гъуэгу

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

IPA [ʁʷɐgʷ]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

[гъуэгу]

СКЛОНЕНЭ

	Закъуэ бжыгъэ		Куэд бжыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	гъуэгу	гъуэгур	--	гъуэгухэр
Эргативнэ:	гъуэгу	гъуэгум	--	гъуэгухэм
Послеложнэ:	гъуэгукӀэ	гъуэгумкӀэ	гъуэгухэкӀэ	гъуэгухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	гъуэгуу	гъуэгурауэ	гъуэгухэу	гъуэгухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

ЗыщӀыпӀэ икӀыу нэгъуэщӀыпӀэ кӀуэн папщӀэ къагъэсэбэп зекӀуапӀэ.
Гъуэгуанэ.

ЩАПХЪЭХЭР

Сабэр гъуэгум къыщиӀэту «Победащхъуэр» мажэ псынщӀэу. КӀыщокъуэ Алим
Гъуэгу зымыщӀэ пашэ умыщӀ. Псалъэжьхэр

Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр

Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь,	«Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984	нап. 85
адыгэбзэ	урысыбзэ/русский	инджылыбзэ/English
Губгъуэм гъуэгу иӀэщ.	Есть дорога через поле.	There is a road in the field.

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

ГъущӀ гъуэгу.
Шоссей гъуэгу.
Пщэдей гъуэгу къытпэщылъщ.
гъуэгушхуэ

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

гъуэгу: 1. road 2. trip, journey
ГъущӀ гъуэгу: railroad
Шоссей гъуэгу: highway, carriageway
Пщэдей гъуэгу къытпэщылъщ: tomorrow we set out on our journey
гъуэгушхуэ: big road

УРЫСЫБЗЭ

гъуэгу: 1. дорога 2. поездка, путешествие
ГъущӀ гъуэгу: железная дорога
Шоссей гъуэгу: шоссейная дорога
Пщэдей гъуэгу къытпэщылъщ: завтра нам предстоит путешествие
гъуэгушхуэ: большая дорога

НЭГЪУЭЩӀ БЗЭХЭР:

адыгеибзэ (кӀахыбзэ) (ady):
азэрбайджаныбзэ (az):
армяныбзэ (ермэлыбзэ) (hy):
башкирыбзэ (ba):
грузиныбзэ (куржыбзэ, сонэбзэ) (ka):
иврит (he): ‎
къэрэшей-балъкъэрыбзэ (kbc):
нэмыцэбзэ (de):
персыбзэ (fa): ‎
тыркубзэ (tr): yol
французыбзэ (франджыбзэ) (fr):
хьэрыпыбзэ (ar):

псалъафэ зэпыщӀахэр

Гъуэгу емытын[зэгъэзэхуэжын]

1.

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: not yield the way to sb, not let sb pass.
     Урысыбзэ: не уступить кому-л. дороги
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

2.

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: give no peace, pester, pursue
     Урысыбзэ: не давать проходу.
     зэхь.
  Псалъэ зэпхахэр:
     зэхь.
  Щапхъэхэр:

Гъуэгу етын[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: let sb pass, yield the way to sb
     Урысыбзэ: уступить кому-л. дорогу.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

Гъуэгу захуэ теувэн[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: take the righteous path, go in the right direction, get on the right track 
     Урысыбзэ: стать на путь истинный.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:
     Теувэнущ ар гъуэгу захуэ, Ухъу ди щӀалэр щӀалэ махуэ.  КӀыщокъуэ Алим

Гъуэгу махуэ![зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: Bon voyage! Have a pleasant trip!
     Урысыбзэ: счастливого пути!
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

Гъуэгу махуэ ежьэн (теувэн)[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: become or get lucky (take a lucky way)
     Урысыбзэ: стать удачливым (букв, встать на счастливый путь).
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

Гъуэгу мыгъуэ ежьэн (теувэн)![зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: may you be damned! Damn you!
     Урысыбзэ: будь ты проклят!
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

Гъуэгу пхэнж[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: unrighteous, crooked path or way
     Урысыбзэ: неправедный путь, кривая дорожка.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

Гъуэгу пхышын (пхыщӀыкӀын)[зэгъэзэхуэжын]

1.

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: lead the way, go ahead
     Урысыбзэ: проложить путь; идти впереди
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

2.

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: beat  or make a way or path, blaze a trail
     Урысыбзэ: проторить, протоптать дорожку.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

Гъуэгу тетын[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: be headed for, be on the way
     Урысыбзэ: держать путь, находиться в пути.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:
     Нартыжьхэр гъуэгу тету уае бзаджэ къатохъуэ.  Нартхэр

Гъуэгу теувэн[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: hit the road, set out or off, start one’s trip
     Урысыбзэ: отправиться в путь.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:
     Нэху зэрыщу тӀури гъуэгум дытеуващ.  ПащӀэ Бэчмырзэ

Гъуэгу техьэн[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ:
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: hit the road, set out or off, start one’s trip
     Урысыбзэ: отправиться в путь.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:
     ЩӀалэр гъуэгу техьэн хуей хъуащ.  Къэрмокъуэ Хьэмид

Гъуэгу хуэхъун[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: become a constant or regular visitor to at
     Урысыбзэ: зачастить куда-л., к кому-л.
     ФӀыуэ зэрилъагъурэ хъыджэбзым и лэжьапӀэр гъуэгу хуэхъуауэ щӀалэр кӀуэрт.
  Псалъэ зэпхахэр:
     ФӀыуэ зэрилъагъурэ хъыджэбзым и лэжьапӀэр гъуэгу хуэхъуауэ щӀалэр кӀуэрт.
  Щапхъэхэр:

Гъуэгум пкӀэлъей едзын (къедзын)[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: to make the way shorter (by telling stories or singing songs)
     Урысыбзэ: сократить путь, дорогу (напр. рассказами, песнями).
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:
     Хъарзынэ хъуащ, Инал, Лу пкӀэлъей къридзащ ди гъуэгум, хъыбар дригъэдэӀуащ.  КӀыщокъуэ Алим

гъуэгу зэхэкӀыпӀэ[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: Гъуэгур тӀууэ е щыуэ щызэгуэкӀ щӀыпӀэ.
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: crossroads, a fork in the road, a parting of the ways
     Урысыбзэ: распутье, перепутье, развилка
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:
     Гъуэгу зэхэкӀыпӀэм дызэрынэсу... ипщэкӀэ дунэтӀыжащ...  Ӏуащхьэмахуэ, журнал (художественный)

гъуэгу Ӏуфэ[зэгъэзэхуэжын]

  Мыхьэнэ: Гъуэгум и гъунэ.
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: the side, edge or shoulder of the road, 
     Урысыбзэ: обочина, край дороги
     Гъуэгу Ӏуфэм тетын. Stand by the edge of the road.
  Псалъэ зэпхахэр:
     Гъуэгу Ӏуфэм тетын.
  Щапхъэхэр:

БИБЛИОГРАФИЕ

Библиографием еплъын