уэшх

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

IPA [wɐʂx]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

[у] + -э + [шх]

СКЛОНЕНЭ

	Закъуэ бжыгъэ		Куэд бжыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	уэшх	уэшхыр	--	уэшххэр
Эргативнэ:	уэшх	уэшхым	--	уэшххэм
Послеложнэ:	уэшхкӀэ	уэшхымкӀэ	уэшххэкӀэ	уэшххэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	уэшхыу	уэшхырауэ	уэшххэу	уэшххэрауэ

МЫХЬЭНЭ

Пшэхэм къахэкӀыу псы ткӀуэпсым ещхьу щӀылъэм къытешхэр.

ЩАПХЪЭХЭР

Уафэр щыблэм иудыныщӀэу, уэшхыр къощэщэх. КӀуащ БетӀал

Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр

Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь,	«Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984	нап. 78
адыгэбзэ	урысыбзэ/русский	инджылыбзэ/English
Къуршыщхьэм уэшх къыщешхмэ, ди псыр ину къоу.	Когда дождь падает на вершины гор, наша река разливается.	When rain falls on the mountain tops, our river rises.
		нап. 86
Уэшх къешхащ.	Прошел дождь.	It has rained.
		нап. 95
Псым къыхэкӀ бахъэр уэшхыу щӀым къытошхэ.	Пар, выходящий из воды, дождём падает на землю.	The steam that rises from water falls to the ground as rain.
Уэшх къешхмэ, къэкӀыгъэхэм заужь, гъавэр бэв мэхъу.	Когда идёт дождь, растения развиваются, зерновые культуры становятся обильными.	When it rains, plants grow, crops become plentiful

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

уэшх: rain

УРЫСЫБЗЭ

уэшх: дождь

псалъафэ зэпыщӀахэр

Мывэ уэшх къешхами[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: whatever may happen, no matter what happens
     Урысыбзэ: что бы ни случилось.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

Уэшх блэкӀам щӀакӀуэ кӀэлъыщтэн[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ:  after meat – mustard (too late)
     Урысыбзэ: после ужина - горчица.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

Уэшх къежэхын[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: pour down with rain
     Урысыбзэ: лить - о дожде.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

Уэшхым къригъэжьэн[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: start falling – about rain
     Урысыбзэ: начаться - о дожде.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

Уэшхым хикъухьын[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: get drenched, get soaking wet
     Урысыбзэ: вымокнуть до нитки.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

Уэшхыр кърикӀыхын[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: pour down with rain
     Урысыбзэ: лить - о дожде.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

Уэшхыр кърикӀутын[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ:
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: pour down with rain
     Урысыбзэ: лить - о дожде.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

Уэшхыр теу(жы)н[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: stop raining
     Урысыбзэ: прекратиться, перестать - о дожде.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

уэшх жапӀэ[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: Уэшхыпсыр кърежэхыну унэ бжьыхьэкӀапэм хуащӀ кхъуафэ цӀыкӀу.
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: gutter for rain on the roof of a house
     Урысыбзэ: сточный жёлоб для дождевой воды на крыше дома
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

уэшх къешхын[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: Уэшх къехын.
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: rain, fall (about rain)
     Урысыбзэ: идти - о дожде
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

уэшх тешхэн[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: Зыгуэрым и щхьэм е и щӀыӀум уэшх къытрикӀэн.
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: pour down with rain, rain cats and dogs
        Унащхьэм уэшх тошхэ. rain is pouring down on the roof
     Урысыбзэ: лить - о дожде
        Унащхьэм уэшх тошхэ. дождь льет на крышу.
  Псалъэ зэпхахэр:
     Унащхьэм уэшх тошхэ.
  Щапхъэхэр:

БИБЛИОГРАФИЕ

Библиографием еплъын