спр-лъэмыӏ-халъхуэн

Глагол лъэмыӏэс "халъхуэн"-ым и спряженэр

Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:	халъхуэн
щымыӀэныгъэ:	хамылъхуэн

Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыхалъхуэн	ухалъхуэн	халъхуэн	дыхалъхуэн	фыхалъхуэн	халъхуэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:	сыхамылъхуэн	ухамылъхуэн	хамылъхуэн	дыхамылъхуэн	фыхамылъхуэн	хамылъхуэн(хэ)

унафэ наклоненэ	уэ	фэ
щыӀэныгъэ:	халъхуэ!	фыхалъхуэ!
щымыӀэныгъэ:	ухамылъхуэ!	фыхамылъхуэ!

Ре-кӀэ унафэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыхрелъхуэ	ухрелъхуэ	хрелъхуэ	дыхрелъхуэ	фыхрелъхуэ	хрелъхуэ
щымыӀэныгъэ:	сыхремылъхуэ	ухремылъхуэ	хремылъхуэ	дыхремылъхуэ	фыхремылъхуэ	хремылъхуэ

ЗэраӀуатэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыхалъхуэ(р)	ухалъхуэ(р)	халъхуэ(р)	дыхалъхуэ(р)	фыхалъхуэ(р)	халъхуэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыхалъхуэркъым	ухалъхуэркъым	халъхуэркъым	дыхалъхуэркъым	фыхалъхуэркъым	халъхуэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сыхалъхуэрт	ухалъхуэрт	халъхуэрт	дыхалъхуэрт	фыхалъхуэрт	халъхуэ(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыхалъхуэртэкъым	ухалъхуэртэкъым	халъхуэртэкъым	дыхалъхуэртэкъым	фыхалъхуэртэкъым	халъхуэ(хэ)ртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыхалъхуащ	ухалъхуащ	халъхуащ	дыхалъхуащ	фыхалъхуащ	халъхуа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыхалъхуакъым	ухалъхуакъым	халъхуакъым	дыхалъхуакъым	фыхалъхуакъым	халъхуа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сыхалъхуат	ухалъхуат	халъхуат	дыхалъхуат	фыхалъхуат	халъхуа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыхалъхуатэкъым	ухалъхуатэкъым	халъхуатэкъым	дыхалъхуатэкъым	фыхалъхуатэкъым	халъхуа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сыхалъхуэгъащ	ухалъхуэгъащ	халъхуэгъащ	дыхалъхуэгъащ	фыхалъхуэгъащ	халъхуэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сыхалъхуэгъакъым	ухалъхуэгъакъым	халъхуэгъакъым	дыхалъхуэгъакъым	фыхалъхуэгъакъым	халъхуэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыхалъхуэгъат	ухалъхуэгъат	халъхуэгъат	дыхалъхуэгъат	фыхалъхуэгъат	халъхуэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыхалъхуэгъатэкъым	ухалъхуэгъатэкъым	халъхуэгъатэкъым	дыхалъхуэгъатэкъым	фыхалъхуэгъатэкъым	халъхуэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сыхалъхуэщ	ухалъхуэщ	халъхуэщ	дыхалъхуэщ	фыхалъхуэщ	халъхуэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сыхалъхуэкъым	ухалъхуэкъым	халъхуэкъым	дыхалъхуэкъым	фыхалъхуэкъым	халъхуэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сыхалъхуэт	ухалъхуэт	халъхуэт	дыхалъхуэт	фыхалъхуэт	халъхуэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сыхалъхуэтэкъым	ухалъхуэтэкъым	халъхуэтэкъым	дыхалъхуэтэкъым	фыхалъхуэтэкъым	халъхуэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыхалъхуэнщ	ухалъхуэнщ	халъхуэнщ	дыхалъхуэнщ	фыхалъхуэнщ	халъхуэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыхалъхуэнкъым	ухалъхуэнкъым	халъхуэнкъым	дыхалъхуэнкъым	фыхалъхуэнкъым	халъхуэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыхалъхуэнущ	ухалъхуэнущ	халъхуэнущ	дыхалъхуэнущ	фыхалъхуэнущ	халъхуэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыхалъхуэнукъым	ухалъхуэнукъым	халъхуэнукъым	дыхалъхуэнукъым	фыхалъхуэнукъым	халъхуэну(хэ)къым

ЗэрыупщӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыхалъхуэрэ	ухалъхуэрэ	халъхуэрэ	дыхалъхуэрэ	фыхалъхуэрэ	халъхуэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыхалъхуэркъэ	ухалъхуэркъэ	халъхуэркъэ	дыхалъхуэркъэ	фыхалъхуэркъэ	халъхуэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сыхалъхуэрт	ухалъхуэрт	халъхуэрт	дыхалъхуэрт	фыхалъхуэрт	халъхуэ(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыхалъхуэртэкъэ	ухалъхуэртэкъэ	халъхуэртэкъэ	дыхалъхуэртэкъэ	фыхалъхуэртэкъэ	халъхуэ(хэ)ртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыхалъхуа	ухалъхуа	халъхуа	дыхалъхуа	фыхалъхуа	халъхуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыхалъхуакъэ	ухалъхуакъэ	халъхуакъэ	дыхалъхуакъэ	фыхалъхуакъэ	халъхуа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сыхалъхуат	ухалъхуат	халъхуат	дыхалъхуат	фыхалъхуат	халъхуа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыхалъхуатэкъэ	ухалъхуатэкъэ	халъхуатэкъэ	дыхалъхуатэкъэ	фыхалъхуатэкъэ	халъхуа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сыхалъхуэгъа	ухалъхуэгъа	халъхуэгъа	дыхалъхуэгъа	фыхалъхуэгъа	халъхуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сыхалъхуэгъакъэ	ухалъхуэгъакъэ	халъхуэгъакъэ	дыхалъхуэгъакъэ	фыхалъхуэгъакъэ	халъхуэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыхалъхуэгъат	ухалъхуэгъат	халъхуэгъат	дыхалъхуэгъат	фыхалъхуэгъат	халъхуэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыхалъхуэгъатэкъэ	ухалъхуэгъатэкъэ	халъхуэгъатэкъэ	дыхалъхуэгъатэкъэ	фыхалъхуэгъатэкъэ	халъхуэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сыхалъхуэ	ухалъхуэ	халъхуэ	дыхалъхуэ	фыхалъхуэ	халъхуэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сыхалъхуэкъэ	ухалъхуэкъэ	халъхуэкъэ	дыхалъхуэкъэ	фыхалъхуэкъэ	халъхуэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сыхалъхуэт	ухалъхуэт	халъхуэт	дыхалъхуэт	фыхалъхуэт	халъхуэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сыхалъхуэтэкъэ	ухалъхуэтэкъэ	халъхуэтэкъэ	дыхалъхуэтэкъэ	фыхалъхуэтэкъэ	халъхуэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыхалъхуэн	ухалъхуэн	халъхуэн	дыхалъхуэн	фыхалъхуэн	халъхуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыхалъхуэнкъэ	ухалъхуэнкъэ	халъхуэнкъэ	дыхалъхуэнкъэ	фыхалъхуэнкъэ	халъхуэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыхалъхуэну	ухалъхуэну	халъхуэну	дыхалъхуэну	фыхалъхуэну	халъхуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыхалъхуэнукъэ	ухалъхуэнукъэ	халъхуэнукъэ	дыхалъхуэнукъэ	фыхалъхуэнукъэ	халъхуэну(хэ)къэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыхалъхуэмэ	ухалъхуэмэ	халъхуэмэ	дыхалъхуэмэ	