шэншэн

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

• IPA [ʂɐ'nʂɐn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

• [ш] + -э + -нш + -э + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэмыӏэс "шэншэн"-м и спряженэ

Инфинитив (масдар):
щыӀэныгъэ:	шэншэн
щымыӀэныгъэ:	мышэншэн

Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сышэншэн	ушэншэн	шэншэн	дышэншэн	фышэншэн	шэншэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:	сымышэншэн	умышэншэн	мышэншэн	дымышэншэн	фымышэншэн	мышэншэн(хэ)

унафэ наклоненэ	уэ	фэ
щыӀэныгъэ:	шэншэ!	фышэншэ!
щымыӀэныгъэ:	умышэншэ!	фымышэншэ!

Ре-кӀэ унафэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	срешэншэ	урешэншэ	ирешэншэ	дрешэншэ	фрешэншэ	ирешэншэ
щымыӀэныгъэ:	сремышэншэ	уремышэншэ	иремышэншэ	дремышэншэ	фремышэншэ	иремышэншэ

ЗэраӀуатэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сошэншэ(р)	уошэншэ(р)	мэшэншэ(р)	дошэншэ(р)	фошэншэ(р)	мэшэншэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сышэншэркъым	ушэншэркъым	шэншэркъым	дышэншэркъым	фышэншэркъым	шэншэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сышэншэ(р)т	ушэншэ(р)т	шэншэ(р)т	дышэншэ(р)т	фышэншэ(р)т	шэншэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сышэншэ(р)тэкъым	ушэншэ(р)тэкъым	шэншэ(р)тэкъым	дышэншэ(р)тэкъым	фышэншэ(р)тэкъым	шэншэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сышэншащ	ушэншащ	шэншащ	дышэншащ	фышэншащ	шэнша(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сышэншакъым	ушэншакъым	шэншакъым	дышэншакъым	фышэншакъым	шэнша(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сышэншат	ушэншат	шэншат	дышэншат	фышэншат	шэнша(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сышэншатэкъым	ушэншатэкъым	шэншатэкъым	дышэншатэкъым	фышэншатэкъым	шэнша(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сышэншэгъащ	ушэншэгъащ	шэншэгъащ	дышэншэгъащ	фышэншэгъащ	шэншэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сышэншэгъакъым	ушэншэгъакъым	шэншэгъакъым	дышэншэгъакъым	фышэншэгъакъым	шэншэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сышэншэгъат	ушэншэгъат	шэншэгъат	дышэншэгъат	фышэншэгъат	шэншэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сышэншэгъатэкъым	ушэншэгъатэкъым	шэншэгъатэкъым	дышэншэгъатэкъым	фышэншэгъатэкъым	шэншэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сышэншэщ	ушэншэщ	шэншэщ	дышэншэщ	фышэншэщ	шэншэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сышэншэкъым	ушэншэкъым	шэншэкъым	дышэншэкъым	фышэншэкъым	шэншэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сышэншэт	ушэншэт	шэншэт	дышэншэт	фышэншэт	шэншэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сышэншэтэкъым	ушэншэтэкъым	шэншэтэкъым	дышэншэтэкъым	фышэншэтэкъым	шэншэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сышэншэнщ	ушэншэнщ	шэншэнщ	дышэншэнщ	фышэншэнщ	шэншэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сышэншэнкъым	ушэншэнкъым	шэншэнкъым	дышэншэнкъым	фышэншэнкъым	шэншэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сышэншэнущ	ушэншэнущ	шэншэнущ	дышэншэнущ	фышэншэнущ	шэншэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сышэншэнукъым	ушэншэнукъым	шэншэнукъым	дышэншэнукъым	фышэншэнукъым	шэншэну(хэ)къым

ЗэрыупщӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сышэншэрэ	ушэншэрэ	шэншэрэ	дышэншэрэ	фышэншэрэ	шэншэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сышэншэркъэ	ушэншэркъэ	шэншэркъэ	дышэншэркъэ	фышэншэркъэ	шэншэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сышэншэ(р)т	ушэншэ(р)т	шэншэ(р)т	дышэншэ(р)т	фышэншэ(р)т	шэншэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сышэншэ(р)тэкъэ	ушэншэ(р)тэкъэ	шэншэ(р)тэкъэ	дышэншэ(р)тэкъэ	фышэншэ(р)тэкъэ	шэншэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сышэнша	ушэнша	шэнша	дышэнша	фышэнша	шэнша(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сышэншакъэ	ушэншакъэ	шэншакъэ	дышэншакъэ	фышэншакъэ	шэнша(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сышэншат	ушэншат	шэншат	дышэншат	фышэншат	шэнша(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сышэншатэкъэ	ушэншатэкъэ	шэншатэкъэ	дышэншатэкъэ	фышэншатэкъэ	шэнша(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сышэншэгъа	ушэншэгъа	шэншэгъа	дышэншэгъа	фышэншэгъа	шэншэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сышэншэгъакъэ	ушэншэгъакъэ	шэншэгъакъэ	дышэншэгъакъэ	фышэншэгъакъэ	шэншэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сышэншэгъат	ушэншэгъат	шэншэгъат	дышэншэгъат	фышэншэгъат	шэншэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сышэншэгъатэкъэ	ушэншэгъатэкъэ	шэншэгъатэкъэ	дышэншэгъатэкъэ	фышэншэгъатэкъэ	шэншэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сышэншэ	ушэншэ	шэншэ	дышэншэ	фышэншэ	шэншэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сышэншэкъэ	ушэншэкъэ	шэншэкъэ	дышэншэкъэ	фышэншэкъэ	шэншэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сышэншэт	ушэншэт	шэншэт	дышэншэт	фышэншэт	шэншэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сышэншэтэкъэ	ушэншэтэкъэ	шэншэтэкъэ	дышэншэтэкъэ	фышэншэтэкъэ	шэншэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сышэншэн	ушэншэн	шэншэн	дышэншэн	фышэншэн	шэншэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сышэншэнкъэ	ушэншэнкъэ	шэншэнкъэ	дышэншэнкъэ	фышэншэнкъэ	шэншэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сышэншэну	ушэншэну	шэншэну	дышэншэну	фышэншэну	шэншэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сышэншэнукъэ	ушэншэнукъэ	шэншэнукъэ	дышэншэнукъэ	фышэншэнукъэ	шэншэну(хэ)къэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сышэншэмэ	ушэншэмэ	шэншэмэ	дышэншэмэ	фышэншэмэ	шэншэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сымышэншэмэ	умышэншэмэ	мышэншэмэ	дымышэншэмэ	фымышэншэмэ	мышэншэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сышэншамэ	ушэншамэ	шэншамэ	дышэншамэ	фышэншамэ	шэнша(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сымышэншамэ	умышэншамэ	мышэншамэ	дымышэншамэ	фымышэншамэ	мышэнша(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сышэншэгъамэ	ушэншэгъамэ	шэншэгъамэ	дышэншэгъамэ	фышэншэгъамэ	шэншэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сымышэншэгъамэ	умышэншэгъамэ	мышэншэгъамэ	дымышэншэгъамэ	фымышэншэгъамэ	мышэншэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сышэншэнмэ	ушэншэнмэ	шэншэнмэ	дышэншэнмэ	фышэншэнмэ	шэншэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымышэншэнмэ	умышэншэнмэ	мышэншэнмэ	дымышэншэнмэ	фымышэншэнмэ	мышэншэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сышэншэнумэ	ушэншэнумэ	шэншэнумэ	дышэншэнумэ	фышэншэнумэ	шэншэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымышэншэнумэ	умышэншэнумэ	мышэншэнумэ	дымышэншэнумэ	фымышэншэнумэ	мышэншэну(хэ)мэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сышэншэтэмэ	ушэншэтэмэ	шэншэтэмэ	дышэншэтэмэ	фышэншэтэмэ	шэншэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сымышэншэтэмэ	умышэншэтэмэ	мышэншэтэмэ	дымышэншэтэмэ	фымышэншэтэмэ	мышэншэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сышэншатэмэ	ушэншатэмэ	шэншатэмэ	дышэншатэмэ	фышэншатэмэ	шэнша(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сымышэншатэмэ	умышэншатэмэ	мышэншатэмэ	дымышэншатэмэ	фымышэншатэмэ	мышэнша(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сышэншэгъатэмэ	ушэншэгъатэмэ	шэншэгъатэмэ	дышэншэгъатэмэ	фышэншэгъатэмэ	шэншэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сымышэншэгъатэмэ	умышэншэгъатэмэ	мышэншэгъатэмэ	дымышэншэгъатэмэ	фымышэншэгъатэмэ	мышэншэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сышэншэнтэмэ	ушэншэнтэмэ	шэншэнтэмэ	дышэншэнтэмэ	фышэншэнтэмэ	шэншэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымышэншэнтэмэ	умышэншэнтэмэ	мышэншэнтэмэ	дымышэншэнтэмэ	фымышэншэнтэмэ	мышэншэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сышэншэнутэмэ	ушэншэнутэмэ	шэншэнутэмэ	дышэншэнутэмэ	фышэншэнутэмэ	шэншэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымышэншэнутэмэ	умышэншэнутэмэ	мышэншэнутэмэ	дымышэншэнутэмэ	фымышэншэнутэмэ	мышэншэну(хэ)тэмэ

сослагательнэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сышэншэнт	ушэншэнт	шэншэнт	дышэншэнт	фышэншэнт	шэншэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сышэншэнтэкъым	ушэншэнтэкъым	шэншэнтэкъым	дышэншэнтэкъым	фышэншэнтэкъым	шэншэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сышэншэнут	ушэншэнут	шэншэнут	дышэншэнут	фышэншэнут	шэншэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сышэншэнутэкъым	ушэншэнутэкъым	шэншэнутэкъым	дышэншэнутэкъым	фышэншэнутэкъым	шэншэну(хэ)тэкъым

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сышэншэми	ушэншэми	шэншэми	дышэншэми	фышэншэми	шэншэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сымышэншэми	умышэншэми	мышэншэми	дымышэншэми	фымышэншэми	мышэншэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сышэншами	ушэншами	шэншами	дышэншами	фышэншами	шэнша(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сымышэншами	умышэншами	мышэншами	дымышэншами	фымышэншами	мышэнша(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сышэншэгъами	ушэншэгъами	шэншэгъами	дышэншэгъами	фышэншэгъами	шэншэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сымышэншэгъами	умышэншэгъами	мышэншэгъами	дымышэншэгъами	фымышэншэгъами	мышэншэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сышэншэнми	ушэншэнми	шэншэнми	дышэншэнми	фышэншэнми	шэншэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымышэншэнми	умышэншэнми	мышэншэнми	дымышэншэнми	фымышэншэнми	мышэншэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сышэншэнуми	ушэншэнуми	шэншэнуми	дышэншэнуми	фышэншэнуми	шэншэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымышэншэнуми	умышэншэнуми	мышэншэнуми	дымышэншэнуми	фымышэншэнуми	мышэншэну(хэ)ми

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сышэншэтэми	ушэншэтэми	шэншэтэми	дышэншэтэми	фышэншэтэми	шэншэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сымышэншэтэми	умышэншэтэми	мышэншэтэми	дымышэншэтэми	фымышэншэтэми	мышэншэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сышэншатэми	ушэншатэми	шэншатэми	дышэншатэми	фышэншатэми	шэнша(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сымышэншатэми	умышэншатэми	мышэншатэми	дымышэншатэми	фымышэншатэми	мышэнша(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сышэншэгъатэми	ушэншэгъатэми	шэншэгъатэми	дышэншэгъатэми	фышэншэгъатэми	шэншэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сымышэншэгъатэми	умышэншэгъатэми	мышэншэгъатэми	дымышэншэгъатэми	фымышэншэгъатэми	мышэншэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сышэншэнтэми	ушэншэнтэми	шэншэнтэми	дышэншэнтэми	фышэншэнтэми	шэншэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымышэншэнтэми	умышэншэнтэми	мышэншэнтэми	дымышэншэнтэми	фымышэншэнтэми	мышэншэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сышэншэнутэми	ушэншэнутэми	шэншэнутэми	дышэншэнутэми	фышэншэнутэми	шэншэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымышэншэнутэми	умышэншэнутэми	мышэншэнутэми	дымышэншэнутэми	фымышэншэнутэми	мышэншэну(хэ)тэми

гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сышэншаи	ушэншаи	шэншаи	дышэншаи	фышэншаи	шэншаи
щымыӀэныгъэ:	сышэншакъыми	ушэншакъыми	шэншакъыми	дышэншакъыми	фышэншакъыми	шэншакъыми

фӀэфӀыныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сышэншащэрэт	ушэншащэрэт	шэншащэрэт	дышэншащэрэт	фышэншащэрэт	шэншащэрэт
щымыӀэныгъэ:	сымышэншащэрэт	умышэншащэрэт	мышэншащэрэт	дымышэншащэрэт	фымышэншащэрэт	мышэншащэрэт

шэч къытехьэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сышэншагъэнщ	ушэншагъэнщ	шэншагъэнщ	дышэншагъэнщ	фышэншагъэнщ	шэншагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сышэншагъэнкъым	ушэншагъэнкъым	шэншагъэнкъым	дышэншагъэнкъым	фышэншагъэнкъым	шэншагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сышэншагъэнт	ушэншагъэнт	шэншагъэнт	дышэншагъэнт	фышэншагъэнт	шэншагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сышэншагъэнтэкъым	ушэншагъэнтэкъым	шэншагъэнтэкъым	дышэншагъэнтэкъым	фышэншагъэнтэкъым	шэншагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сышэншагъэн	ушэншагъэн	шэншагъэн	дышэншагъэн	фышэншагъэн	шэншагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сышэншагъэнкъэ	ушэншагъэнкъэ	шэншагъэнкъэ	дышэншагъэнкъэ	фышэншагъэнкъэ	шэншагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сышэншагъэнт	ушэншагъэнт	шэншагъэнт	дышэншагъэнт	фышэншагъэнт	шэншагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сышэншагъэнтэкъэ	ушэншагъэнтэкъэ	шэншагъэнтэкъэ	дышэншагъэнтэкъэ	фышэншагъэнтэкъэ	шэншагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сышэншагъэнущ	ушэншагъэнущ	шэншагъэнущ	дышэншагъэнущ	фышэншагъэнущ	шэншагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сышэншагъэнукъым	ушэншагъэнукъым	шэншагъэнукъым	дышэншагъэнукъым	фышэншагъэнукъым	шэншагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сышэншагъэнут	ушэншагъэнут	шэншагъэнут	дышэншагъэнут	фышэншагъэнут	шэншагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сышэншагъэнутэкъым	ушэншагъэнутэкъым	шэншагъэнутэкъым	дышэншагъэнутэкъым	фышэншагъэнутэкъым	шэншагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сышэншагъэну	ушэншагъэну	шэншагъэну	дышэншагъэну	фышэншагъэну	шэншагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сышэншагъэнукъэ	ушэншагъэнукъэ	шэншагъэнукъэ	дышэншагъэнукъэ	фышэншагъэнукъэ	шэншагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сышэншагъэнут	ушэншагъэнут	шэншагъэнут	дышэншагъэнут	фышэншагъэнут	шэншагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сышэншагъэнутэкъэ	ушэншагъэнутэкъэ	шэншагъэнутэкъэ	дышэншагъэнутэкъэ	фышэншагъэнутэкъэ	шэншагъэнутэкъэ

Причастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сышэншэ	ушэншэ	шэншэ	дышэншэ	фышэншэ	шэншэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сымышэншэ	умышэншэ	мышэншэ	дымышэншэ	фымышэншэ	мышэншэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сышэнша	ушэнша	шэнша	дышэнша	фышэнша	шэнша(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сымышэнша	умышэнша	мышэнша	дымышэнша	фымышэнша	мышэнша(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сышэншэгъа	ушэншэгъа	шэншэгъа	дышэншэгъа	фышэншэгъа	шэншэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сымышэншэгъа	умышэншэгъа	мышэншэгъа	дымышэншэгъа	фымышэншэгъа	мышэншэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сышэншэн	ушэншэн	шэншэн	дышэншэн	фышэншэн	шэншэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сымышэншэн	умышэншэн	мышэншэн	дымышэншэн	фымышэншэн	мышэншэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сышэншэну	ушэншэну	шэншэну	дышэншэну	фышэншэну	шэншэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сымышэншэну	умышэншэну	мышэншэну	дымышэншэну	фымышэншэну	мышэншэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сызэрышэншэ	узэрышэншэ	зэрышэншэ	дызэрышэншэ	фызэрышэншэ	зэрышэншэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрымышэншэ	узэрымышэншэ	зэрымышэншэ	дызэрымышэншэ	фызэрымышэншэ	мызэрышэншэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэрышэнша	узэрышэнша	зэрышэнша	дызэрышэнша	фызэрышэнша	зэрышэнша(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрымышэнша	узэрымышэнша	зэрымышэнша	дызэрымышэнша	фызэрымышэнша	зэрымышэнша(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэрышэншэгъа	узэрышэншэгъа	зэрышэншэгъа	дызэрышэншэгъа	фызэрышэншэгъа	зэрышэншэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрымышэншэгъа	узэрымышэншэгъа	зэрымышэншэгъа	дызэрымышэншэгъа	фызэрымышэншэгъа	зэрымышэншэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэрышэншэн	узэрышэншэн	зэрышэншэн	дызэрышэншэн	фызэрышэншэн	зэрышэншэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрымышэншэн	узэрымышэншэн	зэрымышэншэн	дызэрымышэншэн	фызэрымышэншэн	зэрымышэншэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэрышэншэну	узэрышэншэну	зэрышэншэну	дызэрышэншэну	фызэрышэншэну	зэрышэншэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрымышэншэну	узэрымышэншэну	зэрымышэншэну	дызэрымышэншэну	фызэрымышэншэну	зэрымышэншэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыщышэншэ	ущышэншэ	щышэншэ	дыщышэншэ	фыщышэншэ	щышэншэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыщымышэншэ	ущымышэншэ	щымышэншэ	дыщымышэншэ	фыщымышэншэ	щымышэншэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщышэнша	ущышэнша	щышэнша	дыщышэнша	фыщышэнша	щышэнша(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщымышэнша	ущымышэнша	щымышэнша	дыщымышэнша	фыщымышэнша	щымышэнша(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщышэншэгъа	ущышэншэгъа	щышэншэгъа	дыщышэншэгъа	фыщышэншэгъа	щышэншэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщымышэншэгъа	ущымышэншэгъа	щымышэншэгъа	дыщымышэншэгъа	фыщымышэншэгъа	щымышэншэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщышэншэн	ущышэншэн	щышэншэн	дыщышэншэн	фыщышэншэн	щышэншэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщымышэншэн	ущымышэншэн	щымышэншэн	дыщымышэншэн	фыщымышэншэн	щымышэншэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщышэншэну	ущышэншэну	щышэншэну	дыщышэншэну	фыщышэншэну	щышэншэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщымышэншэну	ущымышэншэну	щымышэншэну	дыщымышэншэну	фыщымышэншэну	щымышэншэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыздэшэншэ	уздэшэншэ	здэшэншэ	дыздэшэншэ	фыздэшэншэ	здэшэншэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыздэмышэншэ	уздэмышэншэ	здэмышэншэ	дыздэмышэншэ	фыздэмышэншэ	здэмышэншэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыздэшэнша	уздэшэнша	здэшэнша	дыздэшэнша	фыздэшэнша	здэшэнша(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыздэмышэнша	уздэмышэнша	здэмышэнша	дыздэмышэнша	фыздэмышэнша	здэмышэнша(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыздэшэншэгъа	уздэшэншэгъа	здэшэншэгъа	дыздэшэншэгъа	фыздэшэншэгъа	здэшэншэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыздэмышэншэгъа	уздэмышэншэгъа	здэмышэншэгъа	дыздэмышэншэгъа	фыздэмышэншэгъа	здэмышэншэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыздэшэншэн	уздэшэншэн	здэшэншэн	дыздэшэншэн	фыздэшэншэн	здэшэншэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыздэмышэншэн	уздэмышэншэн	здэмышэншэн	дыздэмышэншэн	фыздэмышэншэн	здэмышэншэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыздэшэншэну	уздэшэншэну	здэшэншэну	дыздэшэншэну	фыздэшэншэну	здэшэншэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыздэмышэншэну	уздэмышэншэну	здэмышэншэну	дыздэмышэншэну	фыздэмышэншэну	здэмышэншэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀэшэншэ	ущӀэшэншэ	щӀэшэншэ	дыщӀэшэншэ	фыщӀэшэншэ	щӀэшэншэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀэмышэншэ	ущӀэмышэншэ	щӀэмышэншэ	дыщӀэмышэншэ	фыщӀэмышэншэ	щӀэмышэншэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀэшэнша	ущӀэшэнша	щӀэшэнша	дыщӀэшэнша	фыщӀэшэнша	щӀэшэнша(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀэмышэнша	ущӀэмышэнша	щӀэмышэнша	дыщӀэмышэнша	фыщӀэмышэнша	щӀэмышэнша(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀэшэншэгъа	ущӀэшэншэгъа	щӀэшэншэгъа	дыщӀэшэншэгъа	фыщӀэшэншэгъа	щӀэшэншэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀэмышэншэгъа	ущӀэмышэншэгъа	щӀэмышэншэгъа	дыщӀэмышэншэгъа	фыщӀэмышэншэгъа	щӀэмышэншэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀэшэншэн	ущӀэшэншэн	щӀэшэншэн	дыщӀэшэншэн	фыщӀэшэншэн	щӀэшэншэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀэмышэншэн	ущӀэмышэншэн	щӀэмышэншэн	дыщӀэмышэншэн	фыщӀэмышэншэн	щӀэмышэншэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀэшэншэну	ущӀэшэншэну	щӀэшэншэну	дыщӀэшэншэну	фыщӀэшэншэну	щӀэшэншэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀэмышэншэну	ущӀэмышэншэну	щӀэмышэншэну	дыщӀэмышэншэну	фыщӀэмышэншэну	щӀэмышэншэну(хэ)

Деепричастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ	сышэншэу	ушэншэу	шэншэу	дышэншэу	фышэншэу	шэншэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сымышэншэу	умышэншэу	мышэншэу	дымышэншэу	фымышэншэу	мышэншэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сышэншауэ	ушэншауэ	шэншауэ	дышэншауэ	фышэншауэ	шэншауэ / шэнша(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сымышэншауэ	умышэншауэ	мышэншауэ	дымышэншауэ	фымышэншауэ	мышэншауэ(хэ) / мышэнша(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ	сышэншэурэ	ушэншэурэ	шэншэурэ	дышэншэурэ	фышэншэурэ	шэншэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ	сымышэншэурэ	умышэншэурэ	мышэншэурэ	дымышэншэурэ	фымышэншэурэ	мышэншэ(хэ)урэ

		-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[шэнш]э	[шэнш]эр	--	[шэнш]эхэр
Эргативнэ:	[шэнш]э	[шэнш]эм	--	[шэнш]эхэм
Послеложнэ:	[шэнш]экӀэ	[шэнш]эмкӀэ	[шэнш]эхэкӀэ	[шэнш]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[шэнш]эу	[шэнш]эрауэ	[шэнш]эхэу	[шэнш]эхэрауэ

		-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[шэнш]а	[шэнш]ар	--	[шэнш]ахэр
Эргативнэ:	[шэнш]а	[шэнш]ам	--	[шэнш]ахэм
Послеложнэ:	[шэнш]акӀэ	[шэнш]амкӀэ	[шэнш]ахэкӀэ	[шэнш]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[шэнш]ауэ	[шэнш]арауэ	[шэнш]ахэу	[шэнш]ахэрауэ

		-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[шэнш]эн	[шэнш]эныр	--	[шэнш]энхэр
Эргативнэ:	[шэнш]эн	[шэнш]эным	--	[шэнш]энхэм
Послеложнэ:	[шэнш]энкӀэ	[шэнш]энымкӀэ	[шэнш]энхэкӀэ	[шэнш]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:	[шэнш]эну	[шэнш]энырауэ	[шэнш]энхэу	[шэнш]энхэрауэ

		-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[шэнш]эну	[шэнш]энур	--	[шэнш]энухэр
Эргативнэ:	[шэнш]эну	[шэнш]энум	--	[шэнш]энухэм
Послеложнэ:	[шэнш]энукӀэ	[шэнш]энумкӀэ	[шэнш]энухэкӀэ	[шэнш]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[шэнш]энуэ	[шэнш]энурауэ	[шэнш]энухэу	[шэнш]энухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

1. Къэхьпэн.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

• шэншэн: engage in prostitution.

УРЫСЫБЗЭ

• шэншэн: заниматься проституцией.

БИБЛИОГРАФИЕ

Библиографием еплъын