пэрылъэдэн

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

• IPA [pɐrǝɬɐˈdɐn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

• пэ- + ры- + [лъэд] + -э + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэмыӏэс "пэрылъэдэн"-м и спряженэ

Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:	пэрылъэдэн
щымыӀэныгъэ:	пэрымылъэдэн

Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдэн	упэрылъэдэн	пэрылъэдэн	дыпэрылъэдэн	фыпэрылъэдэн	пэрылъэдэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:	сыпэрымылъэдэн	упэрымылъэдэн	пэрымылъэдэн	дыпэрымылъэдэн	фыпэрымылъэдэн	пэрымылъэдэн(хэ)

унафэ наклоненэ	уэ	фэ
щыӀэныгъэ:	пэрылъадэ!	фыпэрылъадэ!
щымыӀэныгъэ:	упэрымылъадэ!	фыпэрымылъадэ!

Ре-кӀэ унафэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыпэрырелъадэ	упэрырелъадэ	пэрырелъадэ	дыпэрырелъадэ	фыпэрырелъадэ	пэрырелъадэ
щымыӀэныгъэ:	сыпэрыремылъадэ	упэрыремылъадэ	пэрыремылъадэ	дыпэрыремылъадэ	фыпэрыремылъадэ	пэрыремылъадэ

ЗэраӀуатэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэролъадэ(р)	упэролъадэ(р)	пэролъадэ(р)	пэролъадэ(р)	фыпэролъадэ(р)	пэролъадэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрылъадэркъым	упэрылъадэркъым	пэрылъадэркъым	дыпэрылъадэркъым	фыпэрылъадэркъым	пэрылъадэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сыпэрылъадэ(р)т	упэрылъадэ(р)т	пэрылъадэ(р)т	дыпэрылъадэ(р)т	фыпэрылъадэ(р)т	пэрылъадэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэрылъадэ(р)тэкъым	упэрылъадэ(р)тэкъым	пэрылъадэ(р)тэкъым	дыпэрылъадэ(р)тэкъым	фыпэрылъадэ(р)тэкъым	пэрылъадэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдащ	упэрылъэдащ	пэрылъэдащ	дыпэрылъэдащ	фыпэрылъэдащ	пэрылъэда(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдакъым	упэрылъэдакъым	пэрылъэдакъым	дыпэрылъэдакъым	фыпэрылъэдакъым	пэрылъэда(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдат	упэрылъэдат	пэрылъэдат	дыпэрылъэдат	фыпэрылъэдат	пэрылъэда(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдатэкъым	упэрылъэдатэкъым	пэрылъэдатэкъым	дыпэрылъэдатэкъым	фыпэрылъэдатэкъым	пэрылъэда(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдэгъащ	упэрылъэдэгъащ	пэрылъэдэгъащ	дыпэрылъэдэгъащ	фыпэрылъэдэгъащ	пэрылъэдэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдэгъакъым	упэрылъэдэгъакъым	пэрылъэдэгъакъым	дыпэрылъэдэгъакъым	фыпэрылъэдэгъакъым	пэрылъэдэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдэгъат	упэрылъэдэгъат	пэрылъэдэгъат	дыпэрылъэдэгъат	фыпэрылъэдэгъат	пэрылъэдэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдэгъатэкъым	упэрылъэдэгъатэкъым	пэрылъэдэгъатэкъым	дыпэрылъэдэгъатэкъым	фыпэрылъэдэгъатэкъым	пэрылъэдэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сыпэрылъадэщ	упэрылъадэщ	пэрылъадэщ	дыпэрылъадэщ	фыпэрылъадэщ	пэрылъадэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сыпэрылъадэкъым	упэрылъадэкъым	пэрылъадэкъым	дыпэрылъадэкъым	фыпэрылъадэкъым	пэрылъадэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сыпэрылъадэт	упэрылъадэт	пэрылъадэт	дыпэрылъадэт	фыпэрылъадэт	пэрылъадэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сыпэрылъадэтэкъым	упэрылъадэтэкъым	пэрылъадэтэкъым	дыпэрылъадэтэкъым	фыпэрылъадэтэкъым	пэрылъадэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдэнщ	упэрылъэдэнщ	пэрылъэдэнщ	дыпэрылъэдэнщ	фыпэрылъэдэнщ	пэрылъэдэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдэнкъым	упэрылъэдэнкъым	пэрылъэдэнкъым	дыпэрылъэдэнкъым	фыпэрылъэдэнкъым	пэрылъэдэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдэнущ	упэрылъэдэнущ	пэрылъэдэнущ	дыпэрылъэдэнущ	фыпэрылъэдэнущ	пэрылъэдэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдэнукъым	упэрылъэдэнукъым	пэрылъэдэнукъым	дыпэрылъэдэнукъым	фыпэрылъэдэнукъым	пэрылъэдэну(хэ)къым

ЗэрыупщӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрылъадэрэ	упэрылъадэрэ	пэрылъадэрэ	дыпэрылъадэрэ	фыпэрылъадэрэ	пэрылъадэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрылъадэркъэ	упэрылъадэркъэ	пэрылъадэркъэ	дыпэрылъадэркъэ	фыпэрылъадэркъэ	пэрылъадэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сыпэрылъадэ(р)т	упэрылъадэ(р)т	пэрылъадэ(р)т	дыпэрылъадэ(р)т	фыпэрылъадэ(р)т	пэрылъадэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэрылъадэ(р)тэкъэ	упэрылъадэ(р)тэкъэ	пэрылъадэ(р)тэкъэ	дыпэрылъадэ(р)тэкъэ	фыпэрылъадэ(р)тэкъэ	пэрылъадэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэда	упэрылъэда	пэрылъэда	дыпэрылъэда	фыпэрылъэда	пэрылъэда(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдакъэ	упэрылъэдакъэ	пэрылъэдакъэ	дыпэрылъэдакъэ	фыпэрылъэдакъэ	пэрылъэда(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдат	упэрылъэдат	пэрылъэдат	дыпэрылъэдат	фыпэрылъэдат	пэрылъэда(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдатэкъэ	упэрылъэдатэкъэ	пэрылъэдатэкъэ	дыпэрылъэдатэкъэ	фыпэрылъэдатэкъэ	пэрылъэда(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдэгъа	упэрылъэдэгъа	пэрылъэдэгъа	дыпэрылъэдэгъа	фыпэрылъэдэгъа	пэрылъэдэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдэгъакъэ	упэрылъэдэгъакъэ	пэрылъэдэгъакъэ	дыпэрылъэдэгъакъэ	фыпэрылъэдэгъакъэ	пэрылъэдэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдэгъат	упэрылъэдэгъат	пэрылъэдэгъат	дыпэрылъэдэгъат	фыпэрылъэдэгъат	пэрылъэдэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдэгъатэкъэ	упэрылъэдэгъатэкъэ	пэрылъэдэгъатэкъэ	дыпэрылъэдэгъатэкъэ	фыпэрылъэдэгъатэкъэ	пэрылъэдэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сыпэрылъадэ	упэрылъадэ	пэрылъадэ	дыпэрылъадэ	фыпэрылъадэ	пэрылъадэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сыпэрылъадэкъэ	упэрылъадэкъэ	пэрылъадэкъэ	дыпэрылъадэкъэ	фыпэрылъадэкъэ	пэрылъадэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сыпэрылъадэт	упэрылъадэт	пэрылъадэт	дыпэрылъадэт	фыпэрылъадэт	пэрылъадэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сыпэрылъадэтэкъэ	упэрылъадэтэкъэ	пэрылъадэтэкъэ	дыпэрылъадэтэкъэ	фыпэрылъадэтэкъэ	пэрылъадэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдэн	упэрылъэдэн	пэрылъэдэн	дыпэрылъэдэн	фыпэрылъэдэн	пэрылъэдэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдэнкъэ	упэрылъэдэнкъэ	пэрылъэдэнкъэ	дыпэрылъэдэнкъэ	фыпэрылъэдэнкъэ	пэрылъэдэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдэну	упэрылъэдэну	пэрылъэдэну	дыпэрылъэдэну	фыпэрылъэдэну	пэрылъэдэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдэнукъэ	упэрылъэдэнукъэ	пэрылъэдэнукъэ	дыпэрылъэдэнукъэ	фыпэрылъэдэнукъэ	пэрылъэдэну(хэ)къэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрылъадэмэ	упэрылъадэмэ	пэрылъадэмэ	дыпэрылъадэмэ	