пэрыхын

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

IPA [pɐrǝˈxǝn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

пэ- + ры- + [х] + -ы + -н

СПРЯЖЕНЭ[зэгъэзэхуэжын]

Глагол лъэӏэс "пэрыхын"-м и спряженэ

Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:	пэрыхын
щымыӀэныгъэ:	пэрымыхын

Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	пэрысхын	пэрыпхын	пэрихын	пэрытхын	пэрыфхын	пэрахын
щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхын	пэрумыхын	пэримыхын	пэрыдмыхын	пэрывмыхын	пэрамыхын

Унафэ наклоненэ	уэ	фэ
щыӀэныгъэ:	пэрых!	пэрыфх!
щымыӀэныгъэ:	пэрумых!	пэрывмых!

Ре-кӀэ унафэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	сыпэрырех	упэрырех	пэрырех	дыпэрырех	фыпэрырех	пэрырех
щымыӀэныгъэ:	сыпэрыремых	упэрыремых	пэрыремых	дыпэрыремых	фыпэрыремых	пэрыремых

ЗэраӀуатэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	пэрызох(ыр)	пэрыбох(ыр)	пэрех(ыр)	пэрыдох(ыр)	пэрывох(ыр)	пэрах(ыр)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрысхыркъым	пэрыпхыркъым	пэрихыркъым	пэрытхыркъым	пэрыфхыркъым	пэрахыркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	пэрысхырт	пэрыпхырт	пэрихырт	пэрытхырт	пэрыфхырт	пэрахырт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	пэрысхыртэкъым	пэрыпхыртэкъым	пэрихыртэкъым	пэрытхыртэкъым	пэрыфхыртэкъым	пэрахыртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	пэрысхащ	пэрыпхащ	пэрихащ	пэрытхащ	пэрыфхащ	пэрахащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	пэрысхакъым	пэрыпхакъым	пэрихакъым	пэрытхакъым	пэрыфхакъым	пэрахакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	пэрысхат	пэрыпхат	пэрихат	пэрытхат	пэрыфхат	пэрахат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	пэрысхатэкъым	пэрыпхатэкъым	пэрихатэкъым	пэрытхатэкъым	пэрыфхатэкъым	пэрахатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхыгъащ	пэрыпхыгъащ	пэрихыгъащ	пэрытхыгъащ	пэрыфхыгъащ	пэрахыгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрысхыгъакъым	пэрыпхыгъакъым	пэрихыгъакъым	пэрытхыгъакъым	пэрыфхыгъакъым	пэрахыгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхыгъат	пэрыпхыгъат	пэрихыгъат	пэрытхыгъат	пэрыфхыгъат	пэрахыгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрысхыгъатэкъым	пэрыпхыгъатэкъым	пэрихыгъатэкъым	пэрытхыгъатэкъым	пэрыфхыгъатэкъым	пэрахыгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	пэрысхщ	пэрыпхщ	пэрихщ	пэрытхщ	пэрыфхщ	пэрахщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	пэрысхкъым	пэрыпхкъым	пэрихкъым	пэрытхкъым	пэрыфхкъым	пэрахкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	пэрысхт	пэрыпхт	пэрихт	пэрытхт	пэрыфхт	пэрахт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	пэрысхтэкъым	пэрыпхтэкъым	пэрихтэкъым	пэрытхтэкъым	пэрыфхтэкъым	пэрахтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхынщ	пэрыпхынщ	пэрихынщ	пэрытхынщ	пэрыфхынщ	пэрахынщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрысхынкъым	пэрыпхынкъым	пэрихынкъым	пэрытхынкъым	пэрыфхынкъым	пэрахынкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхынущ	пэрыпхынущ	пэрихынущ	пэрытхынущ	пэрыфхынущ	пэрахынущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрысхынукъым	пэрыпхынукъым	пэрихынукъым	пэрытхынукъым	пэрыфхынукъым	пэрахынукъым

ЗэрыупщӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхрэ	пэрыпхрэ	пэрихрэ	пэрытхрэ	пэрыфхрэ	пэрахрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрысхыркъэ	пэрыпхыркъэ	пэрихыркъэ	пэрытхыркъэ	пэрыфхыркъэ	пэрахыркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	пэрысхырт	пэрыпхырт	пэрихырт	пэрытхырт	пэрыфхырт	пэрахырт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	пэрысхыртэкъэ	пэрыпхыртэкъэ	пэрихыртэкъэ	пэрытхыртэкъэ	пэрыфхыртэкъэ	пэрахыртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	пэрысха	пэрыпха	пэриха	пэрытха	пэрыфха	пэраха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	пэрысхакъэ	пэрыпхакъэ	пэрихакъэ	пэрытхакъэ	пэрыфхакъэ	пэрахакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	пэрысхат	пэрыпхат	пэрихат	пэрытхат	пэрыфхат	пэрахат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	пэрысхатэкъэ	пэрыпхатэкъэ	пэрихатэкъэ	пэрытхатэкъэ	пэрыфхатэкъэ	пэрахатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхыгъа	пэрыпхыгъа	пэрихыгъа	пэрытхыгъа	пэрыфхыгъа	пэрахыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ:	пэрысхыгъакъэ	пэрыпхыгъакъэ	пэрихыгъакъэ	пэрытхыгъакъэ	пэрыфхыгъакъэ	пэрахыгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхыгъат	пэрыпхыгъат	пэрихыгъат	пэрытхыгъат	пэрыфхыгъат	пэрахыгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	пэрысхыгъатэкъэ	пэрыпхыгъатэкъэ	пэрихыгъатэкъэ	пэрытхыгъатэкъэ	пэрыфхыгъатэкъэ	пэрахыгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	пэрысх	пэрыпх	пэрих	пэрытх	пэрыфх	пэрах
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	пэрысхкъэ	пэрыпхкъэ	пэрихкъэ	пэрытхкъэ	пэрыфхкъэ	пэрахкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	пэрысхт	пэрыпхт	пэрихт	пэрытхт	пэрыфхт	пэрахт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	пэрысхтэкъэ	пэрыпхтэкъэ	пэрихтэкъэ	пэрытхтэкъэ	пэрыфхтэкъэ	пэрахтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхын	пэрыпхын	пэрихын	пэрытхын	пэрыфхын	пэрахын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрысхынкъэ	пэрыпхынкъэ	пэрихынкъэ	пэрытхынкъэ	пэрыфхынкъэ	пэрахынкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхыну	пэрыпхыну	пэрихыну	пэрытхыну	пэрыфхыну	пэрахыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрысхынукъэ	пэрыпхынукъэ	пэрихынукъэ	пэрытхынукъэ	пэрыфхынукъэ	пэрахынукъэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхмэ	пэрыпхмэ	пэрихмэ	пэрытхмэ	пэрыфхмэ	пэрахмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхмэ	пэрумыхмэ	пэримыхмэ	пэрыдмыхмэ	пэрывмыхмэ	пэрамыхмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	пэрысхамэ	пэрыпхамэ	пэрихамэ	пэрытхамэ	пэрыфхамэ	пэрахамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхамэ	пэрумыхамэ	пэримыхамэ	пэрыдмыхамэ	пэрывмыхамэ	пэрамыхамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	пэрысхыгъамэ	пэрыпхыгъамэ	пэрихыгъамэ	пэрытхыгъамэ	пэрыфхыгъамэ	пэрахыгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхыгъамэ	пэрумыхыгъамэ	пэримыхыгъамэ	пэрыдмыхыгъамэ	пэрывмыхыгъамэ	пэрамыхыгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхынмэ	пэрыпхынмэ	пэрихынмэ	пэрытхынмэ	пэрыфхынмэ	пэрахынмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхынмэ	пэрумыхынмэ	пэримыхынмэ	пэрыдмыхынмэ	пэрывмыхынмэ	пэрамыхынмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхынумэ	пэрыпхынумэ	пэрихынумэ	пэрытхынумэ	пэрыфхынумэ	пэрахынумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхынумэ	пэрумыхынумэ	пэримыхынумэ	пэрыдмыхынумэ	пэрывмыхынумэ	пэрамыхынумэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхтэмэ	пэрыпхтэмэ	пэрихтэмэ	пэрытхтэмэ	пэрыфхтэмэ	пэрахтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхтэмэ	пэрумыхтэмэ	пэримыхтэмэ	пэрыдмыхтэмэ	пэрывмыхтэмэ	пэрамыхтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	пэрысхатэмэ	пэрыпхатэмэ	пэрихатэмэ	пэрытхатэмэ	пэрыфхатэмэ	пэрахатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхатэмэ	пэрумыхатэмэ	пэримыхатэмэ	пэрыдмыхатэмэ	пэрывмыхатэмэ	пэрамыхатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	пэрысхыгъатэмэ	пэрыпхыгъатэмэ	пэрихыгъатэмэ	пэрытхыгъатэмэ	пэрыфхыгъатэмэ	пэрахыгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхыгъатэмэ	пэрумыхыгъатэмэ	пэримыхыгъатэмэ	пэрыдмыхыгъатэмэ	пэрывмыхыгъатэмэ	пэрамыхыгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхынтэмэ	пэрыпхынтэмэ	пэрихынтэмэ	пэрытхынтэмэ	пэрыфхынтэмэ	пэрахынтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхынтэмэ	пэрумыхынтэмэ	пэримыхынтэмэ	пэрыдмыхынтэмэ	пэрывмыхынтэмэ	пэрамыхынтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхынутэмэ	пэрыпхынутэмэ	пэрихынутэмэ	пэрытхынутэмэ	пэрыфхынутэмэ	пэрахынутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхынутэмэ	пэрумыхынутэмэ	пэримыхынутэмэ	пэрыдмыхынутэмэ	пэрывмыхынутэмэ	пэрамыхынутэмэ

сослагательнэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхынт	пэрыпхынт	пэрихынт	пэрытхынт	пэрыфхынт	пэрахынт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрысхынтэкъым	пэрыпхынтэкъым	пэрихынтэкъым	пэрытхынтэкъым	пэрыфхынтэкъым	пэрахынтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхынут	пэрыпхынут	пэрихынут	пэрытхынут	пэрыфхынут	пэрахынут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрысхынутэкъым	пэрыпхынутэкъым	пэрихынутэкъым	пэрытхынутэкъым	пэрыфхынутэкъым	пэрахынутэкъым

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхми	пэрыпхми	пэрихми	пэрытхми	пэрыфхми	пэрахми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхми	пэрумыхми	пэримыхми	пэрыдмыхми	пэрывмыхми	пэрамыхми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	пэрысхами	пэрыпхами	пэрихами	пэрытхами	пэрыфхами	пэрахами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхами	пэрумыхами	пэримыхами	пэрыдмыхами	пэрывмыхами	пэрамыхами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	пэрысхыгъами	пэрыпхыгъами	пэрихыгъами	пэрытхыгъами	пэрыфхыгъами	пэрахыгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхыгъами	пэрумыхыгъами	пэримыхыгъами	пэрыдмыхыгъами	пэрывмыхыгъами	пэрамыхыгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхынми	пэрыпхынми	пэрихынми	пэрытхынми	пэрыфхынми	пэрахынми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхынми	пэрумыхынми	пэримыхынми	пэрыдмыхынми	пэрывмыхынми	пэрамыхынми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхынуми	пэрыпхынуми	пэрихынуми	пэрытхынуми	пэрыфхынуми	пэрахынуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхынуми	пэрумыхынуми	пэримыхынуми	пэрыдмыхынуми	пэрывмыхынуми	пэрамыхынуми

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхтэми	пэрыпхтэми	пэрихтэми	пэрытхтэми	пэрыфхтэми	пэрахтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхтэми	пэрумыхтэми	пэримыхтэми	пэрыдмыхтэми	пэрывмыхтэми	пэрамыхтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	пэрысхатэми	пэрыпхатэми	пэрихатэми	пэрытхатэми	пэрыфхатэми	пэрахатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхатэми	пэрумыхатэми	пэримыхатэми	пэрыдмыхатэми	пэрывмыхатэми	пэрамыхатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	пэрысхыгъатэми	пэрыпхыгъатэми	пэрихыгъатэми	пэрытхыгъатэми	пэрыфхыгъатэми	пэрахыгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхыгъатэми	пэрумыхыгъатэми	пэримыхыгъатэми	пэрыдмыхыгъатэми	пэрывмыхыгъатэми	пэрамыхыгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхынтэми	пэрыпхынтэми	пэрихынтэми	пэрытхынтэми	пэрыфхынтэми	пэрахынтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхынтэми	пэрумыхынтэми	пэримыхынтэми	пэрыдмыхынтэми	пэрывмыхынтэми	пэрамыхынтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	пэрысхынутэми	пэрыпхынутэми	пэрихынутэми	пэрытхынутэми	пэрыфхэнутэми	пэрахэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхынутэми	пэрумыхынутэми	пэримыхынутэми	пэрыдмыхынутэми	пэрывмыхынутэми	пэрамыхынутэми

гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	пэрысхаи	пэрыпхаи	пэрихаи	пэрытхаи	пэрыфхаи	пэрахаи
щымыӀэныгъэ:	пэрысхакъыми	пэрыпхакъыми	пэрихакъыми	пэрытхакъыми	пэрыфхакъыми	пэрахакъыми

фӀэфӀыныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	пэрысхащэрэт	пэрыпхащэрэт	пэрихащэрэт	пэрытхащэрэт	пэрыфхащэрэт	пэрахащэрэт
щымыӀэныгъэ:	пэрызмыхащэрэт	пэрумыхащэрэт	пэримыхащэрэт	пэрыдмыхащэрэт	пэрывмыхащэрэт	пэрамыхащэрэт

шэч къытехьэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	пэрысхагъэнщ	пэрыпхагъэнщ	пэрихагъэнщ	пэрытхагъэнщ	пэрыфхагъэнщ	пэрахагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	пэрысхагъэнкъым	пэрыпхагъэнкъым	пэрихагъэнкъым	пэрытхагъэнкъым	пэрыфхагъэнкъым	пэрахагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	пэрысхагъэнт	пэрыпхагъэнт	пэрихагъэнт	пэрытхагъэнт	пэрыфхагъэнт	пэрахагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	пэрысхагъэнтэкъым	пэрыпхагъэнтэкъым	пэрихагъэнтэкъым	пэрытхагъэнтэкъым	пэрыфхагъэнтэкъым	пэрахагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	пэрысхагъэн	пэрыпхагъэн	пэрихагъэн	пэрытхагъэн	пэрыфхагъэн	пэрахагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	пэрысхагъэнкъэ	пэрыпхагъэнкъэ	пэрихагъэнкъэ	пэрытхагъэнкъэ	пэрыфхагъэнкъэ	пэрахагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	пэрысхагъэнт	пэрыпхагъэнт	пэрихагъэнт	пэрытхагъэнт	пэрыфхагъэнт	пэрахагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	пэрысхагъэнтэкъэ	пэрыпхагъэнтэкъэ	пэрихагъэнтэкъэ	пэрытхагъэнтэкъэ	пэрыфхагъэнтэкъэ	пэрахагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	пэрысхагъэнущ	пэрыпхагъэнущ	пэрихагъэнущ	пэрытхагъэнущ	пэрыфхагъэнущ	пэрахагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	пэрысхагъэнукъым	пэрыпхагъэнукъым	пэрихагъэнукъым	пэрытхагъэнукъым	пэрыфхагъэнукъым	пэрахагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	пэрысхагъэнут	пэрыпхагъэнут	пэрихагъэнут	пэрытхагъэнут	пэрыфхагъэнут	пэрахагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	пэрысхагъэнутэкъым	пэрыпхагъэнутэкъым	пэрихагъэнутэкъым	пэрытхагъэнутэкъым	пэрыфхагъэнутэкъым	пэрахагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	пэрысхагъэну	пэрыпхагъэну	пэрихагъэну	пэрытхагъэну	пэрыфхагъэну	пэрахагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	пэрысхагъэнукъэ	пэрыпхагъэнукъэ	пэрихагъэнукъэ	пэрытхагъэнукъэ	пэрыфхагъэнукъэ	пэрахагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	пэрысхагъэнут	пэрыпхагъэнут	пэрихагъэнут	пэрытхагъэнут	пэрыфхагъэнут	пэрахагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	пэрысхагъэнутэкъэ	пэрыпхагъэнутэкъэ	пэрихагъэнутэкъэ	пэрытхагъэнутэкъэ	пэрыфхагъэнутэкъэ	пэрахагъэнутэкъэ

Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	пэрызых
ит зэман - щымыӀэныгъэ	пэрызымых
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	пэрызыха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	пэрызымыха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	пэрызыхыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	пэрызымыхыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	пэрызыхын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	пэрызымыхын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	пэрызыхыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	пэрызымыхыну

Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту)	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ	пэрысх	пэрыпх	пэрих	пэрытх	пэрыфх	пэрах
ит зэман - щымыӀэныгъэ	пэрызмых	пэрумых	пэримых	пэрыдмых	пэрывмых	пэрамых
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	пэрысха	пэрыпха	пэриха	пэрытха	пэрыфха	пэраха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	пэрызмыха	пэрумыха	пэримыха	пэрыдмыха	пэрывмыха	пэрамыха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	пэрысхыгъа	пэрыпхыгъа	пэрихыгъа	пэрытхыгъа	пэрыфхыгъа	пэрахыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	пэрызмыхыгъа	пэрумыхыгъа	пэримыхыгъа	пэрыдмыхыгъа	пэрывмыхыгъа	пэрамыхыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	пэрысхын	пэрыпхын	пэрихын	пэрытхын	пэрыфхын	пэрахын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	пэрызмыхын	пэрумыхын	пэримыхын	пэрыдмыхын	пэрывмыхын	пэрамыхын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	пэрысхыну	пэрыпхыну	пэрихыну	пэрытхыну	пэрыфхыну	пэрахыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	пэрызмыхыну	пэрумыхыну	пэримыхыну	пэрыдмыхыну	пэрывмыхыну	пэрамыхыну

Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ	пэрых
ит зэман - щымыӀэныгъэ	пэрымых
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	пэрыха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	пэрымыха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	пэрыхыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	пэрымыхыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	пэрыхын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	пэрымыхын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	пэрыхыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	пэрымыхыну