фыхалъхуэмэ	халъхуэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыхамылъхуэмэ	ухамылъхуэмэ	хамылъхуэмэ	дыхамылъхуэмэ	фыхамылъхуэмэ	хамылъхуэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыхалъхуамэ	ухалъхуамэ	халъхуамэ	дыхалъхуамэ	фыхалъхуамэ	халъхуа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыхамылъхуамэ	ухамылъхуамэ	хамылъхуамэ	дыхамылъхуамэ	фыхамылъхуамэ	мылъхуа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыхалъхуэгъамэ	ухалъхуэгъамэ	халъхуэгъамэ	дыхалъхуэгъамэ	фыхалъхуэгъамэ	халъхуэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыхамылъхуэгъамэ	ухамылъхуэгъамэ	хамылъхуэгъамэ	дыхамылъхуэгъамэ	фыхамылъхуэгъамэ	хамылъхуэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыхалъхуэнмэ	ухалъхуэнмэ	халъхуэнмэ	дыхалъхуэнмэ	фыхалъхуэнмэ	халъхуэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыхамылъхуэнмэ	ухамылъхуэнмэ	хамылъхуэнмэ	дыхамылъхуэнмэ	фыхамылъхуэнмэ	хамылъхуэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыхалъхуэнумэ	ухалъхуэнумэ	халъхуэнумэ	дыхалъхуэнумэ	фыхалъхуэнумэ	халъхуэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыхамылъхуэнумэ	ухамылъхуэнумэ	хамылъхуэнумэ	дыхамылъхуэнумэ	фыхамылъхуэнумэ	хамылъхуэну(хэ)мэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыхалъхуэтэмэ	ухалъхуэтэмэ	халъхуэтэмэ	дыхалъхуэтэмэ	фыхалъхуэтэмэ	халъхуэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыхамылъхуэтэмэ	ухамылъхуэтэмэ	хамылъхуэтэмэ	дыхамылъхуэтэмэ	фыхамылъхуэтэмэ	хамылъхуэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыхалъхуатэмэ	ухалъхуатэмэ	халъхуатэмэ	дыхалъхуатэмэ	фыхалъхуатэмэ	халъхуа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыхамылъхуатэмэ	ухамылъхуатэмэ	хамылъхуатэмэ	дыхамылъхуатэмэ	фыхамылъхуатэмэ	хамылъхуа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыхалъхуэгъатэмэ	ухалъхуэгъатэмэ	халъхуэгъатэмэ	дыхалъхуэгъатэмэ	фыхалъхуэгъатэмэ	халъхуэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыхамылъхуэгъатэмэ	ухамылъхуэгъатэмэ	хамылъхуэгъатэмэ	дыхамылъхуэгъатэмэ	фыхамылъхуэгъатэмэ	хамылъхуэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыхалъхуэнтэмэ	ухалъхуэнтэмэ	халъхуэнтэмэ	дыхалъхуэнтэмэ	фыхалъхуэнтэмэ	халъхуэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыхамылъхуэнтэмэ	ухамылъхуэнтэмэ	хамылъхуэнтэмэ	дыхамылъхуэнтэмэ	фыхамылъхуэнтэмэ	хамылъхуэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыхалъхуэнутэмэ	ухалъхуэнутэмэ	халъхуэнутэмэ	дыхалъхуэнутэмэ	фыхалъхуэнутэмэ	халъхуэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыхамылъхуэнутэмэ	ухамылъхуэнутэмэ	хамылъхуэнутэмэ	дыхамылъхуэнутэмэ	фыхамылъхуэнутэмэ	хамылъхуэну(хэ)тэмэ

сослагательнэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыхалъхуэнт	ухалъхуэнт	халъхуэнт	дыхалъхуэнт	фыхалъхуэнт	халъхуэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыхалъхуэнтэкъым	ухалъхуэнтэкъым	халъхуэнтэкъым	дыхалъхуэнтэкъым	фыхалъхуэнтэкъым	халъхуэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыхалъхуэнут	ухалъхуэнут	халъхуэнут	дыхалъхуэнут	фыхалъхуэнут	халъхуэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыхалъхуэнутэкъым	ухалъхуэнутэкъым	халъхуэнутэкъым	дыхалъхуэнутэкъым	фыхалъхуэнутэкъым	халъхуэну(хэ)тэкъым

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыхалъхуэми	ухалъхуэми	халъхуэми	дыхалъхуэми	фыхалъхуэми	халъхуэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыхамылъхуэми	ухамылъхуэми	хамылъхуэми	дыхамылъхуэми	фыхамылъхуэми	хамылъхуэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыхалъхуами	ухалъхуами	халъхуами	дыхалъхуами	фыхалъхуами	халъхуа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыхамылъхуами	ухамылъхуами	хамылъхуами	дыхамылъхуами	фыхамылъхуами	хамылъхуа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыхалъхуэгъами	ухалъхуэгъами	халъхуэгъами	дыхалъхуэгъами	фыхалъхуэгъами	халъхуэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыхамылъхуэгъами	ухамылъхуэгъами	хамылъхуэгъами	дыхамылъхуэгъами	фыхамылъхуэгъами	хамылъхуэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыхалъхуэнми	ухалъхуэнми	халъхуэнми	дыхалъхуэнми	фыхалъхуэнми	халъхуэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыхамылъхуэнми	ухамылъхуэнми	хамылъхуэнми	дыхамылъхуэнми	фыхамылъхуэнми	хамылъхуэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыхалъхуэнуми	ухалъхуэнуми	халъхуэнуми	дыхалъхуэнуми	фыхалъхуэнуми	халъхуэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыхамылъхуэнуми	ухамылъхуэнуми	хамылъхуэнуми	дыхамылъхуэнуми	фыхамылъхуэнуми	хамылъхуэну(хэ)ми

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыхалъхуэтэми	ухалъхуэтэми	халъхуэтэми	дыхалъхуэтэми	фыхалъхуэтэми	халъхуэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыхамылъхуэтэми	ухамылъхуэтэми	хамылъхуэтэми	дыхамылъхуэтэми	фыхамылъхуэтэми	хамылъхуэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыхалъхуатэми	ухалъхуатэми	халъхуатэми	дыхалъхуатэми	фыхалъхуатэми	халъхуа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыхамылъхуатэми	ухамылъхуатэми	хамылъхуатэми	дыхамылъхуатэми	фыхамылъхуатэми	хамылъхуа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыхалъхуэгъатэми	ухалъхуэгъатэми	халъхуэгъатэми	дыхалъхуэгъатэми	фыхалъхуэгъатэми	халъхуэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыхамылъхуэгъатэми	ухамылъхуэгъатэми	хамылъхуэгъатэми	дыхамылъхуэгъатэми	фыхамылъхуэгъатэми	хамылъхуэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыхалъхуэнтэми	ухалъхуэнтэми	халъхуэнтэми	дыхалъхуэнтэми	фыхалъхуэнтэми	халъхуэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыхамылъхуэнтэми	ухамылъхуэнтэми	хамылъхуэнтэми	дыхамылъхуэнтэми	фыхамылъхуэнтэми	хамылъхуэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыхалъхуэнутэми	ухалъхуэнутэми	халъхуэнутэми	дыхалъхуэнутэми	фыхалъхуэнутэми	халъхуэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыхамылъхуэнутэми	ухамылъхуэнутэми	хамылъхуэнутэми	дыхамылъхуэнутэми	фыхамылъхуэнутэми	хамылъхуэну(хэ)тэми

гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыхалъхуаи	ухалъхуаи	халъхуаи	дыхалъхуаи	фыхалъхуаи	халъхуаи
щымыӀэныгъэ:	сыхалъхуакъыми	ухалъхуакъыми	халъхуакъыми	дыхалъхуакъыми	фыхалъхуакъыми	халъхуакъыми

фӀэфӀыныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыхалъхуащэрэт	ухалъхуащэрэт	халъхуащэрэт	дыхалъхуащэрэт	фыхалъхуащэрэт	халъхуащэрэт
щымыӀэныгъэ:	сыхамылъхуащэрэт	ухамылъхуащэрэт	хамылъхуащэрэт	дыхамылъхуащэрэт	фыхамылъхуащэрэт	хамылъхуащэрэт

шэч къытехьэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыхалъхуагъэнщ	ухалъхуагъэнщ	халъхуагъэнщ	дыхалъхуагъэнщ	фыхалъхуагъэнщ	халъхуагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыхалъхуагъэнкъым	ухалъхуагъэнкъым	халъхуагъэнкъым	дыхалъхуагъэнкъым	фыхалъхуагъэнкъым	халъхуагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыхалъхуагъэнт	ухалъхуагъэнт	халъхуагъэнт	дыхалъхуагъэнт	фыхалъхуагъэнт	халъхуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыхалъхуагъэнтэкъым	ухалъхуагъэнтэкъым	халъхуагъэнтэкъым	дыхалъхуагъэнтэкъым	фыхалъхуагъэнтэкъым	халъхуагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыхалъхуагъэн	ухалъхуагъэн	халъхуагъэн	дыхалъхуагъэн	фыхалъхуагъэн	халъхуагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыхалъхуагъэнкъэ	ухалъхуагъэнкъэ	халъхуагъэнкъэ	дыхалъхуагъэнкъэ	фыхалъхуагъэнкъэ	халъхуагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыхалъхуагъэнт	ухалъхуагъэнт	халъхуагъэнт	дыхалъхуагъэнт	фыхалъхуагъэнт	халъхуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыхалъхуагъэнтэкъэ	ухалъхуагъэнтэкъэ	халъхуагъэнтэкъэ	дыхалъхуагъэнтэкъэ	фыхалъхуагъэнтэкъэ	халъхуагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыхалъхуагъэнущ	ухалъхуагъэнущ	халъхуагъэнущ	дыхалъхуагъэнущ	фыхалъхуагъэнущ	халъхуагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыхалъхуагъэнукъым	ухалъхуагъэнукъым	халъхуагъэнукъым	дыхалъхуагъэнукъым	фыхалъхуагъэнукъым	халъхуагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыхалъхуагъэнут	ухалъхуагъэнут	халъхуагъэнут	дыхалъхуагъэнут	фыхалъхуагъэнут	халъхуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыхалъхуагъэнутэкъым	ухалъхуагъэнутэкъым	халъхуагъэнутэкъым	дыхалъхуагъэнутэкъым	фыхалъхуагъэнутэкъым	халъхуагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыхалъхуагъэну	ухалъхуагъэну	халъхуагъэну	дыхалъхуагъэну	фыхалъхуагъэну	халъхуагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыхалъхуагъэнукъэ	ухалъхуагъэнукъэ	халъхуагъэнукъэ	дыхалъхуагъэнукъэ	фыхалъхуагъэнукъэ	халъхуагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыхалъхуагъэнут	ухалъхуагъэнут	халъхуагъэнут	дыхалъхуагъэнут	фыхалъхуагъэнут	халъхуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыхалъхуагъэнутэкъэ	ухалъхуагъэнутэкъэ	халъхуагъэнутэкъэ	дыхалъхуагъэнутэкъэ	фыхалъхуагъэнутэкъэ	халъхуагъэнутэкъэ

Причастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыхалъхуэ	ухалъхуэ	халъхуэ	дыхалъхуэ	фыхалъхуэ	халъхуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыхамылъхуэ	ухамылъхуэ	хамылъхуэ	дыхамылъхуэ	фыхамылъхуэ	хамылъхуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыхалъхуа	ухалъхуа	халъхуа	дыхалъхуа	фыхалъхуа	халъхуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыхамылъхуа	ухамылъхуа	хамылъхуа	дыхамылъхуа	фыхамылъхуа	хамылъхуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыхалъхуэгъа	ухалъхуэгъа	халъхуэгъа	дыхалъхуэгъа	фыхалъхуэгъа	халъхуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыхамылъхуэгъа	ухамылъхуэгъа	хамылъхуэгъа	дыхамылъхуэгъа	фыхамылъхуэгъа	хамылъхуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыхалъхуэн	ухалъхуэн	халъхуэн	дыхалъхуэн	фыхалъхуэн	халъхуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сыхамылъхуэн	ухамылъхуэн	хамылъхуэн	дыхамылъхуэн	фыхамылъхуэн	хамылъхуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыхалъхуэну	ухалъхуэну	халъхуэну	дыхалъхуэну	фыхалъхуэну	халъхуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сыхамылъхуэну	ухамылъхуэну	хамылъхуэну	дыхамылъхуэну	фыхамылъхуэну	хамылъхуэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыхалъхуэ	узэрыхалъхуэ	зэрыхалъхуэ	дызэрыхалъхуэ	фызэрыхалъхуэ	зэрыхалъхуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыхамылъхуэ	узэрыхамылъхуэ	зэрыхамылъхуэ	дызэрыхамылъхуэ	фызэрыхамылъхуэ	зэрыхамылъхуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыхалъхуа	узэрыхалъхуа	зэрыхалъхуа	дызэрыхалъхуа	фызэрыхалъхуа	зэрыхалъхуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыхамылъхуа	узэрыхамылъхуа	зэрыхамылъхуа	дызэрыхамылъхуа	фызэрыхамылъхуа	зэрыхамылъхуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыхалъхуэгъа	узэрыхалъхуэгъа	зэрыхалъхуэгъа	дызэрыхалъхуэгъа	фызэрыхалъхуэгъа	зэрыхалъхуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыхамылъхуэгъа	узэрыхамылъхуэгъа	зэрыхамылъхуэгъа	дызэрыхамылъхуэгъа	фызэрыхамылъхуэгъа	зэрыхамылъхуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыхалъхуэн	узэрыхалъхуэн	зэрыхалъхуэн	дызэрыхалъхуэн	фызэрыхалъхуэн	зэрыхалъхуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыхамылъхуэн	узэрыхамылъхуэн	зэрыхамылъхуэн	дызэрыхамылъхуэн	фызэрыхамылъхуэн	зэрыхамылъхуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыхалъхуэну	узэрыхалъхуэну	зэрыхалъхуэну	дызэрыхалъхуэну	фызэрыхалъхуэну	зэрыхалъхуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыхамылъхуэну	узэрыхамылъхуэну	зэрыхамылъхуэну	дызэрыхамылъхуэну	фызэрыхамылъхуэну	зэрыхамылъхуэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыщыхалъхуэ	ущыхалъхуэ	щыхалъхуэ	дыщыхалъхуэ	фыщыхалъхуэ	щыхалъхуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыхамылъхуэ	ущыхамылъхуэ	щыхамылъхуэ	дыщыхамылъхуэ	фыщыхамылъхуэ	щыхамылъхуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщыхалъхуа	ущыхалъхуа	щыхалъхуа	дыщыхалъхуа	фыщыхалъхуа	щыхалъхуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыхамылъхуа	ущыхамылъхуа	щыхамылъхуа	дыщыхамылъхуа	фыщыхамылъхуа	щыхамылъхуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщыхалъхуэгъа	ущыхалъхуэгъа	щыхалъхуэгъа	дыщыхалъхуэгъа	фыщыхалъхуэгъа	щыхалъхуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыхамылъхуэгъа	ущыхамылъхуэгъа	