пэцӏуун
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [pɐtʹsu:ˈwǝn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- пэ- + [цӏу] + -у + -ы + -н
СПРЯЖЕНЭ[зэгъэзэхуэжын]
Глагол лъэмыӏэс "пэцӏуун"-м и спряженэ
| Инфинитив (масдар) | |
|---|---|
| щыӀэныгъэ: | пэцӏуун |
| щымыӀэныгъэ: | пэмыцӏуун |
| Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | сыпэцӏуун | упэцӏуун | пэцӏуун | дыпэцӏуун | фыпэцӏуун | пэцӏуун(хэ) |
| щымыӀэныгъэ: | сыпэмыцӏуун | упэмыцӏуун | пэмыцӏуун | дыпэмыцӏуун | фыпэмыцӏуун | пэмыцӏуун(хэ) |
| унафэ наклоненэ | уэ | фэ |
|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | пэцӏу! | фыпэцӏу! |
| щымыӀэныгъэ: | упэмыцӏу! | фыпэмыцӏу! |
| Ре-кӀэ унафэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | сыпрецӏу | упрецӏу | прецӏу | дыпрецӏу | фыпрецӏу | прецӏу |
| щымыӀэныгъэ: | сыпремыцӏу | упремыцӏу | премыцӏу | дыпремыцӏу | фыпремыцӏу | премыцӏу |
| ЗэраӀуатэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыпоцӏу(р) | упоцӏу(р) | поцӏу(р) | дыпоцӏу(р) | фыпоцӏу(р) | поцӏу(хэ)(р) |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпэцӏуркъым | упэцӏуркъым | пэцӏуркъым | дыпэцӏуркъым | фыпэцӏуркъым | пэцӏу(хэ)ркъым |
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыпэцӏурт | упэцӏурт | пэцӏурт | дыпэцӏурт | фыпэцӏурт | пэцӏурт / пэцӏухэрт |
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпэцӏуртэкъым | упэцӏуртэкъым | пэцӏуртэкъым | дыпэцӏуртэкъым | фыпэцӏуртэкъым | пэцӏуртэкъым / пэцӏухэртэкъым |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыпэцӏууащ | упэцӏууащ | пэцӏууащ | дыпэцӏууащ | фыпэцӏууащ | пэцӏууа(хэ)щ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпэцӏууакъым | упэцӏууакъым | пэцӏууакъым | дыпэцӏууакъым | фыпэцӏууакъым | пэцӏууа(хэ)къым |
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыпэцӏууат | упэцӏууат | пэцӏууат | дыпэцӏууат | фыпэцӏууат | пэцӏууа(хэ)т |
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпэцӏууатэкъым | упэцӏууатэкъым | пэцӏууатэкъым | дыпэцӏууатэкъым | фыпэцӏууатэкъым | пэцӏууа(хэ)тэкъым |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыпэцӏуугъащ | упэцӏуугъащ | пэцӏуугъащ | дыпэцӏуугъащ | фыпэцӏуугъащ | пэцӏуугъа(хэ)щ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпэцӏуугъакъым | упэцӏуугъакъым | пэцӏуугъакъым | дыпэцӏуугъакъым | фыпэцӏуугъакъым | пэцӏуугъа(хэ)къым |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыпэцӏуугъат | упэцӏуугъат | пэцӏуугъат | дыпэцӏуугъат | фыпэцӏуугъат | пэцӏуугъа(хэ)т |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпэцӏуугъатэкъым | упэцӏуугъатэкъым | пэцӏуугъатэкъым | дыпэцӏуугъатэкъым | фыпэцӏуугъатэкъым | пэцӏуугъа(хэ)тэкъым |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыпэцӏущ | упэцӏущ | пэцӏущ | дыпэцӏущ | фыпэцӏущ | пэцӏу(хэ)щ |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыпэцӏукъым | упэцӏукъым | пэцӏукъым | дыпэцӏукъым | фыпэцӏукъым | пэцӏу(хэ)къым |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыпэцӏут | упэцӏут | пэцӏут | дыпэцӏут | фыпэцӏут | пэцӏу(хэ)т |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыпэцӏутэкъым | упэцӏутэкъым | пэцӏутэкъым | дыпэцӏутэкъым | фыпэцӏутэкъым | пэцӏу(хэ)тэкъым |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпэцӏуунщ | упэцӏуунщ | пэцӏуунщ | дыпэцӏуунщ | фыпэцӏуунщ | пэцӏуун(хэ)щ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпэцӏуункъым | упэцӏуункъым | пэцӏуункъым | дыпэцӏуункъым | фыпэцӏуункъым | пэцӏуун(хэ)къым |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпэцӏуунцӏу | упэцӏуунцӏу | пэцӏуунцӏу | дыпэцӏуунцӏу | фыпэцӏуунцӏу | пэцӏууну(хэ)щ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпэцӏуунукъым | упэцӏуунукъым | пэцӏуунукъым | дыпэцӏуунукъым | фыпэцӏуунукъым | пэцӏууну(хэ)къым |
| ЗэрыупщӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыпэцӏурэ | упэцӏурэ | пэцӏурэ | дыпэцӏурэ | фыпэцӏурэ | пэцӏу(хэ)рэ |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпэцӏуркъэ | упэцӏуркъэ | пэцӏуркъэ | дыпэцӏуркъэ | фыпэцӏуркъэ | пэцӏуркъэ / пэцӏухэркъэ |
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыпэцӏурт | упэцӏурт | пэцӏурт | дыпэцӏурт | фыпэцӏурт | пэцӏурт / пэцӏухэрт |
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпэцӏуртэкъэ | упэцӏуртэкъэ | пэцӏуртэкъэ | дыпэцӏуртэкъэ | фыпэцӏуртэкъэ | пэцӏуртэкъэ / пэцӏухэртэкъэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыпэцӏууа | упэцӏууа | пэцӏууа | дыпэцӏууа | фыпэцӏууа | пэцӏууа(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпэцӏууакъэ | упэцӏууакъэ | пэцӏууакъэ | дыпэцӏууакъэ | фыпэцӏууакъэ | пэцӏууа(хэ)къэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыпэцӏууат | упэцӏууат | пэцӏууат | дыпэцӏууат | фыпэцӏууат | пэцӏууа(хэ)т |
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпэцӏууатэкъэ | упэцӏууатэкъэ | пэцӏууатэкъэ | дыпэцӏууатэкъэ | фыпэцӏууатэкъэ | пэцӏууа(хэ)тэкъэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыпэцӏуугъа | упэцӏуугъа | пэцӏуугъа | дыпэцӏуугъа | фыпэцӏуугъа | пэцӏуугъа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпэцӏуугъакъэ | упэцӏуугъакъэ | пэцӏуугъакъэ | дыпэцӏуугъакъэ | фыпэцӏуугъакъэ | пэцӏуугъа(хэ)къэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыпэцӏуугъат | упэцӏуугъат | пэцӏуугъат | дыпэцӏуугъат | фыпэцӏуугъат | пэцӏуугъа(хэ)т |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпэцӏуугъатэкъэ | упэцӏуугъатэкъэ | пэцӏуугъатэкъэ | дыпэцӏуугъатэкъэ | фыпэцӏуугъатэкъэ | пэцӏуугъа(хэ)тэкъэ |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыпэцӏу | упэцӏу | пэцӏу | дыпэцӏу | фыпэцӏу | пэцӏу(хэ) |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыпэцӏукъэ | упэцӏукъэ | пэцӏукъэ | дыпэцӏукъэ | фыпэцӏукъэ | пэцӏу(хэ)къэ |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыпэцӏут | упэцӏут | пэцӏут | дыпэцӏут | фыпэцӏут | пэцӏу(хэ)т |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыпэцӏутэкъэ | упэцӏутэкъэ | пэцӏутэкъэ | дыпэцӏутэкъэ | фыпэцӏутэкъэ | пэцӏу(хэ)тэкъэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпэцӏуун | упэцӏуун | пэцӏуун | дыпэцӏуун | фыпэцӏуун | пэцӏуун(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпэцӏуункъэ | упэцӏуункъэ | пэцӏуункъэ | дыпэцӏуункъэ | фыпэцӏуункъэ | пэцӏуун(хэ)къэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпэцӏууну | упэцӏууну | пэцӏууну | дыпэцӏууну | фыпэцӏууну | пэцӏууну(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпэцӏуунукъэ | упэцӏуунукъэ | пэцӏуунукъэ | дыпэцӏуунукъэ | фыпэцӏуунукъэ | пэцӏууну(хэ)къэ |
