пэрыхуэн

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

• IPA [pɐrǝˈxʷɐn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

• пэ- + ры- + [ху] + -э + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэӏэс "пэрыхуэн"-м и спряженэ

Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:	пэрыхуэн
щымыӀэныгъэ:	пэрымыхуэн

Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	пэрысхуэн	пэрыпхуэн	пэрихуэн	пэрытхуэн	пэрыфхуэн	пэрахуэн
щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхуэн	пэрумыхуэн	пэримыхуэн	пэрыдмыхуэн	пэрывмыхуэн	пэрамыхуэн

Унафэ наклоненэ	уэ	фэ
щыӀэныгъэ:	пэрыхуэ!	пэрыфхуэ!
щымыӀэныгъэ:	пэрумыхуэ!	пэрывмыхуэ!

Ре-кӀэ унафэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	сыпэрырехуэ	упэрырехуэ	пэрырехуэ	дыпэрырехуэ	фыпэрырехуэ	пэрырехуэ
щымыӀэныгъэ:	сыпэрыремыхуэ	упэрыремыхуэ	пэрыремыхуэ	дыпэрыремыхуэ	фыпэрыремыхуэ	пэрыремыхуэ

ЗэраӀуатэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	пэрызохуэ(р)	пэрыбохуэ(р)	пэрехуэ(р)	пэрыдохуэ(р)	пэрывохуэ(р)	пэрахуэ(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрысхуэркъым	пэрыпхуэркъым	пэрихуэркъым	пэрытхуэркъым	пэрыфхуэркъым	пэрахуэркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	пэрысхуэрт	пэрыпхуэрт	пэрихуэрт	пэрытхуэрт	пэрыфхуэрт	пэрахуэрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	пэрысхуэртэкъым	пэрыпхуэртэкъым	пэрихуэртэкъым	пэрытхуэртэкъым	пэрыфхуэртэкъым	пэрахуэртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	пэрысхуащ	пэрыпхуащ	пэрихуащ	пэрытхуащ	пэрыфхуащ	пэрахуащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	пэрысхуакъым	пэрыпхуакъым	пэрихуакъым	пэрытхуакъым	пэрыфхуакъым	пэрахуакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	пэрысхуат	пэрыпхуат	пэрихуат	пэрытхуат	пэрыфхуат	пэрахуат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	пэрысхуатэкъым	пэрыпхуатэкъым	пэрихуатэкъым	пэрытхуатэкъым	пэрыфхуатэкъым	пэрахуатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхуэгъащ	пэрыпхуэгъащ	пэрихуэгъащ	пэрытхуэгъащ	пэрыфхуэгъащ	пэрахуэгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрысхуэгъакъым	пэрыпхуэгъакъым	пэрихуэгъакъым	пэрытхуэгъакъым	пэрыфхуэгъакъым	пэрахуэгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхуэгъат	пэрыпхуэгъат	пэрихуэгъат	пэрытхуэгъат	пэрыфхуэгъат	пэрахуэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрысхуэгъатэкъым	пэрыпхуэгъатэкъым	пэрихуэгъатэкъым	пэрытхуэгъатэкъым	пэрыфхуэгъатэкъым	пэрахуэгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	пэрысхуэщ	пэрыпхуэщ	пэрихуэщ	пэрытхуэщ	пэрыфхуэщ	пэрахуэщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	пэрысхуэкъым	пэрыпхуэкъым	пэрихуэкъым	пэрытхуэкъым	пэрыфхуэкъым	пэрахуэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	пэрысхуэт	пэрыпхуэт	пэрихуэт	пэрытхуэт	пэрыфхуэт	пэрахуэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	пэрысхуэтэкъым	пэрыпхуэтэкъым	пэрихуэтэкъым	пэрытхуэтэкъым	пэрыфхуэтэкъым	пэрахуэтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхуэнщ	пэрыпхуэнщ	пэрихуэнщ	пэрытхуэнщ	пэрыфхуэнщ	пэрахуэнщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрысхуэнкъым	пэрыпхуэнкъым	пэрихуэнкъым	пэрытхуэнкъым	пэрыфхуэнкъым	пэрахуэнкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхуэнущ	пэрыпхуэнущ	пэрихуэнущ	пэрытхуэнущ	пэрыфхуэнущ	пэрахуэнущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрысхуэнукъым	пэрыпхуэнукъым	пэрихуэнукъым	пэрытхуэнукъым	пэрыфхуэнукъым	пэрахуэнукъым

ЗэрыупщӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхуэрэ	пэрыпхуэрэ	пэрихуэрэ	пэрытхуэрэ	пэрыфхуэрэ	пэрахуэрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрысхуэркъэ	пэрыпхуэркъэ	пэрихуэркъэ	пэрытхуэркъэ	пэрыфхуэркъэ	пэрахуэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	пэрысхуэрт	пэрыпхуэрт	пэрихуэрт	пэрытхуэрт	пэрыфхуэрт	пэрахуэрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	пэрысхуэртэкъэ	пэрыпхуэртэкъэ	пэрихуэртэкъэ	пэрытхуэртэкъэ	пэрыфхуэртэкъэ	пэрахуэртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	пэрысхуа	пэрыпхуа	пэрихуа	пэрытхуа	пэрыфхуа	пэрахуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	пэрысхуакъэ	пэрыпхуакъэ	пэрихуакъэ	пэрытхуакъэ	пэрыфхуакъэ	пэрахуакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	пэрысхуат	пэрыпхуат	пэрихуат	пэрытхуат	пэрыфхуат	пэрахуат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	пэрысхуатэкъэ	пэрыпхуатэкъэ	пэрихуатэкъэ	пэрытхуатэкъэ	пэрыфхуатэкъэ	пэрахуатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхуэгъа	пэрыпхуэгъа	пэрихуэгъа	пэрытхуэгъа	пэрыфхуэгъа	пэрахуэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ:	пэрысхуэгъакъэ	пэрыпхуэгъакъэ	пэрихуэгъакъэ	пэрытхуэгъакъэ	пэрыфхуэгъакъэ	пэрахуэгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхуэгъат	пэрыпхуэгъат	пэрихуэгъат	пэрытхуэгъат	пэрыфхуэгъат	пэрахуэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	пэрысхуэгъатэкъэ	пэрыпхуэгъатэкъэ	пэрихуэгъатэкъэ	пэрытхуэгъатэкъэ	пэрыфхуэгъатэкъэ	пэрахуэгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	пэрысхуэ	пэрыпхуэ	пэрихуэ	пэрытхуэ	пэрыфхуэ	пэрахуэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	пэрысхуэкъэ	пэрыпхуэкъэ	пэрихуэкъэ	пэрытхуэкъэ	пэрыфхуэкъэ	пэрахуэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	пэрысхуэт	пэрыпхуэт	пэрихуэт	пэрытхуэт	пэрыфхуэт	пэрахуэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	пэрысхуэтэкъэ	пэрыпхуэтэкъэ	пэрихуэтэкъэ	пэрытхуэтэкъэ	пэрыфхуэтэкъэ	пэрахуэтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхуэн	пэрыпхуэн	пэрихуэн	пэрытхуэн	пэрыфхуэн	пэрахуэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрысхуэнкъэ	пэрыпхуэнкъэ	пэрихуэнкъэ	пэрытхуэнкъэ	пэрыфхуэнкъэ	пэрахуэнкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхуэну	пэрыпхуэну	пэрихуэну	пэрытхуэну	пэрыфхуэну	пэрахуэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрысхуэнукъэ	пэрыпхуэнукъэ	пэрихуэнукъэ	пэрытхуэнукъэ	пэрыфхуэнукъэ	пэрахуэнукъэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхуэмэ	пэрыпхуэмэ	пэрихуэмэ	пэрытхуэмэ	пэрыфхуэмэ	пэрахуэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхуэмэ	пэрумыхуэмэ	пэримыхуэмэ	пэрыдмыхуэмэ	пэрывмыхуэмэ	пэрамыхуэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	пэрысхуамэ	пэрыпхуамэ	пэрихуамэ	пэрытхуамэ	пэрыфхуамэ	пэрахуамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхуамэ	пэрумыхуамэ	пэримыхуамэ	пэрыдмыхуамэ	пэрывмыхуамэ	пэрамыхуамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	пэрысхуэгъамэ	пэрыпхуэгъамэ	пэрихуэгъамэ	пэрытхуэгъамэ	пэрыфхуэгъамэ	пэрахуэгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхуэгъамэ	пэрумыхуэгъамэ	пэримыхуэгъамэ	пэрыдмыхуэгъамэ	пэрывмыхуэгъамэ	пэрамыхуэгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхуэнмэ	пэрыпхуэнмэ	пэрихуэнмэ	пэрытхуэнмэ	пэрыфхуэнмэ	пэрахуэнмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхуэнмэ	пэрумыхуэнмэ	пэримыхуэнмэ	пэрыдмыхуэнмэ	пэрывмыхуэнмэ	пэрамыхуэнмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхуэнумэ	пэрыпхуэнумэ	пэрихуэнумэ	пэрытхуэнумэ	пэрыфхуэнумэ	пэрахуэнумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхуэнумэ	пэрумыхуэнумэ	пэримыхуэнумэ	пэрыдмыхуэнумэ	пэрывмыхуэнумэ	пэрамыхуэнумэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхуэтэмэ	пэрыпхуэтэмэ	пэрихуэтэмэ	пэрытхуэтэмэ	пэрыфхуэтэмэ	пэрахуэтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхуэтэмэ	пэрумыхуэтэмэ	пэримыхуэтэмэ	пэрыдмыхуэтэмэ	пэрывмыхуэтэмэ	пэрамыхуэтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	пэрысхуатэмэ	пэрыпхуатэмэ	пэрихуатэмэ	пэрытхуатэмэ	пэрыфхуатэмэ	пэрахуатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхуатэмэ	пэрумыхуатэмэ	пэримыхуатэмэ	пэрыдмыхуатэмэ	пэрывмыхуатэмэ	пэрамыхуатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	пэрысхуэгъатэмэ	пэрыпхуэгъатэмэ	пэрихуэгъатэмэ	пэрытхуэгъатэмэ	пэрыфхуэгъатэмэ	пэрахуэгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхуэгъатэмэ	пэрумыхуэгъатэмэ	пэримыхуэгъатэмэ	пэрыдмыхуэгъатэмэ	пэрывмыхуэгъатэмэ	пэрамыхуэгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхуэнтэмэ	пэрыпхуэнтэмэ	пэрихуэнтэмэ	пэрытхуэнтэмэ	пэрыфхуэнтэмэ	пэрахуэнтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхуэнтэмэ	пэрумыхуэнтэмэ	пэримыхуэнтэмэ	пэрыдмыхуэнтэмэ	пэрывмыхуэнтэмэ	пэрамыхуэнтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхуэнутэмэ	пэрыпхуэнутэмэ	пэрихуэнутэмэ	пэрытхуэнутэмэ	пэрыфхуэнутэмэ	пэрахуэнутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхуэнутэмэ	пэрумыхуэнутэмэ	пэримыхуэнутэмэ	пэрыдмыхуэнутэмэ	пэрывмыхуэнутэмэ	пэрамыхуэнутэмэ

сослагательнэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхуэнт	пэрыпхуэнт	пэрихуэнт	пэрытхуэнт	пэрыфхуэнт	пэрахуэнт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрысхуэнтэкъым	пэрыпхуэнтэкъым	пэрихуэнтэкъым	пэрытхуэнтэкъым	пэрыфхуэнтэкъым	пэрахуэнтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхуэнут	пэрыпхуэнут	пэрихуэнут	пэрытхуэнут	пэрыфхуэнут	пэрахуэнут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрысхуэнутэкъым	пэрыпхуэнутэкъым	пэрихуэнутэкъым	пэрытхуэнутэкъым	пэрыфхуэнутэкъым	пэрахуэнутэкъым

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхуэми	пэрыпхуэми	пэрихуэми	пэрытхуэми	пэрыфхуэми	пэрахуэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхуэми	пэрумыхуэми	пэримыхуэми	пэрыдмыхуэми	пэрывмыхуэми	пэрамыхуэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	пэрысхуами	пэрыпхуами	пэрихуами	пэрытхуами	пэрыфхуами	пэрахуами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхуами	пэрумыхуами	пэримыхуами	пэрыдмыхуами	пэрывмыхуами	пэрамыхуами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	пэрысхуэгъами	пэрыпхуэгъами	пэрихуэгъами	пэрытхуэгъами	пэрыфхуэгъами	пэрахуэгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхуэгъами	пэрумыхуэгъами	пэримыхуэгъами	пэрыдмыхуэгъами	пэрывмыхуэгъами	пэрамыхуэгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхуэнми	пэрыпхуэнми	пэрихуэнми	пэрытхуэнми	пэрыфхуэнми	пэрахуэнми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхуэнми	пэрумыхуэнми	пэримыхуэнми	пэрыдмыхуэнми	пэрывмыхуэнми	пэрамыхуэнми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхуэнуми	пэрыпхуэнуми	пэрихуэнуми	пэрытхуэнуми	пэрыфхуэнуми	пэрахуэнуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхуэнуми	пэрумыхуэнуми	пэримыхуэнуми	пэрыдмыхуэнуми	пэрывмыхуэнуми	пэрамыхуэнуми

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхуэтэми	пэрыпхуэтэми	пэрихуэтэми	пэрытхуэтэми	пэрыфхуэтэми	пэрахуэтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхуэтэми	пэрумыхуэтэми	пэримыхуэтэми	пэрыдмыхуэтэми	пэрывмыхуэтэми	пэрамыхуэтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	пэрысхуатэми	пэрыпхуатэми	пэрихуатэми	пэрытхуатэми	пэрыфхуатэми	пэрахуатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхуатэми	пэрумыхуатэми	пэримыхуатэми	пэрыдмыхуатэми	пэрывмыхуатэми	пэрамыхуатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	пэрысхуэгъатэми	пэрыпхуэгъатэми	пэрихуэгъатэми	пэрытхуэгъатэми	пэрыфхуэгъатэми	пэрахуэгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхуэгъатэми	пэрумыхуэгъатэми	пэримыхуэгъатэми	пэрыдмыхуэгъатэми	пэрывмыхуэгъатэми	пэрамыхуэгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхуэнтэми	пэрыпхуэнтэми	пэрихуэнтэми	пэрытхуэнтэми	пэрыфхуэнтэми	пэрахуэнтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхуэнтэми	пэрумыхуэнтэми	пэримыхуэнтэми	пэрыдмыхуэнтэми	пэрывмыхуэнтэми	пэрамыхуэнтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхуэнутэми	пэрыпхуэнутэми	пэрихуэнутэми	пэрытхуэнутэми	пэрыфхуэнутэми	пэрахуэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхуэнутэми	пэрумыхуэнутэми	пэримыхуэнутэми	пэрыдмыхуэнутэми	пэрывмыхуэнутэми	пэрамыхуэнутэми

гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	пэрысхуаи	пэрыпхуаи	пэрихуаи	пэрытхуаи	пэрыфхуаи	пэрахуаи
щымыӀэныгъэ:	пэрысхуакъыми	пэрыпхуакъыми	пэрихуакъыми	пэрытхуакъыми	пэрыфхуакъыми	пэрахуакъыми

фӀэфӀыныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	пэрысхуащэрэт	пэрыпхуащэрэт	пэрихуащэрэт	пэрытхуащэрэт	пэрыфхуащэрэт	пэрахуащэрэт
щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхуащэрэт	пэрумыхуащэрэт	пэримыхуащэрэт	пэрыдмыхуащэрэт	пэрывмыхуащэрэт	пэрамыхуащэрэт