щыхамылъхуэгъа	дыщыхамылъхуэгъа	фыщыхамылъхуэгъа	щыхамылъхуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщыхалъхуэн	ущыхалъхуэн	щыхалъхуэн	дыщыхалъхуэн	фыщыхалъхуэн	щыхалъхуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыхамылъхуэн	ущыхамылъхуэн	щыхамылъхуэн	дыщыхамылъхуэн	фыщыхамылъхуэн	щыхамылъхуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщыхалъхуэну	ущыхалъхуэну	щыхалъхуэну	дыщыхалъхуэну	фыщыхалъхуэну	щыхалъхуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыхамылъхуэну	ущыхамылъхуэну	щыхамылъхуэну	дыщыхамылъхуэну	фыщыхамылъхуэну	щыхамылъхуэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыздыхалъхуэ	уздыхалъхуэ	здыхалъхуэ	дыздыхалъхуэ	фыздыхалъхуэ	здыхалъхуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыздыхамылъхуэ	уздыхамылъхуэ	здыхамылъхуэ	дыздыхамылъхуэ	фыздыхамылъхуэ	здыхамылъхуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыздыхалъхуа	уздыхалъхуа	здыхалъхуа	дыздыхалъхуа	фыздыхалъхуа	здыхалъхуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыздыхамылъхуа	уздыхамылъхуа	здыхамылъхуа	дыздыхамылъхуа	фыздыхамылъхуа	здыхамылъхуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыздыхалъхуэгъа	уздыхалъхуэгъа	здыхалъхуэгъа	дыздыхалъхуэгъа	фыздыхалъхуэгъа	здыхалъхуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыздыхамылъхуэгъа	уздыхамылъхуэгъа	здыхамылъхуэгъа	дыздыхамылъхуэгъа	фыздыхамылъхуэгъа	здыхамылъхуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыздыхалъхуэн	уздыхалъхуэн	здыхалъхуэн	дыздыхалъхуэн	фыздыхалъхуэн	здыхалъхуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыздыхамылъхуэн	уздыхамылъхуэн	здыхамылъхуэн	дыздыхамылъхуэн	фыздыхамылъхуэн	здыхамылъхуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыздыхалъхуэну	уздыхалъхуэну	здыхалъхуэну	дыздыхалъхуэну	фыздыхалъхуэну	здыхалъхуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыздыхамылъхуэну	уздыхамылъхуэну	здыхамылъхуэну	дыздыхамылъхуэну	фыздыхамылъхуэну	здыхамылъхуэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыхалъхуэ	ущӀыхалъхуэ	щӀыхалъхуэ	дыщӀыхалъхуэ	фыщӀыхалъхуэ	щӀыхалъхуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыхамылъхуэ	ущӀыхамылъхуэ	щӀыхамылъхуэ	дыщӀыхамылъхуэ	фыщӀыхамылъхуэ	щӀыхамылъхуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыхалъхуа	ущӀыхалъхуа	щӀыхалъхуа	дыщӀыхалъхуа	фыщӀыхалъхуа	щӀыхалъхуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыхамылъхуа	ущӀыхамылъхуа	щӀыхамылъхуа	дыщӀыхамылъхуа	фыщӀыхамылъхуа	щӀыхамылъхуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыхалъхуэгъа	ущӀыхалъхуэгъа	щӀыхалъхуэгъа	дыщӀыхалъхуэгъа	фыщӀыхалъхуэгъа	щӀыхалъхуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыхамылъхуэгъа	ущӀыхамылъхуэгъа	щӀыхамылъхуэгъа	дыщӀыхамылъхуэгъа	фыщӀыхамылъхуэгъа	щӀыхамылъхуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыхалъхуэн	ущӀыхалъхуэн	щӀыхалъхуэн	дыщӀыхалъхуэн	фыщӀыхалъхуэн	щӀыхалъхуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыхамылъхуэн	ущӀыхамылъхуэн	щӀыхамылъхуэн	дыщӀыхамылъхуэн	фыщӀыхамылъхуэн	щӀыхамылъхуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыхалъхуэну	ущӀыхалъхуэну	щӀыхалъхуэну	дыщӀыхалъхуэну	фыщӀыхалъхуэну	щӀыхалъхуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыхамылъхуэну	ущӀыхамылъхуэну	щӀыхамылъхуэну	дыщӀыхамылъхуэну	фыщӀыхамылъхуэну	щӀыхамылъхуэну(хэ)

Деепричастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыхалъхуэу	ухалъхуэу	халъхуэу	дыхалъхуэу	фыхалъхуэу	халъхуэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыхамылъхуэу	ухамылъхуэу	хамылъхуэу	дыхамылъхуэу	фыхамылъхуэу	хамылъхуэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыхалъхуауэ	ухалъхуауэ	халъхуауэ	дыхалъхуауэ	фыхалъхуауэ	халъхуауэ / халъхуа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыхамылъхуауэ	ухамылъхуауэ	хамылъхуауэ	дыхамылъхуауэ	фыхамылъхуауэ	хамылъхуауэ(хэ) / хамылъхуа(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ	сыхалъхуэурэ	ухалъхуэурэ	халъхуэурэ	дыхалъхуэурэ	фыхалъхуэурэ	халъхуэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ	сыхамылъхуэурэ	ухамылъхуэурэ	хамылъхуэурэ	дыхамылъхуэурэ	фыхамылъхуэурэ	хамылъхуэ(хэ)урэ

Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ			Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Подлежащэ
сэ	--	сыпхалъхуэ	сыхалъхуэ	--	сыфхалъхуэ	сахалъхуэ
уэ	усхалъхуэ	--	ухалъхуэ	утхалъхуэ	--	уахалъхуэ
ар	схалъхуэ	пхалъхуэ	халъхуэ	тхалъхуэ	фхалъхуэ	яхалъхуэ
дэ	--	дыпхалъхуэ	дыхалъхуэ	--	дыфхалъхуэ	дахалъхуэ
фэ	фысхалъхуэ	--	фыхалъхуэ	фытхалъхуэ	--	фахалъхуэ
ахэр	схалъхуэ(хэ)	пхалъхуэ(хэ)	халъхуэ(хэ)	тхалъхуэ(хэ)	фхалъхуэ(хэ)	яхалъхуэ(хэ)

		-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[лъху]э	[лъху]эр	--	[лъху]эхэр
Эргативнэ:	[лъху]э	[лъху]эм	--	[лъху]эхэм
Послеложнэ:	[лъху]экӀэ	[лъху]эмкӀэ	[лъху]эхэкӀэ	[лъху]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[лъху]эуэ	[лъху]эрауэ	[лъху]эхэу	[лъху]эхэрауэ

		-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[лъху]а	[лъху]ар	--	[лъху]ахэр
Эргативнэ:	[лъху]а	[лъху]ам	--	[лъху]ахэм
Послеложнэ:	[лъху]акӀэ	[лъху]амкӀэ	[лъху]ахэкӀэ	[лъху]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[лъху]ауэ	[лъху]арауэ	[лъху]ахэу	[лъху]ахэрауэ

		-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[лъху]эн	[лъху]эныр	--	[лъху]энхэр
Эргативнэ:	[лъху]эн	[лъху]эным	--	[лъху]энхэм
Послеложнэ:	[лъху]энкӀэ	[лъху]энымкӀэ	[лъху]энхэкӀэ	[лъху]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:	[лъху]эну	[лъху]энырауэ	[лъху]энхэу	[лъху]энхэрауэ

		-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[лъху]эну	[лъху]энур	--	[лъху]энухэр
Эргативнэ:	[лъху]эну	[лъху]энум	--	[лъху]энухэм
Послеложнэ:	[лъху]энукӀэ	[лъху]энумкӀэ	[лъху]энухэкӀэ	[лъху]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[лъху]энууэ	[лъху]энурауэ	[лъху]энухэу	[лъху]энухэрауэ