шэхыщӏэн

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

IPA [ʂɐxǝɕʹɐn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

[шэхыщӏ] + -э + -н

СПРЯЖЕНЭ[зэгъэзэхуэжын]

Глагол лъэмыӏэс "шэхыщӏэн"-м и спряженэ

Инфинитив (масдар):
щыӀэныгъэ:	шэхыщӏэн
щымыӀэныгъэ:	мышэхыщӏэн

Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэн	ушэхыщӏэн	шэхыщӏэн	дышэхыщӏэн	фышэхыщӏэн	шэхыщӏэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:	сымышэхыщӏэн	умышэхыщӏэн	мышэхыщӏэн	дымышэхыщӏэн	фымышэхыщӏэн	мышэхыщӏэн(хэ)

унафэ наклоненэ	уэ	фэ
щыӀэныгъэ:	шэхыщӏэ!	фышэхыщӏэ!
щымыӀэныгъэ:	умышэхыщӏэ!	фымышэхыщӏэ!

Ре-кӀэ унафэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	срешэхыщӏэ	урешэхыщӏэ	ирешэхыщӏэ	дрешэхыщӏэ	фрешэхыщӏэ	ирешэхыщӏэ
щымыӀэныгъэ:	сремышэхыщӏэ	уремышэхыщӏэ	иремышэхыщӏэ	дремышэхыщӏэ	фремышэхыщӏэ	иремышэхыщӏэ

ЗэраӀуатэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сошэхыщӏэ(р)	уошэхыщӏэ(р)	мэшэхыщӏэ(р)	дошэхыщӏэ(р)	фошэхыщӏэ(р)	мэшэхыщӏэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэркъым	ушэхыщӏэркъым	шэхыщӏэркъым	дышэхыщӏэркъым	фышэхыщӏэркъым	шэхыщӏэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэ(р)т	ушэхыщӏэ(р)т	шэхыщӏэ(р)т	дышэхыщӏэ(р)т	фышэхыщӏэ(р)т	шэхыщӏэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэ(р)тэкъым	ушэхыщӏэ(р)тэкъым	шэхыщӏэ(р)тэкъым	дышэхыщӏэ(р)тэкъым	фышэхыщӏэ(р)тэкъым	шэхыщӏэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏащ	ушэхыщӏащ	шэхыщӏащ	дышэхыщӏащ	фышэхыщӏащ	шэхыщӏа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сышэхыщӏакъым	ушэхыщӏакъым	шэхыщӏакъым	дышэхыщӏакъым	фышэхыщӏакъым	шэхыщӏа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏат	ушэхыщӏат	шэхыщӏат	дышэхыщӏат	фышэхыщӏат	шэхыщӏа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сышэхыщӏатэкъым	ушэхыщӏатэкъым	шэхыщӏатэкъым	дышэхыщӏатэкъым	фышэхыщӏатэкъым	шэхыщӏа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэгъащ	ушэхыщӏэгъащ	шэхыщӏэгъащ	дышэхыщӏэгъащ	фышэхыщӏэгъащ	шэхыщӏэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэгъакъым	ушэхыщӏэгъакъым	шэхыщӏэгъакъым	дышэхыщӏэгъакъым	фышэхыщӏэгъакъым	шэхыщӏэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэгъат	ушэхыщӏэгъат	шэхыщӏэгъат	дышэхыщӏэгъат	фышэхыщӏэгъат	шэхыщӏэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэгъатэкъым	ушэхыщӏэгъатэкъым	шэхыщӏэгъатэкъым	дышэхыщӏэгъатэкъым	фышэхыщӏэгъатэкъым	шэхыщӏэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэщ	ушэхыщӏэщ	шэхыщӏэщ	дышэхыщӏэщ	фышэхыщӏэщ	шэхыщӏэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэкъым	ушэхыщӏэкъым	шэхыщӏэкъым	дышэхыщӏэкъым	фышэхыщӏэкъым	шэхыщӏэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэт	ушэхыщӏэт	шэхыщӏэт	дышэхыщӏэт	фышэхыщӏэт	шэхыщӏэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэтэкъым	ушэхыщӏэтэкъым	шэхыщӏэтэкъым	дышэхыщӏэтэкъым	фышэхыщӏэтэкъым	шэхыщӏэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэнщ	ушэхыщӏэнщ	шэхыщӏэнщ	дышэхыщӏэнщ	фышэхыщӏэнщ	шэхыщӏэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэнкъым	ушэхыщӏэнкъым	шэхыщӏэнкъым	дышэхыщӏэнкъым	фышэхыщӏэнкъым	шэхыщӏэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэнущ	ушэхыщӏэнущ	шэхыщӏэнущ	дышэхыщӏэнущ	фышэхыщӏэнущ	шэхыщӏэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэнукъым	ушэхыщӏэнукъым	шэхыщӏэнукъым	дышэхыщӏэнукъым	фышэхыщӏэнукъым	шэхыщӏэну(хэ)къым

ЗэрыупщӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэрэ	ушэхыщӏэрэ	шэхыщӏэрэ	дышэхыщӏэрэ	фышэхыщӏэрэ	шэхыщӏэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэркъэ	ушэхыщӏэркъэ	шэхыщӏэркъэ	дышэхыщӏэркъэ	фышэхыщӏэркъэ	шэхыщӏэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэ(р)т	ушэхыщӏэ(р)т	шэхыщӏэ(р)т	дышэхыщӏэ(р)т	фышэхыщӏэ(р)т	шэхыщӏэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэ(р)тэкъэ	ушэхыщӏэ(р)тэкъэ	шэхыщӏэ(р)тэкъэ	дышэхыщӏэ(р)тэкъэ	фышэхыщӏэ(р)тэкъэ	шэхыщӏэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏа	ушэхыщӏа	шэхыщӏа	дышэхыщӏа	фышэхыщӏа	шэхыщӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сышэхыщӏакъэ	ушэхыщӏакъэ	шэхыщӏакъэ	дышэхыщӏакъэ	фышэхыщӏакъэ	шэхыщӏа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏат	ушэхыщӏат	шэхыщӏат	дышэхыщӏат	фышэхыщӏат	шэхыщӏа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сышэхыщӏатэкъэ	ушэхыщӏатэкъэ	шэхыщӏатэкъэ	дышэхыщӏатэкъэ	фышэхыщӏатэкъэ	шэхыщӏа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэгъа	ушэхыщӏэгъа	шэхыщӏэгъа	дышэхыщӏэгъа	фышэхыщӏэгъа	шэхыщӏэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэгъакъэ	ушэхыщӏэгъакъэ	шэхыщӏэгъакъэ	дышэхыщӏэгъакъэ	фышэхыщӏэгъакъэ	шэхыщӏэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэгъат	ушэхыщӏэгъат	шэхыщӏэгъат	дышэхыщӏэгъат	фышэхыщӏэгъат	шэхыщӏэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэгъатэкъэ	ушэхыщӏэгъатэкъэ	шэхыщӏэгъатэкъэ	дышэхыщӏэгъатэкъэ	фышэхыщӏэгъатэкъэ	шэхыщӏэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэ	ушэхыщӏэ	шэхыщӏэ	дышэхыщӏэ	фышэхыщӏэ	шэхыщӏэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэкъэ	ушэхыщӏэкъэ	шэхыщӏэкъэ	дышэхыщӏэкъэ	фышэхыщӏэкъэ	шэхыщӏэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэт	ушэхыщӏэт	шэхыщӏэт	дышэхыщӏэт	фышэхыщӏэт	шэхыщӏэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэтэкъэ	ушэхыщӏэтэкъэ	шэхыщӏэтэкъэ	дышэхыщӏэтэкъэ	фышэхыщӏэтэкъэ	шэхыщӏэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэн	ушэхыщӏэн	шэхыщӏэн	дышэхыщӏэн	фышэхыщӏэн	шэхыщӏэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэнкъэ	ушэхыщӏэнкъэ	шэхыщӏэнкъэ	дышэхыщӏэнкъэ	фышэхыщӏэнкъэ	шэхыщӏэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэну	ушэхыщӏэну	шэхыщӏэну	дышэхыщӏэну	фышэхыщӏэну	шэхыщӏэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэнукъэ	ушэхыщӏэнукъэ	шэхыщӏэнукъэ	дышэхыщӏэнукъэ	фышэхыщӏэнукъэ	шэхыщӏэну(хэ)къэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэмэ	ушэхыщӏэмэ	шэхыщӏэмэ	дышэхыщӏэмэ	фышэхыщӏэмэ	шэхыщӏэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сымышэхыщӏэмэ	умышэхыщӏэмэ	мышэхыщӏэмэ	дымышэхыщӏэмэ	фымышэхыщӏэмэ	мышэхыщӏэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏамэ	ушэхыщӏамэ	шэхыщӏамэ	дышэхыщӏамэ	фышэхыщӏамэ	шэхыщӏа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сымышэхыщӏамэ	умышэхыщӏамэ	мышэхыщӏамэ	дымышэхыщӏамэ	фымышэхыщӏамэ	мышэхыщӏа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэгъамэ	ушэхыщӏэгъамэ	шэхыщӏэгъамэ	дышэхыщӏэгъамэ	фышэхыщӏэгъамэ	шэхыщӏэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сымышэхыщӏэгъамэ	умышэхыщӏэгъамэ	мышэхыщӏэгъамэ	дымышэхыщӏэгъамэ	фымышэхыщӏэгъамэ	мышэхыщӏэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэнмэ	ушэхыщӏэнмэ	шэхыщӏэнмэ	дышэхыщӏэнмэ	фышэхыщӏэнмэ	шэхыщӏэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымышэхыщӏэнмэ	умышэхыщӏэнмэ	мышэхыщӏэнмэ	дымышэхыщӏэнмэ	фымышэхыщӏэнмэ	мышэхыщӏэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэнумэ	ушэхыщӏэнумэ	шэхыщӏэнумэ	дышэхыщӏэнумэ	фышэхыщӏэнумэ	шэхыщӏэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымышэхыщӏэнумэ	умышэхыщӏэнумэ	мышэхыщӏэнумэ	дымышэхыщӏэнумэ	фымышэхыщӏэнумэ	мышэхыщӏэну(хэ)мэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэтэмэ	ушэхыщӏэтэмэ	шэхыщӏэтэмэ	дышэхыщӏэтэмэ	фышэхыщӏэтэмэ	шэхыщӏэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сымышэхыщӏэтэмэ	умышэхыщӏэтэмэ	мышэхыщӏэтэмэ	дымышэхыщӏэтэмэ	фымышэхыщӏэтэмэ	мышэхыщӏэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏатэмэ	ушэхыщӏатэмэ	шэхыщӏатэмэ	дышэхыщӏатэмэ	фышэхыщӏатэмэ	шэхыщӏа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сымышэхыщӏатэмэ	умышэхыщӏатэмэ	мышэхыщӏатэмэ	дымышэхыщӏатэмэ	фымышэхыщӏатэмэ	мышэхыщӏа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэгъатэмэ	ушэхыщӏэгъатэмэ	шэхыщӏэгъатэмэ	дышэхыщӏэгъатэмэ	фышэхыщӏэгъатэмэ	шэхыщӏэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сымышэхыщӏэгъатэмэ	умышэхыщӏэгъатэмэ	мышэхыщӏэгъатэмэ	дымышэхыщӏэгъатэмэ	фымышэхыщӏэгъатэмэ	мышэхыщӏэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэнтэмэ	ушэхыщӏэнтэмэ	шэхыщӏэнтэмэ	дышэхыщӏэнтэмэ	фышэхыщӏэнтэмэ	шэхыщӏэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымышэхыщӏэнтэмэ	умышэхыщӏэнтэмэ	мышэхыщӏэнтэмэ	дымышэхыщӏэнтэмэ	фымышэхыщӏэнтэмэ	мышэхыщӏэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэнутэмэ	ушэхыщӏэнутэмэ	шэхыщӏэнутэмэ	дышэхыщӏэнутэмэ	фышэхыщӏэнутэмэ	шэхыщӏэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымышэхыщӏэнутэмэ	умышэхыщӏэнутэмэ	мышэхыщӏэнутэмэ	дымышэхыщӏэнутэмэ	фымышэхыщӏэнутэмэ	мышэхыщӏэну(хэ)тэмэ

сослагательнэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэнт	ушэхыщӏэнт	шэхыщӏэнт	дышэхыщӏэнт	фышэхыщӏэнт	шэхыщӏэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэнтэкъым	ушэхыщӏэнтэкъым	шэхыщӏэнтэкъым	дышэхыщӏэнтэкъым	фышэхыщӏэнтэкъым	шэхыщӏэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэнут	ушэхыщӏэнут	шэхыщӏэнут	дышэхыщӏэнут	фышэхыщӏэнут	шэхыщӏэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэнутэкъым	ушэхыщӏэнутэкъым	шэхыщӏэнутэкъым	дышэхыщӏэнутэкъым	фышэхыщӏэнутэкъым	шэхыщӏэну(хэ)тэкъым

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэми	ушэхыщӏэми	шэхыщӏэми	дышэхыщӏэми	фышэхыщӏэми	шэхыщӏэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сымышэхыщӏэми	умышэхыщӏэми	мышэхыщӏэми	дымышэхыщӏэми	фымышэхыщӏэми	мышэхыщӏэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏами	ушэхыщӏами	шэхыщӏами	дышэхыщӏами	фышэхыщӏами	шэхыщӏа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сымышэхыщӏами	умышэхыщӏами	мышэхыщӏами	дымышэхыщӏами	фымышэхыщӏами	мышэхыщӏа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэгъами	ушэхыщӏэгъами	шэхыщӏэгъами	дышэхыщӏэгъами	фышэхыщӏэгъами	шэхыщӏэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сымышэхыщӏэгъами	умышэхыщӏэгъами	мышэхыщӏэгъами	дымышэхыщӏэгъами	фымышэхыщӏэгъами	мышэхыщӏэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэнми	ушэхыщӏэнми	шэхыщӏэнми	дышэхыщӏэнми	фышэхыщӏэнми	шэхыщӏэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымышэхыщӏэнми	умышэхыщӏэнми	мышэхыщӏэнми	дымышэхыщӏэнми	фымышэхыщӏэнми	мышэхыщӏэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэнуми	ушэхыщӏэнуми	шэхыщӏэнуми	дышэхыщӏэнуми	фышэхыщӏэнуми	шэхыщӏэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымышэхыщӏэнуми	умышэхыщӏэнуми	мышэхыщӏэнуми	дымышэхыщӏэнуми	фымышэхыщӏэнуми	мышэхыщӏэну(хэ)ми

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэтэми	ушэхыщӏэтэми	шэхыщӏэтэми	дышэхыщӏэтэми	фышэхыщӏэтэми	шэхыщӏэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сымышэхыщӏэтэми	умышэхыщӏэтэми	мышэхыщӏэтэми	дымышэхыщӏэтэми	фымышэхыщӏэтэми	мышэхыщӏэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏатэми	ушэхыщӏатэми	шэхыщӏатэми	дышэхыщӏатэми	фышэхыщӏатэми	шэхыщӏа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сымышэхыщӏатэми	умышэхыщӏатэми	мышэхыщӏатэми	дымышэхыщӏатэми	фымышэхыщӏатэми	мышэхыщӏа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэгъатэми	ушэхыщӏэгъатэми	шэхыщӏэгъатэми	дышэхыщӏэгъатэми	фышэхыщӏэгъатэми	шэхыщӏэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сымышэхыщӏэгъатэми	умышэхыщӏэгъатэми	мышэхыщӏэгъатэми	дымышэхыщӏэгъатэми	фымышэхыщӏэгъатэми	мышэхыщӏэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэнтэми	ушэхыщӏэнтэми	шэхыщӏэнтэми	дышэхыщӏэнтэми	фышэхыщӏэнтэми	шэхыщӏэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымышэхыщӏэнтэми	умышэхыщӏэнтэми	мышэхыщӏэнтэми	дымышэхыщӏэнтэми	фымышэхыщӏэнтэми	мышэхыщӏэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏэнутэми	ушэхыщӏэнутэми	шэхыщӏэнутэми	дышэхыщӏэнутэми	фышэхыщӏэнутэми	шэхыщӏэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымышэхыщӏэнутэми	умышэхыщӏэнутэми	мышэхыщӏэнутэми	дымышэхыщӏэнутэми	фымышэхыщӏэнутэми	мышэхыщӏэну(хэ)тэми

гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏаи	ушэхыщӏаи	шэхыщӏаи	дышэхыщӏаи	фышэхыщӏаи	шэхыщӏаи
щымыӀэныгъэ:	сышэхыщӏакъыми	ушэхыщӏакъыми	шэхыщӏакъыми	дышэхыщӏакъыми	фышэхыщӏакъыми	шэхыщӏакъыми

фӀэфӀыныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏащэрэт	ушэхыщӏащэрэт	шэхыщӏащэрэт	дышэхыщӏащэрэт	фышэхыщӏащэрэт	шэхыщӏащэрэт
щымыӀэныгъэ:	сымышэхыщӏащэрэт	умышэхыщӏащэрэт	мышэхыщӏащэрэт	дымышэхыщӏащэрэт	фымышэхыщӏащэрэт	мышэхыщӏащэрэт

шэч къытехьэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏагъэнщ	ушэхыщӏагъэнщ	шэхыщӏагъэнщ	дышэхыщӏагъэнщ	фышэхыщӏагъэнщ	шэхыщӏагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сышэхыщӏагъэнкъым	ушэхыщӏагъэнкъым	шэхыщӏагъэнкъым	дышэхыщӏагъэнкъым	фышэхыщӏагъэнкъым	шэхыщӏагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏагъэнт	ушэхыщӏагъэнт	шэхыщӏагъэнт	дышэхыщӏагъэнт	фышэхыщӏагъэнт	шэхыщӏагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сышэхыщӏагъэнтэкъым	ушэхыщӏагъэнтэкъым	шэхыщӏагъэнтэкъым	дышэхыщӏагъэнтэкъым	фышэхыщӏагъэнтэкъым	шэхыщӏагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏагъэн	ушэхыщӏагъэн	шэхыщӏагъэн	дышэхыщӏагъэн	фышэхыщӏагъэн	шэхыщӏагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сышэхыщӏагъэнкъэ	ушэхыщӏагъэнкъэ	шэхыщӏагъэнкъэ	дышэхыщӏагъэнкъэ	фышэхыщӏагъэнкъэ	шэхыщӏагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏагъэнт	ушэхыщӏагъэнт	шэхыщӏагъэнт	дышэхыщӏагъэнт	фышэхыщӏагъэнт	шэхыщӏагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сышэхыщӏагъэнтэкъэ	ушэхыщӏагъэнтэкъэ	шэхыщӏагъэнтэкъэ	дышэхыщӏагъэнтэкъэ	фышэхыщӏагъэнтэкъэ	шэхыщӏагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏагъэнущ	ушэхыщӏагъэнущ	шэхыщӏагъэнущ	дышэхыщӏагъэнущ	фышэхыщӏагъэнущ	шэхыщӏагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сышэхыщӏагъэнукъым	ушэхыщӏагъэнукъым	шэхыщӏагъэнукъым	дышэхыщӏагъэнукъым	фышэхыщӏагъэнукъым	шэхыщӏагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏагъэнут	ушэхыщӏагъэнут	шэхыщӏагъэнут	дышэхыщӏагъэнут	фышэхыщӏагъэнут	шэхыщӏагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сышэхыщӏагъэнутэкъым	ушэхыщӏагъэнутэкъым	шэхыщӏагъэнутэкъым	дышэхыщӏагъэнутэкъым	фышэхыщӏагъэнутэкъым	шэхыщӏагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏагъэну	ушэхыщӏагъэну	шэхыщӏагъэну	дышэхыщӏагъэну	фышэхыщӏагъэну	шэхыщӏагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сышэхыщӏагъэнукъэ	ушэхыщӏагъэнукъэ	шэхыщӏагъэнукъэ	дышэхыщӏагъэнукъэ	фышэхыщӏагъэнукъэ	шэхыщӏагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сышэхыщӏагъэнут	ушэхыщӏагъэнут	шэхыщӏагъэнут	дышэхыщӏагъэнут	фышэхыщӏагъэнут	шэхыщӏагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сышэхыщӏагъэнутэкъэ	ушэхыщӏагъэнутэкъэ	шэхыщӏагъэнутэкъэ	дышэхыщӏагъэнутэкъэ	фышэхыщӏагъэнутэкъэ	шэхыщӏагъэнутэкъэ

Причастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сышэхыщӏэ	ушэхыщӏэ	шэхыщӏэ	дышэхыщӏэ	фышэхыщӏэ	шэхыщӏэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сымышэхыщӏэ	умышэхыщӏэ	мышэхыщӏэ	дымышэхыщӏэ	фымышэхыщӏэ	мышэхыщӏэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сышэхыщӏа	ушэхыщӏа	шэхыщӏа	дышэхыщӏа	фышэхыщӏа	шэхыщӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сымышэхыщӏа	умышэхыщӏа	мышэхыщӏа	дымышэхыщӏа	фымышэхыщӏа	мышэхыщӏа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сышэхыщӏэгъа	ушэхыщӏэгъа	шэхыщӏэгъа	дышэхыщӏэгъа	фышэхыщӏэгъа	шэхыщӏэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сымышэхыщӏэгъа	умышэхыщӏэгъа	мышэхыщӏэгъа	дымышэхыщӏэгъа	фымышэхыщӏэгъа	мышэхыщӏэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сышэхыщӏэн	ушэхыщӏэн	шэхыщӏэн	дышэхыщӏэн	фышэхыщӏэн	шэхыщӏэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сымышэхыщӏэн	умышэхыщӏэн	мышэхыщӏэн	дымышэхыщӏэн	фымышэхыщӏэн	мышэхыщӏэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сышэхыщӏэну	ушэхыщӏэну	шэхыщӏэну	дышэхыщӏэну	фышэхыщӏэну	шэхыщӏэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сымышэхыщӏэну	умышэхыщӏэну	мышэхыщӏэну	дымышэхыщӏэну	фымышэхыщӏэну	мышэхыщӏэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сызэрышэхыщӏэ	узэрышэхыщӏэ	зэрышэхыщӏэ	дызэрышэхыщӏэ	фызэрышэхыщӏэ	зэрышэхыщӏэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрымышэхыщӏэ	узэрымышэхыщӏэ	зэрымышэхыщӏэ	дызэрымышэхыщӏэ	фызэрымышэхыщӏэ	мызэрышэхыщӏэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэрышэхыщӏа	узэрышэхыщӏа	зэрышэхыщӏа	дызэрышэхыщӏа	фызэрышэхыщӏа	зэрышэхыщӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрымышэхыщӏа	узэрымышэхыщӏа	зэрымышэхыщӏа	дызэрымышэхыщӏа	фызэрымышэхыщӏа	зэрымышэхыщӏа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэрышэхыщӏэгъа	узэрышэхыщӏэгъа	зэрышэхыщӏэгъа	дызэрышэхыщӏэгъа	фызэрышэхыщӏэгъа	зэрышэхыщӏэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрымышэхыщӏэгъа	узэрымышэхыщӏэгъа	зэрымышэхыщӏэгъа	дызэрымышэхыщӏэгъа	фызэрымышэхыщӏэгъа	зэрымышэхыщӏэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэрышэхыщӏэн	узэрышэхыщӏэн	зэрышэхыщӏэн	дызэрышэхыщӏэн	фызэрышэхыщӏэн	зэрышэхыщӏэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрымышэхыщӏэн	узэрымышэхыщӏэн	зэрымышэхыщӏэн	дызэрымышэхыщӏэн	фызэрымышэхыщӏэн	зэрымышэхыщӏэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэрышэхыщӏэну	узэрышэхыщӏэну	зэрышэхыщӏэну	дызэрышэхыщӏэну	фызэрышэхыщӏэну	зэрышэхыщӏэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрымышэхыщӏэну	узэрымышэхыщӏэну	зэрымышэхыщӏэну	дызэрымышэхыщӏэну	фызэрымышэхыщӏэну	зэрымышэхыщӏэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыщышэхыщӏэ	ущышэхыщӏэ	щышэхыщӏэ	дыщышэхыщӏэ	фыщышэхыщӏэ	щышэхыщӏэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыщымышэхыщӏэ	ущымышэхыщӏэ	щымышэхыщӏэ	дыщымышэхыщӏэ	фыщымышэхыщӏэ	щымышэхыщӏэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщышэхыщӏа	ущышэхыщӏа	щышэхыщӏа	дыщышэхыщӏа	фыщышэхыщӏа	щышэхыщӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщымышэхыщӏа	ущымышэхыщӏа	щымышэхыщӏа	дыщымышэхыщӏа	фыщымышэхыщӏа	щымышэхыщӏа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщышэхыщӏэгъа	ущышэхыщӏэгъа	щышэхыщӏэгъа	дыщышэхыщӏэгъа	фыщышэхыщӏэгъа	щышэхыщӏэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщымышэхыщӏэгъа	ущымышэхыщӏэгъа	