фыпэрылъадэмэ	пэрылъадэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрымылъадэмэ	упэрымылъадэмэ	пэрымылъадэмэ	дыпэрымылъадэмэ	фыпэрымылъадэмэ	пэрымылъадэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдамэ	упэрылъэдамэ	пэрылъэдамэ	дыпэрылъэдамэ	фыпэрылъэдамэ	пэрылъэда(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэрымылъэдамэ	упэрымылъэдамэ	пэрымылъэдамэ	дыпэрымылъэдамэ	фыпэрымылъэдамэ	пэрмылъэда(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдэгъамэ	упэрылъэдэгъамэ	пэрылъэдэгъамэ	дыпэрылъэдэгъамэ	фыпэрылъэдэгъамэ	пэрылъэдэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэрымылъэдэгъамэ	упэрымылъэдэгъамэ	пэрымылъэдэгъамэ	дыпэрымылъэдэгъамэ	фыпэрымылъэдэгъамэ	пэрымылъэдэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдэнмэ	упэрылъэдэнмэ	пэрылъэдэнмэ	дыпэрылъэдэнмэ	фыпэрылъэдэнмэ	пэрылъэдэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрымылъэдэнмэ	упэрымылъэдэнмэ	пэрымылъэдэнмэ	дыпэрымылъэдэнмэ	фыпэрымылъэдэнмэ	пэрымылъэдэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдэнумэ	упэрылъэдэнумэ	пэрылъэдэнумэ	дыпэрылъэдэнумэ	фыпэрылъэдэнумэ	пэрылъэдэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрымылъэдэнумэ	упэрымылъэдэнумэ	пэрымылъэдэнумэ	дыпэрымылъэдэнумэ	фыпэрымылъэдэнумэ	пэрымылъэдэну(хэ)мэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрылъадэтэмэ	упэрылъадэтэмэ	пэрылъадэтэмэ	дыпэрылъадэтэмэ	фыпэрылъадэтэмэ	пэрылъадэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрымылъадэтэмэ	упэрымылъадэтэмэ	пэрымылъадэтэмэ	дыпэрымылъадэтэмэ	фыпэрымылъадэтэмэ	пэрымылъадэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдатэмэ	упэрылъэдатэмэ	пэрылъэдатэмэ	дыпэрылъэдатэмэ	фыпэрылъэдатэмэ	пэрылъэда(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэрымылъэдатэмэ	упэрымылъэдатэмэ	пэрымылъэдатэмэ	дыпэрымылъэдатэмэ	фыпэрымылъэдатэмэ	пэрымылъэда(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдэгъатэмэ	упэрылъэдэгъатэмэ	пэрылъэдэгъатэмэ	дыпэрылъэдэгъатэмэ	фыпэрылъэдэгъатэмэ	пэрылъэдэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэрымылъэдэгъатэмэ	упэрымылъэдэгъатэмэ	пэрымылъэдэгъатэмэ	дыпэрымылъэдэгъатэмэ	фыпэрымылъэдэгъатэмэ	пэрымылъэдэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдэнтэмэ	упэрылъэдэнтэмэ	пэрылъэдэнтэмэ	дыпэрылъэдэнтэмэ	фыпэрылъэдэнтэмэ	пэрылъэдэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрымылъэдэнтэмэ	упэрымылъэдэнтэмэ	пэрымылъэдэнтэмэ	дыпэрымылъэдэнтэмэ	фыпэрымылъэдэнтэмэ	пэрымылъэдэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдэнутэмэ	упэрылъэдэнутэмэ	пэрылъэдэнутэмэ	дыпэрылъэдэнутэмэ	фыпэрылъэдэнутэмэ	пэрылъэдэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрымылъэдэнутэмэ	упэрымылъэдэнутэмэ	пэрымылъэдэнутэмэ	дыпэрымылъэдэнутэмэ	фыпэрымылъэдэнутэмэ	пэрымылъэдэну(хэ)тэмэ

сослагательнэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдэнт	упэрылъэдэнт	пэрылъэдэнт	дыпэрылъэдэнт	фыпэрылъэдэнт	пэрылъэдэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдэнтэкъым	упэрылъэдэнтэкъым	пэрылъэдэнтэкъым	дыпэрылъэдэнтэкъым	фыпэрылъэдэнтэкъым	пэрылъэдэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдэнут	упэрылъэдэнут	пэрылъэдэнут	дыпэрылъэдэнут	фыпэрылъэдэнут	пэрылъэдэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдэнутэкъым	упэрылъэдэнутэкъым	пэрылъэдэнутэкъым	дыпэрылъэдэнутэкъым	фыпэрылъэдэнутэкъым	пэрылъэдэну(хэ)тэкъым

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрылъадэми	упэрылъадэми	пэрылъадэми	дыпэрылъадэми	фыпэрылъадэми	пэрылъадэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрымылъадэми	упэрымылъадэми	пэрымылъадэми	дыпэрымылъадэми	фыпэрымылъадэми	пэрымылъадэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдами	упэрылъэдами	пэрылъэдами	дыпэрылъэдами	фыпэрылъэдами	пэрылъэда(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэрымылъэдами	упэрымылъэдами	пэрымылъэдами	дыпэрымылъэдами	фыпэрымылъэдами	пэрымылъэда(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдэгъами	упэрылъэдэгъами	пэрылъэдэгъами	дыпэрылъэдэгъами	фыпэрылъэдэгъами	пэрылъэдэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэрымылъэдэгъами	упэрымылъэдэгъами	пэрымылъэдэгъами	дыпэрымылъэдэгъами	фыпэрымылъэдэгъами	пэрымылъэдэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдэнми	упэрылъэдэнми	пэрылъэдэнми	дыпэрылъэдэнми	фыпэрылъэдэнми	пэрылъэдэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрымылъэдэнми	упэрымылъэдэнми	пэрымылъэдэнми	дыпэрымылъэдэнми	фыпэрымылъэдэнми	пэрымылъэдэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдэнуми	упэрылъэдэнуми	пэрылъэдэнуми	дыпэрылъэдэнуми	фыпэрылъэдэнуми	пэрылъэдэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрымылъэдэнуми	упэрымылъэдэнуми	пэрымылъэдэнуми	дыпэрымылъэдэнуми	фыпэрымылъэдэнуми	пэрымылъэдэну(хэ)ми

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрылъадэтэми	упэрылъадэтэми	пэрылъадэтэми	дыпэрылъадэтэми	фыпэрылъадэтэми	пэрылъадэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрымылъадэтэми	упэрымылъадэтэми	пэрымылъадэтэми	дыпэрымылъадэтэми	фыпэрымылъадэтэми	пэрымылъадэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдатэми	упэрылъэдатэми	пэрылъэдатэми	дыпэрылъэдатэми	фыпэрылъэдатэми	пэрылъэда(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэрымылъэдатэми	упэрымылъэдатэми	пэрымылъэдатэми	дыпэрымылъэдатэми	фыпэрымылъэдатэми	пэрымылъэда(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдэгъатэми	упэрылъэдэгъатэми	пэрылъэдэгъатэми	дыпэрылъэдэгъатэми	фыпэрылъэдэгъатэми	пэрылъэдэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэрымылъэдэгъатэми	упэрымылъэдэгъатэми	пэрымылъэдэгъатэми	дыпэрымылъэдэгъатэми	фыпэрымылъэдэгъатэми	пэрымылъэдэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдэнтэми	упэрылъэдэнтэми	пэрылъэдэнтэми	дыпэрылъэдэнтэми	фыпэрылъэдэнтэми	пэрылъэдэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрымылъэдэнтэми	упэрымылъэдэнтэми	пэрымылъэдэнтэми	дыпэрымылъэдэнтэми	фыпэрымылъэдэнтэми	пэрымылъэдэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдэнутэми	упэрылъэдэнутэми	пэрылъэдэнутэми	дыпэрылъэдэнутэми	фыпэрылъэдэнутэми	пэрылъэдэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрымылъэдэнутэми	упэрымылъэдэнутэми	пэрымылъэдэнутэми	дыпэрымылъэдэнутэми	фыпэрымылъэдэнутэми	пэрымылъэдэну(хэ)тэми

гъэщӀэгълъэдэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдаи	упэрылъэдаи	пэрылъэдаи	дыпэрылъэдаи	фыпэрылъэдаи	пэрылъэдаи
щымыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдакъыми	упэрылъэдакъыми	пэрылъэдакъыми	дыпэрылъэдакъыми	фыпэрылъэдакъыми	пэрылъэдакъыми

фӀэфӀыныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдащэрэт	упэрылъэдащэрэт	пэрылъэдащэрэт	дыпэрылъэдащэрэт	фыпэрылъэдащэрэт	пэрылъэдащэрэт
щымыӀэныгъэ:	сыпэрымылъэдащэрэт	упэрымылъэдащэрэт	пэрымылъэдащэрэт	дыпэрымылъэдащэрэт	фыпэрымылъэдащэрэт	пэрымылъэдащэрэт