шэч къытехьэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	пэрысхуагъэнщ	пэрыпхуагъэнщ	пэрихуагъэнщ	пэрытхуагъэнщ	пэрыфхуагъэнщ	пэрахуагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	пэрысхуагъэнкъым	пэрыпхуагъэнкъым	пэрихуагъэнкъым	пэрытхуагъэнкъым	пэрыфхуагъэнкъым	пэрахуагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	пэрысхуагъэнт	пэрыпхуагъэнт	пэрихуагъэнт	пэрытхуагъэнт	пэрыфхуагъэнт	пэрахуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	пэрысхуагъэнтэкъым	пэрыпхуагъэнтэкъым	пэрихуагъэнтэкъым	пэрытхуагъэнтэкъым	пэрыфхуагъэнтэкъым	пэрахуагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	пэрысхуагъэн	пэрыпхуагъэн	пэрихуагъэн	пэрытхуагъэн	пэрыфхуагъэн	пэрахуагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	пэрысхуагъэнкъэ	пэрыпхуагъэнкъэ	пэрихуагъэнкъэ	пэрытхуагъэнкъэ	пэрыфхуагъэнкъэ	пэрахуагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	пэрысхуагъэнт	пэрыпхуагъэнт	пэрихуагъэнт	пэрытхуагъэнт	пэрыфхуагъэнт	пэрахуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	пэрысхуагъэнтэкъэ	пэрыпхуагъэнтэкъэ	пэрихуагъэнтэкъэ	пэрытхуагъэнтэкъэ	пэрыфхуагъэнтэкъэ	пэрахуагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	пэрысхуагъэнущ	пэрыпхуагъэнущ	пэрихуагъэнущ	пэрытхуагъэнущ	пэрыфхуагъэнущ	пэрахуагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	пэрысхуагъэнукъым	пэрыпхуагъэнукъым	пэрихуагъэнукъым	пэрытхуагъэнукъым	пэрыфхуагъэнукъым	пэрахуагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	пэрысхуагъэнут	пэрыпхуагъэнут	пэрихуагъэнут	пэрытхуагъэнут	пэрыфхуагъэнут	пэрахуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	пэрысхуагъэнутэкъым	пэрыпхуагъэнутэкъым	пэрихуагъэнутэкъым	пэрытхуагъэнутэкъым	пэрыфхуагъэнутэкъым	пэрахуагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	пэрысхуагъэну	пэрыпхуагъэну	пэрихуагъэну	пэрытхуагъэну	пэрыфхуагъэну	пэрахуагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	пэрысхуагъэнукъэ	пэрыпхуагъэнукъэ	пэрихуагъэнукъэ	пэрытхуагъэнукъэ	пэрыфхуагъэнукъэ	пэрахуагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	пэрысхуагъэнут	пэрыпхуагъэнут	пэрихуагъэнут	пэрытхуагъэнут	пэрыфхуагъэнут	пэрахуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	пэрысхуагъэнутэкъэ	пэрыпхуагъэнутэкъэ	пэрихуагъэнутэкъэ	пэрытхуагъэнутэкъэ	пэрыфхуагъэнутэкъэ	пэрахуагъэнутэкъэ

Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	пэрызыхуэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ	пэрызымыхуэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	пэрызыхуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	пэрызымыхуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	пэрызыхуэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	пэрызымыхуэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	пэрызыхуэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	пэрызымыхуэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	пэрызыхуэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	пэрызымыхуэну

Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту)	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ	пэрысхуэ	пэрыпхуэ	пэрихуэ	пэрытхуэ	пэрыфхуэ	пэрахуэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ	пэрызмыхуэ	пэрумыхуэ	пэримыхуэ	пэрыдмыхуэ	пэрывмыхуэ	пэрамыхуэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	пэрысхуа	пэрыпхуа	пэрихуа	пэрытхуа	пэрыфхуа	пэрахуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	пэрызмыхуа	пэрумыхуа	пэримыхуа	пэрыдмыхуа	пэрывмыхуа	пэрамыхуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	пэрысхуэгъа	пэрыпхуэгъа	пэрихуэгъа	пэрытхуэгъа	пэрыфхуэгъа	пэрахуэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	пэрызмыхуэгъа	пэрумыхуэгъа	пэримыхуэгъа	пэрыдмыхуэгъа	пэрывмыхуэгъа	пэрамыхуэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	пэрысхуэн	пэрыпхуэн	пэрихуэн	пэрытхуэн	пэрыфхуэн	пэрахуэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	пэрызмыхуэн	пэрумыхуэн	пэримыхуэн	пэрыдмыхуэн	пэрывмыхуэн	пэрамыхуэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	пэрысхуэну	пэрыпхуэну	пэрихуэну	пэрытхуэну	пэрыфхуэну	пэрахуэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	пэрызмыхуэну	пэрумыхуэну	пэримыхуэну	пэрыдмыхуэну	пэрывмыхуэну	пэрамыхуэну

Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ	пэрыхуэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ	пэрымыхуэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	пэрыхуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	пэрымыхуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	пэрыхуэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	пэрымыхуэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	пэрыхуэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	пэрымыхуэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	пэрыхуэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	пэрымыхуэну

Обстоятельственнэ причастиехэр	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъупэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	зэрыпэрысхуэ	зэрыпэрыпхуэ	зэрыпэрихуэ	зэрыпэрытхуэ	зэрыпэрыфхуэ	зэрыпэрахуэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ	зэрыпэрызмыхуэ	зэрыпэрумыхуэ	зэрыпэримыхуэ	зэрыпэрыдмыхуэ	зэрыпэрывмыхуэ	зэрыпэрамыхуэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	зэрыпэрысхуа	зэрыпэрыпхуа	зэрыпэрихуа	зэрыпэрытхуа	зэрыпэрыфхуа	зэрыпэрахуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	зэрыпэрызмыхуа	зэрыпэрумыхуа	зэрыпэримыхуа	зэрыпэрыдмыхуа	зэрыпэрывмыхуа	зэрамыхуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	зэрыпэрысхуэгъа	зэрыпэрыпхуэгъа	зэрыпэрихуэгъа	зэрыпэрытхуэгъа	зэрыпэрыфхуэгъа	зэрыпэрахуэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	зэрыпэрызмыхуэгъа	зэрыпэрумыхуэгъа	зэрыпэримыхуэгъа	зэрыпэрыдмыхуэгъа	зэрыпэрывмыхуэгъа	зэрыпэрамыхуэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	зэрыпэрысхуэн	зэрыпэрыпхуэн	зэрыпэрихуэн	зэрыпэрытхуэн	зэрыпэрыфхуэн	зэрыпэрахуэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	зэрыпэрызмыхуэн	зэрыпэрумыхуэн	зэрыпэримыхуэн	зэрыпэрыдмыхуэн	зэрыпэрывмыхуэн	зэрыпэрамыхуэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	зэрыпэрысхуэну	зэрыпэрыпхуэну	зэрыпэрихуэну	зэрыпэрытхуэну	зэрыпэрыфхуэну	зэрыпэрахуэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	зэрыпэрызмыхуэну	зэрыпэрумыхуэну	зэрыпэримыхуэну	зэрыпэрыдмыхуэну	зэрыпэрывмыхуэну	зэрыпэрамыхуэну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	щыпэрысхуэ	щыпэрыпхуэ	щыпэрихуэ	щыпэрытхуэ	щыпэрыфхуэ	щыпэрахуэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ	щыпэрызмыхуэ	щыпэрумыхуэ	щыпэримыхуэ	щыпэрыдмыхуэ	щыпэрывмыхуэ	щыпэрамыхуэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	щыпэрысхуа	щыпэрыпхуа	щыпэрихуа	щыпэрытхуа	щыпэрыфхуа	щыпэрахуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	щыпэрызмыхуа	щыпэрумыхуа	щыпэримыхуа	щыпэрыдмыхуа	щыпэрывмыхуа	щыпэрамыхуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	щыпэрысхуэгъа	щыпэрыпхуэгъа	щыпэрихуэгъа	щыпэрытхуэгъа	щыпэрыфхуэгъа	щыпэрахуэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	щыпэрызмыхуэгъа	щыпэрумыхуэгъа	щыпэримыхуэгъа	щыпэрыдмыхуэгъа	щыпэрывмыхуэгъа	щыпэрамыхуэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	щыпэрысхуэн	щыпэрыпхуэн	щыпэрихуэн	щыпэрытхуэн	щыпэрыфхуэн	щыпэрахуэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	щыпэрызмыхуэн	щыпэрумыхуэн	щыпэримыхуэн	щыпэрыдмыхуэн	щыпэрывмыхуэн	щыпэрамыхуэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	щыпэрысхуэну	щыпэрыпхуэну	щыпэрихуэну	щыпэрытхуэну	щыпэрыфхуэну	щыпэрахуэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	щыпэрызмыхуэну	щыпэрумыхуэну	щыпэримыхуэну	щыпэрыдмыхуэну	щыпэрывмыхуэну	щыпэрамыхуэну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	здыпэрысхуэ	здыпэрыпхуэ	здыпэрихуэ	здыпэрытхуэ	здыпэрыфхуэ	здыпэрахуэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ	здыпэрызмыхуэ	здыпэрумыхуэ	здыпэримыхуэ	здыпэрыдмыхуэ	здыпэрывмыхуэ	здыпэрамыхуэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	здыпэрысхуа	здыпэрыпхуа	здыпэрихуа	здыпэрытхуа	здыпэрыфхуа	здыпэрахуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	здыпэрызмыхуа	здыпэрумыхуа	здыпэримыхуа	здыпэрыдмыхуа	здыпэрывмыхуа	здыпэрамыхуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	здыпэрысхуэгъа	здыпэрыпхуэгъа	здыпэрихуэгъа	здыпэрытхуэгъа	здыпэрыфхуэгъа	здыпэрахуэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	здыпэрызмы хуэгъа	здыпэрумыхуэгъа	здыпэримыхуэгъа	здыпэрыдмыхуэгъа	здыпэрывмыхуэгъа	здыпэрамыхуэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	здыпэрысхуэн	здыпэрыпхуэн	здыпэрихуэн	здыпэрытхуэн	здыпэрыфхуэн	здыпэрахуэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	здыпэрызмыхуэн	здыпэрумыхуэн	здыпэримыхуэн	здыпэрыдмыхуэн	здыпэрывмыхуэн	здыпэрамыхуэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	здыпэрысхуэну	здыпэрыпхуэну	здыпэрихуэну	здыпэрытхуэну	здыпэрыфхуэну	здыпэрахуэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	здыпэрызмы хуэну	здыпэрумыхуэну	здыпэримыхуэну	здыпэрыдмыхуэну	здыпэрывмыхуэну	здыпэрамыхуэну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	щӀыпэрысхуэ	щӀыпэрыпхуэ	щӀыпэрихуэ	щӀыпэрытхуэ	щӀыпэрыфхуэ	щӀыпэрахуэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ	щӀыпэрызмыхуэ	щӀыпэрумыхуэ	щӀыпэримыхуэ	щӀыпэрыдмыхуэ	щӀыпэрывмыхуэ	щӀыпэрамыхуэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	щӀыпэрысхуа	щӀыпэрыпхуа	щӀыпэрихуа	щӀыпэрытхуа	щӀыпэрыфхуа	щӀпэрахуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	щӀыпэрызмыхуа	щӀыпэрумыхуа	щӀыпэримыхуа	щӀыпэрыдмыхуа	щӀыпэрывмыхуа	щӀыпэрамыхуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	щӀыпэрысхуэгъа	щӀэпэрыпхуэгъа	щӀыпэрихуэгъа	щӀэпэрытхуэгъа	щӀэпэрыфхуэгъа	щӀыпэрахуэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	щӀыпэрызмыхуэгъа	щӀыпэрумыхуэгъа	щӀыпэримыхуэгъа	щӀыпэрыдмыхуэгъа	щӀыпэрывмыхуэгъа	щӀыпэрамыхуэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	щӀыпэрысхуэн	щӀыпэрыпхуэн	щӀыпэрихуэн	щӀыпэрытхуэн	щӀыпэрыфхуэн	щӀыпэрахуэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	щӀыпэрызмыхуэн	щӀыпэрумыхуэн	щӀыпэримыхуэн	щӀыпэрыдмыхуэн	щӀыпэрывмыхуэн	щӀыпэрамыхуэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	щӀыпэрысхуэну	щӀыпэрыпхуэну	щӀыпэрихуэну	щӀыпэрытхуэну	щӀыпэрыфхуэну	щӀыпэрахуэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	щӀыпэрызмыхуэну	щӀыпэрумыхуэну	щӀыпэримыхуэну	щӀыпэрыдмыхуэну	щӀыпэрывмыхуэну	щӀыпэрамыхуэну

