхъэр(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыпэмыпхъэр	ущӀыпэмыпхъэр	щӀыпэмыпхъэр	дыщӀыпэмыпхъэр	фыщӀыпэмыпхъэр	щӀыпэмыпхъэр(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыпэпхъэра	ущӀыпэпхъэрӀэпхъэра	щӀыпэпхъэра	дыщӀыпэпхъэра	фыщӀыпэпхъэра	щӀыпэпхъэра(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыпэмыпхъэра	ущӀыпэмыпхъэра	щӀыпэмыпхъэра	дыщӀыпэмыпхъэра	фыщӀыпэмыпхъэра	щӀыпэмыпхъэра(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыпэпхъэрыгъа	ущӀыпэпхъэрыгъа	щӀыпэпхъэрыгъа	дыщӀыпэпхъэрыгъа	фыщӀыпэпхъэрыгъа	щӀыпэпхъэрыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыпэмыпхъэрыгъа	ущӀыпэмыпхъэрыгъа	щӀыпэмыпхъэрыгъа	дыщӀыпэмыпхъэрыгъа	фыщӀыпэмыпхъэрыгъа	щӀыпэмыпхъэрыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыпэпхъэрын	ущӀыпэпхъэрын	щӀыпэпхъэрын	дыщӀыпэпхъэрын	фыщӀыпэпхъэрын	щӀыпэпхъэрын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыпэмыпхъэрын	ущӀыпэмыпхъэрын	щӀыпэмыпхъэрын	дыщӀыпэмыпхъэрын	фыщӀыпэмыпхъэрын	щӀыпэмыпхъэрын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыпэпхъэрыну	ущӀыпэпхъэрыну	щӀыпэпхъэрыну	дыщӀыпэпхъэрыну	фыщӀыпэпхъэрыну	щӀыпэпхъэрыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыпэмыпхъэрыну	ущӀыпэмыпхъэрыну	щӀыпэмыпхъэрыну	дыщӀыпэмыпхъэрыну	фыщӀыпэмыпхъэрыну	щӀыпэмыпхъэрыну(хэ)

Деепричастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыпэпхъэру	упэпхъэру	пэпхъэру	дыпэпхъэру	фыпэпхъэру	пэпхъэр(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыпэмыпхъэру	упэмыпхъэру	пэмыпхъэру	дыпэмыпхъэру	фыпэмыпхъэру	пэмыпхъэр(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыпэпхъэрауэ	упэпхъэрауэ	пэпхъэрауэ	дыпэпхъэрауэ	фыпэпхъэрауэ	пэпхъэрауэ / пэпхъэрахэу
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыпэмыпхъэрауэ	упэмыпхъэрауэ	пэмыпхъэрауэ	дыпэмыпхъэрауэ	фыпэмыпхъэрауэ	пэмыпхъэрауэ / пэмыпхъэрахэу
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ	сыпэпхъэрурэ	упэпхъэрурэ	пэпхъэрурэ	дыпэпхъэрурэ	фыпэпхъэрурэ	пэпхъэр(хэ)урэ
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ	сыпэмыпхъэрурэ	упэмыпхъэрурэ	пэмыпхъэрурэ	дыпэмыпхъэрурэ	фыпэмыпхъэрурэ	пэмыпхъэр(хэ)урэ

Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ			Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Подлежащэ
сэ	--	сыппопхъэр	сыпопхъэр	--	сыфпопхъэр	сапопхъэр
уэ	успопхъэр	--	упопхъэр	утпопхъэр	--	уапопхъэр
ар	спопхъэр	ппопхъэр	попхъэр	тпопхъэр	фпопхъэр	япопхъэр
дэ	--	дыппопхъэр	дыпопхъэр	--	дыфпопхъэр	дапопхъэр
фэ	фыспопхъэр	--	фыпопхъэр	фытпопхъэр	--	фапопхъэр
ахэр	спопхъэр(хэ)	ппопхъэр(хэ)	попхъэр(хэ)	тпопхъэр(хэ)	фпопхъэр(хэ)	япопхъэр(хэ)

		-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[пхъэр]	[пхъэр]ыр	--	[пхъэр]хэр
Эргативнэ:	[пхъэр]	[пхъэр]ым	--	[пхъэр]хэм
Послеложнэ:	[пхъэр]кӀэ	[пхъэр]ымкӀэ	[пхъэр]хэкӀэ	[пхъэр]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[пхъэр]у	[пхъэр]ырауэ	[пхъэр]хэу	[пхъэр]хэрауэ

		-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[пхъэр]а	[пхъэр]ар	--	[пхъэр]ахэр
Эргативнэ:	[пхъэр]а	[пхъэр]ам	--	[пхъэр]ахэм
Послеложнэ:	[пхъэр]акӀэ	[пхъэр]амкӀэ	[пхъэр]ахэкӀэ	[пхъэр]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[пхъэр]ауэ	[пхъэр]арауэ	[пхъэр]ахэу	[пхъэр]ахэрауэ

		-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[пхъэр]ын	[пхъэр]ыныр	--	[пхъэр]ынхэр
Эргативнэ:	[пхъэр]ын	[пхъэр]ыным	--	[пхъэр]ынхэм
Послеложнэ:	[пхъэр]ынкӀэ	[пхъэр]ынымкӀэ	[пхъэр]ынхэкӀэ	[пхъэр]ынхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:	[пхъэр]ыну	[пхъэр]ынырауэ	[пхъэр]ынхэу	[пхъэр]ынхэрауэ

		-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[пхъэр]ыну	[пхъэр]ынур	--	[пхъэр]ынухэр
Эргативнэ:	[пхъэр]ыну	[пхъэр]ынум	--	[пхъэр]ынухэм
Послеложнэ:	[пхъэр]ынукӀэ	[пхъэр]ынумкӀэ	[пхъэр]ынухэкӀэ	[пхъэр]ынухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[пхъэр]ынууэ	[пхъэр]ынурауэ	[пхъэр]ынухэу	[пхъэр]ынухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

1. Зэрыгъэпхъэру зыгуэрым пежьэн.

ЩАПХЪЭХЭР

• Фоч уэ макъхэр зэпымыууэ зэхэпхырти, жылэр яхъунщӀэу къыдыхьа дыгъуакӀуэхэм цӀыхухэр пэпхъэра хуэдэт. Гъуэщокъуэ Хъусин

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

• пэпхъэрын: in alarm, rush out to meet sb.

УРЫСЫБЗЭ

• пэпхъэрын: по тревоге устремиться навстречу кому-л.

БИБЛИОГРАФИЕ

Библиографием еплъын