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыпэцӏумэ | упэцӏумэ | пэцӏумэ | дыпэцӏумэ | фыпэцӏумэ | пэцӏу(хэ)мэ |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпэмыцӏумэ | упэмыцӏумэ | пэмыцӏумэ | дыпэмыцӏумэ | фыпэмыцӏумэ | пэмыцӏу(хэ)мэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыпэцӏууамэ | упэцӏууамэ | пэцӏууамэ | дыпэцӏууамэ | фыпэцӏууамэ | пэцӏууа(хэ)мэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпэмыцӏууамэ | упэмыцӏууамэ | пэмыцӏууамэ | дыпэмыцӏууамэ | фыпэмыцӏууамэ | мыцӏууа(хэ)мэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыпэцӏуугъамэ | упэцӏуугъамэ | пэцӏуугъамэ | дыпэцӏуугъамэ | фыпэцӏуугъамэ | пэцӏуугъа(хэ)мэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпэмыцӏуугъамэ | упэмыцӏуугъамэ | пэмыцӏуугъамэ | дыпэмыцӏуугъамэ | фыпэмыцӏуугъамэ | пэмыцӏуугъа(хэ)мэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпэцӏуунмэ | упэцӏуунмэ | пэцӏуунмэ | дыпэцӏуунмэ | фыпэцӏуунмэ | пэцӏуун(хэ)мэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпэмыцӏуунмэ | упэмыцӏуунмэ | пэмыцӏуунмэ | дыпэмыцӏуунмэ | фыпэмыцӏуунмэ | пэмыцӏуун(хэ)мэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпэцӏуунумэ | упэцӏуунумэ | пэцӏуунумэ | дыпэцӏуунумэ | фыпэцӏуунумэ | пэцӏууну(хэ)мэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпэмыцӏуунумэ | упэмыцӏуунумэ | пэмыцӏуунумэ | дыпэмыцӏуунумэ | фыпэмыцӏуунумэ | пэмыцӏууну(хэ)мэ |
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыпэцӏутэмэ | упэцӏутэмэ | пэцӏутэмэ | дыпэцӏутэмэ | фыпэцӏутэмэ | пэцӏу(хэ)тэмэ |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпэмыцӏутэмэ | упэмыцӏутэмэ | пэмыцӏутэмэ | дыпэмыцӏутэмэ | фыпэмыцӏутэмэ | пэмыцӏу(хэ)тэмэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыпэцӏууатэмэ | упэцӏууатэмэ | пэцӏууатэмэ | дыпэцӏууатэмэ | фыпэцӏууатэмэ | пэцӏууа(хэ)тэмэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпэмыцӏууатэмэ | упэмыцӏууатэмэ | пэмыцӏууатэмэ | дыпэмыцӏууатэмэ | фыпэмыцӏууатэмэ | пэмыцӏууа(хэ)тэмэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыпэцӏуугъатэмэ | упэцӏуугъатэмэ | пэцӏуугъатэмэ | дыпэцӏуугъатэмэ | фыпэцӏуугъатэмэ | пэцӏуугъа(хэ)тэмэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпэмыцӏуугъатэмэ | упэмыцӏуугъатэмэ | пэмыцӏуугъатэмэ | дыпэмыцӏуугъатэмэ | фыпэмыцӏуугъатэмэ | пэмыцӏуугъа(хэ)тэмэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпэцӏуунтэмэ | упэцӏуунтэмэ | пэцӏуунтэмэ | дыпэцӏуунтэмэ | фыпэцӏуунтэмэ | пэцӏуун(хэ)тэмэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпэмыцӏуунтэмэ | упэмыцӏуунтэмэ | пэмыцӏуунтэмэ | дыпэмыцӏуунтэмэ | фыпэмыцӏуунтэмэ | пэмыцӏуун(хэ)тэмэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпэцӏуунутэмэ | упэцӏуунутэмэ | пэцӏуунутэмэ | дыпэцӏуунутэмэ | фыпэцӏуунутэмэ | пэцӏууну(хэ)тэмэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпэмыцӏуунутэмэ | упэмыцӏуунутэмэ | пэмыцӏуунутэмэ | дыпэмыцӏуунутэмэ | фыпэмыцӏуунутэмэ | пэмыцӏууну(хэ)тэмэ |
| сослагательнэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпэцӏуунт | упэцӏуунт | пэцӏуунт | дыпэцӏуунт | фыпэцӏуунт | пэцӏуун(хэ)т |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпэцӏуунтэкъым | упэцӏуунтэкъым | пэцӏуунтэкъым | дыпэцӏуунтэкъым | фыпэцӏуунтэкъым | пэцӏуун(хэ)тэкъым |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпэцӏуунут | упэцӏуунут | пэцӏуунут | дыпэцӏуунут | фыпэцӏуунут | пэцӏууну(хэ)т |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпэцӏуунутэкъым | упэцӏуунутэкъым | пэцӏуунутэкъым | дыпэцӏуунутэкъым | фыпэцӏуунутэкъым | пэцӏууну(хэ)тэкъым |