щымышэхыщӏэгъа	дыщымышэхыщӏэгъа	фыщымышэхыщӏэгъа	щымышэхыщӏэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщышэхыщӏэн	ущышэхыщӏэн	щышэхыщӏэн	дыщышэхыщӏэн	фыщышэхыщӏэн	щышэхыщӏэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщымышэхыщӏэн	ущымышэхыщӏэн	щымышэхыщӏэн	дыщымышэхыщӏэн	фыщымышэхыщӏэн	щымышэхыщӏэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщышэхыщӏэну	ущышэхыщӏэну	щышэхыщӏэну	дыщышэхыщӏэну	фыщышэхыщӏэну	щышэхыщӏэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщымышэхыщӏэну	ущымышэхыщӏэну	щымышэхыщӏэну	дыщымышэхыщӏэну	фыщымышэхыщӏэну	щымышэхыщӏэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыздэшэхыщӏэ	уздэшэхыщӏэ	здэшэхыщӏэ	дыздэшэхыщӏэ	фыздэшэхыщӏэ	здэшэхыщӏэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыздэмышэхыщӏэ	уздэмышэхыщӏэ	здэмышэхыщӏэ	дыздэмышэхыщӏэ	фыздэмышэхыщӏэ	здэмышэхыщӏэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыздэшэхыщӏа	уздэшэхыщӏа	здэшэхыщӏа	дыздэшэхыщӏа	фыздэшэхыщӏа	здэшэхыщӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыздэмышэхыщӏа	уздэмышэхыщӏа	здэмышэхыщӏа	дыздэмышэхыщӏа	фыздэмышэхыщӏа	здэмышэхыщӏа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыздэшэхыщӏэгъа	уздэшэхыщӏэгъа	здэшэхыщӏэгъа	дыздэшэхыщӏэгъа	фыздэшэхыщӏэгъа	здэшэхыщӏэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыздэмышэхыщӏэгъа	уздэмышэхыщӏэгъа	здэмышэхыщӏэгъа	дыздэмышэхыщӏэгъа	фыздэмышэхыщӏэгъа	здэмышэхыщӏэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыздэшэхыщӏэн	уздэшэхыщӏэн	здэшэхыщӏэн	дыздэшэхыщӏэн	фыздэшэхыщӏэн	здэшэхыщӏэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыздэмышэхыщӏэн	уздэмышэхыщӏэн	здэмышэхыщӏэн	дыздэмышэхыщӏэн	фыздэмышэхыщӏэн	здэмышэхыщӏэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыздэшэхыщӏэну	уздэшэхыщӏэну	здэшэхыщӏэну	дыздэшэхыщӏэну	фыздэшэхыщӏэну	здэшэхыщӏэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыздэмышэхыщӏэну	уздэмышэхыщӏэну	здэмышэхыщӏэну	дыздэмышэхыщӏэну	фыздэмышэхыщӏэну	здэмышэхыщӏэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀэшэхыщӏэ	ущӀэшэхыщӏэ	щӀэшэхыщӏэ	дыщӀэшэхыщӏэ	фыщӀэшэхыщӏэ	щӀэшэхыщӏэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀэмышэхыщӏэ	ущӀэмышэхыщӏэ	щӀэмышэхыщӏэ	дыщӀэмышэхыщӏэ	фыщӀэмышэхыщӏэ	щӀэмышэхыщӏэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀэшэхыщӏа	ущӀэшэхыщӏа	щӀэшэхыщӏа	дыщӀэшэхыщӏа	фыщӀэшэхыщӏа	щӀэшэхыщӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀэмышэхыщӏа	ущӀэмышэхыщӏа	щӀэмышэхыщӏа	дыщӀэмышэхыщӏа	фыщӀэмышэхыщӏа	щӀэмышэхыщӏа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀэшэхыщӏэгъа	ущӀэшэхыщӏэгъа	щӀэшэхыщӏэгъа	дыщӀэшэхыщӏэгъа	фыщӀэшэхыщӏэгъа	щӀэшэхыщӏэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀэмышэхыщӏэгъа	ущӀэмышэхыщӏэгъа	щӀэмышэхыщӏэгъа	дыщӀэмышэхыщӏэгъа	фыщӀэмышэхыщӏэгъа	щӀэмышэхыщӏэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀэшэхыщӏэн	ущӀэшэхыщӏэн	щӀэшэхыщӏэн	дыщӀэшэхыщӏэн	фыщӀэшэхыщӏэн	щӀэшэхыщӏэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀэмышэхыщӏэн	ущӀэмышэхыщӏэн	щӀэмышэхыщӏэн	дыщӀэмышэхыщӏэн	фыщӀэмышэхыщӏэн	щӀэмышэхыщӏэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀэшэхыщӏэну	ущӀэшэхыщӏэну	щӀэшэхыщӏэну	дыщӀэшэхыщӏэну	фыщӀэшэхыщӏэну	щӀэшэхыщӏэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀэмышэхыщӏэну	ущӀэмышэхыщӏэну	щӀэмышэхыщӏэну	дыщӀэмышэхыщӏэну	фыщӀэмышэхыщӏэну	щӀэмышэхыщӏэну(хэ)

Деепричастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ	сышэхыщӏэу	ушэхыщӏэу	шэхыщӏэу	дышэхыщӏэу	фышэхыщӏэу	шэхыщӏэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сымышэхыщӏэу	умышэхыщӏэу	мышэхыщӏэу	дымышэхыщӏэу	фымышэхыщӏэу	мышэхыщӏэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сышэхыщӏауэ	ушэхыщӏауэ	шэхыщӏауэ	дышэхыщӏауэ	фышэхыщӏауэ	шэхыщӏауэ / шэхыщӏа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сымышэхыщӏауэ	умышэхыщӏауэ	мышэхыщӏауэ	дымышэхыщӏауэ	фымышэхыщӏауэ	мышэхыщӏауэ(хэ) / мышэхыщӏа(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ	сышэхыщӏэурэ	ушэхыщӏэурэ	шэхыщӏэурэ	дышэхыщӏэурэ	фышэхыщӏэурэ	шэхыщӏэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ	сымышэхыщӏэурэ	умышэхыщӏэурэ	мышэхыщӏэурэ	дымышэхыщӏэурэ	фымышэхыщӏэурэ	мышэхыщӏэ(хэ)урэ

		-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[шэхыщӏ]э	[шэхыщӏ]эр	--	[шэхыщӏ]эхэр
Эргативнэ:	[шэхыщӏ]э	[шэхыщӏ]эм	--	[шэхыщӏ]эхэм
Послеложнэ:	[шэхыщӏ]экӀэ	[шэхыщӏ]эмкӀэ	[шэхыщӏ]эхэкӀэ	[шэхыщӏ]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[шэхыщӏ]эу	[шэхыщӏ]эрауэ	[шэхыщӏ]эхэу	[шэхыщӏ]эхэрауэ

		-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[шэхыщӏ]а	[шэхыщӏ]ар	--	[шэхыщӏ]ахэр
Эргативнэ:	[шэхыщӏ]а	[шэхыщӏ]ам	--	[шэхыщӏ]ахэм
Послеложнэ:	[шэхыщӏ]акӀэ	[шэхыщӏ]амкӀэ	[шэхыщӏ]ахэкӀэ	[шэхыщӏ]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[шэхыщӏ]ауэ	[шэхыщӏ]арауэ	[шэхыщӏ]ахэу	[шэхыщӏ]ахэрауэ

		-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[шэхыщӏ]эн	[шэхыщӏ]эныр	--	[шэхыщӏ]энхэр
Эргативнэ:	[шэхыщӏ]эн	[шэхыщӏ]эным	--	[шэхыщӏ]энхэм
Послеложнэ:	[шэхыщӏ]энкӀэ	[шэхыщӏ]энымкӀэ	[шэхыщӏ]энхэкӀэ	[шэхыщӏ]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:	[шэхыщӏ]эну	[шэхыщӏ]энырауэ	[шэхыщӏ]энхэу	[шэхыщӏ]энхэрауэ

		-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[шэхыщӏ]эну	[шэхыщӏ]энур	--	[шэхыщӏ]энухэр
Эргативнэ:	[шэхыщӏ]эну	[шэхыщӏ]энум	--	[шэхыщӏ]энухэм
Послеложнэ:	[шэхыщӏ]энукӀэ	[шэхыщӏ]энумкӀэ	[шэхыщӏ]энухэкӀэ	[шэхыщӏ]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[шэхыщӏ]энуэ	[шэхыщӏ]энурауэ	[шэхыщӏ]энухэу	[шэхыщӏ]энухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

Хуабжьу нэщхъеин, гъын, гуӀэн.

ЩАПХЪЭХЭР

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

шэхыщӏэн: grieve, mourn, lament

УРЫСЫБЗЭ

шэхыщӏэн: горевать, печалиться

БИБЛИОГРАФИЕ

Библиографием еплъын