Деепричастиехэр	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ	пэрысхуэу	пэрыпхуэу	пэрихуэу	пэрытхуэу	пэрыфхуэу	пэрахуэу
ит зэман - щымыӀэныгъэ	пэрызмыхуэу	пэрумыхуэу	пэримыхуэу	пэрыдмыхуэу	пэрывмыхуэу	пэрамыхуэу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	пэрысхуауэ	пэрыпхуауэ	пэрихуауэ	пэрытхуауэ	пэрыфхуауэ	пэрахуауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	пэрызмыхуауэ	пэрумыхуауэ	пэримыхуауэ	пэрыдмыхуауэ	пэрывмыхуауэ	пэрамыхуауэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ	пэрысхуэурэ	пэрыпхуэурэ	пэрихуэурэ	пэрытхуэурэ	пэрыфхуэурэ	пэрахуэурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ	пэрызмыхуэурэ	пэрумыхуэурэ	пэримыхуэурэ	пэрыдмыхуэурэ	пэрывмыхуэурэ	пэрамыхуэурэ

Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ			Прямой Дополненэ
	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Подлежащэ
сэ	--	ппэрызохуэ	пэрызохуэ	--	фпэрызохуэ	япэрызохуэ
уэ	спэрыбохуэ	--	пэрыбохуэ	тпэрыбохуэ	--	япэрыбохуэ
абы	спэрехуэ	ппэрехуэ	пэрехуэ	тпэрехуэ	фпэрехуэ	япэрехуэ
дэ	--	ппэрыдохуэ	пэрыдохуэ	--	фпэрыдохуэ	япэрыдохуэ
фэ	спэрывохуэ	--	пэрывохуэ	тпэрывохуэ	--	япэрывохуэ
абыхэм	спэрахуэ(хэ)	ппэрахуэ(хэ)	пэрахуэ(хэ)	тпэрахуэ	фпэрахуэ(хэ)	япэрахуэ(хэ)

Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)			Прямой Дополненэ
	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Подлежащэ
сэ	--	ппэрыс[хуэрэ]	пэрыс[хуэрэ]	--	фпэрыс[хуэрэ]	япэрыс[хуэрэ]
уэ	спэрып[хуэрэ]	--	пэрып[хуэрэ]	тпэрып[хуэрэ]	--	япэрып[хуэрэ]
абы	спэри[хуэрэ]	ппэри[хуэрэ]	пэри[хуэрэ]	тпэри[хуэрэ]	фпэри[хуэрэ]	япэри[хуэрэ]
дэ	--	ппэрыт[хуэрэ]	пэрыт[хуэрэ]	--	фпэрыт[хуэрэ]	япэрыт[хуэрэ]
фэ	спэрыф[хуэрэ]	--	пэрыф[хуээрэ]	тпэрыф[хуэрэ]	--	япэрыф[хуэрэ]
абыхэм	спэра[хуэ(хэ)рэ]	ппэра[хуэ(хэ)рэ]	пэра[хуэ(хэ)рэ]	тпэра[хуэ(хэ)рэ]	фпэра[хуэ(хэ)рэ]	япэра[хуэ(хэ)рэ]

		-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[ху]э	[ху]эр	--	[ху]эхэр
Эргативнэ:	[ху]э	[ху]эм	--	[ху]эхэм
Послеложнэ:	[ху]экӀэ	[ху]эмкӀэ	[ху]эхэкӀэ	[ху]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[ху]эу	[ху]эрауэ	[ху]эхэу	[ху]эхэрауэ

		-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[ху]а	[ху]ар	--	[ху]ахэр
Эргативнэ:	[ху]а	[ху]ам	--	[ху]ахэм
Послеложнэ:	[ху]акӀэ	[ху]амкӀэ	[ху]ахэкӀэ	[ху]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[ху]ауэ	[ху]арауэ	[ху]ахэу	[ху]ахэрауэ

		-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[ху]эн	[ху]эныр	--	[ху]энхэр
Эргативнэ:	[ху]эн	[ху]эным	--	[ху]энхэм
Послеложнэ:	[ху]энкӀэ	[ху]энымкӀэ	[ху]энхэкӀэ	[ху]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:	[ху]эну	[ху]энырауэ	[ху]энхэу	[ху]энхэрауэ

		-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[ху]эну	[ху]энур	--	[ху]энухэр
Эргативнэ:	[ху]эну	[ху]энум	--	[ху]энухэм
Послеложнэ:	[ху]энукӀэ	[ху]энумкӀэ	[ху]энухэкӀэ	[ху]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[ху]энууэ	[ху]энурауэ	[ху]энухэу	[ху]энухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

1. Ипэм игъэхьэн, Ӏухуэн.
2. ЗалымыгъэкӀэ егъэувэлӀэн.
3. ИщхьэмкӀэ е ипэмкӀэ щыхэӀун.

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

• Лэжьыгъэм пэрыхуэн.
• Ӏуэхум пэрыхуэн.
• Дзасэр мафӀэм пэрыхуэн.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

• пэрыхуэн: 1. chase, herd or drive sb or sth up to sb or sth 2. have, make or let sb start doing sth. 3. stick, stab or shove the front end of sth into sth.
• Лэжьыгъэм пэрыхуэн: have sb start doing a job.
• Ӏуэхум пэрыхуэн: have sb start doing sth.
• Дзасэр мафӀэм пэрыхуэн: stick a skewer int he fire.