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыпэцӏуми | упэцӏуми | пэцӏуми | дыпэцӏуми | фыпэцӏуми | пэцӏу(хэ)ми |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпэмыцӏуми | упэмыцӏуми | пэмыцӏуми | дыпэмыцӏуми | фыпэмыцӏуми | пэмыцӏу(хэ)ми |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыпэцӏууами | упэцӏууами | пэцӏууами | дыпэцӏууами | фыпэцӏууами | пэцӏууа(хэ)ми |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпэмыцӏууами | упэмыцӏууами | пэмыцӏууами | дыпэмыцӏууами | фыпэмыцӏууами | пэмыцӏууа(хэ)ми |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыпэцӏуугъами | упэцӏуугъами | пэцӏуугъами | дыпэцӏуугъами | фыпэцӏуугъами | пэцӏуугъа(хэ)ми |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпэмыцӏуугъами | упэмыцӏуугъами | пэмыцӏуугъами | дыпэмыцӏуугъами | фыпэмыцӏуугъами | пэмыцӏуугъа(хэ)ми |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпэцӏуунми | упэцӏуунми | пэцӏуунми | дыпэцӏуунми | фыпэцӏуунми | пэцӏуун(хэ)ми |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпэмыцӏуунми | упэмыцӏуунми | пэмыцӏуунми | дыпэмыцӏуунми | фыпэмыцӏуунми | пэмыцӏуун(хэ)ми |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпэцӏуунуми | упэцӏуунуми | пэцӏуунуми | дыпэцӏуунуми | фыпэцӏуунуми | пэцӏууну(хэ)ми |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпэмыцӏуунуми | упэмыцӏуунуми | пэмыцӏуунуми | дыпэмыцӏуунуми | фыпэмыцӏуунуми | пэмыцӏууну(хэ)ми |
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыпэцӏутэми | упэцӏутэми | пэцӏутэми | дыпэцӏутэми | фыпэцӏутэми | пэцӏу(хэ)тэми |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпэмыцӏутэми | упэмыцӏутэми | пэмыцӏутэми | дыпэмыцӏутэми | фыпэмыцӏутэми | пэмыцӏу(хэ)тэми |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыпэцӏууатэми | упэцӏууатэми | пэцӏууатэми | дыпэцӏууатэми | фыпэцӏууатэми | пэцӏууа(хэ)тэми |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпэмыцӏууатэми | упэмыцӏууатэми | пэмыцӏууатэми | дыпэмыцӏууатэми | фыпэмыцӏууатэми | пэмыцӏууа(хэ)тэми |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыпэцӏуугъатэми | упэцӏуугъатэми | пэцӏуугъатэми | дыпэцӏуугъатэми | фыпэцӏуугъатэми | пэцӏуугъа(хэ)тэми |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпэмыцӏуугъатэми | упэмыцӏуугъатэми | пэмыцӏуугъатэми | дыпэмыцӏуугъатэми | фыпэмыцӏуугъатэми | пэмыцӏуугъа(хэ)тэми |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпэцӏуунтэми | упэцӏуунтэми | пэцӏуунтэми | дыпэцӏуунтэми | фыпэцӏуунтэми | пэцӏуун(хэ)тэми |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпэмыцӏуунтэми | упэмыцӏуунтэми | пэмыцӏуунтэми | дыпэмыцӏуунтэми | фыпэмыцӏуунтэми | пэмыцӏуун(хэ)тэми |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпэцӏуунутэми | упэцӏуунутэми | пэцӏуунутэми | дыпэцӏуунутэми | фыпэцӏуунутэми | пэцӏууну(хэ)тэми |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпэмыцӏуунутэми | упэмыцӏуунутэми | пэмыцӏуунутэми | дыпэмыцӏуунутэми | фыпэмыцӏуунутэми | пэмыцӏууну(хэ)тэми |
| гъэщӀэгъцӏууныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | сыпэцӏууаи | упэцӏууаи | пэцӏууаи | дыпэцӏууаи | фыпэцӏууаи | пэцӏууаи |
