тутын
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
-
тутын (1) -
тутын (2)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ
ЭТИМОЛОГИЕ
< тюркибзэ: tütün = тутын, Ӏугъуэ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [tu:'tǝn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- [тутын]
СКЛОНЕНЭ
| Закъуэ бжыгъэ | Куэд бжыгъэ | |||
|---|---|---|---|---|
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | тутын | тутыныр | -- | тутынхэр |
| Эргативнэ: | тутын | тутыным | -- | тутынхэм |
| Послеложнэ: | тутынкӀэ | тутынымкӀэ | тутынхэкӀэ | тутынхэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | тутыну | тутынырауэ | тутынхэу | тутынхэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Зи тхьэмпэхэр ягъэгъуурэ яубзытэжу тхылъымпӀэ шыхьам кӀуэцӀылъу Ӏугъуэ щытыкӀэу ираф къэкӀыгъэ (Nicotiana tabacum).
- А къэкӀыгъэм и тхьэмпэ ягъэгъуу яубзытэжауэ Ӏугъуэ щытыкӀэу ирафыным хуэхьэзырыр.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- тутын: 1. tobacco (plant) 2. tobacco (for smoking)
УРЫСЫБЗЭ
- тутын: 1. табак (растение) 2. табак (для курения)
псалъафэ зэпыщӀахэр
Тутын ефэн[зэгъэзэхуэжын]
Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
Инджылыбзэ: smoke (tobacco)
Урысыбзэ: курить
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
Даримэкъуэ Аслъэн тутын ефэну игу къихьащ. Ӏуащхьэмахуэ, журнал (художественный)
Тутын ефэныр хыфӀэдзэжын[зэгъэзэхуэжын]
Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
Инджылыбзэ: give up (smoking)
Урысыбзэ: бросить курить (курение)
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
Тутын зыӀурегъэхын[зэгъэзэхуэжын]
Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
Инджылыбзэ: smoke
Урысыбзэ: курить, дымить
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
Тутын Ӏугъуэ дрегъэхусин[зэгъэзэхуэжын]
Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
Инджылыбзэ: permeate with tobacco smoke
Урысыбзэ: пропитать табачным дымом
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
тутын тхьэрыкъуэф[зэгъэзэхуэжын]
Мыхьэнэ: Тутыным и тхьэмпэ.
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
Инджылыбзэ: tabacco leaf (plant)
Урысыбзэ: лист табака (растение)
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕ
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [tu:'tǝn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- [тут] + -ы = -н
СПРЯЖЕНЭ[зэгъэзэхуэжын]
Глагол лъэмыӏэс "тутын"-ым и спряженэр
МЫХЬЭНЭ
- Зэхэвэзэхэжьэу, зэхэзежэу щытын, къызэщӀэхъеен.
- Куэду зэщӀыгъуу къалъэтыхьын (къуалэбзу, бадзэ сыт хуэдэхэм).
ЩАПХЪЭХЭР
- Узыкъуэт къуагъыр Дэ къытхуэмыщӀэ, Мис уи кӀуэдэгъухэр мэтут. Дахэр зэшауэ уэ къожьэ. ПащӀэ Бэчмырзэ
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- тутын: 1. fuss, be excited or agitated (eg. about the crowd) 2. fly, swirl in a flock, swarm
УРЫСЫБЗЭ
- тутын: 1. суетиться, волноваться (напр. о толпе) 2. летать, кружиться стаей, роем
БИБЛИОГРАФИЕ