УРЫСЫБЗЭ

• пэрыхуэн: 1. подогнать кого-что-л. к кому-чему-л. 2. заставить кого-л. приступить к чему-л. 3. вонзить что-л. передним концом во что-л.
• Лэжьыгъэм пэрыхуэн: заставить кого-л. приступить к работе.
• Ӏуэхум пэрыхуэн: заставить кого-л. приступить к делу.
• Дзасэр мафӀэм пэрыхуэн: возить шомпур передним концов в огонь.

БИБЛИОГРАФИЕ

Библиографием еплъын

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

• IPA [pɐrǝˈxʷɐn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

• пэ- + ры- + [ху] + -э + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэмыӏэс "пэрыхуэн"-м и спряженэ

Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:	пэрыхуэн
щымыӀэныгъэ:	пэрымыхуэн

Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэн	упэрыхуэн	пэрыхуэн	дыпэрыхуэн	фыпэрыхуэн	пэрыхуэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:	сыпэрымыхуэн	упэрымыхуэн	пэрымыхуэн	дыпэрымыхуэн	фыпэрымыхуэн	пэрымыхуэн(хэ)

унафэ наклоненэ	уэ	фэ
щыӀэныгъэ:	пэрыхуэ!	фыпэрыхуэ!
щымыӀэныгъэ:	упэрымыхуэ!	фыпэрымыхуэ!

Ре-кӀэ унафэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыпэрырехуэ	упэрырехуэ	пэрырехуэ	дыпэрырехуэ	фыпэрырехуэ	пэрырехуэ
щымыӀэныгъэ:	сыпэрыремыхуэ	упэрыремыхуэ	пэрыремыхуэ	дыпэрыремыхуэ	фыпэрыремыхуэ	пэрыремыхуэ

ЗэраӀуатэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрохуэ(р)	упэрохуэ(р)	пэрохуэ(р)	дыпэрохуэ(р)	фыпэрохуэ(р)	пэрохуэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэркъым	упэрыхуэркъым	пэрыхуэркъым	дыпэрыхуэркъым	фыпэрыхуэркъым	пэрыхуэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэ(р)т	упэрыхуэ(р)т	пэрыхуэ(р)т	дыпэрыхуэ(р)т	фыпэрыхуэ(р)т	пэрыхуэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэ(р)тэкъым	упэрыхуэ(р)тэкъым	пэрыхуэ(р)тэкъым	дыпэрыхуэ(р)тэкъым	фыпэрыхуэ(р)тэкъым	пэрыхуэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуащ	упэрыхуащ	пэрыхуащ	дыпэрыхуащ	фыпэрыхуащ	пэрыхуа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэрыхуакъым	упэрыхуакъым	пэрыхуакъым	дыпэрыхуакъым	фыпэрыхуакъым	пэрыхуа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуат	упэрыхуат	пэрыхуат	дыпэрыхуат	фыпэрыхуат	пэрыхуа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэрыхуатэкъым	упэрыхуатэкъым	пэрыхуатэкъым	дыпэрыхуатэкъым	фыпэрыхуатэкъым	пэрыхуа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэгъащ	упэрыхуэгъащ	пэрыхуэгъащ	дыпэрыхуэгъащ	фыпэрыхуэгъащ	пэрыхуэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэгъакъым	упэрыхуэгъакъым	пэрыхуэгъакъым	дыпэрыхуэгъакъым	фыпэрыхуэгъакъым	пэрыхуэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэгъат	упэрыхуэгъат	пэрыхуэгъат	дыпэрыхуэгъат	фыпэрыхуэгъат	пэрыхуэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэгъатэкъым	упэрыхуэгъатэкъым	пэрыхуэгъатэкъым	дыпэрыхуэгъатэкъым	фыпэрыхуэгъатэкъым	пэрыхуэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэщ	упэрыхуэщ	пэрыхуэщ	дыпэрыхуэщ	фыпэрыхуэщ	пэрыхуэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэкъым	упэрыхуэкъым	пэрыхуэкъым	дыпэрыхуэкъым	фыпэрыхуэкъым	пэрыхуэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэт	упэрыхуэт	пэрыхуэт	дыпэрыхуэт	фыпэрыхуэт	пэрыхуэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэтэкъым	упэрыхуэтэкъым	пэрыхуэтэкъым	дыпэрыхуэтэкъым	фыпэрыхуэтэкъым	пэрыхуэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэнщ	упэрыхуэнщ	пэрыхуэнщ	дыпэрыхуэнщ	фыпэрыхуэнщ	пэрыхуэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэнкъым	упэрыхуэнкъым	пэрыхуэнкъым	дыпэрыхуэнкъым	фыпэрыхуэнкъым	пэрыхуэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэнущ	упэрыхуэнущ	пэрыхуэнущ	дыпэрыхуэнущ	фыпэрыхуэнущ	пэрыхуэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэнукъым	упэрыхуэнукъым	пэрыхуэнукъым	дыпэрыхуэнукъым	фыпэрыхуэнукъым	пэрыхуэну(хэ)къым

ЗэрыупщӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэрэ	упэрыхуэрэ	пэрыхуэрэ	дыпэрыхуэрэ	фыпэрыхуэрэ	пэрыхуэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэркъэ	упэрыхуэркъэ	пэрыхуэркъэ	дыпэрыхуэркъэ	фыпэрыхуэркъэ	пэрыхуэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэ(р)т	упэрыхуэ(р)т	пэрыхуэ(р)т	дыпэрыхуэ(р)т	фыпэрыхуэ(р)т	пэрыхуэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэ(р)тэкъэ	упэрыхуэ(р)тэкъэ	пэрыхуэ(р)тэкъэ	дыпэрыхуэ(р)тэкъэ	фыпэрыхуэ(р)тэкъэ	пэрыхуэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуа	упэрыхуа	пэрыхуа	дыпэрыхуа	фыпэрыхуа	пэрыхуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэрыхуакъэ	упэрыхуакъэ	пэрыхуакъэ	дыпэрыхуакъэ	фыпэрыхуакъэ	пэрыхуа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуат	упэрыхуат	пэрыхуат	дыпэрыхуат	фыпэрыхуат	пэрыхуа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэрыхуатэкъэ	упэрыхуатэкъэ	пэрыхуатэкъэ	дыпэрыхуатэкъэ	фыпэрыхуатэкъэ	пэрыхуа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэгъа	упэрыхуэгъа	пэрыхуэгъа	дыпэрыхуэгъа	фыпэрыхуэгъа	пэрыхуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэгъакъэ	упэрыхуэгъакъэ	пэрыхуэгъакъэ	дыпэрыхуэгъакъэ	фыпэрыхуэгъакъэ	пэрыхуэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэгъат	упэрыхуэгъат	пэрыхуэгъат	дыпэрыхуэгъат	фыпэрыхуэгъат	пэрыхуэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэгъатэкъэ	упэрыхуэгъатэкъэ	пэрыхуэгъатэкъэ	дыпэрыхуэгъатэкъэ	фыпэрыхуэгъатэкъэ	пэрыхуэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэ	упэрыхуэ	пэрыхуэ	дыпэрыхуэ	фыпэрыхуэ	пэрыхуэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэкъэ	упэрыхуэкъэ	пэрыхуэкъэ	дыпэрыхуэкъэ	фыпэрыхуэкъэ	пэрыхуэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэт	упэрыхуэт	пэрыхуэт	дыпэрыхуэт	фыпэрыхуэт	пэрыхуэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэтэкъэ	упэрыхуэтэкъэ	пэрыхуэтэкъэ	дыпэрыхуэтэкъэ	фыпэрыхуэтэкъэ	пэрыхуэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэн	упэрыхуэн	пэрыхуэн	дыпэрыхуэн	фыпэрыхуэн	пэрыхуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэнкъэ	упэрыхуэнкъэ	пэрыхуэнкъэ	дыпэрыхуэнкъэ	фыпэрыхуэнкъэ	пэрыхуэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэну	упэрыхуэну	пэрыхуэну	дыпэрыхуэну	фыпэрыхуэну	пэрыхуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэнукъэ	упэрыхуэнукъэ	пэрыхуэнукъэ	дыпэрыхуэнукъэ	фыпэрыхуэнукъэ	пэрыхуэну(хэ)къэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэмэ	упэрыхуэмэ	пэрыхуэмэ	дыпэрыхуэмэ	фыпэрыхуэмэ	пэрыхуэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрымыхуэмэ	упэрымыхуэмэ	пэрымыхуэмэ	дыпэрымыхуэмэ	фыпэрымыхуэмэ	пэрымыхуэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуамэ	упэрыхуамэ	пэрыхуамэ	дыпэрыхуамэ	фыпэрыхуамэ	пэрыхуа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэрымыхуамэ	упэрымыхуамэ	пэрымыхуамэ	дыпэрымыхуамэ	фыпэрымыхуамэ	пэрмыхуа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэгъамэ	упэрыхуэгъамэ	пэрыхуэгъамэ	дыпэрыхуэгъамэ	фыпэрыхуэгъамэ	пэрыхуэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэрымыхуэгъамэ	упэрымыхуэгъамэ	пэрымыхуэгъамэ	дыпэрымыхуэгъамэ	фыпэрымыхуэгъамэ	пэрымыхуэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэнмэ	упэрыхуэнмэ	пэрыхуэнмэ	дыпэрыхуэнмэ	фыпэрыхуэнмэ	пэрыхуэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрымыхуэнмэ	упэрымыхуэнмэ	пэрымыхуэнмэ	дыпэрымыхуэнмэ	фыпэрымыхуэнмэ	пэрымыхуэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэнумэ	упэрыхуэнумэ	пэрыхуэнумэ	дыпэрыхуэнумэ	фыпэрыхуэнумэ	пэрыхуэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрымыхуэнумэ	упэрымыхуэнумэ	пэрымыхуэнумэ	дыпэрымыхуэнумэ	фыпэрымыхуэнумэ	пэрымыхуэну(хэ)мэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэтэмэ	упэрыхуэтэмэ	пэрыхуэтэмэ	дыпэрыхуэтэмэ	фыпэрыхуэтэмэ	пэрыхуэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрымыхуэтэмэ	упэрымыхуэтэмэ	пэрымыхуэтэмэ	дыпэрымыхуэтэмэ	фыпэрымыхуэтэмэ	пэрымыхуэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуатэмэ	упэрыхуатэмэ	пэрыхуатэмэ	дыпэрыхуатэмэ	фыпэрыхуатэмэ	пэрыхуа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэрымыхуатэмэ	упэрымыхуатэмэ	пэрымыхуатэмэ	дыпэрымыхуатэмэ	фыпэрымыхуатэмэ	пэрымыхуа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэгъатэмэ	упэрыхуэгъатэмэ	пэрыхуэгъатэмэ	дыпэрыхуэгъатэмэ	фыпэрыхуэгъатэмэ	пэрыхуэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэрымыхуэгъатэмэ	упэрымыхуэгъатэмэ	пэрымыхуэгъатэмэ	дыпэрымыхуэгъатэмэ	фыпэрымыхуэгъатэмэ	пэрымыхуэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэнтэмэ	упэрыхуэнтэмэ	пэрыхуэнтэмэ	дыпэрыхуэнтэмэ	фыпэрыхуэнтэмэ	пэрыхуэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрымыхуэнтэмэ	упэрымыхуэнтэмэ	пэрымыхуэнтэмэ	дыпэрымыхуэнтэмэ	фыпэрымыхуэнтэмэ	пэрымыхуэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэнутэмэ	упэрыхуэнутэмэ	пэрыхуэнутэмэ	дыпэрыхуэнутэмэ	фыпэрыхуэнутэмэ	пэрыхуэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрымыхуэнутэмэ	упэрымыхуэнутэмэ	пэрымыхуэнутэмэ	дыпэрымыхуэнутэмэ	фыпэрымыхуэнутэмэ	пэрымыхуэну(хэ)тэмэ

сослагательнэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэнт	упэрыхуэнт	пэрыхуэнт	дыпэрыхуэнт	фыпэрыхуэнт	пэрыхуэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэнтэкъым	упэрыхуэнтэкъым	пэрыхуэнтэкъым	дыпэрыхуэнтэкъым	фыпэрыхуэнтэкъым	пэрыхуэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэнут	упэрыхуэнут	пэрыхуэнут	дыпэрыхуэнут	фыпэрыхуэнут	пэрыхуэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэнутэкъым	упэрыхуэнутэкъым	пэрыхуэнутэкъым	дыпэрыхуэнутэкъым	фыпэрыхуэнутэкъым	пэрыхуэну(хэ)тэкъым

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэми	упэрыхуэми	пэрыхуэми	дыпэрыхуэми	фыпэрыхуэми	пэрыхуэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрымыхуэми	упэрымыхуэми	пэрымыхуэми	дыпэрымыхуэми	фыпэрымыхуэми	пэрымыхуэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуами	упэрыхуами	пэрыхуами	дыпэрыхуами	фыпэрыхуами	пэрыхуа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэрымыхуами	упэрымыхуами	пэрымыхуами	дыпэрымыхуами	фыпэрымыхуами	пэрымыхуа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэгъами	упэрыхуэгъами	пэрыхуэгъами	дыпэрыхуэгъами	фыпэрыхуэгъами	пэрыхуэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэрымыхуэгъами	упэрымыхуэгъами	пэрымыхуэгъами	дыпэрымыхуэгъами	фыпэрымыхуэгъами	пэрымыхуэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэнми	упэрыхуэнми	пэрыхуэнми	дыпэрыхуэнми	фыпэрыхуэнми	пэрыхуэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрымыхуэнми	упэрымыхуэнми	пэрымыхуэнми	дыпэрымыхуэнми	фыпэрымыхуэнми	пэрымыхуэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэнуми	упэрыхуэнуми	пэрыхуэнуми	дыпэрыхуэнуми	фыпэрыхуэнуми	пэрыхуэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрымыхуэнуми	упэрымыхуэнуми	пэрымыхуэнуми	дыпэрымыхуэнуми	фыпэрымыхуэнуми	пэрымыхуэну(хэ)ми

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэтэми	упэрыхуэтэми	пэрыхуэтэми	дыпэрыхуэтэми	фыпэрыхуэтэми	пэрыхуэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрымыхуэтэми	упэрымыхуэтэми	пэрымыхуэтэми	дыпэрымыхуэтэми	фыпэрымыхуэтэми	пэрымыхуэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуатэми	упэрыхуатэми	пэрыхуатэми	дыпэрыхуатэми	фыпэрыхуатэми	пэрыхуа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэрымыхуатэми	упэрымыхуатэми	пэрымыхуатэми	дыпэрымыхуатэми	фыпэрымыхуатэми	пэрымыхуа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэгъатэми	упэрыхуэгъатэми	пэрыхуэгъатэми	дыпэрыхуэгъатэми	фыпэрыхуэгъатэми	пэрыхуэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыпэрымыхуэгъатэми	упэрымыхуэгъатэми	пэрымыхуэгъатэми	дыпэрымыхуэгъатэми	фыпэрымыхуэгъатэми	пэрымыхуэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэнтэми	упэрыхуэнтэми	пэрыхуэнтэми	дыпэрыхуэнтэми	фыпэрыхуэнтэми	пэрыхуэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрымыхуэнтэми	упэрымыхуэнтэми	пэрымыхуэнтэми	дыпэрымыхуэнтэми	фыпэрымыхуэнтэми	пэрымыхуэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуэнутэми	упэрыхуэнутэми	пэрыхуэнутэми	дыпэрыхуэнутэми	фыпэрыхуэнутэми	пэрыхуэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыпэрымыхуэнутэми	упэрымыхуэнутэми	пэрымыхуэнутэми	дыпэрымыхуэнутэми	фыпэрымыхуэнутэми	пэрымыхуэну(хэ)тэми

гъэщӀэгъхуэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуаи	упэрыхуаи	пэрыхуаи	дыпэрыхуаи	фыпэрыхуаи	пэрыхуаи
щымыӀэныгъэ:	сыпэрыхуакъыми	упэрыхуакъыми	пэрыхуакъыми	дыпэрыхуакъыми	фыпэрыхуакъыми	пэрыхуакъыми

фӀэфӀыныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуащэрэт	упэрыхуащэрэт	пэрыхуащэрэт	дыпэрыхуащэрэт	фыпэрыхуащэрэт	пэрыхуащэрэт
щымыӀэныгъэ:	сыпэрымыхуащэрэт	упэрымыхуащэрэт	пэрымыхуащэрэт	дыпэрымыхуащэрэт	фыпэрымыхуащэрэт	пэрымыхуащэрэт