шэч къытехьэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдагъэнщ	упэрылъэдагъэнщ	пэрылъэдагъэнщ	дыпэрылъэдагъэнщ	фыпэрылъэдагъэнщ	пэрылъэдагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдагъэнкъым	упэрылъэдагъэнкъым	пэрылъэдагъэнкъым	дыпэрылъэдагъэнкъым	фыпэрылъэдагъэнкъым	пэрылъэдагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдагъэнт	упэрылъэдагъэнт	пэрылъэдагъэнт	дыпэрылъэдагъэнт	фыпэрылъэдагъэнт	пэрылъэдагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдагъэнтэкъым	упэрылъэдагъэнтэкъым	пэрылъэдагъэнтэкъым	дыпэрылъэдагъэнтэкъым	фыпэрылъэдагъэнтэкъым	пэрылъэдагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдагъэн	упэрылъэдагъэн	пэрылъэдагъэн	дыпэрылъэдагъэн	фыпэрылъэдагъэн	пэрылъэдагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдагъэнкъэ	упэрылъэдагъэнкъэ	пэрылъэдагъэнкъэ	дыпэрылъэдагъэнкъэ	фыпэрылъэдагъэнкъэ	пэрылъэдагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдагъэнт	упэрылъэдагъэнт	пэрылъэдагъэнт	дыпэрылъэдагъэнт	фыпэрылъэдагъэнт	пэрылъэдагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдагъэнтэкъэ	упэрылъэдагъэнтэкъэ	пэрылъэдагъэнтэкъэ	дыпэрылъэдагъэнтэкъэ	фыпэрылъэдагъэнтэкъэ	пэрылъэдагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдагъэнущ	упэрылъэдагъэнущ	пэрылъэдагъэнущ	дыпэрылъэдагъэнущ	фыпэрылъэдагъэнущ	пэрылъэдагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдагъэнукъым	упэрылъэдагъэнукъым	пэрылъэдагъэнукъым	дыпэрылъэдагъэнукъым	фыпэрылъэдагъэнукъым	пэрылъэдагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдагъэнут	упэрылъэдагъэнут	пэрылъэдагъэнут	дыпэрылъэдагъэнут	фыпэрылъэдагъэнут	пэрылъэдагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдагъэнутэкъым	упэрылъэдагъэнутэкъым	пэрылъэдагъэнутэкъым	дыпэрылъэдагъэнутэкъым	фыпэрылъэдагъэнутэкъым	пэрылъэдагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдагъэну	упэрылъэдагъэну	пэрылъэдагъэну	дыпэрылъэдагъэну	фыпэрылъэдагъэну	пэрылъэдагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдагъэнукъэ	упэрылъэдагъэнукъэ	пэрылъэдагъэнукъэ	дыпэрылъэдагъэнукъэ	фыпэрылъэдагъэнукъэ	пэрылъэдагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдагъэнут	упэрылъэдагъэнут	пэрылъэдагъэнут	дыпэрылъэдагъэнут	фыпэрылъэдагъэнут	пэрылъэдагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыпэрылъэдагъэнутэкъэ	упэрылъэдагъэнутэкъэ	пэрылъэдагъэнутэкъэ	дыпэрылъэдагъэнутэкъэ	фыпэрылъэдагъэнутэкъэ	пэрылъэдагъэнутэкъэ

Причастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыпэрылъадэ	упэрылъадэ	пэрылъадэ	дыпэрылъадэ	фыпэрылъадэ	пэрылъадэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыпэрымылъадэ	упэрымылъадэ	пэрымылъадэ	дыпэрымылъадэ	фыпэрымылъадэ	пэрымылъадэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыпэрылъэда	упэрылъэда	пэрылъэда	дыпэрылъэда	фыпэрылъэда	пэрылъэда(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыпэрымылъэда	упэрымылъэда	пэрымылъэда	дыпэрымылъэда	фыпэрымылъэда	пэрымылъэда(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыпэрылъэдэгъа	упэрылъэдэгъа	пэрылъэдэгъа	дыпэрылъэдэгъа	фыпэрылъэдэгъа	пэрылъэдэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыпэрымылъэдэгъа	упэрымылъэдэгъа	пэрымылъэдэгъа	дыпэрымылъэдэгъа	фыпэрымылъэдэгъа	пэрымылъэдэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыпэрылъэдэн	упэрылъэдэн	пэрылъэдэн	дыпэрылъэдэн	фыпэрылъэдэн	пэрылъэдэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сыпэрымылъэдэн	упэрымылъэдэн	пэрымылъэдэн	дыпэрымылъэдэн	фыпэрымылъэдэн	пэрымылъэдэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыпэрылъэдэну	упэрылъэдэну	пэрылъэдэну	дыпэрылъэдэну	фыпэрылъэдэну	пэрылъэдэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сыпэрымылъэдэну	упэрымылъэдэну	пэрымылъэдэну	дыпэрымылъэдэну	фыпэрымылъэдэну	пэрымылъэдэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъупэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыпэрылъадэ	узэрыпэрылъадэ	зэрыпэрылъадэ	дызэрыпэрылъадэ	фызэрыпэрылъадэ	зэрыпэрылъадэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыпэрымылъадэ	узэрыпэрымылъадэ	зэрыпэрымылъадэ	дызэрыпэрымылъадэ	фызэрыпэрымылъадэ	зэрыпэрымылъадэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыпэрылъэда	узэрыпэрылъэда	зэрыпэрылъэда	дызэрыпэрылъэда	фызэрыпэрылъэда	зэрыпэрылъэда(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыпэрымылъэда	узэрыпэрымылъэда	зэрыпэрымылъэда	дызэрыпэрымылъэда	фызэрыпэрымылъэда	зэрыпэрымылъэда(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыпэрылъэдэгъа	узэрыпэрылъэдэгъа	зэрыпэрылъэдэгъа	дызэрыпэрылъэдэгъа	фызэрыпэрылъэдэгъа	зэрыпэрылъэдэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыпэрымылъэдэгъа	узэрыпэрымылъэдэгъа	зэрыпэрымылъэдэгъа	дызэрыпэрымылъэдэгъа	фызэрыпэрымылъэдэгъа	зэрыпэрымылъэдэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыпэрылъэдэн	узэрыпэрылъэдэн	зэрыпэрылъэдэн	дызэрыпэрылъэдэн	фызэрыпэрылъэдэн	зэрыпэрылъэдэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыпэрымылъэдэн	узэрыпэрымылъэдэн	зэрыпэрымылъэдэн	дызэрыпэрымылъэдэн	фызэрыпэрымылъэдэн	зэрыпэрымылъэдэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыпэрылъэдэну	узэрыпэрылъэдэну	зэрыпэрылъэдэну	дызэрыпэрылъэдэну	фызэрыпэрылъэдэну	зэрыпэрылъэдэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыпэрымылъэдэну	узэрыпэрымылъэдэну	зэрыпэрымылъэдэну	дызэрыпэрымылъэдэну	фызэрыпэрымылъэдэну	зэрыпэрымылъэдэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыщыпэрылъадэ	ущыпэрылъадэ	щыпэрылъадэ	дыщыпэрылъадэ	фыщыпэрылъадэ	щыпэрылъадэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыпэрымылъадэ	ущыпэрымылъадэ	щыпэрымылъадэ	дыщыпэрымылъадэ	фыщыпэрымылъадэ	щыпэрымылъадэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщыпэрылъэда	ущыпэрылъэда	щыпэрылъэда	дыщыпэрылъэда	фыщыпэрылъэда	щыпэрылъэда(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыпэрымылъэда	ущыпэрымылъэда	щыпэрымылъэда	дыщыпэрымылъэда	фыщыпэрымылъэда	щыпэрымылъэда(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщыпэрылъэдэгъа	ущыпэрылъэдэгъа	щыпэрылъэдэгъа	дыщыпэрылъэдэгъа	фыщыпэрылъэдэгъа	щыпэрылъэдэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыпэрымылъэдэгъа	ущыпэрымылъэдэгъа	щыпэрымылъэдэгъа	дыщыпэрымылъэдэгъа	фыщыпэрымылъэдэгъа	щыпэрымылъэдэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщыпэрылъэдэн	ущыпэрылъэдэн	щыпэрылъэдэн	дыщыпэрылъэдэн	фыщыпэрылъэдэн	щыпэрылъэдэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыпэрымылъэдэн	ущыпэрымылъэдэн	щыпэрымылъэдэн	дыщыпэрымылъэдэн	фыщыпэрымылъэдэн	щыпэрымылъэдэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщыпэрылъэдэну	ущыпэрылъэдэну	щыпэрылъэдэну	дыщыпэрылъэдэну	фыщыпэрылъэдэну	щыпэрылъэдэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыпэрымылъэдэну	ущыпэрымылъэдэну	щыпэрымылъэдэну	дыщыпэрымылъэдэну	фыщыпэрымылъэдэну	щыпэрымылъэдэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыздыпэрылъадэ	уздыпэрылъадэ	здыпэрылъадэ	дыздыпэрылъадэ	фыздыпэрылъадэ	здыпэрылъадэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыздыпэрымылъадэ	уздыпэрымылъадэ	здыпэрымылъадэ	дыздыпэрымылъадэ	фыздыпэрымылъадэ	здыпэрымылъадэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыздыпэрылъэда	уздыпэрылъэда	здыпэрылъэда	дыздыпэрылъэда	фыздыпэрылъэда	здыпэрылъэда(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыздыпэрымылъэда	уздыпэрымылъэда	здыпэрымылъэда	дыздыпэрымылъэда	фыздыпэрымылъэда	здыпэрымылъэда(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыздыпэрылъэдэгъа	уздыпэрылъэдэгъа	здыпэрылъэдэгъа	дыздыпэрылъэдэгъа	фыздыпэрылъэдэгъа	здыпэрылъэдэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыздыпэрымылъэдэгъа	уздыпэрымылъэдэгъа	здыпэрымылъэдэгъа	дыздыпэрымылъэдэгъа	фыздыпэрымылъэдэгъа	здыпэрымылъэдэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыздыпэрылъэдэн	уздыпэрылъэдэн	здыпэрылъэдэн	дыздыпэрылъэдэн	фыздыпэрылъэдэн	здыпэрылъэдэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыздыпэрымылъэдэн	уздыпэрымылъэдэн	здыпэрымылъэдэн	дыздыпэрымылъэдэн	фыздыпэрымылъэдэн	здыпэрымылъэдэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыздыпэрылъэдэну	уздыпэрылъэдэну	здыпэрылъэдэну	дыздыпэрылъэдэну	фыздыпэрылъэдэну	здыпэрылъэдэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыздыпэрымылъэдэну	уздыпэрымылъэдэну	здыпэрымылъэдэну	дыздыпэрымылъэдэну	фыздыпэрымылъэдэну	здыпэрымылъэдэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыпэрылъадэ	ущӀыпэрылъадэ	щӀыпэрылъадэ	дыщӀыпэрылъадэ	фыщӀыпэрылъадэ	щӀыпэрылъадэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыпэрымылъадэ	ущӀыпэрымылъадэ	щӀыпэрымылъадэ	дыщӀыпэрымылъадэ	фыщӀыпэрымылъадэ	щӀыпэрымылъадэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыпэрылъэда	ущӀыпэрылъэда	щӀыпэрылъэда	дыщӀыпэрылъэда	фыщӀыпэрылъэда	щӀыпэрылъэда(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыпэрымылъэда	ущӀыпэрымылъэда	щӀыпэрымылъэда	дыщӀыпэрымылъэда	фыщӀыпэрымылъэда	щӀыпэрымылъэда(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыпэрылъэдэгъа	ущӀыпэрылъэдэгъа	щӀыпэрылъэдэгъа	дыщӀыпэрылъэдэгъа	фыщӀыпэрылъэдэгъа	щӀыпэрылъэдэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыпэрымылъэдэгъа	ущӀыпэрымылъэдэгъа	щӀыпэрымылъэдэгъа	дыщӀыпэрымылъэдэгъа	фыщӀыпэрымылъэдэгъа	щӀыпэрымылъэдэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыпэрылъэдэн	ущӀыпэрылъэдэн	щӀыпэрылъэдэн	дыщӀыпэрылъэдэн	фыщӀыпэрылъэдэн	щӀыпэрылъэдэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыпэрымылъэдэн	ущӀыпэрымылъэдэн	щӀыпэрымылъэдэн	дыщӀыпэрымылъэдэн	фыщӀыпэрымылъэдэн	щӀыпэрымылъэдэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыпэрылъэдэну	ущӀыпэрылъэдэну	щӀыпэрылъэдэну	дыщӀыпэрылъэдэну	фыщӀыпэрылъэдэну	щӀыпэрылъэдэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыпэрымылъэдэну	ущӀыпэрымылъэдэну	щӀыпэрымылъэдэну	дыщӀыпэрымылъэдэну	фыщӀыпэрымылъэдэну	щӀыпэрымылъэдэну(хэ)

Деепричастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыпэрылъадэу	упэрылъадэу	пэрылъадэу	дыпэрылъадэу	фыпэрылъадэу	пэрылъадэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыпэрымылъадэу	упэрымылъадэу	пэрымылъадэу	дыпэрымылъадэу	фыпэрымылъадэу	пэрымылъадэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыпэрылъэдауэ	упэрылъэдауэ	пэрылъэдауэ	дыпэрылъэдауэ	фыпэрылъэдауэ	пэрылъэдауэ / пэрылъэда(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыпэрымылъэдауэ	упэрымылъэдауэ	пэрымылъэдауэ	дыпэрымылъэдауэ	фыпэрымылъэдауэ	пэрымылъэдауэ(хэ) / пэрымылъэда(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ	сыпэрылъадэурэ	упэрылъадэурэ	пэрылъадэурэ	дыпэрылъадэурэ	фыпэрылъадэурэ	пэрылъадэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ	сыпэрымылъадэурэ	упэрымылъадэурэ	пэрымылъадэурэ	дыпэрымылъадэурэ	фыпэрымылъадэурэ	пэрымылъадэ(хэ)урэ

Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ			Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Подлежащэ
сэ	--	сыппэролъадэ	сыпэролъадэ	--	сыфпэролъадэ	сапэролъадэ(хэ)
уэ	успэролъадэ	--	упэролъадэ	утпэролъадэ	--	уапэролъадэ(хэ)
ар	спэролъадэ	ппэролъадэ	пэролъадэ	тпэролъадэ	фпэролъадэ	япэролъадэ(хэ)
дэ	--	дыппэролъадэ	дыпэролъадэ	--	дыфпэролъадэ	дапэролъадэ(хэ)
фэ	фыспэролъадэ	--	фыпэролъадэ	фытпэролъадэ	--	фапэролъадэ(хэ)
ахэр	спэролъадэ	ппэролъадэ	пэролъадэ	тпэролъадэ	фпэролъадэ	япэролъадэ(хэ)

Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ			Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Подлежащэ
сэ	--	сыппэрылъадэрэ]	сыпэрылъадэрэ]	--	сыфпэрылъадэрэ]	сапэрылъадэ(хэ)рэ]
уэ	успэрылъадэрэ]	--	упэрылъадэрэ]	утпэрылъадэрэ]	--	уапэрылъадэ(хэ)рэ]
ар	спэрылъадэрэ]	ппэрылъадэрэ]	пэрылъадэрэ]	тпэрылъадэрэ]	фпэрылъадэрэ]	япэрылъадэ(хэ)рэ]
дэ	--	дыппэрылъадэрэ]	дыпэрылъадэрэ]	--	дыфпэрылъадэрэ]	дапэрылъадэ(хэ)рэ]
фэ	фыспэрылъадэрэ]	--	фыпэрылъадэрэ]	фытдпэрылъадэрэ]	--	фапэрылъадэ(хэ)рэ]
ахэр	спэрылъадэрэ]	ппэрылъадэрэ]	пэрылъадэрэ]	тпэрылъадэрэ]	фпэрылъадэрэ]	япэрылъадэ(хэ)рэ]

		-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[лъад]э	[лъад]эр	--	[лъад]эхэр
Эргативнэ:	[лъад]э	[лъад]эм	--	[лъад]эхэм
Послеложнэ:	[лъад]экӀэ	[лъад]эмкӀэ	[лъад]эхэкӀэ	[лъад]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[лъад]эуэ	[лъад]эрауэ	[лъад]эхэу	[лъад]эхэрауэ

		-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[лъэд]а	[лъэд]ар	--	[лъэд]ахэр
Эргативнэ:	[лъэд]а	[лъэд]ам	--	[лъэд]ахэм
Послеложнэ:	[лъэд]акӀэ	[лъэд]амкӀэ	[лъэд]ахэкӀэ	[лъэд]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[лъэд]ауэ	[лъэд]арауэ	[лъэд]ахэу	[лъэд]ахэрауэ

		-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[лъэд]эн	[лъэд]эныр	--	[лъэд]энхэр
Эргативнэ:	[лъэд]эн	[лъэд]эным	--	[лъэд]энхэм
Послеложнэ:	[лъэд]энкӀэ	[лъэд]энымкӀэ	[лъэд]энхэкӀэ	[лъэд]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:	[лъэд]эну	[лъэд]энырауэ	[лъэд]энхэу	[лъэд]энхэрауэ

		-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[лъэд]эну	[лъэд]энур	--	[лъэд]энухэр
Эргативнэ:	[лъэд]эну	[лъэд]энум	--	[лъэд]энухэм
Послеложнэ:	[лъэд]энукӀэ	[лъэд]энумкӀэ	[лъэд]энухэкӀэ	[лъэд]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[лъэд]энууэ	[лъэд]энурауэ	[лъэд]энухэу	[лъэд]энухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

1. ЖэрыгъэкӀэ (хъушэм) Ӏухьэн, псынщӀэу (жьэгум) дыхьэн, (мафӀэм) хыхьэн.

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

• Мэл хъушэм пэрылъэдэн.
• МафӀэм пэрылъэдэн.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

• пэрылъэдэн: run up to sth
• Мэл хъушэм пэрылъэдэн: run up to the flock (a sheep).
• МафӀэм пэрылъэдэн: run up to the fire.

УРЫСЫБЗЭ

• пэрылъэдэн: подбежать к чему-л.
• Мэл хъушэм пэрылъэдэн: подбежать к стаду (овца)
• МафӀэм пэрылъэдэн: подбежать к огню.

БИБЛИОГРАФИЕ

Библиографием еплъын