Обстоятельственнэ причастиехэр	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъупэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	зэрыпэрысх	зэрыпэрыпх	зэрыпэрих	зэрыпэрытх	зэрыпэрыфх	зэрыпэрах
ит зэман - щымыӀэныгъэ	зэрыпэрызмых	зэрыпэрумых	зэрыпэримых	зэрыпэрыдмых	зэрыпэрывмых	зэрыпэрамых
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	зэрыпэрысха	зэрыпэрыпха	зэрыпэриха	зэрыпэрытха	зэрыпэрыфха	зэрыпэраха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	зэрыпэрызмыха	зэрыпэрумыха	зэрыпэримыха	зэрыпэрыдмыха	зэрыпэрывмыха	зэрамыха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	зэрыпэрысхыгъа	зэрыпэрыпхыгъа	зэрыпэрихыгъа	зэрыпэрытхыгъа	зэрыпэрыфхыгъа	зэрыпэрахыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	зэрыпэрызмыхыгъа	зэрыпэрумыхыгъа	зэрыпэримыхыгъа	зэрыпэрыдмыхыгъа	зэрыпэрывмыхыгъа	зэрыпэрамыхыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	зэрыпэрысхын	зэрыпэрыпхын	зэрыпэрихын	зэрыпэрытхын	зэрыпэрыфхын	зэрыпэрахын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	зэрыпэрызмыхын	зэрыпэрумыхын	зэрыпэримыхын	зэрыпэрыдмыхын	зэрыпэрывмыхын	зэрыпэрамыхын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	зэрыпэрысхыну	зэрыпэрыпхыну	зэрыпэрихыну	зэрыпэрытхыну	зэрыпэрыфхыну	зэрыпэрахыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	зэрыпэрызмыхыну	зэрыпэрумыхыну	зэрыпэримыхыну	зэрыпэрыдмыхыну	зэрыпэрывмыхыну	зэрыпэрамыхыну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	щыпэрысх	щыпэрыпх	щыпэрих	щыпэрытх	щыпэрыфх	щыпэрах
ит зэман - щымыӀэныгъэ	щыпэрызмых	щыпэрумых	щыпэримых	щыпэрыдмых	щыпэрывмых	щыпэрамых
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	щыпэрысха	щыпэрыпха	щыпэриха	щыпэрытха	щыпэрыфха	щыпэраха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	щыпэрызмыха	щыпэрумыха	щыпэримыха	щыпэрыдмыха	щыпэрывмыха	щыпэрамыха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	щыпэрысхыгъа	щыпэрыпхыгъа	щыпэрихыгъа	щыпэрытхыгъа	щыпэрыфхыгъа	щыпэрахыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	щыпэрызмыхыгъа	щыпэрумыхыгъа	щыпэримыхыгъа	щыпэрыдмыхыгъа	щыпэрывмыхыгъа	щыпэрамыхыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	щыпэрысхын	щыпэрыпхын	щыпэрихын	щыпэрытхын	щыпэрыфхын	щыпэрахын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	щыпэрызмыхын	щыпэрумыхын	щыпэримыхын	щыпэрыдмыхын	щыпэрывмыхын	щыпэрамыхын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	щыпэрысхыну	щыпэрыпхыну	щыпэрихыну	щыпэрытхыну	щыпэрыфхыну	щыпэрахыну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	щыпэрызмыхыну	щыпэрумыхыну	щыпэримыхыну	щыпэрыдмыхыну	щыпэрывмыхыну	щыпэрамыхыну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	здыпэрысх	здыпэрыпх	здыпэрих	здыпэрытх	здыпэрыфх	здыпэрах
ит зэман - щымыӀэныгъэ	здыпэрызмых	здыпэрумых	здыпэримых	здыпэрыдмых	здыпэрывмых	здыпэрамых
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	здыпэрысха	здыпэрыпха	здыпэриха	здыпэрытха	здыпэрыфха	здыпэраха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	здыпэрызмыха	здыпэрумыха	здыпэримыха	здыпэрыдмыха	здыпэрывмыха	здыпэрамыха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	здыпэрысхыгъа	здыпэрыпхыгъа	здыпэрихыгъа	здыпэрытхыгъа	здыпэрыфхыгъа	здыпэрахыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	здыбъэдэзмыхыгъа	здыпэрумыхыгъа	здыпэримыхыгъа	здыпэрыдмыхыгъа	здыпэрывмыхыгъа	здыпэрамыхыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	здыпэрысхын	здыпэрыпхын	здыпэрихын	здыпэрытхын	здыпэрыфхын	здыпэрахын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	здыпэрызмыхын	здыпэрумыхын	здыпэримыхын	здыпэрыдмыхын	здыпэрывмыхын	здыпэрамыхын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	здыпэрысхыну	здыпэрыпхыну	здыпэрихыну	здыпэрытхыну	здыпэрыфхыну	здыпэрахыну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	здыгъэдэзмыхыну	здыпэрумыхыну	здыпэримыхыну	здыпэрыдмыхыну	здыпэрывмыхыну	здыпэрамыхыну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	щӀыпэрысх	щӀыпэрыпх	щӀыпэрих	щӀыпэрытх	щӀыпэрыфх	щӀыпэрах
ит зэман - щымыӀэныгъэ	щӀыпэрызмых	щӀыпэрумых	щӀыпэримых	щӀыпэрыдмых	щӀыпэрывмых	щӀыпэрамых
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	щӀыпэрысха	щӀыпэрыпха	щӀыпэриха	щӀыпэрытха	щӀыпэрыфха	щӀпэраха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	щӀыпэрызмыха	щӀыпэрумыха	щӀыпэримыха	щӀыпэрыдмыха	щӀыпэрывмыха	щӀыпэрамыха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	щӀыпэрысхыгъа	щӀэпэрыпхыгъа	щӀыпэрихыгъа	щӀэпэрытхыгъа	щӀэпэрыфхыгъа	щӀыпэрахыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	щӀыпэрызмыхыгъа	щӀыпэрумыхыгъа	щӀыпэримыхыгъа	щӀыпэрыдмыхыгъа	щӀыпэрывмыхыгъа	щӀыпэрамыхыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	щӀыпэрысхын	щӀыпэрыпхын	щӀыпэрихын	щӀыпэрытхын	щӀыпэрыфхын	щӀыпэрахын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	щӀыпэрызмыхын	щӀыпэрумыхын	щӀыпэримыхын	щӀыпэрыдмыхын	щӀыпэрывмыхын	щӀыпэрамыхын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	щӀыпэрысхыну	щӀыпэрыпхыну	щӀыпэрихыну	щӀыпэрытхыну	щӀыпэрыфхыну	щӀыпэрахэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	щӀыпэрызмыхыну	щӀыпэрумыхыну	щӀыпэримыхыну	щӀыпэрыдмыхыну	щӀыпэрывмыхыну	щӀыпэрамыхыну