| щымыӀэныгъэ: | сыпэцӏууакъыми | упэмыцӏууакъыми | пэмыцӏууакъыми | дыпэмыцӏууакъыми | фыпэмыцӏууакъыми | пэмыцӏууакъыми |
| фӀэфӀыныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | сыпэцӏууащэрэт | упэцӏууащэрэт | пэцӏууащэрэт | дыпэцӏууащэрэт | фыпэцӏууащэрэт | пэцӏууащэрэт |
| щымыӀэныгъэ: | сыпэмыцӏууащэрэт | упэмыцӏууащэрэт | пэмыцӏууащэрэт | дыпэмыцӏууащэрэт | фыпэмыцӏууащэрэт | пэмыцӏууащэрэт |
| шэч къытехьэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыпэцӏууагъэнщ | упэцӏууагъэнщ | пэцӏууагъэнщ | дыпэцӏууагъэнщ | фыпэцӏууагъэнщ | пэцӏууагъэнщ |
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыпэцӏууагъэнкъым | упэцӏууагъэнкъым | пэцӏууагъэнкъым | дыпэцӏууагъэнкъым | фыпэцӏууагъэнкъым | пэцӏууагъэнкъым |
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыпэцӏууагъэнт | упэцӏууагъэнт | пэцӏууагъэнт | дыпэцӏууагъэнт | фыпэцӏууагъэнт | пэцӏууагъэнт |
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыпэцӏууагъэнтэкъым | упэцӏууагъэнтэкъым | пэцӏууагъэнтэкъым | дыпэцӏууагъэнтэкъым | фыпэцӏууагъэнтэкъым | пэцӏууагъэнтэкъым |
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыпэцӏууагъэн | упэцӏууагъэн | пэцӏууагъэн | дыпэцӏууагъэн | фыпэцӏууагъэн | пэцӏууагъэн |
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыпэцӏууагъэнкъэ | упэцӏууагъэнкъэ | пэцӏууагъэнкъэ | дыпэцӏууагъэнкъэ | фыпэцӏууагъэнкъэ | пэцӏууагъэнкъэ |
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыпэцӏууагъэнт | упэцӏууагъэнт | пэцӏууагъэнт | дыпэцӏууагъэнт | фыпэцӏууагъэнт | пэцӏууагъэнт |
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыпэцӏууагъэнтэкъэ | упэцӏууагъэнтэкъэ | пэцӏууагъэнтэкъэ | дыпэцӏууагъэнтэкъэ | фыпэцӏууагъэнтэкъэ | пэцӏууагъэнтэкъэ |
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыпэцӏууагъэнцӏу | упэцӏууагъэнцӏу | пэцӏууагъэнцӏу | дыпэцӏууагъэнцӏу | фыпэцӏууагъэнцӏу | пэцӏууагъэнцӏу |
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыпэцӏууагъэнукъым | упэцӏууагъэнукъым | пэцӏууагъэнукъым | дыпэцӏууагъэнукъым | фыпэцӏууагъэнукъым | пэцӏууагъэнукъым |
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыпэцӏууагъэнут | упэцӏууагъэнут | пэцӏууагъэнут | дыпэцӏууагъэнут | фыпэцӏууагъэнут | пэцӏууагъэнут |
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыпэцӏууагъэнутэкъым | упэцӏууагъэнутэкъым | пэцӏууагъэнутэкъым | дыпэцӏууагъэнутэкъым | фыпэцӏууагъэнутэкъым | пэцӏууагъэнутэкъым |
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыпэцӏууагъэну | упэцӏууагъэну | пэцӏууагъэну | дыпэцӏууагъэну | фыпэцӏууагъэну | пэцӏууагъэну |
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыпэцӏууагъэнукъэ | упэцӏууагъэнукъэ | пэцӏууагъэнукъэ | дыпэцӏууагъэнукъэ | фыпэцӏууагъэнукъэ | пэцӏууагъэнукъэ |
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыпэцӏууагъэнут | упэцӏууагъэнут | пэцӏууагъэнут | дыпэцӏууагъэнут | фыпэцӏууагъэнут | пэцӏууагъэнут |
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыпэцӏууагъэнутэкъэ | упэцӏууагъэнутэкъэ | пэцӏууагъэнутэкъэ | дыпэцӏууагъэнутэкъэ | фыпэцӏууагъэнутэкъэ | пэцӏууагъэнутэкъэ |
| Причастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Зылэжь (субъектнэ) причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | сыпэцӏу | упэцӏу | пэцӏу | дыпэцӏу | фыпэцӏу | пэцӏу(хэ) |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыпэмыцӏу | упэмыцӏу | пэмыцӏу | дыпэмыцӏу | фыпэмыцӏу | пэмыцӏу(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыпэцӏууа | упэцӏууа | пэцӏууа | дыпэцӏууа | фыпэцӏууа | пэцӏууа(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыпэмыцӏууа | упэмыцӏууа | пэмыцӏууа | дыпэмыцӏууа | фыпэмыцӏууа | пэмыцӏууа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыпэцӏуугъа | упэцӏуугъа | пэцӏуугъа | дыпэцӏуугъа | фыпэцӏуугъа | пэцӏуугъа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыпэмыцӏуугъа | упэмыцӏуугъа | пэмыцӏуугъа | дыпэмыцӏуугъа | фыпэмыцӏуугъа | пэмыцӏуугъа(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыпэцӏуун | упэцӏуун | пэцӏуун | дыпэцӏуун | фыпэцӏуун | пэцӏуун(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыпэмыцӏуун | упэмыцӏуун | пэмыцӏуун | дыпэмыцӏуун | фыпэмыцӏуун | пэмыцӏуун(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыпэцӏууну | упэцӏууну | пэцӏууну | дыпэцӏууну | фыпэцӏууну | пэцӏууну(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыпэмыцӏууну | упэмыцӏууну | пэмыцӏууну | дыпэмыцӏууну | фыпэмыцӏууну | пэмыцӏууну(хэ) |
| Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | сызэрыпэцӏу | узэрыпэцӏу | зэрыпэцӏу | дызэрыпэцӏу | фызэрыпэцӏу | зэрыпэцӏу(хэ) |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрыпэмыцӏу | узэрыпэмыцӏу | зэрыпэмыцӏу | дызэрыпэмыцӏу | фызэрыпэмыцӏу | зэрыпэмыцӏу(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сызэрыпэцӏууа | узэрыпэцӏууа | зэрыпэцӏууа | дызэрыпэцӏууа | фызэрыпэцӏууа | зэрыпэцӏууа(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрыпэмыцӏууа | узэрыпэмыцӏууа | зэрыпэмыцӏууа | дызэрыпэмыцӏууа | фызэрыпэмыцӏууа | зэрыпэмыцӏууа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сызэрыпэцӏуугъа | узэрыпэцӏуугъа | зэрыпэцӏуугъа | дызэрыпэцӏуугъа | фызэрыпэцӏуугъа | зэрыпэцӏуугъа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрыпэмыцӏуугъа | узэрыпэмыцӏуугъа | зэрыпэмыцӏуугъа | дызэрыпэмыцӏуугъа | фызэрыпэмыцӏуугъа | зэрыпэмыцӏуугъа(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сызэрыпэцӏуун | узэрыпэцӏуун | зэрыпэцӏуун | дызэрыпэцӏуун | фызэрыпэцӏуун | зэрыпэцӏуун(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрыпэмыцӏуун | узэрыпэмыцӏуун | зэрыпэмыцӏуун | дызэрыпэмыцӏуун | фызэрыпэмыцӏуун | зэрыпэмыцӏуун(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сызэрыпэцӏууну | узэрыпэцӏууну | зэрыпэцӏууну | дызэрыпэцӏууну | фызэрыпэцӏууну | зэрыпэцӏууну(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрыпэмыцӏууну | узэрыпэмыцӏууну | зэрыпэмыцӏууну | дызэрыпэмыцӏууну | фызэрыпэмыцӏууну | зэрыпэмыцӏууну(хэ) |
| Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | сыщыпэцӏу | ущыпэцӏу | щыпэцӏу | дыщыпэцӏу | фыщыпэцӏу | щыпэцӏу(хэ) |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыпэмыцӏу | ущыпэмыцӏу | щыпэмыцӏу | дыщыпэмыцӏу | фыщыпэмыцӏу | щыпэмыцӏу(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщыпэцӏууа | ущыпэцӏууа | щыпэцӏууа | дыщыпэцӏууа | фыщыпэцӏууа | щыпэцӏууа(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыпэмыцӏууа | ущыпэмыцӏууа | щыпэмыцӏууа | дыщыпэмыцӏууа | фыщыпэмыцӏууа | щыпэмыцӏууа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщыпэцӏуугъа | ущыпэцӏуугъа | щыпэцӏуугъа | дыщыпэцӏуугъа | фыщыпэцӏуугъа | щыпэцӏуугъа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыпэмыцӏуугъа | ущыпэмыцӏуугъа | щыпэмыцӏуугъа | дыщыпэмыцӏуугъа | фыщыпэмыцӏуугъа | щыпэмыцӏуугъа(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщыпэцӏуун | ущыпэцӏуун | щыпэцӏуун | дыщыпэцӏуун | фыщыпэцӏуун | щыпэцӏуун(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыпэмыцӏуун | ущыпэмыцӏуун | щыпэмыцӏуун | дыщыпэмыцӏуун | фыщыпэмыцӏуун | щыпэмыцӏуун(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщыпэцӏууну | ущыпэцӏууну | щыпэцӏууну | дыщыпэцӏууну | фыщыпэцӏууну | щыпэцӏууну(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыпэмыцӏууну | ущыпэмыцӏууну | щыпэмыцӏууну | дыщыпэмыцӏууну | фыщыпэмыцӏууну | щыпэмыцӏууну(хэ) |
| ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | сыздыпэцӏу | уздыпэцӏу | здыпэцӏу | дыздыпэцӏу | фыздыпэцӏу | здыпэцӏу(хэ) |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыздыпэмыцӏу | уздыпэмыцӏу | здыпэмыцӏу | дыздыпэмыцӏу | фыздыпэмыцӏу | здыпэмыцӏу(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыздыпэцӏууа | уздыпэцӏууа | здыпэцӏууа | дыздыпэцӏууа | фыздыпэцӏууа | здыпэцӏууа(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыздыпэмыцӏууа | уздыпэмыцӏууа | здыпэмыцӏууа | дыздыпэмыцӏууа | фыздыпэмыцӏууа | здыпэмыцӏууа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыздыпэцӏуугъа | уздыпэцӏуугъа | здыпэцӏуугъа | дыздыпэцӏуугъа | фыздыпэцӏуугъа | здыпэцӏуугъа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыздыпэмыцӏуугъа | уздыпэмыцӏуугъа | здыпэмыцӏуугъа | дыздыпэмыцӏуугъа | фыздыпэмыцӏуугъа | здыпэмыцӏуугъа(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыздыпэцӏуун | уздыпэцӏуун | здыпэцӏуун | дыздыпэцӏуун | фыздыпэцӏуун | здыпэцӏуун(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыздыпэмыцӏуун | уздыпэмыцӏуун | здыпэмыцӏуун | дыздыпэмыцӏуун | фыздыпэмыцӏуун | здыпэмыцӏуун(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыздыпэцӏууну | уздыпэцӏууну | здыпэцӏууну | дыздыпэцӏууну | фыздыпэцӏууну | здыпэцӏууну(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыздыпэмыцӏууну | уздыпэмыцӏууну | здыпэмыцӏууну | дыздыпэмыцӏууну | фыздыпэмыцӏууну | здыпэмыцӏууну(хэ) |
| Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀыпэцӏу | ущӀыпэцӏу | щӀыпэцӏу | дыщӀыпэцӏу | фыщӀыпэцӏу | щӀыпэцӏу(хэ) |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀыпэмыцӏу | ущӀыпэмыцӏу | щӀыпэмыцӏу | дыщӀыпэмыцӏу | фыщӀыпэмыцӏу | щӀыпэмыцӏу(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀыпэцӏууа | ущӀыпэцӏууа | щӀыпэцӏууа | дыщӀыпэцӏууа | фыщӀыпэцӏууа | щӀыпэцӏууа(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀыпэмыцӏууа | ущӀыпэмыцӏууа | щӀыпэмыцӏууа | дыщӀыпэмыцӏууа | фыщӀыпэмыцӏууа | щӀыпэмыцӏууа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀыпэцӏуугъа | ущӀыпэцӏуугъа | щӀыпэцӏуугъа | дыщӀыпэцӏуугъа | фыщӀыпэцӏуугъа | щӀыпэцӏуугъа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀыпэмыцӏуугъа | ущӀыпэмыцӏуугъа | щӀыпэмыцӏуугъа | дыщӀыпэмыцӏуугъа | фыщӀыпэмыцӏуугъа | щӀыпэмыцӏуугъа(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀыпэцӏуун | ущӀыпэцӏуун | щӀыпэцӏуун | дыщӀыпэцӏуун | фыщӀыпэцӏуун | щӀыпэцӏуун(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀыпэмыцӏуун | ущӀыпэмыцӏуун | щӀыпэмыцӏуун | дыщӀыпэмыцӏуун | фыщӀыпэмыцӏуун | щӀыпэмыцӏуун(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀыпэцӏууну | ущӀыпэцӏууну | щӀыпэцӏууну | дыщӀыпэцӏууну | фыщӀыпэцӏууну | щӀыпэцӏууну(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀыпэмыцӏууну | ущӀыпэмыцӏууну | щӀыпэмыцӏууну | дыщӀыпэмыцӏууну | фыщӀыпэмыцӏууну | щӀыпэмыцӏууну(хэ) |
| Деепричастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман - щыӀэныгъэ | сыпэцӏууэ | упэцӏууэ | пэцӏууэ | дыпэцӏууэ | фыпэцӏууэ | пэцӏу(хэ)у |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыпэмыцӏууэ | упэмыцӏууэ | пэмыцӏууэ | дыпэмыцӏууэ | фыпэмыцӏууэ | пэмыцӏу(хэ)у |
| блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыпэцӏууауэ | упэцӏууауэ | пэцӏууауэ | дыпэцӏууауэ | фыпэцӏууауэ | пэцӏууауэ / пэцӏууахэу |
| блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыпэмыцӏууауэ | упэмыцӏууауэ | пэмыцӏууауэ | дыпэмыцӏууауэ | фыпэмыцӏууауэ | пэмыцӏууауэ / пэмыцӏууахэу |
| -урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ | сыпэцӏууурэ | упэцӏууурэ | пэцӏууурэ | дыпэцӏууурэ | фыпэцӏууурэ | пэцӏу(хэ)урэ |
| -урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ | сыпэмыцӏууурэ | упэмыцӏууурэ | пэмыцӏууурэ | дыпэмыцӏууурэ | фыпэмыцӏууурэ | пэмыцӏу(хэ)урэ |
| -ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
|---|---|---|---|---|
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | [цӏу] | [цӏу]р | -- | [цӏу]хэр |
| Эргативнэ: | [цӏу] | [цӏу]м | -- | [цӏу]хэм |
| Послеложнэ: | [цӏу]кӀэ | [цӏу]мкӀэ | [цӏу]хэкӀэ | [цӏу]хэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | [цӏу]уэ | [цӏу]рауэ | [цӏу]хэу | [цӏу]хэрауэ |
| -а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
|---|---|---|---|---|
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | [цӏу]уа | [цӏу]уар | -- | [цӏу]уахэр |
| Эргативнэ: | [цӏу]уа | [цӏу]уам | -- | [цӏу]уахэм |
| Послеложнэ: | [цӏу]уакӀэ | [цӏу]уамкӀэ | [цӏу]уахэкӀэ | [цӏу]ахэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | [цӏу]уауэ | [цӏу]уарауэ | [цӏу]уахэу | [цӏу]уахэрауэ |
| -ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
|---|---|---|---|---|
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | [цӏу]ун | [цӏу]уныр | -- | [цӏу]унхэр |
| Эргативнэ: | [цӏу]ун | [цӏу]уным | -- | [цӏу]унхэм |
| Послеложнэ: | [цӏу]ункӀэ | [цӏу]унымкӀэ | [цӏу]унхэкӀэ | [цӏу]унхэмкӀэ |
| 'Обстоятельственнэ: | [цӏу]уну | [цӏу]унырауэ | [цӏу]унхэу | [цӏу]унхэрауэ |
| -ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
|---|---|---|---|---|
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | [цӏу]уну | [цӏу]унур | -- | [цӏу]унухэр |
| Эргативнэ: | [цӏу]уну | [цӏу]унум | -- | [цӏу]унухэм |
| Послеложнэ: | [цӏу]унукӀэ | [цӏу]унумкӀэ | [цӏу]унухэкӀэ | [цӏу]унухэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | [цӏу]унууэ | [цӏу]унурауэ | [цӏу]унухэу | [цӏу]унухэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Зыгуэрым и нуркӀэ лыдын, пэлыдын.
ЩАПХЪЭХЭР
- Шэмэджхэр нэм къыщӀэлыдэу пщэдджыжь дыгъэм поцӀу. ЛъэбакъуэщӀэхэр, сборник
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- пэцӏуун: shine, glitter, sparkle, glisten, gleam (reflected light)
УРЫСЫБЗЭ
- пэцӏуун: блестеть (отражённым светом)
БИБЛИОГРАФИЕ