шэч къытехьэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуагъэнщ	упэрыхуагъэнщ	пэрыхуагъэнщ	дыпэрыхуагъэнщ	фыпэрыхуагъэнщ	пэрыхуагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыпэрыхуагъэнкъым	упэрыхуагъэнкъым	пэрыхуагъэнкъым	дыпэрыхуагъэнкъым	фыпэрыхуагъэнкъым	пэрыхуагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуагъэнт	упэрыхуагъэнт	пэрыхуагъэнт	дыпэрыхуагъэнт	фыпэрыхуагъэнт	пэрыхуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыпэрыхуагъэнтэкъым	упэрыхуагъэнтэкъым	пэрыхуагъэнтэкъым	дыпэрыхуагъэнтэкъым	фыпэрыхуагъэнтэкъым	пэрыхуагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуагъэн	упэрыхуагъэн	пэрыхуагъэн	дыпэрыхуагъэн	фыпэрыхуагъэн	пэрыхуагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыпэрыхуагъэнкъэ	упэрыхуагъэнкъэ	пэрыхуагъэнкъэ	дыпэрыхуагъэнкъэ	фыпэрыхуагъэнкъэ	пэрыхуагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуагъэнт	упэрыхуагъэнт	пэрыхуагъэнт	дыпэрыхуагъэнт	фыпэрыхуагъэнт	пэрыхуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыпэрыхуагъэнтэкъэ	упэрыхуагъэнтэкъэ	пэрыхуагъэнтэкъэ	дыпэрыхуагъэнтэкъэ	фыпэрыхуагъэнтэкъэ	пэрыхуагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуагъэнущ	упэрыхуагъэнущ	пэрыхуагъэнущ	дыпэрыхуагъэнущ	фыпэрыхуагъэнущ	пэрыхуагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыпэрыхуагъэнукъым	упэрыхуагъэнукъым	пэрыхуагъэнукъым	дыпэрыхуагъэнукъым	фыпэрыхуагъэнукъым	пэрыхуагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуагъэнут	упэрыхуагъэнут	пэрыхуагъэнут	дыпэрыхуагъэнут	фыпэрыхуагъэнут	пэрыхуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыпэрыхуагъэнутэкъым	упэрыхуагъэнутэкъым	пэрыхуагъэнутэкъым	дыпэрыхуагъэнутэкъым	фыпэрыхуагъэнутэкъым	пэрыхуагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуагъэну	упэрыхуагъэну	пэрыхуагъэну	дыпэрыхуагъэну	фыпэрыхуагъэну	пэрыхуагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыпэрыхуагъэнукъэ	упэрыхуагъэнукъэ	пэрыхуагъэнукъэ	дыпэрыхуагъэнукъэ	фыпэрыхуагъэнукъэ	пэрыхуагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыпэрыхуагъэнут	упэрыхуагъэнут	пэрыхуагъэнут	дыпэрыхуагъэнут	фыпэрыхуагъэнут	пэрыхуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыпэрыхуагъэнутэкъэ	упэрыхуагъэнутэкъэ	пэрыхуагъэнутэкъэ	дыпэрыхуагъэнутэкъэ	фыпэрыхуагъэнутэкъэ	пэрыхуагъэнутэкъэ

Причастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыпэрыхуэ	упэрыхуэ	пэрыхуэ	дыпэрыхуэ	фыпэрыхуэ	пэрыхуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыпэрымыхуэ	упэрымыхуэ	пэрымыхуэ	дыпэрымыхуэ	фыпэрымыхуэ	пэрымыхуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыпэрыхуа	упэрыхуа	пэрыхуа	дыпэрыхуа	фыпэрыхуа	пэрыхуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыпэрымыхуа	упэрымыхуа	пэрымыхуа	дыпэрымыхуа	фыпэрымыхуа	пэрымыхуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыпэрыхуэгъа	упэрыхуэгъа	пэрыхуэгъа	дыпэрыхуэгъа	фыпэрыхуэгъа	пэрыхуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыпэрымыхуэгъа	упэрымыхуэгъа	пэрымыхуэгъа	дыпэрымыхуэгъа	фыпэрымыхуэгъа	пэрымыхуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыпэрыхуэн	упэрыхуэн	пэрыхуэн	дыпэрыхуэн	фыпэрыхуэн	пэрыхуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сыпэрымыхуэн	упэрымыхуэн	пэрымыхуэн	дыпэрымыхуэн	фыпэрымыхуэн	пэрымыхуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыпэрыхуэну	упэрыхуэну	пэрыхуэну	дыпэрыхуэну	фыпэрыхуэну	пэрыхуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сыпэрымыхуэну	упэрымыхуэну	пэрымыхуэну	дыпэрымыхуэну	фыпэрымыхуэну	пэрымыхуэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъупэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыпэрыхуэ	узэрыпэрыхуэ	зэрыпэрыхуэ	дызэрыпэрыхуэ	фызэрыпэрыхуэ	зэрыпэрыхуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыпэрымыхуэ	узэрыпэрымыхуэ	зэрыпэрымыхуэ	дызэрыпэрымыхуэ	фызэрыпэрымыхуэ	зэрыпэрымыхуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыпэрыхуа	узэрыпэрыхуа	зэрыпэрыхуа	дызэрыпэрыхуа	фызэрыпэрыхуа	зэрыпэрыхуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыпэрымыхуа	узэрыпэрымыхуа	зэрыпэрымыхуа	дызэрыпэрымыхуа	фызэрыпэрымыхуа	зэрыпэрымыхуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыпэрыхуэгъа	узэрыпэрыхуэгъа	зэрыпэрыхуэгъа	дызэрыпэрыхуэгъа	фызэрыпэрыхуэгъа	зэрыпэрыхуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыпэрымыхуэгъа	узэрыпэрымыхуэгъа	зэрыпэрымыхуэгъа	дызэрыпэрымыхуэгъа	фызэрыпэрымыхуэгъа	зэрыпэрымыхуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыпэрыхуэн	узэрыпэрыхуэн	зэрыпэрыхуэн	дызэрыпэрыхуэн	фызэрыпэрыхуэн	зэрыпэрыхуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыпэрымыхуэн	узэрыпэрымыхуэн	зэрыпэрымыхуэн	дызэрыпэрымыхуэн	фызэрыпэрымыхуэн	зэрыпэрымыхуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыпэрыхуэну	узэрыпэрыхуэну	зэрыпэрыхуэну	дызэрыпэрыхуэну	фызэрыпэрыхуэну	зэрыпэрыхуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыпэрымыхуэну	узэрыпэрымыхуэну	зэрыпэрымыхуэну	дызэрыпэрымыхуэну	фызэрыпэрымыхуэну	зэрыпэрымыхуэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыщыпэрыхуэ	ущыпэрыхуэ	щыпэрыхуэ	дыщыпэрыхуэ	фыщыпэрыхуэ	щыпэрыхуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыпэрымыхуэ	ущыпэрымыхуэ	щыпэрымыхуэ	дыщыпэрымыхуэ	фыщыпэрымыхуэ	щыпэрымыхуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщыпэрыхуа	ущыпэрыхуа	щыпэрыхуа	дыщыпэрыхуа	фыщыпэрыхуа	щыпэрыхуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыпэрымыхуа	ущыпэрымыхуа	щыпэрымыхуа	дыщыпэрымыхуа	фыщыпэрымыхуа	щыпэрымыхуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщыпэрыхуэгъа	ущыпэрыхуэгъа	щыпэрыхуэгъа	дыщыпэрыхуэгъа	фыщыпэрыхуэгъа	щыпэрыхуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыпэрымыхуэгъа	ущыпэрымыхуэгъа	щыпэрымыхуэгъа	дыщыпэрымыхуэгъа	фыщыпэрымыхуэгъа	щыпэрымыхуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщыпэрыхуэн	ущыпэрыхуэн	щыпэрыхуэн	дыщыпэрыхуэн	фыщыпэрыхуэн	щыпэрыхуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыпэрымыхуэн	ущыпэрымыхуэн	щыпэрымыхуэн	дыщыпэрымыхуэн	фыщыпэрымыхуэн	щыпэрымыхуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщыпэрыхуэну	ущыпэрыхуэну	щыпэрыхуэну	дыщыпэрыхуэну	фыщыпэрыхуэну	щыпэрыхуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыпэрымыхуэну	ущыпэрымыхуэну	щыпэрымыхуэну	дыщыпэрымыхуэну	фыщыпэрымыхуэну	щыпэрымыхуэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыздыпэрыхуэ	уздыпэрыхуэ	здыпэрыхуэ	дыздыпэрыхуэ	фыздыпэрыхуэ	здыпэрыхуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыздыпэрымыхуэ	уздыпэрымыхуэ	здыпэрымыхуэ	дыздыпэрымыхуэ	фыздыпэрымыхуэ	здыпэрымыхуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыздыпэрыхуа	уздыпэрыхуа	здыпэрыхуа	дыздыпэрыхуа	фыздыпэрыхуа	здыпэрыхуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыздыпэрымыхуа	уздыпэрымыхуа	здыпэрымыхуа	дыздыпэрымыхуа	фыздыпэрымыхуа	здыпэрымыхуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыздыпэрыхуэгъа	уздыпэрыхуэгъа	здыпэрыхуэгъа	дыздыпэрыхуэгъа	фыздыпэрыхуэгъа	здыпэрыхуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыздыпэрымыхуэгъа	уздыпэрымыхуэгъа	здыпэрымыхуэгъа	дыздыпэрымыхуэгъа	фыздыпэрымыхуэгъа	здыпэрымыхуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыздыпэрыхуэн	уздыпэрыхуэн	здыпэрыхуэн	дыздыпэрыхуэн	фыздыпэрыхуэн	здыпэрыхуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыздыпэрымыхуэн	уздыпэрымыхуэн	здыпэрымыхуэн	дыздыпэрымыхуэн	фыздыпэрымыхуэн	здыпэрымыхуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыздыпэрыхуэну	уздыпэрыхуэну	здыпэрыхуэну	дыздыпэрыхуэну	фыздыпэрыхуэну	здыпэрыхуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыздыпэрымыхуэну	уздыпэрымыхуэну	здыпэрымыхуэну	дыздыпэрымыхуэну	фыздыпэрымыхуэну	здыпэрымыхуэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыпэрыхуэ	ущӀыпэрыхуэ	щӀыпэрыхуэ	дыщӀыпэрыхуэ	фыщӀыпэрыхуэ	щӀыпэрыхуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыпэрымыхуэ	ущӀыпэрымыхуэ	щӀыпэрымыхуэ	дыщӀыпэрымыхуэ	фыщӀыпэрымыхуэ	щӀыпэрымыхуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыпэрыхуа	ущӀыпэрыхуа	щӀыпэрыхуа	дыщӀыпэрыхуа	фыщӀыпэрыхуа	щӀыпэрыхуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыпэрымыхуа	ущӀыпэрымыхуа	щӀыпэрымыхуа	дыщӀыпэрымыхуа	фыщӀыпэрымыхуа	щӀыпэрымыхуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыпэрыхуэгъа	ущӀыпэрыхуэгъа	щӀыпэрыхуэгъа	дыщӀыпэрыхуэгъа	фыщӀыпэрыхуэгъа	щӀыпэрыхуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыпэрымыхуэгъа	ущӀыпэрымыхуэгъа	щӀыпэрымыхуэгъа	дыщӀыпэрымыхуэгъа	фыщӀыпэрымыхуэгъа	щӀыпэрымыхуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыпэрыхуэн	ущӀыпэрыхуэн	щӀыпэрыхуэн	дыщӀыпэрыхуэн	фыщӀыпэрыхуэн	щӀыпэрыхуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыпэрымыхуэн	ущӀыпэрымыхуэн	щӀыпэрымыхуэн	дыщӀыпэрымыхуэн	фыщӀыпэрымыхуэн	щӀыпэрымыхуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыпэрыхуэну	ущӀыпэрыхуэну	щӀыпэрыхуэну	дыщӀыпэрыхуэну	фыщӀыпэрыхуэну	щӀыпэрыхуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыпэрымыхуэну	ущӀыпэрымыхуэну	щӀыпэрымыхуэну	дыщӀыпэрымыхуэну	фыщӀыпэрымыхуэну	щӀыпэрымыхуэну(хэ)

Деепричастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыпэрыхуэу	упэрыхуэу	пэрыхуэу	дыпэрыхуэу	фыпэрыхуэу	пэрыхуэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыпэрымыхуэу	упэрымыхуэу	пэрымыхуэу	дыпэрымыхуэу	фыпэрымыхуэу	пэрымыхуэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыпэрыхуауэ	упэрыхуауэ	пэрыхуауэ	дыпэрыхуауэ	фыпэрыхуауэ	пэрыхуауэ / пэрыхуа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыпэрымыхуауэ	упэрымыхуауэ	пэрымыхуауэ	дыпэрымыхуауэ	фыпэрымыхуауэ	пэрымыхуауэ(хэ) / пэрымыхуа(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ	сыпэрыхуэурэ	упэрыхуэурэ	пэрыхуэурэ	дыпэрыхуэурэ	фыпэрыхуэурэ	пэрыхуэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ	сыпэрымыхуэурэ	упэрымыхуэурэ	пэрымыхуэурэ	дыпэрымыхуэурэ	фыпэрымыхуэурэ	пэрымыхуэ(хэ)урэ

Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ			Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Подлежащэ
сэ	--	сыппэрохуэ	сыпэрохуэ	--	сыфпэрохуэ	сапэрохуэ(хэ)
уэ	успэрохуэ	--	упэрохуэ	утпэрохуэ	--	уапэрохуэ(хэ)
ар	спэрохуэ	ппэрохуэ	пэрохуэ	тпэрохуэ	фпэрохуэ	япэрохуэ(хэ)
дэ	--	дыппэрохуэ	дыпэрохуэ	--	дыфпэрохуэ	дапэрохуэ(хэ)
фэ	фыспэрохуэ	--	фыпэрохуэ	фытпэрохуэ	--	фапэрохуэ(хэ)
ахэр	спэрохуэ	ппэрохуэ	пэрохуэ	тпэрохуэ	фпэрохуэ	япэрохуэ(хэ)

Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ			Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Подлежащэ
сэ	--	сыппэрыхуэрэ	сыпэрыхуэрэ	--	сыфпэрыхуэрэ	сапэрыхуэ(хэ)рэ
уэ	успэрыхуэрэ	--	упэрыхуэрэ	утпэрыхуэрэ	--	уапэрыхуэ(хэ)рэ
ар	спэрыхуэрэ	ппэрыхуэрэ	пэрыхуэрэ	тпэрыхуэрэ	фпэрыхуэрэ	япэрыхуэ(хэ)рэ
дэ	--	дыппэрыхуэрэ	дыпэрыхуэрэ	--	дыфпэрыхуэрэ	дапэрыхуэ(хэ)рэ
фэ	фыспэрыхуэрэ	--	фыпэрыхуэрэ	фытдпэрыхуэрэ	--	фапэрыхуэ(хэ)рэ
ахэр	спэрыхуэрэ	ппэрыхуэрэ	пэрыхуэрэ	тпэрыхуэрэ	фпэрыхуэрэ	япэрыхуэ(хэ)рэ

		-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[ху]э	[ху]эр	--	[ху]эхэр
Эргативнэ:	[ху]э	[ху]эм	--	[ху]эхэм
Послеложнэ:	[ху]экӀэ	[ху]эмкӀэ	[ху]эхэкӀэ	[ху]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[ху]эуэ	[ху]эрауэ	[ху]эхэу	[ху]эхэрауэ

		-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[ху]а	[ху]ар	--	[ху]ахэр
Эргативнэ:	[ху]а	[ху]ам	--	[ху]ахэм
Послеложнэ:	[ху]акӀэ	[ху]амкӀэ	[ху]ахэкӀэ	[ху]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[ху]ауэ	[ху]арауэ	[ху]ахэу	[ху]ахэрауэ

		-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[ху]эн	[ху]эныр	--	[ху]энхэр
Эргативнэ:	[ху]эн	[ху]эным	--	[ху]энхэм
Послеложнэ:	[ху]энкӀэ	[ху]энымкӀэ	[ху]энхэкӀэ	[ху]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:	[ху]эну	[ху]энырауэ	[ху]энхэу	[ху]энхэрауэ

		-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[ху]эну	[ху]энур	--	[ху]энухэр
Эргативнэ:	[ху]эну	[ху]энум	--	[ху]энухэм
Послеложнэ:	[ху]энукӀэ	[ху]энумкӀэ	[ху]энухэкӀэ	[ху]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[ху]энууэ	[ху]энурауэ	[ху]энухэу	[ху]энухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

1. Зыгуэрым хэхуэн, хэукӀуриен.

ЩАПХЪЭХЭР

• ЩӀалэ цӀыкӀур Сэтэней и куэщӀым къыщрагъахуэм, апхуэдизкӀэ ар хьэлъэти хуэмыубыду, Сэтэней и бостеикӀэр зэпхитхъри мафӀэм пэрыхуащ. Нартхэр

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

• пэрыхуэн: falling, find yourself inside or in front of sth.

УРЫСЫБЗЭ

• пэрыхуэн: упав, оказаться в чём-л., перед чем-л.

БИБЛИОГРАФИЕ

Библиографием еплъын