Деепричастиехэр	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ	пэрысхыу	пэрыпхыу	пэрихыу	пэрытхыу	пэрыфхыу	пэрахыу
ит зэман - щымыӀэныгъэ	пэрызмыхыу	пэрумыхыу	пэримыхыу	пэрыдмыхыу	пэрывмыхыу	пэрамыхыу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	пэрысхауэ	пэрыпхауэ	пэрихауэ	пэрытхауэ	пэрыфхауэ	пэрахауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	пэрызмыхауэ	пэрумыхауэ	пэримыхауэ	пэрыдмыхауэ	пэрывмыхауэ	пэрамыхауэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ	пэрысхыурэ	пэрыпхыурэ	пэрихыурэ	пэрытхыурэ	пэрыфхыурэ	пэрахыурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ	пэрызмыхыурэ	пэрумыхыурэ	пэримыхыурэ	пэрыдмыхыурэ	пэрывмыхыурэ	пэрамыхыурэ

Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ			Прямой Дополненэ
	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Подлежащэ
сэ	--	ппэрызох	пэрызох	--	фпэрызох	япэрызох
уэ	спэрыбох	--	пэрыбох	тпэрыбох	--	япэрыбох
абы	спэрех	ппэрех	пэрех	тпэрех	фпэрех	япэрех
дэ	--	ппэрыдох	пэрыдох	--	фпэрыдох	япэрыдох
фэ	спэрывох	--	пэрывох	тпэрывох	--	япэрывох
абыхэм	спэрах(хэ)	ппэрах(хэ)	пэрах(хэ)	тпэрах(хэ)	фпэрах(хэ)	япэрах(хэ)

Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)			Прямой Дополненэ
	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Подлежащэ
сэ	--	ппэрыс[хрэ]	пэрыс[хрэ]	--	фпэрыс[хрэ]	япэрыс[х(хэ)рэ]
уэ	спэрып[хрэ]	--	пэрып[хрэ]	тпэрып[хрэ]	--	япэрып[х(хэ)рэ]
абы	спэри[хрэ]	ппэри[хрэ]	пэри[хрэ]	тпэри[хрэ]	фпэри[хрэ]	япэри[х(хэ)рэ]
дэ	--	ппэрыт[хрэ]	пэрыт[хрэ]	--	фпэрыт[хрэ]	япэрыт[х(хэ)рэ]
фэ	спэрыф[хрэ]	--	пэрыф[хрэ]	тпэрыф[хрэ]	--	япэрыф[х(хэ)рэ]
абыхэм	спэра[хрэ]	ппэра[хрэ]	пэра[хрэ]	тпэра[хрэ]	фпэра[хрэ]	япэра[х(хэ)рэ]

		-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[х]	[х]ыр	--	[х]хэр
Эргативнэ:	[х]	[х]ым	--	[х]хэм
Послеложнэ:	[х]кӀэ	[х]ымкӀэ	[х]хэкӀэ	[х]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[х]ыу	[х]ырауэ	[х]хэу	[х]хэрауэ

		-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[х]а	[х]ар	--	[х]ахэр
Эргативнэ:	[х]а	[х]ам	--	[х]ахэм
Послеложнэ:	[х]акӀэ	[х]амкӀэ	[х]ахэкӀэ	[х]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[х]ауэ	[х]арауэ	[х]ахэу	[х]ахэрауэ

		-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[х]ын	[х]ыныр	--	[х]ынхэр
Эргативнэ:	[х]ын	[х]ыным	--	[х]ынхэм
Послеложнэ:	[х]ынкӀэ	[х]ынымкӀэ	[х]ынхэкӀэ	[х]ынхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:	[х]ыну	[х]ынырауэ	[х]ынхэу	[х]ынхэрауэ

		-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[х]ыну	[х]ынур	--	[х]ынухэр
Эргативнэ:	[х]ыну	[х]ынум	--	[х]ынухэм
Послеложнэ:	[х]ынукӀэ	[х]ынумкӀэ	[х]ынухэкӀэ	[х]ынухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[х]ынууэ	[х]ынурауэ	[х]ынухэу	[х]ынухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

Зыгуэрым и пэм ихын, бгъэдэхын, Ӏухын.

ЩАПХЪЭХЭР

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

Жьэгум тебэр пэрыхын.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

пэрыхын: take out or remove sb or sth from sth
Жьэгум тебэр пэрыхын: take the frying pan out of the hearth.

УРЫСЫБЗЭ

пэрыхын: убрать кого-что-л. из чего-л.
Жьэгум тебэр пэрыхын: убрать сковороду из очага.

БИБЛИОГРАФИЕ

Библиографием еплъын